یک مطلب دیگر :

منابع و ماخذ تحقیق قانون مجازات، حقوق بشر، منشور ملل متحد

 

عنوان	صفحه
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1- مقدمه و بیان مساله	3
1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق	4
1-3- اهداف تحقیق	6
1-4- متغیرهای تحقیق	6
1-5- پرسش­های تحقیق	7
1-6- فرضیه­های تحقیق	7
1-7- تعریف واژه­ها	8
فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده	9
2-1- تحمل به اثرات ضددردی مورفین	10
2-2- اثرات ضددردی ورزش ارادی و اجباری	13
2-3- اثرات ورزش ارادی و اجباری بر تحمل به اثرات ضددردی مورفین	19
فصل سوم: مواد و روش­ها	24
3-1- حیوانات	25
3-2- القای تحمل به مورفین	25
3-3- ورزش ارادی	25
3-4- ورزش اجباری	28
3-5-گروه­های آزمایشی	30
3-6- ارزیابی درد با استفاده از Hot-plate	35
3-7- روش نمونه‌گیری و حجم نمونه	37
3-8- ابزارجمع‌آوری داده‌ها	37
3-9- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها	37
فصل چهارم: نتایج و تجزیه و تحلیل آماری	39
4-1- آزمایش اول: بررسی اثرات ورزش ارادی و اجباری بر بیان تحمل به ضد دردی ناشی از ورزش	40
4-1-1- مسافت دویدن	40
4-1-2- روند تاثیر ورزش ارادی و اجباری بر بیان تحمل به ضد دردی ناشی از ورزش	41
4-2- آزمایش دوم: بررسی اثرات ورزش ارادی و اجباری بر بیان تحمل به اثرات ضد دردی مورفین	42
4-2-1- مسافت دویدن	43
4-2-2- بررسی اثر ورزش ارادی و اجباری بر تحمل به اثرات ضد دردی مورفین	43
4-3 – آزمایش سوم: بررسی حساسیت به اثرات ضد دردی مورفین در طی دوره بدون ورزش در موش­های ورزشكار بدنبال ورزش منظم 8 روزه ارادی و اجباری	45
4-3-1- مسافت دویدن	45
4-3-2- بررسی حساسیت به اثرات ضددردی مورفین در دوره بدون ورزش در موش­های ورزشکار به دنبال ورزش منظم 8 روزه ارادی و اجباری	46
4-4- ارزیابی پدیده تحمل به اثرات ضددردی ناشی از ورزش	47
4-5- ارزیابی پدیده حساسیت به اثرات ضددردی مورفین در دوره بدون ورزش در موش­های ورزشکار	47
فصل پنجم: بحث، نتیجه­گیری و پیشنهادات	49
5-1- بحث (یافته­های تحقیق)	50
5-2- نتیجه­گیری	60
5-3- پیشنهادات	60
فهرست شکل­ها
شکل3-1- قفس مجهز به چرخ گردان (Running wheel) جهت انجام ورزش ارادی	27
شکل3-2- محل انجام ورزش ارادی (Running wheel)	27
شکل3-3- شمارشگر تعداد دور جهت تعیین مسافت دویدن در ورزش ارادی	28
شکل3-4- دستگاه ورزش اجباری (تریدمیل)	29
شکل3-5- موشها در حال انجام ورزش اجباری	29
شکل3-6- موشها در حال انجام ورزش اجباری	30
شکل3-7- دستگاه Hot-plate (صفحه داغ)جهت ارزیابی درد	36
شکل3-8- لیسیدن پنجه در آزمایش صفحه داغ	37
فهرست نمودارها
گروه آزمایشی تجربه اول	30
گروه آزمایشی تجربه دوم	31
گروه آزمایشی تجربه سوم	32
منحنی4-1- میانگین مسافت دویدن در طول8 روز ورزش ارادی در گروه ورزشکار	40
منحنی4-2- اثر ورزش ارادی و اجباری بر بیان تحمل به ضددردی ناشی از ورزش	42
منحنی4 -3- میانگین مسافت دویدن در طول 8 روز ورزش ارادی در گروه ورزشکار دریافت کننده مورفین	43
منحنی4-4- اثرورزش ارادی واجباری بر تحمل به اثرات ضددردی مورفین	44
منحنی4 -5- میانگین مسافت دویدن در طول 8 روز ورزش ارادی در بین دو گروه ورزشکار دریافت كننده سالین و مورفین	46
منحنی4 -6- ارزیابی حساسیت به اثرات ضددردی مورفین در دوره بدون ورزش در موش­های ورزشکار به دنبال ورزش منظم 8 روز ارادی واجباری	48

چکیده

مقدمه: مورفین به طور وسیعی برای درمان دردهای مزمن استفاده می­شود. در حالی­که این سودمندی با پیشرفت تحمل به آثار ضددردی آن از بین می­رود. اطلاعات خوبی در مورد اثرات مفید ورزش فیزیکی بر عملکردهای شناختی و حفظ سلامت مغز بیان شده است، در حالی­که گزارش­های کمتری درباره نقش­های ورزش ارادی و اجباری بر تحمل به اثر ضد دردی مورفین در موشها وجود دارد.

روشها: در این مطالعه به موشها همزمان با دوره 8 روزه از ورزش ارادی و اجباری روزی یک بار mg/kg10مورفین به صورت زیر جلدی تزریق شدند. در جریان این تزریقات در روزهای 1،4،8 درصد حداکثر پاسخ احتمالی(%MPE) مورفین توسط تست Hot plate اندازه­گیری شد.

نتایج: در ورزش ارادی و اجباری آستانه ضددردی نسبت به گروه بدون ورزش افزایش داشته است )05/0>p). هم­چنین ورزش ارادی و اجباری به طور مشخصی توان مورفین را نسبت به گروه مورفینی بدون ورزش افزایش داده است )05/0>p). بنابراین ورزش ارادی و اجباری مانع ایجاد تحمل به ضد دردی مورفین در طول 8 روز درمان مداوم می­شود. وقتی­که موشهای ورزشکار به موقعیت بدون ورزش بازگشتند حساسیت به مورفین به طور قابل ملاحظه­ای در آنها افزایش پیدا کرد و (%MPE) به­طور مشخصی نسبت به گروه­های سالینی افزایش داشت)05/0>p).

نتیجه­گیری: نتایج نشان داد که ورزشهای ارادی و اجباری ممکن است عامل مهمی برای درمان پیشرفت تحمل به اثرات ضددردی مورفین باشد.

واژه­های کلیدی: تحمل، مورفین،حداکثر پاسخ احتمالی(%MPE)، ورزش ارادی، ورزش اجباری.

در ادامه مطلب می توانید تکه هایی از ابتدای این پایان نامه را بخوانید

 

و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید.

 

دانشگاه آزاد اسلامی

 

واحد دامغان

 

دانشکده علوم پایه

 

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد «M.Sc»

 

رشته: زیست شناسی

 

گرایش: میکروب شناسی

 

عنوان:

 

جداسازی و شناسائی اندوفیت­های گیاهان داروئی بابونه نعناع فلفلی مارچوبه بومی استان گلستان و تاثیر آنها در گیاهان

 

استاد راهنما:

 

دکتر محمد حسین ارزانش

 

استاد مشاور:

 

دکتر رضا نظام زاده

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	صفحه
چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………	1
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………..	2
اهمیت و ضرورت تحقیق	3
اهداف تحقیق	3
فصل اول- کلیات
1-1-اندوفیت………………………………………………………………………………………………………………………………	4
1-1-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….	4
1-1-2- اکولوژی باکتری های اندوفیت…………………………………………………………………………………………..	5
1-2-3- منشاء باکتری های اندوفیت………………………………………………………………………………………………	5
1-1-4- نحوه ی ورود باکتری های اندوفیت به درون بافت های گیاهی……………………………………………..	8
1-1-5- حرکت باکتری های اندوفیت در بافت های گیاهی……………………………………………………………….	10
1-1-6 – محل استقرار باکتری های اندوفیت……………………………………………………………………………………	11
1-1-7 – تراکم جمعیت باکتری های اندوفیت………………………………………………………………………………….	12
1-1-7-1- فاکتورهای زنده…………………………………………………………………………………………………………..	13
1-1-7-1-1- میکروارگانیسم های همراه با گیاه………………………………………………………………………………	13
1-1-7-1-1-1- باکتری ها و قارچ ها…………………………………………………………………………………………….	13
1-1-7-1-1-2- ویروس ها………………………………………………………………………………………………………….	13
1-1-7-1-1-3- نماتد ها……………………………………………………………………………………………………………..	13
1-1-7-1-2- ژنوتیپ گیاه……………………………………………………………………………………………………………	14
1-1-7-2- فاکتورهای غیر زنده……………………………………………………………………………………………………	14
1-1-8- اثرات مفید باکتری های اندوفیت گیاهی……………………………………………………………………………..	15
1-1-8-1- افزایش رشد گیاه…………………………………………………………………………………………………………	15
1-1-8-2- کنترل بیولوژیکی بیمارگرهای گیاهی………………………………………………………………………………	17
1-1-8-3- استفاده ازاندوفیت ها در مهندسی ژنتیک…………………………………………………………………………	17
1-1-8-4- افزایش تولید مواد دارویی توسط گیاه…………………………………………………………………………….	17
1-1-9- نحوه ی استفاده از باکتری های اندوفیت…………………………………………………………………………….	18
1-2- نعناع فلفلی…………………………………………………………………………………………………………………………	18
1-2-1- ترکیبات………………………………………………………………………………………………………………………….	19
1-2-2- خاستگاه و پراکنش…………………………………………………………………………………………………………..	19
1-2-3- استفاده های دارویی…………………………………………………………………………………………………………	19
1-3- مارچوبه……………………………………………………………………………………………………………………………..	19
1-3-1- خاستگاه و پراکنش…………………………………………………………………………………………………………..	20
1-3-2- استفاده های دارویی…………………………………………………………………………………………………………	20
1-4- بابونه…………………………………………………………………………………………………………………………………	20
1-4-1- ترکیبات شیمیایی…………………………………………………………………………………………………………….	20
1-4-2- خواص دارویی و درمانی………………………………………………………………………………………………….	20
1-5- باسیلوس…………………………………………………………………………………………………………………………….	21
1-5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….	21
1-5-2- باسیلوس های خاک و ویژگی آنها……………………………………………………………………………………..	24
1-5-3- رنگ آمیزی گرم برای تشخیص باسیلوس ها……………………………………………………………………….	24
1-6- قارچ ها………………………………………………………………………………………………………………………………	24
1-6-1- معرفی کلی ماهیت قارچ ها………………………………………………………………………………………………	24
1-6-2- اهمیت بالینی قارچ ها………………………………………………………………………………………………………	25
1-6-3- بیماری زایی قارچ ها………………………………………………………………………………………………………..	26
1-6-3-1- کنترل بیماری های قارچی…………………………………………………………………………………………….	26
1-6-4- معرفی قارچ های مورد آزمایش…………………………………………………………………………………………	26
1-6-4-1- آسپرژیلوس های بیماری زا…………………………………………………………………………………………..	26
1-6-4-2- فوزاریوم…………………………………………………………………………………………………………………….	27
1-6-4-3- آلترناریا………………………………………………………………………………………………………………………	27
1-6-4-4- موکور………………………………………………………………………………………………………………………..	28
فصل دوم : مروری برمطالعات گذشته
فصل سوم : مواد و روش ها
3-1- تجهیزات و دستگاه ها…………………………………………………………………………………………………………..	33
3-2- انواع و ترکیبات محیط کشت های مورد استفاده………………………………………………………………………	34
3-3- نوع مطالعه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………….	34
3-4- وسایل نمونه یری……………………………………………………………………………………………………………….	34
3-5- وسایل آزمایشگاهی…………………………………………………………………………………………………………….	34
3-6- انتخاب محیط کشت غربالگری…………………………………………………………………………………………….	34
3-7- جداسازی باکتری های اندوفیت از ریشه گیاهان دارویی……………………………………………………………	35
3-7-1- خالص سازی کشت های باکتریایی…………………………………………………………………………………….	35
3-8- شناسایی مقدماتی جنس و گونه ی جدایه های باکتریایی…………………………………………………………..	34
3-8-1- بررسی توانایی رشد در غلظت های مختلف Nacl………………………………………………………………	36
3-8-2- بررسی فعالیت آنزیمی………………………………………………………………………………………………………	36
3-8-2-1- فعالیت اوره آزی………………………………………………………………………………………………………….	36
3-8-3- بررسی فعالیت تجزیه ای…………………………………………………………………………………………………..	36
3-8-3-1- تجزیه نشاسته……………………………………………………………………………………………………………..	36
3-9- شناسایی تکمیلی(شناسایی مولکولی با روش ریبوتایپینگ)…………………………………………………………	37
3-9-1- شرایط PCR………………………………………………………………………………………………………………….	38
3-9-2- تعیین توالی DNA………………………………………………………………………………………………………..	39
3-10- آزمون بازدارندگی رشد عوامل بیماری زای گیاهی………………………………………………………………….	39
3-10-1- تهیه سوسپانسیون باکتری ها……………………………………………………………………………………………	39
3-11- اثر تلقیح باکتری های اندوفیت روی پارامتر رویشی گیاه…………………………………………………………	40
3-11-1- مرحله کاشت………………………………………………………………………………………………………………..	40
3-11-2- مرحله داشت و تنک کردن……………………………………………………………………………………………..	41
3-12- اندازه گیری طولی گیاه……………………………………………………………………………………………………….	41
فصل چهارم : نتایج
4-1- جداسازی باکتری های اندوفیت از ریشه گیاهان دارویی……………………………………………………………	42
4-2- نتایج تست های بیو شیمیایی…………………………………………………………………………………………………	44
4-3- تعیین توالی محصولات نهایی PCR………………………………………………………………………………………	45
4-3-1- نتایج حاصل از سکوئنسینگ ژن 16 s rDNA باکتری……………………………………………………….	45
4-4- نتایج آنتاگونیسمی بدست آمده از سویه های باسیلوس علیه قارچ های مورد آزمایش……………………	58
4-4-1- نتایج اثر ضد قارچی علیه آسپرژیلوس نایجر……………………………………………………………………….	59
4-4-2- نتایج اثر ضد قارچی علیه فوزاریوم اکسیپوروم…………………………………………………………………….	60
4-4-3- نتایج اثر ضد فارچی علیه آلترناریا آلترناتا……………………………………………………………………………	62
4-4-4- نتایج اثر ضد قارچی علیه موکور………………………………………………………………………………………..	63
4-5- نتایج اندازه گیری رشد طولی گیاه………………………………………………………………………………………….	65
4-5-1- نتایج اندازه گیری رشد طولی در گیاه مارچوبه…………………………………………………………………….	66
4-5-2- نتایج اندازه گیری رشد طولی در گیاه نعناع فلفلی………………………………………………………………..	67
منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………	72

چکیده

اندوفیت ها میکروارگانیسم هایی اند که حداقل بخشی از زندگی خود را در گیاه به سر می برند. آنها از گیاه سود می برند و از مواد مغذی گیاه استفاده می کند و گیاه نیز به نوبه ی خود با کاهش استرس وافزایش رشد از این تعامل سود می برد. در گذشته تصور می شد که باکتری های اندوفیت باعث بیماری زایی خفیفی در گیاهان می شوند اما تحقیقات اخیر ثابت نمود که این دسته از باکتری ها قادر هستند رشد گیاه را بهبود بخشیده و سبب افزایش مقاومت علیه بیمارگرهای گیاهی شوند. در این مطالعه به جداسازی اندوفیت های سه گیاه داروئی به نام های نعناع فلفلی، بابونه و مارچوبه پرداخته شد که نمونه گیاهان از سه منطقه استان گلستان جمع آوری شد. نتایج حاصل از شناسایی، سویه های جدا شده را در جنس باسیلوس قرار داد. شش باکتری اندوفیت (هر گیاه دو اندوفیت) جداشد. اندوفیت های جدا شده از نظر پتانسیل ضد قارچی علیه چهار قارچ بنام فوزاریوم اکسی پوروم، آسپرژیلوس نایجر، آلترناریا آلترناتا و موکور مورد مطالعه قرار گرفتندکه همگی آنها اثر ضد قارچی نشان دادند. در بین آنها اندوفیت های موجود در نعناع فلفلی بیشترین اثرضد قارچی را روی عوامل بیماری زای گیاهی نشان داد. همین طور اثر آنها در رشد گیاه نیز بررسی شد که آزمایشات نتایج قابل قبولی از اثرمثبت آنها در رشد گیاه را نشان داد.

کلمات کلیدی: گیاهان دارویی، اندوفیت، آنتاگونیسمی، باسیلوس

مقدمه

حضور و استقرار باکتری های غیر بیماری زا در بافت های گیاهی به سال 1926 و به تئوری پروتی[1] بر می گردد. بعد از سال 1940 تاکنون گزارشات زیادی در ارتباط با باکتری های اندوفیت بومی در بافت های مختلف گیاهی وجود دارد(هالمن و همکاران 1997)[2].

در گذشته تصور می شد که باکتری های اندوفیت باعث بیماری زایی خفیفی در گیاهان می شوند اما تحقیقات اخیر ثابت نمود که این دسته از باکتری ها قادرهستند رشد گیاه را بهبود بخشیده و سبب افزایش مقاومت علیه بیمارگرهای گیاهی شوند(هالمن و همکاران 1997).

از نظر تکاملی به نظر می رسد که باکتری های اندوفیت حد واسط باکتری های ساپروفیت و باکتری های بیمارگر گیاهی بوده و آنها ساپروفیت هایی اند که توانسته اند خود را در پناهگاهی حفظ نمایند و بدون اینکه میزبان خود را از بین ببرند از مواد موجود در گیاه برای رشد و تکثیر خود استفاده نمایند. فسیل ها ارتباط بین گیاهان و اندوفیت ها را نشان می دهند، در نتیجه اندوفیت ها نقش مهم و دراز مدتی را در تکامل حیات بر روی زمین بر عهده داشتند.

(هالمن و همکاران 1997).

یک مطلب دیگر :

اندوفیت ها درون گیاه حضور دارند و بیش از 120 سال است که شناخته شده اند. بعد ها آنها را به عنوان میکروارگانیسم هایی که می توان آنها را از سطح سترون گیاه جدا نمود شناختند و در علم زراعت نیز این مفهوم بیشتر باکتری هایی را در بر می گیرد که می توانند از سطح سترون بافت جدا شوند و به طور آشکار به گیاه میزبان آسیب نمی رسانند.

اغلب این باکتری ها از خاک منشاء می گیرند و باید ابتدا در گیاه کلنیزه شوند که این کلنیزاسیون عمدتا از طریق ترک، زخم، آسیب ریشه صورت می گیرد که به این مناطق اصطلاحا”نقطه داغ[3] می گویند.

بعد از کلنیزاسیون و ورود باکتری ها به گیاه به سرعت در فضای بین سلولی در ریشه گسترش یافته و سپس سیستم های ژنتیک اختصاصی بین باکتری و گیاه فعال می شود.

اندوفیت ها در گیاه از فرآیندهای سلولی استفاده کرده و از طریق قشر مغز به سایر بافت ها گسترش می یابند که در این فرآیند آنزیم هایی نظیر اندوگلوکانامیس و اندوپلی گالاکتورونیداس را می توان نام برد در این زمان اندوفیت ها می توانند به سرعت در گیاه تکثیر یابند و تعداد خود را افزایش دهند. این باکتری ها قادر به تنظیم سطح اتیلن در گیاه اند و این عمل را ازدو طریق ،شکستن ACC و یا مهار ACC سنتتاز انجام می دهند.

همان طور که جانوران و انسان ها به طور معمول با میکرو ارگانیسم های متنوعی در ارتباط اند و میکروارگانیسم ها در توسعه و تحریک سیستم ایمنی نقش مهمی را ایفا می کنند به طور مشابه باکتری های گیاهی یا اندوفیت ها نیز در تحریک واکنش های دفاعی در گیاه نقش دارند و باعث رشد بهتر گیاه از طریق تثبیت نیتروژن، افزایش مواد معدنی در دسترس، تولید 2و3 بوتان دی ال، استوئین که مسئول ارتقاء گیاه اند می شوند.

این باکتری ها با تولید مواد ضد میکروبی مانند ترپونوئید، فلاوونوئید، ایزوفلاوونوئید در گیاه باعث مقاومت گیاه در برابر عامل میکروبی بیماری زا در آن می شوند.

با توجه به موقعیت جغرافیایی استان گلستان باکتری های بیشماری می توان از خاک این منطقه جدا نمود که برخی از آنها به صورت اندوفیت می باشند. با توجه به اینکه در مناطق شمالی بیشتر منطقه قابل کشت می باشد و از طرفی این باکتری ها نقش بسیار مهمی را در رشد گیاه و کنترل عوامل بیماری زا در گیاهان ایفا می کنند کمک بسیار بزرگی می تواند در بخش کشاورزی باشد. البته با توجه به اینکه در ایران کمتر به این مسئله پرداخته شده است پس مطالعه روی این موضوع می تواند بسیار حائز اهمیت باشد.

اهمیت و ضرورت تحقیق

1. عدم اطلاعات قبلی در زمینه جداسازی و شناسائی باکتری های اندوفیت از گیاهان داروئی در استان
2. بررسی خاصیت ضد میکروبی جدایه های باکتریایی اندوفیت های جدا شده از گیاهان در برابر پاتوژن های قارچی
3. بررسی افزایش توان رشدی در گیاهان حاوی اندوفیت ها در مقابل گیاهان فاقد اندوفیت ها و استفاده از آنها به جای کود های شیمیایی

اهداف تحقیق :

1. اندوفیت های 3 گیاه داروئی به نام های نعناع فلفلی، مارچوبه و بابونه جداسازی و شناسائی شدند.

2.اثرات ضد قارچی اندوفیت های جداشده بررسی شدند.

3.توانائی اندوفیت های جدا شده روی افزایش رشد گیاه بررسی شد.

فصل اول

کلیات

1-1- اندوفیت

1-1-1- مقدمه

         حضور و استقرار باکتری های غیربیماری زا در بافت های گیاهی به سال 1926 و به تئوری پروتی[4] برمی گردد.

بعدازسال 1940 تاکنون گزارشات زیادی درارتباط با باکتری های اندوفیت به عنوان عوامل بیماری زایی خفیف درگیاهان وجود دارد، اما تحقیقات اخیرثابت نمودکه این دسته از باکتری قادرهستند رشد گیاه را بهبود بخشیده وسبب افزایش مقاومت علیه بیمارگرهای گیاهی شوند. باکتری های اندوفیت دراکثر گونه های گیاهی حضور دارند.

از نظر تکاملی باکتری های اندوفیت حد واسط باکتری های ساپروفیت و باکتری های بیمارگر گیاهی بوده و در واقع ساپروفیتی اند که به سمت بیمارگری تکامل یافته اند و در واقع اندوفیت ها از بیمارگرهای گیاهی تکامل یافته تر بوده و توانسته اند خود را در پناهگاهی حفظ نمایند، بدون آنکه میزبان خود را از بین ببرنداز مواد موجود در گیاه برای رشد و تکثیر خوداستفاده می نمایند(هالمن و همکاران 1997).

این میکروارگانیسم هادر قرن نوزدهم شناخته شده اند ولی بررسی قابل توجهی روی آنها صورت نگرفت. اندوفیت ها میکروارگانیسم هایی اند که حداقل یک مرحله از چرخه ی زندگی خود را درون گیاهان سپری می کنند. تعاریف مختلفی برای اندوفیت وجود دارد:

کادو[5] عنوان می کند که اندوفیت های باکتریایی در بافت های زنده گیاهی ساکن اند، بدون آنکه به گیاه صدمه ای بزنند.

کوئیزیل[6] عنوان می کند که اندوفیت ها قادراند همزیستی داخلی با گیاه برقرار نموده و یک محیط سودمند اکولوژیکی را به واسطه حضور اندونیت ایجاد کنند که گیاه به واسطه ی آن تنش های محیطی را تحمل نموده یا سبب بهبودافزایش رشد گیاه شوند.

ویلسون[7] عنوان می کند باکتری های اندوفیت بافت های غیر زنده ی گیاه را مورد تهاجم قرار داده ولی علائمی از بیماری را در گیاه ایجاد نمی کند(هالمن و همکاران 1997).

در ادامه مطلب می توانید تکه هایی از ابتدای این پایان نامه را بخوانید

 

و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید.

 

دانشگاه آزاد اسلامی

 

واحد دامغان

 

دانشکده کشاورزی

 

پایان­نامه جهت اخذ درجه کارشناسی­ارشد «M. Sc»

 

رشته مهندسی کشاورزی – علوم وصنایع غذایی

 

عنوان:

 

فرمولاسیون و تولید کیک بدون گلوتن با جایگزینی آرد گندم و هیدروکلوئیدها

 

 استاد راهنما:

 

دکتر لیلا نوری

 

استاد مشاور:

 

دکترفریبرز ناهیدی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

با توجه به شیوع بیماری سلیاک در برخی مناطق جهان تولید کیک­های فاقد گلوتن رو به گسترش است. این عارضه در اثر عدم تحمل نسبت به گلوتنی که در غلاتی نظیر گندم، جو، چاودار و یولاف موجود است به وجود می­آید. عمده­ترین غلاتی كه برای بیماران مبتلا به سلیاک معرفی می­شود و فاقد گلوتن است، برنج، سویا، گندم سیاه، ذرت و… می­باشد. در این پژوهش هدف فرمولاسیون کیک بدون گلوتن با مخلوطی از آردهای برنج ذرت و سویا است و هم­چنین در این پژوهش تأثیر افزودن صمغ‌های زانتان و گوار بر روی كیفیت كیك‌ به ویژه از لحاظ به تأخیر انداختن میزان بیاتی و افزایش ویژگی‌های حسی مورد مطالعه قرار گرفته است. صمغ­های نام­برده در غلظت­های متفاوت 0­، 25/0­، 5/0، 75/0 و 1 درصد (وزنی- وزنی بر پایه آرد برنج، سویا و ذرت) استفاده گردید و اثرات سطوح مختلف آنها روی ویژگی­های مختلف كیك مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا آزمون­های شیمیائی متفاوتی بر روی آرد برنج و سویا مصرفی در تهیه كیك انجام گرفت. سپس بر روی كلیه نمونه‌های كیك برنجی، آزمون­های شیمیائی، ویژگی‌های حسی (ارگانولپتیكی) و میزان بیاتی (دستگاهی) مطابق روش­های استاندارد انجام گردید و در انتها داده‌ها تحت ارزیابی آماری قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون‌های شیمیائی به عمل آمده بر روی آرد برنج و سویا مصرفی مشخص نمود كه میزان رطوبت، خاكستر، پروتئین، چربی و pH آن در حد مطلوب و در تولید كیك مناسب بوده است.

به علاوه نتایج حاصل از آزمون‌های شیمیائی بر روی نمونه­های كیك تولیدی نشان داد كه میزان رطوبت در نمونه‌های حاوی صمغ زانتان و گوار در مقایسه با نمونه فاقد صمغ و شاهد (فرمولاسیون) افزایش یافته ضمن آن كه تیمار حاوی 1/0 درصد صمغ گوار از بیشترین میزان رطوبت نسبت به سایر تیمارها برخوردار بود. هم­چنین میزان خاكستر در نمونه‌های حاوی صمغ‌های مذكور در قیاس با نمونه فاقد صمغ افزایش یافته كه نمونه شاهد از بیشترین میزان خاكستر نسبت به سایر تیمارها برخوردار بود.

هم­چنین مشخص گردید كه افزودن صمغ­های مذكور در سطوح 25/0 ،5/0 و 75/0 درصد به فرمولاسیون كیك در مقایسه با كیك (فاقد صمغ) در بهبود اكثر ویژگی­های حسی و تأخیر در بیاتی و هم­چنین در افزایش حجم مخصوص آن نقش زیادی داشته ضمن آن­كه در بین نمونه­های حاوی صمغ نمونه شاهد (فرمولاسیون) بهترین تیمار از نظر ویژگی‌های مذكور معرفی گردید.

كلمات كلیدی: زانتان، گوار، كیك برنجی، سلیاک

فصل اول

1-1- مقدمه

­کیک نوعی شیرینی با بافت مخصوصی است که مواد اصلی آن­ را آرد، روغن، شکر و تخم­مرغ تشکیل داده است. کیک از جمله محصولاتی است که به سبب طعم مطلوب، ارزش غذائی بالا و سهولت مصرف از کاربرد بالائی برخوردار بوده و استفاده از آن از قرن­ها پیش معمول و امروزه توسط اکثر افراد جامعه در حال مصرف می­باشد. در حال حاضر انواع کیک جایگاه با­ارزشی را در تغذیه مردم اکثر نقاط دنیا اشغال کرده و به عنوان یک غذای آماده با ظاهری جذاب و اشتها­آور معرفی شده و به­وسیله اکثر افراد جامعه در هر فصل و هر زمان قابل خوردن است. به­علاوه مشخص گردیده که در حال حاضر کیک تقریباً در تمام جهان جایگاه مهمی در تغذیه افراد داشته به­طوری­که امروزه در کشورهای اروپائی،­بیش از 20 نوع کیک با طعم و مزه متفاوت، ارزش غذائی متنوع وانرژی­زائی مختلف تولید می­شود که برخی از آنها از جنبه­ها­ی تغذیه­ای ویژه­ای برخوردار بوده و برای افراد خاص تهیه می­شود (Gomez et al., 2005).

معمولاً در تولید کیک از آرد­ گندم که حاوی گلوتن است، استفاده می­شود امّا با توجه به شیوع بیماری سلیاک که نوعی حساسیت به پروتئین گلوتن است، تولید کیک­های فاقد گلوتن در اکثر مناطق جهان رو ­به گسترش است و آرد برنج عمده­ترین غله­ای است که با توجه به عدم داشتن گلوتن، برای این منظور می­تواند مورد استفاده قرار گیرد(Gelinas and Guillet., 1999).

بیماری سلیاک در اثر مصرف برخی دانه­های غله (گندم، جو و چاودار) به وجود آمده و دلیل اصلی آن مربوط به حضور پروتئین گلوتن در دانه­های مذکور می­باشد و امروزه بهترین راه پیشگیری از بروز بیماری سلیاک، استفاده از رژیم غذائی فاقد گلوتن می­باشد که آرد سایر غلات (برنج، ذرت و ارزن) در این گروه قرار می­­گیرند. به همین دلیل تولید کیک­های فاقد گلوتن مانند کیک­های برنجی رو به گسترش است (Stauffer., 1990).

در حقیقت مصرف برنج به شکل­های مختلف نوعی غذای ایمن برای بیماران سلیاکی می­باشد. برنج پس از گندم از مهم­ترین غلات مصرفی دنیا بوده به­طوری­که مطابق آمار سازمان FAO، حدود 50 درصد از غذای مردم جهان را برنج تشکیل داده و حتی ارزش غذائی پروتئین آن از گندم بیشتر بوده و با نام علمی”oryza sativ” به فروش می­رسد. امروزه کشت برنج به­طور گسترده­ای در مناطق خاصی در چین، هندوستان و ژاپن انجام می­شود .(Bors., 1980)

هدف از انجام تحقیق حاضر ضمن تولید کیک­های برنجی که فاقد گلوتن است، بهبود ویژگی­های کیفی آنها از طریق افزودن صمغ­های زانتان و گوار می­باشد و از آن­جائی که کیک­های برنجی فاقد گلوتن بوده و قادر به تشکیل و تثبیت شبکه گلوتنی نمی­باشد، به­کارگیری برخی صمغ­ها در فرمولاسیون آن می­تواند منجر به تولید کیک با ویژگی­های مثبت گردد. صمغ­ها، پلی­ساکارید­هائی محلول در آب با وزن مولکولی بالا بوده و بیشتر به منظور کنترل ویسکوزیته در سیستم­های غذائی به­ کار ­برده می­شوند. امروزه صمغ­ها از منابع مختلف حاصل شده و از خواص گسترده­ای برخوردار هستند. به­عبارتی کاربرد صمغ­ها موجب اصلاح ویژگی­های نشاسته، بهبود دمای ژلاتیناسیون نشاسته، بهبود ویسکوزیته خمیر و اصلاح رتروگراداسیون نشاسته در محصولات نانوائی و کیک می­شود Temsiripong et al., 2005)).

1-2- بیان مسئله

گندم یک کالای استراتژیک است و از نظر داشتن گلوتن با بقیه غلات به جز چاودار متمایز می­شود. در تولید کیک از آرد ­گندم سفید با درجه استخراج کمتر از 55 درصد استفاده می­شود که این خود از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و ضمن آن­که در مغز گندم درصد نشاسته بالا است و اکثریت پروتئین آن گلوتنی است ولی در پوسته درصد نشاسته نسبت به پروتئین کاسته شده امّا پروتئین غیر­گلوتنی (آلبومینی) افزایش می­یابد و درصد گلوتن کمتر می­شود (کیک – ویژگی­ها و روش­های آزمون، مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران).

کیک نوعی شیرینی با بافت نرمی مخصوص است که مواد اصلی آن آرد، روغن ( به استثناء کیک اسفنجی) شکر و تخم­مرغ است.

انواع کیک شامل:

کیک روغنی

کیک اسفنجی

کیک ساده

استفاده از رنگ مصنوعی، بی­ کربنات آمونیوم و کربنات آمونیوم و آمونیاک در کیک مجاز نیست

باید دارای رنگ و بافت یکنواخت باشد بدون لک باشد در مورد کیک­های ساده به رنگ قهوه­ای روشن یا طلائی و بدون تاول­زدگی باشد، سفت، خشک و خرد نباشد.

بافت کیک باید یکنواخت با دیواره­های نازک باشد و هم­چنین دارای رنگ مشخص بوده و تغییرات شدت رنگ در آن زیاد نباشد.

کیک باید مطلوب و عادی بوده و فاقد بوی خارجی (به جز کیک) باشد(کیک ویژگی­ها و روش­های آزمون، مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران).

اخیراً استقبال زیادی نسبت به محصولات پخت بدون گلوتن، که مناسب بیماران سلیاک باشد انجام گرفته است. محصولات بدون گلوتن اغلب از افزودن پروتئین­های مختلف به ماده نشاسته­ای برای افزایش ارزش غذائی آن تهیه می­گردد ( (Ghalat, Blogfa.

برنج که حاوی مقادیر اندک گلوتن، سدیم، پروتئین، چربی، فیبر و دارای مقدار زیادی کربوهیدرات آسان هضم است به عنوان یک جانشین مناسب گندم در غذاهای بدون گلوتن است اگرچه برای رسیدن به کیفیت مناسب محصولات بدون گلوتن برخی افزودنی­های غذائی هم­چون نشاسته­ها، صمغ­ها، هیدروکلوئید­ها یا محصولات لبنی بایستی افزوده شوند ( worldfood.ir)

آرد برنج آردی است که از برنج تهیه می‌شود. برای تهیه آن برنج پوست کنده را یک روز در آب سرد خیس می‌کنند و بعد از خشک ­شدن آن را می‌کوبند تا آرد شود. می‌تواند جایگزین مناسبی برای آرد­ گندم باشد برای کسانی که هضم گلوتن در دستگاه گوارش آنها باعث سوء ‌هاضمه می­شود. بسیاری از مواد ­غذائی مهم مثل نان و ماکارونی از گندم گلوتن­دار درست می­شوند. لذا افراد مبتلا به سلیاک باید از مصرف آنها خودداری کنند. اگرچه جایگزین­هائی در بازار وجود دارد امّا کیفیت آنها بسیار پائین است، ضمن این که مواد مغذی مثل ویتامین b، آهن و فیبر در آنها ناچیز است زیرا محصولات عاری از گلوتن را معمولاً غنی نمی­کنند و آنها را از آرد خالص می­سازند ( worldfood.ir).

عمدتاً صمغ­ها به محصولات ­غذائی برای خواص ژل­کنندگی و غلیظ­کنندگی آنها اضافه می­شود. به­علاوه آنها برای افزایش احساس دهانی و تغییر در ویسکوزیته محلول­ها ناشی از ساختار پلیمریک صمغ­ها و اثر متقابل بین زنجیره­های پلیمر وقتی که حل نشده یا پراکنده شده­­اند نیز به کار می­رود ( worldfood.ir).

بیماری سلیاک (celiac or coeliac) یک نوع ناهنجاری مادام العمر روده­ای است که در اثر عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد شده و شخص مبتلا، قادر به استفاده از رژیم غذائی حاوی پروتئین­های گروه پرولامین شامل: گلیادین گندم، سکالین چاودار، هوردئین جو و احتمالاً آویدین یولاف نمی­باشد (Helene Andersson., 2011) و (fasano & Catassi, 2001).

در صورت استفاده از این پروتئین­ها به غشاء مخاطی روده­ی کوچک آسیب وارد شده و بیمار دچار التهاب و تورم روده­ی کوچک شده که در نتیجه موجب جذب ناقص مواد ضروری از قبیل: آهن، کلسیم و ویتامین­های محلول در چربی می­شود. گاهی اوقات نیز سبب کاهش وزن، اسهال، کم­خونی، خستگی، نفخ شکم و کمبود فولات می­شود (Murray., 1999; Blades., 1997). وضعیت شیوع سلیاک در ایران در حالی است که 1% از جمعیت 70 میلیونی مبتلا به سلیاک هستند، اما فقط 5/0% از آن­ها شناسایی شده­اند که با پیشرفت روش­های جدید تشخیص بیماری سلیاک و با افزایش جمعیت بیماران سلیاکی، پیش­بینی می­شود، طی چند سال آینده به 10 برابر افزایش یابد (Pezeshk.us). تنها راه درمان بیماری سلیاک استفاده از یک رژیم غذایی فاقد پروتئین­های پرولامین یا اصطلاحاً بدون گلوتن (Gluten – Free) درتمام طول عمر بیمار است. بنابراین هدف تولیدکیک از غله­ای به غیر از گندم مانند آرد برنج، آرد ذرت و نشاسته ذرت که فاقد گلوتن بوده و ضمن مرتفع ساختن نیازهای تغذیه­ای بیماران مبتلا به سلیاک دارای ویژگی­های بافتی و کیفی مطلوب بوده، است (Helene Andersson, 2011).

1-3- اهداف تحقیق

1- تولید کیک بدون گلوتن

2- بررسی مشخصات محصول

3- بررسی رئولوژی خمیر

1-4- فرضیات

1- تولید کیک از مواد اولیه غیر از آرد گندم امکان­پذیر است.

2- تولید کیک برای بیماران سلیاکی از طریق تولید از مواد اولیه غیر ازآرد گندم حاصل خواهد شد.

3- استفاده ازمواد هیدروکلوییدی بر رئولوژی خمیر کیک موثر است.

4- کیک­های برنجی دارای آرد برنج و فاقد گلوتن، حاوی صمغ­های زانتان و گواراز خواص کیفی مناسب­تری در مقایسه با کیک­های شاهد (فاقد صمغ) برخوردار می­باشد.

5- کیک­های تولیدی در مقایسه با کیک­های شاهد از لحاظ ویژ گی­های حسی و بیاتی روند مطلوب­تری را طی می­کند.

6- کیک­های تولیدی در مقایسه با کیک شاهد از حجم مخصوص مطلوب­تری برخوردار می­باشند.

7- کیک­های تولیدی در مقایسه با کیک شاهد از لحاظ ویژگی بیاتی به روش دستگاهی روند مطلوب­تری را طی می­کند.

1-5- غلات و محصولات آن

دانه­های غلات از خانواده تک لپه­ای هستند. کلمهcereal (غلات) از کلمه ceres ،الهه زراعت غلات درروم مشتق شده است غلات اصلی عبارت­اند از برنج، گندم، ذرت، جو، راگی و باجرا. عبارت غلات به این موارد محدود نشده و آرد،خمیر، نان و ماکارونی را نیز شامل می­گردد. دانه­های غلات به سهولت تولید و انبار می­شوند، این ویژگی به همراه قیمت ارزان و جایگاه تغذیه­ای، منجر به استفاده همه جانبه از حبوبات به عنوان غذا می­گردد. غلات سهم عمده­ای از رژیم غذایی بیشتر گروه­های جامعه را تشکیل می­دهند(مرکز پژوهش­های غلات بهار 89) .

جدول (1-1) ارزش تغذیه­ای غلات (مرکز پژوهش­های غلات بهار 89)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یک مطلب دیگر :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

در ادامه مطلب می توانید تکه هایی از ابتدای این پایان نامه را بخوانید و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید. دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته تربیت بدنی گرایش فیزیولوژی ورزش عنوان پایان نامه و مقاله تأثیر شش هفته اجرای HIIT بر مقادیر پلاسمایی مولكول چسبان سلولی (ICAM-1) و مولكول چسبان عروقی(VCAM-1) در مردان جوان غیرفعال استاد راهنما: جناب آقای نعمت اله نعمتی یک مطلب دیگر : چرا معاینه سالانه ضروری است؟ استاد مشاور: جناب آقای علی یونسیان برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) چکیده هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر شش هفته تمرین تناوبی با شدت بالا (HIIT) بر مقادیر پلاسمایی مولکول چسبان سلولی (ICAM-1) و عروقی (VCAM-1) در مردان جوان غیرفعال بود. به این منظور، 24 مرد جوان غیرفعال به­صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و به­طور تصادفی به دو گروه تجربی (12n=، سن:41/1±33/24 سال، قد:91/4±22/176 سانتی­متر، وزن:59/6±27/72 کیلوگرم) و کنترل (12n=، سن:01/2±27/23 سال، قد:88/6±22/180 سانتی­متر، وزن:23/7±27/76 کیلوگرم) تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت شش هفته و سه جلسه در هفته پروتکل تمرینیHIIT را انجام دادند که هر جلسه شامل چهار تا شش تکرار دویدن با حداکثر سرعت در یک ناحیه 20 متری با 30 ثانیه بازیافت بود. نمونه­های خونی یک روز قبل و بعد از اجرای پروتکل تمرینی، به­صورت ناشتا برای انجام تجزیه و تحلیل­های آزمایشگاهی جمع­آوری شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از آزمون­ آماری t مستقل انجام شد. نتایج نشان داد؛ شش هفته اجرای HIIT موجب کاهش معنادار 13/27 درصدی ICAM-1 پلاسما شد(027/0=P)، از طرف دیگر یافته‌ها نشان داد، به دنبال شش هفته اجرای HIIT، مقادیر VCAM-1 در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل کاهش 15/7 درصدی داشت ولی از لحاظ آماری معنادار نبود (32/0=P). همچنین، نتایج پژوهش حاضر، افزایش معنادار 8 درصدی VO2max و کاهش معنادار 68/15 درصدی چربی بدن را در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل نشان داد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می­توان گفت؛ اجرای HIIT علاوه بر کاهش مؤثر چربی بدن و افزایش آمادگی هوازی، منجر به بهبود مقادیر مولکول­های چسبان عروقی و سلولی شد. در نتیجه، HIIT از نظر تأثیر زمانی یک عامل کارآمد برای پیش­گیری و بهبود عوامل خطرزای بیماری­های مزمن از جمله بیماری­های قلبی ـ عروقی در جوانان غیرفعال است. کلمات کلیدی: تمرینات تناوبی با شدت بالا،مردان جوان غیر فعال، ICAM-1 و VCAM-1 1-1- مقدمه سال‌هاست که الگوی ابتلا به بیماری‌ها و مرگ و میر بر اثر آن در سطح دنیا از بیماری های عفونی همچون سل، به بیماری‌های غیر واگیر مانند بیماری‌های قلبی- عروقی[1] (CVD)، سرطان، بیماری های مزمن ریوی- تنفسی و دیابت تغییر پیدا کرده است(خالصی، 1386).

در ادامه مطلب می توانید تکه هایی از ابتدای این پایان نامه را بخوانید

 

و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید.

 

دانشگاه آزاد اسلامی

 

واحد دامغان

 

دانشکده‌کشاورزی

 

 پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

 

رشته مهندسی کشاورزی (بیوتکنولوژی کشاورزی)

 

گرایش کشاورزی

 

عنوان

 

تولید موتاسیون در گیاه نعناع فلفلی با استفاده از موتاژن EMS

 

استاد راهنما

 

دکترسیدکمال کاظمی‌تبار

 

استاد مشاور

 

دکترجعفرمسعودسینکی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یک مطلب دیگر :

تست باتری ایفون 4 اس iPhone 4S Battery

 

فهرست مطالب
صفحه	عنوان
1	چکیده……………………………………………………………………………………………………………………………
	فصل اول: مقدمه و کلیات
2	1-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..
3	1-1-1 اهمیت موضوع…………………………………………………………………………………………………….
4	1-1-2 فرضیات………………………………………………………………………………………………………………
4	1-1-3 اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………….
5	1-2 کلیات……………………………………………………………………………………………………………………..
5	1-2-1 گیاه شناسی………………………………………………………………………………………………………….
6	1-2-2 نیازهای اکولوژی………………………………………………………………………………………………….
6	1-2-3 خواستگاه و دامنه انتشار………………………………………………………………………………………..
7	1-2-4 خواص دارویی…………………………………………………………………………………………………….
7	1-2-5 موارد استفاده……………………………………………………………………………………………………….
8	1-2-6 مواد موثره و اجزاء اسانس……………………………………………………………………………………..
8	1-2-7 کشت بافت………………………………………………………………………………………………………….
9	1-2-7-1 انواع کشت بافت گیاهی……………………………………………………………………………………
10	1-2-7-2 بررسی اثرات فاکتورهای مختلف در محیط کشت…………………………………………………
10	1-2-7-3 نمک‌های غیرآلی………………………………………………………………………………………………
11	1-2-7-4 ویتامین‌ها………………………………………………………………………………………………………..
11	1-2-7-5 منبع انرژی………………………………………………………………………………………………………
11	1-2-7-6 میواینوسیتول……………………………………………………………………………………………………
12	1-2-7-7 عوامل فیزیکی………………………………………………………………………………………………….
12	1-2-7-8 ریزنمونه………………………………………………………………………………………………………….
12	1-2-7-9 چگونگی انتخاب محیط کشت…………………………………………………………………………..
13	1-2-7-10 ریزازدیادی گیاهان از طریق کشت بافت……………………………………………………………
13	1-2-7-11ریشه‌زائی……………………………………………………………………………………………………….
14	1-2-8 تعریف موتاسیون (جهش) ……………………………………………………………………………………
صفحه	عنوان
14	1-2-8-1 تاریخچه استفاده از موتاسیون…………………………………………………………………………….
15	1-2-8-2 سطوح ایجاد موتاسیون……………………………………………………………………………………..
15	1-2-8-3 انواع موتاسیون…………………………………………………………………………………………………
16	1-2-8-4 موتاژن (عامل جهش‌زا) ……………………………………………………………………………………
16	1-2-8-4-1 انواع موتاژن………………………………………………………………………………………………..
16	1-2-8-4-2 عوامل شیمیایی جهش‌زا………………………………………………………………………………..
18	1-2-8-4-3 مواد گیاهی مورد تیمار………………………………………………………………………………….
18	1-2-8-4-4 اصلاح به روش موتاسیون……………………………………………………………………………..
19	1-2-8-4-5 اهمیت موتاسیون در اصلاح نباتات. ……………………………………………………………….
19	1-2-8-4-6 موفقیت موتاسیون………………………………………………………………………………………..
19	1-2-8-4-7 روش‌های جدید استفاده از موتاسیون……………………………………………………………..
20	1-2-8-4-8 هدف موتاسیون مصنوعی………………………………………………………………………………
21	1-2-9 روغن‌های اسانس…………………………………………………………………………………………………
22	1-2-9-1 جداسازی و شناسایی مواد تشکیل دهنده روغن اسانسی گیاه…………………………………
	فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده
23	2-1 کشت بافت……………………………………………………………………………………………………………..
24	2-2 اثر موتاژن‌ها در ایجاد تنوع در صفات مختلف………………………………………………………………
26	2-3 اثر موتاسیون اتیل متیل سولفانات در ایجاد تنوع در سطوح مختلف…………………………………
	فصل سوم: مواد و روش‌ها
32	3-1 مواد گیاهی………………………………………………………………………………………………………………
32	3-2 کشت بافت……………………………………………………………………………………………………………..
32	3-2-1 تهیه محلول ذخیره محیط‌های کشت……………………………………………………………………….
33	3-2-1-1 تهیه محلول ذخیره ماکرو…………………………………………………………………………………..
34	3-2-1-2 تهیه محلول ذخیره عناصر میکرو………………………………………………………………………..
34	3-2-1-3 تهیه محلول ذخیره آهن-سدیم…………………………………………………………………………..
35	3-2-1-4 تهیه محلول ذخیره ویتامین………………………………………………………………………………..
35	3-2-2 تهیه محیط کشت………………………………………………………………………………………………….
صفحه	عنوان
36	3-2-3 ضدعفونی نمونه‌های گیاهی…………………………………………………………………………………..
36	3-2-3-1 ضدعفونی اندام گیاه………………………………………………………………………………………….
37	3-2-4 تهیه ریزنمونه……………………………………………………………………………………………………….
37	3-2-5 بهینه سازی محیط کشت……………………………………………………………………………………….
37	3-2-6 بررسی نمونه‌های کشت شده…………………………………………………………………………………
38	3-2-7 تیمارهای مورد استفاده………………………………………………………………………………………….
38	3-2-7-1 روش تهیه استوک EMS …………………………………………………………………………………
39	3-2-7-2 روش اعمال تیمارهای EMS در گیاه کشت بافتی……………………………………………….
39	3-2-7-3 روش اعمال تیمارهای EMS در مزرعه……………………………………………………………..
39	3-2-7-4 روش شستشوی تیمارها……………………………………………………………………………………
40	3-3 استخراج مواد موثره گیاهی………………………………………………………………………………………..
40	3-3-1 روش‌های استخراج اسانس…………………………………………………………………………………….
40	3-4 آنالیز اجزاء اسانس……………………………………………………………………………………………………
41	3-5 آنالیزهای آماری……………………………………………………………………………………………………….
	فصل چهارم: نتایج و بحث
42	4-1 بررسی نمونه‌های کشت بافتی…………………………………………………………………………………….
45	4-2 تاثیر EMS برروی خصوصیات مرفولوژیکی گیاه………………………………………………………..
46	4-2-1 اثر دوز EMS و زمان برروی طول ساقه…………………………………………………………………
47	4-2-2 اثر دوز EMS و زمان برروی طول ریشه………………………………………………………………..
47	4-2-3 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد برگ………………………………………………………………..
48	4-2-4 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد ریشه جانبی……………………………………………………..
49	4-2-5 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد جوانه………………………………………………………………
50	4-2-6 اثر دوز EMS و زمان برروی متوسط طول برگ………………………………………………………
51	4-2-7 اثر دوز EMS و زمان برروی تعداد ریشه……………………………………………………………….
51	4-3 ضریب همبستگی بین صفات و خصوصیات مورد بررسی……………………………………………..
52	4-4 استخراج اسانس……………………………………………………………………………………………………….
52	4-4-1 آنالیز و شناسایی کمی و کیفی اجزای موجود در اسانس…………………………………………….
صفحه	عنوان
53	4-4-2 نتایج آزمایشگاهی…………………………………………………………………………………………………
53	4-4-3 نتایج مربوط به طیف کروماتوگرام گازی گیاه…………………………………………………………..
54	4-4-4 ترکیبات تشکیل دهنده اسانس………………………………………………………………………………..
	فصل پنجم: نتیجه‌گیری
55	5-1 بحث………………………………………………………………………………………………………………………
55	5-1-1 کشت بافت گیاهی………………………………………………………………………………………………..
56	5-1-2 اثرات موتاژن EMS ……………………………………………………………………………………………
60	5-2 نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………………
61	5-3 پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………….
62	فهرست منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………..
64	فهرست منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………..
71	پیوست‌ها………………………………………………………………………………………………………………………..
75	چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………….

چکیده

نعناع فلفلی با نام علمی Mentha piperitaیکی از انواع گیاهان دارویی می‌باشد که به دلیل تولید اسانس‌های با ارزش در صنایع داروسازی و بهداشتی استفاده‌های فراوانی دارد. استفاده از مواد موتاسیون‌زا از قبیل EMS می‌تواند تغییرات جهش‌زای نقطه‌ای در گیاه ایجاد کند که در نهایت منجر به ظهور فنوتیپ جدید در این گیاه با ارزش شوید. لذا این پژوهش با انجام تیمارهای متعدد از غلظت‌های مختلف EMS روی سرشاخه‌های رشد یافته در محیط کشت MS بدون هورمون و با غلظت‌های 0/0% (به عنوان شاهد)، 05/0% و 01/0% و 005/0% از EMS و مدت زمان‌های مختلف (24 و48 ساعت) و همچنین در قسمت مزرعه‌ای نیز از همین غلظت‌ها و زمان‌ها استفاده شد. ارزیابی‌ در داخل لوله آزمایش و مزرعه بطور همزمان انجام گرفت. پس از انتفال و رشد و نمو نمونه‌ها در شرایط in vitro، تیمارها با ماده جهش‌زا اتیل متان سولفانات مورد بررسی قرار گرفتند. فاکتورهای مختلف مورفولوژیکی از قبیل طول ساقه و تعداد ریشه رونده جانبی در سطح 1% و تعداد برگ و تعداد جوانه در ساقه در سطح 5% پاسخ معنی‌داری را نشان دادند. نتایج این پژوهش نشان داد كه استفاده از مواد جهش‌زا در محیط کشت MS نقش بسزایی در تغییر فنوتیپی این گیاه دارویی دارد. غلظت 01/0% EMS بهترین نتیجه معنی‌دار را در سطح 1% و از کشت ریزنمونه‌های که شامل جوانه‌های جانبی و انتهایی بوده‌اند به‌دست آورده که برروی خصوصیاتی همچون طول ساقه، تعداد برگ و تعداد جوانه جانبی اثر داشت. آنالیز اسانس تیمارها نیز انجام شد که نتیجه آن بی‌اثر بودن این ماده اتیل متان سولفانات روی مواد اجراء اسانس این گیاه بوده است.

کلمات کلیدی: اتیل متیل سولفانات (EMS)، اجزاء اسانس، کشت درون شیشه‌ای، محیط کشت MS، نعناع فلفلی (Mentha piperita).

1-1 مقدمه:

گیاهان به عنوان یکی از اجزاء طبیعت، از دیرگاه پشتوانه غنی نیازهای بشری بوده‌اند و می‌توان با اطمینان گفت تا زمانی که انسان در این کره خاکی به سر می‌برد، به گیاهان نیاز دارد (سلیمان زاده، 1377).

در بحث گیاهان دارویی، محدودیت‌های کاشت و نگهداری آن‌ها متعدد می‌باشد که از آن جمله می‌توان به کوتاه بودن فصل کاشت و یا برداشت بعضی از گونه‌های گیاهی، کمبود زمین‌های مناسب جهت داشت، ناچیز بودن مواد موثره حاصل از گیاه و غیره اشاره کرد (ثقه الاسلام و موسوی، 1385).

یکی از راه‌های رفع این محدودیت‌ها کشت بافت گیاهی[1] است. تکنیک‌های کشت بافت گیاهی درحال حاضر به عنوان یک ابزار قوی جهت رفع مشکلات اساسی و کاربردی بیولوژی گیاهی درآمده است.

استفاده از گیاهان به عنوان دارو از زمان‌های خیلی دور در معالجه انسان و دام مرسوم بوده است. در حال حاضر حدود یک سوم داروهای مورد استفاده دارای منشاء گیاهی می‌باشند. کشورهای آسیایی بخصوص هند، چین و ایران سابقه بسیار طولانی در این زمینه دارند. این گیاهان مواد زیستی بخصوص و فعال با مقادیر بسیار کم تولید می‌کنند که تحت عنوان متابولیت‌های ثانویه نام‌گذاری می‌شوند. در عصر جدید، دانشمندان علوم گیاهی با استفاده از آخرین تکنیک‌های عملی کشت بافت گیاهی، توانسته‌اند از انواع گیاهان ترکیب‌های بسیار مفیدی را جهت مداوای بیماری‌های سخت و غیر قابل مداوا و موارد استفاده دیگر، بدست آورند. در طی چند دهه اخیر روش‎های متفاوتی با استفاده از بیوتکنولوژی[2] درزمینه پرورش محصولات گیاهی برتر ابداع شده است که از جمله آن‌ها می‌توان روش‌های ایجاد گونه‌های جهش یافته[3] و پلی پلوئید[4] را نام برد.

گیاهان دارویی فراوانی در کشور ما می‌رویند که بسیاری از آن‌ها از جمله نعناع فلفلی دارای طیف وسیعی از خواص دارویی می‌باشند. برهمین اساس بررسی و مطالعه گیاهان دارویی ایران با استفاده از ابزارهای امروزی ضروری به نظر می‌رسد. کشت سلول و بافت که به عنوان کشت درون شیشه‌ای[5] و یا کشت استریل نیز مطرح می‌شود، ابزاری مهم در مطالعات پایه و کاربردی بوده و دارای کاربردهای تجاری است (رجب‌بیگی و همکاران، 1385؛ سونانداکوماری و همکاران[6]، 2003). یکی از این کاربردها امکان ایجاد گیاهان ترانسژنیک با وارد کردن DNA تقریبا از هر منبع دیگری می‌باشد. شاید اولین قدم در زمینه کشت بافت گیاهی در سال 1756 توسط هنری لوئیس داهامل برداشته شد، زمانی که وی شاهد تشکیل کالوس[7] در حین مطالعه مواد التیام دهنده زخم‌های گیاهی بود (غضنفری[8]، 1994).

اساس تئوری کشت بافت گیاهی توسط گتلیت هابرلنت از آکادمی علوم آلمان در سال 1902، بعد از آزمایش‌های وی روی کشت تک سلول‌ها پیشنهاد گردید (هابرلنت[9]، 1902). توسعه روش‌های کشت بافت و زیست‌شناسی مولکولی برای تبادل DNA بین موجودات زنده غیر خویشاوند این امکان را می‌دهد که ژن‌های جدیدی از موجودات زنده خارج از سلسله گیاهی به درون گیاهان گیرنده وارد شوند. لذا مطالعه حاضر می‌تواند کمکی جهت بررسی و واکنش‌های گیاه نعناع فلفلی نسبت به تکنیک‌های مختلف کشت بافت و باززائی این گیاه از طریق کشت بافت و اثر مواد جهش‌زائی همچون اتیل متان سولفانات[10] (EMS) باشد، تا محققین دیگر بتوانند به مطالعه خواص دارویی یا تغییرات لازم در مواد موثره یا فعال (متابولیت‌های ثانویه) و یا مطالعات انتقال ژن در این گیاه بپردازند.