1-2-2- مجالس مذهبی…………………………………………………………………………………………………13

1-2-3- حیات دینی………………………………………………………………………………………………………13

1-3- تاریخچه مجالس مذهبی…………………………………………………………………………………………..16

1-3-1- بررسی انواع مجالس مذهبی در زمان پیامبر و ائمه معصومین(علیهم‌السلام)………………………………….16

1-3-1-1- بررسی برگزاری مجالس مذهبی توسط اهل بیت(علیهم السلام)……………………………………………20

1-3-1-2-  جهت‌گیری مجالس مذهبی پس از شهادت امام حسین(علیه‌السلام)…………………………………21

1-3-2-  تاریخچه مجالس مذهبی در ایران………………………………………………………………………26

1-3-2-1- هجرت امام رضا‌علیه‌السلام به ایران………………………………………………………………..27

1-3-2-2- مهاجرت اهل بیت حضرت موسی بن جعفر‌ و امام رضاعلیهم‌السلام به ایران………….27

1-3-2-3- استقرار شیعیان مهاجر و شکل گیری شهر مقدس قم……………………………………29

1-3-2-4- ورود حضرت فاطمه معصومه‌سلام‌الله‌علیها به قم……………………………………………….29

1-3-2-5- برگزاری مجالس مذهبی بعد از شهادت حضرت امام رضاعلیه‌السلام……………………………..30

1-3-2-6- دوران آل بویه؛ رسمیت یافتن مجالس مذهبی در ایران…………………………………30

1-3-2-7- دوران سلجوقیان؛ حیات مخفی…………………………………………………………………32

1-3-2-9- دوران تیموریان؛ پیدایش مجالس مذهبی “روضه”……………………………………….33

1-3-2-10- دوران صفویه؛ اوج تعظیم شعائر……………………………………………………………..34

1-3-2-11- دوران افشاریان و زندیان؛ عصر افول و رکود……………………………………………34

1-3-2-12- دوران قاجار؛ غلبه ی زواید و حواشی بر اصل………………………………………….35

1-3-2-13-  دوران پهلوی؛ سیاست دوگانه………………………………………………………………..37

1-3-2-14- نقش مجالس مذهبی در پیروزی انقلاب اسلامی……………………………………….38

جمع­بندی……………………………………………………………………………………………………………………………..39

فصل دوم……………………………………………………………………………………………………………………………..40

کارکردهای  مجالس مذهبی در احیای دین با استفاده ازآیات و روایات…………………………………………40

 

2-1- اهمیت جماعت و مجالس در اسلام………………………………………………………………………………..41

2-2-  برپایی مجالس مذهبی از دیدگاه قرآن و روایات………………………………………………………………44

2-2-1- برپایی مجالس مذهبی از دیدگاه قرآن………………………………………………………………….45

2-2-1-1- انواع شعائر با توجه به آیات قرآن کریم………………………………………………………50

2-2-2- برپایی مجالس مذهبی از دیدگاه روایات………………………………………………………………56

2-3- جایگاه مجالس مذهبی مطلوب در حفظ و تداوم حیات دینی جامعه……………………………………62

2-3-1- کارکرد عبادی:………………………………………………………………………………………………….62

2-3-1-1- تبیین معارف دینی:…………………………………………………………………………………..64

2-3-1-2- فراهم سازی زمینه تهذیب نفس:………………………………………………………………..65

2-3-1-3-  بیان روایات و معارف اهل بیت:……………………………………………………………….67

2-3-2- کارکرد سیاسی………………………………………………………………………………………………….68

2-3-2-1-  مجالس مذهبی ابزار مبارزه سیاسی اهل بیت (علیهم السلام)…………………………………………………69

2-3-2-2- رزمایش سیاسی………………………………………………………………………………………71

2-3-2-3- افزایش روحیه جهاد و شهادت طلبی و ظلم ستیزی در برابر دشمنان………………73

2-3-2-4-  افزایش معرفت و بصیرت در مخاطبان………………………………………………………75

2-3-2-5- افزایش روحیه تولی و تبری……………………………………………………………………..77

2-3-3- کارکرد تربیتی…………………………………………………………………………………………………..81

2-3-3-1- ذکر خدا…………………………………………………………………………………………………82

2-3-3-2- معرفی الگو های برتر و نمونه های ناپسند………………………………………………….84

2-3-3-3- یادآوری نعمت های الهی…………………………………………………………………………86

یک مطلب دیگر :

2-3-3-4- یادآوری مرگ و قیامت…………………………………………………………………………….88

2-3-4- کارکرد فرهنگی………………………………………………………………………………………………..90

2-3-4-1- حفظ و استمرار هویت و فرهنگ دینی……………………………………………………….90

2-3-4-2-  تقویت و گسترش ادبیات و هنرهای مذهبی……………………………………………….91

2-3-4-3-  شکل گیری مراکز دینی-فرهنگی………………………………………………………………92

2-3-5- کارکرد اجتماعی……………………………………………………………………………………………….94

2-3-5-1- افزایش وحدت و همبستگی اجتماعی………………………………………………………..94

2-3-5-2- از میان رفتن طبقات اجتماعی ظاهری………………………………………………………..96

2-3-5-3- تقویت ارتباطات دینی………………………………………………………………………………98

2-3-6- کارکرد روانشناختی…………………………………………………………………………………………..99

2-3-6-1- برانگیختن عواطف دینی…………………………………………………………………………..99

2-3-6-2- تکرار و تلقین……………………………………………………………………………………….101

2-3-6-3- برقراری ارتباط مستقیم و چهره به چهره…………………………………………………..104

2-3-6-4-  ایجاد آرامش  روحی…………………………………………………………………………….108

جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………………….112

فصل سوم: آسیب شناسی مجالس مذهبی……………………………………………………………………………….113

3-1- واعظان و ذاکران………………………………………………………………………………………………………..114

3- 1-1- عدم تجهیز به اندیشه‌های ناب و مستدل…………………………………………………………..117

3- 1-2-  غفلت از تهذیب نفس…………………………………………………………………………………..118

3- 1-3-  غلو…………………………………………………………………………………………………………….121

3- 1-5-  خرافات در مجالس مذهبی……………………………………………………………………………124

3-1-6- تشدید اختلافات فرقه ای در بین مسلمین………………………………………………………….126

3- 1-7-  افراط و تفریط در طرح مسایل سیاسی…………………………………………………………….127

3- 1-8- برخورد کاسبکارانه………………………………………………………………………………………..128

3- 1-9-  استفاده از آهنگ‌های نامناسب و سبک‌های مبتذل(غنا)………………………………………129

3-2- آسیب‌های مربوط به متولیان مجالس مذهبی…………………………………………………………………..132

3-2-1- اکتفا به مداحی و کاستن از برنامه‌های محتوایی شعورمحوری……………………………….132

3-2-2- طولانی شدن برنامه مجالس مذهبی…………………………………………………………………..135

3-2-3- بی توجهی به نماز اول وقت…………………………………………………………………………….135

3-2-4- اسراف و چشم و هم‏چشمی…………………………………………………………………………….136

3-3-1-  فراهم آوردن زمینه آزار و اذیت برای دیگران…………………………………………………….138

3-3-2-  آسیب رساندن به بدن…………………………………………………………………………………….139