فصل دوم پیشینه پژوهش

2-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………… 13

2-2 پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………. 13

2-2-1 دغدغه مسیر شغلی چیست؟…………………………………………………………. 13

2-2-2 اصول نظریه رشدی سوپر …………………………………………………………… 14

2-2-3 خودپنداره…………………………………………………………………………………. 16

2-2-4 مراحل رشد شغلی……………………………………………………………………… 16

2-2-5 بلوغ مسیر شغلی………………………………………………………………………… 18

2-2-6 انتخاب شغل و شخصیت……………………………………………………………… 20

2-2-7 آرزوهای شغلی………………………………………………………………………….. 21

2-2-8-نظریه گاتفردسون……………………………………………………………………….. 22

2-2-9 دغدغه‌های شغلی در نظریه سازه مندی مسیر شغلی……………………………. 25

2-2-10 اصول نظریه سازه مندی شغلی…………………………………………………….. 26

2-2-11 ابعاد انطباق پذیری شغلی …………………………………………………………….. 28

2-3 مطالعات انجام شده ………………………………………………………………………….. 29

2-3-1 مطالعات انجام شده در خارج کشور………………………………………………… 29

2-3-2 مطالعات انجام شده در داخل کشور…………………………………………………. 32

2-3-3 نتیجه گیری از تحقیقات قبلی…………………………………………………………… 33

     فصل سوم : روش پژوهش

3-1 روش پژوهش………………………………………………………………………………….. 35

3-2 جامعه آماری…………………………………………………………………………………… 35

3-3 نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………….. 35

3-4 ابزار پژوهش……………………………………………………………………………………. 39

3-4-1 پرسشنامه دغدغه‌های شغلی بزرگسالان سوپر…………………………………….. 39

3-4-2 پرسشنامه ویژگی‌های دموگرافیک…………………………………………………….. 41

3-5 روش تجزیه و تحلیل آماری……………………………………………………………….. 42

 

فصل چهارم یافته های پژوهش

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 44

4-2 بررسی یافته های توصیفی………………………………………………………………….. 44

4-3 بررسی سوال های تحقیق………………………………………………………………….. 55

4-3-1 سوال اول…………………………………………………………………………………… 55

4-3-1-1 متغیر جنسیت…………………………………………………………………………… 55

4-3-1-2 متغیر سن………………………………………………………………………………… 55

4-3-1-3 متغیر تحصیلات……………………………………………………………………….. 57

4-3-1-4 متغیر تأهل………………………………………………………………………………. 57

4-3-1-5 متغیر درآمد…………………………………………………………………………….. 58

4-3-2 سوال دوم…………………………………………………………………………………… 58

4-3-2-1 متغیر وضعیت استخدام………………………………………………………………. 58

4-3-3 سوال سوم………………………………………………………………………………….. 59

4-3-3-1 متغیر سابقه کار………………………………………………………………………… 60

4-3-4 سوال چهارم………………………………………………………………………………… 61

4-3-4-1 متغییر محل کار (بخش)…………………………………………………………….. 62

4-3-5 سوال پنجم………………………………………………………………………………….. 64

4-3-5-1 متغیر نوبت کاری……………………………………………………………………… 64

 

       فصل پنجم: نتایج پژوهش

5-1 مقدمه:……………………………………………………………………………………………. 66

5-2 خلاصه طرح و نتایج پژوهش………………………………………………………………. 66

5-3 بحث در یافته ها……………………………………………………………………………………… 67

5-3-1 بحث در مورد سوالات تحقیق ……………………………………………………………… 67

5-3-1-1-1 متغیر جنسیت……………………………………………………………………………… 67

5-3-1-1-2 متغیر سن…………………………………………………………………………………… 677

5-3-1-2سوال دوم………………………………………………………………………………………. 68

5-3-1-2-1 متغیر وضعیت استخدام………………………………………………………………… 68

5-3-2-3 سوال سوم…………………………………………………………………………………….. 69

5-3-2-3-1 متغیر سابقه کار…………………………………………………………………………… 69

5-3-2-4 سوال چهارم………………………………………………………………………………….. 70

5-3-2-4-1 متغیر محل کار (بخش)………………………………………………………………… 70

5-3-2-5 سوال پنجم……………………………………………………………………………………. 71

5-3-2-5-1 متغیر شیفت کاری……………………………………………………………………….. 71

5-4 محدودیت های پژوهش……………………………………………………………………………. 71

5-5 پیشنهادات پژوهش………………………………………………………………………………….. 72

پیوست 1……………………………………………………………………………………………………… 74

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………. 78

                                           فهرست جدول‌ها

جدول (1-3) فراوانی و درصد افراد در نمونه آماری به تفکیک جنسیت…………………… 36

جدول (2-3) میانگین، حداقل و حداکثر سن افراد در نمونه آماری…………………………. 36

جدول (3-3) فراوانی و درصد وضعیت تاهل افراد در نمونه آماری به تفکیک جنسیت.. 36

جدول (4-3) فراوانی و درصد تفکیکی میزان تحصیلات افراد در نمونه آماری………….. 37

جدول (5-3) فراوانی و درصد تفکیکی وضعیت استخدامی افراد در نمونه آماری……… 37

جدول (6-3) فراوانی و درصد تفکیکی وضعیت شیفت کاری افراد در نمونه آماری…… 37

 

جدول (7-3) فراوانی و درصد میزان درآمد افراد در نمونه آماری………………………….. 38

جدول (8-3) فراوانی و درصد افراد در نمونه آماری به تفکیک بخش محل خدمت……. 38

جدول (9-3) بخشهای مختلف پرسشنامه دغدغه‌های شغلی بزرگسالان…………………….. 40

جدول(10-3)نتایج آلفای كرونباخ مراحل و نمره كل پرسشنامه دغدغه‌های شغلی بزرگسالان    41

جدول (4-1) گروه بندی متغیرهای جمعیت شناختی……………………………………………… 45

جدول(4-2) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر جنسیت……. 45

جدول(4-3) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر سن……….. 46

جدول(4-4) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر میزان تحصیلات     .47

جدول(4-5) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر وضعیت تأهل        48

جدول(4-6) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر درآمد……… 49

جدول(4-7) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر وضعیت استخدام50

جدول(4-8) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر سابقه کار… 51

جدول(4-9) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر محل کار (بخش)                       52

جدول(4-10) میانگین و انحراف استاندارد نمرات افراد نمونه برحسب متغیر شیفت کاری        53

جدول(4-11) آزمون لوین برای تساوی واریانس های گروه های متغیر سن………………. 54

جدول(4-12) آزمون t برای تساوی بین میانگین های گروه های متغیر جنسیت………….. 55

جدول(4-13) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های گروه های متغیر سن………………… 56

جدول(4-14) آزمون تعقیبی شفه برای تساوی میانگین های گروه های متغیر سن……….. 56

جدول(4-15) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های گروه های متغیر تحصیلات……….. 57

جدول(4-16) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های گروه های متغیر تأهل………………. 57

جدول(4-17) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های گروه های متغیر درآمد…………….. 58

جدول(4-18) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های متغیر وضعیت استخدام…………….. 58

جدول(4-19) آزمون تعقیبی شفه برای تساوی میانگین های طبقه های متغیر وضعیت استخدام.59

جدول(4-20) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های متغیر سابقه کار………………………. 60

جدول(4-21) آزمون تعقیبی شفه برای تساوی میانگین های طبقه های متغیر سابقه کار… 61

جدول(4-22) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های متغیر محل کار (بخش)……………. 62

جدول(4-23) آزمون تعقیبی شفه برای تساوی میانگین های طبقه های متغیرمحل کار(بخش).63

جدول(4-24) آزمون مانوا برای تساوی میانگین های متغیر شیفت کاری…………………… 64

یک مطلب دیگر :

فهرست نمودارها

نمودار(4-1) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی جنسیت………….. 46

نمودار(4-2) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی سن………………. 47

نمودار(4-3) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی تحصیلات………. 48

نمودار(4-4) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی وضعیت تأهل…. 49

نمودار(4-5) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی درآمد……………. 50

نمودار(4-6) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی وضعیت استخدام……….. 51

نمودار(4-7) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی سابقه کار………. 52

نمودار(4-8) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی محل کار (بخش)……….. 53

نمودار(4-9) میانگین نمره کل نگرانی شغلی در متغیر جمعیت شناختی شیفت……………. 5

چکیده

زمینه. با توجه به حساسیت شغل پرستاری شناخت دغدغه های آنها در مسیر انتخاب شغل از ضروریات است تا این عزیزان از مراحل شغلی خود و دغدغه های آن مطلع شوند و انتخاب آگاهانه تری انجام دهند.

هدف. هدف پژوهش حاضرمقایسه دغدغه های شغلی پرستاران در بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه ع.پ اصفهان در سال 1389 بود.

روش. پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی- مقایسه ای و روش نمونه گیری دسترس بود. جامعه آماری شامل کلیه پرستاران و نمونه آماری براساس توان آزمون عبارت از 286 پرستار و بهیار شاغل در بیمارستانهای مذكوربود. . ابزار پژوهش پرسشنامه دغدغه‌های شغلی بزرگسالان سوپر بود که در این تحقیق پایایی آن74/ محاسبه شد. آزمونهای آماری عبارت بودند از t گروههای مستقل با حجم نابرابر، تحلیل وارایانس یك راهه، و آزمون تعقیبی شفه.

یافته ها. نتایج نشان دادند كه دغدغه های شغلی بر اساس سن در مراحل اصلی بقا (001/0 P=) و نمره کلی (024/0 P=)؛ وضع استخدام در مرحله بقا (023/0 P=)؛سابقه کاردر مرحله ایجاد (02/0 P=)،بقا (01/0 P=) و نمره کلی (045/0 P=)؛ و سرانجام، بر اساس محل کار (بخش) در مرحله قطع همکاری(03/0 P=) معنادار شده‌اند.

بحث و نتیجه گیری : نتایج پژوهش نشان داد كه بیشترین دغدغه پرستاران در متغییرسن و وضعیت استخدام از مراحل اصلی در مرحله بقا یعنی مرحله ای كه فرد یا در شغلش تثبیت می شود یا آن را تغییر می دهد كه با بالا رفتن سن افراد به مرحله واقعی انتخاب خود می رسند همچنین متغییر سابقه كار در مراحل بقا و ایجاد ، كه دغدغه در این مرحله به معنی آن است كه با افزایش سابقه كار افراد در شغل خود به ثبات بیشتری دست می یابند و و به واقعیت بیشتر توجه می كنند و به شغل علاقمند می شوندو سپس در شغل خود به ثبات می رسند و محل كار ( بخش) در مرحله قطع همكاری است كه به معنی آن است كه افراد با كار كردن در بخشهای مختلف دچار دغدغه های آن بخش شده و توانایی هایشان كاهش می یابد در نهایت به قطع همكاری یا بازنشستگی بیش از موعد می رسند.

1-1 مقدمه

انتخاب شغل تصمیمی‌است ‌که اگر با شناخت و آگاهی کامل انجام شود منجر به رضایت شغلی و آرامش انسان می‌شود و اگر با ناآگاهی صورت گیرد چه بسا نگرانی و دغدغه‌هایی برای انسان چه در بعد شغل و چه ابعاد دیگر زندگی ایجاد کند. انسانها با کامل شدن، تصمیم‌های کاملتری نیز می‌گیرند و تصمیم شعلی نیز از این قاعده مستثنی نیست. چه بسا شغلی که تا دیروز رضایت فرد را جلب کرده است امروز مایه نگرانی و دغدغه او شود و ناچار به تفکری راجع به نگرانی‌ها و یا حتی در صدد تغییرات شغلی برآید. پس تصمیم خود را بهبود بخشیده و نسبت به رفع دلواپسی‌های خود اقدا می‌‌موثر انجام می‌دهد.

انتخاب شغل یكی از مراحل زندگی است كه فرد در آن مفهو می‌‌را كه از خویش دارد، نشان می‌دهد. اما بدان حد صریح و روشن نیست كه قطعا بگوید: من چنین یا چنان شخصی هستم به همین طریق، ‌نگهداری و سازگاری شغلی برای یك فرد مبتدی عملی است تا دریابد اولا شغل به او اجازه می‌دهد كه نقشی را كه مایل است، ایفا كند. ثانیا نقشی كه كار اجازه ایفای آن را می‌دهد آیا با مفهومی‌كه او از خویشتن دارد مطابقت می‌نماید؟ آیا عناصر پیش بینی نشده در آن را می‌توان با خود هماهنگ كردو یا به نحوی اصلاح نمود كه با وی متناسب شود؟ و بالاخره روش آزمایش خویش در قبال واقعیت‌ها است تا معلوم شود فرد می‌تواند عملا با تصویری كه از خویش دارد زندگی كند یا نه ؟ (هاپاک،ترجمه اردبیلی، 1349، ص124)

ماهیت هر شغل تحت تاثیر سطح اقتصادی- اجتماعی فرد،توانایی ذهنی، خصوصیات شخصیتی و فرصت‌های مناسب پیش آمده قرار دارند و اینها دست به دست هم محدودیت‌ها یا فرصت‌هایی در اختیار فرد قرار می‌دهند. با این وجود، به دست آوردن شغل برای هر كس فرایند توسعه و تحقق تصویر شخصی فرد از خود است. بطوری كه رضایت شغلی هر كس تا حدود زیادی بستگی دارد به اینكه تا چه میزان كار یا زندگی، خروجی‌های شخصیتی و ارزش‌های فرد را فراهم می‌آورند.

افرادی كه خصوصیات حرفه ای خویش را می‌شناسند بیشتر احتمال دارد كه از زندگی حرفه ای خود كسب رضایت كنند، ‌ سوپر كه نظریه رشد حرفه ای او بیش از نظریه‌های دیگر مورد قبول مشاوران است بر این فرض است كه انتخاب شغل كاربرد مفهوم خویشتن پنداری[1] یا درك فردی خویش است. یعنی مردم مشاغلی را انتخاب می‌كنند كه معتقدند به آ‌نها امكان می‌دهد تا آنچه كه تصور می‌كنند هستند بشوند (سوپر، 1957، نقل از هیلی). خویشتن پنداری در نتیجه تاثیر متقابل ارث و محیط توسعه می‌یابد. خویشتن پنداری فرد منعكس كننده استعدادهای درونی و صفات خلقی اوست كه از طریق تجارب وی در نقشهای مختلف و همانندی با مدل‌های متفاوت گسترش یافته است. رشد و تكامل خویشتن پنداری جریانی مداوم است. هركس از مراحل سیر شغلی كه توام با وظایف مخصوصی می‌باشند می‌گذرد و تجارب او با این وظایف حرفه ای خویشتن پنداری حرفه ای او را شكل می‌دهد. از آنجا كه تصمیم گیری و انتخاب در سراسر زندگی حرفه ای رخ می‌دهد كوشش مستمر فرد بر این است كه این خویشتن پنداری حرفه ای گسترش یابنده را تكمیل نماید. (هیلی،ترجمه زندی پور، 1366).

به عقیده پارسونز[2] انتخاب شغل به عوامل بسیار وسیع و گسترده ای بستگی دارد كه از بین آنها سه مرحله را می‌توان نام برد:

1-شناسایی كامل توانایی[3]‌ها، ‌استعداد[4]ها، ‌رغبت[5]‌ها و محدودیت[6]‌های فرد

2-شناسایی مشاغل متعدد و آگاهی از عواملی كه به موفقیت، ‌رضایت شغلی منجر می‌شود.

3-ایجاد سازشی منطقی بین خصوصیات شخصی و شرایط شغلی كه به موفقیت و رضایت شغلی بینجامد.(شفیع آبادی، 1386،ص 23)

عوامل زیر در طرح ریزی شغلی و حرفه ای حائز اهمیت خاصی هستند:

• توانایی ذهنی: ‌احراز هر شغل به میزان معینی از رشد و توانایی ذهنی نیاز دارد.