2-1-1- مفهوم سكونتگاههای غیررسمی………………….. 15
2-1-2- تعاریف سكونتگاههای غیررسمی…………………….. 17
2-1-3- تعریف توانمند سازی……………………………………….. 20
2-2- گرایشات شهرنشینی و سكونتگاههای غیررسمی………… 20
2-2-1- گرایشات جهانی……………………………………….. 20
2-2-2- گرایشات شهرنشینی و سكونتگاه های غیررسمی در ایران……..28
2-3- ویژگیهای اسکانهای غیررسمی……………………….. 30
2-4- علل پیدایش سكونتگاههای غیررسمی……………… 32
2-4-1- عوامل ساختاری جامعه……………………………….. 32
2-4-2- علل سازمانی……………………………………… 33
2-4-3- فقدان سیستمهای حمایتی و مشاركتی………….. 33
2-4-4- فعالیتهای باندهای (مافیایی) نامشروع زمین………….. 34
2-5- رویکردها و رهیافتهای مداخله در اسکانهای غیررسمی…… 34
2-5-1- رویکردهای مداخله در اسکانهای غیررسمی در قالب دیدگاههای مختلف…….35
2-5-2- بررسی تاریخی رویکردهای مداخله در اسکانهای غیررسمی………..48
2-5-2-1- مقطع اول (دهه 1960)……………………………………… 48
2-5-2-2- مقطع دوم (دهه 1970)……………………………………… 49
2-5-2-3- مقطع سوم (دهه 1980)……………………………………… 52
2-6- فرآیند توانمند سازی……………………………………….. 55
2-7- ساختار و ابعاد توانمندسازی……………………………………….. 57
2-8- جایگاه و اهمیت مشارکت با تأكید بر توانمندسازی سكونتگاه های غیررسمی………60
2-8-1- مشارکت توسعه ای……………………………………….. 61
2-8-2- الگوی مشارکت ساکنین سکونت گاه های غیر رسمی……….. 62
2-8-3- موانع و مشکلات مشارکت متشکل مردمی در کشور…………. 64
2-8-3-1- محدودیت های ساختاری و سیستمی ( نبود سازماندهی و زیر ساخت های مناسب)……65
2-8-3-2- محدودیت های فرهنگی و اجتماعی ( نبود یکپارچگی فرهنگی ، زبانی و …)…………66
2-8-3-3- محدودیتهای نهادی……………………………………… 66
2-8-3-4- محدودیت های قانونی ………………………………………67
2-8-3-5- محدودیت های مالی ……………………………………… 67
2-8-3-6- محدودیت های مربوط به حرکت جدید سازمان های غیر دولتی………67
2-8-3-7- محدودیت های تکنولوژی……………………………………… 68
2-8- نتیجه گیری و ارائه رویکرد نظری تحقیق……………………………. 68
فصل سوم :
روش شناسی تحقیق……………………………………….. 69
مقدمه………………………………………. 70
3-1- روش تحقیق……………………………………….. 70
3-1-1- روش پیمایش…………………………………………. 70
3-1-2- جامعه آماری……………………………………….. 71
3-1-3- تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری………………… 71
2- تعیین حجم نمونه به روش تخمینی………………………… 71
3-1-4- شیوه و موقعیت جمعآوری اطلاعات…………………….. 72
3-1-5- روش تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………72
3-2- شاخص های تحقیق و عناصر تشكیل دهنده آن…………. 72
3-2-1- شاخصهای کالبدی……………………………………….. 74
3-2-2- شاخصهای اجتماعی- اقتصادی………………………… 76
3-2-3- عناصر و زیر بخشهای تشکیل دهنده شاخصها………. 78
3-2-3-1- شاخص کالبدی……………………………………….. 78
3-2-3-2- شاخص اجتماعی _ اقتصادی………………………. 78
3-2-3-4- شاخص طبیعی و زیست محیطی…………………. 80
3-2-3-5- شاخص مشارکت………………………………………… 81
3-2-4- جمع بندی بررسی شاخصها…………………………… 81
فصل چهارم :
شناخت محدوده مطالعاتی……………………………………….. 82
مقدمه………………………………………. 83
4-1- شناخت اجمالی شهر ساوه……………………………….. 83
4-1-1- بررسی مراحل و جهت های توسعه کالبدی شهر با تاکید بر موقعیت سکونتگاههای غیررسمی……84
4-1-2- بررسی رشد جمعیتی، تغییرات فعلی آن و تحلیل تقاضا برای مسکن……..87
4-1-3- نحوه توزیع خدمات شهری……………………………………….. 89
4-1-4- بررسی الگوهای کاربری زمین و نسبت های آن……………… 89
4-1-5- بررسی نوع مالكیت واحدهای مسكونی………………………. 94
4-1-6- تراکم (خالص و ناخالص)……………………………………… 95
4-1-7- مالکیت اراضی شهر ساوه………………………………………. 97
4-1-8- شناخت کانونهای فعالیتهای اقتصادی (رسمی – غیررسمی) برحسب گروههای عمده فعالیت و شغلی در محدوده شهر و پیرامون شهر………………..99
4-1-8- اطلاعات اقتصادی – اجتماعی و تحلیل آنها………….. 101
4-1-9- قیمت اراضی در شهر ساوه………………………….. 101
4-1-10- اطلاعات زیست محیطی و تحلیل آنها از جمله سوانح طبیعی………… 102
4-1-11- موقعیت جغرافیایی و ارتباطی و نحوه کاربری اراضی در ناحیه 1 در وضع موجود……….103
یک مطلب دیگر :
4-2- معرفی محدوده مطالعاتی (محله سوركان)………………………. 105
4-2-1- موقعیت و سیر تحول شكل گیری محله سوركان……………….. 105
4-2-2- مطالعات فضایی و کالبدی……………………………………… 107
4-2-2-1- کاربری اراضی موجود………………………………………. 107
4-2-2-2- کیفیت بنای ساختمانها……………………………………… 110
4-2-2-3- تعداد طبقات ساختمانها……………………………………… 111
4-2-2-4- دانهبندی قطعات مسکونی…………………………………. 113
4-2-2-5- نوع مصالح ساختمانها ………………………………………114
4-2-2-6- بررسی خدمات عمومی موجود و کیفیت آنها…………….. 115
4-2-2-7- نوع پوشش معابر در محله سوركان………………………. 116
4-2-3- ویژگیهای جمعیتی……………………………………….. 117
4-2-3-1- نسبت جنسی……………………………………….. 117
4-2-3-2- ترکیب سنی……………………………………….. 117
4-2-3-3- بعد خانوار………………………………………. 117
4-2-3-4- مبدأ مهاجرت ساکنین……………………………………….. 117
4-2-4- ویژگی های اجتماعی- اقتصادی………………………………. 118
4-2-4-1- وضعیت سواد………………………………………. 118
4-2-4-2- نرخ مشارکت زنان……………………………………….. 119
4-2-4-3- بررسی نوع فعالیت، منبع و میزان درآمد و اشتغال خانوار….. 119
4-2-4-4- مسئله مالکیت زمین……………………………………….. 120
4-2-5- مطالعات طبیعی و زیست محیطی…………………………… 120
4-2-5-1- نحوه استقرار نسبت به بلایای طبیعی و موقعیت خطرپذیر……. 120
4-2-5-2- نحوه دفع آبهای سطحی، فاضلاب و زباله……………………… 121
4-2-6- بررسی زیرساخت ها……………………………………… 121
4-3- نتیجه گیری……………………………………….. 122
فصل پنجم :
تجزیه و تحلیل………………………………………. 123
مقدمه………………………………………. 124
5-1- یافته های توصیفی تحقیق……………………………………….. 124
5-1-1- مشخصات عمومی پاسخگویان……………………………………….. 124
5-1-2- سؤالات توصیفی مرتبط با فرضیه تحقیق……………………….. 128
5-1-3- جمع بندی و نتیجه گیری از یافته های توصیفی………………….. 131
5-2- یافته های استنباطی تحقیق……………………………………….. 132
5-2-1- آزمون فرضیه اول……………………………………….. 132
5-2-2- آزمون فرضیه دوم………………………………………. 135
5-4- جمع بندی……………………………………….. 139
فصل ششم :
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات………………………………… 140
مقدمه………………………………………. 141
6-1- نتایج تحقیق………………………………………141
6-1-1- نتایج تئوریك………………………………………… 141
6-1-2- نتایج تجربی و اثبات فرضیات تحقیق…………….. 143
6-2- ارائه راهبردها و سیاستهای پیشنهادی…………….. 144
6-2-1- راهبردها و سیاست های مرتبط با مسكن…………….. 145
6-2-2- اهبردها و سیاست های مرتبط با مبحث اجتماعی ـ اقتصادی………146
6-2-3- راهبرد و سیاست های مرتبط با مبحث كاربری زمین…………….147
6-2-4- راهبرد و سیاست های مرتبط با مبحث حمل و نقل……………..148
6-2-5- راهبرد و سیاست های مرتبط با مبحث محیط زیست………………..149
6-2-7- راهبردها و سیاستهای مرتبط با مبحث مدیریت و مشاركت………..149
چكیده انگلیسی………………………………….152
منابع………………………………………..153
چکیده:
اسكان غیر رسمی كه با عناوین دیگری همچون حاشیه نشینی، زاغه نشینی، كپر نشینی و …. نیز مترادف است، از پیامدهای نامطلوب شهرنشینی در جهان معاصر به ویژه نتیجه صنعتی شدن شتابان و نا برابری های منطقه ای است این پژوهش مبادرت به بررسی اسكان غیر رسمی و علل شكل گیری آن در شهرساوه، محله سوركان نموده و سپس راهبرد هائی جهت ساماندهی و توانمند سازی آن ارائه كرده است. فرضیه های پژوهش بر پایه مولفه های اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی، خدماتی، كالبدی در راستای این پدیده و ساماندهی و توانمند سازی آن در محله سوركان بوده است. در این پژوهش از روش های علمی تحقیقی بهره گیری و جهت جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه، مصاحبه و بررسی های اسنادی استفاده گردیده است.
نتایج تحقیق حاكی از آن است علت شكل گیری این پدیده در محله سوركان نتیجه صنعتی شدن شتابان شهر ساوه و مهاجرت بی رویه از یك سو و مسائل و مشكلات اقتصادی و عدم وجود مدیریت واحد و هماهنگ در زمینه مسائل مهاجرتی و اسكان مناسب اولیه از سوی دیگر بوده است.
