فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صفحه  

فصل اول

کلیات پژوهش

1-1- بیان مسئله و ضرورت تحقیق   1

2-1- سؤالات تحقیق   2

3-1-فرضیات تحقیق   2

4-1-اهداف تحقیق   2

5-1-روش تحقیق   2

1-5-1- جامعه آماری و روش نمونه گیری   2

1-1-5-1 جامعه آماری   2

2-1-5-1- روش نمونه گیری و حجم نمونه  3

3-5-1- روش تحقیق   6

6-1- روش جمع آوری داده ها 6

7-1- فرایند انجام تحقیق   6

8-1- تعریف مفاهیم و کلید واژه های تحقیق   8

1-8-1- مفهوم روستا 8

2-8-1- مفهوم روابط شهر و روستا 8

4-8-1- مفهوم سلطه  9

9-1- پیشینه تحقیق   9

1-9-1- کتابها: 9

2-9-1- مقالات: 10

3-9-1- پایان نامه ها: 14

 

فصل دوم

  مبانی نظری

1-2- نظریه، مدلها و رویکردهای پایه. 19

1-1-2- نظریه مکان مرکزی.. 19

2-1-2- نظریه سرمایه داری بهره بری 22

3-1-2- نظریه قطب رشد. 27

2-2- رویکردهای مرتبط با روابط شهر و روستا 29

1-2-2- رویکرد مرکز – پیرامون. 29

2-2-2- رویکرد توسعه اگروپلیتن.. 31

3-2-2- رویکرد کارکردهای شهری در توسعه روستایی.. 32

4-2-2- رویکرد شبکه منطقه ای 34

3-2- رویکرد نظری حاکم بر تحقیق و مدل مفهومی.. 40

 

فصل سوم

بستر طبیعی و اجتماعی-اقتصادی

1-3- موقعیت و وسعت.. 43

2-3- ساختار محیطی- اکولوژیکی.. 45

1-2-3- ساختار زمین.. 45

2-2-3-  اشکال ناهمواری.. 46

3-2-3- وضعیت آب و هوا 51

1-3-2-3- گرما 53

2-3-2-3- وضعیت بارش… 55

1-3-2-3- منحنی آمبروترمیک.. 59

4-3-2-3- طبقه بندی اقلیمی.. 59

5-3-2-3- وضعیت باد. 60

4-2-3- بررسی منابع آب.. 61

5-2-3- بررسی خاک.. 61

6-2-3- وضعیت پوشش گیاهی.. 62

3-3- ویژگی های اجتماعی- اقتصادی  بخش مرکزی.. 63

1-3-3- سابقه سکونت و فعالیت در محدوده مورد بررسی.. 64

2-3-3- مقایسه جمعیتی و سكونتگاهی بخش مركزی در استان و شهرستان. 65

3-3-3- تعداد، توزیع و تراکم نسبی جمعیت بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 66

4-3-3- پراکنش روستاها بخش مرکزی در ردههای جمعیتی بر اساس خانوار 67

5-3-3- ساختار جنسی و سنی جمعیت.. 70

6-3-3- روند تحولات خانوارهای روستایی بخش مرکزی.. 71

7-3-3- روند تحولات جمعیتی روستاهای  بخش مرکزی.. 72

8-3-3- بررسی ابعاد خانوار 74

9-3-3- سواد و آموزش… 74

10-3-3- وضعیت اشتغال و بار تکفل. 75

11-3-3- ساختار اقتصادی بر اساس فعالیت در بخش عمده اقتصادی.. 76

12-3-3- بررسی وضعیت کشاورزی.. 78

1-12-3-3- زراعت.. 79

2-12-3-3- دامداری.. 82

3-12-3-3- باغداری.. 83

11-3-3- وضعیت خدمات و امکانات موجود در بخش مرکزی……………………………………………………………………… 80

4-3- جمع بندی.. 93

فصل چهارم

مکانیسم­های موثر بر روابط شهر و روستا

مقدمه: 96

1-4- انواع روابط و عناصر برقراری روابط: 96

2-4- ویژگیهای اقتصادی –اجتماعی  جامعه نمونه تحقیق: 97

1-2-4- ویژگیهای جامعه نمونه تحقیق در سطح خانوار: 97

1-1-2-4- بعد خانوار: 97

2-1-2-4- ساختار سنی: 98

3-1-2-4-  وضع سواد و تحصیلات: 100

3-4- ویژگیهای تولیدی خانوارها: 101

1-3-4- زراعت: 102

1-3-4- باغداری: 103

1-3-4- دامداری: 103

4-4- روابط شهر و روستا بر اساس کارکردهای وضع موجود: 104

1-4-4- روابط اقتصادی شهر و روستا: 105

1-1-4-4- روابط و مناسبات تولیدی: 105

2-1-4-4- مالکین ساکن شهر: 107

1-2-1-4-4- شیوه اداره اراضی مالکین ساکن شهر: 111

3-1-4-4- روابط پولی و نظام اعتباری روستاییان برای تولید محصولات کشاورزی.. 114

2-1-4-4- جریان کالا و تولیدات و مکانیسم بازار: 114

1-4-4- روابط اداری-سیاسی و خدماتی شهر و روستا: 120

1-1-4-4- توزیع فضایی و روابط پشتیبانی -ترویجی: 121

5-4- جمع بندی: 125

فصل پنجم

جمعبندی، نتیجه گیری، آزمون فرضیات و پیشنهادات

1-5-جمع بندی.. 128

2-5- آزمون فرضیات: 130

3-5- نتیجه گیری: 135

4-5- پیشنهادات: 138

منابع و ماخذ. 139

یک مطلب دیگر :

ضمایم. 142

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                           صفحه

 

 

جدول شماره 1-1: طبقه بندی نقاط روستایی بخش مرکزی بر اساس فاصله از شهر زابلی.. 3

جدول شماره 2-1: وضعیت پراکندگی تعداد روستای مورد بررسی و خانوارهای نمونه. 4

جدول شماره1-2: پیوندها و وابستگیهای شهر و روستا 36

جدول شماره 1-3 : طبقه بندی ارتفاعی بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 47

جدول شماره2-3: طبقه بندی شیب بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 49

جدول شماره 3-3: موقعیت طبیعی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 51

جدول شماره4-3: میانگین درجه حرارت شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 55

جدول شماره5-3: میانگین بارش شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 58

جدول شماره 6-3: ضریب دو مارتن.. 60

جدول شماره 7-3: سرعت و جهت غالب باد در ایستگاه سراوان. 60

جدول شماره 8-3 : مقایسه استانی شهرستان مهرستان بر حسب تعداد شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390   65

جدول شماره 9-3: تقسیمات شهرستان مهرستان بر حسب شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390. 66

جدول شماره10-3 : توزیع جمعیت شهری و روستایی بخش مرکزی شهرستان مهرستان 1390. 66

جدول شماره 11-3 : پراکنش جمعیت و تراکم نسبی  بخش مرکزی شهرستان مهرستان به تفکیک دهستان 1390   67

جدول شماره12-3: ردههای جمعیتی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان سال1390. 68

جدول شماره 13-3: گروه های سنی به تفکیک جنس در بخش مرکزی سال 1390. 70

جدول شماره 14-3: تعداد خانوار بخش مرکزی طی سال‌های 13655- 1390. 72

جدول شماره 15-3: تعداد جمعیت  بخش مرکزی طی سال‌های 1375- 1390. 73

جدول شماره 16-3: تحولات بعد خانوار بخش مرکزی به تفکیک دهستان طی سال‌های 1375- 1390. 74

جدول شماره 17-3 : وضعیت سواد و آموزش در بخش مرکزی به تفکیک جنس و دهستان طی سال‌های 1390. 75

جدول شماره 18-3 : وضعیت شاخص های اشتغال در بخش مرکزی به تفکیک دهستان طی سال‌های 1390. 76

جدول شماره 19-3: توزیع شاغلان در بخشهای عمده اقتصادی بخش مرکزی شهرستان مهرستان در سال 1390. 77

جدول شماره 20-3: تعداد بهره بردار و مساحت زمینهای زراعی.. 79

جدول شماره 21-3: تعداد بهره بردار و مساحت زمینهای زراعی آبی.. 79

جدول شماره 22-3: تعداد بهره بردار و مساحت زمینهای زراعی دیم. 80

جدول شماره 23-3: سطح كاشت، میزان تولید و عملکرد در هکتار محصولات زراعی شهرستان مهرستان در سال 1392   81

جدول شماره 24-3: تعداد بهره برداریهای دارای دام و تعداد دام آن‌ها 82

جدول شماره 25-3: تعداد بهره برداریهای دام كوچك و تعداد دام آن‌ها 83

جدول شماره 3-3: موقعیت طبیعی سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان مهرستان. 51

جدول شماره4-3: میانگین درجه حرارت شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 55

جدول شماره5-3: میانگین بارش شهرستان مهرستان از 1986 تا 2005. 58

جدول شماره 6-3: ضریب دو مارتن.. 60

جدول شماره 7-3: سرعت و جهت غالب باد در ایستگاه سراوان. 60

جدول شماره 8-3 : مقایسه استانی شهرستان مهرستان بر حسب تعداد شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390   65

جدول شماره 9-3: تقسیمات شهرستان مهرستان بر حسب شهر، بخش، دهستان و روستا در سال 1390. 66

جدول شماره 26-3: بهره برداریهای دارای گاو و گوساله و تعداد دام. 83

جدول شماره 27-3: تعداد و مساحت بهره برداریهای با زمین باغی.. 84

جدول شماره28-3: سطح بارو و غیر بارو(هکتار) و میزان تولید(کیلوگرم) محصولات باغی شهرستان مهرستان در سال 1392   85

جدول شماره 29-3 : خدمات زیربنایی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390. 87

جدول شماره 30-3 : خدمات اداری -سیاسی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390   88

جدول شماره 31-3: خدمات بهداشتی-درمانی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390   89

جدول شماره 32-3: خدمات آموزشی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390. 90

جدول شماره 33-3 : خدمات تجاری-بازرگانی و فرهنگی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390. 91

جدول شماره 34-3: خدمات پشتیبانی-ترویجی و تعداد روستاهای برخوردار بخش مرکزی به تفکیک دهستان سال 1390   92

2-5- تغییر اقلیم و نقش فعالیت های بشری.. 7

2-6- گازهای گلخانه ای.. 8

2-7- سناریوهای اقلیمی آینده جهان.. 9

2-8- تغییر اقلیم و تولید محصولات زراعی.. 12

2-9- تثبیت دی اکسید کربن.. 12

2-9-1- نقش غلظت دی اکسید کربن در تثبیت کربن توسط گیاه. 12

2-9-2- نقش نیتروژن در تثبیت کربن توسط گیاه. 14

2-10- غلظت نیتروژن بافت گیاهی.. 14

2-10-1- تاثیر غلظت دی اکسید کربن.. 14

2-10-2- نقش نیتروژن………..15

2-11- رنگدانه های فتوسنتزی.. 15

2-11-1- تاثیر غلظت دی اکسید کربن.. 15

2-11-2- نقش نیتروژن.. 16

هشت

2-12- پیامدهای تغییرات بیوشیمیایی و سلولی ناشی از افزایش غلظت دی اکسید کربن.. 16

2-13- سطح برگ…. 18

2-13-1- تاثیر غلظت دی اکسید کربن.. 18

2-13-2- نقش نیتروژن.. 19

2-14- تولید ماده خشک و عملکرد دانه. 20

2-14-1- تاثیر غلظت دی اکسید کربن.. 20

2-14-2- نقش نیتروژن.. 20

2-15- ویژگی های فیزیولوژیکی.. 21

2-15-1- نقش غلظت دی اکسید کربن.. 21

2-15-2- نقش نیتروژن.. 21

2-16- تنوع ژنتیکی.. 22

2-16-1- پاسخ به دی اکسید کربن.. 22

2-16-2- پاسخ به نیتروژن.. 23

2-17- برهمکنش دی اکسید کربن و نیتروژن.. 23

فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- مواد ژنتیکی و نحوه تهیه. 24

3-2- محلول غذایی مورد استفاده و نحوه کشت… 24

3-3- نحوه اجرای طرح.. 25

3-3-1- آزمایش اول.. 25

3-3-2- آزمایش دوم. 26

3-4- صفات مورد بررسی و نحوه­ی اندازه گیری.. 26

3-4-1 ارتفاع گیاهچه. 26

3-4-2- طول ریشه. 26

3-4-3- تعداد پنجه. 26

3-4-4- حجم ریشه. 27

3-4-5- سطح برگ…. 27

3-4-6- وزن خشک گیاه. 27

3-4-7- سهم ریشه از وزن خشک کل.. 27

3-4-8- شاخص سبزینگی (عدد کلروفیل). 27

3-4-9- غلظت کلروفیل و کاروتنویید.. 27

3-4-10- غلظت نیتروژن بافت گیاهی.. 28

نه

3-4-11- کارایی نیتروژن.. 31

3-4-12- محتوای نیتروژن.. 31

3-4-13- کارایی مصرف نیتروژن.. 31

3-4-14- نسبت غلظت نیتروژن ریشه به اندام هوایی.. 31

3-5 تجزیه و تحلیل آماری.. 31

3-5-1- آزمایش اول.. 31

3-5-2- آزمایش دوم. 31

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1- آزمایش اول: بررسی پاسخ ژنوتیپ‌های برنج به سطوح معمول و کاهش یافته غلظت نیتروژن محلول غذایی یوشیدا در مرحله رشد رویشی   32

4-1-1- ارتفاع گیاه. 32

4-1-2- تعداد پنجه در بوته. 33

4-1-3- شاخص سبزینگی.. 33

4-1-4- سطح برگ…. 34

4-1-5- طول و حجم ریشه. 34

4-1-6- وزن خشک گیاه. 35

4-1-8- گروه بندی ژنوتیپ­ها 37

آزمایش دوم: ارزیابی پاسخ ژنوتیپ‌هایی با پاسخ متفاوت به کمبود نیتروژن، نسبت به افزایش غلظت دی اکسید کربن هوا 42

4-2- برداشت اول (مرحله رشد رویشی). 42

4-2-1- شاخص سبزینگی (عدد کلروفیل متر). 42

4-2-2- سطح برگ…. 44

4-2-3- غلظت کلروفیل.. 46

4-2-4- غلظت کاروتنوئید.. 48

4-2-5- حجم ریشه. 51

4-2-6- سهم ریشه از وزن خشک کل گیاه. 52

4-2-7- وزن خشک گیاه. 52

4-3- برداشت دوم (مرحله رشد زایشی). 62

4-3-1- شاخص سبزینگی (عدد کلروفیل متر). 62

4-3-2- سطح برگ…. 62

4-3-3- غلظت کلروفیل.. 66

4-3-4- غلظت کاروتنوئید.. 68

ده

4-3-5- غلظت نیتروژن اندام هوایی.. 70

4-3-6- محتوای نیتروژن اندام هوایی.. 71

4-3-7- غلظت نیتروژن ریشه. 71

4-3-8- نسبت غلظت نیتروژن ریشه به اندام هوایی.. 71

4-3-9- سهم ریشه از وزن خشک کل.. 72

4-3-10- کارایی مصرف نیتروژن.. 72

یک مطلب دیگر :

4-3-11- وزن خشک گیاه. 74

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

4-1- نتیجه­گیری.. 84

4-2- پیشنهادها 86

منابع. 88

چکیده

برنج نقش مهمی در تغذیه نیمی از مردم جهان که بیشتر آنها در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران زندگی می‌کنند، دارد. این محصول یک سوم سطح زیرکشت غلات دنیا را اشغال کرده است و 35 تا 60 درصد کالری مورد نیاز 7/2 میلیارد نفر از جمعیت جهان را تامین می‌کند. براساس گزارش مجمع بین دول تغییراقلیم، تا پایان قرن 21 غلظت دی اکسید کربن جو به 700 میکرومول در مول خواهد رسید. تحقیقات مختلف نشان داده است که پاسخ برنج به افزایش غلظت دی اکسید کربن وابسته به برهمکنش دی اکسید کربن با ژنوتیپ و کود نیتروژن است. بنابراین در این تحقیق ابتدا آزمایشی جهت ارزیابی 28 ژنوتیپ برنج منتخب اصلاحی شمال، محلی شمال و مرکزی ایران در دو سطح نیتروژن شامل 85/2 (غلظت نیتروژن محلول یوشیدا) و 42/1 (نصف غلظت نیتروژن محلول یوشیدا) میلی‌مولار از منبع آمونیوم نیترات به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. در این آزمایش تعداد پنجه، سطح برگ، شاخص سبزینگی، ارتفاع گیاه، طول ریشه و وزن خشک ریشه، اندام هوایی و کل، به طور معنی‌داری تحت تاثیر ژنوتیپ، غلظت نیتروژن محلول غذایی و نیز برهمکنش بین آنها قرار گرفت. تنوع ژنتیکی قابل توجهی از نظر پاسخ به غلظت کاهش یافته نیتروژن محلول غذایی در بین ژنوتیپ­ها مشاهده شد. در بین ارقام اصلاح شده شمال، بالاترین کارایی نیتروژن به ارقام فجر و خزر و کمترین آن به ارقام نعمت و شیرودی تعلق داشت. در حالی که در بین ارقام محلی شمال ارقام حسنی و کاظمی بیشترین و ارقام طارم منطقه و اهلمی طارم کمترین کارایی نیتروژن را به خود اختصاص دادند. ارقام زاینده رود و لاین 2 فیروزان نیز کمترین و بیشترین کارایی را در بین ارقام مرکزی دارا بودند. در آزمایش دوم چهار ژنوتیپ انتخاب شده بر اساس نتایج آزمایش اول (فجر، حسنی، شیرودی و طارم منطقه) در چهار سطح غلظت نیتروژن محلول غذایی شامل 712/0، 42/1، 85/2 (شاهد) و 79/3 میلی‌مولار از منبع آمونیم نیترات محلول یوشیدا و در دو محیط با غلظت معمول (حدود 360 میکرومول) و غنی‌شده (حدود 700 میکرومول برمول) دی اکسیدکربن هوا به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار ارزیابی شدند. در آزمایش دوم برداشت گیاهان در طی دو مرحله انجام گرفت. در برداشت اول 30 روز بعد از اعمال تیمار، افزایش غلظت دی اکسید کربن باعث افزایش غلظت کلروفیل، سطح برگ و سهم ریشه از وزن خشک کل شد. برهمکنش اثر دی اکسید کربن و ژنوتیپ بر وزن خشک اندام هوایی،  غلظت کلروفیل و غلظت کاروتنوئید معنی­دار بود. وزن خشک اندام هوایی در ژنوتیپ­های شیرودی، حسنی و فجر افزایش یافت، گرچه افزایش وزن خشک اندام هوایی ژنوتیپ فجر از لحاظ آماری معنی دار نبود. در حالی که ژنوتیپ طارم منطقه کاهش معنی داری در وزن خشک اندام هوایی نشان داد. در برداشت دوم 60 روز بعد از اعمال تیمار، افزایش غلظت دی اکسید کربن باعث کاهش سطح برگ، غلظت و محتوای نیتروژن اندام هوایی و باعث افزایش کارایی مصرف نیتروژن و غلظت نیتروژن ریشه شد که با افزایش نسبت غلظت نیتروژن ریشه به اندام هوایی همراه بود. اثر برهمکنش غلظت دی اکسید کربن و ژنوتیپ نشان داد که کاهش سطح برگ در اثر افزایش غلظت دی اکسید کربن فقط در ژنوتیپ­های شیرودی و طارم منطقه معنی‌دار بود. همچنین، در اثر افزایش غلظت دی اکسید کربن غلظت کلروفیل در ژنوتیپ­های حسنی و فجر افزایش و در ژنوتیپ­های طارم و شیرودی کاهش یافت. بیشترین کارایی مصرف نیتروژن به رقم فجر تعلق داشت. در برداشت دوم وزن خشک گیاه تحت تاثیر افزایش غلظت دی اکسید کربن قرار نگرفت. همبستگی بین وزن خشک اندام هوایی با غلظت نیتروژن اندام هوایی مثبت ولی با کارایی مصرف نیتروژن منفی بود. از تنوع ژنتیکی مشاهده شده در بین ارقام برنج از نظر پاسخ به سطوح مختلف نیتروژن و دی‌اکسید کربن  می‌توان در برنامه‌های اصلاحی جهت افزایش تولید نظام‌های زراعی متاثر از تغییر اقلیم بهره برداری کرد.

کلمات کلیدی: برنج، تنوع ژنتیکی، دی اکسید کربن، نیتروژن، کارایی مصرف نیتروژن.

1-1- گیاه برنج

برنج یکی از سه محصول غذایی اصلی جهان و جز اصلی رژیم غذایی نیمی از جمعیت جهان محسوب می­شود [11]. سالانه حدود 730 میلیون تن شلتوک از 163 میلیون هکتار زمین برنج کاری در جهان برداشت می­شود. بیش از 90% تولید و مصرف برنج جهان در آسیا صورت می­گیرد. در آینده با افزایش جمعیت، تقاضا برای برنج نیز افزایش می­یابد و این امر برنج را از لحاظ امنیت غذایی در آسیا حایز اهمیت می­کند [4]. کشت برنج در ایران از 2000 سال پیش متداول بوده است [17]. هم اکنون استان­های گیلان و مازندران از مناطق مهم تولید برنج در کشور هستند و استان­های خوزستان، گلستان و فارس در رتبه­های بعدی قرار دارند. در ایران سالانه در حدود 7/2 میلیون تن شلتوک از 574 هزار هکتار زمین برنج کاری برداشت می­شود [23]. برنج از عمده ترین منابع غذایی در کشور است [4]، و در حال حاضر برای تامین نیاز مصرف کنندگان سالانه 5/1 میلیون تن برنج وارد کشور می­شود [40].

1-2- نیتروژن

نیتروژن یک عنصر ضروری برای رشد گیاه و تولید محصول است. با افزایش مصرف نیتروژن افزایشی خطی در عملکرد دانه دیده می­شود. کاهش و یا افزایش مصرف نیتروژن هر دو می­توانند مسایل مهمی در سطح جهانی به وجود بیاورند. کاهش این عنصر موجب به خطر انداختن امنیت غذایی شده و افزایش مصرف آن آلودگی­های زیست محیطی را به همراه دارد [45]. نیتروژن یکی از عناصر بسیار مهم برای برنج بوده و در صورت کمبود مانع رشد شده و عملکرد کاهش می­یابد. همچنین مصرف بیش از اندازه سبب رشد بی­ رویه و در نتیجه خوابیدگی، بیماری بلاست، شیت بلایت و افزایش شیوع آفات را به دنبال دارد [11]. معمولا به ازای هر یک تن محصول برنج نزدیک به 20 کیلوگرم نیتروژن در هکتار نیاز است [4].

1-3- گاز دی اکسید کربن

پیامدهای اقلیمی مرتبط با افزایش مداوم غلظت دی اکسید کربن و سایر گازهای فعال جو در دهه­های اخیر، نگرانی­هایی را به همراه داشته و توجه دانشمندان و سیاست گذاران را به خود جلب کرده است. تغییراتی که در مقیاس جهانی انتظار آن می­رود، به صورت تغییر شرایط آب و هوایی و فصل رشد در مقیاس منطقه­ ای و محلی بروز کرده و مستقیما بر کشاورزی و پوشش­های طبیعی تاثیر می­گذارد [24]. براساس گزارش مجمع بین دول تغییر اقلیم، تا پایان قرن 21 غلظت دی اکسید کربن جو به 800-700 میکرومول در مول خواهد رسید ]6.[ این افزایش غلظت دی اکسید کربن می­تواند باعث بهبود فتوسنتز و کارایی مصرف آب و نیتروژن شود. همچنین افزایش عملکرد ناشی از غلظت دی اکسید کربن می­تواند برای پاسخ به افزایش جهانی تقاضا برای غذا در آینده مهم باشد [70].

1-4- اهداف انجام تحقیق

اثربخشی آموزش رابطه والد – فرزندی بر خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی والدین معتاد شهر اصفهان

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش رابطه والد-فرزندی بر خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی والدین معتاد شهر اصفهان بود. روش پژوهش حاضر نیمه تجربی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل بود. اعضای نمونه این پژوهش 30 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب گردیده بودند و با جای گزاری تصادفی در دو گروه آموزش روابط والد فرزند (15 نفر) و گواه (15 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. متغیر مستقل مورد پژوهش در این بررسی آموزش روابط والد فرزند (10جلسه) بود که در گروه­ آزمایش مورد آموزش اعضای گروه قرار گرفت و در گروه گواه مداخله­ای انجام نشد.پرسشنامه‌های مورد استفاده  محقق در این پژوهش پرسشنامه خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی بود. فرضیه‌ی کلی  پژوهش این بود که  آموزش مبتنی بر رابطه والد –فرزند بر خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی والدین معتاد شهر اصفهان دارای تأثیر مثبت معنادار است. روش آماری مورد استفاده در این پژوهش به منظور بررسی متغیر ها روش تحلیل كواریانس بوده است. نتایج پژوهش نشان داد كه آموزش مبتنی بر رابطه والد –فرزند بر خودکارآمدی و بهزیستی اجتماعی والدین معتاد شهر اصفهان دارای تاثیر مثبت معنادار داشته‌است و به عبارت دیگر فرضیه کلی پژوهش حاضر تایید شده است.که بر اساس نتایج به دست آمده می توان به منظور افزایش سلامت و خودکار آمدی بیشتر جامعه پژوهش حاضر از آموزش روابط والد فرزند استفاده نمود.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

ادراک خود کارآمدی به انتظارات افراد در مورد توانایی‌شان برای عمل در موقعیت‌های آینده بر می‌گردد. افرادی بااحساس خود کارآمدی بالا احتمالاً در برخورد با مشکل، بیشتر تلاش می‌کنند، در تلاش‌هایشان استقامت می‌ورزند، در طول انجام مسائل آرام هستند تا اینکه برانگیخته باشند و افکارشان را تحلیل گرانه سازمان می‌دهند (پروین، سروان و جان،2003، نقل از زمانی،1385). در بین افکار خود ارجاعی که بر انگیزه احساسی و عملکرد انسان‌ها تأثیر می‌گذارند، اثر هیچ‌چیزی فراگیرتر از قضاوت افراد در مورد خود کارآمدی آن‌ها نمی‌باشد (پروین و جان،1999، نقل از زمانی،1385)

افرادی که کارایی شخصی کمی دارند، احساس می‌کنند که در اعمال کنترل بر رویدادهای زندگی درمانده و ناتوان‌اند. آن‌ها معتقدند هر تلاشی که می‌کنند بیهوده است. هنگامی که آن‌ها با موانع روبه رو می‌شوند، اگر تلاش‌های اولیه‌ی آن‌ها در برخورد با مشکلات بی‌نتیجه بوده باشد، سریعاً قطع امید می‌کنند. افرادی که کارایی شخصی بسیار کمی دارند حتی تلاش نمی‌کنند بر مشکلات غلبه کنند، زیرا آن‌ها متقاعد شده‌اند که هر کاری انجام دهند بیهوده است و تغییری در اوضاع ایجاد نمی‌کند. کارایی شخصی می‌تواند انگیزش را نابود سازد، آرزوها را کم کند، با توانایی‌های شناختی تداخل نماید و تأثیر نامطلوبی بر سلامت جسمانی بگذارد (شولتز و شولتز، ترجمه سید محمدی،1383).

افرادی که کارایی شخصی زیادی دارند و معتقدند که می‌توانند به طور موثر با رویدادها و شرایطی که مواجه می‌شوند برخورد کنند، از آنجایی که آن‌ها در غلبه بر مشکلات انتظار موفقیت دارند، در تکلیف‌ها استقامت نموده و اغلب در سطح بالایی عمل می‌کنند. این افراد از اشخاصی که کارایی شخصی کمی دارند، بر توانایی‌های خود اطمینان بیشتری داشته و تردید کمی نسبت به خوددارند، آن‌ها مشکلات را به چالش می‌بینند و نه تهدید و فعالانه موقعیت‌های جدید را جستجو می‌کنند. کارایی شخصی زیاد، ترس از شکست را کاهش می‌دهد، سطح آرزوها را بالا می‌برد و توانایی مساله گشایی و تفکر تحلیل را بهبود می‌بخشد (همان منبع).

بندورا(1990) به نقل از دی نوبل و همکاران،2000؛ به نقل از شماعی زاده،1384) این مسئله را مطرح می‌کند که خود کارآمدی روی الگوهای فکری افراد تأثیر داشته و می‌تواند در افزایش و یا کاهش سطح عملکرد موثر باشد، به ویژه اگر فردی سطح بالایی از خود کارآمدی را دارا است او به احتمال بیشتر اهداف چالش انگیز را بر می‌گزیند و سطح انگیزه و موفقیت عملکرد او نیز بالاتر خواهد بود. سطح بالای خود کارآمدی به اشخاص کمک می‌کند تا تلاش خود را تا رسیدن به اهداف خود ادامه دهند.

روان‌شناسی سلامت تحت عنوان علم مطالعه نقش روان‌شناسی در سلامت و تندرستی تعریف شده است. در این راستا، روان‌شناسی سلامت به بررسی باورهای سلامت و رخدادهای پیش‌بینی کننده سلامت در انسان‌ها می‌پردازد. روان‌شناسی سلامت همچنین به بررسی باورها درباره بیماری و چگونگی ادراک افراد از بیماری می‌پردازد. انسان موجود پیچیده‌ای است و بیماری‌ها حاصل عوامل متعددی هستند و تنها یک عامل مثلاً، ویروس یا باکتری علت بیماری نیست. روان‌شناسی سلامت تلاش می‌کند مدل ساده‌ای از سلامتی و عوامل چندوجهی مرتبط با بیماری جسمی ارائه کند (اگدن،2008).

سلامت و بیماری نتیجه تعامل میان نیروهای زیستی، روانی و اجتماعی است. دیدگاه کنونی درباره سلامت و بیماری، دیدگاهی وسیع است که شامل تأثیر متقابل جنبه‌های زیستی، روانی و اجتماعی زندگی شخص است. این دیدگاه جدید را الگوی زیستی-روانی-اجتماعی می‌خوانند. در این مدل، سلامت و بیماری محصول ترکیب عوامل زیر در نظر گرفته می‌شود:

الف)-ویژگی‌های زیست‌شناختی (مثلاً، زمینه‌های ژنتیکی)

ب)-عوامل رفتاری (مثلاً، سبک زندگی، استرس و باورهای سلامتی)

ج)-شرایط اجتماعی (مثلاً، تأثیرات اجتماعی، روابط خوشایندی و حمایت اجتماعی)(اگدن[1]،2008). فرد سالم از نظر اجتماعی، اجتماع را به صورت یک مجموعه معنادار، قابل‌فهم و بالقوه برای رشد و شکوفایی دانسته و احساس می‌کند که به جامعه تعلق دارد، از طرف جامعه پذیرفته می‌شود و در پیشرفت آن سهیم است. بین مفهوم سلامت روانی و سلامت اجتماعی فاصله نزدیکی وجود دارد. همچنین، نتایج مطالعات نشان داده‌اند که معیارهای (مقیاس‌های) سلامت اجتماعی همبستگی مثبت با معیارهای سلامتی روانی دارند (سام آرام،1389).

مفهوم سلامت اجتماعی، مفهومی است که در کنار ابعاد جسمی و روانی سلامت مورد توجه قرار گرفته است و جنبه اجتماعی آن را با محور قرار دادن فرد مورد بررسی قرار می‌دهد. سلامت اجتماعی در جوامع مختلف، دارای تعاریف متفاوتی است. مجموع نظرات درباره بعد اجتماعی سلامت را می‌توان در سه دسته یا سه رویکرد قرارداد:

1-سلامت اجتماعی به مثابه جنبه‌ای از سلامت فرد در کنار سلامت جسمی و روانی

2-سلامت اجتماعی به مثابه شرایط اجتماعی سلامت و بخش و

3-سلامت اجتماعی به مثابه جامعه سالم (رفیعی و همکاران،1389).

بیشتر تعارض‌هایی که در خانواده بین نوجوان و والدین به وجود می‌آید، ناشی از مهارت‌های ناکافی در امر مذاکره و گفتگو بین اعضای خانواده، عدم توافق نسبت به قواعد و مسئولیت‌ها، ارزش‌ها و مهارت‌های ضعیف در حل مسئله، مهارت‌های ارتباطی ضعیف، دریافت‌های شناختی تحریف‌شده، ضعف در توانایی درک دیدگاه دیگران، عدم مهارت کافی در کنترل خشم، ضعف در مهارت‌های تصمیم‌گیری جرات ورزی است. در تعارض به وجود آمده بین والدین و فرزندان نمی‌توان به طور قطع مشخص نمود که در ایجاد آن چه کسی بیش‌ترین تأثیر را داشته، اما می‌توان گفت که عدم آگاهی والدین و فرزندان از مهارت‌های ارتباطی و همچنین نداشتن مهارت در حل مسائل بین فردی باعث بروز ناسازگاری و تعارض شده است (ریچارد و داج[2]، 1982 به نقل موسوی، 1389).

2-1- بیان مسئله

اعتیاد یک بیماری جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است (گلانتر[1]،2006). و یکی از جدی‌ترین معضلات بشری در سال‌های اخیر است که پایه‌ها و بنیان‌های جامعه انسانی را تضعیف می‌کند و پیشگیری از آن نیازمند کاربرد نظریه‌های متعدد رشته‌های علمی مختلف، روش‌ها و فنون متنوع است (یونسکو[2]،1994). طبق گزارش دفتر پیشگیری از مصرف مواد و جرم سازمان ملل متحد در سال 2005، کشور ایران دارای بیش‌ترین تعداد سوءمصرف کنندگان مواد افیونی به نسبت جمعیت در جهان است و بالاترین شیوع سوءمصرف با 8/2 درصد در بین افراد در ایران وجود دارد (ضیایی،1388). این بیماری گسترش جهانی داشته و بر جریانات جاری و حاکم بر محیط خانواده و به ویژه روابط میان زن و شوهر و فرزندان آنان نقش بسزایی دارد. در زمینه وابستگی به مواد، عوامل گوناگون روان‌شناختی، اجتماعی، خانوادگی و زیست‌شناختی درگیر هستند (مجید، کولدر و استرود[3]،2009؛ فرانکویس، اوریاکومب و تینگول،[4]2000). در بین این ابعاد و عوامل، خود کارآمدی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است (رومر و هنسی[5]،2007). و یکی از کارامدترین موضوعات در نظریه‌ها و الگوهای تغییر رفتار به ویژه نظریه شناخت اجتماعی بندورا بوده و تأثیرات آن در زمینه‌های گوناگون از جمله سوءمصرف مواد مخدر بارها گزارش شده است (بورلسون و کامینر[6]،2005). خود کارامدی به باورهای افراد درباره توانایی‌هایشان در سامان دادن انگیزه‌ها، منابع شناختی و اعمال کنترل بر یک رخداد معین اشاره دارد. یکی از جنبه‌های اساسی خود کارامدی این باور است که فرد از راه اعمال کنترل می‌تواند بر پیامدهای زندگی خود اثر بگذارد، به ویژه در هنگام رویارویی با عوامل تنش زا، داشتن احساس کنترل بر شرایط، عاملی مهم در سازگاری با موقعیت‌های گوناگون است (مسعود نیا،1386). خود کارامدی داوری و قضاوت درباره قابلیت‌ها و توانایی‌های فرد برای سازماندهی و اجرای دوره‌های عمل مورد نیاز برای مدیریت موقعیت‌های پیشایندی موثر بر زندگی است (بندورا[7]،2006).

بندورا[8](2003) در نظریه شناختی – اجتماعی خود با پیش کشیدن مفهوم خود کارآمدی بر ادراک فرد بر خود کارآمدی شخصی به عنوان میانجی شناختی تاکید کرده است، بدین معنی که آدمی به هنگام انجام عمل، به داوری در مورد توانایی‌ها و شایستگی‌های خود می‌پردازد و این قضاوت بر تفکر، هیجان، عواطف تأثیر می‌گذارد. از سوی دیگر خود کارآمدی تنها زمانی بر کارکرد تأثیر می‌گذارد که شخص مهارت‌های لازم برای انجام کاری ویژه را داشته باشد و برای انجام آن کار به اندازه کافی برانگیخته شود.

از آنجایی که خود کارآمدی والدگری بین ویژگی‌های کودک، خانواده و دستاوردهای حاصل از درمان مانند بهزیستی روانی و بهبود مهارت‌های رفتاری نقش میانجی را ایفا می‌کند (هاستیگز و براون[9]، 2002) نقص در توانایی خود کارآمدی می‌تواند منجر به بروز عملکرد سوء در بهبود بهزیستی و مهارت‌های رفتاری در افراد شود. چنان که

 بهزیستی بر چگونگی ارزیابی افراد از زندگی خود دلالت داشته و متغیرهایی از قبیل رضایت از زندگی، خلق و خو، هیجانات مثبت و عدم افسردگی و اضطراب را دربرمی گیرد (مایرز[10]،2000). افرادی که تحت استرسورهای مختلف قرار می‌گیرند در مقایسه با سایر افراد افسردگی و اضطراب بیشتر، اعتمادبه‌نفس پایین تر، و نارضایتی بیشتری از زندگی را نشان می‌دهند (پرلین[11] ،منگن، لیبرمن و مولان،1981). که همه این علائم با سطح پایین بهزیستی مرتبط است (وان ولایت[12]،2001). تحقیقات متعدد رابطه مستقیمی میان فقدان بهزیستی شامل بروز مشکلات رفتاری در کودکان و وجود افسردگی مادران (فورهند و همکاران[13]،1982)، مشکلات رفتاری کودکان و وجود اضطراب در مادران (فانتوزو و همکاران[14]،2006) را نشان داده‌اند. یکی از اساسی‌ترین عوامل خانوادگی که می‌تواند بسیاری از مشکلات منبعث از خانواده را تحت تأثیر قرار دهد، رابطه ولی – فرزندی است. فقدان رابطه مناسب ولی – فرزندی منجر به بروز رفتارهای انحرافی و پرخطر در کودکان می‌شود (ناکامورا[15]،2005؛ هیل و همکاران[16]،2005) و از رابطه ولی – فرزندی باکیفیت به عنوان یک عامل محافظت‌کننده در برابر بسیاری از رفتارهای مشکل‌ساز فرزندان یاد می‌شود (تیلسون و همکاران[17]،2004). نتایج پژوهش‌های مداخله‌ای موجود در این زمینه بر استفاده از تکنیک های ابراز وجود، جرات ورزی،تنش‌زدایی، آموزش مهارت‌های مقابله‌ای و … تاکید دارند (ارلینگ بانتیگو[18]،2005). اما در حوزه اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد – کودک باید گفت که درمان تعامل والد-کودک واجد ویژگی‌هایی است که آن را از سایر برنامه‌های مشابه متمایز می‌سازد. ویژگی منحصربه‌فرد این درمان در آمیختگی درمان و ارزیابی است، بر این اساس طول فرایند درمان بجای اینکه به تعداد جلسات بستگی داشته باشد، به نحوه عملکرد والدین و چگونگی مهارت‌های کسب‌شده منوط است (کازدین[19]،2005). ضعف در خود کارآمدی همسو با وجود مشکلاتی در شیوه‌های فرزند پروری می‌تواند به دشواری‌هایی در زمینه تحول کودک بی انجامد. اگر درمان تعامل والد-کودک بتواند خود کارآمدی والدگری را تقویت نماید، جلوی بروز مشکلات تحولی در اوایل دوران کودکی را می‌گیرد و این عاملی جهت بروز میزان بالاتری از بهزیستی اجتماعی و خود کارآمدی بیشتری در مواجهه با مسائل زندگی است. چرا که ماسن، کیگان، هوستون و کانجر[20](2003) معتقدند که والدین و کودکان با یکدیگر کنش متقابل دارند و بر یکدیگر تأثیر دوسویه دارند. خانواده بستری است که آدمی زندگی‌اش را با آن آغاز می‌کند و در آن شکل می‌دهد. بنابراین می‌توان گفت که یکی از عوامل موثر بر سلامت و بهزیستی افراد، کیفیت عملکرد سیستم خانواده است و در این میان روابط و تعاملات حاکم بر اعضا و زیرسیستم‌های خانواده از اهمیت خاصی برخوردار است (نقل از گانسون و همکاران[21]،2005). اعضای خانواده به واسطه علایق و دل بستگی‌های عاطفی نیرومند، دیرپا و متقابل به همدیگر متصل شده و ارزش اصلی خانواده حاصل از شبکه روابطی است که توسط اعضای آن به وجود آمده است. بنابراین برنامه‌های آموزش والدین، به والدین می‌آموزد که چگونه می‌توانند تعامل مثبت تری با کودکان خود برقرار کنند و میزان تعامل‌های منفی و تعارض‌های درونی خانواده را کاهش دهند (کازدین،2005(. برنامه‌های آموزش والدین، با تاکید بر کل نظام خانواده به وجود آمده است. در این برنامه‌ها، نگرانی‌های مادران در مورد فرزندان در جلسات مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند، به نحوی که مادران در پرتو دستیابی به اطلاعات جدید، می‌توانند مشکلات کودکان را بهتر بفهمند و از طریق دریافت آموزش‌های لازم، به مهارت‌های مدیریت رفتار تجهیز گردند و متعاقب آن احساس خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی در آن‌ها افزایش یابد. با توجه به ادبیات پژوهش مذکور می‌توان ابراز نمود با توجه به نقشی که سلامت خانواده در به ظهور رساندن توانایی‌های بالقوه کودکان دارد اما تا کنون توجهی که نشانگر اهمیت این مهم باشد در تحقیقی ذکر نشده است به خصوص در حوزه بهزیستی اجتماعی افرادی که در عین سلامت ظاهری در خانواده‌ای معیوب پرورانده می‌شوند یافته‌های پژوهشی بسیار محدود و منحصر به گروه نمونه‌های عادی است. بنابراین پژوهشگر درصدد تعیین میزان اثرپذیری متغیرهای خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی از آموزش مبتنی بر رابطه والد-فرزند می‌باشد.

3-1- اهمیت و ارزش پژوهش

خود کارآمدی یکی از مفاهیم کاربردی در نظریه‌های یادگیری-اجتماعی و یا نظریه‌های شناختی-اجتماعی برای رفتار اجتماعی و سلامت اجتماعی است (هاکت، لنت و براون،1994 و 1996، به نقل از به تز و هاکت، 1998، نقل از مصحف،1384). خود کارآمدی یعنی اینکه یک فرد چگونه شیوه‌های مورد نیاز برای رسیدن به موقعیت‌های

یک مطلب دیگر :

 

هفت ترفند برای بازاریابی با نظرات مشتریان

 مورد انتظار را سازمان می‌دهد و آن‌ها را اجرا می‌کند (بندورا،1989، نقل از کلونینجر، 2004، نقل از زمانی،1385). به نظر بندورا (1989) خود کارآمدی یعنی اینکه معتقد باشیم می‌توانیم با وضعیت‌های مختلف کنار بیاییم.

کسانی که خیلی خود بسنده هستند، انتظار دارند موفق شوند و غالباً موفق می‌شوند و کسانی که چندان خود کارآمد نیستند، در مورد توانایی خود در انجام تکالیف شک دارند و به همین جهت نیز کمتر موفق می‌شوند از همین رو عزت نفس آن‌ها کم است (شارف، ترجمه فیروز بخت،1381). همچنین بندورا (1997،1986؛ به نقل از به تز و هاکت،1998؛ به نقل از رجبی، عطاری و شکرکن،1383) بیان می‌کند که انتظارات خود کارآمدی به باورهای مربوط به توانایی‌های ما برای انجام موفقیت‌آمیز یک رفتار معین یا طبقه‌ای از رفتارها اطلاق می‌شود که بنا بر فرض بر انتخاب‌های رفتاری، عملکرد و پافشاری اثر می‌گذارد.

باورهای خود کارآمدی چهارچوبی برای انگیزش، رفاه و پیشرفت فردی ایجاد می‌کند. این باورها تعیین می‌کنند که افراد برای تلاش انگیزه کمی دارند و یا در مقابل مشکلات از خود استقامت نشان می‌دهند (پاجارس،2000، به نقل از شماعی زاده،1384)

بندورا (1998، به نقل از جباری،1382) خود کارآمدی را به عنوان باورهای در مورد توانایی شخصی برای سازمان دادن و طی کردن مسیرهای عمل به منظور دستیابی به پیشرفت تعریف کرده است. او خود کارآمدی ادراک‌شده را به عنوان باورهای افراد در مورد توانایی‌هایشان برای تولید انتخابی سطح عملکرد می‌داند که تلاش برای تأثیر و مهار بر رویدادهائی است که بر زندگی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. از دیدگاه او باورهای خود کارآمدی مشخص می‌کند که مردم چگونه احساس می‌کنند، چگونه فکر می‌کنند و خودشان را برمی‌انگیزند و چگونه رفتار می‌کنند.

مطالعات نشان داده است که از میان تعیین‌کننده‌های سلامت، سهم هر دسته از عوامل تقریباً به قرار زیر است:

• سهم نظام ارائه خدمات، 25 درصد؛
• سهم عوامل زیستی،15 درصد؛
• سهم عوامل اجتماعی،50 درصد (مرندی،1385)

نقش اساسی عوامل اجتماعی و محیطی موثر بر سلامت از زمانهای بسیار قدیم شناسایی شده است. در کشور ما با وجود کاستی‌های موجود، به خصوص در مناطق محروم برای سلامت جسمی افراد گام‌های مناسبی برداشته شده است؛ اما فقدان آنچه که در تمام عرصه‌های کشور محسوس است، توجه نکردن کافی به ابعاد روانی، رفتاری و اجتماعی افراد است. این بی‌توجهی در عصر ارتباطات و جهانی‌سازی، موجب آسیب‌پذیری افراد در ابعاد روانی، خودکشی، سیگار، فرار از خانه، افت تحصیلی و سایر آسیب‌های اجتماعی می‌شود و از جمله مواردی است که باید به آن‌ها توجه خاص شود. واقعیت تحولات اجتماعی گویای آن است که چهره بیماری‌ها و اختلالات،در حال دگرگونی است و پدیده انتقال اپیدمیولوژیک در حال وقوع است و به سرعت پیش می‌رود و موجب بیماری‌های روانی، رفتاری و اجتماعی خواهد بود عوامل موثر بر سلامت، هم در درون و هم در بیرون از او قرار دارند. این عوامل بر هم اثر می‌کنند و از این تعامل ممکن است سلامت، ارتقاء یا کاهش یابد. از این رو، سلامت کل جامعه و افراد را می‌توان نتیجه تعامل وراثت، محیط‌زیست، سبک زندگی، وضعیت اقتصادی-اجتماعی، درآمد سرانه و…دانست (مرندی،1385).

نوجوانان قشر عظیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند که در آینده در پویایی و تداوم حیات اجتماعی و رشد و توسعه همه‌جانبه آن نقش بسزایی خواهند داشت. کسانی که در دوره نوجوانی به سر می‌برند در دوره مملو از تعارض و نوسان بین استقلال و وابستگی یکی از حساس‌ترین مراحل زندگی خود را می‌گذرانند و به این دلیل برای جامعه، خانواده و به ویژه برای والدین مسئولیت سنگینی را ایجاد می‌کند. پژوهشگران معتقدند که ارتباطات مثبت والد- نوجوان باعث سلامت روان سطوح بالای عزت نفس، رضایت زندگی و به طور کلی شادکامی، به همان اندازه سطوح پایین علائم پریشانی جسمی، خودکشی و پریشانی عاطفی می‌شود و بعلاوه ادراک نوجوان از این ارتباطات مثبت نقش- حمایتی در برابر مصرف سیگار، الکل و سایر مواد مخدر دارد (هیرو و همکاران، 2009). سطوح بالای تعارض به صورت مدام می‌توان باعث ایجاد مشکلات روانی – اجتماعی و سایر مشکلاتی شود که در طول نوجوانی گسترش می‌یابد و می‌تواند باعث ایجاد مشکل و نقص در پیوندهای رابطه‌ای و تبدیل و مشکلات در زندگی بعدی گردد (کولیتز[1] و لارسن،1992). در صورتی که تعارض بین والدین و نوجوانان بیش از حد شدید باشد و مدت زیادی تداوم یابد، منجر به پرخاشگری و اختلال در روابط و عملکرد می‌شود و مداخلات درمانی را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد (نقل از لطفی، 1387). ارتباطات میان فردی اساس و شالوده هویت و کمال انسان بر مبنای اولیه پیوند وی با دیگران است. ارتباطات موثر موجب شکوفایی و بهبود کیفیت روابط افراد می‌شود، این در حالی است که ارتباطات غیر موثر مانع شکوفایی انسان شده، روابط را تخریب می‌کند (ادیب و همکاران، 1384).

فقدان مهارت‌های ارتباطی برای نوجوانان و افراد بزرگسال نیز با مجموعه‌ای از پیامدهای منفی همراه است که می‌تواند گستره وسیعی از رفتارهای اجتماعی افراد را در بر گیرد. خانواده و تحقیق خانواده سالم مشروط به برخورداری افراد آن از سلامت روانی و داشتن رابطه‌های مطلوب با یکدیگر است، از این رو سالم‌سازی اعضای خانواده و رابطه آن‌ها بی‌گمان تأثیر مثبتی را در جامعه به دنبال خواهد داشت. آموزش‌های مهارت‌های ارتباطی به نوجوان کمک می‌کند تا از برخوردهای تعارض آمیز و مبتنی بر پرخاشگری در موقعیت‌های مسئله آفرین با والدینش اجتناب کند. آموزش مهارت‌های حل مسئله سبب می‌شود تا نوجوانان بتواند موقعیت‌های مسئله آفرین بین خود و والدینش را تشخیص دهد و تعریف دقیقی از مسئله مورد نظر ارائه دهد و بتواند با ایجاد راه‌حل‌هایی بدیع و انتخاب بهترین راه حل در جهت حل موثر مسئله گام بردارد.

به دلیل اهمیت و ضرورت مهارت‌های ارتباطی در تعاملی بین فردی به عنوان کلید موفقیت در این تعامل‌ها و نیز با توجه به اینکه هرگونه نارسایی و نابهنجاری در رفتار اجتماعی، منجر به بروز مشکلاتی در عملکرد فرد خواهد شد، برخورداری از مهارت‌های ارتباطی برای تمام افراد به طور عام و خانواده به طور خاص حائز اهمیت فوق‌العاده است. توجه به اهمیت مهارت‌های ارتباطی با اهداف گوناگون پیشگیری و ارتقای سطح سلامت اجتماعی و روانی ضرورت این‌گونه مهارت‌ها را برای نوجوانان و خانواده‌ها آشکار می‌سازد. با توجه به اهمیت نقش خودکار آمدی و بهزیستی اجتماعی در زندگی افراد و اهمیت آموزش روابط والد فرزند، به منظور بهبود زندگی نوجوانان و جوانان، و افزایش بهزیستی و سلامت اجتماعی جامعه این تحقیق به این منظور انجام شده است. همچنین انجام این تحقیق باعث گسترش حیطه‌های دانش می‌شود. با توجه به این که یافته‌های پژوهش‌های قبلی نشان داده است که آموزش مهارت‌های ارتباطی و زندگی شیوه‌ای موثر برای بهبود سبک زندگی نوجوانان و والدین بوده است، انتظار می‌رود نتایج این پژوهش کارایی این شیوه‌ها را برای ارتقاء کیفیت زندگی و سلامت اجتماعی نوجوانان و جوانان و والدین آنان در فرهنگ ایرانی با توجه به آموزش بسته بومی ایرانی نشان دهد. همچنین با توجه به اینکه تا کنون اثربخشی آموزش روابط والد فرزند مورد بررسی قرار نگرفته بود نتایج این تحقیق اثربخشی این بسته بومی ایرانی را بر خودکار آمدی و بهزیستی اجتماعی والدین معتاد بررسی می‌نماید و همچنین به شناخت ابعاد تأثیر متغیر مستقل یعنی روابط والد فرزند بر خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی کمک خواهد کرد.

[1] collins

فصل دو: ادبیات و پیشینه تحقیق

1.2. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………8

2.2. ارتباط مفهوم سرمایه­گذاری و نااطمینانی …………………………………………………………………8

1.2.2. علل رشد هزینه­های دولت…………………………………………………………………………………..8

2.2.2 تجزیه و تحلیل پیکاک و وایزمن( اثر چرخ دنده­ای رشد دولت)………………………………..9

3.2.2. الگوی توسعه­ای دولت ( نظریه ماسگریو-روستو)…………………………………………………..9

4.2.2. جهانی­شدن اقتصادی و اندازه‌ی دولت………………………………………………………………….10

1.4.2.2. باز بودن تجاری و اندازه‌ی دولت……………………………………………………………………..11

2.4.2.2. فرضیه­ی جبرانی (compensation hypothesis)………………………………………….12

3.4.2.2. اندازه‌ی کشور، باز بودن تجاری و اندازه‌ی دولت………………………………………………16

4.4.2.2. رابطه­ی مبادله، باز بودن تجاری و اندازه‌ی دولت……………………………………………….18

5.2.2. بازبودن مالی…………………………………………………………………………………………………….18

1.5.2.2.مطالب دیگری در زمینه بازبودن مالی…………………………………………………………………19

2.5.2.2. اندازه‌ی دولت و دیدگاه­های موجود…………………………………………………………………21

6.2.2.مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………21

3.2. بازار سرمایه ………………………………………………………………………………………………………24

1.3.2. ارتباط نظری میان بازار سرمایه و رشد اقتصادی……………………………………………………26

4.2. مروری بر مطالعات گذشته……………………………………………………………………………………28

فصل سه: روش تحقیق

1.3. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………39

2.3. نااطمینانی …………………………………………………………………………………………………………39

1.2.3. الگو های آرچ و گارچ ……………………………………………………………………………………40

1.1.2.3.مفهوم گارچ………………………………………………………………………………………………….41

2.1.2.3.انواع الگوی های گارچ…………………………………………………………………………………..46

3.2.3.3. الگو آپارچ…………………………………………………………………………………………………..47

4.1.2.3. الگو گارچ هم­انباشته…………………………………………………………………………………….47

5.1.2.3. الگو گارچ چند متغیره………………………………………………………………………………….48

6.1.2.3. الگو داده­های تابلویی با رویکرد گارچ…………………………………………………………….48

4.3.الگوی داده های تابلویی ……………………………………………………………………………………..49

1.4.3. مزایای استفاده از داده‌های تابلویی ……………………………………………………………………49

2.4.3.  فرم كلی داده‌های تابلویی……………………………………………………………………………….51

3.4.3. الگو اثرات ثابت و تصادفی………………………………………………………………………………53

4.4.4. آزمون F (حداکثر درست نمایی)………………………………………………………………………55

5.4.3 آزمون هاسمن: انتخاب بین اثرات ثابت یا تصادفی……………………………………………….57

6.4.3 .آزمون ریشه واحد برای پایایی………………………………………………………………………….58

1.6.4.3.آزمون دیکی فولر…………………………………………………………………………………………58

2.6.4.3.آزمون ریشه واحد برای داده‌های تابلویی………………………………………………………….59

5.3.توصیف داده‌ها……………………………………………………………………………………………………60

1.5.3. کشورهای منتخب……………………………………………………………………………………………60

6.3. متغیرهای موجود در الگو…………………………………………………………………………………….61

 

فصل چهار: محاسبات و یافته های تحقیق

1.4. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………65

یک مطلب دیگر :

2.4.الگوی پژوهش…………………………………………………………………………………………………….65

3.4. آزمون ریشه واحد……………………………………………………………………………………………….66

4.4. آزمون نسبت درست­نمایی …………………………………………………………………………………..68

5.4. آزمون هاسمن ……………………………………………………………………………………………………68

6.4. براورد الگو ………………………………………………………………………………………………………..68

فصل پنج: نتیجه­گیری و پیشنهادات

1.5. خلاصه پژوهش ………………………………………………………………………………………………….72

2.5. نتیجه­گیری …………………………………………………………………………………………………………72

3.5. پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………….73

 

 

منابع………………………………………………………………………………………………………………………….74

پیوست­ها…………………………………………………………………………………………………………………..80

 

 

 

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                                                         صفحه

جدول 1.4: بررسی ایستایی و ناایستایی متغیرها در گروه کشورهای منتخب ……………………………67

جدول1.4. نتایج آزمون نسبت درست­نمایی…………………………………………………………………………68

جدول3.4.  نتایج آزمون هاسمن…………………………………………………………………………………………68

جدول 4.4. براورد الگو……………………………………………………………………………………………………..69

 

 

فهرست نمودار

عنوان                                                                                                                                         صفحه

نمودار 1.3: روش های مختلف اندازه گیری نااطمینانی…………………………………………………………39

نمودار 2.3 : فرم های مختلف الگوی گارچ ………………………………………………………………………..46

نمودار 3.3: انواع الگوهای داده های تابلویی ………………………………………………………………………49

 

فصل اول  مقدمه و کلیات تحقیق

1-2-1- اصطلاحات آتش­سوزی………………………………………………………………………………………… 6

فصل دوم: مرور منابع

2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-2- تأثیر آتش­سوزی بر تراکم و تاج­پوشش گونه­های گیاهی………………………………………………. 11

2-3- تأثیر آتش­سوزی بر تنوع گونه­های گیاهی…………………………………………………………………… 13

2-4- بررسی اثر آتش­سوزی بر کلاس خوشخوراکی و ترکیب گیاهی…………………………………… 14

2-5- بررسی اثر آتش­سوزی بر ارزش غذایی و کیفیت علوفه………………………………………………. 18

2-6- بررسی اثر آتش­سوزی بر روند توالی و گرایش مرتع………………………………………………….. 20

2-7- بررسی اثر آتش­سوزی بر خاک لخت مرتع………………………………………………………………… 21

2-8- تأثیر زمان آتش­سوزی بر پوشش گیاهی سوخته شده………………………………………………….. 22

2-9- جمع­بندی………………………………………………………………………………………………………………. 23

 فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                   صفحه

 فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- مواد………………………………………………………………………………………………………. 26

3-1-1- موقعیت استان لرستان………………………………………………………………………………. 26

3-1-1-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………………… 27

3-1-2- وضعیت اقلیمی منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………… 28

3-1-2-1- نزولات جوی…………………………………………………………………………………………………… 28

3-1-2-2- رطوبت نسبی منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………. 30

3-1-2-3- درجه حرارت منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………………… 30

3-1-2-4- تعیین اقلیم منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………….. 33

3-1-2-4-1- روش آمبرژه جهت تعیین اقلیم منطقه……………………………………………………………. 33

3-1-2-4-2- منحنی آمبروترمیک منطقه مورد مطالعه………………………………………………………….. 34

3-1-3- وضعیت خاک منطقه مورد مطالعه………………………………………………………………………….. 35

3-1-4- وضعیت پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………… 35

3-2- روش­ها……………………………………………………………………………………………………………………. 36

3-2-1- آماده­سازی داده­های اولیه………………………………………………………………………………………. 36

3-2-1-1- جمع­آوری و تهیه اطلاعات مربوطه…………………………………………………………………….. 36

3-2-1-2- عملیات میدانی………………………………………………………………………………………………… 36

3-2-1-3- تجزیه و تحلیل داده­ها……………………………………………………………………………………….. 37

3-2-2- تشریح روش کار…………………………………………………………………………………………………… 37

3-2-2-1- روش نمونه­برداری و انتخاب محل ترانسکت­ها…………………………………………………… 38

 فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                             صفحه

3-2-2-2- بررسی صفات پوشش گیاهی و نحوه اندازه­گیری آن­ها………………………………………… 38

3-2-2-2-1- محاسبه تاج­پوشش………………………………………………………………………………………… 38

3-2-2-2-2- محاسبه تراکم………………………………………………………………………………………………. 38

3-2-2-2-3- محاسبه ترکیب…………………………………………………………………………………………….. 39

3-2-2-2-4- محاسبه فراوانی……………………………………………………………………………………………. 39

3-2-2-2-5- محاسبه گرایش…………………………………………………………………………………………….. 39

3-2-2-2-6- ارزیابی کلاس خوشخوراکی………………………………………………………………………….. 39

 فصل چهارم: نتایج

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………… 42

4-2- گونه­های گیاهی موجود در منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………. 42

4-3- ارزیابی داده­های نمونه­برداری شده ……………………………………………………………………………. 44

یک مطلب دیگر :

4-4- نتایج حاصل از مطالعات پوشش گیاهی بر اساس گونه­های موجود در منطقه ………………… 45

4-4-1- بررسی اثر آتش بر درصد تاج­پوشش گونه­های موجود در مرتع ……………………………….. 45

4-4-1-1- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهان جنس Astragalus……………………………………………… 45

4-4-1-2- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهsterigosa Picris و Centaurea virgata……………… 46

4-4-1-3- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهBromus tomemtellus  ………………………………………… 46

4-4-1-4- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاهان جنس Poa, Agropayron, festuca………………….. 46

4-4-1-5- اثر آتش بر تاج­پوشش گیاه .Agrostis sp………………………………………………………….. 46

4-4-2- بررسی اثر آتش بر تراکم گونه­های موجود در مرتع ………………………………………………… 48

4-4-2-1-  اثر آتش بر تراکم گیاهان جنس Astragalus……………………………………………………. 48

4-4-2-2- اثر آتش بر تراکم گیاه sterigosa Picris و Centaurea virgata…………………… 48

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                صفحه

4-4-2-3- اثر آتش بر تراکم گیاهBromus tomemtellus  ……………………………………………….. 48

4-4-2-4- اثر آتش بر تراکم گیاهان جنس Poa, Agropayron, festuca…………………………. 49

4-4-2-5- اثر آتش بر تراکم گیاه .Agrostis sp………………………………………………………………… 49

4-5- نتایج حاصل از مطالعات پوشش گیاهی بر اساس فرم رویشی ……………………………………… 49

4-5-1- بررسی اثر آتش بر درصد تاج­پوشش گونه­های گیاهی بر اساس فرم رویشی………………. 50

4-5-1-1- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش فورب­های یکساله…………………………………………………. 50

4-5-1-3- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش بوته­های خشبی…………………………………………………….. 50

4-5-1-4- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش فورب­های چندساله………………………………………………. 50

4-5-1-5- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش گندمیان یکساله…………………………………………………….. 50

4-5-1-6- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش گندمیان چندساله………………………………………………….. 51

4-5-1-7- بررسی اثر آتش بر تاج­پوشش درختچه­ها……………………………………………………………. 51

4-5-2- بررسی اثر آتش بر تراکم گونه­های گیاهی بر اساس فرم رویشی……………………………….. 52

4-5-2-1- بررسی اثر آتش بر تراکم بوته­های خشبی…………………………………………………………… 52

4-5-2-2- بررسی اثر آتش بر تراکم فورب­های چندساله……………………………………………………… 52

4-5-2-3- بررسی اثر آتش بر تراکم گندمیان چندساله………………………………………………………… 52

4-5-2-4- بررسی اثر آتش بر تراکم درختچه­ها…………………………………………………………………… 52

4-6- بررسی اثر آتش بر ترکیب گیاهی مرتع ……………………………………………………………………… 53

4-6-1- بررسی اثر آتش بر ترکیب فورب­های یکساله………………………………………………………….. 54

4-6-3- بررسی اثر آتش بر ترکیب بوته­های خشبی……………………………………………………………… 54

4-6-4- بررسی اثر آتش بر ترکیب فورب­های چندساله……………………………………………………….. 54

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

4-6-5- بررسی اثر آتش بر ترکیب گندمیان یکساله……………………………………………………………. 55

4-6-6- بررسی اثر آتش بر ترکیب گندمیان چندساله…………………………………………………………. 55

4-6-7- بررسی اثر آتش بر ترکیب درختچه­ها…………………………………………………………………… 55

4-7- بررسی اثر آتش بر پوشش سطحی و حفاظت خاک……………………………………………………. 56

4-8- بررسی اثر آتش بر درصد فراوانی گیاهان…………………………………………………………………. 56

4-9- بررسی اثر آتش بر کلاس خوشخوراکی پوشش گیاهی……………………………………………….. 58

4-10- بررسی اثر آتش بر گرایش مرتع…………………………………………………………………………….. 59

4-11- جمع­بندی…………………………………………………………………………………………………………….. 61

 فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

5-1- بحث……………………………………………………………………………………………………………………… 64

5-2- نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………………………………… 66

5-3- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………… 67

5-3-1- پیشنهادهای اجرایی…………………………………………………………………………………………….. 67

5-3-2- پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………………………… 67

منابع………………………………………………………………………………………………………………….. 70

مقدمه