2-2-2-6-1شاکی و بزه دیده…………………………………………………………………………………………………..33
2-2-2-6-2 شاکی و مدعی خصوصی…………………………………………………………………………………….33
2-2-2-6-3 شاکی و اعلام کننده جرم…………………………………………………………………………………….34
2-2-2-6-4 شاکی و مجنی علیه…………………………………………………………………………………………….36
2-2-2-6-5 شاکی وخواهان و متشكی عنه………………………………………………………………………………….36
فصل سوم : حمایت از حقوق شاکی از سوی ضابطین در فرآینددادرسی
3-1ضابطین قضایی…………………………………………………………………………………………………………………37
3-1-1انواع ضابط قضایی………………………………………………………………………………………………………..39
3-1-1-1ضابطین عام……………………………………………………………………………………………………………..39
3-1-1-2ضابطین خاص…………………………………………………………………………………………………………46
3-1-1-3ضابطین نظامی………………………………………………………………………………………………………….46
3-1-2جایگاه قانونی ضابطین قضایی………………………………………………………………………………………..48
3-1-3نحوه عملکرد ضابطین دادگستری در برابر جرایم مشهود……………………………………………………50
3-2انواع شاکی………………………………………………………………………………………………………………………51
3-2-1شاکی حرفه ای…………………………………………………………………………………………………………….53
3-2-2شاکیانی که با سوء استفاده از سیستم تعقیب جزایی کنونی در کشور اقدام به طرح شکایت میکنند…………………………………………………………………………………………………………………………………58
3-3انگیزه های احتمالی شاکی درطرح شکایت…………………………………………………………………………..58
3-3-1انگیزه های مشروع………………………………………………………………………………………………………..59
3-3-1-1 انگیزههای سیاسی …………………………………………………………………………………………………..59
3-3-1-2 انگیزههای مالی………………………………………………………………………………………………………59
3-3-2انگیزه های نامشروع………………………………………………………………………………………………………60
فصل چهارم: حقوق شاکی و راهکارهای قانونی حمایت از شاکی
4-1گذشت شاكی…………………………………………………………………………………………………………………..63
4-1-1بازگشت از گذشت توسط شاكی…………………………………………………………………………………….65
4-1-2اعلام گذشت شاکی خصوصی در جرایم غیر قابل گذشت و میزان تأثیر آن در مجازات متهم…. 67
4-2حمایت های قانونی از شاکی………………………………………………………………………………………………68
4-2-1اولین توجه به شاکی یابزه دیده……………………………………………………………………………………….68
4-2-2حقوق شاكی در مرحله تحقیقات مقدماتی………………………………………………………………………..86
4-2-3آخرین حمایت های قانونی نسبت به شاکی……………………………………………………………………..88
4-2-4حقوق دفاعی شاکی………………………………………………………………………………………………………93
4-2-4-1حق اطلاع از محتویات پرونده……………………………………………………………………………………93
4-2-4-2حق تهیه رونوشت از صورت جلسات…………………………………………………………………………94
4-2-4-3حق بیان و اعتراض…………………………………………………………………………………………………..94
4-2-4-4حق برخورداری از معاضدت…………………………………………………………………………………….97
4-3حقوق خاص شاکی…………………………………………………………………………………………………………99
4-3-1حق حفظ امنیت جسمانی و روانی شاکی……………………………………………………………………….105
4-3-2حق حفظ حرمت و حیثیت اجتماعی شاکی……………………………………………………………………107
4-3-3حق حفظ حریم خصوصی و اسرار و اطلاعات شخصی…………………………………………………..108
4-3-4حق حفظ تامین خواسته………………………………………………………………………………………………109
4-3-5حق برخورداری از حاکمیت قانون………………………………………………………………………………..110
4-4حقوق شاکی درقوانین موضوعه ……………………………………………………………………………………….110
4-4-1 حقوق شاکی در آیین دادرسی کیفری مصوب1378………………………………………………………..110
یک مطلب دیگر :
4-4-2 حقوق شاکی درآیین دادرسی کیفری مصوب1392 ………………………………………………………..114
نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………124
پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………124
منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………126
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………….131
صفحه عنوان به زبان انگلیسی………………………………………………………………………………………………..132
چکیده
استعمال لفظ شاکی فقط مختص به ادبیات حقوقی نیست بلکه در زبان محاوره نیز مورد استفاده قرار می گیرد.گاها این اصطلاح در بین دانش آموزان یک مدرسه یا در بین برادران و خواهران ساکن در یک خانواده کاربرد دارد لذا معنای لغوی شاکی در فرهنگ فارسی معین به معنای شکایت کننده و گله کننده بکار رفته است دراصطلاح حقوقی معانی مختلف وبعضا متفاوتی از سوی اندیشمندان وعالمان حقوق ارایه گردیده بااین اوصاف امروزه حمایت از شاکی جایگاه خاصی به لحاظ برقراری عدالت درپی خواهد داشت بالتبع منظورازحمایت درفرایند دادرسی صرفا حمایتهای قضایی راتحت شمول خودقرار نمی دهد بلکه انواع حمایت ازجمله حمایت تقنیی را نیز در برخواهدداشت وبه جرات میتوان حمایت از شاکی را به زیر چتر عدالت ترمیمی آورده واز مزایای آن بهره مند ساخت دراین پایان نامه کوششی بعمل آمده تا پس از تبیین وضعیت شاکی وضعیت موجوددرحمایت ازشاکی را در فرآیند دادرسی مورد بررسی قراردهد هرچند آنچه بیشتر شایسته امعان نظر در این فرآینداست مراحل ابتدایی فرایند یعنی بدو ورود یک شخص بعنوان شاکی میباشد اما حقوق شاکی در مراحل دیگر ودر قوانین اخیرالصویب ازجمله آ.د.ک مصوب 1393 و ق.م.ا مصوب1392نیز موردبررسی قرار گرفته است.
مقدمه
تظلم ودادخواهی اشخاص در یک مرجع بیطرف همیشه ودرادوار مختلف تاریخی دقدقه خاطر انسانها وجوامع بشری بوده است شخص اعم از حقیقی و حقوقی که به دستگاه قضا التجاء می آورد خواهان احقاق حق خود در کمترین زمان ممکنه بارعایت انصاف وموازین عدلت از سوی محکمه است که در مراحل مختلف دادرسی از سوی افراد ومقامات مسوول مستلزم پیگیری شایسته میباشد بررسی حقوق چنین اشخاصی مارا به راهکاری راهبردی دراین زمینه رهنمون خواهد ساخت وبالتبع ازخلال چنین بررسی نقاط ضعف وقوت وضعیت موجود آشکار خواهد شد.
1-1بیان مساله
واژه شاکی در لاتین معادل Complainant و درعربی مترادف با مجنی علیه نیز بکار رفته است و در اصطلاح حقوق کیفری به شخصی که از وقوع جرمی متحمل ضرر و زیان شده و یا حقی از قبیل قصاص پیدا کرده و آن را مطالبه می کند مدعی خصوصی و شاکی نامیده می شود .
از نظر تاریخی ، ابتدا تعقیب دعوی کیفری و اقامه شکایت به عهده فرد بزه دیده است .[1] زیرا شکایت کننده به واسطه ضایع شدن حقش این حق را برای خود مسلم دانسته و با حضور به مراجع ذیصلاح جهت احقاق حق اعلام شکایت می نماید این موضوع خطراتی را برای شاكی به دنبال می آورد كه لزوم حمایت از شاكی را در سیستم قضایی روشن می كند كه معمولا سه نوع حمایت از شاكی در این مورد مطرح می شود:
1 – حمایت از شاکی بلافاصله پس از تحقق جرم از قبیل حمایتهای پزشكی، روانشناختی؛وهمچنین درمرحله طرح دعوا
2- حمایت از شاکی در مرحله دادرسی از قبیل تفهیم حقوق و فراهم آوردن نیازهای حقوقی؛[2]
3- حمایت از شاکی در مرحله تامین ضرر و زیان از قبیل تامین خسارت زیان دیده از منابع دولتی وکلادرمرحله اجرا.
در این پایان نامه به طور کلی به بررسی مشکلات شاکی در حین احقاق حق خود در مراجع ذیصلاح « پلیس ، قضات ، پرسنل اداری وکلاء ، کارشناسان ، پزشکی های قانونی و شورا های حل اختلاف» بحث می شود و علاوه بر آن به کنکاش در چهار سطح 1) تقینی 2) قضایی 3) اجرایی 4) مشارکتی حقوق جزا در بستر احقاق حق شکّات پرداخته می شود.
1-2سوالات تحقیق:
- سوال اصلی :
- منظورازحمایت ازشاکئ در فرآینددادرسی کیفری چه نوع حمایتهایی است؟
- سوال فرعی :
- حمایت از شاکی درکدام مرحله ازمراحل دادرسی کیفری مهم تراست؟
- درمراحل مختلف دادرسی چگونه میتوان ازشاکی حمایت کرد؟
1-3فرضیه های تحقیق:
- فرضیه اصلی:
[جمعه 1399-08-09] [ 11:05:00 ق.ظ ]
|