ـ نتایج پژوهش های مربوط به روش آموزش برنامه ای

ـ ماشین آموزشی

ـ آموزش به کمک رایانه

ـ مزایای آموزش رایانه ای

ـ زمینه های تسهیل کننده توسعه ICT در آموزش و پرورش

ـ یادگیری راهی به سوی پرکردن شکاف دیجیتالی

فصل چهارم : داده های آماری

ـ ابزار جمع آوری

ـ روش جمع آوری اطلاعات

ـ یافته های تحقیق

ـ تجزیه و تحلیل یافته ها و تتیجه گیری

فصل پنجم : اراﺋﻪ پیشنهادها و راهکارها

ـ فیلتر کردن راهی برای ایجاد محیط سالم در اینترنت

ـ اثر بخش کردن استفاده از فناوری اطلاعات و اینترنت

ـ راهکارهای گسترش کارآمد و بهینه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش

ـ آموزش الکترونیکی برای معلمان

ـ دیدگاه آرمانی

ـ توصیه ها

ـ موانع و مشکلات اصلی در اجرای برنامه آموزش رایانه ای

ـ شرایط اجرایی

٭ پرسشنامه

٭ منابع

چکیده:

یک مطلب دیگر :

در عصر حاضر که دوره پیشرفت فناوری به خصوص فناوری اطلاعاتی و ارتباطی است کمتر حرفه ای را می بینیم که دستخوش تغییر و تحول قرار نگرفته باشد. تولید اطلاعات، سازماندهی و اشاعه اطلاعات در سایه وجود رایانه و اینترنت شکل تازه ای به خود گرفته است به طوری که نمی توان از تأثیر این ابزار بر انسان چشم پوشید و ابعاد مثبت آن را در بروز استعدادها و خلاقیت ها نادیده گرفت.

با توجه به تأثیر بسیار زیاد این ابزار بر دانش آموزان و کم توجهی معلمین و مسؤولین به این امر مهم، می بایست کارهای تحقیقی و پژوهشی زیادی انجام گیرد تا همگان به اهمیت این تغییر و تحول پی ببرند.

بررسی آثار رایانه بر رشد خلاقیت دانش آموزان و معرفی شیوه های مؤثر و مفید کاربرد آن در بروز خلاقیت تحقیقات گسترده ای را می طلبد که با یک برنامه محدود امکان نتیجه گیری درست و دقیق محال می نماید و لازم است شاخص های گوناگونی مورد توجه قرار گیرند.

در این پژوهش ابتدا به تعریف واژه خلاقیت از دیدگاه صاحبنظران پرداخته شده است. سپس عوامل مؤثر در بروز خلاقیت، رایانه به عنوان ابزار آموزشی، فواید و اهمیت استفاده از رایانه، علت عدم کاربرد چشمگیر رایانه در آموزش و پرورش، ضرورت توسعه فناوری اطلاعات و استفاده از اینترنت و مهمتر از همه روش های مؤثر کاربرد رایانه در بروز خلاقیت و… مورد بررسی قرار گرفته است.

بر مبنای موضوع پژوهش به ارائه و اجرای پرسشنامه ای کوتاه مبادرت ورزیده شده است.

در پایان توصیه ها، موانع و مشکلات و شرایط اجرایی کاربرد رایانه در آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفته است.

امید است که در آینده ای بسیار نزدیک به نقش این ابزار مهم بیشتر از حال توجه گردد و تحقیقات گسترده ای توسط طالبان علم و پیشرفت انجام گیرد.

مقدمه:

بررسی اهداف آموزش و پرورش در سطح جهان و ایران، به خصوص در طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که هدف اساسی، تربیت افرادی است که با اتکاء به نیروی اراده و تعقل خویش منطقی و خلاق بیاندیشند و به جای وابستگی و استفاده از دستاوردهای اقتصادی و فرهنگی دیگران، مولد دانش، تکنولوژی و فرهنگ مناسب برای زندگی مستقل، فعال و خلاق در «عصر دانایی» باشند.

این موضوع اخیرا” توجه بسیاری از اندیشمندان و مسئولان کشورهای مختلف و به ویژه ممالک در حال توسعه را به خود جلب کرده است به نحوی که تغییر نظام آموزش و پرورش از نظری صرف به نظری توأم با عمل (کاربردی) و پرورش افراد پویا و خلاق به جای افراد ایستا مورد توجه خاصی قرار گرفته است. درضمن، خلاقیت و نوآوری به عنوان یک شاخص در گزینش افراد در مشاغل مختلف و از جمله صنایع نیز مطرح گردیده است.

درباره مفهوم خلاقیت تعریف های متعدد و گاه متضادی ارائه شده است ولی در مورد تعریف زیر یک اتفاق کلی مشاهده شده است.

«خلاقیت توانایی فرد برای تولید ایده ها، نظریه ها، بینش ها یا اشیاء جدید و بدیع و بازسازی مجدد درعلوم و سایر زمینه ها است که توسط متخصصان، اصیل و از نظر علمی، زیباشناسی، تکنولوژی و اجتماعی با ارزش تلقی گردد.»

کمبود عاطفی و پاشیده شدن نظام خانواده

بحرانهای رشد «من» و قدرت جویی

فقر اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی

عدم وجود تفریحات سالم و تأثیرپذیری از فیلم ها و دیگر رسانه های گروهی

عیوب و نقائض شخصی

بی کاری و بی ثمری

سایر عوامل

راهکارهایی جهت رفع علل پرخاشگری

توصیه هایی به والدین

توصیه هایی به کارکنان مدرسه

توصیه هایی به مسئولین رسانه های گروهی

توصیه هایی جهت کاهش مشکلات شخصیتی نوجوانان

روان درمانی اختلالات رفتاری

ب ) بیشینه تجربی (عملی)

– تحقیقات داخلی

– تحقیقات خارجی

– نتایج کلی تحقیقات داخلی و خارجی

– چگونگی فعالیت محقق

فصل سوم «روش تحقیق»

– روش تحقیق – جامعه آماری – نمونه گیری – ابزار اندازه گیری

فصل چهارم «تحلیل یافته ها»

تجزیه و تحلیل اطلاعات

فصل پنجم «خلاصه و نتیجه گیری»

مقدمه

نتایج

یک مطلب دیگر :

محدودیتهای تحقیق

پیشنهادها و راهکارها

پژوهشی

اجرایی

کلام آخر

منابع و مآخذ

چکیده:

این پژوهش با عنوان «بررسی علل پرخاشگری در نوجوانان» و با هدف آشنایی هر چه بیشتر با دوره نوجوانی و شناخت مسائل و مشکلات این دوره خاص از زندگی، از اهمیت و ضرورت ویژه ای برخوردار است تا به این ترتیب جامعه از زیر ساختارهای تربیتی مناسبی برخوردار شده و بالندگی و شکوفایی را در پرتو آن به دست آورد.

این تحقیق بر اساس روش کتابخانه ای انجام شده و جامعه آماری آن کلیه کتابهایی است که در زمینه موضوع مورد نظر نگاشته شده و جهت نمونه گیری، از کلیه کتابهای در دسترس در مورد موضوع مورد نظر استفاده شده است. انواع فیش برداری، مطالعه کتابها و کلیه منابع مکتوب و غیرمکتوب از جمله روشهای جمع آوری داده ها در این تحقیق هستند.

در بخش تجزیه و تحلیل یافته ها، به طور خلاصه، علل پرخاشگری در نوجوانان بیان گردیده است که به عنوان مثال می توان به عواملی چون؛ کمبود عاطفی و چگونگی نظام خانواده، بحرانهای رشد من و قدرت جویی، مشکلات اقتصادی عدم فعالیت صحیح رسانه های گروهی و نهادهای اجتماعی و نیز ارتباط نوجوان با الگوهای فاقد ارزش وجود نواقص جسمی و… اشاره نمود.

در بخش نتیجه گیری محقق در نهایت به این نتیجه دست یافته است که یک عامل یا مخرج مشترک روانی برای پرخاشگری وجود دارد و آن هم احساس ناامنی است که مانع پرورش متعادل و سازگار فرد شده و همین عدم سازگاری باعث ایجاد ناکامی می گردد و از همین نقطه پرخاشگری آغاز می شود. در ادامه محقق محدودیتهایی را که در جریان تحقیق با آن مواجه بوده را ذکر کرده و سپس پیشنهادها و راهکارهایی در زمینه پژوهشی و اجرایی ارائه نموده است. ذکر منابع و مآخذ نیز آخرین مرحله فعالیت پژوهشی در راستای انجام این تحقیق است.

فصل اول: طرح تحقیق

مقدمه:

پرواضح است که نوجوانان نقش مهم و تعیین کننده ای درس زندگی جامعه به عهده دارند. منظور از دوره نوجوانی سالهای بین 12 تا 18 سالگی است که در این سالها همه چیز در حال تغییر و دگرگونی و تحول است. رشد جسم در اوایل این دوران به سرعت افزایش می یابد تا حدی که حتی باعث نگرانی خود نوجوانان نیز می شود.

3) بی‌نامی ………………………………………………………………………………………………….

4) ارتباط سطحی …………………………………………………………………………………………..

نظریه دایزمن ………………………………………………………………………………………………..

نظریه لئوناردو بركویتز ………………………………………………………………………………………

نظریه بلسون ………………………………………………………………………………………………..

نظریه اجتماعی مابعد نوین ژان بودریلار ………………………………………………………………….

كلنر در جمع‌بندی این نظریه چنین نتیجه می‌گیرد ……………………………………………………..

نظریه بندوراد نظریه شناختی و اجتماعی ………………………………………………………………

نظریه دكتر لارنس فریدمن ………………………………………………………………………………..

فرضیه‌های تحقیق …………………………………………………………………………………………

فرضیه‌های اصلی ………………………………………………………………………………………….

فرضیه‌های فرعی ………………………………………………………………………………………….

متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………….

معرف سازی ……………………………………………………………………………………………….

اوقات فراغت ……………………………………………………………………………………………….

خشونت …………………………………………………………………………………………………….

از خودبیگانگی ……………………………………………………………………………………………..

بزهكاری …………………………………………………………………………………………………….

تعریف مفاهیم نظری ………………………………………………………………………………………

طبقه اجتماعی …………………………………………………………………………………………….

اوقات فراغت ………………………………………………………………………………………………..

خشونت ……………………………………………………………………………………………………..

از خودبیگانگی ………………………………………………………………………………………………

بزهكاری ……………………………………………………………………………………………………..

تاریخ ادبیات ………………………………………………………………………………………………….

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………..

خشونت در تلویزیون …………………………………………………………………………………………

اثرات تلویزیون بر كودكان و نوجوانان ……………………………………………………………………….

الف – رابطه رشد شناختی كودكان با ادراك برنامه‌های تلویزیون ………………………………………

ب – رابطه رشد شناختی كودكان باادراك آگهی‌های تلویزیون ………………………………………….

ج – تلویزیون و دشواریهای رفتاری ………………………………………………………………………….

د- تلویزیون و اثرات منفی آن بر تحصیل كودكان ……………………………………………………………

چ- تلویزیون و اثرات منفی بر تخیلات كودكان ………………………………………………………………

ح- چرا كودكان و نوجوان تلویزیون تماشا می‌كنند ………………………………………………………..

خ- تماشای تلویزیون با هدف یادگیری ……………………………………………………………………..

چ- تلویزیون درحكم مصاحب …………………………………………………………………………………

هـ – تماشای تلویزیون برای فرار از واقعیت‌ها ……………………………………………………………..

تماشای تلویزیون برای بیداری و تحریك ……………………………………………………………………

تماشای تلویزیون برای كسب اطمینان خاطر و آرامش …………………………………………………..

اثرات منفی و مثبت تلویزیون بر كودكان ونوجوانان در افزایش پرخاشگری …………………………….

تلویزیون و كودكان مطالعه تجربی تاثیرات تلویزیون بر نوجوانان …………………………………………

تلویزیون در زندگی جوانان ؟؟ مالتزك ؛ هامبورگ ( 1959) ……………………………………………..

یک مطلب دیگر :

دلایلی برای بیزاری جستن از تلویزیون …………………………………………………………………..

تاثیر تلویزیون ازدیدگاه روانشناسی ……………………………………………………………………….

برون فكنی ………………………………………………………………………………………………….

خانم هیمل وایت ……………………………………………………………………………………………

از دیدگاه جامعه شناسان …………………………………………………………………………………

از دیدگاه اخلاق و اجتماعی ………………………………………………………………………………

نقش رسانه‌های جمعی در اجتماع ……………………………………………………………………..

نتیجه ………………………………………………………………………………………………………..

نتیجه آخر مطلب …………………………………………………………………………………………..

پیشنهادات عبارتند از ……………………………………………………………………………………..

مشكلات تحقیق …………………………………………………………………………………………..

چکیده:

بسیاری از دانش پژوهان، متفکران و مصلحان اجتماعی عصر حاضر را با نام های متفاوتی چون «عصر تکنیک»، «عصر ارتباطات» «دهکده جهانی» و رهبری از راه دور نامیده اند البته رهبری از راه دور نه تنها در مورد ماهواره ها و فضا پیماها صادق است، بلکه هدایت از مسافت دور به وسیله رسانه های گروهی در مورد انسان نیز صدق می کند.

تا قرن 20، رهبری و ارشاد انسان رویا رو و بر اساس ارتباط بود، در صورتی که در عصر حاضر ارتباطات یک طرفه و از راه دور صورت می گیرد. به طوری که بین شنونده و گوینده، یا بهتر بگوییم بین موثر و متاثر به طور نسبی فاصله زیادی وجود دارد. برخی معتقدند که رسانه های گروهی دارای چنان قدرتی هستند که می توانند نسلی تازه در تاریخ بشر پدید آورند، نسلی که با نسل های پیشین بسیار متفاوت است.

لارو سفلدومرتن (Lazerseld & Merton) در تشریح این عقاید متفکران می نویسند:

«وسایل ارتباط جمعی جدید ابزاری بس نیرومندند که می توان از آن در راه خیر و شر با تاثیری شگرف سود برد و چنانچه کنترل مطلوب وجود نداشته باشد، امکان استفاده از این وسایل در راه شر بیشتر از خیر آن است.

تقریباً در اکثر کشورها، به ویژه کشورهای در حال رشد تعداد نسل جوان بیشتر و دلبستگی آنان بر رسانه های جمعی فزونتر است. تحقیقات انجام شده در شهر تهران، حاکی از آن است که بیشتر تماشا کنندگان تلویزیون کودکان زیر 15 ساله و بعد از آنان بانوان خانه دار و سپس جوانان بیشتر از 15 سال هستند.

امروزه بررسی اثرات این وسایل از پیچیده ترین مباحث انحرافات اجتماعی است. به همین دلیل، جامعه شناسان در صحت نتایج و پژوهش هایی از این قبیل، تردید نشان می دهند. البته علیرغم تاثیر انکار ناپذیر رسانه های جمعی در آموزش فرهنگ سازی، القاء عقیده و غیره باید اذعان داشت که در زمینه اثر این وسایل در رفتار انسان، تحقیقاتی بعمل آمده است که البته تحقیقاتی که بتواند اثرات تلویزیون سینما و مطبوعات را در انحراف و بزهکاری جوانان در کشور ثابت کند بسیار کم است در این تحقیق تاثیرات رسانه هایی تصویری چون تلویزیون، بر رفتار کودکان و نوجوانان مورد بررسی قرار می گیرد.

مقدمه:

از دیرباز ارتباط، برقراری ارتباط و انتقال پیام به مخاطبان مورد توجه جوامع بشری بوده و می باشد از زمانیکه انسان به فکر ایجاد ارتباط با همنوعان خود افتاد در صدد برآمد تا ابزار آن را شناخته و بدست آورد تا بوسیله آن از موقعیت انسانهای دیگر با خبر شود به همین منظور ابتدا از کشیدن تصاویر روی سنگها و تنه های درخت و بعد گفتار و نوشتار با یکدیگر ارتباط برقرار می کردند ولی به همان شکل باقی نماند و رفته رفته بر حسب نیاز جامعه پیشرفت می کرد و تحولات عظیمی در آن رخ می داد.

از عوامل بسیار مهمی که باعث گسترش روابط از لحاظ تجاری و تبادل فرهنگی گردید بوجود آمده راههای ارتباطی بین روستاها و شهرهای کوچک و بزرگ بودن با نزدیک شدن مسیر شهرها و روستاها روابط انسانها شکل جدیدی به خود گرفت و باعث تغییر الگوها و ارزشهای جوامع روستایی و شهری گردید راه اطلاع سریع انسانها را از دستاوردهای جدید کشاورزی و صنعتی میسر ساخت و این امر سبب دگرگونی در روابط اقتصادی سیاسی اجتماعی فرهنگی و همچنین در تعیین الگوهای مصرف، سیستم معیشتی و هنجارها بود.

برقراری ارتباط بین افراد گروه ها مستلزم وسایل خاصی است که به کمک آنها بتواند پیام ها و خواسته های خود را به یکدیگر منتقل کنند با محیط زندگی بهتر آشنا شوند خود را با آن هماهنگ سازد و یا برای بهبود شرایط آن اقدام نمایند برای آنکه چگونگی انعکاس واقعیت عینی اشیاء در فکر انسان به دیگران منتقل شود باید بار دیگر آن را عینی ساخت و افکار را که محصول انعکاس دنیای خارج است بصورت عادی و قابل فهم در آورد عادی کردن و قابل انتقال ساختن انعکاس واقعیتها محیط زندگی در فکر انسان با وسایل و روش های گوناگون صورت می گیرد به طور کلی استفاده از وسایل مختلفی که برای بیان اندیشه های انسانی و شناخت محیط زندگی به کار می روند تابع شرایط و اوضاع تاریخی جوامع انسانی است زیرا در هر جامعه به تناسب نیازها و پیشرفت های آن برای برقراری ارتباط بین افراد و انتقال افکار و اطلاعات وسایل معینی ایجاد می شوند.

مدیون شماری از استادان و دوستان نیز هستم كه در یادآوری نكته‌ها، معرفی و در اختیار نهادن منابع یا دیگر مراحل فراهم آمدن رساله مرا شرمسار الطاف خویش ساختند؛‌دكتر مسعود جعفری، دكتر جابر عناصری، دكتر علی محمدشاه‌سنی،‌ دكتر عبدالله حسن‌زاده، محمد یكه‌دهقان و خواهر دلبندم مرضیه سرمشقی.

به ویژه از دوست و همسر مهربانم دكتر حمیدرضا توكلی سپاس‌ها دارم كه اگر همراهی‌ها و تشویق‌های ایشان نبود،‌ این رساله هیچ‌گاه سرانجام نمی‌یافت. هر كجا هست خدایا به سلامت دارش.

فصل اول: معرفی رویكرد جامعه‌شناسی

پیوندهای جامعه و ادبیات در نگاه نخستی

نخستین تصوری كه از شنیدن تركیب جامعه‌شناسی ادبیات در ذهن نقش می‌بندد، احتمالاً بررسی تأثیر مستقیم رخدادهای اجتماعی مشخصی بر ادبیات یك دوره و به ویژه نمودهای معین آن در آثاری خاص است.

اما حتی پیش از آن‌كه به سراغ آنچه ناقدان كهنه و نو در این باره گفته‌اند، برویم با تأمل در مجموعه‌ی نسبت‌های محتمل میان ادبیات و جامعه می‌توانیم آرام آرام دریابیم كه این ماجرا بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است كه در آغاز می‌پنداشتیم، ببینیم پیوندها و تأثیر و تأثرات متقابل میان دو مفهوم گسترده‌ی جامعه و ادبیات چه ابهاماتی در ذهن ما برمی‌انگیزند:

یک مطلب دیگر :

1ـ آیا می‌توان از عكس این نسبت یعنی تأثیر ادبیات بر جامعه نیز سخن گفت؟

2ـ آیا می‌توان این رابطه را تأثیر و تأثری دوجانبه و دیالكتیكی دانست؟

3ـ آیا جامعه مستقیماً بر متن ادبی تأثیر می‌گذارد یا به واسطه‌ی تأثیر بر نویسنده؟

4ـ آیا حوادث جامعه مستقیماً براثر ادبی تأثیر می‌نهند یا آن‌كه حوادث اجتماعی با تحولی كه در فضای فرهنگی و ادبی ایجاد می‌كنند، اثر را تحت تأثیر قرار می‌دهند؟

5ـ آیا نویسنده حتماً باید تحت تأثیر فضای اجتماعی قرار گیرد یا آن‌كه در مواردی باید در برابر این تأثیر ایستادگی كند و حتی آن را خنثی و یا دیگرگون سازد؟

6ـ تأثیر جامعه بر ادبیات در قلمرو خود آگاه نویسنده جای دارد یا ناخودآگاه؟

7ـ تأثیر جامعه بر ادبیات به جنبه‌ی هنری ـ ادبی متن باز می‌گردد یا اثر از طریق تأثیر بر فضای فكری دوران و ذهنیت نویسنده از جامعه رنگ می‌پذیرد؟

8ـ آیا تأثیرپذیری از جامعه صرفاً در آثار رئال تحقق‌پذیر است؟

9ـ آیا تأثیرپذیری از جامعه محدود به انواع و قالب‌های خاصی است؟ آیا اثرپذیری شعر و داستان با اثر تغزلی و تعلیمی به یك نسبت است؟

10ـ آیا می‌توان از اثرپذیری اجتماعی نظریه‌های ادبی سخن گفت؟

11ـ آیا منظور از جامعه در این تعابیر صرفاً جنبه‌های سیاسی را دربر می‌گیرد؟ آیا تأثیر جامعه به معنای تأثیر حكومت و ایدئولوژی خاصی است؟

12ـ آیا ممكن است تأثیرات اجتماعی در مورد دو نویسنده، یا دو متن متفاوت و یا حتی متضاد باشد؟ آیا ممكن است اثری به گونه‌ای منفی و واكنشی تحت تأثیر جامعه قرار گیرد؟

نقش بازی در یادگیری …………………………………………………………………………………… 29

مفهوم راهنمایی………………………………………………………………………………………….. 30

خلاقیت کودک……………………………………………………………………………………………… 30

رابطه بازی با خلاقیت…………………………………………………………………………………….. 31

توصیه هایی برای والدین و مربیان………………………………………………………………………. 35

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………… 37

پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………. 38

چکیده………………………………………………………………………………………………………. 41

فهرست منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………….. 47

مقدمه:

کودکان نیروهای بالقوه ای هستند که برای تداوم و انتقال ارزشها به نسلهای آینده باید مورد توجه قرار بگیرند. زیرا در سنین بالا به دلیل مشغله های فراوان و تحکیم تربیتهای مختلف، بسیاری از نیروها و استعدادهای بالقوه آدمی رو به خاموشی می‌نهد و به حرکت در آوردن آنها نیاز به مجاهده و تلاش بسیار دارد.

پیامبر اکرم (ص) در این مورد می‌فرمایند:

«محفوظات طفل نورس مانند نقشی است که بر سنگ رقم می‌زنند و محفوظات مرد بزرگ مانند نوشته ای بر آب است.»

تعلیم و تربیت کودکان از راه بازی و با پشتوانه ای از تعالیم ربوبی وسیله ای مؤثر برای باروری و تربیت استعدادها و خلاقیت آنان است. چنان که بیشتر روان شناسان اظهار می‌دارند، بازی 70% زندگی کودکان را تشکیل می‌دهد و فرهنگ غنی تربیتی اسلام نیز در احادیث و روایات متعدد، بر بازی و سرگرمی کودکان تأکید بسیار داشته است.

خانواده های سالم دارای تشکیلات هستند، برای خود برنامه هایی دارند و می‌توانند با بحران‌ها برخورد کنند. در چنین خانواده هایی بچه های خلاق پرورش یافته و قادر به پیدا کردن راه حلهای جدید برای مسائل خویش هستند.

یکی از عمده ترین هدفهایی که در تربیت فرزندان و بویژه نوجوانان لازم است مورد توجه باشد، پرورش روحیه خودباوری و ایجاد اعتماد به نفس و ابداع می‌باشد. کسی که اعتماد به نفس نداشته باشد زبون، بیچاره و ناتوان است و نمی تواند از امکانات و استعدادهای موجود خود بهره برداری کند.

یکی از راه های پرورش اعتماد به نفس فرزندان، توجه به جنبه های مثبت و تشویق و ترغیب آنهاست. بازی کردن کودک موجب اندوختن تجارب اجتماعی فراوانی در کودک می‌گردد که خود موجب پرورش اعتماد به نفس کودک خواهد شد. هیچ چیز مانند تنعم ونازپروردگی، روحیه انسان را ضعیف و ناتوان نمی کند و راه سیر به سوی کمال را بر آدمی نمی بندد. بازی با تمام جوانب آن روح کودک را ورزش می‌دهد. رشد و نمو و بارور شدن استعدادهای آدمی جز در صحنه زندگی شکل نمی‌گیرد و بازی نمونة کوچکی از زندگی واقعی است.

در انسان گرایشی شگفت وجود دارد که می‌خواهد آفریننده باشد، چیزی که نبوده است را بیافریند و خلق کند. این تمایل در هر انسانی هست که می‌خواهد چیزی نو، اثری جدید بیافریند و ابداع کند. این تمایل در هر انسانی هست که می‌خواهد چیزی نو، اثری جدید بیافریند و ابداع کند، عالم علمش را، نظریه پرداز نظریه اش را، شاعر شعرش را، معمار بنایش را، کشاورز کشتش را و … هر فاعلی فعلش را دوست دارد و به آن عشق می‌ورزد. این خصلت سازندگی و علاقه به مصنوعات و آفریده های خود از گرایش فطری انسان به خلق و ابداع بر می‌خیزد که موهبتی الهی است.

یک مطلب دیگر :

بیان مسئله

یکی از سوالهایی که ذهن بسیاری از پژوهشگران و اندیشمندان تعلیم و تربیت را به خود مشغول کرده است این است که آیا می‌توان خلاقیت را پرورش داد؟

آیا خلاقیت یک ویژگی ذاتی است یا اینکه از عوامل اجتماعی متأثر است؟

آیا بازی در پرورش خلاقیت کودکان نقش دارد؟

ضرورت تحقیق

شاید قدری شگفت انگیز باشد، اما زندگی بدون خلاقیت مشکل و طاقت فرساست. اگر از بلندترین مکان زندگی کنونی به گذشته نگاهی بیندازیم، در خواهیم یافت که زندگی کنونی چقدر از نظر امکانات و تجهیزات با گذشته تفاوت دارد.

خلاقیت به عنوان استعدادی قدرتمند در نهاد آدمی از همان دوران کودکی وجود دارد، به قول راجرز (1977) آدمی ذاتا خلاق متولد می‌شود، با این حال خلاقیت در مراحل ابتدایی زندگی تکامل یافته نیست و به همین دلیل نیاز به توجه، هدایت و تربیت است. (پیرخایفی 1379)

جامعه برای پیشرفت و توسعه نیاز به کودکان با انگیزه، کنجکاو و خلاق دارد ، همچنین به نوجوانان و جوانانی نیاز دارد که چهره دیگر از آینده ترسیم کنند و به بزرگسالانی نیاز دارد که حامی و سازنده باشند، دستاورد چنین موقعیتی ابتکار و سازندگی است.

پیشینه تحقیق

خلاقیت به معنی کم یا زیاد کردن یک پدیده و تغییر شکل دادن و یا ترکیب کردن آن با سایر پدیده‌ها و اشیاء است. (پیر خایفی، 1377)

گیلفورد معتقد است که خلاقیت را باید نوعی تفکر به شمار آورد، زیرا ایده خلاق خود نوعی فکر و تصور است. (فلدمن، 1990) او می‌گوید خلاقیت نوعی تازه از تفکر است که فارغ از قالب روش از پیش تعیین شده و بنابراین حالتی واگرا (Devergent) دارد. با وجود این، تعریف خلاقیت فراتر از این می‌باشد.

خلاقیت معادل با حل مسائل (problem solving) مساله گشایی تلقی شده که در اشکال مختلف هنری، علمی و اجتماعی ظاهر می‌شود. (آقایی فیشانی، 1377، ریکاردز، 1990)

صاحبنظران معتقدند که هر پدیده ی خلاقانه ای حتما باید واجد عنصر تازگی و نوبودن باشد تا امتیاز خلاقیت را پیدا کند. (والفی، 1377، احمد پور، 1379، پیر خایفی، 1379) در کنار این ویژگی باید به عنصر مناسب و مفید بودن خلاقیت نیز توجه کرد، زیرا تازگی و جدید بودن یک پدیده بی‌آنکه دارای منافع و فوایدی باشد، ارزش چندانی ندارد. بنابراین خلاقیت به معنای خلق کردن چیزی تازه و منحصر به فرد است که به گونه ای مناسب و مفید موجب حل کردن یک مساله، سوال یا نیاز علمی، صنعتی و یا اجتماعی شود.

پرکینز (perkins) در سال 1984 شش ویژگی خاص را در کودکان بسیار خلّاق برشمرد که عبارتند از:

1- میل به زیبایی