فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                                                    صفحه

فصل اول:کلیات پژوهش

1-1) شرح و بیان مساله پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………………..1

1-2) کلید واژه ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………3

1-2-1) تکنولوژی ارتباطی- اطلاعاتی جدید…………………………………………………………………………………………………….3

1-2-2) آزادی اندیشه………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

1-2-3) آزادی بیان……………………………………………………………………………………………………………………………………………4

1-2-4) آگاهی سیاسی………………………………………………………………………………………………………………………………………4

1-2-5) مشارکت سیاسی و مدنی…………………………………………………………………………………………………………………….4

1-3) پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق………………………………………………………………………………………………………….4

1-4) اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………….7

1-5) اهمیت و ارزش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………8

1-6)کاربرد نتایج تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-7) فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………….9

1-8) روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9

1-8-1) نوع مطالعه و روش بررسی فرضیه ها……………………………………………………………………………………………………9

1-8-2) جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………………………9

1-8-3) روش و طرح نمونه برداری……………………………………………………………………………………………………………………9

1-8-4) ابزار گردآوری داده ها………………………………………………………………………………………………………………………….10

1-8-5) ابزار تجزیه و تحلیل…………………………………………………………………………………………………………………………….10

1-9) سازمان و قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………11

فصل دوم: چاچوب نظری پژوهش

2-1) چارچوب نظری……………………………………………………………………………………………………………………………………….12

2-1-1) گفتار نخست: نظریات  اندیشمندان  مهم قبل از وقوع انقلاب ارتباطات و اطلاعات در حوزه آزادی

2-1-1-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..13

2-1-1-2) جان لاک بنیانگذار لیبرالسم (1704-1632)……………………………………………………………………………….13

2-1-1-2-1) وضع طبیعی………………………………………………………………………………………………………………………………14

عنوان                                                                                                                     صفحه

2-1-1-2-2) حق مالکیت……………………………………………………………………………………………………………………………….14

2-1-1-2-3) سنجش و ارزیابی نظریه لاک…………………………………………………………………………………………………….15

2-1-1-3) ژان ژاک روسو و آزادگی انسان (1778-1712)……………………………………………………………………………15

2-1-1-4) جان استوارت میل (1873-1806)……………………………………………………………………………………………….17

2-1-1-5) آیزیا برلین (1997-1907)……………………………………………………………………………………………………………19

2-1-2) گفتار دوم: انقلاب ارتباطات و اطلاعات: عوامل موثر در آن

2-1-2-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..20                                           2-1-2-2) جهانی شدن……………………………………………………………………………………………………………………………………21

2-1-2-3) نظریه یا حکمرانی شبکه ای…………………………………………………………………………………………………………..23

2-1-3) گفتار سوم: نظریات و متفکران در ارتباط با فناوری نوین ارتباطی-اطلاعاتی

2-1-3-1) ارتباطات و تحولات مفهومی آن …………………………………………………………………………………………………..28

2-1-3-1-1) نظریه های عام ارتباطات……………………………………………………………………………………………………………28

2-1-3-2 ) نظریه انتشار اطلاعات ………………………………………………………………………………………………………………….34

2-1-3-3) نظریه اشاعه نوآوری ها…………………………………………………………………………………………………………………..37

2-1-3-4) رسانه ها و جامعه پذیری سیاسی …………………………………………………………………………………………………38

2-1-3-5) نظریه سلطه رسانه ها……………………………………………………………………………………………………………………..40

2-1-3-6) نظریه مارپیچ سکوت( عقیده سازی): الیزابت نوئل نیومن (1980-1970 )…………………………………41

2-1-3-7) نظریه رسانه های جمعی………………………………………………………………………………………………………………..42

2-1-3-8) نظریه برجسته سازی ( تعیین دستور کار )…………………………………………………………………………………..43

2-1-4) گفتار چهارم: تکنولوژی نوین ارتباطی اطلاعاتی ( اینترنت) و تاثیرات آن

2-1-4-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..44

2-1-4-2) اینترنت……………………………………………………………………………………………………………………………………………45

2-1-4-3) تاریخچه اینترنت ( Arpanet)……………………………………………………………………………………………………..45

2-1-4-4) فعالیتهای شبکه اینترنت……………………………………………………………………………………………………………….46

2-1-4-5) ساختار نظارتی و مالی شبکه اینترنت……………………………………………………………………………………………47

2-1-4-6) بودجه اینترنت………………………………………………………………………………………………………………………………..47

2-1-4-7) بازیابی اطلاعات در اینترنت……………………………………………………………………………………………………………47

2-1-4-8) تاثیرات اینترنت……………………………………………………………………………………………………………………………..49

2-1-4-9) اینترنت در نهادها………………………………………………………………………………………………………………………….50

2-1-4-10) اینترنت در ایران………………………………………………………………………………………………………………………….50

2-1-4-11) اینترنت و دانشجویان…………………………………………………………………………………………………………………..51

2-1-4-12)کارکردهای اینترنت………………………………………………………………………………………………………………………52

2-1-4-13) کارکردهای سیاسی اینترنت با تاکید بر وجوه آزادی…………………………………………………………………53

عنوان                                                                                                                                     صفحه

 

یک مطلب دیگر :

2-1-4-13-1) گسترش تساهل و آموزه های جامعه مدنی……………………………………………………………………………53                                                                                                                     

الف) آزادی اندیشه…………………………………………………………………………………………………………………………………………….53

ب) آزادی بیان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..54

ج) کارویژه های جامعه مدنی……………………………………………………………………………………………………………………………56

2-1-4-13-2) اشاعه اطلاعات و آگاهی سیاسی…………………………………………………………………………………………….58

2-1-4-13-3) گسترش مشارکت سیاسی و مدنی…………………………………………………………………………………………62

2-1-5) جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………………………………..67

فصل سوم: روش تحقیق

3-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………68

3 -2) تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم……………………………………………………………………………………………………………69

3-3) روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………72

3-4) تکنیک تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………..72

3-5) ابزار جمع آوری داده ها………………………………………………………………………………………………………………………….73

3-6)پایایی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..74

3-7) اعتبار ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………75

3-8) جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………………76                                                                                                         3-9) واحد تحلیل…………………………………………………………………………………………………………………………………………….76

3-10) قلمرو زمانی و مکانی تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………76

3-11) حجم نمونه و شیوه نمونه گیری………………………………………………………………………………………………………….76

3-12) فنون تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………….77

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………78

4-2 ) آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..79

4-3 ) آمار استنباطی……………………………………………………………………………………………………………………………………….84

فصل پنجم: نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………….87

محدودیت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………..92

ضمیمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….93

منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..96

 

 

 

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                                     صفحه

 

جدول 1-3: میزان آلفاکرونباخ گویه ها……………………………………………………………………………………………………..75

 

جدول 2-4: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس……………………………………………………………………………79

 

جدول3-4: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت سن…………………………………………………………………80

 

جدول4-4: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته ی تحصیلی………………………………………………………..81

 

جدول5-4: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سطح تحصیلات…………………………………………………………..82

 

جدول6-4: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تعداد ترم های گذرانده……………………………………………….83

 

جدول7-4: آزمون فرضیه ی اول…………………………………………………………………………………………………………….84

 

جدول 8-4: آزمون فرضیه ی دوم…………………………………………………………………………………………………………….85

 

جدول9-4: آزمون فرضیه ی سوم……………………………………………………………………………………………………………85

 

جدول10-4: آزمون فرضیه ی چهارم………………………………………………………………………………………………………86

 

  

                                                                                                     

فصل اول

کلیات پژوهش

 

1-1) شرح و بیان مساله پژوهشی:

تکنولوژی یکی از عناصر ضروری و نه کافی برای توسعه یک کشور است. چنانچه یک کشور بخواهد از مزایای تکنولوژی برگزیده به بهترین وجه بهره مند شود، سایر عناصر نیز بایستی به درستی به خدمت گرفته شوند(جیمز استوور، 1375 : 124-123). «تکنولوژی اطلاعات» نیز یکی از این عناصری است که بدون آن آهنگ توسعه کند وپیشروی سایر شرایط اصولا توسعه ای مشکل خواهد بود. هر چند «تکنولوژی اطلاعات» اصطلاحی است جدید، از لحاظ مفهومی قدمت آن به اشتیاق انسان به برقراری ارتباط می رسد(بهان و هولمز، 1377 : 5) . در دو دهه 1980 و 1990 میلادی جهان شاهد وقوع تغییر های بنیادین سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بوده است . از عصر جدید، با نامهای عصر «انفجار اطلاعات» و  «دهکده جهانی» یاد شده است. در حقیقت، فناوریهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی موتور اصلی جهانی شدن بوده و تمام ابعاد حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده است که این تکنولوژی ها شامل مجموعه وسیع و گوناگونی از فناوریها (اینترنت، ماهواره، تلفن همراه، تلویزیونهای کابلی، کامپیوتر های خانگی و ویدیو) است که برای برقراری ارتباط بین انسانها (فرستادن و دریافت انواع پیامهای کلامی، تصویری، صوتی) و نیز برای تولید، انتشار، ذخیره و بازیابی اطلاعات به کار می رود(سردارنیا، 1386 :105-104). به عبارت دیگر تکنولوژی های نوین ارتباطی- اطلاعاتی ترکیبی از سخت افزار، نرم افزار، رسانه ها و حتی سیستم های پخش و توزیع اطلاعات و محتوا را شامل می شود. چنانکه گفته شد تکنولوژی های فوق سابقه ای طولانی دارند اما ظهور و رواج بسیار سریع دستگاههایی نظیر رادیو، تلویزیون، تلفن، کامپیوترهای شخصی، ویدئو، ماهواره های مخابراتی و ارتباطی، اینترنت، و نظایر آنها را باید پدیده ای متعلق به دهه های اخیر دانست(منتظر قائم ، 1381 : 229). عامل اطلاعات چنان زندگی بشر را دگرگون ساخته، که از آن به عنوان ویژگی تعریف کننده «جهان نو» یاد می کنند  و بسیاری از نگاهها متوجه «اطلاعات محور» شدن حیات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است(سردارنیا،1386: 105). انقلاب تکنولوژی اطلاعاتی که باعث گسست از عصر فوردیسم به پسافوردیسم و عصر سیاست بین الملل به عصر پساسیاست بین الملل (جیمز روزنا) و همچنین باعث تحول جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی یا شبکه ای شده است، برای اولین بار در تاریخ این را امکان پذیر ساخته که خود«اطلاعات» به محصول فرایند تولید تبدیل شود ، بدین خاطر می توان استدلال کرد که کمترین حوزه از فعالیت انسانی وجود دارد که تحت تاثیر آن قرار نگیرد(صدوقی، 1384 : 49).