3-4- جامعه و نمونه آماری. 56
3-4-1- جامعه آماری. 57
3-4-2- حجم نمونه 57
3-5- ابزار گرد آوری اطلاعات.. 57
3-6- روایی و پایایی پژوهش… 58
3-6-1- روایی. 58
3-6-2- پایایی پرسشنامه 59
3-7- روش تجزیه و تحلیل آماری. 60

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داه‌ها 61
4-1- مقدمه 62
4-2- توصیف متغیرهای تحقیق. 63
4-2-1- توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی پاسخگویان. 64
4-2-2- توصیف عوامل جذب سرمایه گذارها 69
4-3- آزمون فرضیات تحقیق. 76
4-3-1- آزمون نرمال بودن متغیرها (کولموگروف – اسمیرنوف): 77
4-3-2- آزمون فرضیه اول. 78
4-3-3- آزمون فرضیه دوم. 79
4-3-4- آزمون فرضیه سوم. 80
4-3-5- آزمون فرضیه چهارم. 81
4-3-6- آزمون فرضیه پنجم. 82
4-4-  تحلیل عامل  تاییدی و اکتشافی عوامل مورد مطالعه 82
4-5- الویت بندی عوامل موثر بر جذب سرمایه گذارهای داخلی. 84

فصـل پنجم:  بحث نتیجه‌گیری کلی. 89
5-1- مقدمه 90
5-2- خلاصه تحقیق. 91

 

5-3- بحث و نتیجه گیری. 93
5-4- نتیجه گیری کلی. 94
5-5- پیشنهادات برخواسته از تحقیق. 96
5-6- محدودیتهای تحقیق. 97
5-7- پیشنهادات تحقیقات آینده 97
منابع و مآخذ. 99
پیوست‌ها 105
چکیده انگلیسی. 119
 
چکیده:
از جمله مناطق ازاد تازه تاسیس شده منطقه ازادتجاری صنعتی ماکو می باشدکه می تواند تاثیر بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی  منطقه شمالغرب و به تبع آن در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد.فلسفه وجودی منطقه آزاد تجاری –صنعتی ماکو مانند سایر مناطق آزاد کشور فراهم کردن شرایط مناسب به منظور افزایش تولید و صدور کالاهای صنعتی از طریق جذب سرمایه های داخلی و خارجی، ایجاد اشتغال، کسب درآمد ارزی، افزایش درآمد حاصل از توریسم، تأمین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز صنایع، برقراری پیوند های صنعتی با داخل کشور، رشد و رفاه اقتصادی و مادی مردم منطقه و سپس منافع ملی است. هدف این تحقیق بررسی عوامل جذب سرمایه گذاری داخلی در منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو است. تحقیق حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش گردآوری داده ها یک مطالعه توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه  و مدیران واحدهای اقتصادی مستقر در منطقه آزاد ماکو بوده که در مجموع 700 نفر را شامل گردیده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه تکمیل و استخراج گردیده و سپس با استفاده از نرم افزار spss19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای توصیف متغیر ها در این تحقیق از شاخصهای آماری توصیفی و برای آزمون فرضیه ها از آزمون t  و تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی و از آزمون فریدمن برای اولویت بندی عوامل موثر بر جذب سرمایه گذارهای داخلی استفاده گردیده است. نتایج نشان داد که عوامل مورد نظر تاثیر معنی داری بر جذب سرمایه گذارهای داخلی دارند. همچنین آزمون تحلیل عاملی و رتبه بندی نشان داد که ثبات سیاسی و امنیت اقتصادی  با میانگین رتبه 3.73 در رتبه اول و همچنین بعد رسایی و پویایی قوانین و مقررات و رفع محدودیت های قانونی با میانگین رتبه 2.48 در رتبه اخر عوامل جذب سرمایه گذارهای داخلی قرار دارد.

کلمات کلیدی : مناطق ازاد، منطقه آزاد تجاری-صنعتی ماکو، سرمایه گذاری داخلی.

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1- مقدمه
مناطق  آزاد تجاری_صنعتی یا مناطق پردازش صادرات و واردات به عنوان یکی از ابزارهای گسترش صادرات صنعتی و تسهیل دسترسی کشورها به بازار های جهانی مورد توجه اغلب دولتمردان و اقتصاددانان قرار گرفته است. امروزه تجربه بسیاری از کشورها مانند چین ، کره جنوبی و تایوان نشان می دهد که می توان با ایجاد مناطق آزاد تجاری امکان جذب سرمایه گذاری را فراهم آورد و به توسعه صادرات کالاهای صنعتی و در نتیجه درآمدهای ارزی کشور افزود. مناطق آزاد در ایران براساس تبصره ی 19 قانون برنامه اول توسعه اقتصادی _اجتماعی، جمهوری اسلامی ایران کم و بیش با دلایلی شبیه آنچه برای سایر کشورها مطرح بود و به منظور دستیابی به اهدافی مانند تسریع در اجرای امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، ایجاد اشتغال، سرمایه گذاری، تولید و صادرات کالاها ایجاد شد. از انجایی که، امکان حذف محدودیت های فراوانی که در سالهای نخست انقلاب و دوران جنگ، بر اقتصاد ایران تحمیل شده بود، به آسانی و یکباره وجود نداشت. بنابراین، برای رفع محدودیت های اقتصادی و جذب سرمایه گذاری و توسعه صادرات ، شکل گیری مناطق آزاد مورد توجه مسئولان قرار گرفت. عملکرد چندین ساله مناطق آزاد نشان می دهد که تحرک جدی به منظور دستیابی به اهداف مذکور پدید نیامده است . این امر می تواند به دلایل متعدد از جمله عدم نگرش صحیح به مناطق، نحوه تامین مالی آنها ، عدم حمایت کافی و نحوه مدیریت و غیره باشد( تقی زاده ،1389، ص 125).
این مناطق با برخورداری از معافیت های مالیاتی و گمرکی و دوری از قوانین بازدارنده داخلی ، برخورداری از امکانات زیربنایی مناسب و سازمان های اجرایی کارآمد و … می توانند سرمایه گذاری های داخلی وخارجی را به دلیل بهره گیری از مزیت نسبی همچون ارزانی نیروی کار و مواد اولیه و نزدیکی به بازارهای مصرف جذب کنند . مناطق آزاد تجاری در صورت توفیق می توانند سرمایه های خارجی را برای گسترش  صنعت صادرات گرا ، انتقال تکنولوژی و ایجاد فرصت های شغلی مناسب بکار برند و اقتصادبسته و ناکارای داخلی را به اقتصاد بین المللی گره بزنند ، بنابراین ایجاد و توسعه مناطق آزاد تجاری می تواند به عنوان یک خط مشی سریع و راهی میانبر برای تحقق

یک مطلب دیگر :

 

سایت های برگزیده

 اهدافی چون جذب سرمایه های داخلی و خارجی و صنعتی شدن سریع به منظور توسعه صادرات غیر نفتی مورد استفاده قرار گیرد(محمدی الموتی .1374. ص78).

1-2-  بیان مساله
امروزه مناطق آزاد به عنوان پدیده های فراگیر و ابزاری برای تحقق استراتژی های توسعه برون نگر با تاکید بر سیاست توسعه صادرات مورد توجه قرار گرفته اند . به طوری که اکثر کشورهای در حال توسعه، به احداث یک یا چند منطقه آزاد مبادرت کرده اند . هدف از ایجاد این مناطق ، فراهم کردن شرایط مناسب به منظور افزایش تولید و صدور کالاهای صنعتی از طریق جذب سرمایه های داخلی و خارجی، ایجاد اشتغال، کسب درآمد ارزی ، افزایش درآمد حاصل از توریسم ، تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز صنایع ، برقراری پیوند های صنعتی با داخل کشور ، رشد رفاه اقتصادی و مادی مردم مناطق و سپس منافع ملی است. (رهنورد، 1389، ص 46)
با نگاهی به آمارهای جذب سرمایه گذاری در منطقه آزاد تجاری صنعتی ماکو به وضوح میتوان یافت که هنوز سرمایه گذاری داخلی ( 773میلیارد ریال )موثری که خود زمینه ساز جذب سرمایه گذاری خارجی می باشد صورت نگرفته است.وبر اساس آمار سازمان مناطق ازاد تا پایان سال 92جذب سرمایه گذاری خارجی فقط(4میلیون دلار ) می­باشد.
توسعه اقتصادی این مناطق نیازمند سرمایه گذاری در بخشها و فعالیتهای مختلف اقتصادی است . بدون سرمایه گذاری در طرح های زیربنایی و روبنایی نمی توان انتظار گسترش اشتغال ، تولید و رفاه اقتصادی را داشت. یکی از شروط اساسی برای ایجاد یک منطقه آزاد تجاری و جذب سرمایه گذاری اعم از داخلی یا خارجی، داشتن تسهیلات زیربنایی می باشد . عدم وجود تسهیلات زیربنایی ، باعث تقلیل حجم فعالیت های تجاری و صنعتی می گردد با توجه به رقابت شدید بین مناطق و بنادر آزاد تجاری در جذب سرمایه یکی از عوامل رقابتی و مثبت تسهیلات زیربنایی می باشد . منطقه آزاد با رفع موانع و مشکلاتی در اموری همچون جذب سرمایه گذاری های داخلی و خارجی ، زیرساخت های اساسی ، سرمایه گذاری های زیربنایی به ویژه در بخش انرژی ، حمل و نقل و ارتباطات ، جذب نیروهای ماهر ، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه ای ، مدیریت صحیح و کارآ به منظور افزایش تولید ، حجم درآمدهای عمومی اعم از ارزی و ریالی و بالاخره ارائه خدمات مطلوب و قابل توجه می تواند نقش مهمی در توسعه صادرات کشور داشته باشند(Kuppusamy and anontoa ,2011 .p42).
از آنجایی که عامل سرمایه یکی از عوامل اصلی در رشد و توسعه کشورها محسوب می شود و متغیرهای دیگر اقتصادی از جمله اشتغال ، تولید ناخالص ملی ، عرضه کالا و خدمات و … مستقیما از این عامل تاثیر می پذیرند این تحقیق به دنبال مطالعه و بررسی عوامل جذب سرمایه گذاری داخلی در منطقه آزاد تجاری-صنعتی ماکو می باشد.
با عنایت به موارد ذکر شده و اهمیت موضوع سرمایه گذاری داخلی در مناطق آزاد و تاثیر آن بر پیشیرد اهداف تعیین شده برای این مناطق این پرسش اساسی پیش می آید که عوامل موثر بر جذب سرمایه گذاری داخلی در منطقه آزاد ماکو چه عواملی هستند؟ و هر یک از این عوامل به چه میزان بر جذب سرمایه گذارهای داخلی در منطقه آزاد ماکو تاثیر دارند؟

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق
نقش مناطق آزاد تجاری در توسعه اقتصادی کشورهای در حال توسعه بر کسی پوشیده نیست به واقع این نهادهای حقوقی و اقتصادی با ایجاد تسهیلاتی که از طریق حکومت قوانین و مقرراتی انعطاف پذیرتر از قواعد حاکم بر سرزمین اصلی ، محقق می شوند، درصددایجاد انگیزه برای سرمایه گذاران داخلی یا خارجی جهت سرمایه گذاری در منطقه و حوزه ای که دولت مرکزی خواهان آن است می باشند . با تاسیس این مناطق و اعطای تسهیلات ، دولت در مقام هدایت سرمایه در مسیری که حداکثر منافع را برای جامعه داشته باشد بر می آید . بدیهی است که اعطای این تسهیلات نیز با تصویب مقررات و قوانین خاص برای این مناطق عملی می شود ، یکی از دغدغه های اصلی صاحبان سرمایه مولد در هر جایی نحوه تنظیم رابطه خود با نیروی کار می باشد به نحوی که عموما یکی از موانع یا موجبات رشد سرمایه گذاری خارجی و داخلی در جوامع در حال رشد قانون کار حاکم بر روابط کارگر و کارفرما عنوان می شود .آمارها نشان می دهد که از سال 1990 تا سال 2014 در ایالات متحده آمریکا 415 منطقه ، در اروپا 14 منطقه، در آفریقا 16 منطقه، در خاورمیانه 39 منطقه، در خاور دور 12 منطقه و جمعا 985 منطقه آزاد در جهان تاسیس گردیده است . در کشور ایران نیز با توجه به حضور کمرنگ ااقتصاد ملی در عرصه رقابت جهانی ، ایجاد مناطق آزاد به عنوان عاملی موثر در جهت جبران فرصتهای از دست رفته و توسعه صادرات ، ایجاد اشتغال سالم و مولد ، ارتقای جایگاه اقتصادی کشور و بهره مندی از اقتصاد رقابتی مورد توجه و تاکید سیاست گذاران نظام اقتصادی کشور می باشد . با توجه به نقش و جایگاه مناطق آزاد تجاری_صنعتی در تعامل با اقتصاد جهانی ، توجه ویژه به چنین مناطقی ضرورت یافته و ارزیابی عملکرد فعالیتهای اقتصادی آنها از اهمیت خاصی برخوردار می شود. منطقه آزاد تجاری ماکو  در حدود 500 هزار هکتار وسعت دارد. این منطقه از موقیت استثنایی در حمل و نقل و ترانزیت کالا به واسطه اتصال به بازارهای اروپا و آسیای میانه برخوردارد است. لذا منطقه آزاد تجاری-صنعتی ماکو  علاوه بر هم مرزی با ترکیه و نخجوان، همجوار با ارمنستان و منطقه قفقاز بوده و گلوکاه کریدور شمال و جنوب(رقیب کانال سوئز در خشکی) و نقطه اتصال آسیا و اروپا می باشد. با توجه به اهمیت مواصلاتی استراتژیک قفقاز برای ایران، انجام عمده مبادلات و آمد و شدهای تجاری و سیاسی بین ایران و روسیه و اروپا از این محور می باشد. به همین جهت این منطقه نیاز به جذب سرمایه گذارهای داخلی جهت بهره گیری حداکثری از موقیت استثنایی می باشد.
با گذشت بیش از 5 سال از زمان تاسیس منطقه آزاد تجاری- صنعتی ماکو سرمایه گذاری داخلی و خارجی قابل توجی در این منطقه صورت نگرفته است و همین موضوع محقق را بر آن داشته است تا موانع  و عوامل جذب سرمایه گذاری داخلی در این منطقه مورد بررسی قرار دهد.
فلذا این تحقیق در نظر دارد عوامل جذب سرمایه گذاری داخلی را در منطقه آزاد ماکو بررسی نماید تا علاوه بر شناسایی تنگناها و موانع موجود ، نقش و تاثیر متغیرهای مذکور را بر جذب سرمایه گذاری داخلی مشخص نماید.

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داه‌های تحقیق.. 75
4-1- مقدمه. 76
4-2- توصیف متغیرهای تحقیق. 76
4-2-1- توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی پاسخگویان. 77
4-2-آمار توصیفی سوالات مورد بررسی.. 83
4-3- آزمون فرضیات تحقیق. 86
4-3-2- آزمون نرمال بودن متغیرها (کولموگروف – اسمیرنوف): 86
4-4-  تحلیل داده ها 87
4-4-1- همبستگی بین متغیرها 88

فصـل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها 92
5-1- مقدمه. 93
5-2- نتیجه گیری از فرضیه ها 93
5-2-1- نتایج بررسی فرضیه ی اصلی تحقیق. 93
5-2-2- نتایج بررسی فرضیه اول تحقیق. 94
5-2-3- نتایج بررسی فرضیه دوم تحقیق. 95
5-3- محدودیت های تحقیق. 95
5-4- پیشنهادات در راستای تحقیق. 96
5-5- پیشنهادات برای تحقیقات آینده. 97
منابع و مآخذ. 98
پیوست‌ها 105
چکیده انگلیسی.. 114
 
فهرست جدول‌ها
عنوان                                                                                                      صفحه
جدول 4-1 توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت ……………………………………………………………………… 77
جدول4-2 توزیع پاسخ­گویان بر اساس رده سنی ……………………………………………………….. ……………. 78
جدول 4-3  توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات ……………………………………………… 79
جدول 4-4 توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سابقه خدمت …………………………………………………….80
جدول 4-5 توزیع پاسخگویان بر حسب نوع استخدام ………………………………………………………………. 81
جدول 4-6 توزیع پاسخ­گویانبرحسب وضعیت تاهل …………………………………………………………………. 82
جدول 4-7 آماره مربوط به متغیر رهبری اخلاقی ………………………………………………………………………. 83
جدول 4-8 آماره مربوط به فاکتورهای رهبری اخلاقی ………………………………………………………………..83
جدول 4-9 آماره مربوط به متغیر  اعتماد …………………………………………………………………………………. 84
جدول 4-10 آماره مربوط به فاکتورهای ره اعتماد بری اخلاقی …………………………………………………….84
جدول 4-11 آماره مربوط به متغیر” گذشت  ……………………………………………………………………………..85
جدول 4-12 آماره مربوط به فاکتورهای گذشت …………………………………………………………………………85
جدول 4-13 آزمون نرمال بودن(Kolmogorow – Smirnow test) توزیع داده­های مورد بررسی…..  87
جدول4-14 نتایج تحلیل پایایی پرسشنامه ها  …………………………………………………………………………….88
جدول (4-15) ارتباط بین رهبری اخلاقی و ویژگیهای رفتاری نمونه کارکنان ………………………………. 88
جدول (4-16) ارتباط بین رهبری اخلاقی و گذشت کارکنان ……………………………………………………… 89
جدول (4-17) ارتباط بین رهبری اخلاقی و اعتماد کارکنان ……………………………………………………….. 90                                                                                                    
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                      صفحه
نمودار (3-1) مدل مفهومی پژوهش… 74
نمودار (4-1) نمودار میلهای جنسیت.. 77
نمودار (4-2) نمودار میلهای رده سنی.. 78
نمودار (4-3) توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات.. 79
نمودار (4-4) توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس سابقه خدمت.. 80
نمودار (4-5) نمودار میلهای نوع استخدام. 81
نمودار (4-6) نمودار میلهای وضعیت تاهل. 82

چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین رهبری اخلاقی و رفتار نمونه کارکنان می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه در سطح کارکنان بانک سپه استان اردبیل انجام شد. با توجه به حجم جامعه (305نفر)،  با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان 169 نفر به عنوان نمونه بصورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های برای سنجش رهبری اخلاقی از پرسشنامه رهبری اخلاقی مدیران(کاریانا و همکاران،2011)، پرسشنامه  گذشت(احتشام زاده،1389) و اعتماد صفاری نیا و شریف(1389)   که  روایی آن توسط متحصصان و اساتید دانشکاه مورد تایید بوده و با سطح پایای(آلفای کورنباخ)به ترتیب 859/0 و 88/0  و 87/0 استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها به روش همبستگی پیرسون از نرم‌افزار SPSS19  استفاده شد. بین رهبری اخلاقی و ویژگیهای رفتاری نمونه کارکنان رابطه معنی دار وجود دارد(000/0=P). همچنین همبستگی بین رهبری اخلاقی و گذشت کارکنان مثبت و معنی دار شد(000/0=P). در بین ابعاد گذشت، بعد درك و فهم واقع بینانه بیشترین میزان رابطه با رهبری اخلاقی و ارتباط مجدد و كنترل انتقام جویی کمترین میزان رابطه با رهبری اخلاقی داشت. همبستگی بین رهبری اخلاقی و اعتماد کارکنان نشان داد که همبستگی معنی دار ما بین این دو متغیر وجود دارد. از بین ابعاد اعتماد کارکنان، بعد رفتار مبتنی بر اعتماد بیشترین میزان رابطه را با رهبری اخلاقی و صداقت کمترین میزان رابطه را با رهبری اخلاقی داشت. همچنین نتایج نشان داد که ارتباط بین اعتماد کارکنان با گذشت کارکنان مثبت ومعنی دار می باشد.
کلمات کلیدی: رهبری اخلاقی، گذشت، اعتماد، رفتار نمونه، بانک سپه.

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1- مقدمه
یکی از عواملی که در بقای سازمان ها بسیار موثر است، نیروی انسانی می باشد. نیروی انسانی نقش مهمی در موفقیت و رسیدن به اهداف در سازمان ها دارد. از شاخص هایی که باعث برتری یک سازمان نسبت به سازمان دیگر می شود، داشتن نیروی انسانی توانمند و متعهد عنوان شده است. نیروی انسانی متعهد فراتر از وظایف و مسئولیتهای شغلی خود فعالیت می کند و می تواند عامل مهمی در موفقیت سازمانی باشد . رهبری یکی از وظایف مدیریت را تشکیل می دهد. شیوه فعالیت یا رهبری رهبران می تواند تعهد ،عملکرد شغلی ، رضایت و رفتارهای اخلاقی زیردستان را افزایش یا کاهش دهد(خونتیا و سوآر^[1] ،2004). رهبری اخلاقی طی سالهای آغازین هزاره سوم میلادی در حوزه ایجاد یک فضای کاری سالم و به واسطه پیامدهای سازمانی ، گروهی و فردی که به همراه دارد ، به شدت مورد توجه قرار گرفته است (گل پرور و همکاران، 1389). رهبران اخلاقی به خاطر نقش الگویی که در سازمان ایفا می کنند، رفتارهای نوع دوستانه را در میان اعضای سازمان افزایش می دهند، درنتیجه انتظار می رود پیروان به سازمان بیشتر متعهد باشند. در سال های اخیر رسوایی های اخلاقی رهبران؛ تبعیض،باند بازی و تحریف مسایل در همه جا از سازمان های تجاری و دولتی گرفته تا کلیسا در صدر اخبار سر تاسر دنیا قرار گرفته است. در نتیجه توجه عموم را به رهبری اخلاقی معطوف نموده است. البته مسائل اخلاقی و اجتماعی که

 مدیریت سازمان ها با آن ها مواجه هستند به این موارد ختم نمی شود. تمام سازمان ها مستقیم با غیر مستقیم ار رفتار اخلاقی سود می برند و می بایست در گسترش موازین اخلاقی در سازمان ها و اتخاذ تصمیمات اخلاقی تلاش نمایند. اولین گام در گسترش موازین اخلاقی در سازمان ها،اجرای مدیریت و رهبری اخلاقی در سازمان می باشد(براون،2006). رهبری مهم ترین عامل تداوم حیات و استمرار موفقیت سازمان است و نقش بسیار مهم و حیاتی در رشد،بالندگی و پیشرفت سازمان ایفا می کند. تکیه زدن بر مسند مدیریت و رهبری یک سازمان و یافتن توفیق در انجام وظیفه و مسولیت های آن مستلزم داشتن سه قابلیت دانش،مهارت ،مسولیت اخلاقی است. رهبری و مدیریت سازمان ها تنها با آگاهی عمومی و تخصصی و نیز کسب مهارت های انسانی،ادراکی و تجارب فنی و عملی به سامان نمی رسد. عمل مدیریت مقوله ای است که در آن برای انجام هر کاری ابعاد اخلاقی وجود دارد. یک رهبر مانند ناخدای یک کشتی است،رهبری یک کشتی به بیش از یک حس خوب نیاز دارد،ناخداهای خوب قطب نماهای خوب دارند و می دانند که چطور از آن استفاده کنند(براون^[2]،2007). موفقیت در سازمان ناشی از ایجاد و به کارگیری رهبری اخلاقی در سازمان است. اخلاق سازمانی بر پایه اعتماد آفرینی است. ضعف در سیستم اخلاقی و گرایش به سمت عدم اعتماد منجر به کاهش ارتباطات و افزایش خسارات سازمانی و کاهش عملکرد کارکنان می گردد و مدیریت به سمت کنترل گذشته نگر سوق پیدا خواهد کردو و به این ترتیب انرژی سازمان به منفی تبدیل می شود (سرمدی و شالباف،1386).

از سوی دیگر موضوع اخلاقیات بویژه برای مدیران در نظام ارزشی اسلام مورد تأکید قرار گرفته است. خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است: « إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلی أَهْلِیه »-« خداوند به شما فرمان میدهد که امانتها را به اهلش بسپارید » . بنابراین ویژگی امانتداری و راستگویی باید در اوصاف مدیران جامعه اسلامی با تمام وجود، دنبال شود و منصب های حکومتی به عنوان امانت هایی گران سنگ به اهلش واگذارگردد(قرآن کریم، سوره نسا،آیاه28).
در شرایط کنونی، ‌‌پیشرفت و ارتقاء در مسیر شغلی بسیار رقابتی و دشوار شده است؛ در نتیجه بسیاری از کارکنان، ‌‌پیش از دست­یابی به هدف­های آرمانی خود، و رفتارهای نمونه کارکنان را تجربه نمی کنند .براین اساس توجه به نقش رهبری اخلاقی و ابعاد آن و تاثیر آن بر رفتارهای نمونه کارکنان به خصوص گذشت و اعتماد در بین کارکنان  می تواند مدیران را در پیمودن مسیر رسیدن به اهداف سازمانی خود یاری دهد.

1-2- بیان مسأله
امروزه هدف نهایی سیاست منابع انسانی در بانک ها بر پیوند بانک و کارکنان آن با مشتریان استوار است. بانکی که هدف اصلی آن جلب رضایت مشتریان باشد، تمامی هم و غم خود را صرف توسعه کمی و کیفی وظایف خود در رابطه با مشتریان می‌نماید و در خدمت مشتری بودن از دیدگاه آن به معنای ارائه خدمت جذاب و با کیفیت برتر و در عین حال قابل دسترس بودن آن برای همه مردم است. لذا با حفظ حسن شهرت خویش همواره توانایی‌های خود را در زمینه نوآوری در ارایه خدمات بانکی و افزایش حسن ارایه این خدمات می‌افزاید(کسرایی و همکاران،1392).
امروزه سازمانها برای ایجاد ذهنیت مطلوب در بین مشتریان خود، فعالیت‌های بازاریابی را بصورت مستمر دنبال می‌کنند. این فعالیتها، در صورتی منجر به موفقیت می‌شود که سازمان علاوه بر ایجاد ذهنیت مطلوب، عملکرد واقعی خود را نیز با آن متناسب ساخته و کیفیت خدمات را بالا ببرد لذا اگر کیفیت را ارائه خدمات مناسب و مطابق با نیازها و خواسته‌های مشتریان تعریف کنیم، تلاش اثربخش و کارا در راستای رضایتمندی مشتریان، مستلزم شناخت حساسیت‌های آنان از یکسو و ارزیابی عملکرد بانک ها در زمینه رفتار مناسب کارکنان با مشتریان از سوی دیگر خواهد بود کارکنانی که خدمات را به مشتریان ارائه می‌دهند مهمترین عامل مؤثر در بازاریابی خدمات به شمار می‌آیند زیرا در صف اول سازمان قرار داشته و نقش اساسی در جلب و جذب مشتریان را دارند. بنابراین رفتار کارکنانی که با مشتریان برخورد می‌کنند و تأثیر این رفتار می‌تواند عامل مهمی در رضایت مشتریان و در نتیجه وفاداری و جذب آنان شده و همچنین سبب ایجاد تبلیغات دهان به دهان و در نهایت معرفی بانک به سایر مردم باشد. با توجه به تحقیقات انجام شده در سالهای اخیر در دنیا و باتوجه به اهمیت رفتار کارکنان و سبک رهبری موفق در سازمانهای امروز و نیز بررسی رفتار شهروندی سازمانی به عنوان یکی از عوامل مهم اثربخشی سازمان ها، تحقیقات اندکی در این رابطه در ایران انجام شده است(کسرایی و همکاران،1392). محققان بر این باورند که رفتار رهبری بر رفتار و عملکرد کارکنان و نحوه فعالیت آنها در محیط کاری تاثیر معنی داری و مثبتی دارد(گیان و همکاران،2016). در خصوص ویژگیهای رفتاری نمونه کارکنان که سبب جذب مشتریان بانک ها می گردد و خود از سبک رهبری مدیران واحدها تاثیر پذیر می باشد می توان به موارد چون گذشت کارکنان در مواجه با شرایط مختلف و همچنین اعتماد اشاره نمود.
گذشت، در نگاه نخست، مفهومی است ساده، اما اگر دقیق‌تر و ژرف‌تر در باب آن بیندیشیم درمی‌یابیم که از لحاظ مفهومی، روان‌شناختی و اخلاقی پیچیدگی‌های فراوانی دارد. این پدیدار عموماً، به مثابه واکنشی مثبت به خطاکاری انسان لحاظ می‌شود. البته اختلاف نظرهای فراوانی در باب معنای گذشت، ارتباط آن با واژه‌های مشابه یا هم‌خانواده، و نیز ابعاد روان‌شناختی، رفتاری و هنجاری آن وجود دارد. پدیدار گذشت با طیفی از پدیدارهای تعین‌یافته و تعین‌نایافته نزدیکی و مشابهت دارد. طبق نظر انرایت^[3] (1996) گذشت تمایل به صرف نظر کردن از حق خویش برای بروز خشم و کینه، قضاوت منفی و رفتار بی توجهانه نسبت به فردی است که غیرمنصفانه موجب رنجش فرد شده است. کارکنانی که دارای خصوصیت گذشت هستند می توانند فشار بین فردی را هدایت کنند و مانع از ایجاد  عدم رضایت مشتریان یا همکاران شوند(زندی پور،1385).
هدایت و مدیریت منابع انسانی به عنوان مهمترین منبع سازمانی همواره دغدغه ی خاطر مدیران سازمان است. تنوعی از انسانها با نگرشها، عقاید، ارزشها و فرهنگهای متنوع، نوع خاصی از مدیریت را می طلبد. متغیرهای تاثیرگذار بر عملکرد افراد آنچنان زیاد و متنوع هستند که کنترل آنها تقریبا غیرممکن می نماید. اما آنچه مسلم است؛ دستیابی به اهداف سازمان جز از طریق هدایت و رهبری افراد برای ایفای وظایف تعریف شده امکانپذیر نیست. مدیران سازمان باید بتوانند عواملی که از درون و برون بر عملکرد کارکنان تاثیرگذار هستند را شناسایی کرده و تحت کنترل خود قرار دهند تا قادر باشند حداکثر بهره وری و کارایی را از منابع انسانی به دست آورند (کاتب و امین،1387). در واقع در میدان پرهیاهوی سازمان های امروزی تنها سازمان هایی می مانند که بتوانند از تمامی ظرفیت منابع انسانی خود بهره ببرند. بنابراین سازمان هایی موفق هستند که مدیران آنها رویکردها و انگاره های جدیدی به سرمایه انسانی داشته باشند. در همین راستا مدیران و رهبران ارشد علاوه بر نقش های هماهنگ کننده و تسهیل کننده نقش دیگری را به عهده دارند که همان توانمندسازی رفتاری کارکنان است(پورکیانی و پیرمرادی،1387).
با توجه به اینکه یکی از الزامات توانمندسازی رفتاری کارکنان در سازمان نوع و شیوه رهبری است، مادامیکه سبکهای رهبری به شیوه استبدادی و آمرانه باشد، نمی توان به سمت توانمندسازی کارکنان حرکت کرده، زیرا در این شیوه رهبران به کارکنان اجازه دخالت در تصمیم گیری نمی دهند و کارکنان فقط دستورها را اجرا می کنند (ابطحی و عابسی،1386).

یک مطلب دیگر :

با توجه به ویژگیهای رهبری اخلاقی این نوع رهبری می تواند تاثیر بیشتری بر توانمندسازی رفتاری  کارکنان داشته باشد و رهبری اخلاقی گویای یک سبک رهبری است که ویژگی آن کارکنانی هستند که به اندیشیدن و مستقل عمل کردن ترغیب می شوند و فعالانه در موفقیت شرکت دارند. آنها عمدتا از درون برانگیخته می شوند نه به واسطه فشارهای بیرونی. بنابراین با توجه به اینکه رهبری اخلاقی در سازمانهای خدماتی امری اساسی و حیاتی است و منافع مستقیم و غیر مستقیم زیادی برای سازمانهای خدماتی و جامعه به همراه خواهد داشت. لذا با توجه به موارد فوق این مساله مطرح می شود که آیا رهبری اخلاقی می تواند تاثیر معنی داری بر  ویژگیهای رفتاری نمونه(گذشت، اعتماد) کارکنان داشته باشد؟
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق:
برای موفقیت در شرایط رقابتی بانک ها در دنیای كنونی، بكارگیری مهارتها در هر دو جنبه مدیریت و رهبری، و مدیریتی بیان می كند كه سبك های رهبری به عنوان متغیری قوی و مهم برای اندیشیدن در مورد رفتار مدیریتی و تأثیر آن برعملكرد مدیر محسوب می شوند. از سوی دیگر، ویژگیهای رفتاری کارکنان به عنوان عامل تشكیل دهنده، طراحی كننده، و به حركت درآورنده سازمان، از جمله منابعی است كه توجه محققین را به خود معطوف كرده است. با عنایت به ضرورت توجه به ویژگیهای رفتاری کارکنان که موجب توسعه رفتاری وی در سازمان ها از جمله اعتماد و گذشت می گردد(توماس و همکاران^[4] ،2011).
رفتار در سازمانها به طور ساده، تابعی از انتظارات رسمی، نیازهای فردی و اهداف سازمانی نیست. بلكه، نتیجه روابط پویای این عناصر است. شركت كنندگان در یك سازمان مجموعه ای از صفات منحصر به فرد، احساسات، ارزشها، نیازها و انگیزه ها را با خود به محل كار می آورند. این خصوصیات شخصی در جنبه های منطقی و برنامه ریزی شده زندگی سازمانی دخالت كرده و موجب ظهور نوعی احساس هویت جمعی می گردد. نوع رابطه ای كه افراد داخل یك سازمان دارند، ویژگیها آن سازمان را به وجود می آورد. و رفتار سازمانی کارکنان به اداراكات عمومی كاركنان از محیط كارشان بر می گردد كه تحت تاثیر سازمان رسمی و غیر رسمی، شخصیت و نیازهای اعضا و سبک رهبری مدیران سازمان حاصل می شود(میركمالی، 1378 ).
سازمان ها برای انجام دادن امور سازمانی خود، علاوه بر معیارهای سازمانی و قانونی نیاز به مجموعه ای از رهنمود های اخلاقی و ارزشی دارند كه آنان را در رفتار و اعمال اداری یاری دهد و نوعی هماهنگی و وحدت رویه در حركت به سوی شیوه مطلوب جمعی و عمومی میسرسازد. معمولاً اعضای سازمان ارزش هایی را كه در ارتباط با زندگی سازمانی آنها است، می پذیرند. سازمان ها مجبورند كه محیطی از اخلاق و ارزش ها در سازمان ایجاد كنند. درك نوع رفتار قابل قبول عاملی مهم در مدیریت سازمانی می باشد. درك رفتار مناسب بخشی از سبک مدیریت اخلاقی سازمان است،كه همه بخش ها را در فرایند تصمیم گیری تحت تاثیر قرار می دهد(دایان^[5]، 2002).
با توجه به تاثیر سبک رهبری بر رفتار کارکنان و همچنین سطح عملکرد سازمان ها به نظر می رسد مدیران درجهت بهبود شرایط سازمان خود در بازار رقابتی ناگزیر به توجه خاص به ویژگیهای رفتاری کارکنان خود و عوامل موثر بر آنها هستند. لذا اهمیت پژوهش از آنجا ناشی می شود که سبک مدیریت در سازمانها(بخصوص بانک ها) که در حال گذر به مرحله توسعه یافتگی هستند سبک رهبری اخلاقی و اخلاق مدار خواهد بود. و ویژگیهای رفتاری نمونه نیروی انسانی برای پیشرفت هر سازمان در این مرحله برای سازمانهای خدماتی بخصوص بانکها از اهمیت خاصی برخوردار است، ‌‌ضرورت ایجاب می کند که تمامی ابعاد و عوامل موثر بر ویژگیهای رفتاری نمونه کارکنان بخصوص تاثیر رهبری اخلاقی بر ویژگیهای رفتاری نمونه مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
1-4- اهداف تحقیق
هدف اصلی:
تعیین رابطه بین رهبری اخلاقی و ویژگیهای رفتاری نمونه کارکنان در بانک سپه استان اردبیل
هدف فرعی:

1. تعیین رابطه بین رهبری اخلاقی و گذشت کارکنان بانک سپه استان اردبیل
2. تعیین رابطه بین رهبری اخلاقی و اعتماد کارکنان بانک سپه استان اردبیل

1-5- سؤالات تحقیق
سوال اصلی :

• آیا بین رهبری اخلاقی و ویژگیهای رفتاری نمونه کارکنان رابطه معنی داری وجود دارد؟

سوالهای فرعی:

• آیا بین رهبری اخلاقی و گذشت کارکنان رابطه معنی داری وجود دارد؟
• آیا بین رهبری اخلاقی و اعتماد کارکنان رابطه معنی داری وجود دارد؟

1– فرضیات تحقیق
فرضیه اصلی:

• عوامل مؤثر در واکنش های متفاوت پروتئین به فیتاز …………………………………………………………………….. 21

 

فهرست مطالب

 

2-4-   هضم و بهره وری فیتات ………………………………………………………………………………………………………….. 23

2-4-1- منابع آنزیم فیتاز …………………………………………………………………………………………………….. 24

2-4-1-1- فیتاز روده ای حیوان …………………………………………………………………………………………… 24

2-4-1-2- فیتاز داخلی مواد گیاهی ………………………………………………………………………………………. 25

2-4-1-3- فیتاز میکروبی ……………………………………………………………………………………………………. 27

2-5-   عوامل مؤثر بر هیدرولیز فیتات………………………………………………………………………………………………….. 29

2-5-1- منبع و اندازه ذرات خوراک …………………………………………………………………………………….. 29

2-5-2- نوع اجزای خوراک جیره ………………………………………………………………………………………… 31

2-5-3- فرآیند کردن خوراک …………………………………………………………………………………………….. 31

2-5-4- مواد معدنی جیره ……………………………………………………………………………………………………. 32

2-5-5- شرایط فیزیکی واکنش آنزیمی …………………………………………………………………………………. 34

2-5-6- اثرات فیبر خوراک ………………………………………………………………………………………………… 34

2-5-7- سن پرنده ……………………………………………………………………………………………………………… 35

2-5-8- ژنوتیپ پرندگان ……………………………………………………………………………………………………. 36

2-5-9- اسیدیته دستگاه گوارش ………………………………………………………………………………………….. 36

2-6-   بهبود قابلیت هضم …………………………………………………………………………………………………………………. 38

2-6-1- روش های کاهش میزان فیتات گیاهی ………………………………………………………………………… 38

2-6-1-1- تولید گیاهان با فیتات کمتر …………………………………………………………………………………… 38

2-6-1-2- تحریک فعالیت فیتاز با جوانه زدن ………………………………………………………………………….. 38

2-6-1-3- خیساندن …………………………………………………………………………………………………………… 39

2-6-1-4- پیش تیمار آنزیمی خوراک های گیاهی ………………………………………………………………….. 39

2-6-1-5- انتقال ژن به گیاهان ……………………………………………………………………………………………… 40

2-6-2- افزایش قابلیت هضم به کمک افزودنی های جیره ای …………………………………………………….. 41

2-6-2-1- ویتامین D …………………………………………………………………………………………………………. 41

2-6-2-2- استفاده از فیتاز میکروبی ………………………………………………………………………………………. 42

2-6-2-3- افزودن کیلات کننده های مواد معدنی ……………………………………………………………………. 45

 

فهرست مطالب

 

2-7-   اثرات مطلوب تغذیه ای فیتاز بر مواد معدنی ………………………………………………………………………………… 45

2-7-1- فسفر …………………………………………………………………………………………………………………….. 45

2-7-2- کلسیم ………………………………………………………………………………………………………………….. 46

2-7-3- آهن …………………………………………………………………………………………………………………….. 47

2-7-4- روی …………………………………………………………………………………………………………………….. 47

2-8-   عوامل مؤثر بر عملکرد فیتاز میکروبی ……………………………………………………………………………………….. 48

2-8-1- نسبت کلسیم به فسفر جیره و اثرات متقابل مواد معدنی …………………………………………………… 48

2-8-2- کوله کلسیفرول ……………………………………………………………………………………………………… 49

2-8-3- اسیدهای آلی …………………………………………………………………………………………………………. 50

 

فصل سوم: مواد و روش

3-1- مشخصات محل آزمایش ………………………………………………………………………………………………………….. 53

3-2- مشخصات واحد آزمایشی …………………………………………………………………………………………………………. 53

3-3- آماده سازی سالن ……………………………………………………………………………………………………………………. 53

3-4- شرایط محیطی پرورش …………………………………………………………………………………………………………….. 54

3-5- مواد و حیوانات ………………………………………………………………………………………………………………………. 54

3-6- چگونگی توزیع جوجه ها …………………………………………………………………………………………………………. 55

3-7- جیره های آزمایشی …………………………………………………………………………………………………………………. 55

3-8- برنامه واکسیناسیون گله تحت آزمایش ………………………………………………………………………………………… 62

3-9- شاخص های مورد اندازه گیری …………………………………………………………………………………………………. 62

3-9-1- مصرف خوراک ……………………………………………………………………………………………………. 62

3-9-2- افزایش وزن بدن ……………………………………………………………………………………………………. 62

3-9-3- ضریب تبدیل خوراک ……………………………………………………………………………………………. 63

3-9-4- صفات مربوط به لاشه ……………………………………………………………………………………………… 63

3-9-4-1- بازده لاشه …………………………………………………………………………………………………………. 63

3-9-4-2- وزن نسبی سینه …………………………………………………………………………………………………… 64

 

فهرست مطالب

 

3-9-4-4- وزن نسبی بال ها …………………………………………………………………………………………………. 64

3-9-4-5- وزن نسبی پشت ………………………………………………………………………………………………….. 64

3-9-4-6- وزن نسبی گردن …………………………………………………………………………………………………. 64

3-9-5- اندام های حفره بطنی ………………………………………………………………………………………………. 65

3-9-5-1- وزن نسبی چربی………………………………………………………………………………………………….. 65

3-9-5-2- وزن نسبی کبد، طحال و قلب ………………………………………………………………………………… 65

3-9-6- اجزای دستگاه گوارش ……………………………………………………………………………………………. 65

3-9-6-1- وزن نسبی پیش معده …………………………………………………………………………………………… 65

3-9-6-2- وزن نسبی سنگدان ……………………………………………………………………………………………… 66

3-9-6-3- وزن نسبی روده ها ………………………………………………………………………………………………. 66

3-9-6-4- طول ژژنوم و ایلیوم …………………………………………………………………………………………….. 66

3-9-7- نمونه گیری و آنالیز های خونی …………………………………………………………………………………. 67

3-9-8- تعیین قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی ………………………………………………………………………….67

3-9-8-1- اندازه گیری اکسید تیتانیوم در نمونه های خوراک و محتویات ایلئوم ……………………………. 68

3-9-8-2- تعیین انرژی قابل متابولیسم ظاهری …………………………………………………………………………. 69

3-9-8-3- اندازه گیری قابلیت هضم پروتئین ………………………………………………………………………….. 69

3-9-8-4- تعیین قابلیت هضم کلسیم …………………………………………………………………………………….. 69

3-9-8-5- تعیین قابلیت هضم فسفر کل …………………………………………………………………………………. 70

3-10- مدل آماری طرح ………………………………………………………………………………………………………………….. 70

 

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1- مصرف خوراک …………………………………………………………………………………………………………………….. 73

 

4-2- افزایش وزن و وزن پایانی …………………………………………………………………………………………………………. 82

4-2-1- افزایش وزن ………………………………………………………………………………………………………….. 82

4-2-2- وزن پایانی ……………………………………………………………………………………………………………. 84

4-3- ضریب تبدیل خوراک …………………………………………………………………………………………………………….. 98

 

فهرست مطالب

 

4-4- صفات مربوط به لاشه ……………………………………………………………………………………………………………. 107

4-4-1- بازده لاشه …………………………………………………………………………………………………………… 107

4-4-2- وزن نسبی سینه …………………………………………………………………………………………………….. 107

4-4-3- وزن نسبی ران ها ………………………………………………………………………………………………….. 108

4-4-4- وزن نسبی بال ها ………………………………………………………………………………………………….. 108

4-4-5- وزن نسبی پشت …………………………………………………………………………………………………… 108

4-4-6- وزن نسبی گردن ………………………………………………………………………………………………….. 109

4-5- اندام های حفره بطنی …………………………………………………………………………………………………………….. 114

4-5-1- وزن نسبی چربی ………………………………………………………………………………………………….. 114

4-5-2- وزن نسبی کبد …………………………………………………………………………………………………….. 114

4-5-3- وزن نسبی طحال ………………………………………………………………………………………………….. 115

4-5-4- وزن نسبی قلب …………………………………………………………………………………………………….. 115

4-6- اندام های دستگاه گوارش ………………………………………………………………………………………………………. 121

4-6-1- وزن نسبی پیش معده …………………………………………………………………………………………….. 121

4-6-2- وزن نسبی سنگدان ……………………………………………………………………………………………….. 121

4-6-3- وزن نسبی روده ها ………………………………………………………………………………………………… 122

4-6-4- طول نسبی روده کوچک ………………………………………………………………………………………. 122

4-7- فراسنجه های خونی ………………………………………………………………………………………………………………. 128

4-7-1- آنالیز سرم خون ……………………………………………………………………………………………………. 128

4-7-1-1- متابولیت های سرم ……………………………………………………………………………………………. 128

4-7-1-1-1- اوره …………………………………………………………………………………………………………… 128

4-7-1-1-2- کلسترول …………………………………………………………………………………………………….. 128

4-7-1-1-3- تری گلیسریدهای خون …………………………………………………………………………………. 129

4-7-1-1-4- پروتئین کل …………………………………………………………………………………………………. 129

4-7-1-2- فعالیت آنزیمی سرم ………………………………………………………………………………………….. 136

4-7-1-2-1- آلکالین فسفاتاز ……………………………………………………………………………………………. 136

 

فهرست مطالب

 

4-7-1-2-3- آلانین آمینو ترانسفراز …………………………………………………………………………………… 137

4-7-1-2-4- لاکتات دهیدروژناز ………………………………………………………………………………………. 137

4-7-2- غلظت مواد معدنی پلاسما ……………………………………………………………………………………… 145

4-7-2-1- کلسیم ……………………………………………………………………………………………………………. 145

4-7-2-2- فسفر ……………………………………………………………………………………………………………… 145

4-7-2-3- منیزیوم …………………………………………………………………………………………………………… 146

4-7-2-4- آهن ………………………………………………………………………………………………………………. 146

4-7-2-5- روی ………………………………………………………………………………………………………………. 147

4-8- قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی ………………………………………………………………………………………………. 155

4-8-1- پروتئین ………………………………………………………………………………………………………………. 155

4-8-2- انرژی قابل متابولیسم …………………………………………………………………………………………….. 155

یک مطلب دیگر :

4-8-3- کلسیم ……………………………………………………………………………………………………………….. 156

4-8-4- فسفر کل ……………………………………………………………………………………………………………. 157

نتیجه گیری کلی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 169

پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 170

منابع مورد استفاده ………………………………………………………………………………………………………………………….. 172

ضمائم …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 187

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………….. II

 

فهرست جداول

 

جدول شماره 3-1. درصد اجزای تشکیل دهنده جیره های آزمایشی در دوره 21-7 روزگی …………………………. 57

جدول شماره 3-2. درصد اجزای تشکیل دهنده جیره های آزمایشی در دوره 42-21 روزگی………………………… 58

جدول شماره 3-3. مقادیر محاسبه شده ترکیبات مواد مغذی مواد خوراکی…………………………………………………. 59

جدول شماره 3-4.  ترکیب مواد مغذی جیره های آزمایشی در دوره 42-21 روزگی……………………………………. 60

جدول شماره 3-5. ترکیب مواد مغذی جیره های آزمایشی در دوره 42-21 روزگی…………………………………….. 61

جدول 3-6. برنامه واکسیناسیون جوجه ها در طول دوره آزمایش …………………………………………………………….. 62

جدول شماره 4-1. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر مصرف خوراک هفتگی جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 77

جدول شماره 4-2. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر مصرف خوراک دوره ای جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 78

جدول شماره 4-3. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر افزایش وزن هفتگی    جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 90

جدول شماره 4-4. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر افزایش وزن دوره ای  جوجه های گوشتی…………………………………………………………………………………………………………………………… 91

جدول شماره 4-5. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر وزن جوجه های گوشتی در سنین مختلف ……………………………………………………………………………………………………………………………… 95

جدول شماره 4-6. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر ضریب تبدیل خوراک جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………………….. 102

جدول شماره 4-7. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر ضریب تبدیل خوراک  دوره ای جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………. 103

جدول شماره 4-8. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر صفات لاشه جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 111

جدول شماره 4-9. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر چربی حفره بطنی و      اندام های حفره بطنی   جوجه های گوشتی …………………………………………………………………………………………. 117

جدول شماره 4-10. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر اندام های دستگاه گوارش جوجه های گوشتی ……………………………………………………………………………………………………………. 124

 

فهرست جداول

 

جدول شماره 4-11. اثر جیره های آزمایشی حاوی سطوح مختلف اسید سیتریک و فیتاز بر غلظت متابولیت های سرم خون جوجه های گوشتی ………………………………………………………………………………………………………………… 132

1)استفاده از پودر سیر و دانه شنبلیله به منظور كاهش كلسترول تخم مرغ.

یک مطلب دیگر :

2-3-4- استفاده از سلنیوم در تغذیه مرغهای تخمگذار ………………………………………………. 39

2-3-5- استفاده از سلنیوم در تغذیه جوجه های گوشتی ……………………………………………. 40

2-3-6- تأثیر سلنیوم بر غلظت بافتها ……………………………………………………………………………. 42

2-3-7- تأثیر سلنیوم بر جلوگیری از بروز برخی بیماریها …………………………………………… 44

2-3-8- کمبود سلنیوم …………………………………………………………………………………………… 45

2-3-9- مسمومیت با سلنیوم ………………………………………………………………………………………. 47

مواد و روشها …………………………………………………………………………………………………………….. 50

3-1- محل انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………… 51

3-2- مدیریت سالن …………………………………………………………………………………………………… 51

3-3- دوره پیش آزمایش …………………………………………………………………………………………….. 51

3-4- آزمایش اصلی: تعداد و نحوه توزیع پرندگان در پن های آزمایشی …………………………… 52

3-5- تهیه جیره های آزمایشی …………………………………………………………………………………….. 52

3-6- صفات مورد مطالعه …………………………………………………………………………………………… 55

3-7- طرح آزمایشی مورد استفاده ………………………………………………………………………………… 55

3-8- ارزیابی صفات تولیدی مرغ های تخم گذار ………………………………………………………….. 56

3-8-1- درصد تولید تخم مرغ (درصد تخمگذاری) ………………………………………………….. 56

3-8-2- میانگین خوراک مصرفی روزانه ………………………………………………………………….. 56

3-8-3- میانگین وزن تخم مرغ ………………………………………………………………………………. 57

3-8-4- گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ (Egg mass) … …………………………………… 57

3-8-5- ضریب تبدیل غذایی …………………………………………………………………………………. 57

3-8-6- وزن مخصوص تخم مرغ …………………………………………………………………………… 58

3-9- صفات کیفی تخم مرغ ……………………………………………………………………………………….. 59

3-9-1- کیفیت سفیده تخم مرغ ……………………………………………………………………………… 59

3-9-2- شاخص ارتفاع زرده ………………………………………………………………………………….. 60

3-9-3- شاخص رنگ زرده …………………………………………………………………………………… 60

3-9-4- وزن پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………………. 61

3-9-5- ضخامت پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………… 61

3-9-6- وزن زرده و سفیده به عنوان درصدی از وزن تخم مرغ ………………………………….. 62

3-9-7- تعیین کلسترول زرده تخم مرغ …………………………………………………………………… 63

3-10- آزمایشهای بیوشیمیایی پلاسمای خون ……………………………………………………………….. 63

3-11- تعیین سلنیوم تخم مرغ …………………………………………………………………………………….. 68

فصل چهارم ………………………………………………………………………………………………………………. 71

نتایج و بحث ……………………………………………………………………………………………………………… 71

4-1- صفات عملکردی ………………………………………………………………………………………………. 72

4-1-1- درصد تولید تخم مرغ (درصد تخم گذاری) …………………………………………………. 72

4-1-2- میانگین وزن تخم مرغ ها…………………………………………………………………………… 73

4-1-3- گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ (Egg mass) ………………………………………. 74

4-1-4- میانگین مصرف خوراک روزانه …………………………………………………………………… 75

4-1-5- میانگین ضریب تبدیل غذایی ……………………………………………………………………… 76

4-1-6- وزن بدنی ………………………………………………………………………………………………… 77

4-2- صفات کیفی تخم مرغ ……………………………………………………………………………………….. 77

4-2-1- شاخص ارتفاع زرده ………………………………………………………………………………….. 77

4-2-2- شاخص رنگ زرده …………………………………………………………………………………… 78

4-2-3- شاخص تخم مرغ …………………………………………………………………………………….. 78

4-2-4- کیفیت سفیده تخم مرغ (واحد هاو) ……………………………………………………………. 79

4-2-5- ضخامت پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………… 79

4-2-6- وزن مخصوص تخم مرغ …………………………………………………………………………… 81

4-2-7- وزن زرده و پوسته به عنوان درصدی از وزن تخم مرغ ………………………………….. 82

4-3- غلظت سلنیوم تخم مرغ ……………………………………………………………………………………… 82

4-3-1- غلظت سلنیوم کل تخم مرغ………………………………………………………………………… 82

4-3-2- غلظت سلنیوم زرده تخم مرغ………………………………………………………………………. 84

4-3-3- غلظت سلنیوم سفیده تخم مرغ……………………………………………………………………. 85

4-4- کلسترول زرده تخم مرغ در پایان دوره های 28 روزه …………………………………………….. 86

4-5- فراسنجه های خونی ………………………………………………………………………………………….. 86

4-5-1- آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز …………………………………………………………………………. 87

4-5-2- آنزیم سوپراکسید دیسموتاز ………………………………………………………………………….. 88

4-5-3- کل ظرفیت آنتی اکسیدانی …………………………………………………………………………. 88

4-5-4- کلسترول و تری گلیسرید ………………………………………………………………………….. 89

نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………………………………………………………………….. 90

 

فصل پنجم ………………………………………………………………………………………………………………….. 91

ضمایم و پیوست ………………………………………………………………………………………………………….. 91

فصل ششم ………………………………………………………………………………………………………………… 123

فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………………… 123

فهرست جداول

جدول 2-1- توانایی ترکیبات سلنیوم در تولید سوپراکسید در شرایط invitro  ………………….. 29

جدول 2-2- حداقل احتیاجات برخی از گونه های حیوانی به سلنیوم ………………………………. 34

جدول 3-1- مواد خوراکی تشکیل دهنده جیره پایه ……………………………………………………….. 53

جدول 3-2- ترکیب شیمیایی جیره پایه ……………………………………………………………………….. 54

جدول الف-1- میانگین درصد تخم گذاری(%) تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی ……. 92

جدول الف-2- میانگین وزن تخم مرغ های تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی …………. 93

جدول الف-3- میانگین گرم تخم مرغ تولیدی (Egg mass) تیمارهای 9-1  در 8 هفته دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 94

جدول الف-4- میانگین  مصرف خوراک روزانه (Feed Intake) تیمارهای 9-1 در 8 هفته  دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………………………………….. 95

جدول الف-5 – میانگین ضریب تبدیل غذایی روزانه (Feed Convertion Ratio) تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………….. 96

جدول الف-6- میانگین وزن بدنی تیمارهای 9-1 در ابتدا و انتهای دوره آزمایشی ……………… 97

جدول ب-1- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه  اول دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 98

جدول ب-2- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه  دوم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 99

جدول ب-3- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه   سوم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 100

جدول ب-4- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه چهارم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 101

جدول ب-5- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی کل دوره آزمایشی ……. 102

جدول ب-6- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه اول دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………….. 103

جدول ب-7- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  دوم دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………… 104

جدول ب-8- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  سوم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………….. 105

جدول ب-9- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  چهارم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………….. 106

جدول ب-10- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 107

جدول ج-1- میانگین سطح سلنیوم کل تخم مرغ تیمارهای 9-1 در چهار دوره 14  روزه و کل دوره آزمایشی دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………… 108

جدول ج-2- تغییر در سطوح سلنیوم کل تخم مرغ تیمارهای 9-1 درهفته های دوم، چهارم، ششم و هشتم بعد از شروع آزمایش ……………………………………………………………………………. 109

جدول ج-3- میانگین سطح سلنیوم زرده و سفیده تخم مرغ تیمارهای 9-1 در هفته هشتم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 110

جدول ج-4- میانگین تیتر کلسترول هر گرم زرده تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی هفته های چهارم و هشتم و کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………. 111

جدول د-1-  میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در پایان دوره 28 روزه اول دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………….. 112

جدول د-2- میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در پایان دوره 28 روزه دوم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………. 113

جدول د-3- میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 114

 

فهرست نمودارها

نمودار 5-1- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین درصد تولید تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………….. 115

نمودار 5-2- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین وزن تخم مرغ ها در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………… 115

نمودار 5-3- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………….. 116

نمودار 5-4- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین مصرف خوراک روزانه هر مرغ در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………….. 116

نمودار 5-5- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین ضریب تبدیل غذایی در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………… 117

نمودار 5-6- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین وزن بدنی در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………… 117

نمودار 5-7- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………… 118

نمودار 5-8- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم سفیده تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………. 118

نمودار 5-9- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم زرده تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………… 119

نمودار 5-10- درصد RDA تأمین شده توسط مصرف یک تخم مرغ از تیمارهای مختلف ….119

نمودار 5-11- تأثیر استفاده از 3/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 120

نمودار 5-12- تأثیر استفاده از 6/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 120

نمودار 5-13- تأثیر استفاده از 9/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 121

نمودار 5-14- تأثیر استفاده از 2 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 121

نمودار 5-15- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز پلاسمای خون مرغ های تخم گذار ……………………………………….. 122

 

 

فهرست اشکال

شکل 2-1- مدل انتقال سلنیوم و متابولیسم سلنیوم …………………………………………………………… 18

شکل 2-2- مسیرهای متابولیکی سلنیوم …………………………………………………………………………… 20

شکل 2-3- تفاوت جذب، انتقال و متابولیسم سلنیوم آلی و غیر آلی ……………………………………. 21

شکل 3-1- روش اندازه گیری وزن مخصوص تخم مرغ ……………………………………………………. 58

شکل 3-2- دستگاه اندازه گیری واحد هاو (کیفیت سفیده تخم مرغ) …………………………………… 60

شکل 3-3- نمونه ای از دستگاه اندازه گیری ضخامت پوسته تخم مرغ ………………………………… 62

شکل 3-4- دستگاه جذب اتمی آزمایشگاه شیمی تجزیه دستگاهی دانشکده شیمی دانشگاه فردوسی

مشهد ……………………………………………………………………………………………………………………………. 69

 

تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم جیره در غنی سازی سلنیوم تخم مرغ و عملکرد مرغ های تخم گذار تجاری

چكیده

به منظور بررسی اثر منابع آلی (مخمر غنی شده با سلنیوم) و معدنی (سدیم سلنیت) سلنیوم بر میزان سطوح سلنیوم تخم مرغ تعداد 216 قطعه مرغ تخمگذار لگهورن سویهW-36  كه در سن 30 هفتگی  بودند. استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح بلوك كامل تصادفی شامل 9 تیمار با 3 تكرار اجرا شد در هر تكرار 8  قطعه مرغ قرار داشتند. این مرغها به مدت 8 هفته با جیره های آزمایشی حاوی 3/0، 6/0، 9/0 و 2 قسمت در میلیون از هر دو منبع سلنیوم و تیمار شاهد تغذیه کردند. در طول دوره، صفات عملكردی (درصد تولید تخم مرغ، وزن تخم مرغ، گرم تخم مرغ تولیدی، مصرف خوراكی، ضریب تبدیل و وزن بدنی) ونیز صفات كیفی تخم مرغ ( واحدهاو، شاخص تخم مرغ، شاخص زرده تخم مرغ، شاخص رنگ زرده تخم مرغ، وزن مخصوص وضخامت پوسته تخم مرغ) و پارامترهای خونی پلاسما (گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز، کل ظرفیت آنتی اکسیدانی، كلسترول و تری گلیسرید) مورد بررسی قرار گرفتند. غلظت سلنیوم نیز در هفته های 2، 4 و 6 برای کل تخم مرغ و در هفته هشتم برای زرده و سفیده به طور جداگانه اندازه گیری شد. نتایج آزمایشات نشان داد كه در صفات عملكردی و صفات كیفی تخم مرغ بین تیمارهای مختلف با تیمار شاهد تفاوت معنی داری وجود نداشت. بررسی پارامترهای خونی نشان از افزایش مشابهی در فعایت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز پلاسما در کلیه تیمارهای مکمل شده داشت که اختلاف آنها با تیمار شاهد معنی دار (05/0P<) بود. میزان سلنیوم کل تخم مرغ و زرده و سفیده با افزایش میزان سلنیوم جیره  برای هر دو منبع، افزایش یافت (01/0P<)، اما تخم مرغ های مرغ های تغذیه شده با مخمر غنی شده با سلنیوم غلظت سلنیوم بیشتری (01/0P<) را نسبت به مرغ های تغذیه شده با سدیم سلنیت داشتند.

 

فصل اول

مقدمه

 

1-1- مقدمه

بشر از دیر باز از تخم پرندگان به عنوان غذا استفاده می کرده است و تخم مرغ همواره به عنوان یکی از غذاهای در دسترس، ساده و در عین حال مغذی که کاربردهای مختلفی در صنایع غذایی نیز دارد شناخته شده است. تخم مرغ علاوه بر ترکیب ایده آل اسیدهای آمینه و ارزش بیولوژیکی بالای پروتئین آن برای انسان، حاوی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن می باشد. تخم مرغ حاوی تمام ویتامین های مورد نیاز بدن بجز ویتامین C می باشد. ویتامین های محلول در چربی (K ،E ،D ،A ) فقط در زرده و ویتامین های محلول در آب هم در زرده و هم در سفیده تخم مرغ وجود دارند (سورای و اسپارک، 2001).

تخم مرغ نه تنها یک ترکیب مغذی فوق العاده است بلکه حاوی بسیاری از ترکیبات ضد باکتری، ضد ویروس، ضد سرطان و بسیاری عوامل واسطه ای که در سیستم ایمنی نقش دارند می باشد و لذا تخم مرغ برای سلامتی انسان و پیشگیری از بیماریها اهمیت بسیاری دارد. این اثرات زیستی شناخته شده برای تخم مرغ عمدتا به دلیل وجود لیزوزیم و آویدین در سفیده تخم مرغ و ایمونوگلوبین  Y(Ig Y) در زرده تخم مرغ می باشد. لیزوزیم حدود 5/3 در صد سفیده تخم مرغ را تشکیل می دهد و خاصیت ضد باکتریایی آن به دلیل توانایی آن در هیدرولیز پیوندهای بتاگلوکوزیدی تشکیل دهنده N- استیل مورامیک اسید و N- استیل گلوکز آمین موجود در دیواره سلولی باکتریها می باشد. این آنزیم بر باکتری های گرم مثبت بیشتر از گرم منفی تأثیر ضد باکتریایی دارد که این مسأله به خاطر تفاوت در ساختمان دیواره سلولی این باکتریها است. بنابراین امروزه تخم مرغ علاوه بر این که به عنوان یک ترکیب مغذی شناخته شده است به عنوان یک دارو نیز مطرح می باشد (وان در اسلویس، 2005).

سلنیوم یک ماده مغذی ضروری در جیره مرغ های تخم گذار می باشد (1994NRC,). سلنیوم برای عملکرد مناسب آنزیم آنتی اکسیدانی گلوتاتیون پراکسیدازکه با تخریب رادیکال های آزاد، از سلول محافظت می کند ضروری است (روتروک و همکاران، 1973). احتیاجات مرغ  های تخمگذار به سلنیوم، بسته به خوراک مصرفی روزانه در حدود 05/0 تا 08/0 قسمت در میلیون می باشد(1994NRC,). این نیاز به سلنیوم به وسیله جیره متداول ذرت- کنجاله سویا بدون مکمل سازی اضافی می تواند تأمین شود. اما محتوی سلنیوم دانه های خوراکی به طور وسیعی از منطقه ای به منطقه دیگر تغییر می کند (1994NRC,)، و بنابراین در صنعت طیور اضافه نمودن آن به جیره های مرغ های تخمگذار امری متداول است. حداکثر مقدار مجاز اضافه کردن سلنیوم در ایالات متحده آمریکا 3/0 قسمت در میلیون است. آنچه که در مورد سلنیوم اهمیت دارد این است که به تازگی اثرات مفیدی برای شکل آلی آن که اغلب به صورت سلنو متیونین می باشد شناخته شده است. این شکل سلنیوم در واقع همان شکلی است که به طور طبیعی در گیاهان وجود دارد ولی از آنجایی که معمولا سلنیوم در گیاهان و دانه هایی که در تغذیه حیوانات استفاده می شوند پاسخگوی نیاز حیوان به این عنصر نمی باشد، لذا افزودن آن به جیره امری متداول می باشد.

در گذشته از شکل غیر آلی سلنیوم که معمولا سلنیت سدیم [1] بود، در جیره استفاده می شد. اما در سال 2000 منبع آلی سلنیوم برای استفاده به عنوان مکمل های خوراکی در جیره های طیور بررسی شد (2000FDA, ). این منبع آلی، یک مخمر غنی شده با سلنیوم[2] است که به وسیله رشد مخمر ساکارومایسس سروزیه [3] در محیط

یک مطلب دیگر :

 

چند راهکار موثر برای کوچک کردن شکم

 کشت حاوی سلنیوم زیاد، تولید می شود (2003AAFCO,). نشان داده شده است که بخش عمده سلنیوم در مخمر غنی شده با سلنیوم، سلنومتیونین[4]   است که شکل سلنیومی متیونین می باشد (بیلستر و وانگر، 1986 ;کلی و پاور،1995).

از آنجائیکه محتوی سلنیوم موجود در غذاها و گیاهان بستگی به میزان قابلیت دسترسی این عنصر در خاک دارد، در نتیجه سطوح این عنصر در غذاهای انسان در میان مناطق مختلف متفاوت است. نتایج مطالعات کلینیکی بر روی انسان نشان داده اند که مکمل سازی جیره با سلنیوم آلی، مرگ و میر حاصل از سرطان را به میزان 50 درصد کاهش می دهد. علاوه بر این، این داده ها نشان می دهند که مصرف سلنیوم ناکافی با تضعیف سلامتی و نقص های ژنتیکی و کاهش باروری و توانایی سیستم ایمنی برای مقابله با عوامل عفونی بیماری زا ارتباط دارد. متأسفانه، در بسیاری از کشور های جهان اجزای تشکیل دهنده غذای مردم دارای سطوح ناکافی سلنیوم می باشد. و کمبود میزان سلنیوم در غذای انسان یک مشکل جهانی است.  در نتیجه، پیدا کردن چاره ای  برای حل این مشکل مسأله روز، و مورد بحث در بسیاری از کشورهای جهان است (فیسینین و همکاران، 2008).

به طور کلی دو رویکرد تغذیه ای و فارماکولوژیکی برای بالا بردن سطوح مصرف سلنیوم در انسان وجود دارد. رویکرد تغذیه ای شامل مصرف غذاهایی مانند تخم مرغ، گوشت، شیر، و همچنین سبزیجات گوناگون غنی شده با سلنیوم است. و رویکرد فارماکولوژیکی شامل مصرف قرص های حاوی سلنیوم در فرم سدیم سلنیت، سلنومتیونین، و ترکیبات مختلف شیمیایی سنتز شده با عنوان ارگانو سلنیوم می باشد (سورای، 2000).

یکی از راه های موجود برای بهبود سلنیوم دریافتی انسان، تولید تخم مرغ، شیر و گوشت غنی شده با سلنیوم می باشد. همچنین بهترین منبع مکمل سلنیوم فرم کپسول آن است (سورای، 2000 و 2006).

در هنگام انتخاب بهترین ماده خوراکی برای غنی سازی با سلنیوم، باید به چند فاکتور مهم توجه کرد. این فاکتورها عبارتند از:

1- قسمتی از غذاهای سنتی مردم باشد.

2- به طور منظم و در حد  متعادل توسط مردم متعادل توسط توسط اکثریت مردم مصرف شود.

3- قابلیت غنی سازی با سایر مواد مغذی کم مصرف را داشته باشد.

4- فراهم کردن یک مقدار معنی داری از ماده مغذی (حداقل به میزان 50 درصد از نیاز توصیه شده روزانه[5])

در میان فرآورده های دامی، تخم مرغ به طور ایده آلی نیاز های اشاره شده در بالا را فراهم می کند. تخم مرغ قسمتی از غذاهایی سنتی مردم است و در بسیاری از کشور ها توسط اکثریت مردم و در تمام گروه های سنی کم و بیش به طور مرتب و در حد اعتدال مصرف می شود.

تخم  مرغ همچنین یک ماده خوراکی مناسبی برای غنی سازی با سلنیوم می یاشد زیرا برای ایجاد مسمومیت با تخم مرغ غنی شده با سلنیوم نیاز به مصرف طولانی مدت حدود 30 تخم مرغ غنی شده با سلنیوم در هر روز است که آن بسیار بعید به نظر می رسد.

همچنین تخم مرغ می تواند به طور همزمان با چندین ماده مغذی مهم مانند اسیدهای چرب امگا-3 ، ویتامین E و کاروتنوئیدها غنی سازی شود ( سورای و اسپارکس، 2001 ; سورای 2000).

یک تخم مرغ غنی شده با سلنیوم ممکن است در حدود 50 درصد از نیاز روزانه انسان را به سلنیوم تأمین نماید. علاوه بر تخم مرغ،گوشت خوک، گوشت گاو، گوشت مرغ و شیر نیز می توانند با سلنیوم غنی سازی شوند. ایده تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم برای اولین بار از دانشکده کشاورزی اسکاتیش در سال 1998 سرچشمه گرفت (سورای، 2000).

گنجاندن سدیم سلنیت در جیره مرغ های تخمگذار توانایی محدودی برای تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم دارد. اما سلنومتیونین موجود در مخمر غنی شده با سلنیوم به طور مؤثری به زرده و سفیده تخم مرغ منتقل می شود که امکان تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم را فراهم می کند. ثابت شده است که مصرف چنین تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم می تواند منبع بسیار خوبی را از این عنصر کم مصرف برای انسان فراهم کند و ممکن است راه حلی برای کمبود جهانی سلنیوم در انسان باشد ( سورای و همکاران، 2004).

امروزه تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم در بیش از 25 کشور جهان تولید می شوند و پیشرفت کشورهای اروپای  شرقی در این زمینه قابل توجه بوده است  و روسیه پیشرفته ترین کشور در این زمینه است (فیسینین، 2007). و سطوح سلنیوم موجود در یک تخم مرغ روسی غنی شده با سلنیوم بین 30 تا 35 میکروگرم متغییر است، که تقریباً 50 درصد نیاز روزانه توصیه شده به این عنصر را تأمین می کند.

این جالب توجه است که ذکر شود که در عمل تمام تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم، با استفاده از فرم تجارتی مخمر غنی شده با سلنیوم [6] تولیدی شرکت آلتک آمریکا،[7]  به عنوان یک منبع عمده ای از این عنصر در غذا برای مرغ های تخم گذار در سطوح 3/0 -5/0 میلی گرم در کیلوگرم غذا تولید می شوند.

تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم، به عنوان یک قائده کلی بایستی محتوی 30 میکروگرم سلنیوم باشند. همچنین حدا اکثر سلنیوم جیره ای بی خطر برای انسان  819 میکروگرم در روز است (وانگر و همکاران؛ 2004). و بنابراین برای بروز اثرات سمی سلنیوم، یک فرد بایستی به مدت طولانی، روزانه 25 عدد تخم مرغ غنی شده با سلنیوم مصرف کند که تصور آن بسیار مشکل است.

امروزه با مشخص شدن راندمان بالای جذب و انتقال سلنیوم آلی به محصولات حیوانی، استفاده از منبع آلی سلنیوم مورد توجه قرار گرفته است و آزمایشات بسیاری جهت مقایسه  منابع آلی و غیر آلی سلنیوم صورت گرفته است (پاین و همکاران، 2005; جیاکوی و همکاران، 2004).