دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زیست شناسی
با موضوع :
آلودگی هوا
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چكیده:
آلودگیهای هوا در سه سطح داخلی، ملی و بین المللی، آثار زیانباری برمحیط زیست انسانی وطبیعی برجای می گذارند. در ایران نیز در سالیان اخیر بویژه در کلان شهرها این
آلودگی افزایش قابل توجهی داشته و به نوبه خود باعث ورود خسارت بر سلامتی اشخاص و کیفیت اموال شده است. این پایان نامه بدنبال تحلیل مسأله آلودگی هوا از منظر قواعد مسئولیت مدنی، و درپرتو قوانین و رویه قضایی ایران و فرانسه است. مسأله اساسی این است که آیا نظام کنونی مسئولیت مدنی کافی و وافی برای جبران خسارات ناشی از آلودگیهای جوی هست؟ رویه های قضایی پراکنده ای که دراین زمینه شکل گرفته اند، حکایت از حکومت کدامیک از قواعد و رویکردهای حقوق مسئولیت مدنی در این حوزه دارند. فرضیه محوری پایان نامه بر این مبنا استوار است که امکان جبران خسارات ناشی از آلودگی زیست محیطی به دلیل ماهیت و ویژگیهای خاص آن کمتر توسط نظام کنونی حقوق مسئولیت مدنی قابل حمایت است. چه آنکه هنوز درنظامهای ملی،تئوری کلی مسئولیت مدنی زیست محیطی بر مبنای تقصیر استوار است. لذا بسیاری ازخسارات حاصل ازآلودگی هوا جبران نشده باقی میمانند.امروزه محیط زیست وحفاظت ازآن،آنچنان به ارزش اخلاقی واجتماعی تبدیل شده است که حمایت کیفری از آن ضروری می نماید. در این راستا ضعف ضمانتهای حقوق مسئولیت مدنی وعدم کفایت تدابیر حقوق اداری، را تقویت می کنند با این حال کاربست حقوق کیفری برای حمایت از محیط زیست مستلزم ملاحظه بایسته هایی است که بدون توجه به آنها نمی توان به توفیق این حقوق امید بست. ازدیدگاه قانونگذارایرانی حقوق شهروندی یک امتیاز است که به اتباع کشور در محدوده مرزها داده می شود، ولی حقوق شهروندی ازدیدگاه محیط زیست را نمی توان محدود به مرز نمود زیرا محیط زیست مرزها را درمی نوردد. فاعل فعل آلوده کننده را ناقض حقوق زیست محیطی شهروندی می نامند. اغلب رفتارهای نقض حقوق زیست محیطی شهروندی مطابق قانون، دردسته بندی جرایم ارتکابی نسبت به عناصر جاندار، بی جان و یا جرایم غیر مستقیم علیه محیط زیست قرار میگیرد. ایجاد آلودگی به هر شکل آن از جمله آلودگی های بصری، آب، هوا، پسماندها و غیره، سلامتی روحی، روانی و جسمی شهروندان رابه خطر می اندازد واصلی ترین حق شهروندی را که هماناحق حیات وسلامتی است باخطر جدی مواجه می سازد.لذا عملکرد دادگاه ها ودادسراهای تخصصی درزمینه محیط زیست بایدمانعی درمقابل ناقضان حقوق شهروندی باشد.حق انسان‌هادرداشتن محیط زیستی امن وسالم، به عنوان یك حق بشری دركنارسایرحقوق شناخته شده برای بشر،چندسالی است كه موردبحث وبررسی محافل علمی وطرفداران محیط زیست است.دراین پایان نامه،مبانی حق بهره‌مندی ازمحیط زیست سالم،ازدیدگاه قرآن كریم موردبحث و بررسی قرار میگیرد.
1- مقدمه:
حمایت از زیاندیدگان در برابرآثار خطرناك ناشی از آلودگی های محیط زیست و الزام به جبران خسارات ناشی از آلودگی هوا، خاک،آب و… هدف اصلی رژیم های مسئولیت مدنی در این حوزه است. به دیگرسخن، مسئولیت های مدنی در این حوز ه به چگونگی و نحوه جبران خسا رات ناشی از این آلودگی می پردازند. با توجه به میزان روز افزون خسارات ناشی از آلودگی هوا بویژه بر اموال، اشخاص و سایر عناصر محیط زیست ما نیازمند تحول جدی در مبانی حقوقی مسئولیت در این زمینه پیش بینی ضمانت های ویژه خسارات زیست محیطی هستیم. در اینجا این سوال اساسی مطرح است که آیا میتوان در رژیم کنونی حاکم بر مسئولیت مدنی با تمسک بر ضمانت ها و قواعد رایج درحقوق مسئولیت مدنی به جبران خسارات ناشی ازآلودگی هوا پرداخت ؟
و سوال اساسی تر اینکه چگونه و تحت چه شرایطی امکان اعمال ضمانت های مدنی برای مقابله با آلودگی هوا وجود داشته وچه مشکلات وموانعی در این خصوص قابل بررسی است. پیش فرض اساسی این است که امکان جبران خسارات ناشی از آلودگی هوا به دلیل ماهیت و ویژگیهای خاص این قسم از آلودگیها کمتر توسط حقوق مسئولیت مدنی حمایت میشود.و در بسیاری از موارد با توجه به اصول وقواعد حقوقی حاکم برحقوق مسئولیت مدنی بویژه در نظامهای ملی که مسئولیت مدنی زیست محیطی را هنوز برمبنای نظریه تقصیراستوار نموده اند بسیاری ازخسارات حاصل از آلودگی هوا،آب،خاک،جنگل،انسان و…(محیط زیست) به مرحله جبران خسارت نمی رسد و بسیاری از آنها جبران نشده باقی میماند. لذاهمان گونه که بحث خواهد شد حقوق مسئولیت مدنی در زمینه جبران خسارات ناشی ازآلودگیزیست محیطی با چالشهای جدی مواجه است و در زمینه اعمال ضمانت های مدنی عرصه محدودی وجود دارد که این امر مستلزم تصویب قوانین ویژه و نیازمند تحول اساسی در رژیم حقوقی حاکم بر مسئولیتهای مدنی زیست محیطی و شکل دهی قواعد خاص حاکم بر مسئولیت مدنی ناشی از این قسم از آلودگیهاست. ضمانت های مدنی مقابله با آلودگی هوا از دوجنبه قابل بررسی است. مطرح میشود و شامل آندسته از تعهدات و شروط زیست محیطی می شود که در قراردادها بویژه قرارداده میشود که مربوط«
یک مطلب دیگر :
دانلود پایان نامه درمورد اصل لزوم قراردادها
مسئولیت قهری » عمرانی پیشبینی گردیده و دیگری ضمانت های ناشی از به آندسته از اقدامات آلایندهای میگردد که به موجب قانون نسبت به آنها دعوای مسئولیت مدنی مطرح و بدنبال آن بحث جبران خسارات ناشی از آلودگی هوا به میان می آید. در ذیل ضمن بررسی قواعد ضمانت های برآمده از هر دو مسئولیت مد نی را ارزیابی و موانع و چالشها ی موجود درحوزه مقابله با آلودگی هوا را با توجه به تجربه فرانسه؛ ایران و… اشاره خواهیم نمود.
حفظ محیط زیست، پاسخ به یكی از نیازهای امروز جامعه برای نگاهداری بیشتر از محیط زیست و رعایت حقوق عمومی است و تخریب محیط زیست معلول نابرابری‌های اجتماعی و استفاده‌های غلط از طبیعت و یكی از عوامل تضییع حقوق انسان‌هاست. با نگاهی به متون دینی میتوان دریافت كه محیط زیست و توجه به تأمین سلامت آن و حركت در جهت دستیابی به محیط سالم، از حقوق اساسی بشر است؛ همانگونه كه تخریب محیط زیست در اثر نشناختن حقوق بشر است. انسان به عنوان « اشرف مخلوقات و جانشین خداوند» بر روی زمین، حق دارد از نعمت‌های الهی استفاده كند؛ اما این استفاده نباید آن چنان باشد كه حق دیگران در بهره‌برداری از این نعمت الهی در خطر قرار گیرد. به عبارت دیگر، انسان همانگونه كه حق استفاده و بهره‌مندی از محیط زیست سالم را دارد، مسئولیت درست استفاده كردن از آن را نیز بر عهده دارد. با نگاهی به وضعیت فعلی محیط زیست، در می‌یابیم كه انسان‌ها در بهره‌برداری از طبیعت و محیط زیست به مسئولیت خود در حفظ و حراست از آن به درستی عمل نكرده‌اند. شاهد این سخن، بحران عظیمی است كه در محیط زیست دچار آن شده است. تخریب و نابودی روزافزون جنگل‌ها و مراتع، نابودی گونه‌های نادر گیاهی و جانوری، آلودگی آب، خاك و هوا، استفاده از سلاح‌های هسته‌ای و شیمیایی، ورود مواد نفتی و آلاینده‌های دیگر مانند: فاضلاب كارخانه‌ها و مجتمع‌های صنعتی به رودخانه‌ها و دریاها، آسیب دیدن لایه ازن، باران‌های اسیدی، مصرف روزافزون سوخت‌های فسیلی، استفاده بی‌رویه از سموم دفع آفات نباتی و ده‌ها عامل آلوده كننده دیگر كه نام بردن از آنها فقط بر تلخ‌كامی و ناراحتی انسان می‌افزاید گویای این واقعیت مهم است كه بشر در داد و ستد خود با محیط زیست، راه خطرناك و مهلكی را در پیش گرفته كه نتیجه آن چیزی جز به خطر افتادن سلامت و حیات انسان و دیگر موجودات نخواهد بود. اندكی تأمل و تفكر در آمارهایی كه همه روزه در مورد وضعیت محیط زیست بیان میشود، كافی است تا انسان خود را بر لب پرتگاهی احساس كند كه ساخته و پرداخته خود اوست. در مقابله با این خطر بزرگ كه موجودیت انسان و دیگر جانداران را با تهدید روبه‌رو كرده است، تلاش‌های فراوانی در سطح جهان صورت گرفته تا از شدت و پیشرفت این بحران كاسته شود. برگزاری ده‌ها كنفرانس بزرگ جهانی مانند (كنفرانس استكهلم، درباره محیط زیست انسانی)، (كنفرانس ریو، درباره محیط زیست و توسعه) و ، برگزاری (اجلاس ژوهانسبورگ) بخشی از اقدامات جهانی در مقابله با بحران عظیمی است كه جهان به واسطه آلودگی و تخریب محیط زیست گرفتار آن است. علاوه بر این، تهیه و تصویب اسناد بین‌المللی فراوان در جهت مقابله با بحران زیست‌محیطی جهان، از جمله (اعلامیه استكهلم)، (اعلامیه ریو)، (منشور جهانی طبیعت) بخش دیگری از اقدامات بین‌المللی در این باره است.
نكته مهم آن است كه دسترسی به اطلاعات زیست‌محیطی شرط لازم برای تحقق حق افراد، برای مشاركت در اتخاذ تصمیمات زیست‌محیطی است؛ زیرا آگاهی یافتن از آثار و پیامدهای عواملی كه بر محیط زیست تأثیرگذارند، وابسته به دسترسی افراد به اطلاعات زیست‌محیطی است. پس از این مرحله است كه افراد با آگاهی كامل می‌توانند در اتخاذ تصمیمات زیست‌محیطی مشاركت داشته باشند. حق دیگری كه در چارچوب حق بهره‌مندی از محیط زیست سالم باید از آن سخن گفت، حق آموزش مسائل زیست‌محیطی است. این وظیفه دولت‌هاست كه نسبت به آموزش مسائل محیط زیست به افراد جامعه اقدام كنند. این عمل می‌تواند از طریق مدارس، كتاب‌های آموزشی و رسانه‌های عموم انجام پذیرد. حق دسترسی به جبران خسارت یكی دیگر از تقسیمات حق بهره‌مندی از محیط زیست سا لم است. بر این اساس هر شهروندی باید حق دسترسی به مراجع قضایی و جبران خسارت زیست‌محیطی را داشته باشد.
حق بهره‌مندی از محیط زیست سالم، در درون خود متضمن چند حق دیگر است كه عبارتند از:
1-حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی،
2-حق آموزش مسائل زیست محیطی،
3-حق تصمیم‌گیری در مورد مسائل زیست محیطی،
4-حق دادرسی و جبران خسارت زیست محیطی،
حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی، از یك طرف به حق افراد در كسب اطلاعات زیست محیطی بدون هیچ محدودیتی اشاره دارد و از طرف دیگر اشاره به تكالیف دولت‌ها در واگذاری این اطلاعات به افراد جامعه دارد.
