صفحه	عنوان
17	2- کمینه و بیشینه­ی فاصله­ی زمین تا خورشید
17	1- 2- کجی محور زمین
19	2- 2- نسبت سطح دایره­البروج به سطح استوای کیوانی (انحراف­البروج)
20	3- 2- مدار میل خورشید در اعتدالین و انقلابین
23	4- 2- طول روز در اعتدالین و انقلابین
32	3- موقعیت نقاط تابش­پذیر
50	1- 3- منحنی محاسبه­ی درصد گرمایش قابل تأمین توسط خورشید
54	4- میانگین تابش ورودی در ماه دسامبر (1983 تا 2005)
56	1- 4- میانگین تابش ورودی در ماه ژوئن (1983 تا 2005)
56	2- 4- میانگین درخشندگی آسمان در ماه ژوئن (1983 تا 2005)
57	3- 4- وضعیت توپوگرافی ایران
57	4- 4- منحنی کمینه و بیشینه­ی تابش ورودی ماهانه (کیلووات­ساعت در مترمربع در روز)
59	5- 4- میانگین تابش ورودی در ماه ژانویه
59	6- 4- میانگین تابش ورودی در ماه فوریه
60	7- 4- میانگین تابش ورودی در ماه مارس
60	8- 4- میانگین تابش ورودی در ماه آوریل
60	9- 4- میانگین تابش ورودی در ماه می
60	10- 4- میانگین تابش ورودی در ماه ژوئن
60	11- 4- میانگین تابش ورودی در ماه جولای
60	12- 4- میانگین تابش ورودی در ماه آگوست
61	13- 4- میانگین تابش ورودی در ماه سپتامبر
61	14- 4- میانگین تابش ورودی در ماه اکتبر
61	15- 4- میانگین تابش ورودی در ماه نوامبر
61	16- 4- میانگین تابش ورودی در ماه دسامبر
61	17- 4- مجموع تابش ورودی در فصل بهار
61	18- 4- مجموع تابش ورودی در فصل تابستان
61	19- 4- مجموع تابش ورودی در فصل پاییز
61	20- 4- مجموع تابش ورودی در فصل زمستان
62	21- 4- مجموع تابش ورودی سالانه
63	22- 4- تغییرپذیری در فصل بهار
63	23- 4- تغییرپذیری در فصل تابستان
63	24- 4- تغییرپذیری در فصل پاییز
63	25- 4- تغییرپذیری در فصل زمستان
64	26- 4- تغییرپذیری تابش ورودی سالانه
65	27- 4- میانگین دمای هوا در فصول گرم
65	28- 4- میانگین دمای هوا در فصول سرد
66	29- 4- مجموع درجه­روزهای سرمایش در فصول گرم
67	30- 4- مجموع درجه­روزهای گرمایش در فصول سرد
83	5- جهت بنا در مناطق سرد
83	1- 5- جهت بنا در مناطق معتدل و مرطوب
83	2- 5- جهت بنا در مناطق گرم و خشک
83	3- 5- جهت بنا در مناطق گرم و مرطوب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یک مطلب دیگر :

 

 

 

 

 

 

 

 

1– بیان مسأله­ی پژوهش

شرایط آب­وهوایی[1] در شکل­گیری سکونتگاه­های شهری بسیار مؤثر است. در واقع، هر گونه دخل و تصرف انسانی در محیط تا حدود زیادی تابع شرایط آب­وهوایی است. توجه به شرایط آب­وهوایی در برنامه­ریزی[2] و طرح­ریزی شهری[3] از دو جهت حائز اهمیت است. نخست این­که با شناخت ویژگی­های آب­وهوایی می­توان قابلیت­های سازگاری انسان با محیط را بررسی کرد و دیگر این که متناسب با شرایط آب­وهوایی می­توان شکل‌های مطلوب ساخت­هایی فضایی[4] را به وجود آورد (رهنمایی، 1389: 127). شرایط آب­وهوایی یک منطقه حاصل روابط متقابل عناصر و عوامل آب­وهوایی است. دما، بارش، فشار، رطوبت و تابش عناصر آب­وهوایی هستند (کاویانی و علیجانی، 1388: 27). یکی از عناصر مهم آب-وهوایی تابش خورشید[5] است. انرژی تابشی خورشید در برنامه­ریزی و طرح­ریزی شهری کاربردهای مختلفی دارد. هر چند که تاکنون جنبه­های کاربردی آن در برنامه­ریزی­ها و طرح­ریزی­ها چندان مورد توجه قرار نگرفته است. از مهم­ترین کاربردهای انرژی خورشیدی[6]، تأمین نیازهای گرمایشی و سرمایشی سکونتگاه­های شهری است (خلجیِ­اسدی و همکاران، 1380: 524). کاستن از هزینه­های گرمایشی و سرمایشی توسط انرژی­های تجدیدپذیر[7] به­ویژه انرژی خورشیدی در سکونتگاه­های شهری از نکاتی است که برنامه­ریزان شهری باید به آن توجه کنند. این انرژی تجدیدپذیر کاملاً با محیط­زیست سازگار است و سبب آلودگی آن نمی­شود. نامحدود و پایان­ناپذیر است. در همه­ی کشورها وجود دارد و می­توان از آن به­صورت منطقه­ای و محلی بهره­برداری کرد. در صورتی که انرژی­های تجدیدناپذیر نظیر سوخت­های فسیلی سبب آلودگی محیط­زیست می­شوند. محدودند و روزی به پایان می­رسند و فقط در برخی از کشورها وجود دارند (ابراهیمیِ­قوام­آبادی و فولادیِ­دهقی 1380: 426). بنابراین، پایش[8] – ترکیبی از گردآوری، ضبط، سنجش و پردازش داده­ها و اطلاعات برای کمک به تصمیم­گیری و برنامه­ریزی یک پروژه (مجتهد و حسن­زاده، 1380: 48) – تابش خورشید و تأکید بر بهره­گیری از این منبع تجدیدپذیر در برنامه­ریزی و طرح­ریزی شهری بسیار ضروری است. با توجه به توضیحات ذکر شده پژوهش حاضر به پایش تابش­پذیری شهرهای ایران می­پردازد؛ تا به پرسش­های زیر پاسخ گوید:

• میزان تابش­پذیری شهرهای ایران چقدر است؟
• میزان نیازهای گرمایشی و سرمایشی شهرهای ایران چقدر است؟
• تابش خورشید چه مقدار از نیازهای حرارتی شهرهای ایران را تأمین می­کند؟
• با توجه به میزان تابش­پذیری، چگونه می­توان نیازهای گرمایشی و سرمایشی شهرهای ایران را تأمین کرد؟

 

1- 1- هدف­های پژوهش

هدف­های این پژوهش به شرح زیر است:

• تعیین میزان تابش­پذیری شهرهای ایران.
• تعیین میزان نیازهای گرمایشی و سرمایشی شهرهای ایران.
• محاسبه­ی نسبت تابش خورشید به بار گرمایشی[9] در شهرهای ایران.
• ارائه­ی راهکارهای مناسب برای تأمین نیازهای گرمایشی و سرمایشی شهرهای ایران با توجه به مقدار تابش دریافتی.

 

2- 1- نوع پژوهش

پژوهش حاضر یک پژوهش شناختی[10] محسوب می­شود؛ زیرا به تشریح و شناخت بیش­تر موضوع مورد بررسی می­پردازد. این پژوهش یک پژوهش کاربردی[11] نیز محسوب می­شود؛ زیرا می­توان نتایج آن را در تصمیم­گیری­ها، برنامه­ریزی­ها و طرح­ریزی­ها به­کار برد (حافظ­نیا، 1382: 59).

 

3- 1- جامعه­ی آماری، حجم نمونه و روش نمونه­گیری