گفتار پنجم: مقایسه زندگی و محیط اجتماعی و سیاسی……………………………………………15
فصل دوم: دوران مصدق و فعالیتهای او…………………………………………………………..(27-17)
گفتار اول: مدخل………………………………………………………………………………………………..17
گفتار دوم: روایت سنجابی و بختیار از شخصیت مصدق………………………………………….18
گفتار سوم: سنجابی و بختیار به اقدامات مصدق……………………………………………………..19
گفتار چهارم: نقد عملکرد مصدق………………………………………………………………………….23
فصل سوم: تحولات سیاسی دهه30 و40…………………………………………………………….(43-28)
گفتار اول: نهضت مقاومت ملی، قرارداد کنسرسیوم و پیمان بغداد……………………………..28
گفتار دوم: روایت سنجابی و بختیار از جبههی ملی دوم و سوم………………………………..31
گفتار سوم: نهضت دو ماهه (غائله انجمنهای ایالتی و ولایتی)…………………………………35
گفتار چهارم: انقلاب سفید…………………………………………………………………………………..37
گفتار پنجم: حادثه فیضیه و قیام 15خرداد………………………………………………………………40
گفتار ششم: کاپیتولاسیون…………………………………………………………………………………….42
بخش دوم: سنجابی و بختیار در بحبوحهی انقلاب…………………………………………….(115-44)
فصل اول: شاه و حکومتداریش………………………………………………………………………….(59-45)
گفتار اول: توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی…………………………………………………………….45
گفتار دوم: شاه و شیوه حکومتداری او…………………………………………………………………..45
گفتار سوم: شاه و حکومتداریش در نگاه سنجابی و بختیار……………………………………….47
گفتار چهارم: دیدگاه و سیاست خارجی سنجابی و بختیار………………………………………..56
جمعبندی………………………………………………………………………………………………………….58
فصل دوم: از اوایل دهه50 تا 17 شهریور1357…………………………………………………..(71-60)
گفتار اول: پیوند با فراماسونری و رابطه با انگلیس و امریکا……………………………………..60
گفتار دوم: جشنهای 2500 ساله و نامه سرگشاده به شاه…………………………………………63
گفتار سوم: تشکیل جبهه ملی چهارم…………………………………………………………………….65
گفتار چهارم: مسافرت کارتر به ایران و مقاله 17دی………………………………………………..67
گفتار پنجم: 19دی، سینما رکس، نماز عید فطر………………………………………………………68
گفتار ششم: 17 شهریور57 …………………………………………………………………………………70
جمعبندی………………………………………………………………………………………………………….71
فصل سوم: از سفر به پاریس تا نخست وزیری بختیار………………………………………….(87-72)
گفتار اول: سفر به پاریس……………………………………………………………………………………..72
گفتار دوم: اعلامیه سه مادهای پاریس……………………………………………………………………..75
گفتار سوم: راهپیمایی تاسوعا و عاشورا………………………………………………………………….77
گفتار چهارم: دولت ائتلافی…………………………………………………………………………………..78
گفتار پنجم: ماجرای نخست وزیری بختیار……………………………………………………………..81
جمعبندی…………………………………………………………………………………………………………..86
فصل چهارم: از نخست وزیری بختیار تا 22 بهمن57……………………………………..(115-88)
گفتار اول: بختیار بر مسند نخست وزیری(استراتژی، وعدهها و اقدامات بختیار)………….88
گفتار دوم: مأموریت ژنرال هایزر و خروج شاه از ایران…………………………………………….92
گفتار سوم: شورای سلطنت…………………………………………………………………………………..94
گفتار چهارم: شورای انقلاب(بختیار و مذاکره با شورای انقلاب)……………………………….96
گفتار پنجم: استعفای بختیار(سیاست فرصت و زمان)…………………………………………….101
گفتار ششم: ناکامی ممانعت از بازگشت امام…………………………………………………………104
گفتار هفتم: دولت موقت……………………………………………………………………………………107
گفتار هشتم: پیوستن همافران به امام، بی طرفی ارتش و طرح عملیات نجات……………109
گفتار نهم: آخرین تلاش برای کنارهگیری بختیار……………………………………………………112
جمعبندی…………………………………………………………………………………………………………114
یک مطلب دیگر :
بخش سوم: سنجابی و بختیار در مواجهه با جمهوری اسلامی………………………….(157-116)
فصل اول: از پیروزی انقلاب تا انتخابات ریاست جمهوری……………………………..(129-117)
گفتار اول: کمیتههای انقلاب اسلامی و دادگاههای انقلاب………………………………………117
گفتار دوم: تعیین نوع نظام سیاسی……………………………………………………………………….118
گفتار سوم: استعفای سنجابی از وزارت امور خارجه………………………………………………120
گفتار چهارم: طرح قانون اساسی………………………………………………………………………….122
گفتار پنجم: بحران کردستان………………………………………………………………………………..125
گفتار ششم: اشغال سفارت امریکا……………………………………………………………………….126
جمعبندی…………………………………………………………………………………………………….128
فصل دوم: از انتخابات ریاست جمهوری تا راهپیمایی 25 خرداد 60………………..(143-130)
گفتار اول: انتخاب اولین رئیس جمهور………………………………………………………………..130
گفتار دوم: انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی………………………………………….131
گفتار سوم: کودتای نوژه…………………………………………………………………………………….133
گفتار چهارم: پیدایش نهضت مقاومت ملی……………………………………………………………135
گفتار پنجم: جنگ عراق و ایران………………………………………………………………………….136
گفتار ششم: تلاش برای بد نام کردن جمهوری اسلامی………………………………………….140
گفتار هفتم: لایحه قصاص و راهپیمایی 25 خرداد60……………………………………………..141
جمعبندی…………………………………………………………………………………………………………143
فصل سوم: مدهب، روحانیت، امام و رهبران انقلاب………………………………………..(157-144)
گفتار اول: مذهب و روحانیت…………………………………………………………………………….144
گفتار دوم: امام خمینی……………………………………………………………………………………….149
گفتار سوم: رهبران انقلاب………………………………………………………………………………….152
جمعبندی…………………………………………………………………………………………………………156
کتابنامه………………………………………………………………………………………………………………………….162
چكیده: پژوهش حاضر با عنوان «مقایسه مواضع سیاسی سنجابی و بختیار در مواجهه با انقلاب اسلامی»، در اصل، پاسخی به این پرسش است که «چرا سنجابی و بختیار با وجود حضور تقریباً 30 ساله در یک جبهه و دارای یک خط و مشی نسبتاً واحد سیاسی، در پی شتاب گرفتن جنبش انقلابی، یکی با امام و دیگری با شاه همکاری کردند؟» پس از مطالعه اسناد و دادهها و نیز مقایسه دورههای تاریخی این فرضیه مطرح شد که: «سنجابی در پی چیرگی گفتمان انقلاب اسلامی و سست شدن بنیادهای حکومت مشروطه سلطنتی و با عنایت به فقدان تجربه روحانیون در اداره امور سیاسی به همراهی با انقلاب پرداخت تا آرمانهای مشروطهخواهی خود را در قالب جمهوری اسلامی استقرار ببخشد و از این رو با امام همکاری کرد. اما بختیار با وجود متزلزل شدن رژیم سلطنتی هرگز درصدد برانداختن آن برنیامد، زیرا همواره به اصلاح وضع موجود میاندیشید نه تغییر آن. از این رو برای استقرار حکومت مشروطه سلطنتی و مهار کردن انقلاب با شاه همکاری کرد تا بتواند دستاوردهای مشروطیت را در قالب تداوم حکومت پهلوی احیا کند.» این فرضیه با روش توصیفی- تحلیلی به آزمون گذاشته شد که در نهایت به اثبات رسید. افزون بر این، سنجابی با توجه به مواضعی که در برخورد با امام خمینی در پیش گرفت، چارهای جز همراهی با انقلاب نداشت و بختیار نیز به دلایل مختلف از جمله عدم اعتماد به روحانیون به مقابله با انقلاب پرداخت.
واژههای کلیدی: کریم سنجابی، شاپور بختیار، مواضع سیاسی، حکومت شاه، انقلاب اسلامی.
مقدمه:
متأسفانه در جامعه ما درباره شخصیتها و صاحب نظران جبهه ملی، رویهای رایج شده كه آنها را مورد نكوهش قرار میدهند و یا تفكرات و روش آنها را به حد افراط مورد تقدیس قرار میدهند و بدین ترتیب معیار قضاوت، نه حق و حقیقت بلكه بعضی افراد و عقایدشان است كه محور و مدار ارزشیابی قرار میگیرد. در مورد سنجابی و بختیار نیز همین رویه ادامه داشته است.
این پژوهش با عنوان مقایسه مواضع سیاسی سنجابی و بختیار در مواجهه با انقلاب اسلامی، سعی داشته است كه جانب حق و حقیقت را گرفته و با امانتداری آنچه را كه درباره این دو شخصیت بوده و گفتهاند، دیدگاه و مواضع آنها را بیان كند. در این پژوهش كوشش شده كه از تندرویی و تملق گوییهایی كه عدهای انجام دادهاند احتراز گردد و جانب انصاف رعایت شود.