کوئینتیلیان………………………………………………………………………………       13

هوراس………………………………………………………………………………….         14

دوناتوس………………………………………………………………………………..         14

2-1-4 تاریخچه ی طنز در قرون وسطی……………………………………  14

2-1-5 تاریخچه ی طنز در دوره ی رنسانس………………………………  15

وتره فاوستو…………………………………………………………………………….     15

فرانسیسکو روبرتلوس……………………………………………………………..___________________ 16

مدیوس………………………………………………………………………………… 16

گیرولامو موزیو………………………………………………………………………____________ 16

گیلیو سزار اسکالیگر……………………………………………………………… 17

تریسینو………………………………………………………………………………….       17

لودویک کاستلوترو…………………………………………………………………._____________ 18

برناردو پینو…………………………………………………………………………….______ 19

2-1-6 تاثیرات در اروپا………………………………………………………….._________________________ 19

2-1-7 ایران و مطالعات طنز…………………………………………………….__________________________________ 20

2-1-8نظریات معاصر در باب طنز…………………………………………..    23

نظریه ی ناهمخوانی……………………………………………………………….._______________ 25

نظریه ی برتری جویی…………………………………………………………….._______________________ 26

 

نظریه ی رهایی………………………………………………………………………____________ 27

2-1-8-1 نظریات معاصر زبانشناسی در باب طنز……………………….    28

2-2 مبانی نظری تحقیق………………………………………………………..____________________________ 38

2-2-1نظریه ی انگاره ی معنایی طنز………………………………………… 40

2-2-2نظریه ی عمومی طنز کلامی……………………………………………  42

2-3 مبانی عملی تحقیق………………………………………………………….._________________________ 49

2-4 جمع بندی………………………………………………………….._____________ 53

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1مقدمه………………………………………………………………………………   55

3-2داده های تحقیق……………………………………………………………….____________________ 55

3-3روش تحقیق…………………………………………………………………….______________ 55

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها

4-1 مقدمه……………………………………………………………………………._____ 58

4-2 تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها…………………………………………  58

4-3تجزیه و تحلیل داده ها برپایه ی آمار توصیفی………………………  103

4-3-1میزان فراوانی انواع تقابل انگاره…………………………………….. 103

4-3-2میزان فراوانی انواع مکانیسم منطقی……………………………….. 104

4-3-3میزان فراوانی متغیر هدف…………………………………………….. 105

4-3-4میزان فراوانی مکانیسم شیوه ی روایت…………………………… 106

4-4جمع بندی ……………………………………………………………………. 107

              فصل پنجم : نتیجه گیری

5-1 مقدمه…………………………………………………………………………… 109

5-2 بررسی پرسش ها و محک فرضیه های پژوهش……………………__________________________________ 109

5-3دستاوردهای فرعی پژوهش………………………………………………. 110

5-4 کاربردهای تحقیق………………………………………………………….. 111

5-5 پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی…………………………………. 112

فهرست منابع و ماخذ

منابع داخلی…………………………………………………………………………. 114

منابع خارجی……………………………………………………………………….. 115

یک مطلب دیگر :

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها:

نمودار4-1………………………………………………………………………………________ 104

نمودار4-2………………………………………………………………………………______ 105

نمودار4-3………………………………………………………………………………______ 106

نمودار4-4………………………………………………………………………………______ 107

 

 

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

 

1-1مقدمه :

استفاده از طنز ، از دیرباز در میان تمام ملل جهان رایج بوده است. طنز در ادوارمختلف تاریخ بشری،توانسته تبلور افکار ، اندیشه ، احساسات و دغدغه های بشر به گونه ای متفاوت باشد. از میان انواع متفاوت طنز ، جک ها همواره جایگاه خاصی در جوامع گوناگون داشته اند.

حوزه ی طنز یکی ازحوزه هایی است که می توان گفت به تازگی به حوزه های تحقیقاتی زبانشناسی اضافه شده است و زبانشناسان از دیدگاههای مختلف به بررسی این مقوله می پردازند. با وجود گذر سال های نه چندان طولانی از زمان آغاز تحقیقات جدی وتخصصی طنز،پژوهشگران به موفقیت های بسیاری دراین عرصه دست یافته اند و در زمینه های مختلف معنی شناسی، كاربردشناسی،        نشانه شناسی، عصب شناسی زبان، زبان شناسی رایانه ای،زبان شناسی شناختی، آموزش زبان و … درباره ی طنز و زیرمجموعه های متعدد آن، به ارائه ی نظریات بسیاری پرداخته اند.

در ایران نیز هیچ دوره ای از تاریخ ادبی خالی از طنز و طنزپردازنبوده است؛ اما آنچه نویسندگان ما در شناخت و معرفی طنز و طنزپردازی گفته و نوشته اند،سابقه طولانی نداشته وتا کنون تحقیقات محدودی در مورد طنزدر زبان فارسی انجام شده و عمر آن از چهل سال نمی گذرد واین تحقیقات نیز بیشتر به انواع طنز نوشتاری پرداخته اند و پژوهش های انجام شده ، به ویژه در مورد جک های فارسی بسیار محدود می باشند.

1-2بیان مساله :

طنز یک پدیده ی جهانی است .با مشاهده ی رفتار روزمره ی خود ، مطمئنا می فهمیم که همه ما در بیشتر موقعیت ها نسبت به طنزعکس العمل نشان می دهیم . بنابراین باید بپذیریم که طنز یکی از بخش های اصلی مکالمات روزمره ما را تشکیل می دهد و این یک واقعیت کلی است که همه    انسان ها به طور طبیعی از رفتار و گفتار خنده آور استفاده می کنند . همین اهمیت طنز در زندگی انسان است که موجب شده طنز، به ویژه در سال های اخیر،جایگاه مهمی را در تحقیقات زبان شناسی به خود اختصاص دهد و توجه اندیشمندان زیادی را به خود جلب کند.

 

از میان انواع گوناگون طنز ،طنز کلامی از رایج ترین انواع طنز است ودر میان طنزهای کلامی ،   جُک ها جایگاه ویژه ای دارند . زبان فارسی نیز از جمله زبان هایی است که در آن جُک ها ی فراوانی وجود دارد و هر روزه شاهد ایجاد جُک های به روز تری برای هر پدیده ی اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی جدید هستیم به گونه ای که شاید در کمتر زبانی  شاهد حجم این چنینی جُک ها  باشیم .

ریچی[1]  در کتاب “تحلیل زبانشناختی جک ها” بیان می کند که جک ها داده های مناسبی برای تحقیق هستند. او دلایل زیر را بیان می کند  :

“جک ها منابع حاضری از مثال های مورد آزمایش قرار گرفته هستند و نسبتا مناقشه ی کمی در مورد اینکه متنی جک است یا نه وجود دارد.

جک ها نسبتا وابسته به محتوای درونی هستند (خود شمول هستند )و نوعا در شرایط فراوانی قابل باز تولید هستند ، هرچند این امر انکار ناپذیر است که الزاماتی پیش از آنکه یک جک ، (در یک بافت مشخص ) مناسب باشد ، وجود دارد. با این حال باور داریم که این محدودیت ها میان جک و شرایط شاید کمتر از ارتباطات غنی ای باشند که عموما در اتفاقات جالبی که به طور روزمره پیش   می آیند ، دخیل هستند.

جک ها کوتاه هستند که موجب می شود تحلیل گر بتواند آن ها را بیشتر مدیریت کند.” (Ritchie,2004:30)

درپژوهش حاضر به مقوله ی طنز، به طور اخص جک های فارسی ، از دیدگاه نظریه ی عمومی طنز کلامی[2] (GTVH) پرداخته شده است . بر پایه ی این نظریه هر طنزی نمودی از شش متغیر یا منابع دانش است که عبارتند از تقابل انگاره ، مکانیسم منطقی ، موقعیت ، هدف ، شیوه ی روایت و زبان .

نظریه ی GTVH یک نظریه ی زبانشناسانه است که دیگر حوزه های زبانشناسی را نیز در بر      می گیرد. بخصوص حوزه هایی چون زبانشناسی متنی ، نظریه ی روایتگری . این نظریه همچنین به