دانشکده حقوق و علوم سیاسی

پایان­نامه کارشناسی ارشد در رشته­ ی حقوق خصوصی

عنوان

شرط ضمان امین

توسط

مجید خوانسالار

استاد راهنما

جناب آقای دكتر محمدعلی خورسندیان

اساتید مشاور

جناب آقای دکتر علی­اصغر حاتمی

جناب آقای دکتر مجید سربازیان

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده
اشخاص به موجب قانون، قرارداد یا حکم دادگاه نسبت به مال دیگری امین تلقی می­گردند؛ مانند مستاجر، مستودع، مستعیر و … . یکی از موضوعات قابل بررسی در این زمینه، شرط ضمان امین می­باشد؛ زیرا در بسیاری از معاملات امانی، ضمان امین شرط می­شود؛ بنابراین ضروری است که وضعیت چنین شرطی از نظر فقهی و حقوقی روشن گردد.
در این زمینه نظریات موجود را می­توان در دو گروه خلاصه کرد. نخست نظریه بطلان شرط بدلیل اینکه شرط خلاف مقتضای ذات عقد است یا شرط ضمان امین مخالف با مشروع و کتاب است.دوم نظریه صحت شرط با استناد به اصل صحت در قراردادها و شروط و شمول عموم ادله لزوم وفا به شرط نسبت به شرط ضمان امین.
در این پایان­نامه کوشیده شده است با بررسی نظرات دو گروه و ادله هریک از دو گروه به نظری برگزیده در رابطه با شرط ضمان امین در عقود امانی رسید.
واژگان کلیدی: ضمان امین، عقود امانی، شروط ضمن عقد، شرط نتیجه، شرط خلاف مقتضی.
فهرست مطالب
عنوان                                                                                                                صفحه
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1
فصل اول :کلیات
کلیات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8
مبحث اول – تحلیل عناوین موضوع……………………………………………………………………………………………… 10
گفتار اول – مفهوم و ماهیت شرط………………………………………………………………………………………………… 10
بند اول – تعریف شرط…………………………………………………………………………………………………………………… 10
بند دوم – نتایج وابستگی شرط به قرار­داد اصلی ……………………………………………………………………….. 13
بند سوم – اقسام شروط ضمن عقد ……………………………………………………………………………………………. 15
بند چهارم – شرایط صحت شروط ضمن عقد ……………………………………………………………………………. 16
گفتار دوم – مفهوم و مبنای ضمان ……………………………………………………………………………………………… 17
بند اول – ضمان و اقسام آن ………………………………………………………………………………………………………… 18
بند دوم – مبنای مسئولیت در اسلام ………………………………………………………………………………………….. 19
بند سوم – اقسام مسئولیت در فقه و قانون مدنی……………………………………………………………………….. 21
بند چهارم – شرایط ایجاد مسئولیت قرار­دادی …………………………………………………………………………… 22
بند پنجم – مسقطات ضمان ………………………………………………………………………………………………………… 24
گفتار سوم – مفهوم  و مبنای امانت ……………………………………………………………………………………………. 28
بنداول – امانت و اقسام آن……………………………………………………………………………………………………………. 28
بند دوم – مبنای امانت در فقه و حقوق……………………………………………………………………………………….. 29

یک مطلب دیگر :

مبحث دوم – بیان قاعده مسئولیت متصرف مال غیر………………………………………………………………….. 30
گفتار اول – شمول قاعده مسئولیت متصرف مال غیر………………………………………………………………… 30
گفتار دوم – نقش قرارداد در مسئولیت………………………………………………………………………………………… 31
فصل دوم – وضعیت فقهی و حقوقی شرط ضمان امین
مبحث اول – ارائه نظریات در رابطه با شرط ضمان امین…………………………………………………………… 37
گفتار اول – نظریه بطلان شرط ضمان امین………………………………………………………………………………… 37
بند اول – عدم شمول عموم دلیل شرط و دلیل ضمان نسبت به شرط ضمان امین………………. 37
بند دوم – منافات شرط ضمان امین با مقتضای امانت……………………………………………………………….. 38
بند سوم – عدم مشروعیت شرط ضمان امین…………………………………………………………………………….. 46
بند چهارم – غیر معقول بودن شرط ضمان امین………………………………………………………………………… 52
الف) عدم امکان اجتماع با وصف امانت………………………………………………………………………………………… 52
ب) حقیقت عقود امانی………………………………………………………………………………………………………………….. 52
گفتار دوم – نظریه صحت شرط ضمان امین……………………………………………………………………………….. 53
بند اول – شمول عموم دلیل شرط نسبت به شرط ضمان امین………………………………………………. 53
بند دوم – بنا و روش عقلا……………………………………………………………………………………………………………. 53
بند سوم – صحت شرط ضمان امین بر اساس روایات……………………………………………………………….. 54
بند چهارم – اصل صحت در قراردادها…………………………………………………………………………………………. 54
بند پنجم – اصل آزادی قراردادها………………………………………………………………………………………………… 57
مبحث دوم – نقد و بررسی دلایل عدم امکان اشتراط (بطلان شرط ضمان)……………………………. 59
گفتار اول – عدم شمول عموم دلیل شرط و دلیل ضمان نسبت به شرط ضمان امین………….. 59
گفتار دوم – منافات شرط ضمان با مقتضای امانت…………………………………………………………………….. 61
گفتار سوم- عدم مشروعیت شرط ضمان امین…………………………………………………………………………… 62
گفتار چهارم – غیر معقول بودن شرط ضمان امین……………………………………………………………………. 63
بند اول – عدم امکان اجتماع ضمان با وصف امانت……………………………………………………………………. 63
بند دوم – حقیقت عقود امانی………………………………………………………………………………………………………. 63
مبحث سوم – بررسی مصادیق شرط ضمان در عقود امانی……………………………………………………….. 64
گفتار اول – شرط ضمان امین در عقد ودیعه……………………………………………………………………………… 64
گفتار دوم – شرط ضمان مستأجر در عقد اجاره………………………………………………………………………… 66
بند اول – ادله مخالفان صحت شرط ضمان مستأجر و پاسخ به آن………………………………………….. 66
بند دوم – استدلال موافقین صحت شرط ضمان مستأجر…………………………………………………………. 69
گفتار سوم – شرط ضمان مستعیر در عقد عاریه……………………………………………………………………….. 71
گفتار چهارم – شرط ضمان عامل در عقد مضاربه………………………………………………………………………. 72
گفتار پنجم – شرط ضمان در سایر عقود امانی………………………………………………………………………….. 73
فصل سوم – آثار و احکام شرط ضمان در عقود امانی
مبحث اول – صورت­های شرط ضمان بر امین از نظر حدود مسئولیت و نحوه شرط……………… 76
گفتار اول – تلف مال امانی……………………………………………………………………………………………………………. 76
بند اول – تلف به فعل امین…………………………………………………………………………………………………………. 76
بند دوم – تلف به فعل ثالث…………………………………………………………………………………………………………. 77
گفتار دوم – نقص و عیب مال امانی…………………………………………………………………………………………….. 79
گفتار سوم – عدم امکان رد مال امانی…………………………………………………………………………………………. 80
مبحث دوم – تأثیر و قلمرو شرط ضمان در عقد………………………………………………………………………… 82
گفتار اول – قلمرو شرط ضمان نسبت به خسارت ناشی از قوه قاهره………………………………………. 82
گفتار دوم – قلمرو شرط ضمان نسبت به میزان خسارت وارده به مشروط له…………………………. 84
مبحث سوم – شیوه­های جبران خسارت…………………………………………………………………………………….. 85
گفتار اول – شیوه­های جبران خسارت به فرض تلف………………………………………………………………….. 85
بند اول – بدل مثلی …………………………………………………………………………………………………………………….. 86
بند دوم – بدل قیمی…………………………………………………………………………………………………………………….. 88
گفتار دوم – شیوه­های جبران خسارت به فرض تلف و عیب…………………………………………………….. 89
نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………. 91
فهرست منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………. 96