2-1-1 تعریف بیان…………………………………………………………………………………………………………………………………. 19

2-1-2 روش های بیانی و ارتباط آنها با یکدیگر……………………………………………………………………………………..19

2-2 تشبیه………………………………………………………………………………………………………………………………………………21

2-2-1 تعریف تشبیه……………………………………………………………………………………………………………………………….21

2-2-2 ارکان تشبیه…………………………………………………………………………………………………………………………………21

2-2-3 اهداف تشبیه……………………………………………………………………………………………………………………………….22

فصل سوم: بررسی انواع تشبیه در اشعار نظامی

3-1  اهمیت تشبیه در آثار نظامی……………………………………………………………………………………………………………25

3-2 انواع تشبیه………………………………………………………………………………………………………………………………………..26

3-2-1 تشبیه مرسل و موکد  …………………………………………………………………………………………………………………26

3-2-2 تشبیه مجمل و مفصل………………………………………………………………………………………………………………….30

3-2-3 تشبیه بلیغ   ………………………………………………………………………………………………………………………………..34

3-2-3 انواع وجه شبه………………………………………………………………………………………………………………………………37

3-2-3-1 وجه شبه مفرد ……………………………………………………………………………………………………………………….38

3-2-3-2 وجه شبه متعدد ……………………………………………………………………………………………………………………..40

3-2-3-3 وجه شبه مرکب ……………………………………………………………………………………………………………………..41

3-2-4  تشبیه تحقیقی و تخییلی …………………………………………………………………………………………………………..43

3-2-5 وجه شبه دوگانه یا صنعت استخدام …………………………………………………………………………………………..47

3-2-6 تشبیه به اعتبار حسی و عقلی بودن مشبه و مشبه به   …………………………………………………………….48

3-2-7-1 حسی بودن طرفین تشبیه ……………………………………………………………………………………………………..48

3-2-7-2  مشبه عقلی و مشبه به حسی ……………………………………………………………………………………………….51

3-2-7-3 مشبه حسی و مشبه به عقلی …………………………………………………………………………………………………52

3-2-7-4 طرفین تشبیه عقلی ………………………………………………………………………………………………………………..54

3-2-8 تشبیه خیالی و وهمی …………………………………………………………………………………………………………………55

3-2-9 تشبیه به اعتبار مفرد و مرکب بودن طرفین ………………………………………………………………………………58

3-2-9-1 مفرد بودن طرفین تشبیه ………………………………………………………………………………………………………58

3-2-9-2 طرفین تشبیه مرکب (تشبیه مرکب ) …………………………………………………………………………………..64

3-2-9-3 مشبه مفرد و مشبه به مرکب ………………………………………………………………………………………………..66

یک مطلب دیگر :

3-2-9-4 مشبه مرکب و مشبه به مفرد …………………………………………………………………………………………………67

3-2-10 تشبیه به اعتبار تعدد طرفین ……………………………………………………………………………………………………69

3-2-10-1 تشبیه ملفوف ……………………………………………………………………………………………………………………….69

3-2-10-2 تشبیه مفروق ……………………………………………………………………………………………………………………….70

3-2-10-3 تشبیه جمع ………………………………………………………………………………………………………………………….72

3-2-10-4 تشبیه تلمیحی …………………………………………………………………………………………………………………….74

3-2-10-5 تشبیه تفضیل………………………………………………………………………………………………………………………..75

3-3 نو کردن تشبیه………………………………………………………………………………………………………………………………….76

3-4 زاویه­ی تشبیه…………………………………………………………………………………………………………………………………….76

3-5 جدول بسامد و درصد انواع تشبیهات در شرف نامه نظامی……………………………………………………………..78

فصل چهارم:نتیجه گیری

4-1نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………………..80

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………..83

abstract…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..85

چکیده:

پژوهش حاضر با هدف بررسی انواع تشبیه در شرف نامه­ی نظامی گنجوی شاعر قرن ششم صورت پذیرفته است. روش تحقیق در این پایان نامه تحلیلی می­باشدو با استناد به منابعی که اختصاص به زندگی و سبک شاعر داشته با رویکردی به تشبیهات موجود در شرف نامه نظامی مورد بررسی قرار گرفته است و با طبقه بندی اطلاعات موجود توانسته جهان بینی و نگرش شاعر را مورد ارزیابی قرار دهد. یافته ها حاکی از آنست که نظامی در میان صور خیال به تشبیه توجه خاصی داشته زیرا تشبیه مایه­ی اصلی صور خیال است که هدف وی توصیف دقیق از مناظر و اشخاص بوده است. بنابراینمی­توان او را شاعری آرمان گرا دانست­ که توانسته نقاشی­ها وتصویر­های بدیع و به یاد ماندنی­را درشعربرای نسل بعد از خود به یادگار بگذارد.بیان و شیوه های بیانی در آثار بزمی او چنان شیوایی وگیرایی دارد که­خواننده راشگفت زده می­نمایدو او را با دنیای ناشناخته تصویرهای ذهنی شاعر آشنا می­کند. و بر این اساس او را به شاعری حسی و برونگرا تبدیل کرده است.از ویژگی­های شعر نظامی می­توان به خلاقیت در شعر ، تنوع ، ایجاز ، عدم تکرارو… اشاره کرد.

واژه­هایی کلیدی: شرفنامه، نظامی، تشبیه و تصویر سازی