1-12-5- توسعه اقتصادی منطقه………………………….. 15

1-12-6- عدالت اجتماعی…………………………………. 15

1-12-7- تأثیر بر محیط پیرامون……………………………..15

1-12-8- تاثیر بر جوامع انسانی…………………………… 16

1-13- اهمیت مکان­یابی شهرک­های صنعتی از نظر کارفرمای اقتصادی….17

1-13-1- تصمیم­ گیری از دیدگاه کارفرمایان اقتصادی………18

1-14- مکان‌یابی شهرک صنعتی………………………….. 18

1-14-1- عوامل و ضوابط عام………………………………. 19

1-14-2- عوامل و ضوابط خاص…………………………….. 20

1-15- اشتباهات متداول در مطالعات مکان‌یابی………… 21

1-16- ضوابط و معیارهای استقرار واحدها و فعالیت‌های صنعتی…..23

1-17- ضرورت تصمیم ‌گیری………………………………. 25

1-18- چارچوب و ساختار پردازش‌های چند معیاره مکانی…..26

1-19- مراحل تصمیم‌ گیری چند معیاره مکانی…………. 26

1-20- آنالیز تصمیم‌ گیری چند معیاره……………………. 27

1-21- طبقه ‌بندی‌های صورت گرفته در تصمیم­ گیری­های چند معیاره…..29

1-22- طبقه ‌بندی بر اساس معیارها …………………….29

1-23- طبقه ‌بندی بر اساس تعداد افراد دخیل در فرآیند تصمیم‌ گیری……29

1-24- طبقه ‌بندی بر اساس شرایط حاکم بر فرآیند تصمیم‌ گیری……….30

1-25- عناصر تصمیم‌ گیری‌های چند معیاره……………. 30

1-26- تحلیل‌های تصمیم‌ گیری چند ­معیاره مکانی…….30

1-27- روش‌های تصمیم‌ گیری‌های چند معیاره……….. 31

1-28- انواع روش‌های تصمیم‌ گیری چند شاخصه………31

1-29- تحلیل تصمیم‌ گیری چند معیاره…………………. 32

1-30- تصمیم ‌گیری چند معیاره …………………………32

1-31- کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی در مکان‌یابی شهرک‌های صنعتی….33

1-32- روش‌های استاندارد سازی…………………….. 33

1-33- منطق بولین……………………………………… 33

1-34- منطق فازی………………………………………. 35

1-35- روش تحلیل سلسله مراتبی…………………… 36

 

1-36- مراحل اجرای روش AHP………………………….

1-37- ایجاد ساختار سلسله مراتبی معیارها……….38

1-38- مزایای فرآیند سلسله مراتبی…………………. 39

1-39- محدودیت‌های فرآیند تحلیل سلسله مراتبی….40

1-40- روش ترکیب خطی وزنی……………………….. 41

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- پیشینه تحقیق در ایران………………………….. 43

2-2- پیشینه تحقیق در سایر کشورها ………………..46

فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه…………………….. 51

3-2- تاریخچه استان…………………………………….. 51

3-2-1- شهرستان بویراحمد……………………………. 53

3-2-2- شهرستان گچساران…………………………… 53

3-2-3- شهرستان کهگیلویه……………………………. 54

3-2-4- شهرستان دنا…………………………………… 55

3-2-5- شهرستان بهمئی……………………………… 55

3-3- اقلیم استان……………………………………….. 55

3-3-1- بادهای استان………………………………….. 57

3-4- زمین ­شناسی استان……………………………. 58

3-4-1- منطقه یاسوج…………………………………….59

3-4-2- منطقه دهدشت……………………………….. 59

3-4-3- منطقه گچساران……………………………….. 59

3-5- وضعیت خاک‌ شناسی استان…………………… 62

3-6- توپوگرافی استان………………………………….. 63

3-7- منابع آب استان…………………………………… 65

3-7-1- دریاچه‌ها و تالاب‌های استان………………….. 65

3-8- وضعیت پوشش گیاهی استان………………….. 67

3-8-1- جنگل…………………………………………….. 68

3-8-2- مراتع……………………………………………….69

3-9- مناطق حفاظت ­شده و ویژگی حیات ‌وحش استان…70

3-9-1- منطقه حفاظت‌ شده دنا………………………. 71

3-9-2- منطقه حفاظت‌ شده جنگلی دنای ‌شرقی……71

3-9-3-منطقه حفاظت‌ شده تنگ سولک……………… 72

3-9-4- منطقه حفاظت ‌شده کوه خیز و سرخ………… 72

3-9-5- منطقه حفاظت ‌شده کوه دیل…………………. 73

3-9-6- منطقه حفاظت ‌شده کوه خامین……………… 73

3-10- موقعیت اقتصادی و اجتماعی استان………….. 74

3-11- جمعیت استان……………………………………. 75

یک مطلب دیگر :

3-12- وضعیت صنایع و معادن استان………………….. 76

3-13- کشاورزی و دام ­داری استان……………………. 76

3-13-1- زراعت و باغبانی………………………………. 77

3-14- وضعیت شهرک‌های صنعتی استان……………. 78

3-15- نرم افزار…………………………………………… 80

3-16- تعیین معیارها……………………………………. 80

3-17- تهیه لایه‌های اطلاعاتی………………………… 80

3-18- استاندارد سازی معیارها………………………. 80

3-18-1- منطق بولین………………………………….. 80

3-18-2- منطق فازی……………………………………. 81

3-19- تعیین وزن معیارها با استفاده از روش سلسله مراتبی….81

3-20- ترکیب و تلفیق نقشه‌های معیارها براساس روش ترکیب خطی- وزنی (WLC)….82

3-21- بررسی صحت مناسب…………………………. 83

3-22- ارزشیابی شهرک‌های صنعتی مستقر……….. 83

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها (یافته­ ها)

4-1- استاندارد­ سازی نقشه‌ها با استفاده از منطق بولین….85

4-1-1- نقشه شیب…………………………………… 85

4-1-2- نقشه بولین کاربری اراضی…………………… 85

4-1-3- نقشه بولین فاصله گسل…………………….. 86

4-1-4- نقشه بولین حریم مناطق مسکونی………… 87

4-1-5- نقشه بولین مناطق حفاظت ­شده…………… 87

4-1-6- نقشه بولین مسیل……………………………. 88

4-1-7- نقشه بولین جاده……………………………… 89

4-1-8- نقشه بولین آب­های سطحی…………………… 89

4-2- رویهم­ گذاری نقشه‌های بولین معیارها………….. 90

4-3- نقشه فازی معیارها………………………………. 91

4-3-1-نقشه شیب……………………………………… 91

4-3-2- نقشه فازی راه‌های ارتباطی………………….. 91

4-3-3- نقشه فازی فاصله از آب­های سطحی………….. 92

4-3-4- نقشه فازی فاصله از مناطق مسکونی………. 93

4-3-5- نقشه فازی کاربری اراضی…………………….. 93

4-4- وزن ­دهی معیارها…………………………………. 94

4-5- رویهم­ گذاری لایه‌های اطلاعاتی با روش ترکیب وزنی خطی…..94

4-6- وضعیت مطلوبیت شهرک‌های صنعتی استان…..95

فصل پنجم: نتیجه­ گیری و پیشنهادات

5-1- ارزیابی معیارها……………………………………. 99

5-2- استاندارد­ سازی معیارها…………………………. 99

5-3- پیشنهادات………………………………………… 101

منابع و ماخذ…………………………………………….. 102

چکیده:

مکان­یابی مناطق صنعتی با در نظر­ گرفتن پیامدهای اقتصادی و زیست ­محیطی یک عامل کلیدی در        برنامه ریزی‌ها و مدیریت مناطق می‌باشد. از آن جا که معیارهای مکان­یابی متنوع و وسیع می‌باشند، لذا، لازم است معیارهای مناسب جهت تامین شرایط و ضوابط مورد ­­­نیاز انتخاب گردیده تا بهترین نتیجه حاصل گردد. توسعه پایدار نیازمند یافتن روشی جدید برای طراحی و استقرار مناطق صنعتی است، تا بتواند تاثیر زیست­ محیطی منفی حاصل از ایجاد و بهره­ برداری صنایع را به حداقل برساند.

بدین منظور و جهت ارزشیابی زیست­ محیطی مکان شهرک‌های صنعتی استان کهگیلویه و بویر­احمد هشت معیار شیب، فاصله از راه‌های ارتباطی، فاصله از آبراه، فاصله از مناطق مسکونی، کاربری اراضی، مناطق حفاظت­ شده، فاصله از گسل و فاصله از مسیل انتخاب و مورد استفاده قرار گرفت. لایه‌های اطلاعاتی معیارها به محیط GIS وارد گردید. برای استاندارد ­سازی معیارها با استفاده از منطق بولین ابتدا لایه‌های استاندارد ­شده توسط عملگر اشتراک همپوشانی گردید و در نهایت نقشه تناسب استقرار صنایع تهیه گردید. در مرحله بعد استاندارد ­سازی عوامل با توابع فازی انجام و وزن­ دهی لایه‌ها با روش زوجی انجام شد. در نهایت لایه‌های محدودیت شامل فاصله از گسل، فاصله از مسیل و مناطق حفاظت ­شده توسط منطق بولین استاندارد شد. لایه‌های شیب، فاصله از راه‌های ارتباطی، فاصله از آبراه، فاصله از مناطق مسکونی و کاربری اراضی با استفاده از توابع فازی استاندارد گردید سپس با استفاده از معادله ترکیب خطی وزنی در محیط GIS لایه­ها تلفیق و نقشه مطلوبیت استقرار صنایع بدست آمد.

نتایج حاصل از همپوشانی بولین بیانگر آن بود که در استان کهگیلویه و بویر­احمد، 20 لکه جهت استقرار صنایع مناسب می‌باشد که در قسمت جنوب و شرق منطقه مورد مطالعه واقع گردیده­اند. نتایج حاصل از روش ترکیب وزنی نشان داد که 5/5 درصد از وسعت منطقه از مطلوبیت بالا جهت استقرار صنایع برخوردار می‌باشد. همپوشانی نقشه موقعیت‌ شهرک‌های صنعتی مستقر با نقشه حاصل از منطق بولین مشخص کرد که شهرک‌های صنعتی استان کهگیلویه و بویر­احمد در مناطق نامناسب واقع گردیده­اند. همچنین نقشه حاصل از ترکیب وزنی خطی نشان داد هیچ کدام از شهرک‌های صنعتی استان در مناطقی با مطلوبیت بالا قرار ندارند.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

افزایش جمعیت و نیاز روز افزون کشور به محصولات جدید، منجر به احداث و توسعه فضاهای تولیدی و صنعتی گردید. تعدد و تنوع و ارتقای محصولات جدید در همه عرصه‌های زندگی و پاسخ به نیازهای عمومی باعث شد تا کارخانجات تولیدی، به سرعت گسترش یافته و در مدت کوتاهی نیاز روز افزون کشور به صنایع و کارخانجات پیشرفته و مدرن تفکر احداث شهرک‌های صنعتی را پدید آورد.

 

یک مطلب دیگر :

الف) بهشت پاداش سازندگان مسجد. 10

ب) بانیان مسجد مانع نزول بلایای آسمانی. 11

ج) آبادگران مسجد در زمره خانواده الهی. 11

ریشه قرانی ساخت مسجد. 12

 

تعمیر و تولیت مسجد. 12

شرایط تولیت و تعمیر. 12

چه کسانی حق تعمیر و تولیت مسجد را ندارند؟. 15

عمران معنوی مسجد. 16

حضور در مسجد. 16

لزوم توجه به بهداشت مسجد. 17

بایسته­های بهداشتی مسجد قبل از ورود به مسجد. 18

بایسته­های بهداشتی مسجدیان در داخل مسجد. 18

تخریب مساجد. 19

حضور در مساجد. 20

معماری اسلامی مسجد. 21

شکل گیری عناصر مسجد. 22

ساخت مناره بر روی مساجد. 23

آسیبهای طراحی در ساخت مسجد. 24

توجه به بعد عرفانی در معماری مساجد. 24

مدیریت مسجد. 25

نقش امام جماعت در مدیریت مسجد. 26

الف) اهتمام به نیازهای تبلیغی و فرهنگی مسجد. 26

ب) رعایت حال مامومین. 26

یک مطلب دیگر :

ج) حضور در مسجد قبل از اذان و برقراری ارتباط با جوانان. 27

جذب جوانان به مسجد. 27

الف) عوامل بیرونی. 28

1ـ خانواده. 28

2ـمدرسه. 29

3ـجامعه. 29

ب) عوامل درونی. 30

1ـ خود فرد(جوان). 30

2ـ مسجد. 30

نتیجه گیری. 32

 

 

 

مقدمه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست

کلیات… 1

بیان مسئله. 1

اهمیت و ضرورت.. 1

سؤالات تحقیق.. 1

فرضیه های تحقیق.. 1

پیشینه‌ی تحقیق.. 2

چهارچوب نظری تحقیق.. 2

مفاهیم کلیدی.. 2

بخش اول. 5

تعریف لذات معنوی.. 5

فصل اول : لذات معنوی.. 7

1.1. تعریف لذت… 7

1.2. لذات مادی.. 8

 

1.2.1. راه رهایی از لذات مادی و دنیوی.. 10

3/1. تعریف فرح، سرور و نضرة 11

فصل دوم: لذات معنوی در کلام بزرگان.. 13

2.1. کلام مرحوم نراقی.. 13

2.2. کلام مرحوم مطهری.. 14

فصل سوم: گونه های لذت معنوی خیالی.. 17

3.1 لذت عبادت در چهارچوب ادیان باطل.. 17

3.2 احساس لذت از فراوانی مال.. 18

3.3 توهم لذت برای انسان بدعت‌گزار. 18

3.4. توهم لذت از زهد ساختگی و بی‌پایه و اساس… 19

3.5. لذت ریاست باطل.. 21

بخش دوم. 25

لذات معنوی واقعی و عوامل پیدایش و ازدیاد آن‌ها 25

فصل اول: لذات معنوی واقعی شناختی.. 27

1.1 معرفت خدا 27

1.1.1. آثار و پیامد‌های معرفت خداوند متعال. 28

1.2. محبت خداوند. 37

1.2.1. راههای ازدیاد محبت خدا 37

1.3. ایمان به خداوند. 45

1.3.1. راه‌های چشیدن شیرینی ایمان. 45

1.4. محبت اهل‌بیت: 68

1.4.1 راه‏های عملی کسب حب اهل‌بیت7. 70

1.5. لذت تفکر. 75

1.6. لذت قبولی عبادت.. 77

فصل دوم: لذات معنوی واقعی رفتاری.. 79

2.1. عبادت، نماز و مناجات… 79

2.2. ملاقات برادران دینی.. 81

2.3. افطار روزه دار. 82

2.4 تهجد در آخر شب… 83

2.5. کظم غیظ.. 83

1.5.1 راه‌های کنترل خشم. 85

2.6. حلاوت تلاوت قرآن.. 87

2.6.1. ریشه‌ی لذت بردن از قرائت قرآن. 88

2.7. ذکر خدا 88

2.7.1. ذکر خفی.. 90

2.7.2. عوامل ذکر. 91

2.8. انس با خدا 94

2.9. لذت و شادی در دوره‌ی ظهور امام زمان7.. 95

یک مطلب دیگر :

2.10. گریه. 96

2.10.1. گریه در هنگام یاد اهل‌بیت: 96

2.10.2. گریه از خشیت خداوند. 98

2.10.3. عوامل زیاد شدن گریه. 99

بخش سوم. 101

عوامل محرومیت از لذات معنوی.. 101

فصل اول: قساوت قلب.. 103

1.1. تعریف قساوت… 103

1.2. قساوت، بیماری مهلک…. 104

1.3. عوامل ایجاد قساوت قلب… 105

1.3.1 گناه 105

1.3.2. زیادی کلام. 106

1.3.3. پرخوری.. 107

1.3.4. بلندی آرزوهای دنیایی.. 107

1.3.5. برخی شغل‌ها 108

1.3.6. برخی از اعمال. 109

1.4. رابطه‌ی بین قساوت قلب و لذات معنوی.. 110

1.5. راه‌های درمان قساوت… 111

1.5.1 توبه. 111

1.5.2. دعا 111

1.5.3. سکوت.. 112

1.5.4. محبت کردن به ایتام. 112

1.5.5. خوردن عدس.. 113

1.6. کلام مرحوم نراقی.. 114

فصل دوم: برخی دیگر از عوامل محرومیت از لذات معنوی.. 115

2.1. گناه 115

2.1.1. محرومیت از نماز شب بر اثر گناهان. 115

2.1.2. محرومیت از نماز شب بر اثر دروغ. 115

2.1.3. محرومیت از نماز شب بر اثر عجب.. 116

2.1.4. محرومیت از قبولی عمل بر اثر حرام خواری.. 116

2.1.5. محرومیت از قبولی عمل بر اثر نیت سوء نسبت به برادر مومن. 117

2.2. علم بدون تهذیب نفس… 117

2.3. مجالست با اهل بدعت… 118

2.4. محافظت نکردن خویش از هوی و هوس… 118

فهرست منابع. 119

 

 

 

 

 

 

 

کلیات

 

بیان مسئله

یکی از بالاترین عوامل و ریشه های جذب انسان‌ها به دین و رعایت دستورات الهی و احکام دینی و التزام به مبانی اعتقادی دینی، لذت بردن از دین‌داری است. بسیاری از دین گریزان و حتی دین ستیزان اگر بدانند که چه لذات غیر قابل توصیفی در دین داری واقعی نهفته است به دنبال التزام و عمل به دستورات دین خواهند رفت چرا که ریشه‌ی بسیاری از دین گریزی‌ها و زیر پا گذاشتن فرامین الهی لذتی است که از ترک واجب و انجام حرام می‌برند.

در این نوشتار به بیان اقسام لذات معنوی پرداخته شده راه های کسب و تقویت آن توضیح داده شده است.

اهمیت و ضرورت

دانستن اقسام لذات معنوی واقعی چه لذات شناختی و چه لذات رفتاری آن قدر مهم است که می‌تواند سبب ارتقای ایمان تقوا و معرفت دین داران و اهل معنویت باشد. یعنی ثابت قدم شدن آنان در مسیر بندگی خدا که برای انسان مسئله ای از بندگی خدا مهم‌تر نیست چرا که هدف از آفرینش ما بندگی و عبودیت بوده است: و ما خلقت الجن و الانس الا یعبدون آن کس به دنبال کشیدن طعم شیرین لذات معنوی می‌افتد، مسلماً در مسیر نورانی بندگی خدا قرار خواهد گرفت. اگر دین گریز باشد و خارج از مسیر بندگی، چشیدن طعم لذات معنوی، او را عاشقانه و داوطلبانه به این مسیر خواهد آورد؛ و اگر اهل دین و دیانت باشد مقام و درجه و رتبه‌ی او بالاتر خواهد رفت.

سؤالات تحقیق

1- آیا هر لذتی که انسان احساس کند لذت معنوی است؟ واقعیت دارد؟ یا لذات معنوی خیالی هم داریم؟

2- چگونه می‌توان لذات معنوی واقعی را از لذات معنوی خیالی باز شناخت؟

3- اقسام لذات معنوی واقعی کدامند؟

1.4. فرضیات تحقیق.. 7

1.5. پیشینۀ تحقیق.. 7

1.5.1. جایگاه امام و و خلیفه در بحث‏های کلامی: 7

1.5.1.1.کتب: 7

1.5.1.2.پژوهش‏ها و پایان‏نامه: 9

1.5.2. عدم اطاعت فرمان امیرالمومنین (علیه السلام) ، پیمان شکنی و تحمیل رأی بر ایشان : 10

2ـ فصل دوّم: انتخاب پیشوای مسلمین. 12

2.1. پیشوایی امت اسلامی.. 12

2.2. بررسی چگونگی روی کار آمدن خلفا بعد از رحلت پیامبر(صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏): 16

2.2.1. چگونگی تسلط خلیفه اول بر مسند خلافت :. 16

2.2.2. انتصاب خلیفه دوم :. 19

2.2.3. نحوۀ روی کار آمدن خلیفه سوم:. 21

2.2.4. انتخاب خلیفه چهارم:. 22

2.3.1. امام: 25

2.3.2. خلیفه: 28

2.3.3. امر و اولی الامر: 30

2.4. خلیفه وامام از منظر اهل تسنن :. 33

2.5. چگونگی تعیین امام از منظر اهل تسنن: 35

2.5.1.  نص خلیفه قبلى. 35

2.5.2. اجماع مسلمانان بر امامت یک فرد : 36

2.6. شرایط و صفات امام از منظر اهل تسنن:. 39

2.7. خلیفه وامام از منظر تشیع :. 42

2.8 . چگونگی تعیین امام از منظر تشیع: 45

2.9. شرایط امام از منظر تشیع: 46

2.9.1.  نص : 46

2.9.2. عصمت: 46

2.9.3.  افضلیت : 48

2.9.4. هاشمی بودن. 49

2.10. بررسی عملکرد اصحاب در قبال جانشینی پیامبر اکرم (صلی‏الله‏علیه‏و‏آله وسلم): 50

3. فصل سوم: اطاعت از پیشوای مسلمین. 67

3.1. مبانی اعتقادی اسلام در اطاعت از پیشوا 67

3.2. مبانی اعتقادی شیعه در اطاعت از امام. 71

3.3. مبانی اعتقادی اهل تسنن در اطاعت از امام. 72

 

3.4. اطاعت در تاریخ صدر اسلام. 76

4. فصل چهارم: عدم اطاعت و ناسازگاری پیروان خلفا از امیرالمؤمنین علی(علیه السّلام). 88

4.1. مادیگری، دنیاپرستی و طلب مقام حکومتی: 89

4.1.1. سران ناکثین. 91

4.1.2. قاعدین. 98

4.1.3. اهل کوفه. 107

4.1.4. اهل بصره 115

4.1.5. مردم مدینه. 116

4.2.  حزب عثمانی و بهانۀ خونخواهی عثمان. 118

4.2.1. ابوبردةبن عوف ازدی: 118

4.2.2. نعمان بن بشیر انصارى و ابو هریره: 119

4.2.3 پیمان شکنی اهل یمن: 121

4.2.4. جریربن عبدالله بجلی: 125

4.2.5.  وائل بن حجر حضرمی: 130

4.3.  جهل . 132

4.3.1. کعب بن سور: 132

4.3.2.  جمعی از قاریان قرآن. 133

4.4.  نفاق و فرصت طلبی: 135

4.4.1. اشعث بن قیس: 136

4.4.2. عبدالله بن کَوّاءِیشکری : 139

4.4.3. شبث بن ربعی ریاحی: 141

4.4.4. عبدالله بن وهب راسبی: 142

4.4.5. حرقوص بن زهیر تمیمی (ذوالخویصره یا ذوالثدیه): 145

4.4.6.  زید بن حصین طایی: 147

4.4.7. خریت بن راشد ناجی: 148

4.4.8. عبدالرحمن بن ملجم مرادی: 154

4.5. کسب درآمدهای نامشروع. 158

4.5.1. منذربن جارود: 158

4.5.2. یزید بن حجیه: 161

4.5.3. قعقاع بن شور: 162

4.5.4. مصقله بن هبیره: 162

4.6. عدم تحمل عدالت علوی و اجرای حدود الهی.. 164

4.6.1.نجاشی و طارق بن عبد الله: 164

4.6.2. عمروبن عشبه: 168

4.7. ترس از معاویه. 168

4.7.1. سفیان بن عوف غامدى: 169

4.7.2. نعمان بن بشیر: 171

یک مطلب دیگر :

4.7.3. بسربن ابی ارطاة : 172

4.7.4. ضحاک بن قیس: 175

4.7.5. یزید بن شجره: 177

5. فصل پنجم:عدم اطاعت شیعیان امیرالمؤمنین (علیه السلام) از ایشان. 184

5.1. مالک اشتر نخعی: 186

5.1.1. اصرار مالک بر ابقاء ابوموسی اشعری در کوفه:. 191

5.1.2. شک کردن نسبت به عدالت و عصمت امیرالمؤمنین (علیه السلام): 192

5.1.3. تندروی مالک نسبت به جریربن عبدالله بجلی: 193

5.1.4. تعلل درتوقف جنگ بعد از فرمان امام (علیه السلام) در جنگ صفین: 194

5.2.عقیل بن ابیطالب: 198

5.3. قثم بن عباس: 200

5.4. خزیمة بن ثابت انصاری (ذوالشهادتین): 202

5.5. سلیمان بن صرد خزاعی.. 204

5.6. عبدالله بن عباس: 207

5.7. عبیدالله بن عباس.. 210

5.8. مسیب بن نجبه فزاری.. 212

5.9. سهل بن حنیف انصارى.. 214

5.10. كمیل بن زیاد نخعی. 215

5.11. عبدالله بن جعفر: 219

5.12. قیس بن سعد عباده انصاری.. 223

5.13. حجربن عدی کندی.. 228

5.14. محمدبن ابی‏بکر. 230

6.فصل ششم: نتیجه گیری.. 238

فهرست منابع. 245

کتب عربی.. 245

کتب فارسی.. 247

مقالات: 249

سایت‏ها و نرم افزارها: 249

 

 

 

 

 

مقدمه

پیامبر اکرم (صلى‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم‏)، به عنوان خاتم الانبیاء و رسول دین اسلام، علاوه بر دریافت وحی، ابلاغ و رساندن آن، وظیفه اجرای احکام را نیز بر عهده داشتند. با توجه به دیدگاه شیعه امامیه که برگرفته از قرآن و سنت است، وظایف رسالت در تمام جهات به جز دریافت وحى، بر عهدۀ امام است. بدین معنی که جانشین پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم)که امام معصوم است وظیفۀ ادارۀ جامعه و اجرای اجکام الهی را برعهده دارد. امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) به عنوان امام معصوم توانست حکومت اصیل اسلامی را با وقفه‏ای 25 ساله برای مدت کوتاهی تشکیل دهد.

انگیزه اصلی از انتخاب این موضوع آن است که همیشه این سوال مطرح بوده که چرا امیرالمؤمنین (علیه السلام) با آن شخصیت بی نظیر و والا نتوانست در حکومتی که تشکیل داد به اهداف متعالی خود برسد و چرا آنقدر عمر این حکومت کوتاه بود؟

پاسخ قابل تأمل این است که هر حکومتی دو رکن اساسی دارد یک رکن حاکم و امامی است که حکومت را اداره می‏کند و به جامعه خط مشیء می‏دهد و رکن دوم مردمی هستند که باید از امام و رهبر خود اطاعت کنند و او را در رسیدن به اهدافش یاری کنند. به همین دلیل اطاعت از امام و رهبر از مسائل مهم فقهی دین اسلام است.

در حکوت امام علی (علیه السلام) ، رهبر والا مقام با اهداف متعالی وجود داشت ولی مردمی که گوش جان بسپارند و فرامین او را اطاعت کنند وجود نداشت.

در این پژوهش سعی شده است با استفاده از منابع دست اول تاریخی به روش کتابخانه ای و تحلیل محتوا به بررسی وقایع مهم حکومت امیرالمؤمنین (علیه السلام) پرداخته‏شود تا بتوان دستورات و فرامین آن حضرت و عدم اطاعت مردم و پیمان شکنی‏ها و تحمیل رأی‏های آنها را در مواقع مختلف تحلیل کرد. برای آنکه بتوانیم عملکرد مردم زمان حکومت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را به درستی تحلیل کنیم لازم است در ابتدا به مبانی اعتقادی مردم آن زمان در مورد امام و اطاعت از امام بپردازیم. از اینرو در فصل دوم و سوم مبانی اعتقادی اسلام در مورد امام و جایگاه امام و سپس اطاعت از امام بررسی شده است،  سپس عملکرد مردم آن عصر زیر ذره بین تاریخ تحلیل شده است.

برای آنکه بتوانیم رابطه امام ومأموم را در آن دورۀ تاریخی به طور صحیح تحلیل کنیم، لازم است علاوه بر رجوع به منابع تاریخی، به کتاب شریف نهج البلاغه که مجموعه‏ای از خطبه‏ها، نامه‏ها و کلمات قصار ایراد شده در همان زمان است، نیز رجوع شود. لازم به ذکر است در این پژوهش از ترجمه استاد سید جعفر شهیدی برای متون نهج البلاغه استفاده شده است. ‏ای ‏اا