2.4.1. سؤالات فرعی 10

5.1. فرضیه تحقیق 10

6.1. روش تحقیق 10

1.7.مصطلحات تحقیق…………………………………………………………………………………………………12

فصل دوم:آیه هفده سوره لیل و دلالت آن از منظر اهل سنت 13

بخش اول: ارائه تفسیر روان و مختصر از آیه 13

بخش دوم: شأن نزول آیه از دیدگاه اهل سنت 17

اختلاف در آیه 23

بخش سوم: دیدگاه مفسران اهل سنت و نحوه دلالت آیه بر فضیلت ابوبکر 27

 

فصل سوم: اشکالات و ایرادات 34

بخش اول: اشکالات و ایرادات واژه شناسی 34

بخش دوم: اشکالات و ایرادات روایات شأن نزول 36

گفتار اول: ایرادات و اشکالات سندی 36

1.ضعف طریق 37

2.تضعیف رجال 40

راوی واحد 44

گفتار دوم: ایرادات و اشکالات متنی 53

1.اختلاف در متن روایات 53

2.مخالف با زمان نزول سوره 59

 

چند سوال بدون پاسخ 61

 

فصل چهارم: اشکالات و ایرادات بر مفسران اهل سنت و نحوه دلالت آیه 70

بخش اول: ناسازگاری با شرایط انفاق 70

گفتار اول: امکانات مالی ابوبکر 71

مسلم ترین شاهد 75

گفتار دوم: زمان انفاق 79

1.2.مدت اقامت و محاصره در شعب ابی طالب 79

2.2.دوره هجرت 83

3.2. دوره اقامت در مدینه 85

گفتار سوم: جهت انفاق 85

گفتار چهارم: نیت عمل 87

انفاق ارزشمند در قرآن 94

بخش دوم: پاسخ با ادلّه قرآنی 96

پاسخ اول: پیامبر غنی 97

پاسخ دوم: با کرامت ترین فرد نزذ خداوند متعال 99

پاسخ سوم: مشهورترین انفاق ها 100

پاسخ چهارم: محبوب ترین فرد نزد خداوند متعال و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم 104

بخش سوم: نفی فضیلت با تمسک به تاریخ قطعی 106

اقرار ابوبکر 107

مخالفت خاندان وحی 112

مخالفت های صحابه پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم 115

عباس بن عبدالمطلب 116

خالد بن سعید 116

ابو سفیان بن حرب 117

مخالفت عمر و اقرار وی 118

گفتار چهارم: مخالفت با عقل 119

 

فصل پنجم: خلاصه و نتیجه گیری 121

 

یک مطلب دیگر :

پیشنهادهای کاربردی 127

کتابنامه 129

 

مقدمه

حمد و سپاس بى كران خداى را كه به ما نعمت هاى بى شمارى ارزانى داشت و راه هدایت و حقیقت جویى را به ما الهام كرد و درود و سلام بر بندگان برگزیده اش، محمّد مصطفی صلی الله علیه وآله وسلم و خاندان پاك و پاكیزه اش.

دعوت اسلامی،فراخوان مردم به یکرنگی وهمبستگی واحتراز از جدایی وپراکندگی بود. قرآن با بیان رهنمودهای روشن وتشریح مبانی عقیده و ایمان ،همه انسان ها را به گرد آمدن در محور توحید سفارش کرد وتفرقه و چند دستگی را عامل دوری از راه مستقیم دین دانست.

رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نیز که جز به عزت و شکوه مسلمانان و زیستن آنها براساس ارزش های والای دین خدا نمی اندیشید و از همه مهمتر آنکه خطرات آینده را با دیده الهی خویش می نگریست ؛ پیوسته از لزوم پایبندی به اصول و پایه های دین سخن گفته وامت مرحومه را از فرو افتادن به دام دین سازان و بدعت گذاران بیم می داد.

اما دیری نگذشت که امت اسلامی گرفتار انشعاب شده و مسلمانان به شاخه های گوناگون تقسیم شدند؛هر کس به فرقه ای رو آورد.وقایع شگفت انگیزی که تاریخ نیز برآن شهادت می دهد حکمرانی فرمانروایانی بوده است که تربیت یافته مکتب اصیل اسلامی نبوده بلکه برای تثبیت مقام و موقعیت خود به شیوه های گوناگونی از جمله خشونت و قساوت و سرکوب وتظاهر به دینداری متوسل شده اند.برای نمونه می توان امویان،عباسیان و در عصر کنونی آل سعود را نام برد که انحراف عقاید وخدشه دار کردن الگوهای اعتقادی اصیل ومثبت مردم زائیده دسیسه های آنها می باشد.

اکنون در شرایطی قرار گرفته ایم که اصول اعتقادی ما (به ویژه اصل امامت و ولایت) از طرف دشمنان حق از طرق گوناگون مورد هجوم قرار گرفته وبا القاء شبهات وتشکیلات،ایجاد تزلزل در اذهان بسیاری از افراد ناپخته وخام می نماید.

با توجه به این که اصل و بناء مکتب اهل بیت علیهم السلام بر اساس حجت شرعیه الهی و بر اساس نصوص قرآنی و نبوی صلی الله علیه وآله وسلم شکل گرفته است و راهی برای خدشه دار کردن آن وجود ندارد؛لذا پیروان مکتب انتخاب برای شرعی جلوه دادن مذهب و عقیده خود متوسل به دسته ای از روایات جعلی شدند که در شأن و فضیلت خلفاء ساخته شده است.البته اصل مرام و مسلک خود را نمی توانند بر قرآن و سخنان پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم تطبیق کنند و آن را انتصاب از جانب خداوند متعال فرض کنند زیرا به صراحت پایه و اساس مکتب خود را بر اساس شورای حل و عقد و انتخاب مسلمین در سقیفه می دانند.

مفسرین اهل سنت برای اینکه فرد انتخابی را بر اساس معیارهای اسلام جلوه دهند آیاتی را بوسیله روایاتی ساختگی بر خلفاء انتخابی تطبیق می کنند تا بدین شیوه از هجمه های اعتراضات بر مکتبشان بکاهند.

از مهمترین آیاتی که علماء اهل سنت بدان استناد می کنند،آیه شریفه هفده سوره مبارکه لیل است.مجموعه پژوهشی حاضر سعی دارد با دلایل متقن و محکم راه هر گونه اثبات فضیلت برای ابوبکر از راه آیه مذکور را ببندد و با انکار فضیلت ابوبکر،مذهب و مسلک انتخاب را تضعیف نماید.

روشی كه در این دستاورد پژوهشی مورد استفاده قرار گرفته است،تتبع و استقصای کامل در منابع و مجامع اهل سنت می باشد که از تمام جهات تفسیری؛روایی؛تاریخی؛کلامی و عقلی مورد بررسی قرار داده و نقد کامل انجام دهد.برای رسیدن به این هدف مطالب جمع آوری شده در پنج فصل تنظیم یافته است که پس از ارائه طرح جامع تحقیق در فصل کلیات،ادله اهل سنت  به همراه روایات و جریانات تاریخی که به نوعی در ذیل آیه برای اثبات ادعای خود می آورند آورده شده است و در سه فصل پاسخ مناسب به کلیه این دلائل ارائه گردیده است.در ابتداء کاملا روایات از جهت متن و سند مورد بررسی و نقد قرار گرفته و سپس تناقضاتی که در ادعای اهل سنت با تاریخ صحیح،قرآن و عقل وجود دارد کاملا تشریح گردید.

در همین جا ارادت صمیمانه خود را پیشاپیش تقدیم اساتید گرانقدرم جناب آقای دکتر زاهدی و دکتر رستمی كرده،واز قصوراتم پوزش مى طلبم. برخداوند متعال توكل مى نمایم و از او مسئلت دارم كه انجام این كار را بر من آسان گرداند و موفقم دارد.

در نهایت نسبت به کامل ویا بی نقص بودن این اثر هیچ ادعایی ندارم واز درگاه احدیت خواستارم ـ هر چند خودم را حقیرتر از حضور سر این سفره با عظمت می دانم ـ توفیق خدمت در مکتب امامت و ولایت عنایت فرماید واگر بهره معنوی از این نوشتار برده می شود این حقیر را از ثواب آن بهره مند فرماید.

«یا أَیُّهَا الْعَزیزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ وَ جِئْنا بِبِضاعَةٍ مُزْجاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَیْلَ وَ تَصَدَّقْ عَلَیْنا إِنَّ اللَّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقینَ»^[1]

 

 

فصل اول:کلیات

 

 

 

• معرفی مسئله تحقیق
• بیان اهمیت و ضرورت مسئله تحقیق
• سابقه و پیشینه مسئله تحقیق
• صحابه نگاری
• صحابه نگاران پیشگام
• فضائل نگاری
• فضائل نگاری در تفاسیر
• برجستگیهای اثر