فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                          صفحه

فصل سوم: كلیاتی درباره نمد

3-1 كلیات نمد درایران………………………………………………………………………………………………………13

3-1-1 مزایای نمد…………………………………………………………………………………………………………….15

3-1-2عوارض ناشی از نمد مالی…………………………………………………………………………………………17

3-1-3 فصل كار……………………………………………………………………………………………………………….18

3-1-4 نمدمالی در ایران…………………………………………………………………………………………………….18

3-1-5 خاصیت نمدی شدن پشم………………………………………………………………………………………..19

3-1-6 مناطق نمدمالی در ایران و مختصات آنها……………………………………………………………………19

3-1-7 چگونگی تبدیل پشم به نمد……………………………………………………………………………………..20

3-1-7-1 پشم…………………………………………………………………………………………………………………..21

3-1-7-2 لیف پشم……………………………………………………………………………………………………………21

3-1-7-3 خواص فیزیكی پشم……………………………………………………………………………………………22

3-1-8 چگونگی نمدی شدن پشم……………………………………………………………………………………….22

 

3-1-8-1 عوامل تسریع كننده……………………………………………………………………………………………..23

3-1-8-2 انواع پشم هایی كه در نمد مالی مصرف می شود…………………………………………………….23

3-1-9 اصطلاحات نمد……………………………………………………………………………………………………..25

3-2 مراحل تهیه نمد………………………………………………………………………………………………………….25

3-2-1 نقش بندی……………………………………………………………………………………………………………..27

3-2-2 مواد نمد مالی در كرمانشاه……………………………………………………………………………………….32

3-2-3 انواع تولیدات نمدین در كرمانشاه……………………………………………………………………………..33

3-2-4 ابزار نمد مالی………………………………………………………………………………………………………..35

فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                          صفحه

فصل چهارم: جایگاه رنگ در نمد كرمانشاه

4-1 نمدهای خود رنگ………………………………………………………………………………………………………40

4-2نمدهای رنگی……………………………………………………………………………………………………………..41

4-3 رنگ درنمدهای ایران………………………………………………………………………………………………….42

4-4 انواع رنگ های مصرفی……………………………………………………………………………………………….42

فصل پنجم: نقش های نمد كرمانشاه

5-1 نقوش نمد………………………………………………………………………………………………………………….47

5-1-1 نقوش جانوری……………………………………………………………………………………………………….47

5-1-2نقوش گیاهی…………………………………………………………………………………………………………..60

5-1-3 نماد های طبیعی……………………………………………………………………………………………………..64

5-1-4 اشیاء……………………………………………………………………………………………………………………..68

5-1-5 اشکال تجریدی………………………………………………………………………………………………………74

5-2 اجرای نقوش بر روی نمد……………………………………………………………………………………………80

5-2-1 اجرای نقش شكاردر طراحی نمد…………………………………………………………………………….80

5-2-1-1 نحوه جایگزینی نقش بز در كادر نمد…………………………………………………………………….86

5-2-1-2 نحوه جایگیری نقش مرغ در كادر نمد…………………………………………………………………..91

5-2-2 اجرای نقوش تجریدی در طراحی نمد……………………………………………………………………….94

5-2-3 نحوه جایگیری نقوش گل وگیاه در كادر نمد……………………………………………………………100

5-2-4 نحوه جایگیری نقوش اشیاء در كادر نمد………………………………………………………………….105

یک مطلب دیگر :

5-3- حاشیه نمد……………………………………………………………………………………………………………107

فصل ششم: بررسی و تحلیل نمد با ترکیبی از نقوش

6-1 نمد با طرح ترکیب جانوری و اشیاء……………………………………………………………………………112

فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                          صفحه

6-2 نمد با طرح ترکیب جانوری……………………………………………………………………………………….113

6-3 نمد با طرح ترکیب گیاهی و جانوری…………………………………………………………………………..114

6-4 نمد با طرح اشکال تجریدی……………………………………………………………………………………….115

6-5 نمد با طرح نقوش گیاهی…………………………………………………………………………………………..116

6-6 نمد با طرح نقوش گیاهی…………………………………………………………………………………………..117

6-7 نمد با طرح نقوش گیاهی………………………………………………………………………………………….118

6-8 نمد با طرح ترکیب گیاهی و اشیاء………………………………………………………………………………119

6-9 نمد با طرح ترکیب گیاهی و جانوری………………………………………………………………………….120
6- 10 نمد با طرح نقوش جانوری…………………………………………………………………………………….121

6-11 نمد با طرح ترکیب جانوری و گیاهی…………………………………………………………………………122

6-12 نمد با طرح جانوری………………………………………………………………………………………………..124

6-13 نمد با طرح جانوری………………………………………………………………………………………………..125

فصل هفت: نتیجه گیری و پیشنهادات حاصل از تحقیق

7-1 نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………..128

7-2 پیشنهادات حاصل از تحقیق……………………………………………………………………………………….

نمدمالی از جمله هنرهای سنتی، کاربردی منطقه عشایر کرمانشاه است که از دیر باز در این استان وجود داشته و تاریخی به قدمت دست بافی دارد. در گذشته انواع پوشش های پشمی و زیراندازها حتی زین اسب ها از نمد تهیه می شد. در حال حاضر مصرف پوشش آن از قبیل کلاه نمدی، جلیقه و فرجی می باشد و چه زیباست نقشه های رنگین این نمد ها که هنوز در کف سیاه چادرها و بر دوش چوپانان خود نمایی می کنند.

کاربرد نمد در بین عشایر به ویژه آنهایی که در حال کوچ هستند بیشتر می باشد. نمدهای زیرانداز منطقه معمولأ به دو رنگ سیاه و سفید به صورت سفید در زمینه و سیاه در نقش می باشد.البته رنگ های سبز، سرخ، پرتقالی و بنفش هم در زمینه سفید برای تزیین کردن می افزایند. نقش های متداول در روی نمدهای مختلف کرمانشاه عبارتند از: شمشیر، تپانچه، رنگین کمان، گل ترنج، تبر زین، درخت، گنجشک، کله قوچی، نیلوفر، بز کوهی، مرغ، پله و جغه شاهی.نمدمالی یکی از کهن ترین هنرهای سنتی مردم استان کرمانشاه است.تقریبابه قبل از اسلام برمی گردد.وبا توجه به اینکه تولیدآن راحت بوده ومواد اولیه آن نیز در دسترس عشایرمنطقه است .به راحتی تولیدو از جمله هنرهای شاخص استان کرمانشاه محسوب می شود.

همیشه نقش های نمدتوجه مرا به خودجلب می کرد. نقش های ساده و بسیار زیبا و هنرمندانه.

چگونگی ساخت نمد ،انتخاب پشم وچیدمان نقش ها اولین شناخت من از هنر نمد مالی بود.در فصل های این پژوهش به انتخاب رنگ وساخت نمدهای خودرنگ پرداختم .ودر فصل دیگر به معرفی نقوش وجایگاه این نقش ها در زندگی عشایر کرمانشاه.درفصل شش این پژوهش به چیدمان این نقش ها در کنار یکدیگر که گاهی به صورت تک نقش و گاهی به صورت ترکیبی در کنار یکدیگرقرار گرفته اند.تعدادی از این نمدهارا معرفی نموده ام ودر آخرنتیجه گیری و پیشنهادات.

 

1-1 بیان مسالۀ تحقیق

هنگامی که برای نخستین بار انسان توانست سنگ را مطابق میل خویش شکل دهد. در واقع نخستین گام را برای شکافتن و در هم شکستن مواد و جستجو در ساختمان پنهان آنها و بالاخره تسلط بر طبیعت برداشت. انسان به تدریج با استفاده از این مهارتها، پیچیده‌تر، عمیق‌تر، ظریف‌تر و سریع‌تر به گذشته خود نگریسته و در پیوستگی تاریخ لحظات گذرای زندگی را به نمایش گذاشته است. در ایران تنوع و گونه گونی این آثار، با عنوان هنرهای مردمی و صنایع دستی و در شاخه‌ای پیچیده‌تر با عنوان هنرهای سنتی از آن یاد می‌شود که بسیار گسترده و کمال یافته است و گسترده وسیعی را در برمی‌گیرد. به طور کلی صنایع دستی به بخشی از هنر و صنعت گفته می‌شود که با بهره‌گیری از مواد اولیه بومی و انجام کار اساسی به کمک دست و افزار دستی در مراحل مختلف تولید، منجر به ساخت محصولاتی می‌شود که هر واحد از این محصولات به شکلی ذوق هندسی و خلاقیت فکری سازنده آن را به نمایش می‌گذارد و نمد یکی از این هنرهای سنتی است که سالیان درازی است در این سرزمین تولید می‌شود و می‌توان گفت که تمام خصایص یک هنر بومی و سنتی را در خود حفظ کرده، چه از نظر مواد اولیه و چه از نظر مراحل ساخت و چه از نظر طراحی نقوش و رنگ‌بندی، و اگر از نظر قدمت بخواهیم این هنر را بررسی کنیم شاید به جرأت به توان گفت که از قدیمی‌ترین محصولات صنایع دستی ایران محسوب می‌شود.

1-2 اهمیت موضوع تحقیق و دلایل انتخاب آن

نمد که همواره از دیرباز مورد استفاده بشر بوده است. از جنبه‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از موارد مهم مقاومت نمد است که به سادگی نابود نمی‌شود. پشم چنان درهم تنیده شده است. که به سادگی جدا نمی‌گردد. نمد علاوه بر ساختمان فیزیکی ویژه‌اش، در خصوص زیبایی نقوش و  تولیدش اهمیت خاص خود را دارد. با توجه به رنگ‌ها و نقش‌های خاص به کار رفته در نمد کرمانشاه بر آن شدم که پژوهشی بر طرحها و نقش‌های نمد کرمانشاه انجام دهم و تلاش خواهم کرد نمدهای مختلف شهرهای ایران را مورد بررسی قرار دهم تا در نهایت انواع نقش‌ها و طرح‌های نمد کرمانشاه را مورد بررسی قرار گیرد. به طور کلی توجه دوباره و بازنگری در هنرهای بومی و منطقه‌ای در این دوران اهمیت فراوانی داشته و رویکرد به این گونه هنرها البته با ادراک معاصر- نقش مهمی در روند خلاقیت و نوگرایی در هنرامروز می‌تواند داشته باشد.

1-3 هدف‌های تحقیق