2-1-9-شیوه های برداشت گردو…………………………………..19

2-1-10-خشک کردن گردو………………………………………20

2-1-11-ارزش غذایی گردوی ایرانی……………………………….21

بخش دوم: لیپید

2-2-1معرفی…………………………………………………….22

2-2-2-اسیدهای چرب………………………………………22

2-2-2-1- اسیدهای چرب اشباع………………………………..22

2-2-2-2-اسیدهای چرب غیراشباع………………………….23

2-3-3- اسیدهای چرب ضروری………………………………………………….24

2-2-4- فواید روغن مغزگردو………………………………………………..25

بخش سوم: پروتئین

2-3-1معرفی……………………………………………………………..27

2-3-2-آمینواسیدهای ضروری……………………………….27

2-3-3-آمینواسیدهای مغزگردو………………………………………28

2-3-4-پروتئین های مغزگردو………………………………………………..29

2-3-5-فواید واثرات پروتئین مغزگردو…………………………………………….29

بخش چهارم: فیبر

2-4-1معرفی…………………………………………….31

2-4-2-فواید فیبر……………………………………………..32                                                                                                                                   بخش پنجم: فلزات                                                       

2-5-1کلسیم………………………………………..33

2-5-2-پتاسیم……………………………………………….34

2-5-3-آهن……………………………………………………..35

2-5-4-مس……………………………………………………….36

2-5-5-روی……………………………………………..38

2-6-2-مرور منابع خارجی…………………………………..41

 

فصل سوم : مواد و روش ها

بخش اول: معرفی مناطق مورد مطالعه                                                                                    

3-1-معرفی مناطق مورد مطالعه……………………………45

3-3-1- موقعیت و وسعت مناطق مورد بررسی…………………………………..45                                                                                                           3-1-1-1-موقعیت و وسعت منطقه باغستان……………….45

3-1-1-2.موقعیت و وسعت مناطق روستای ارنگه………………………46

3-1-2.تاریخچه مناطق موردمطالعه……………………………………..47

3-1-2-1.تاریخچه شهر باغستان…………………………………..47

3-1-2-2.تاریخچه روستای ارنگه…………………………………………47

3-1-3. بررسی عوامل اقلیمی………………………………………..48

3-1-3-1.آب و هوای استان تهران و شهر شهریار……………………48

3-1-3-2.درجه حرارت در استان تهران و شهر شهریار……………………….49

3-1-3-3.بارندگی در استان تهران و شهرشهریار……………………………….50

3-1-3-4.جهت وزش باد غالب در استان تهران………………………………51

3-1-3-5.آب و هوای شهرستان کرج……………………………..51

3-1-3-6.درجه حرارت شهرستان کرج…………………………52

3-1-3-7.بارندگی در شهرستان کرج……………………………53

3-1-3-8.توده های هوا و سیستم های هواشناسی موثر بر استان البرز…………………….53

بخش دوم: روش های انجام آزمون

3-2-1.روش نمونه برداری……………………………………55

3-2-1-1.روش نمونه برداری از خاک………………………….55

3-2-1-2.روش نمونه گیری ازگردو…………………….55

3-2-1-3.روش نمونه گیری از آب………………………………………56

3-2-2.آماده سازی نمونه ها………………………………………..56

3-2-3.روش انجام آزمون ها………………………………….57

3-2-3-1.تجزیه و تحلیل های فیزیکی……………………………….57

3-2-3-1-1.برآورد اندازه و وزن گردو………………………………………57

3-2-3-2.تجزیه و تحلیل های شیمیایی…………………………….57

3-2-3-2-1.برآورد میزان فیبر خام درگردو……………………………..57

3-2-3-2-2.برآورد میزان پروتئین خام درگردو………………………….59

3-2-3-2-3.برآورد میزان روغن درگردو………………………………….61

3-2-3-2-4.تجزیه روغن…………………………………………….61

3-2-3-2-4-1.آماده سازی نمونه…………………………………………….61

3-2-3-2-4-2.دستگاه کروماتوگرافی گازی……………………………62

3-2-3-2-5.برآورد غلظت فلزات درمغزگردو…………………………………………….63

3-2-3-2-5-1.هضم خشک………………………………….63

3-2-3-2-5-2.هضم مرطوب………………………….63

3-2-3-2-5-3.دستگاه جذب اتمی……………………………64

یک مطلب دیگر :

3-2-3-2-5-4.دستگاه فلیم فتومتربرای اندازه گیری غلظت پتاسیم…………………………65

3-2-3-2-6.برآورد غلظت فلزات درخاک………………………..65

3-2-3-2-6-1.اندازه گیری غلظت آهن، مس وروی…………………………..65

3-2-3-2-6-2.اندازه گیری غلظت کلسیم وپتاسیم……………………………66

3-2-3-2-7.برآورد میزان pH و Ec آب………………………………………..66

3-2-4.تجزیه تحلیل داده ها……………………………………67

فصل چهارم : نتایج

4-1 میانگین های بدست آمده از تجزیه و تحلیل های شیمیایی باغستان تهران……………………..69

4-2 میانگین های بدست آمده از تجزیه و تحلیل های شیمیایی ارنگه کرج………………..70

4-3 نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل های فیزیکی……………………………………….72

4-3-1 نتایج حاصل از اندازه و وزن گردوها……………………72

4-4 نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل های شیمیایی……………….73

4-4-1 نتایج مربوط به آب…………………………………..73

4-4-1-1 نتایج مربوط به هدایت الکتریکی آب در دو منطقه موردمطالعه……………………..73

4-4-1-2 نتایج مربوط به اسیدیته آب در دو منطقه موردمطالعه……………………………….74

4-4-2 نتایج مربوط به خاک…………………………………….74

4-4-2-1نتایج مربوط به کلسیم خاک در دو منطقه موردمطالعه……………………………….74

4-4-2-2 نتایج مربوط به پتاسیم خاک در دو منطقه مورد مطالعه………………………………………………………..75

4-4-2-3 نتایج مربوط به آهن خاک در دومنطقه موردمطالعه…………………………………………………………….75

4-4-2-4 نتایج مربوط به مس خاک در دو منطقه موردمطالعه……………………………………………………………76

4-4-2-5 نتایج مربوط به روی خاک در دو منطقه موردمطالعه……………………………………………………………76

4-4-3 نتایج مربوط به گردو……………………………………………77

4-4-3-1 نتایج مربوط به کلسیم گردو در دو منطقه موردمطالعه………………………………………………………….77

4-4-3-2 نتایج مربوط به پتاسیم گردو در دو منطقه موردمطالعه…………………………………………………………77

4-4-3-3 نتایج مربوط به آهن گردو در دو منطقه موردمطالعه…………………………………………………………….78

4-4-3-4 نتایج مربوط به مس گردو در دو منطقه مورد مطالعه……………………………………………………………78

4-4-3-5 نتایج مربوط به روی گردو در دو منطقه موردمطالعه……………………………………………………………79

4-4-3-6 نتایج مربوط به فیبر خام گردو در دو منطقه موردمطالعه……………………………………………………….79

4-4-3-7 نتایج مربوط به پروتئین گردو در دو منطقه مورد مطالعه……………………………………………………….80

4-4-3-8 نتایج مربوط به روغن گردو در دو منطقه موردمطالعه………………………………………………………….80

4-4-3-9 نتایج مربوط به پالمیتیک اسید گردو در دو منطقه موردمطالعه………………………………………………81

4-4-3-10 نتایج مربوط به استئاریک اسید گردو در دو منطقه موردمطالعه……………………………………………81

4-4-3-11 نتایج مربوط به اولئیک اسید گردو در دو منطقه مورد مطالعه………………………………………………82

4-4-3-12 نتایج مربوط به لینولئیک اسید گردو در دو منطقه موردمطالعه……………………………………………82

4 -4-3-13 نتایج مربوط به لینولنیک اسید گردو در دو منطقه موردمطالعه……………………………………………83

4 -5. نمودارهای مقایسه ای حاصل از داده های دو منطقه مورد مطالعه………………………………………………83

فصل پنجم: بحث و پیشنهادات

5-1 مقایسه برخی از عوامل محیطی دو منطقه مورد مطالعه (تهران وکرج)……………………………………………87

5-2 مقایسه محتوای روغن،اسیدهای چرب،پروتئین، فیبرخام و پنج عنصر معدنی در دو منطقه مورد مطالعه (تهران وکرج)…………….88

5-3مقایسه خصوصیات آب…………..89

5-3-1هدایت الکتریکی(Ec)……………………………….89

5-3-2اسیدیته آب(pH)……………………………….90

5-4مقایسه خصوصیات خاک…………………..91

5-4-1کلسیم خاک(Ca)………………………….91

5-4-2پتاسیم خاک (K)………………………………………92

5-4-3آهن خاک(Fe)………………………………………………92

5-4-4مس(Cu)………………………………………93

5-4-5روی(Zn)…………………………………….93

5-5بحث بر روی خصوصیات فیزیکی گردو……………………………94

5-5-1مقایسه اندازه و وزن گردو…………………………………………..94

5-6 بحث بر روی خصوصیات شیمیایی گردو……………………………………95

5-6-1مقایسه وارزیابی درصدروغن……………………………..95

5-6-2مقایسه وارزیابی درصد اسیدهای چرب………………………………96

5-6-2-1پالمیتیک اسید………………………………………….96

5-6-2-2استئاریک اسید…………………………………..96

5-6-2-3لینولئیک اسید………………………………………………………97

5-6-2-4اولئیک اسید…………………………………………………………………………………………..98

5-6-2-5لینولنیک اسید……………………………………………………………………………………………………………….98

5-6-3مقایسه وارزیابی درصدپروتئین…………………………………………………………………………………………….99

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عـنــوان	صفحه
چکیده	1
فصل اوّل: کلیات
1 ـ 1 ـ مقدمه	3
1 ـ 2 ـ طرح مسئله	6
1 ـ 3 ـ اهمیت و ضرورت پژوهش	6
1 ـ 4 ـ هدف	7
فصل دوّم: کلیات و بررسی منابع
2 ـ 1 ـ  تاریخچه استفاده از گیاهان دارویی	9
2 ـ 2 ـ  ترکیبات شیمیایی اسانس	11
2 ـ 2 ـ 1 ـ  ترپن‌ها	11
2 ـ 2 ـ 2 ـ  فنیل پروپن‌ها	11
2 ـ 3 ـ  تیره نعناع	12
2 ـ 4 ـ  تاریخچه تیره Labiatae و جنس Thymus	12
2 ـ 5 ـ  ویژگی‌های گیاه‌شناسی و ریخت شناسی آویشن (Thymus)	15
2 ـ 5 ـ 1 ـ ویژگی‌های Thymus daenensis	18
2 ـ 6 ـ  نیازهای اکولوژیکی آویشن	20
2 ـ 7 ـ  کاشت، داشت و برداشت	20
2 ـ 7 ـ 1 ـ  کاشت	20
2 ـ 7 ـ 2 ـ  داشت	22
2 ـ 7 ـ 3 ـ  برداشت	22
2 ـ 8 ـ  خواص و کاربرد	23
2 ـ 8 ـ 1 ـ شکل‌های دارویی	24
2 ـ 9 ـ  بررسی اسانس آویشن	24
2 ـ 10 ـ  موارد کاربرد اسانس	26
2 ـ 10 ـ 1 ـ کاربرد اسانس‌ها در پزشکی	27
2 ـ 11 ـ  ترکیبات اصلی تشکیل دهنده اسانس آویشن		28
2 ـ 12 ـ  نانوتکنولوژی و کشاورزی		29
2 ـ 12 ـ 1 ـ نانو کود کلات آهن		30
2 ـ 13 ـ سولفات آهن		31
2 ـ 14 ـ  مروری بر پژوهش‌های انجام شده		32
فصل سوّم: مواد و روش‌ها
3 ـ 1 ـ  ویژگی‌های جغرافیایی و طبیعی محل اجرای طرح		38
3 ـ 2 ـ  کاشت، داشت و برداشت		42
3 ـ 2 ـ 1 ـ  کاشت		42
3 ـ 2 ـ 2 ـ  داشت		45
3 ـ 2 ـ 3 ـ  برداشت		51
3 ـ 3 ـ  اندازه‌گیری ارتفاع گیاه		52
3 ـ 4 ـ  اندازه‌گیری سطح تاج پوشش		52
3 ـ 5 ـ  اندازه‌گیری وزن تر و خشک گیاه		53
3 ـ 5 ـ 1 ـ  اندازه‌گیری وزن تر		53
3 ـ 5 ـ 2 ـ  اندازه‌گیری وزن خشک		53
3 ـ 6 ـ  اندازه‌گیری محتوای کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئیدها		53
3 ـ 7 ـ  اندازه‌گیری میزان N، P، K و Fe جذب شده توسط برگ‌ها		54
3 ـ 8 ـ  شاخص سطح برگ		55
3 ـ 9 ـ تعیین درصد اسانس		57
3 ـ 10 ـ تجزیه آماری		60
فصل چهارم: نتایج و بحث
4 ـ 1 ـ تجزیه و تحلیل آماری		62
4 ـ 2 ـ رنگیزه‌های فتوسنتزی		64
4 ـ 2 ـ 1 ـ محتوای کلروفیل a		64
4 ـ 2 ـ 2 ـ محتوای کلروفیل b		66
4 ـ 2 ـ 3 ـ مقدار کل کلروفیل		68
4 ـ 2 ـ 4 ـ نسبت کلروفیل a به b		69
4 ـ 2 ـ 5 ـ محتوای کاروتنوئیدها		71
4 ـ 2 ـ 6 ـ نسبت کاروتنوئیدها به کل کلروفیل		73
4 ـ 3 ـ ارتفاع گیاه		78
4 ـ 4 ـ سطح تاج پوشش		80
4 ـ 5 ـ عملکرد بیوماس و عملکرد ماده خشک		83
4 ـ 5 ـ 1 ـ عملکرد بیوماس		83
4 ـ 5 ـ 2 ـ عملکرد ماده خشک		84
4 ـ 6 ـ میزان جذب نیتروژن، فسفر، پتاسیم و آهن توسط برگ‌ها		87
4 ـ 6 ـ 1 ـ میزان جذب نیتروژن		87
4 ـ 6 ـ 2 ـ میزان جذب فسفر		89
4 ـ 6 ـ 3 ـ میزان جذب پتاسیم		91
4 ـ 6 ـ 4 ـ میزان جذب آهن		93
4 ـ 7 ـ شاخص سطح برگ		97
4 ـ 8 ـ اسانس		100
4 ـ 8 ـ 1 ـ درصد اسانس		100
4 ـ 8 ـ 2 ـ عملکرد اسانس		102
4 ـ 9 ـ نتیجه‌گیری		106
4 ـ 10 ـ پیشنهادات		107
فهرست منابع		108
چکیده انگلیسی		125

چکـیده

          آویشن‌ها، گیاهانی چند ساله از خانواده نعناعیان و از جمله گیاهان دارویی با ارزش در دنیا می‌باشند. در جنس آویشن، 215 گونه در دنیا و 18 گونه در ایران پراکنش دارند که آویشن دنایی (Thymus daenensis L.) از گونه انحصاری در کشور ایران می‌باشد.

به منظور بررسی تأثیر نانو کود کلات آهن و کود آهن (سولفات آهن) بر محتوای کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئیدها، نسبت کلروفیل a به b، نسبت کاروتنوئیدها به کل کلروفیل، ارتفاع گیاه‌، سطح تاج پوشش، عملکرد بیوماس، عملکرد ماده خشک، میزان جذب عناصر (نیتروژن، فسفر، پتاسیم و آهن) توسط برگ‌ها، شاخص سطح برگ، درصد اسانس و عملکرد اسانس گیاه دارویی آویشن دنایی آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل در سه تکرار با سه سطح 0، 3 و 6 کیلوگرم در هکتار نانو کود کلات آهن (₀n، ₃n و ₆n) و سه سطح سولفات آهن (₀i، ₃i و ₆i) به صورت
محلول پاشی در سه مرحله در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد (وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور) در شرایط اقلیمی نیمه استپی سرد انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که نانو کود کلات آهن به تنهایی بر صفات محتوای کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئیدها، نسبت کلروفیل a به b، نسبت کاروتنوئیدها به کل کلرفیل، سطح تاج پوشش، عملکرد بیوماس، عملکرد ماده خشک، میزان جذب نیتروژن، آهن، شاخص سطح برگ، درصد اسانس و عملکرد اسانس (در سطح 1 درصد) و ارتفاع گیاه و میزان جذب پتاسیم در سطح 5 درصد اثر معنی‌دار افزایشی داشت. سولفات آهن به تنهایی بر صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئیدها، نسبت کلروفیل a به b، نسبت کاروتنوئیدها به کل کلروفیل و میزان جذب فسفر در سطح 1 درصد اثر افزایشی معنی‌دار داشت. اثرات متقابل نانو کود کلات آهن و سولفات آهن بر صفات کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئیدها، نسبت کلروفیل a به b، نسبت کاروتنوئیدها به کل کلروفیل، سطح تاج پوشش، میزان جذب نیتروژن، فسفر،

یک مطلب دیگر :

پایان نامه درمورد حسابرسی:معنای امروزی حاکمیت شرکتی

 پتاسیم، آهن، درصد و عملکرد اسانس در سطح 1 درصد معنی‌دار بود که در بیشتر موارد نانو کود توانست از اثر کاهشی سولفات آهن بکاهد.

واژگان کلیدی: گیاهان دارویی، آویشن دنایی، نانو کود کلات آهن، سولفات آهن، عملکرد اسانس 

 

1 ـ 1 ـ مقدمه

اهمیت گیاهان دارویی ایران و نقش حیاتی آن در پیشبرد اهداف منطقه‌ای، ملی و جهانی برای دستیابی به سلامت جامعه، خود کفایی دارویی،‌ ایجاد اشتغال، توسعه اقتصادی، امنیت غذایی و حفظ ذخایر ژنتیکی و مضافاً حضور فعال در بازار‌های جهانی بر کسی پوشیده نیست به طوری‌که هم اکنون میلیون‌ها نفر از مردم جهان در زمینه کشت، برداشت و فرآوری گیاهان دارویی فعالیت دارند.

طبق گزارش‌ سازمان بهداشت جهانی[1] در سال 2006، حجم تجارت جهانی گیاهان دارویی و فرآورده‌های آن به 100 میلیارد دلار در سال رسیده است. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی بیش از 80 درصد از مردم جهان برای درمان انواع بیماری‌ها از گیاهان دارویی و یا روش‌های طب مکمل و سنتی استفاده می‌نمایند.

کشور ایران مهد استفاده از طب سنتی و داروهای گیاهی است. امّا گویا زندگی امروزه با گذشته بسیار متفاوت شده است به طوری‌که گاه برای درمان بیماری‌های بسیار جزئی به پزشک متخصص مراجعه می‌شود و گاه خود سرانه از داروهای شیمیایی با قدرت اثر بالا که متأسفانه دارای عوارض جانبی فراوان نیز می‌باشند، استفاده می‌گردد و این در حالی است ‌که 75 درصد از مردم فرانسه، 50 درصد از مردم کانادا، 48 درصد از مردم استرالیا و 40 درصد از مردم بلژیک در حال حاضر از داروهای گیاهی برای درمان استفاده می‌نمایند. در روسیه 4 بیمارستان در زمینه طب سنتی فعالیت دارند. در چین با جمعیتی بیش از یک میلیارد و سیصد میلیون نفر، 80 درصد خدمات پزشکی با روش طب سنتی چین ارائه می‌شود البته ارزان‌تر بودن هزینه درمان طب سنتی نسبت به درمان‌های نوین هم در‌ این زمینه نقش دارد زیرا در چین هزینه درمان از طریق طب سنتی بین یک بیست و پنجم تا یک سیم درمان از طریق طب نوین است.

در حال حاضر حدود 66 هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور ایرن در استان‌های مختلف به کشت گیاهان دارویی اختصاص دارد. در مجموع از مزارع اختصاص یافته به گیاهان دارویی حدود 65 هزار تن محصول تولید می‌شود. در داخل کشور 5 وزارت‌خانه مهم در زمینه پژوهش از مرحله کشت و تولید گیاهان دارویی تا فرآوری و بسته‌بندی، مصرف و صادرات گیاهان دارویی نقش مستقیم دارند که
هر کدام با ساز و کار متفاوت به موضوع نگریسته‌اند. همچنین تعداد زیادی از مردم و شرکت‌ها در زمینه‌های مختلف گیاهان دارویی اشتغال دارند (ناصری و همکاران، 1388)

وجود استعدادهای بالقوه عظیم ملی و نیز فرهنگ استفاده از گیاهان دارویی در کشور توجه بیش از پیش به ‌این مقوله را به مسئولین کشور یادآوری می‌نماید و به هر متخصص دلسوزی ‌این باور را یادآور می‌شود که اگر به ‌این مقوله به صورت یک ضرورت ملی و در چارچوب یک برنامه مشخص و جامع‌نگرانه عنایت شود، می‌تواند علاوه بر دستیابی به مدیریت توسعه پایدار در ‌این بخش در ابعاد کلان توسعه اقتصادی ـ زیست محیطی، بهداشتی (خودکفایی دارویی)، اشتغال، امنیت غذایی و ذخایز ژنتیکی در عرصه ملّی و جهانی به عنوان یک منبع درآمد ارزی برای کشور محسوب و‌ ایفای نقش نماید.

درصد زیاد و قابل توجهی (بین 30 تا 80 درصد) از مردم از کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران از طب مکمل و سنتی استفاده می‌نمایند که‌ این آمار نیز رو به افزایش است. در کشورهای مختلف دنیا، مبالغ کلانی صرف حوزه‌های مختلف (مانند خدمات رسانی، تولید داروهای گیاهی و طبیعی، تأسیس مراکز مرتبط و…) می‌شود (زارع زاده، 1383).

در اکثر کشورهای معروف دنیا، طب سنتی و مکمل در زمینه‌های مختلف (قوانین، مجوزهای خدمات و تولید داروهای طبیعی، حمایت بیمه‌ها، راه اندازی رشته‌های دانشگاهی مربوطه و…) تحت حمایت دولت قرار گرفته و سهم خوبی از تأمین سلامت مردم را در سلامت کشور به عهده گرفته است. طب سنتی چین 40 درصد خدمات بهداشتی درمانی را در ‌این کشور بر عهده دارد،‌ این نسبت در اوگاندا، هند و اتیوپی به ترتیب 60، 70 و 90 درصد می‌باشد. پوشش بیمه‌ای هزینۀ درمان، دارو و خدمات طب مکمل در ژاپن، چین، کره و ویتنام به صورت کامل است و در کشورهای آلمان، استرالیا، نروژ، انگلستان، کانادا و آمریکا قسمتی از هزینه‌ها توسط سازمان‌های بیمه پرداخت می‌شود.

 

در ایران حمایت‌های قابل توجهی از‌ این حیطه با راه‌اندازی رشته‌های دانشگاهی مربوطه و تخصیص اعتبارات صورت پذیرفته است ولی پوشش بیمه‌ای از داروها و خدمات ‌این بخش تقریباً وجود ندارد.

مکتب طب ایرانی که امروزه به پیروی از سازمان بهداشت جهانی تحت عنوان طب سنتی از آن یاد می‌شود، مادر مکاتب پزشکی جهان است.‌ این مکتب که از پویایی و اصالت ویژه‌ای برخوردار است،
بنا به دلایل بی‌شماری برای مدتی مهجور مانده است لذا اتخاذ تمهیدات لازم برای احیا و  باز گرداندن‌ این سیادت فراموش شده و ارتقاء اهداف متعالی طب سنتی و ایرانی، با پشتوانه عظیم علمی‌ و تخصصی محققین و اندیشمندان و صاحب‌نظران متعهد و دلسوز کشور که با عزم راسخ به ‌این مهم اهتمام ورزیده‌اند، امری اجتناب ناپذیر است  (ناصری و همکاران، 1388).

با ظهور داروهای شیمیایی و بیولوژیک، نقش و اهمیت گیاهان دارویی در تأمین سلامت بشر، در معرض فراموشی قرار گرفتند. امّا با گذشت زمان، استقبال از گیاهان دارویی با رشد قابل‌ توجهی روبرو  شده است.

صنعت گیاهان دارویی یکی از معدود صنایع دارای رشد دو رقمی‌است. مؤسسه اسکریپ طی سال‌های قبل از ورود به هزاره سوم رشد صنعت گیاهان دارویی را با 3/1 میلیارد دلار گردش مالی در سال ۱۹۹۶ برای سال‌های ابتدایی هزاره سوم رقمی‌حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد پیش‌بینی کرده بود.‌ این پیش‌بینی نه‌ تنها بیش از میزان واقع نبود بلکه در‌ این مدت صنعت مذکور، ۲۵ درصد رشد داشته است.

به نظر می‌رسد مردم از برخی نارسایی‌های طب مدرن خسته شده‌اند و به طور روز افزون به سمت داروهای گیاهی روی می‌آورند. اصولاً زمانی‌که قانون ابن‌سینا را در غرب به آتش کشیدند و ادعا کردند شیمی، مولکول و فیزیولوژی را شناخته‌اند، طب به انحراف کشیده شد به‌ طوری‌که هم‌ اکنون طب مدرن توانایی حل بسیاری از مشکلات بشر را ندارد و طی سال‌های اخیر در کتب درسی به ‌این موضوع اعتراف نموده‌اند (زارع‌زاده، 1383).

طبق گزارش بانک جهانی، گردش مالی صنعت گیاهان دارویی در سال ۲۰۵۰ معادل ۵۰۰ میلیارد دلار خواهد بود. هم‌ اکنون کشورهای مختلف تلاش می‌نمایند تا سهم مناسبی از ‌این بازار عظیم را داشته باشند. نباتات کاربردهای وسیعی دارند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها استفاده‌های دارویی است. حدود ۵۰ درصد از داروهای تولیدشده در جهان منشاء طبیعی دارند که با تغییراتی به عنوان دارو مورد استفاده قرار می‌گیرند. نیمی ‌از‌ این مقدار از منابع معدنی، حیوانی و باکتریایی به دست می‌آید و نیمی‌دیگر منشاء گیاهی دارد. به عنوان مثال، تمام هورمون‌های مصرفی گیاهی هستند و از گیاهان مختلفی نظیر سیب‌زمینی مکزیکی، شنبلیله و غیره به دست می‌آیند همچنین ترکیباتی مثل وین‌بلاستین[2] و وین‌کریستین[3] که از داروهای ضد سرطان هستند از گیاه به دست می‌آیند و یا گلیکوزیدهای قلبی[4] از جمله ‌این گروه داروها محسوب می‌شوند.

البته امروزه ترکیبات زیادی از گیاهان به عنوان نگهدارنده و طعم ‌دهنده در صنایع غذایی، محافظت ‌کننده و شاداب ‌کننده پوست در صنایع آرایشی و بهداشتی و روغن‌های فرار مختلف در آروماتراپی[5] مورد استفاده قرار می‌گیرند  (ناصری و همکاران، 1388).

گیاهان دارویی به دلیل ماهیت طبیعی و وجود ترکیبات همولوگ[6] دارویی در کنار هم، با بدن سازگاری
بهتری دارند و معمولاً فاقد عوارض ناخواسته هستند لذا به خصوص در موارد مصرف طولانی و در بیماری‌های مزمن، بسیار مناسب می‌باشند. به عنوان مثال، گیاهان دارویی در درمان بسیاری از اختلالات اعصاب و روان به عنوان بهترین انتخاب خواهند بود (زرگری، 1369؛ امیدبیگی، 1376).

 

یک مطلب دیگر :

2-1-2-  ارزن باستان. 15

2-1-3-  ارزن پیشاهنگ… 15

2-3- تنش خشکی و کم آبی.. 16

2-2- مراحل فنولوژیکی گیاه ارزن (بی بی سی اچ) 19

2-4- کودهای نیتروکسین.. 19

2-5- ماده خشک… 21

2-6- کلروفیل. 22

2-7- پرولین.. 23

2-8- رطوبت نسبی برگ.. 23

2-9- پروتئین.. 24

2-10- قند های محلول. 25

2-11- فیبر. 25

2-12- شاخص سطح برگ.. 25

2-13- وزن خشک اندام هوایی.. 26

2-14- عملکرد علوفه تر. 26

2-14- عملکرد علوفه خشک… 27

فصل سوم. 28

مواد و روش… 28

 

3-1- موقعیت اجرای طرح. 29

3-2- اندازه گیری کیفیت علوفه و صفات فیزیولوژیک… 29

درصد پروتینCP. 30

درصد ماده خشک قابل هضمDMD.. 30

درصد خاکستر کل  ASH.. 30

درصد قند های محلول             WSC.. 30

درصد فیبر  CF. 30

3-2-1- اندازه گیری پرولین: 30

3-2-2-اندازه گیری محتوای رطوبت نسبی (RWC) 31

3-3- اندازه گیری مقدار کلروفیل a و b و کل: 31

3-4- اندازه گیری مقدار عملکرد و اجزای عملکرد. 32

3-5-اندازه گیری  شاخص سطح برگ.. 32

فصل چهارم. 33

نتایج و بحث.. 33

4-1- تجزیه و تحلیل. 34

4-1-1- پروتین خامCP. 34

4-1-2- خاکسترASH.. 35

4-1-3- قندهای محلولWSC.. 35

4-1-4- فیبرCF. 36

4-1-5- ماده خشک قابل هضمDMD.. 37

4-2-1- کلروفیل a. 44

4-2-2- کلروفیل b. 45

4-2-3- کلروفیل کل. 47

4-2-4- درصد رطوبت نسبی RWC.. 48

4-2-5- پرولین.. 49

4-3-1- شاخص سطح برگ.. 57

4-3-2-ارتفاع. 58

4-3-3-وزن خشک اندام هوایی.. 59

4-3-4- عملکرد علوفه تر. 60

4-3-5- عملکرد علوفه خشک… 61

فصل پنجم. 71

نتیجه گیری و پیشنهادات.. 71

5-1- نتیجه گیری.. 72

5-2- پیشنهادات.. 74

منابع. 75

پیوست.. 89

چكیده

این طرح به منظور بررسی اثر کود نیتروکسین تحت شرایط قطع آبیاری(بر اساس BBCH، مراحل فنولوژی گیاهان) بر روی صفات فیزیولوژیک و زراعی ارقام ارزن علوفه­ای

یک مطلب دیگر :

بهترین پکیج افزایش فالوور اینستاگرام

 در منطقه دامغان در سال زراعی  92 _1391 به صورت آزمایش اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوك های كامل تصادفی اجراء شد تیمارها شامل سه سطح آبیاری، شاهد (آبیاری کامل)، قطع آبیاری در مرحله 61BBCH (ابتدای گلدهی)و قطع آب در مرحله 71BBCH (انتهای گلدهی) در کرت های اصلی و استفاده از کود نیتروکسین(+) و عدم استفاده از کود نیتروکسین(-) همچنین سه رقم ارزن علوفه ای (باستان، پیشاهنگ و اصفهان) نیز در کرت های فرعی قرار داشتند. نتایج نشان داد که حداکثر پروتئین در ارقام اصفهان و پیشاهنگ به ترتیب 24.31 درصد و 24.19 درصد بدون اختلاف معنی دار از هم، نسبت به رقم باستان دارای اختلاف معنی داری بودند، بیشترین میزان خاکستر مربوط به رقم باستان با 8.22 درصد دارا بود، بیشترین درصد قند های محلول در رقم باستان با 8.91 درصد مشاهده شد، بالاترین میزان فیبر با74.17 درصد در مرحله ابتدای گلدهی بدست آمد. بیشترین میزان ماده خشک قابل هضم تحت تاثیر آبیاری کامل، با 58.04 درصد بیشترین ماده خشک قابل هضم را دارا بود. بالاترین میزان پرولین  تحت اثرات سه عاملی در رقم باستان و عدم کودهی در مرحله ابتدای گلدهی برابر با 2.86 درصد مشاهده گردید، کلروفیل a  و b و کل در سطح 1 درصد در همه ی تیمار ها اثر معنی داری داشت، درصد رطوبت نسبی تحت تاثیر اثرات 3 عاملی که در رقم اصفهان، در مرحله ابتدای گلدهی و استفاده از کود نیتروکسین برابر با 53.66 درصد حاصل شد و بالاترین ارتفاع تحت تاثیر اثرات 2 عاملی رقم و کود که در رقم باستان و استفاده از کود نیتروکسین با 148.27 سانتیمتر بیشترین ارتفاع را داشت، بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک تحت اثرات 2 عاملی آبیاری و رقم، در آبیاری کامل، و در قم باستان به ترتیب با 88.43 و 30.04 تن در هکتار بیشترین عملکرد را دارا بودند، با توجه به رشد بسیار سریع ارزن و کوتاه بودن طول دوره رویش نسبت به گیاهان زراعی مورد کشت در این منطقه و متحمل بودن ارزن به خشکی و نیز منحصر بفرد بودن آن از لحاظ زمان برداشت که امکان برداشت گیاهان علوفه ای دیگر نظیر ذرت فراهم نیست و نیز شرایط آب و هوایی منطقه و نیاز علوفه ای بالا کشت ارزن (رقم باستان) در این منطقه توصیه می شود.

واژه های كلیدی: قطع آبیاری، ارزن علوفه ای، کود نتروکسین، صفات زراعی، صفات فیزیولوژیک.

 

مقدمه:

ارزن جزو غلات دانه ریز و گیاهان یك ساله مناطق گرم و خشك می باشند كه دارای گونه های فراوانی است، نام (ارزن[1]) از كلمه به معنای (یك هزارم ریشه[2] ) گرفته و كلمه (خرد و کوچک[3] ) غالباً برای اشاره به چیزهای فوق العاده كوچك به كار می رود و یكی از غلات سنتی در نواحی خشك و نیمه خشك مناطق گرمسیری محسوب می شود(رای و همکاران[4]، 1988). كه از تحمل بالائی نسبت به تنش خشكی و شوری برخورد است، ارزن ها در بین غلات پس از گندم، برنج، ذرت، جو و سورگوم در رتبه ششم اهمیت قرار دارند، در گذشته ارزن ها علیرغم اهمیت زراعی آنها به عنوان یك محصول عمده در مناطق سخت، نادیده گرفته می شوند، ارزن سالیانه در سطحی حدود 28 میلیون هكتار از اراضی خشك و نیمه خشك آفریقا و شبه قاره هند جهت تولید دانه و علوفه كشت می شود (اندرو و کومار[5]، 1992). درصد بالای پروتئین، پر­برگی و خوشخوراکی و عدم وجود اسید پروسیک، چهار کربنه بودن، توانایی بالای تولید آن در نواحی گرم و خشک و بالا بودن کارآیی مصرف آب آن نسبت به گونه­های سه کربنه، همگی باعث شده که به­صورت گیاهی مطلوب برای کشت در نواحی گرم و خشک که با محدودیت آب مواجه هستند، محسوب گردد (ناخدا و همکاران، 1379). یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های تولید در مناطق خشک و نیمه خشک کمبود آب است (ریدی و همکاران[6]، 2004).

تاثیر خشکی تابع مدت آن، مرحله رشد گیاه زراعی، رقم و گونه زراعی، نوعی خاک و فعالیت های مدیریتی برای سازگاری به خشکی می باشد، گلدهی حساس ترین مرحله رشد گیاهان زراعی به خشکی است که بر عملکرد دانه گیاه  تاثیر دارد، دو هفته تنش خشکی در طول مرحله گلدهی می تواند به کاهش کامل عملکرد دانه بیانجامد، در شرایط تنش خشکی سطح خاک شروع به خشک شدن می کند اما عمق خاک هنوز مرطوب می باشد اما ریشه های گیاه توانایی جذب آب را دارد در نتیجه ریشه عمیق می تواند در ایجاد تحمل به خشکی ارقام نسبت به ریشه ای سطحی موثرتر باشد به این دلیل، ریشه های عمیق معیار اندازه گیری مناسبی برای تحمل به خشکی در مزرعه می باشد(کوچکی و خواجه حسینی،1387).

توانایی تولید غذا یکی از عوامل اصلی توسعه جوامع بشری است که برای تداوم آن علاوه بر به نژادی، تامین و حفظ حاصلخیزی خاک امری ضروری است (سالک‌گیلانی و همکاران، 1383؛ قنبری پیرگامی و همکاران، 1381).

امروزه به تثبیت بیولوژیک نیتروژن از طریق باکتری های همیار آزادزی از جمله (آزوسپریلوم[7]) و (ازتوباکتر[8])  توجه ویژه ای معطوف شده است (تیلاک و همکاران[9]، 2005). کود بیولوژیک نیتروکسین دارای مجموعه ای از باکتری های تثبیت کننده نیتروژن از جنس ازتوباکتر و آزوسپریلوم است که رشد و توسعه ریشه و قسمت های هوایی گیاهان را موجب می شود (گیلیک و همکاران[10]، 2001).

1-1-     اهمیت موضوع

ارزن ها در بین غلات پس از گندم، برنج، ذرت، جو و سورگوم در رتبه ششم اهمیت قرار دارند، در گذشته ارزن ها علیرغم اهمیت زراعی آنها به عنوان یك محصول عمده در مناطق سخت نادیده گرفته می شوند، ارزن سالیانه در سطحی حدود 28 میلیون هكتار از اراضی خشك و نیمه خشك آفریقا و شبه قاره هند جهت تولید دانه و علوفه كشت می شود(اندرووکومار[11]، 1992).

درصد بالای پروتئین، پر­برگی و خوشخوراکی و عدم وجود اسید پروسیک، چهار کربنه بودن، توانایی بالای تولید آن در نواحی گرم و خشک و بالا بودن کارآیی مصرف آب آن نسبت به گونه­های سه کربنه، همگی باعث شده که به­صورت گیاهی مطلوب برای کشت در نواحی گرم و خشک که با محدودیت آب مواجه هستند، محسوب گردد (ناخدا و همکاران، 1379).

تنش خشکی باعث افزایش درصد ماده خشک و و همچنین باعث بالا رفتن درصد قندهای محلول می شود (رهبری و همکاران، 1390). واكنش های گیاهان نسبت به تنش خشكی در سطوح مختلف از سلول تا تمام گیاه و بسته به شدت و مدت تنش و نیز بر حسب گونه ی گیاه و حتی در ژنوتیپ های متعلق به یك گونه متفاوت است (چاوس و همکاران[12]، 2002؛ جلال و همکاران[13]، 2008). ارزن و سورگوم مهم‌ترین گیاهان علوفه‌ای در مناطق خشک می‌باشند که تحمل نسبی بالایی به تنش خشکی دارند و به علت همین سازگاری و بالا بودن کارایی مصرف آب می‌توانند در این شرایط عملکرد رضایت بخشی تولید نمایند (مونترال و همکاران[14]، 2007). رهبری و همکاران (1390) بیان کردند تنش خشکی در ابتدای گلدهی باعث کاهش عملکرد علوفه در هکتار می شود.

عوامل محدود کننده فتوسنتز به دو دسته تقسیم می شوند:

1-عوامل روزنه ای که منجر به کاهش انتشار Co2 به فضای بین سلولی در اثر کاهش هدایت روزنه ای می شوند،

2-عوامل غیر روزنه ای که با طولانی تر شدن دوره تنش بروز می کند و فتوسنتز را از طریق تاثیر مستقیم بر کمبود آب بر فرایندهای بیوشیمیایی فرآوری کربن را محدود می کند (احمدی و همکاران، 1387).

1-9 استفاده از HPLC و تاریخچه استفاده از کروماتوگرافی.. 12

1-9-1 کاربردها 12

1-9-2 دستگاه HPLC.. 13

1-9-3 حلالها در HPLC.. 14

1-9-4 موتور یا پمپ.. 15

1-9-5 انجکتر injector 16

1-9-6 ستون. 16

1-9-7 آشكارساز(Detector) 17

1-9-8 ارزیابی داده های دستگاه HPLC.. 18

1-9-9 شروع كار با دستگاه 18

1-10 گیاه گوجه‌فرنگی.. 19

1-10-1 گیاه شناسی گوجه فرنگی Lycopersicon esculentum mill)). 19

1-10-2 ویژگی های پزشکی گوجه فرنگی.. 19

1-10-3 ترکیبات موجود در گوجه فرنگی.. 21

1-11 اهداف تحقیق. 21

2- مواد و روش ها 23

2-1 شرایط و نحوه کشت.. 23

2-2 سنتز نانوذره استفاده شده 24

2-2-1 استفاده از نانوذرات آماده با اندازه 20 نانومتر خریداری شده از شرکت (Us nano research) 25

2-3 اعمال تیمار. 27

 

2-4 برداشت و نگهداری.. 28

2-5 اندازه گیری طول ریشه و ساقه. 28

2-6 اندازه گیری وزن تر وخشک ریشه، ساقه و برگ.. 28

2-7 اندازه گیری رنگیزه های کلروفیل و کاروتنوئید. 28

2-8 تعیین میزان فنل کل. 29

2-9 سنجش محتوای نیترات.. 29

2-10 اندازه گیری قند های محلول. 30

2-11 اندازه گیری مقدار پروتئین محلول. 30

2-12 سنجش و اندازه گیری میزان اسید های آمینه آزاد با استفاده ازHPLC.. 32

2-12-1 مراحل تهیه محلولهای مورد نیاز جهت سنجش مقدار كمی پروفایل اسیدهای آمینه با استفاده از روش  مشتق سازی OPA   32

2-12-2 اینترنال استاندارد. 33

2-12-3 مراحل تهیه ی بافر های دستگاه HPLC.. 34

2-13 آماده سازی نمونه ها برای کارهای ژنتیکی.. 35

2-13-1 ریشه دار کردن بذرها 35

2-13-2 پیش تیمار. 35

2-13-3 تثبیت.. 36

2-13-4 نگهداری.. 36

2-13-5 هیدرولیز. 36

2-13-6 رنگ آمیزی.. 36

2-13-7 اسکواش کردن. 37

2-13-8 مطالعه میکروسکوپی.. 37

2-14 آنالیز آماری.. 38

3- نتایج.. 40

3-1 اثر غلظت های مختلف نانوذرات نقره بر تعداد برگ ها 40

3-2 اثر غلظت های مختلف نانوذرات نقره بر اندازه اندام های هوایی.. 40

3-3 اثر غلظت های مختلف نانوذرات نقره بر اندازه ریشه. 42

3-4 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر محتوای  نقره جذب شده توسط گیاه 42

3-5 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر محتوای کلروفیلa ، کلروفیل b و کاروتنوئید ها 43

3-6 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر وزن تر گیاه 44

یک مطلب دیگر :

3-7 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر محتوای فنل کل. 45

3-8 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر محتوای  نیترات اندام هوایی گیاه 45

3-9 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر محتوای  نیترات ریشه گیاه 46

3-10 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر محتوی قند محلول گیاه 47

3-11 بررسی اثر غلظت های متفاوت نانو ذرات نقره بر محتوای پروتئین محلول گیاه 48

3-12 سنجش و اندازه گیری میزان اسید های آمینه با استفاده ازHPLC.. 48

3-12-1 آنالیز داده‌های حاصل از گراف‌های دستگاه HPLC در غلظت‌های مختلف نانو ذرات نقره 48

3-12-2 کروماتوگرام وگراف‌خام حاصل از دستگاه HPLC مربوط به گروه کنترل 58

3-12-3 کروماتوگرام وگراف‌ خام حاصل از دستگاه HPLC مربوط به  غلظت 25 میلی گرم بر لیتر. 58

3-12-4 کروماتوگرام وگراف خام حاصل از دستگاه HPLC مربوط به  غلظت 50 میلی گرم بر لیتر. 59

3-12-5 کروماتوگرام وگراف خام حاصل از دستگاه HPLC مربوط به  غلظت 100 میلی گرم بر لیتر. 59

3-13 بررسی های ژنتیکی.. 60

3-13-1 شمارش سلول‌ها 60

3-13-2 نتایج مطالعات رنگ‌آمیزی.. 61

4- بحث.. 70

4-1 رشد ریشه و اندام هوایی.. 71

4-2 محتوی فنل. 72

4-3 محتوای نیترات.. 75

4-4 محتوی قند محلول. 76

4-5 پروتئین محلول. 76

4-6 اسید های آمینه. 78

4-7 ناهنجاریهای ژنتیکی.. 80

4-8 نتیجه‌گیری.. 81

4-9 پیشنهادات.. 82

5- پیوست.. 85

6- منابع. 87

چکیده

امروزه نانوذرات نقره به دلیل خاصیت آنتی باکتریالی شان به طور گسترده ای در صنایع گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند، از این رو امکان ورود پسماندهایی از این مواد در محیط  زیست  وجود دارد و عدم اطلاع از اثرات نامطلوب آنها  از جمله خطراتی است که می تواند محیط زیست را تحت تاثیر قرار دهد. در این تحقیق به بررسی اثرات بیوشیمیایی و ژنتیکی نانوذرات نقره بر روی گیاه گوجه فرنگی که از جمله پر مصرف ترین سبزیجات در سبد غذایی همه ی افراد در سراسر دنیاست پرداخته شده است. در این تحقیق پس از خزانه گیری، گیاهچه ها ی دوبرگی به گلدانهای حاوی محلول های غذایی هوگلند انتقال داده شدند. دوهفته پس از انتقال  گیاهچه ها  به محیط هوگلند  ودر مرحله ی 5 برگ گسترده  گیاهان  به طور تصادفی به پنج گروه تقسیم شدند و هرگروه دوزهای  (0,25, 50, 75, 100) میلی گرم برلیتر نانوذره نقره را  در طی 20 روز دریافت کردند . آزمایش در قالب پنج تکرار انجام شد. آنالیز نتایج کاهش میزان رشد و رنگیزه های گیاه، کاهش میزان پروتئین محلول ، محتوی نیترات و قند های محلول وهمچنین افزایش میزان اسیدهای آمینه، محتوی فنلی گیاه و افزایش جذب نقره در دوزهای بالای استفاده شده را نشان داد. این فاکتور ها بیانگر ایجاد استرس اکسیداتیو  ایجاد شده در گیاه به وسیله نانوذرات نقره است. همچنین کاهش شدید ثابت میتوزی وافزایش ناهنجاریهای ژنتیکی در مریستم های راس ریشه در گیاهچه های تیمار شده با نانوذرات نقره مشاهده گردید.نانوذرات نقره با ایجاد استرس اکسیداتیو در گیاه و داشتن اثرات سمیتی بر روی محتوی ذخیره ای DNA و اختلال در تقسیم سلولی نرمال باعث  ایجاد گیاهان غیرطبیعی می‌گردد.

واژه های کلیدی: نانوذرات نقره، گوجه فرنگی، اثرات بیوشیمیایی،  اسید های آمینه آزاد، ناهنجاری کروموزومی، ثابت میتوزی

 

 

کلیات