2-3-4- استفاده از سلنیوم در تغذیه مرغهای تخمگذار ………………………………………………. 39

2-3-5- استفاده از سلنیوم در تغذیه جوجه های گوشتی ……………………………………………. 40

2-3-6- تأثیر سلنیوم بر غلظت بافتها ……………………………………………………………………………. 42

2-3-7- تأثیر سلنیوم بر جلوگیری از بروز برخی بیماریها …………………………………………… 44

2-3-8- کمبود سلنیوم …………………………………………………………………………………………… 45

2-3-9- مسمومیت با سلنیوم ………………………………………………………………………………………. 47

مواد و روشها …………………………………………………………………………………………………………….. 50

3-1- محل انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………… 51

3-2- مدیریت سالن …………………………………………………………………………………………………… 51

3-3- دوره پیش آزمایش …………………………………………………………………………………………….. 51

3-4- آزمایش اصلی: تعداد و نحوه توزیع پرندگان در پن های آزمایشی …………………………… 52

3-5- تهیه جیره های آزمایشی …………………………………………………………………………………….. 52

3-6- صفات مورد مطالعه …………………………………………………………………………………………… 55

3-7- طرح آزمایشی مورد استفاده ………………………………………………………………………………… 55

3-8- ارزیابی صفات تولیدی مرغ های تخم گذار ………………………………………………………….. 56

3-8-1- درصد تولید تخم مرغ (درصد تخمگذاری) ………………………………………………….. 56

3-8-2- میانگین خوراک مصرفی روزانه ………………………………………………………………….. 56

3-8-3- میانگین وزن تخم مرغ ………………………………………………………………………………. 57

3-8-4- گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ (Egg mass) … …………………………………… 57

3-8-5- ضریب تبدیل غذایی …………………………………………………………………………………. 57

3-8-6- وزن مخصوص تخم مرغ …………………………………………………………………………… 58

3-9- صفات کیفی تخم مرغ ……………………………………………………………………………………….. 59

3-9-1- کیفیت سفیده تخم مرغ ……………………………………………………………………………… 59

3-9-2- شاخص ارتفاع زرده ………………………………………………………………………………….. 60

3-9-3- شاخص رنگ زرده …………………………………………………………………………………… 60

3-9-4- وزن پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………………. 61

3-9-5- ضخامت پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………… 61

3-9-6- وزن زرده و سفیده به عنوان درصدی از وزن تخم مرغ ………………………………….. 62

3-9-7- تعیین کلسترول زرده تخم مرغ …………………………………………………………………… 63

3-10- آزمایشهای بیوشیمیایی پلاسمای خون ……………………………………………………………….. 63

3-11- تعیین سلنیوم تخم مرغ …………………………………………………………………………………….. 68

فصل چهارم ………………………………………………………………………………………………………………. 71

نتایج و بحث ……………………………………………………………………………………………………………… 71

4-1- صفات عملکردی ………………………………………………………………………………………………. 72

4-1-1- درصد تولید تخم مرغ (درصد تخم گذاری) …………………………………………………. 72

4-1-2- میانگین وزن تخم مرغ ها…………………………………………………………………………… 73

4-1-3- گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ (Egg mass) ………………………………………. 74

4-1-4- میانگین مصرف خوراک روزانه …………………………………………………………………… 75

4-1-5- میانگین ضریب تبدیل غذایی ……………………………………………………………………… 76

4-1-6- وزن بدنی ………………………………………………………………………………………………… 77

4-2- صفات کیفی تخم مرغ ……………………………………………………………………………………….. 77

4-2-1- شاخص ارتفاع زرده ………………………………………………………………………………….. 77

4-2-2- شاخص رنگ زرده …………………………………………………………………………………… 78

4-2-3- شاخص تخم مرغ …………………………………………………………………………………….. 78

4-2-4- کیفیت سفیده تخم مرغ (واحد هاو) ……………………………………………………………. 79

4-2-5- ضخامت پوسته تخم مرغ …………………………………………………………………………… 79

4-2-6- وزن مخصوص تخم مرغ …………………………………………………………………………… 81

4-2-7- وزن زرده و پوسته به عنوان درصدی از وزن تخم مرغ ………………………………….. 82

4-3- غلظت سلنیوم تخم مرغ ……………………………………………………………………………………… 82

4-3-1- غلظت سلنیوم کل تخم مرغ………………………………………………………………………… 82

4-3-2- غلظت سلنیوم زرده تخم مرغ………………………………………………………………………. 84

4-3-3- غلظت سلنیوم سفیده تخم مرغ……………………………………………………………………. 85

4-4- کلسترول زرده تخم مرغ در پایان دوره های 28 روزه …………………………………………….. 86

4-5- فراسنجه های خونی ………………………………………………………………………………………….. 86

4-5-1- آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز …………………………………………………………………………. 87

4-5-2- آنزیم سوپراکسید دیسموتاز ………………………………………………………………………….. 88

4-5-3- کل ظرفیت آنتی اکسیدانی …………………………………………………………………………. 88

4-5-4- کلسترول و تری گلیسرید ………………………………………………………………………….. 89

نتیجه گیری و پیشنهادات …………………………………………………………………………………………….. 90

 

فصل پنجم ………………………………………………………………………………………………………………….. 91

ضمایم و پیوست ………………………………………………………………………………………………………….. 91

فصل ششم ………………………………………………………………………………………………………………… 123

فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………………… 123

فهرست جداول

جدول 2-1- توانایی ترکیبات سلنیوم در تولید سوپراکسید در شرایط invitro  ………………….. 29

جدول 2-2- حداقل احتیاجات برخی از گونه های حیوانی به سلنیوم ………………………………. 34

جدول 3-1- مواد خوراکی تشکیل دهنده جیره پایه ……………………………………………………….. 53

جدول 3-2- ترکیب شیمیایی جیره پایه ……………………………………………………………………….. 54

جدول الف-1- میانگین درصد تخم گذاری(%) تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی ……. 92

جدول الف-2- میانگین وزن تخم مرغ های تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی …………. 93

جدول الف-3- میانگین گرم تخم مرغ تولیدی (Egg mass) تیمارهای 9-1  در 8 هفته دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 94

جدول الف-4- میانگین  مصرف خوراک روزانه (Feed Intake) تیمارهای 9-1 در 8 هفته  دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………………………………….. 95

جدول الف-5 – میانگین ضریب تبدیل غذایی روزانه (Feed Convertion Ratio) تیمارهای 9-1 در 8 هفته دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………….. 96

جدول الف-6- میانگین وزن بدنی تیمارهای 9-1 در ابتدا و انتهای دوره آزمایشی ……………… 97

جدول ب-1- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه  اول دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 98

جدول ب-2- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه  دوم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………………………………. 99

جدول ب-3- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه   سوم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 100

جدول ب-4- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه چهارم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 101

جدول ب-5- میانگین صفات کیفی تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی کل دوره آزمایشی ……. 102

جدول ب-6- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره 14 روزه اول دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………….. 103

جدول ب-7- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  دوم دوره آزمایشی …………………………………………………………………………………………… 104

جدول ب-8- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  سوم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………….. 105

جدول ب-9- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی دوره  14 روزه  چهارم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………….. 106

جدول ب-10- میانگین صفات کیفی تخم مرغ و پوسته تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 107

جدول ج-1- میانگین سطح سلنیوم کل تخم مرغ تیمارهای 9-1 در چهار دوره 14  روزه و کل دوره آزمایشی دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………… 108

جدول ج-2- تغییر در سطوح سلنیوم کل تخم مرغ تیمارهای 9-1 درهفته های دوم، چهارم، ششم و هشتم بعد از شروع آزمایش ……………………………………………………………………………. 109

جدول ج-3- میانگین سطح سلنیوم زرده و سفیده تخم مرغ تیمارهای 9-1 در هفته هشتم دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 110

جدول ج-4- میانگین تیتر کلسترول هر گرم زرده تخم مرغ تیمارهای 9-1 در طی هفته های چهارم و هشتم و کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………. 111

جدول د-1-  میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در پایان دوره 28 روزه اول دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………….. 112

جدول د-2- میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در پایان دوره 28 روزه دوم دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………………. 113

جدول د-3- میانگین نتایج آزمایشات بیوشیمیایی پلاسمای خون تیمارهای 9-1 در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………….. 114

 

فهرست نمودارها

نمودار 5-1- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین درصد تولید تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………….. 115

نمودار 5-2- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین وزن تخم مرغ ها در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………………… 115

نمودار 5-3- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین گرم تخم مرغ تولیدی روزانه هر مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………….. 116

نمودار 5-4- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین مصرف خوراک روزانه هر مرغ در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………….. 116

نمودار 5-5- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین ضریب تبدیل غذایی در کل دوره آزمایشی ……………………………………………………………………………… 117

نمودار 5-6- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین وزن بدنی در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………………………… 117

نمودار 5-7- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………………… 118

نمودار 5-8- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم سفیده تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………. 118

نمودار 5-9- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم زرده تخم مرغ در کل دوره آزمایشی ………………………………………………………………… 119

نمودار 5-10- درصد RDA تأمین شده توسط مصرف یک تخم مرغ از تیمارهای مختلف ….119

نمودار 5-11- تأثیر استفاده از 3/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 120

نمودار 5-12- تأثیر استفاده از 6/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 120

نمودار 5-13- تأثیر استفاده از 9/0 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 121

نمودار 5-14- تأثیر استفاده از 2 قسمت در میلیون از منبع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت سلنیوم کل تخم مرغ در هفته های مختلف آزمایشی ……………………………………………. 121

نمودار 5-15- تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم بر روی میانگین غلظت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز پلاسمای خون مرغ های تخم گذار ……………………………………….. 122

 

 

فهرست اشکال

شکل 2-1- مدل انتقال سلنیوم و متابولیسم سلنیوم …………………………………………………………… 18

شکل 2-2- مسیرهای متابولیکی سلنیوم …………………………………………………………………………… 20

شکل 2-3- تفاوت جذب، انتقال و متابولیسم سلنیوم آلی و غیر آلی ……………………………………. 21

شکل 3-1- روش اندازه گیری وزن مخصوص تخم مرغ ……………………………………………………. 58

شکل 3-2- دستگاه اندازه گیری واحد هاو (کیفیت سفیده تخم مرغ) …………………………………… 60

شکل 3-3- نمونه ای از دستگاه اندازه گیری ضخامت پوسته تخم مرغ ………………………………… 62

شکل 3-4- دستگاه جذب اتمی آزمایشگاه شیمی تجزیه دستگاهی دانشکده شیمی دانشگاه فردوسی

مشهد ……………………………………………………………………………………………………………………………. 69

 

تأثیر استفاده از سطوح مختلف منابع آلی و معدنی سلنیوم جیره در غنی سازی سلنیوم تخم مرغ و عملکرد مرغ های تخم گذار تجاری

چكیده

به منظور بررسی اثر منابع آلی (مخمر غنی شده با سلنیوم) و معدنی (سدیم سلنیت) سلنیوم بر میزان سطوح سلنیوم تخم مرغ تعداد 216 قطعه مرغ تخمگذار لگهورن سویهW-36  كه در سن 30 هفتگی  بودند. استفاده شد. این آزمایش در قالب طرح بلوك كامل تصادفی شامل 9 تیمار با 3 تكرار اجرا شد در هر تكرار 8  قطعه مرغ قرار داشتند. این مرغها به مدت 8 هفته با جیره های آزمایشی حاوی 3/0، 6/0، 9/0 و 2 قسمت در میلیون از هر دو منبع سلنیوم و تیمار شاهد تغذیه کردند. در طول دوره، صفات عملكردی (درصد تولید تخم مرغ، وزن تخم مرغ، گرم تخم مرغ تولیدی، مصرف خوراكی، ضریب تبدیل و وزن بدنی) ونیز صفات كیفی تخم مرغ ( واحدهاو، شاخص تخم مرغ، شاخص زرده تخم مرغ، شاخص رنگ زرده تخم مرغ، وزن مخصوص وضخامت پوسته تخم مرغ) و پارامترهای خونی پلاسما (گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز، کل ظرفیت آنتی اکسیدانی، كلسترول و تری گلیسرید) مورد بررسی قرار گرفتند. غلظت سلنیوم نیز در هفته های 2، 4 و 6 برای کل تخم مرغ و در هفته هشتم برای زرده و سفیده به طور جداگانه اندازه گیری شد. نتایج آزمایشات نشان داد كه در صفات عملكردی و صفات كیفی تخم مرغ بین تیمارهای مختلف با تیمار شاهد تفاوت معنی داری وجود نداشت. بررسی پارامترهای خونی نشان از افزایش مشابهی در فعایت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز پلاسما در کلیه تیمارهای مکمل شده داشت که اختلاف آنها با تیمار شاهد معنی دار (05/0P<) بود. میزان سلنیوم کل تخم مرغ و زرده و سفیده با افزایش میزان سلنیوم جیره  برای هر دو منبع، افزایش یافت (01/0P<)، اما تخم مرغ های مرغ های تغذیه شده با مخمر غنی شده با سلنیوم غلظت سلنیوم بیشتری (01/0P<) را نسبت به مرغ های تغذیه شده با سدیم سلنیت داشتند.

 

فصل اول

مقدمه

 

1-1- مقدمه

بشر از دیر باز از تخم پرندگان به عنوان غذا استفاده می کرده است و تخم مرغ همواره به عنوان یکی از غذاهای در دسترس، ساده و در عین حال مغذی که کاربردهای مختلفی در صنایع غذایی نیز دارد شناخته شده است. تخم مرغ علاوه بر ترکیب ایده آل اسیدهای آمینه و ارزش بیولوژیکی بالای پروتئین آن برای انسان، حاوی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن می باشد. تخم مرغ حاوی تمام ویتامین های مورد نیاز بدن بجز ویتامین C می باشد. ویتامین های محلول در چربی (K ،E ،D ،A ) فقط در زرده و ویتامین های محلول در آب هم در زرده و هم در سفیده تخم مرغ وجود دارند (سورای و اسپارک، 2001).

تخم مرغ نه تنها یک ترکیب مغذی فوق العاده است بلکه حاوی بسیاری از ترکیبات ضد باکتری، ضد ویروس، ضد سرطان و بسیاری عوامل واسطه ای که در سیستم ایمنی نقش دارند می باشد و لذا تخم مرغ برای سلامتی انسان و پیشگیری از بیماریها اهمیت بسیاری دارد. این اثرات زیستی شناخته شده برای تخم مرغ عمدتا به دلیل وجود لیزوزیم و آویدین در سفیده تخم مرغ و ایمونوگلوبین  Y(Ig Y) در زرده تخم مرغ می باشد. لیزوزیم حدود 5/3 در صد سفیده تخم مرغ را تشکیل می دهد و خاصیت ضد باکتریایی آن به دلیل توانایی آن در هیدرولیز پیوندهای بتاگلوکوزیدی تشکیل دهنده N- استیل مورامیک اسید و N- استیل گلوکز آمین موجود در دیواره سلولی باکتریها می باشد. این آنزیم بر باکتری های گرم مثبت بیشتر از گرم منفی تأثیر ضد باکتریایی دارد که این مسأله به خاطر تفاوت در ساختمان دیواره سلولی این باکتریها است. بنابراین امروزه تخم مرغ علاوه بر این که به عنوان یک ترکیب مغذی شناخته شده است به عنوان یک دارو نیز مطرح می باشد (وان در اسلویس، 2005).

سلنیوم یک ماده مغذی ضروری در جیره مرغ های تخم گذار می باشد (1994NRC,). سلنیوم برای عملکرد مناسب آنزیم آنتی اکسیدانی گلوتاتیون پراکسیدازکه با تخریب رادیکال های آزاد، از سلول محافظت می کند ضروری است (روتروک و همکاران، 1973). احتیاجات مرغ  های تخمگذار به سلنیوم، بسته به خوراک مصرفی روزانه در حدود 05/0 تا 08/0 قسمت در میلیون می باشد(1994NRC,). این نیاز به سلنیوم به وسیله جیره متداول ذرت- کنجاله سویا بدون مکمل سازی اضافی می تواند تأمین شود. اما محتوی سلنیوم دانه های خوراکی به طور وسیعی از منطقه ای به منطقه دیگر تغییر می کند (1994NRC,)، و بنابراین در صنعت طیور اضافه نمودن آن به جیره های مرغ های تخمگذار امری متداول است. حداکثر مقدار مجاز اضافه کردن سلنیوم در ایالات متحده آمریکا 3/0 قسمت در میلیون است. آنچه که در مورد سلنیوم اهمیت دارد این است که به تازگی اثرات مفیدی برای شکل آلی آن که اغلب به صورت سلنو متیونین می باشد شناخته شده است. این شکل سلنیوم در واقع همان شکلی است که به طور طبیعی در گیاهان وجود دارد ولی از آنجایی که معمولا سلنیوم در گیاهان و دانه هایی که در تغذیه حیوانات استفاده می شوند پاسخگوی نیاز حیوان به این عنصر نمی باشد، لذا افزودن آن به جیره امری متداول می باشد.

در گذشته از شکل غیر آلی سلنیوم که معمولا سلنیت سدیم [1] بود، در جیره استفاده می شد. اما در سال 2000 منبع آلی سلنیوم برای استفاده به عنوان مکمل های خوراکی در جیره های طیور بررسی شد (2000FDA, ). این منبع آلی، یک مخمر غنی شده با سلنیوم[2] است که به وسیله رشد مخمر ساکارومایسس سروزیه [3] در محیط

یک مطلب دیگر :

 

چند راهکار موثر برای کوچک کردن شکم

 کشت حاوی سلنیوم زیاد، تولید می شود (2003AAFCO,). نشان داده شده است که بخش عمده سلنیوم در مخمر غنی شده با سلنیوم، سلنومتیونین[4]   است که شکل سلنیومی متیونین می باشد (بیلستر و وانگر، 1986 ;کلی و پاور،1995).

از آنجائیکه محتوی سلنیوم موجود در غذاها و گیاهان بستگی به میزان قابلیت دسترسی این عنصر در خاک دارد، در نتیجه سطوح این عنصر در غذاهای انسان در میان مناطق مختلف متفاوت است. نتایج مطالعات کلینیکی بر روی انسان نشان داده اند که مکمل سازی جیره با سلنیوم آلی، مرگ و میر حاصل از سرطان را به میزان 50 درصد کاهش می دهد. علاوه بر این، این داده ها نشان می دهند که مصرف سلنیوم ناکافی با تضعیف سلامتی و نقص های ژنتیکی و کاهش باروری و توانایی سیستم ایمنی برای مقابله با عوامل عفونی بیماری زا ارتباط دارد. متأسفانه، در بسیاری از کشور های جهان اجزای تشکیل دهنده غذای مردم دارای سطوح ناکافی سلنیوم می باشد. و کمبود میزان سلنیوم در غذای انسان یک مشکل جهانی است.  در نتیجه، پیدا کردن چاره ای  برای حل این مشکل مسأله روز، و مورد بحث در بسیاری از کشورهای جهان است (فیسینین و همکاران، 2008).

به طور کلی دو رویکرد تغذیه ای و فارماکولوژیکی برای بالا بردن سطوح مصرف سلنیوم در انسان وجود دارد. رویکرد تغذیه ای شامل مصرف غذاهایی مانند تخم مرغ، گوشت، شیر، و همچنین سبزیجات گوناگون غنی شده با سلنیوم است. و رویکرد فارماکولوژیکی شامل مصرف قرص های حاوی سلنیوم در فرم سدیم سلنیت، سلنومتیونین، و ترکیبات مختلف شیمیایی سنتز شده با عنوان ارگانو سلنیوم می باشد (سورای، 2000).

یکی از راه های موجود برای بهبود سلنیوم دریافتی انسان، تولید تخم مرغ، شیر و گوشت غنی شده با سلنیوم می باشد. همچنین بهترین منبع مکمل سلنیوم فرم کپسول آن است (سورای، 2000 و 2006).

در هنگام انتخاب بهترین ماده خوراکی برای غنی سازی با سلنیوم، باید به چند فاکتور مهم توجه کرد. این فاکتورها عبارتند از:

1- قسمتی از غذاهای سنتی مردم باشد.

2- به طور منظم و در حد  متعادل توسط مردم متعادل توسط توسط اکثریت مردم مصرف شود.

3- قابلیت غنی سازی با سایر مواد مغذی کم مصرف را داشته باشد.

4- فراهم کردن یک مقدار معنی داری از ماده مغذی (حداقل به میزان 50 درصد از نیاز توصیه شده روزانه[5])

در میان فرآورده های دامی، تخم مرغ به طور ایده آلی نیاز های اشاره شده در بالا را فراهم می کند. تخم مرغ قسمتی از غذاهایی سنتی مردم است و در بسیاری از کشور ها توسط اکثریت مردم و در تمام گروه های سنی کم و بیش به طور مرتب و در حد اعتدال مصرف می شود.

تخم  مرغ همچنین یک ماده خوراکی مناسبی برای غنی سازی با سلنیوم می یاشد زیرا برای ایجاد مسمومیت با تخم مرغ غنی شده با سلنیوم نیاز به مصرف طولانی مدت حدود 30 تخم مرغ غنی شده با سلنیوم در هر روز است که آن بسیار بعید به نظر می رسد.

همچنین تخم مرغ می تواند به طور همزمان با چندین ماده مغذی مهم مانند اسیدهای چرب امگا-3 ، ویتامین E و کاروتنوئیدها غنی سازی شود ( سورای و اسپارکس، 2001 ; سورای 2000).

یک تخم مرغ غنی شده با سلنیوم ممکن است در حدود 50 درصد از نیاز روزانه انسان را به سلنیوم تأمین نماید. علاوه بر تخم مرغ،گوشت خوک، گوشت گاو، گوشت مرغ و شیر نیز می توانند با سلنیوم غنی سازی شوند. ایده تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم برای اولین بار از دانشکده کشاورزی اسکاتیش در سال 1998 سرچشمه گرفت (سورای، 2000).

گنجاندن سدیم سلنیت در جیره مرغ های تخمگذار توانایی محدودی برای تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم دارد. اما سلنومتیونین موجود در مخمر غنی شده با سلنیوم به طور مؤثری به زرده و سفیده تخم مرغ منتقل می شود که امکان تولید تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم را فراهم می کند. ثابت شده است که مصرف چنین تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم می تواند منبع بسیار خوبی را از این عنصر کم مصرف برای انسان فراهم کند و ممکن است راه حلی برای کمبود جهانی سلنیوم در انسان باشد ( سورای و همکاران، 2004).

امروزه تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم در بیش از 25 کشور جهان تولید می شوند و پیشرفت کشورهای اروپای  شرقی در این زمینه قابل توجه بوده است  و روسیه پیشرفته ترین کشور در این زمینه است (فیسینین، 2007). و سطوح سلنیوم موجود در یک تخم مرغ روسی غنی شده با سلنیوم بین 30 تا 35 میکروگرم متغییر است، که تقریباً 50 درصد نیاز روزانه توصیه شده به این عنصر را تأمین می کند.

این جالب توجه است که ذکر شود که در عمل تمام تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم، با استفاده از فرم تجارتی مخمر غنی شده با سلنیوم [6] تولیدی شرکت آلتک آمریکا،[7]  به عنوان یک منبع عمده ای از این عنصر در غذا برای مرغ های تخم گذار در سطوح 3/0 -5/0 میلی گرم در کیلوگرم غذا تولید می شوند.

تخم مرغ های غنی شده با سلنیوم، به عنوان یک قائده کلی بایستی محتوی 30 میکروگرم سلنیوم باشند. همچنین حدا اکثر سلنیوم جیره ای بی خطر برای انسان  819 میکروگرم در روز است (وانگر و همکاران؛ 2004). و بنابراین برای بروز اثرات سمی سلنیوم، یک فرد بایستی به مدت طولانی، روزانه 25 عدد تخم مرغ غنی شده با سلنیوم مصرف کند که تصور آن بسیار مشکل است.

امروزه با مشخص شدن راندمان بالای جذب و انتقال سلنیوم آلی به محصولات حیوانی، استفاده از منبع آلی سلنیوم مورد توجه قرار گرفته است و آزمایشات بسیاری جهت مقایسه  منابع آلی و غیر آلی سلنیوم صورت گرفته است (پاین و همکاران، 2005; جیاکوی و همکاران، 2004).