ارشد راهکارهای مبارزه با فقر اقتصادی بر اساس کلام و سیره عملی ... |
2-2-1- انواع فقر در مکاتب اقتصادی.. 31
2-2-1-1- فقر مطلق و فقر نسبی.. 31
2-2-1-2- فقر دائمی و فقر موقتی.. 34
2-2-1-3- فقر موردی و فقر فراگیر. 34
2-2-1-4- فقر مادی و فقر معنوی (فرهنگی) 35
2-2-2- انواع فقر در اسلام. 35
2-2-2-1- فقر ذاتی.. 35
2-2-2-2- فقر واقعی و حقیقی.. 36
2-2-2-3- فقر دینی.. 37
2-2-2-4- فقر فرهنگی.. 38
2-2-2-5- فقر روحی و ذهنی.. 39
2-2-2-6- فقر انتخابی.. 41
2-2-2-7- فقر اقتصادی.. 42
2-3- جایگاه فقر در اسلام. 42
2-3-1- مذمت فقر اقتصادی در روایات.. 42
2-3-2- مدح فقر اقتصادی در روایات.. 44
2-3-3- حل تعارض بین روایات مدح و ذم فقر. 45
جمعبندی.. 48
فصل سوم: علل و پیامدهای فقر از دیدگاه امیرالمؤمنین (ع) 50
مقدمه. 51
3-1- علل به وجود آمدن فقر از دیدگاه حضرت (ع) 51
3-1-1- عموم مردم جامعه. 51
3-1-1-1- عدم شکرگزاری و عدم استفاده بهینه از منابع. 52
3-1-1-2- حرص مال و ترک قناعت.. 52
3-1-1-3- اسراف و ترک میانهروی.. 53
3-1-2- اغنیا 55
3-1-2-1- عدم پرداخت حقوق واجب الهی.. 55
3-1-2-2- ستمکاری، ظلم و تضییع حقوق. 56
3-1-3- مسئولین.. 57
3-1-3-1- مالکیتهای کلان اراضی و تیولداری حاکمان. 57
3-1-3-2- بیعدالتی و بیتقوایی مسئولین.. 59
3-1-3-3- فقدان تخصّص و عدم استفاده بهینه از منابع. 65
3-1-3-4- سوء تدبیر و بیدقتی.. 67
3-1-3-5- بیاعتنایی به حال فقرا و شرکت ندادن مستضعفان تصمیمگیریها 71
3-1-4- فقرا 73
3-1-4-1- تنبلی و سستی در کارها 73
3-1-4-2- سوء تدبیر و بیدقتی (در نحوه مصرف) 76
3-1-4-3- درخواست از غیر خدا 77
3-2- پیامدهای فقر از دیدگاه حضرت (ع) 80
3-2-1- ایجاد نقصان در دین و تمایل به کفر. 80
3-2-2- اندوه و نگرانی.. 82
3-2-3- ذلت و خواری.. 83
3-2-4- بلا و گرفتاری.. 85
3-2-5- ایجاد دشمنی و پرخاشگری در جامعه. 86
3-2-6- کاهش عقل. 87
جمعبندی.. 87
فصل چهارم: شیوههای مبارزه با فقر در کلام و سیره عملی حضرت (ع) 90
مقدمه. 91
4-1- راهکارهای مبارزه با فقر در نظر اقتصاددانان و اندیشمندان غیر مسلمان. 91
4-2- راهکارهای مبارزه با فقر در کلام و سیره عملی امیرالمؤمنین (ع) 94
4-2-1- راهکارهای ساختاری و زیربنایی.. 95
4-2-1-1- اصلاحات در نظام تولید. 95
4-2-1-2- اصلاحات در نظام توزیع. 111
4-2-1-3- اصلاحات در نظام مصرف.. 115
4-2-1- راهکارهای موردی و روبنایی.. 125
4-2-2-1- دستگیری از نیازمندان از طریق واجبات و مستحبات مالی.. 125
4-2-2-2- برقراری عدالت و عدم تبعیض… 129
4-2-2-3- نقش الگویی حضرت (ع) در زندگی شخصی.. 134
جمعبندی.. 141
فصل پنجم: راهکارهای فقرزدایی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بر اساس حکمت علوی.. 143
مقدمه. 144
5-1- بررسی وضعیت توزیع درآمد و فقر در ایران طی سالهای اخیر. 144
5-1-1- ضریب جینی.. 145
5-1-2- نسبت پراکندگی (نابرابری) 146
یک مطلب دیگر :
5-1-3- سهم مصرف فقرا 147
5-1-4- شاخصهای نابرابری خانوارهای کشور در طول 80 تا 91. 147
جدول 5-1- ضریب جینی و سهم هزینه ناخالص سرانه هر دهک در سالهای 91- 1380 (دهک وزنی) 148
5-2- آسیبشناسی برنامههای فقرزدایی در برنامههای توسعه. 150
5-2-1- برنامه اول. 151
5-2-2- برنامه دوم. 153
5-2-3- برنامه سوم. 154
5-2-4- برنامه چهارم. 156
5-3- الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در کلام مقام معظم رهبری (دام ظله) 160
5-3-1- هدف از تدوین الگوی پیشرفت.. 160
5-3-2- تعریف الگو. 160
5-3-3- مفهوم الگوی پیشرفت.. 160
5-3-4- جایگاه الگوی پیشرفت.. 161
5-3-5- زمان تدوین الگوی پیشرفت.. 162
5-3-6- مجریان تدوین الگوی پیشرفت.. 162
5-4- راهکارهای مبارزه با فقر جهت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بر اساس حکمت علوی (راهحل جامع فقرزدایی) 162
5-4-1- راهکارهایی با رویکرد توسعه و رونق بخشی به تولید. 165
5-4-1-1- اشتغالزایی و جلوگیری از بیکاری.. 165
5-4-1-2- حمایت از کشاورزی.. 166
5-4-1-3- گسترش تجارت.. 168
5-4-2- راهکارهایی با رویکرد فرهنگسازی و آموزش… 171
5-4-2-1- احیای مساجد. 173
5-4-2-2- استفاده از رسانههای جمعی.. 179
5-4-2-3- بازبینی مفاد درسی و برگزاری دورههای آموزشی.. 180
5-4-3- راهکارهایی با رویکرد توزیع عادلانه و برقراری عدالت.. 181
5-4-3-1- توازن اقتصادی و توزیع عادلانه. 182
5-4-3-2- نقش دولت در برقراری عدالت و رفع بیعدالتی.. 202
جمعبندی.. 205
فصل ششم: جمعبندی و نتیجهگیری.. 207
6-1- نگاهی كلی به این تحقیق: روند و خلاصه فصول قبل. 208
6-1-1- بررسی مفهوم فقر و انواع آن (فصل دوم) 208
6-1-3- علل فقر، پیامدها و راهکارهای مبارزه آن از دیدگاه امیرالمؤمنین (ع) (فصل سوم و چهارم) 210
6-1-3- نتایج (فصل پنجم) 211
6-2- پیشنهادات.. 212
منابع و مآخذ. 214
فهرست نمودارها و جداول
نمودار 2-2 – خلاصه فصل 2. 49
نمودار 3-1 – خلاصه فصل 3. 89
نمودار 4-1 – خلاصه فصل 4. 142
جدول 5-1- ضریب جینی و سهم هزینه ناخالص سرانه هر دهک در سالهای 91- 1380 (دهک وزنی) 148
نمودار 5- 1- ضریب جینی کل کشور 91-1380. 149
نمودار شماره 5-2- سهم ده درصد ثروتمندترین به ده درصد فقیرترین.. 150
نمودار 5-3 – رویکردهای راهکارهای امیرالمؤمنین (ع) 164
نمودار 5-3 – خلاصه فصل 5. 206
مقدمه
فقر[1]، یکی از گستردهترین مشکلات جوامع انسانی است و عمری به درازای زندگی بشر دارد. از زمانی که بشر، پا به عرصه گیتی نهاده است، خویش را با این پدیده فراگیر، روبهرو دیده است. فقر در اشکال مختلف و به درجات متفاوت، در همه جوامع انسانی یافت میشود و در جوامع توسعه یافته، از دامنه گستردهتری برخوردار است. از سوی دیگر، وجود فقر- خصوصاً اگر گستردگی زیادی نیز داشته باشد- غالباً زمینهساز بروز انحرافات اجتماعی و بستر مناسبی برای وقوع جرم و جنایت است.
مورد استفاده قرار نگرفتن امکانات بالقوه اقتصادی، فقدان سرمایه لازم برای سرمایهگذاری، کمبود تقاضا برای نیروی کار، پایینبودن دستمزدها و رشد اقتصادی منفی، از آثار اقتصادی فقر است؛ این آثار در سطح کلان به وابستگی اقتصادی که اغلب با وابستگی سیاسی همراه است، میانجامد.
فقر که نمودی از توسعه نیافتگی است، مشکلات مختلفی را در ابعاد گوناگون برای جوامع به بار میآورد از این روست که موضوع فقر از سوی تمامی کشورهای جهان به ویژه کشورهای توسعه نیافته دارای اهمیت فراوان بوده و برای از بین بردن یا کاهش وسعت آن برنامههای ویژهای را اجرا میکنند. برخی پایینبودن رشد اقتصادی را علت اصلی فقر دانسته و بالا بردن تولید ملی را برای مقابله با فقر پیشنهاد دادهاند. عدهای دیگر بیعدالتی را عامل گسترش فقر دانستهاند و تلاش جوامع برای برقراری عدالت شرط لازم برای ریشهکن کردن فقر توصیه کردهاند.
فرم در حال بارگذاری ...
[چهارشنبه 1399-07-30] [ 08:36:00 ب.ظ ]
|