5- قانون تشکیل گارد صنعت نفت مصوب 1351 مجلس شورای ملی                                                     19
گفتار دوم: قوانین و مقررات پس از انقلاب اسلامی                                                                            20
1-آیین نامه پاسداری نیروهای مسلح مصوب 1360                                                                            20
2-آیین نامه قانونی و مقررات اجرای سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مصوب 1364               21
3-قانون مجازات اسلامی مصوب 1370                                                                                            21
4-قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب 1371                                                                          21
5-قانون بکارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح در موارد ضروری مصوب 1373                                          21
6-دستورالعمل خدمتی گارد محیط زیست مصوب 1/1/1375                                                                22
7-آیین نامه اجرایی موضوع ماده 15 قانون بکارگیری سلاح توسط مامورین نیروهای
مسلح در موارد ضروری مصوب 13/6/1379 هیات وزیران                                                                      22
8-آیین نامه اجرایی بند 5 ماده 3 قانون بکارگیری سلاح توسط مامورین نیروهای مسلح
در موارد ضروری مصوب 30/4/1381 هیات وزیران                                                                               22
9-قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب 9/10/1382                                                                  23
10-آیین نامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مصوب 1384 ریاست قوه قضائیه.       24
گفتار سوم: مقررات و اصول حاکم بر تیراندازی                                                                                 25
1-اصول ضرورت تیراندازی                                                                                                            25
2-اصل تحذیر یا دادن هشدار لازم                                                                                                 26
3-اصل تناسب در تیراندازی در حین انجام وظیفه                                                                              28
فصل دوم-مباحث و ویژگیهای مربوط به سلاح مامورین تیرانداز                                                             30
مبحث اول: انواع سلاح،ویژگی و شرایط استفاده از آن                                                                       30
گفتار اول- انواع سلاح                                                                                                                30
1-سلاح سرد جنگی                                                                                                                 31
2-سلاح شکاری                                                                                                                       31
گفتار دوم-حق یا تکلیف بودن استفاده از سلاح                                                                                33
1-بیان مقررات قانونی                                                                                                                33
2-حق یا تکلیف بودن موضوع                                                                                                       34
گفتار سوم- شرایط لازم جهت بکارگیری سلاح                                                                                35
1-سلامت جسمانی و روانی متناسب با ماموریت محوله                                                                   35
2-فراگرفتن آموزشهای لازم در راستای ماموریت محوله                                                                     36
3-تسلط کامل در بکارگیری سلاح واگذار شده                                                                                 36
4-آشنایی کامل به قانون و مقررات مربوط به بکارگیری سلاح                                                              36
مبحث دوم: جایگاه پرسنل تیرانداز در حین انجام وظیفه یا به سبب انجام وظیفه در
قلمرو عوامل موجهه جرم                                                                                                           38
گفتار اول-تکالیف فرماندهان و مامورین                                                                                           38
1-تکالیف فرماندهان در قبال مامورین                                                                                             38
2-تکالیف پرسنل تیرانداز در قبال فرمانده                                                                                        41
گفتار دوم-حکم قانون و امر آمر قانونی                                                                                           42
1-حکم قانون                                                                                                                           44
2-امر آمر قانونی                                                                                                                      46
3- مسایل مربوط به غیر قانونی بودن آمر و اوامر غیر قانونی                                                               47
گفتار سوم- دفاع مشروع                                                                                                           51
1-شرایط تجاوز یا تعرض به شخص مورد تجاوز                                                                                 53
2-شرایط دفاع                                                                                                                         54
بخش دوم: مبانی عملی مسئولیت مامورین تیراندازدر حین انجام وظیفه و یا به سبب انجام وظیفه             56
فصل اول: شرایط اختصاصی و موارد مجاز تیراندازی توسط پرسنل در حین انجام وظیفه                             57
مبحث اول: تیراندازی در دفاع از خود و دیگران و دستگیری مجرمین                                                      57
گفتار اول-دفاع از خود در برابر مهاجمین مسلح و غیر مسلح                                                               57
1-دفاع از خود در برابر مهاجمین مسلح                                                                                          58
2-دفاع از خود در برابر مهاجمین غیر مسلح                                                                                     58
گفتار دوم- دفاع از دیگران در برابر مهاجمین                                                                                     59
1-دفاع از جان دیگران در برابر مهاجمین                                                                                          59
2-دفاع از مال و عرض و ناموس و یا آزادی تن دیگران                                                                         59
گفتار سوم- تیراندازی بمنظور دستگیری مجرمین                                                                             60
1-دستگیری سارق                                                                                                                   60
2- دستگیری قاطع الطریق                                                                                                         60
3-دستگیری عامل ترور                                                                                                              60
4-دستگیری عامل تخریب                                                                                                           61
5-دستگیری عامل انفجار                                                                                                            62
مبحث دوم: تیراندازی بمنظور استقرار نظم و امنیت، توقف وسایل نقلیه و توقیف زندانیان متواری                 64
گفتار اول- تیراندازی بمنظور استقرار امنیت و نظم                                                                            64
1-تیراندازی برای حفظ اماکن انتظامی                                                                                           64
2-تیراندازی برای حفظ سلاح مامور                                                                                               65
3-تیر اندازی برای حفظ اماکن حیاتی و حساس                                                                               66
4- تیراندازی برای جلوگیری از تردد غیر مجاز از مرزها                                                                        68
5- بکارگیری سلاح در راهپیمایی های غیر قانونی و شورش غیر مسلحانه                                            70
6-بکارگیری سلاح در راهپیمایی ها و ناآرامی ها وشورش های مسلحانه توسط پرسنل تیرانداز                 73
گفتار دوم-تیراندازی بمنظور توقف وسایل نقلیه                                                                               75

1-قراین معتبر                                                                                                                         77
2-دلایل معتبر                                                                                                                         77
3- اطلاعات موثق                                                                                                                    78
4- شرایط تیراندازی بمنظور متوقف کردن وسایل نقلیه                                                                      79
1-4.وسیله نقلیه مسروقه باشد                                                                                                 79
2-4.وسیله نقلیه حامل افراد متواری باشد                                                                                    79
3-4.وسیله نقلیه حامل اموال مسروقه باشد                                                                                 81
4-4.وسیله نقلیه حامل قاچاق باشد                                                                                           81
5-4.وسیله نقلیه حامل مواد مخدر باشد                                                                                      83
6-4.وسیله نقلیه حامل سلاح و مهمات غیر مجاز باشد                                                                   85
گفتار سوم-تیراندازی به منظور توقیف زندانیان و بازداشتی های متواری                                              91
1-زندان،بازداشتگاه و انواع آن                                                                                                    91
2-مقررات و شرایط مربوط به این تیراندازی                                                                                    92
نتیجه گیری                                                                                                                           99
فصل دوم: وظایف و پیامدهای تیرندازی مامورین مسلح                                                                   100
مبحث اول: وظایف مامورین مسلح                                                                                             100
گفتار اول- وظایف مامورین قبل از تیراندازی                                                                                   100
1-گزارش بیماری جسمانی یا روانی خود به فرمانده                                                                       100
2-گزارش عدم آموزش یا ضعف آموزش به فرمانده                                                                          100
3-احراز حق تیراندازی مطابق قانون                                                                                            101
4-احراز ضرورت تیراندازی مطابق قانون                                                                                        101
5-دادن ایست و اخطار                                                                                                            101
گفتار دوم- وظایف مامورین هنگام تیراندازی                                                                                  102
1-رعایت اصل تناسب در تیراندازی                                                                                             102
2-هدف قرار دان پا در هنگام تیراندازی                                                                                        102
3-مراقبت در جهت عدم آسیب رساندن به اشخاص ثالث                                                                103
گفتار سوم- وظایف مامورین پس از تیراندازی                                                                                103
1-مواظبت و مراقبت از حال مجروحین                                                                                         103

یک مطلب دیگر :

2-حفظ صحنه                                                                                                                       103
3-تنظیم صورتجلسه در خصوص ماوقع                                                                                        104
مبحث دوم: پیامدهای حقوقی تیراندازی                                                                                     104گفتار اول- مسئولیت مدنی مامورین                                                                                          104
1-مسئولیت مدنی مامورین از منظر قوانین                                                                                 104
2-مسئولیت مدنی مامورین از منظر آراء محاکم دیوان عالی کشور                                                   106
3-مسئولیت مدنی مامورین از نظر دیدگاه های حقوقی                                                                 107
گفتار دوم- مسئولیت کیفری مامورین                                                                                        114
1-مسئولیت کیفری مامورین از منظر قوانین                                                                                114
1-1.تیراندازی غیر قانونی عمدی                                                                                             114
2-1.تیراندازی های غیرقانونی شبه عمدی                                                                                121
3-1.تیراندازی های غیر قانونی خطای محض                                                                             123
2-مسئولیت کیفری مامورین تیرانداز از منظر آراء محاکم دیوان عالی کشور                                       124
1-2.تیراندازی های غیر قانونی عمدی                                                                                     124
2-2.تیراندازی های غیرقانونی شبه عمدی                                                                               125
3-2.تیراندازی های غیر قانونی خطای محض                                                                             126
3-مسئولیت کیفری مامورین تیرانداز از منظر دیدگاه های حقوقی                                                   127
1-3.دیدگاه های حقوقی در تیراندازی های غیر قانونی عمدی                                                       127
2-3.دیدگاه های حقوقی در تیراندازی های غیر قانونی شبه عمدی                                                130
3-3.دیدگاه های حقوقی در تیراندازی های غیر قانونی خطای محض                                              134
گفتار سوم- زوال مسئولیت مامورین و تحقق مسئولیت دولت و مراجع ذیربط و دیگران                         135
1-زوال مسئولیت مامورین از منظر قوانین                                                                                 135
1-1.قانون مجازات اسلامی                                                                                                   135
2-1.قانون بکارگیری سلاح در موارد ضروری                                                                               136
3-1.قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح                                                                                  137
2-زوال مسئولیت مامورین تیرانداز از منظر آراء محاکم و دیوان عالی کشور                                        137
1-2.زوال مسئولیت مامورین تیرانداز و زوال مسئولیت دولت و مراجع ذیربط                                       137
2-2.زوال مسئولیت مامورین تیرانداز و تحقق مسئولیت دولت و مراجع ذیربط                                     137
3-2.زوال مسئولیت مامورین تیرانداز و تحقق مسئولیت دیگران                                                      138
3-زوال مسئولیت مامورین تیرانداز و تحقق مسئولیت دولت و مراجع ذیربط و دیگران از منظر
دیدگاههای حقوقی                                                                                                            139
1-3.زوال مسئولیت مامورین                                                                                                 139
2-3.زوال مسئولیت مامورین تیرانداز و تحقق مسئولیت دولت و مراجع ذیربط                                    141
3-3.زوال مسئولیت مامورین تیرانداز و تحقق مسئولیت دیگران                                                     142
نتیجه گیری                                                                                                                     145
پیشنهادات                                                                                                                      148
پیوست ها                                                                                                                      150
منابع و ماخذ                                                                                                                   185
چکیده:
نظم و امنیت لازمه ادامه حیات هر حکومتی می باشد و از جمله اهداف اصلی هر حکومتی، استقرار نظم و امنیت در جامعه به منظور پاسداری از هنجارهای اجتماعی و تامین آسایش فردی وعمومی افراد جامعه است. بنا براین سلاح، یکی از تجهیزات لاینفک می باشد که برای اجرای نظم و امنیت در اختیار پرسنل نیروهای مسلح در اجرای ماموریت های ذاتی قرارداده می شود، و پرسنل وظیفه دارند تا در چار چوب قوانین و مقررات در مصاف با اخلال گران امنیت با استفاده از آن اقدام نمایند.درحالت استفاده از سلاح و تیراندازی به سمت افراد و وسایل نقلیه،که نتایجی همچون قتل ، جرح و ایراد خسارت را به همراه دارد.اگر مامورتیرانداز رعایت ضوابط و مقررات قانونی را در تیراندازی خود ننماید، مسئولیت های کیفری و مدنی ناشی از آنرا باید بپذیرد و در صورتی که برابر ضوابط و مقررات قانونی تیراندازی نماید از هر گونه مسئولیت کیفری و مدنی مبرا خواهد بود، و چنانچه فرد مقتول یا مجروح یا زیان دیده مقصر نباشد. پرداخت دیه و جبران خسارت از بیت المال بر عهده دولت و سازمان های زیربط می باشد و اگر چنانچه افراد دیگری مقصر باشند، در این خصوص مسئول خواهند بود. در حقوق کیفری ایران به منظور حفظ نظم و امنیت از زمان دوره قاجاریه تاکنون قوانین و مقرراتی چند در خصوص برخورد با اخلال گران در نظم و امنیت وضع گردیده و نحوه استفاده از سلاح برای پرسنل مشخص شده ولی در خصوص تعیین مسئولیت دقیق آنان چارچوب دقیق و مشخصی وجود ندارد و محاکم با توجه به کیفیت هر پرونده اتخاذ تصمیم می نمایند. در این تحقیق با بررسی قوانین ، مقررات ، دیدگاه های حقوقی ، آرای محاکم و دیوان عالی کشور و با تطبیق آنها بادرنظرگرفتن اوضاع و احوال موجود، سعی بر آن است تا حدود و ثغور مسئولیت پرسنل تیرانداز رامشخص و با کم رنگ کردن اختلافات فاحش از طریق پیشنهاد، حذف یا اصلاح برخی مواد قانونی،گامی در جهت امنیت قضایی و دستیابی به عدالت اجتماعی برداشته شود.
مقدمه