2-3-1) حقوق شهروندی در قرآن کریم. 21
2-3-2)حقوق شهروندی در حکومت نبوی.. 22
2-3-3) حقوق شهروندی در قوانین موضوعه ایران. 22
2-3-4) حقوق شهروندی در اعلامیه جهانی حقوق بشر. 24
2-3-5) حقوق شهروندی در میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی.. 24
2-3-6) حقوق شهروندی در اعلامیه اسلامی حقوق بشر. 24
2-3-7)حقوق متهم در کنوانسیون ضد شکنجه و رفتار یا مجازات خشن، غیر انسانی یا تحقیر کننده 25
2-3-8) کشورهای طرف کنوانسیون میثاق.. 25
2-3-9) حقوق شهروندی در قانون اساسی ایران مصوب1324. 26
2-3-10) حقوق شهروندی در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. 27
2-3-11)حقوق شهروندی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. 27
2-3-12) حقوق شهروندی در فرمان هشت ماده ای امام (ره) 33
2-3-13) حقوق شهروندی در قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی.. 34
2-3-14) سومین بخشنامه آیت الله شاهرودی ریاست محترم قوه قضاییه در خصوص رعایت حقوق شهروندی.. 35
2-4)حقوق متهم در قانون اساسی ج.ا.ا 36
2-5)حقوق متهم در قانون آیین دادرسی کیفری.. 40
2-6) تحلیل مفهوم حقوق دفاعی.. 42

 

2-6-1)حق بودن یا حق داشتن.. 42
2-6-2)تقسیم بندی هوفلدی از حق.. 42
2-6-3) جایگاه حقوق دفاعی متهم در تقسیم بندی هوفلدی.. 43
2-6-4)تعریف حقوق دفاعی متهم از منظر آیین دادرسی کیفری.. 44
2-7) بررسی مبانی حقوق دفاعی.. 46
2-7-1)فرض بی گناهی.. 47
2-7-1-1)مبنای فرض بی گناهی.. 48
2-7-1-2)تحلیل فرض بی گناهی در فرایند دادرسی کیفری.. 49
2-7-1-3)حقوق دفاعی ناشی از فرض بی گناهی برای متهم. 51
2-7-2) دادرسی عادلانه. 53
2-7-3)مصلحت گرایی.. 54
2-7-4)ضرورت واقعی: هم زیستی مسالمت آمیز. 55
فصل سوم: حقوق متهم در مرحله‏ی تعقیب و تحقیقات مقدماتی‏ در نظام کیفری ایران. 57
3-1) مقدمه. 57
3-2)مراحل بررسی عدالت کیفری و دادرسی حقوق متهم در نظام حقوقی ج. ا. ا. 57
3-2-1)حقوق متهم در مرحله کشف جرم. 58
3-2-2) حقوق متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی.. 59
3-2-2-1) جرایم نقض کننده اصول حاکم بر تحقیقات مقدماتی.. 62
3-2-2-2)تحلیل حمایت قانونی از رسیدگی عادلانه در تحقیقات مقدماتی.. 63
3-2-2-3)ضمانت اجرای کیفری رسیدگی عادلانه در تحقیقات مقدماتی.. 63
3-2-2-4)جرایم علیه حقوق متهم. 67
3-2-2-5)حقوق متهم در مرحله پیش از محاکمه. 71
1)اصل برائت… 72
2) حق اطلاع از علت احضار و داشتن فرصت حضور. 78
3) تفهیم اتهام 78
4)حق سکوت (امتناع ازپاسخ) 79
5) حق برخورداری از وکیل.. 79
6) ممنوعیت اغفال. 80
7) ممنوعیت شکنجه برای اخذ اقرار. 80
8)منع مداخله خودسرانه در مسکن، زندگی خصوصی، مراسلات… 82
9) صدور قرار تأمین متناسب با اتهام و وضعیت متهم. 82
10)لزوم تشکیل پرونده شخصیتی متهم. 83
11)آخرین دفاع از متهم. 87
12) اظهار نظر نهایی.. 90
3-2-3)حقوق متهم در مرحله تعقیب جرم. 90
3-3)حقوق متهم را در اعلامیه جهانی حقوق‏ بشر. 93
3-4)حقوق قانونی متهم و دستاوردهای قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1/2/1392. 93
3-5) تقسیم و طبقه بندی جرائم کیفری، کشف جرم و تحقیقات مقدماتی، ضابطان دادگستری، حریم خصوصی.. 101

یک مطلب دیگر :

3-6) اشکالات و ایرادات وارده به قانون آئین دادرسی کیفری جدید. 112
3-7)  پاسداشت حقوق متهم. 113
فصل چهـارم: حقوق متهم در فقه. 118
4-1)مقدمه. 118
4-1-1)تفهیم اتهام. 118
4-1-2) احکام حاکم بر سکوت… 119
4-1-3)منع شکنجه متهم برای کسب اقرار. 121
4-1-4)ممنوعیت بازداشت متهم. 123
4-1-5)رعایت تساوی میان طرفین دعوا 126
4-1-5-1)ادله ی قول مشهور. 127
4-1-5-2)ارزیابی ودیدگاه 128
4-1-6)علنی بودن رسیدگی به اتهام متهم. 129
4-1-7)حق بهره مندی از وکیل.. 131
4-2) حقوق متهم با نگاهی به اصول حاکم بر سیستم قضاوت امام علی(ع) 134
4-3) بررسی فقهی ـ حقوقی متهمان. 136
فصل پنجم: جمع بندی، نتیجه گیری و پیشنهادها 147
5-1)جمع بندی.. 147
5-2)نتیجه گیری.. 155
5-3)پیشنهادها 159
فهرست منابع. 161
منابع فارسی.. 161
کتاب ها 161
منابع غیر فارسی.. 162
پایان نامه ها 164
مقالات… 165
سایت ها و وبلاگ ها 167
قوانین و مقررات… 167
پیـوست… 169
چکیده انگلیسی.. 176

حروف اختصاری: ü     قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران                                           ق.ا.ج.ا.ا ü      قانون آیین دادرسی کیفری                                          ق.آ.د.ک ü     قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری        ق.آ.د.د.ع.ا.ک ü     قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب                              ق.ت.د.ع.ا ü     قانون مجازات اسلامی                                                       ق.م.ا

چکیده:

متهم فردی است که فاعل جرم تلقی شده ولی هنوز انتساب جرم به وی ثابت نگردیده است و خواه ناخواه و یا روا یا ناروا، اتهام یا اتهاماتی به او نسبت داده شده است. وظیفه نظام قضایی این است که در چنین حالتی هم به حفظ حقوق فردی و هم حقوق اجتماعی بپردازد. از آنجا که انسان موجودی است زنده به همراه حق لذا باید حقوق او نیز رعایت گردد و خصوصاً اگر به خاطر مسائلی، درشرایطی ویژه قرار گرفته و متهم به ارتکاب جرم یا جرایمی گردد اینجاست که نیاز به قوانینی احساس می شود که به خوبی بتواند حقوق متهم را تضمین کند. با مطالعة متون فقهی و حدیثی به خوبی این نکته مستفاد می گردد که در نظام دادرسی اسلامی نکات بسیار مترقی پیرامون حفظ حقوق متهم بیان گردیده است و با بررسی قانون اساسی بویژه در فصل سوم آن و دیگر قوانین که الهام بخش آنها نیز حقوق اسلامی است بحث حفظ حقوق متهم پررنگ تر می گردد. می توان برخی از تضمینات اساسی حقوق متهم را که در دادرسی اسلامی مطرح است و توسط قوانین موضوعه پذیرفته شده است این گونه برشمرد : حق داشتن وکیل مدافع و استفاده از معاضدت قضایی، اصل برائت کیفری و فرض بی گناهی متهم، حق مصونیت از دستگیری و بازداشت خودسرانه، حق سکوت، تحصیل دلیل از طرق مشروع، حق برخورداری از دادرسی منصفانه بی طرف و علنی، حق مواجهه با شهود جرم و تعدیل آنها، حق استفاده از مترجم، حق شکایت از آراء کیفری و دیگر حقوقی که رعایت و تضمین آنها همان گونه که در منابع فقهی ذکر شده و در قوانین نیز مورد تأیید قرار گرفته است لازم می باشد؛ در قسمت آیین دادرسی کیفری ما با مشکلاتی مواجه هستیم که حتی با قانون اساسی و منابع معتبر فقهی و نیز اعلامیه های منطقه ای و جهانی خیلی سازگاری ندارند و جای اصلاح این گونه قوانین و کمک به حفظ حقوق متهم خالی می باشد. در این پژوهش برآن شدیم تا حقوق متهم در مرحله تحقیق و تعقیب کیفری در حقوق کیفری ایران و فقه را بررسی نماییم.
کلید واژه ها: متهم، حقوق متهم، تعقیب، تحقیق مقدماتی، فقه، حقوق کیفری ایران.

3-1- لزوم توجه به حقوق کودکان. 36
3-2- پروتکل اختیاری جدید الحاقی کنوانسیون حقوق کودك.. 37
3-3- ایام کودکى ازدیدگاه فقه. 38
3-4- بلوغ در لغت و اصطلاح. 38
3-5- علت اختلاف فقها در تعیین سن بلوغ. 39
3-6- ایام کودکى از دیدگاه قوانین جمهورى اسلامى ایران. 40
3-6-1- کودکی.. 40
3-6-2- پایان کودکی.. 41
3-7- کنواسیون حقوق کودک.. 42
3-7-1- سابقه تاریخی کنوانسیون حقوق کودک.. 42
3-7-2- نگاهی به کنوانسیون حقوق کودک.. 43
3-8- تعریف و مفهوم کودک از دیدگاه کنوانسیون حقوق کودک.. 44
3-9- قوانین مربوط به کودکان. 45
3-10- کودکان خیابانی.. 52
3-10-1- رویکرد همه جانبه به موضوع حمایت و ارتقای حقوق کودکان خیابانی.. 53
3-11- وضعیت برخی از کشورها، نسبت به کنوانسیون حقوق کودک.. 55
3-12- ایران و کنوانسیون حقوق کودک.. 57
3-13- بررسی جایگاه حقوق كودك و نوجوان در اسلام. 59
3-13-1- تاریخچه‌ی حقوق كودك در آستانه‌ی ظهور اسلام. 59
3-13-2- بررسی حقوق كودك پس از ظهور اسلام. 60
3-13-3- حقوق كودكان و نوجوانان در فقه اسلامی.. 62
3-14- قتل فرزند توسط والدین از نگاه فقه اهل سنت و شیعه. 63
3-15- حقوق كودك در جوامع اسلامی مبتنی بر مسایل فقه اسلامی.. 64
فصل چهارم: شرایط و آثار فرزندخواندگی

 

4-1- تعریف و ضرورت توسعه نهاد فرزندخواندگی.. 67
4-2- فرزندخواندگی در حقوق ایران. 68
4-2-1- فرزندخواندگی در قانون ایران. 68
4-3- بررسی فرزند خواندگی در حقوق ایران وفرانسه. 70
4-3-1- فرزندخواندگی.. 70
4-3-2- تشریفات قانونی و شرایط سرپرستی از کودک بی‌سرپرست.. 72
4-3- فرزندخواندگی در قانون جدید (مصوب 1392) 80
4-5- ازدواج با فرزند خوانده 85
4-5-1- تصویب قانون ازدواج با فرزند خوانده 87
4-5-2- مزایای قانون ازدواج با فرزند خوانده 88
4-5-3- معایب قانون ازدواج با فرزند خوانده 89
4-5-4- نقدی بر قانون ازدواج با فرزندخوانده 90
4-6- فرزندخوانده و بهره مندی از ارث.. 91
4-7- نتیجه گیری.. 92
منابع. 97

چکیده

مسأله فرزند خواندگی قدمت و سابقه بسیار طولانی دارد و در مذاهب گذشته مورد توجه و معمول بوده است، پیش از ظهور اسلام نیز این امر به دلیل وقوع موارد چندی متداول و رایج بوده است. امروزه به دلیل آن که بسیاری از خانواده‌ها امکان فرزندار شدن برای آن‌ها وجود ندارد، فرزند خواندگی در کشورهای گوناگون جهان امری معمول و متداول و رایج می‌باشد و در حقوق کشورهای مختلف راهکارهایی برای حمایت از فرزند خوانده‌ها و خانواده‌های جدید و قدیم ایشان راهکارهایی پیشنهاد شده است. حقوق ایران نیز با توجه به آن که از منابع اسلامی برگرفته شده نهادی به نام فرزند خواندگی وجود ندارد در عین حال از طریق قوانین دیگری این امر به رسمیت شناخته شده و برای آن شرایط و راهکارهایی بیان شده است. در این مطالعه به بررسی حقوقی فرزندخواندگی در ایران پرداخته ایم و با بررسی مطالعات و مطالب مربوط به این زمینه به این نتیجه رسیده ایم که فرزندخواندگی در ایران با چالش‌های عمده‌ای روبه رو می‌باشد که یکی از اصلی‌ترین آنها تصویب قانون جدید ازدواج با فرزندخوانده می‌باشد که دارای مخالفان زیادی می‌باشد. در ادامه به بحث و بررسی در این مورد پرداخته‌ایم و نتیجه نشان می‌دهد که قوانین مربوط به فرزندخواندگی نیازمند اصلاح و بررسی دوباره می‌باشند.
کلمات کلیدی:فرزندخواندگی، قوانین حمایت، کودکان

فصل اول:

 

کلیات تحقیق

 

یک مطلب دیگر :

1-1- مقدمه

فرزند خواندگی یکی از موضوعات در خور توجه در قوانین حقوق خصوصی در جوامع امروزی می‌باشد. این مسأله که ریشه در نیازهای عاطفی و اقتصادى داشته و گاهى عوامل روحى و معنوى یا موجب پیدایش آن شده است، پیشینه‌ای به درازای تاریخ تمدن بشر دارد. فرزند خواندگی نهادى است كه به اشكال و شیوه‌های گوناگون، در بین جوامع و تمدن هاى متنوع تاریخى، رواج داشته و همواره مرسوم بوده است. در گذشته دور، رؤساى قبیله‏ها به منظور تقویت ‏قدرت دفاعى در برابر قبایل دیگر و هجوم وحوش، رونق دادن به امور کسب و کار و رفاه در قبیله‏ و افزایش جمعیت و بزرگ شدن قبیله، خانواده‏ها و اعضاى قوم را به داشتن فرزند زیادتر تشویق مى‏كردند و به افراد كثیرالاولاد، صله قابل توجهى مى‏بخشیدند كه بتدریج، داشتن فرزند وظیفه‏‌اى مقدس و سنتى حسنه شناخته شد و ارزش مذهبى پیدا كرد، به نحوى كه افراد بدون فرزند در خود احساس كمبود مى‏كردند و دچار مشكلات روحى مى‏شدند و متفكران براى حل این مشكل و جبران این كمبود، راه حلى اندیشیدند و چنین مرسوم گردید:افرادى كه با وجود اشتیاق و علاقه فراوان به داشتن فرزند از این موهبت محروم بودند، فرزند خواندگانى انتخاب و جانشین فرزند واقعى نمایند. كم‏كم این طرز تفكر در ذهن مردم به عنوان سنت‏حسنه رسوخ كرد.
فرزند خواندگی یکی از مسائل مرسوم و مورد پذیرش در زمان حکومت ساسانیان بوده است. به ویژه با توجه به نقش دین زرتشت در فرهنگ و رسوم آن دوره و اعتقادات زرتشتیان در مورد فرزند خواندگی و فرزند خوانده را فرزند حقیقی دانستن و منطبق بودن قوانین پدر و فرزند بر قوانین پدر خوانده و فرزندخوانده، نهاد فرزند خواندگی دارای جایگاه ویژه‌ای بوده است چنان که در این باره گفته شده است:«زرتشتیان معقتد بودند که فرزند عنوان پل صراط را دارد و کسی که فرزند نداشته باشد، قادر نیست در روز قیامت از پل صراط بگذرد. لذا کسانی که صاحب فرزند نبودند برای رفع این نقیصه و طلب آمرزش و عبور از پل مزبور، فرزند بدلی برای خود انتخاب می‌کردند».
قرآن کریم نیز به رواج فرزند خواندگی طول تاریخ صحه می‌گذارد و مشخص کننده‌ی این مسأله است که در زمان حضرت موسی (ع) و نیز در زمان حضرت یعقوب (ع) امری متداول و رایج بوده و در عربستان پیش از ظهور اسلام نیز نمود داشته و افراد چندی توسط دیگران به فرزندگی گرفته شده‌اند که از جمله آن‌ها زیدبن حارثه فرزند خوانده پیامبر اسلام (ص) می‌باشد.
با پیشرفت جوامع بشری و تکامل قوانین اجتماعی و نیاز به قوانین تعیین کننده‌ی حقوق افراد در تمام زمینه‌های تعامل فرد با سایر افراد در جامعه و با وجود رواج گسترده‌ی مسأله‌ی فرزند خواندگی در جوامع، قوانین خصوصی تعیین کننده‌ای برای تعیین حقوق فرزند خوانده و پدر خوانده وضع و به مرور زمان تکمیل یافت. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که بر پایه‌ی اصول دین مبین اسلام می‌باشد، بحث فرزند خواندگی به خوبی مورد توجه قرار گرفته است.
 

1-2- بیان مسأله

در جوامع و علی الخصوص جوامع پیشرفته‌ی امروزی برای گرمی بخشیدن به محیط خانواده‌های فاقد فرزند و کاستن مشکلات روحی و ناهنجاری‌های روانی که خاص زوجینی است که از توانایی فرزند دار شدن محروم‌اند و همچنین فراهم کردن بستری مناسب برای رشد و نمو کودکان بی‌سرپرست و رفع مشکلات روحی ناشی از فقدان تکیه گاه عاطفی و اقتصادی برای آنها، مسأله‌ی فرزند خواندگی را به یکی از مسائل مهم و نیازمند توجه و بررسی تبدیل کرده است. فرزند خواندگی آن گونه که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به آن پرداخته شده است، با جوامع غیر اسلامی تفاوت‌هایی دارد، چرا که پایه‌ی قنون اساسی ایران، دستورات دین اسلام است. قانون مدنی ایران به تبعیت از احکام اسلامی و فقه، دارای قوانی متفاوتی می‌باشد که به طبع آن و با توجه به قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست که در سال 1353 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، خانواده‌های فاقد فرزند می‌توانند در صورت داشتن شرایط و تحت ضوابط خاصی کودکان بی‌سرپرست را به فرزندی بپذیرند. این که کودکانی که به عنوان فرزند خوانده در خانواده‌ای پذیرفته شده‌اند دارای چه حقوقی هستند زمینه ساز ایجاد سؤالات تعیین کننده‌ای می‌باشد که نیازمند توجه قانون به این مسأله است.
قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست مصوب 1353، نیز به منظور تأمین منافع مادی و معنوی آنان، شرایط خاصی را برای خانواده‌هایی که می‌خواهند سرپرستی اطفال بدون سرپرست را به عهده بگیرند وضع نموده است. ماده 11 قانون مذکور، وظایف و تکالیف سرپرست و طفل تحت سرپرستی او را از لحاظ نگاهداری و تربیت و نفقه و احترام، با حقوق و تکالیف اولاد و پدر و مادر برابر نهاده است.
توجه به حقوق کودک پدیده جدیدی نیست و در ادوار گذشته مطرح بوده است و ادیام الهی نیز بدان عنایت نموده‌اند. دین مبین اسلام با نظر به جامعیت و گستردگی‌اش در موارد بسیاری به حقوق کودک توجه نموده و فقها بزرگ در مباحث مختلف فقهی و حقوقی، حقوق کودک را برشمرده‌اند و به تجزیه و تحلیل و بیان مبانی آن پرداخته‌اند[1] (حسینی‌مقدم 1389).
سرپرستی کودکان بی‌سرپرست با توجه به شرایط عمومی موجود کودک به افرادی سپرده می‌شود که از نظر مالی و معنوی و روحی و روانی معتبر باشد و آینده کودک از نظر شرایط عمومی و خصوصی تا حدودی تأمین شود و این امر سبب ساز مسائل و مشکلات پیچیده‌ای شده که ضرورت توجه قانون به فرزند خواندگی را مهم و مورد بحث می‌سازد.
یکی از مسائل ومشکلاتی که در جوامع امروزی درحال افزایش است، مشکل تحویل کودک به متقاضیان نگهداری فرزند از طرف والدین قانونی وطبیعی است. گاهی والدین به خاطر ناتوانی در ایجاد شرایط بهتر و بستری مناسب‌تر برای رشد و نمو کودکشان، او را به خانواده‌ای که دارای شرایط اقتصادی بهتر سپارند می‌سپارند، و در مقابل، بعضی والدین به صورت غیر قانونی دست به عمل فروش کودکانشان به خانواده‌های فاقد فرزند می‌کنند که این امر، امریست غیر اخلاقی و نکوهیده و دارای پیگرد قانونی و منع حقوقی می‌باشد و بررسی این گونه موانع حقوقی و مساائل قانونی موضوعی مهم و حیاتی است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود.
بنابراین محقق در این پژوهش به بررسی چالش‌های حقوقی فرزندخواندگی با تکیه بر حقوق کودکان در ایران می‌پردازد.
 

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش

با توجه به رواج گسترده‌ی پذیرش کودکان به عنوان فرزند در جوامع امروزی و نیاز این امر به قوانین درست و تعیین کننده، اهمیت موضوع فرزند خواندگی و حقوق قانونی آن و همچنین حقوق کودکان بر هیچ کس پوشیده نیست. بررسی حقوقی فرزند خواندگی با تکیه بر قوانین حمایت از کودکان در ایران و بررسی شرایط و آثار برقراری رابطه فرزند خواندگی و موانع حقوقی و مشکلات اجتماعی موجود در این نهاد مهم، تحت قوانین جمهوری اسلامی ایران و با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و مذهبی کشور یک امر مهم و نیازمند توجه است. کودکی که به عنوان فرزند خوانده در خانواده‌ای پذیرفته می‌شود فقط در صورت داشتن حقوق اجتماعی و انسانی مناسب است که می‌تواند بستر مناسبی برای رشد تعالی داشته باشد. در مقابل، زوجینی که کودک یا کودکانی را به فرزند خواندگی می‌گیرند دارای حقوق خاص خود هستند. گاهی این حقوق و قوانین به درستی تفهیم، تصویب و یا اجرا نشده و به طبع آن، مشکلاتی برای کودکانی که قرار است سرپرستی آنها به کسی واگذار شود و خانواده‌هایی که این کودکان را به فرزند خواندگی می‌گیرند پیش می‌آید. برای برطرف کردن هرگونه مشکل احتمالی در امر فرزند خواندگی و و دور ماندن از پیچ و خم‌های قانونی، نیاز پرداختن به امر حقوق قانونی فرزند خوانده و سرپرست نمایان‌تر می‌شود. لذا لازم است پژوهش‌هایی جدی در موانع و مشکلات این موضوع مهم صورت گیرد. بررسی مطالب مذکور در جهت شناسایی مشکلات و خلاء‌های حقوقی و قانونی و پیشنهاد مفید‌ترین و بهترین راهکارها جهت تسهیل در اجرای حقوق عادلانه برای طفل بدون سرپرست و نیز والدین پذیرای سرپرستی می‌باشد.

1-4- اهداف پژوهش

 

بخش اول: جایگاه سحر از دیدگاه قرآن كریم
1-2-6-1- سحر از دیدگاه قرآن كریم…………………………………………………………………………………………………………………………. 45
1-2-6-2- منشاء كفر ساحران از دیدگاه قرآن كریم…………………………………………………………………………………………………….. 46
1-2-7- یِأجوج و مِأجوج……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 47
1-1-7-1- قرآن و عهد عتیق…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 47
1-2-7-1- انواع معنی سحر در قرآن كریم………………………………………………………………………………………………………………….. 51
1-2-7-2- ساحری كردن از نظر قرآن كریم………………………………………………………………………………………………………………… 52
1-2-8- سحر و پیامبران در قرآن……………………………………………………………………………………………………………………………….. 53
بخش دوم: سحر و جادو در روایات و كلمات فقها
1-2-8-1- سحر از دیدگاه روایات………………………………………………………………………………………………………………………………. 57
1-2-8-2-اسلام و علوم غریبه……………………………………………………………………………………………………………………………………. 59
1-2-9-حكم تعلیم سحر……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 60
1-2-9-1- سحر از منظر فقه و حدیث………………………………………………………………………………………………………………………… 61
1-2-9-2- حكم فقهی سحر………………………………………………………………………………………………………………………………………. 62
1-2-9-3- آیا جادوگری در ادیان دیگر هم مردود شناخته شده است یا این كه فقط در دین اسلام این طور است؟…………….. 63
بخش سوم: مقایسه دیدگاههای روایات و جامعه شناسان  در مورد سحر
1-2-9-5- معنای جادو و هدف جادو و سحر نزد مردم شناسان و علمای دینی و متون دینی ما یكی نیست ، هر چند بسیار به هم نزدیك است……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 68
1-2-9-6- بطلان و بی ثمری سحر…………………………………………………………………………………………………………………………….. 73
1-2-9-7- آیا می شود به ساحران مراجعه نمود؟…………………………………………………………………………………………………………. 74
1-2-10- علائم دعا نویسان شرعی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 74
1-2-10-1- خصوصیات جادوگران حیله گر………………………………………………………………………………………………………………… 74

 

فصل سوم: بررسی انواع مصادیق سحر و جادو و تشریح اعمال مرتاضان و دراویش
بخش اول: تردستی (شعبده یا چشم بندی) ، پیش گویی و جن گیری
1-2-10-2- تردستی………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 78
2-1- تردستی از نظر فقهی…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 78
2-1-1- انواع تردستی و تاریخچه ی آن………………………………………………………………………………………………………………………. 79
2-1-2- پیش گویی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 80
2-1-2-1- پیش گویی از نظر فقهی……………………………………………………………………………………………………………………………. 81
2-1-2-2- روایاتی درباره ی پیش گویی……………………………………………………………………………………………………………………… 81
2-2- آیات قرآن در مورد پیشگویی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 83
2-2-1- اشاره به حركت زمین……………………………………………………………………………………………………………………………………. 83
2-2-2- پایه و اساس علم و نجوم………………………………………………………………………………………………………………………………. 86
2-3- ماده اولیه جن چیست؟……………………………………………………………………………………………………………………………………… 87
2-3-1- جن گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 88
2-4-1- جن گیران چطور افرادی هستند؟……………………………………………………………………………………………………………………. 88
2-3-2- تسخیر جن از نظر فقهی………………………………………………………………………………………………………………………………… 89
2-4- همه چیز درباره ی جن از دیدگاه قرآن……………………………………………………………………………………………………………….. 90
2-4-1- آیا از جن باید ترسید؟………………………………………………………………………………………………………………………………….. 93
بخش دوم: كهانت
2-4-1-1- كهانت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 95
2-4-1-2- خبر دادن از آینده به كمك شیاطین نوعی شرك است………………………………………………………………………………… 96
2-4-2-كهانت از نظر قرآن كریم………………………………………………………………………………………………………………………………… 96
2-4-2-1- انواع كهانت……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 97
2-4-2-2- حكم كهانت از نظر فقهی…………………………………………………………………………………………………………………………… 102
2-5- كاهنان و خبر بعثت پیامبر………………………………………………………………………………………………………………………………… 103
2-5-1- مرتاضان و دراویش كه هستند؟……………………………………………………………………………………………………………………… 103
2-5-1-1- سحر با كمك اجنه و با تسخیر جن……………………………………………………………………………………………………………. 105
2-5-1-2- تأثیر اراده در خوارق عادات مرتاضان و دراویش…………………………………………………………………………………………….. 106
2-5-2- انواع افعال و اعمال خارق العاده مرتاضان و دراویش………………………………………………………………………………………….. 107
2-5-2-1- وجود افعال خارق العاده ای كه مستند به اسباب طبیعی و عادی نیستند……………………………………………………….. 108

یک مطلب دیگر :

2-5-2-2- تأثیر اراده در افراد خارق العاده…………………………………………………………………………………………………………………… 109
بخش سوم: چشم زخم ، علم هیپنو تیزم و تب احضار ارواح در مرتاضان و دراویش
2-5-3- چشم زخم…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 111
2-4-2-5- اعتقاد مردم به چشم زخم…………………………………………………………………………………………………………………………. 111
2-5-3-1- چشم زخم و واقعیت آن از نظر روایات………………………………………………………………………………………………………… 112
2-5-3-2- آیا چشم زخم حقیقت دارد؟………………………………………………………………………………………………………………………. 113
2-5-4- یك داستان باورنكردنی برای باور كردن………………………………………………………………………………………………………….. 113
2-5-4-1- چشم زخم از نظر اسلام…………………………………………………………………………………………………………………………….. 114
2-5-4-2- اهمیت مجزا كردن خرافات از چشم زخم با ذكر مثال…………………………………………………………………………………… 115
3-1- تعویذات جهت دفع سِحر و جادو و چشم زخم……………………………………………………………………………………………………… 116
3-1-1- هیپنوتیزم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 120
3-1-1-2- تاریخچه هیپنوتیزم…………………………………………………………………………………………………………………………………… 120
3-1-2- روش های هیپنوتیزم…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 121
3-1-2-1- روش كیاسون………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 123
3-1-2-2- در روان درمانی………………………………………………………………………………………………………………………………………… 124
3-2- توصیفی دیگر از هیپنوتیزم و اینكه هیپنوتیزم از نظر فقهی چه حكمی دارد؟……………………………………………………………. 124
3-2-1- تعریف هیپنوتیزم از دیدگاه نظریه پردازان………………………………………………………………………………………………………. 125
3-2-1-1- چگونگی صحت ارتباط با ارواح و احضار آنان……………………………………………………………………………………………….. 128
3-2-1-2- احضار ارواح از نظر علمی و فلسفی……………………………………………………………………………………………………………… 129
3-2-2- شبهاتی در مورد مسئله احضار ارواح……………………………………………………………………………………………………………….. 129
3-2-2-1- احضار ارواح از دیدگاه فقهی………………………………………………………………………………………………………………………. 133
3-2-2-2- تشریح ابعاد احضار روح…………………………………………………………………………………………………………………………….. 136
3-3- كلی گویی و احضار ارواح…………………………………………………………………………………………………………………………………… 137
3-3-1- جلسه ی ارتباط با ارواح…………………………………………………………………………………………………………………………………. 138
نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 143
پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 149
فهرست منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 150
چكیده لاتین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 156

چكیده با توجه به اینکه موضوع این تحقیق، بررسی حکم فقهی سحر از دیدگاه مذاهب اسلامی است، هدف نگارنده بر این است تا در این پژوهش حکم تکلیفی سحر و احکام وضعی ناشی از آن را برای افراد مختلف در شرایط گوناگون بیان نماید. در تعریف سحر باید بگوییم سحر امری شگرف است که به امر خارق العاده شباهت دارد اما خود امری خارق العاده نیست؛ زیرا اولاً آموختنی است ثانیاً انجام آن به ارتکاب کارهای زشت باعث می شود که انسان مورد وسوسه های شیطان قرار گیرد. یکی از دستاوردهای نامطلوب در مورد سحر این است که جامعه توجه چندانی برای جلوگیری از این پدیده ندارد و ما هنوز شاهد سحر هستیم. همه ی مذاهب اسلامی حکم به حرام بودن سحر دارند و گروهی از معتزله با استناد از سوره ی طه آیه66 معتقدند سحر صرف خرافات است و واقعیت ندارد.ولی اگر انجام سحر در جهت ابطال سحر صورت گیرد جایز است و واجب کفایی است. حد ساحر مسلمان در صورت شهادت دادن دو مرد مسلمان قتل است. واژگان كلیدی: سِحر و جادو – تردستی – پیش‌گویی- كهانت- جن‌گیری

مقدمه
همان‌گونه كه در قرآن مجید آمده است،‌دین در نزد خداوند، اسلام است و خداوند این دین را به عنوان دین جاویدان برای انسان پسندیده است و هدف آن را رساندن انسان به سعادت دنیا و آخرت می‌داند كه برای رسیدن به این هدف برنا‌مه‌هایی را برای تمام شئونات زندگی فردی، اجتماعی،‌سیاسی، عبادی، دنیوی، اخروی و …انسان در نظر گرفته است و آن چه را كه لازمه پیمودن راه سعادت و كمال انسان دانسته،‌ واجب و انسان را ملزم به انجام آنها نموده است و آن چه را كه مانع پیمودن راه سعادت و كمال انسان دانسته، حرام كرده و انسان را از انجام آن نهی نموده است.
یكی از چیزهایی كه مانع رسیدن انسان به سعادت است و خداوند از آن نهی فرموده، مساله سِحر و ساحری می‌باشد كه فرمان داده است چنان چه كسی مرتكب این عمل شود، باید مجازات شود؛‌اسلام دین كاملی است كه هیچ گونه عیب و نقصی در آن راه ندارد؛ بنابراین بی جهت و بدون اتمام حجت كسی را مجازات نمی‌كند. در مورد مساله سِحر نیز برنامه اسلام این است كه بدون دلیل و حجت ساحر را مجازات نمی‌كند. بنابراین برای پیشگیری از وقوع سِحر، برنامه‌هایی را تدارك دیده تا كسی مرتكب این عمل نشود و چنان‌چه كسی به این برنامه‌ها توجه نكند و عمل سِحر از او سر بزند او را مجازات می‌كند. بعضی از این برنامه‌ها به شرح ذیل می‌باشد:
1- اسلام انسان‌ها را تشویق به دین‌داری و واقعیت‌پذیری می‌نماید و این كه نهی می‌كند برخی انسان‌ها را به ساحری روی آوردن زیرا آنها هرگز روی رستگاری را نمی‌بینند. اسلام انسان‌ها را از خرافه‌پرستی نهی می‌كند و افراد می‌توانند برای گره‌گشایی مشكلات خود همواره از خدا كمك بخواهند چرا كه یاد خدا آرام‌بخش دل‌هاست.
2- انسان‌ها می‌توانند به جای روی‌آوردن به ساحری یا قبول سِحر دست دعا و تضرع به درگاه خداوند بردارند و همواره از آیات الهی یاری بخواهند كه اثرات مثبت و ساحری اثرات منفی دارد،  از یاد خداوند غافل نشوند و به قضا و قدر الهی اعتقاد داشته باشند زیرا این طور فردی، همواره از زندگی راضی و خرسند است و اندوه مشكلات را نمی‌خورد.
3- خدای تعالی در قرآن سوره انعام آیه 97 می‌فرماید:
«اوست خدایی كه ستاره ها را برای شما قرار داد تا در تاریكی‌های بیابان و دریا به آنها راه بیابید، و ما برای مردم دانا نشانه‌های قدرت خود را بیان كردیم.

كلیات تحقیق

گفتاراول مراجع اختصاصی اداری در نیروهای مسلح.. 43
گفتار دوم مراجع اختصاصی اداری در بنیاد شهید و امور ایثارگران. 43
گفتار سوم سایر مراجع (ماده واحده مستقر درفرمانداریها) 45
گفتار چهارم مراجع تعیین درصد جانبازی در بنیاد شهید و امور ایثارگران. 48
بخش دوم: بررسی رویه قضایی دیوان عدالت اداری در تضمین حقوق ایثارگران. 52
فصل اول: دادگستری مرجع رسیدگی به تظلمات عمومی.. 54
مبحث اول :سازمان قضایی صلاحیت دار. 55
گفتار اول: کارکردهای دیوان عدالت اداری.. 56

 

گفتار دوم: صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی به آراء کمسیون ماده 16بنیاد شهید و امور ایثار گران. 59
گفتار سوم: رسیدگی در شعب بدوی دیوان. 61
گفتار چهارم: رسیدگی در شعب تجدید نظر دیوان. 64
مبحث دوم: رسیدگی در هیات عمومی.. 65
گفتار اول: آیین کار هیاتهای تخصصی.. 67
گفتار دوم: آیین رسیدگی در هیات عمومی.. 67
گفتار سوم: ابطال مصوبات دولتی.. 71
گفتار چهارم: صدور آراء  وحدت رویه و ایجاد رویه. 73
مبحث سوم: طرق فوق العاده شکایت از آراء در قانون دیوان. 75
گفتار اول: اعمال ماده 57. 76
گفتار دوم: اعمال ماده 79. 77

یک مطلب دیگر :

گفتار سوم: اعمال ماده 98. 79
گفتار چهارم: اعمال مواد 115 و 116. 82
فصل دوم :نحوه اجرای احکام قطعی.. 85
مبحث اول: کارکرداجرای احکام دیوان. 86
گفتار اول: نحوه رسیدگی و فرایند های اجرای احکام. 87
گفتار دوم: ضمانت اجراء احکام شعب دیوان. 88
گفتار سوم: ضمانت اجرای آراء هیات عمومی.. 91
گفتار چهارم: اعلام گزارش استنکاف از آراء دیوان به شعب صادر کننده رای و رسیدگی به تخلف مستنکف از آراء دیوان. 92
مبحث دوم :نقش آراء دیوان درتصمیمات مراجع اداری.. 93
گفتار اول: رسیدگی به تصمیمات مراجع اختصاصی اداری.. 94
گفتاردوم: رسیدگی شکلی.. 96
گفتار سوم: رسیدگی ماهوی.. 98
گفتار چهارم: رسیدگی به تصمیمات کمسیون ماده 16. 100
مبحث سوم: چگونگی تضمین حقوق ایثارگران در آراء دیوان. 103
گفتار اول: نقش آراء شعب بدوی.. 104
گفتار دوم: نقش آراء شعب تجدید نظر. 106
گفتار سوم: نقش آراء هیأت عمومی در احقاق حقوق ایثارگران. 109
گفتار چهارم: نقش آراء شعب تشخیص….. 113
نتیجه. 117
ضمائم. 125
منابع و مآخذ. 158

مقدمه

فصل دوم آثار ابوسعد خرگوشی

1-1 البشارة و النذارة فی تعبیر الرؤیا و المراقبة. 20

2-1 شرف الّنّبی(ص) 21

2-2 نسخ شرف النّبی(ص) 27

1.نسخه­ی اسعد افندی.. 28

2. نسخه­ی پاریس… 28

3.نسخه­ی بایزید ولی. 30

2-3 ابواب کتاب شرف النّبی در نسخه های مختلف.. 31

2-4 گزارش کلی از شرف النّبی(ص) 32

3-1 تهذیب الاسرار. 34

 

3-1-1 انگیزه خرگوشی از تألیف کتاب.. 36

3-1-2 محتوای کتاب.. 37

3-1-3 باب اختلاف اهل تصوّف در معنای تصوف وگفته های مشایخ صوفیه. 37

3-1-4 در باب ذکر معرفت.. 39

3-1-5 در باب ذکر محبّت.. 39

3-1-6 در باب شوق. 39

3-1-7 در باب قرب.. 39

3-1-8 در باب انس… 40

3-1-9 در باب مشاهده 40

3-1-10 در باب یقین. 40

3-1-11 در باب توبه. 40

3-1-12 در باب مقامات.. 41

3-1-13 در باب مراقبت.. 41

3-1-14 در باب ورع. 41

3-1-15 در باب زهد. 41

3-1-16 در باب صبر. 41

3-1-17 در باب رضا 42

3-1-18 در باب توکل. 42

3-1-19 در باب خوف.. 42

3-1-20 در باب رجا 43

3-1-21 در باب فقر و غنی. 43

3-1-22 در باب گرسنگی. 43

3-1-23 در باب شهوات و مخالفت با هوی.. 43

3-1-24 در باب اخلاص… 43

3-1-25 در باب مطالبه صدق. 44

3-1-26 در باب عبودیت.. 44

3-1-27 در باب آداب.. 44

3-1-28 در باب حُسن خُلق. 44

3-1-29 در باب طهارت.. 44

یک مطلب دیگر :

3-1-30 ابوابی در نماز، زکات، روزه، حج و عمره 45

3-1-31 در باب مسئله پوشش و خرقه. 45

3-1-32 باب ملامتیه و صفاتشان. 45

3-1-33 در باب زکات.. 45

3-1-34 در باب سخاوتمندی و مواسات و میهمان نوازی.. 46

3-1-35 در باب فضلیت کسب و کار. 46

3-1-36 در باب انفراد و انزوا 46

3-1-37 در باب ذکر. 46

3-1-38 در باب سماع. 47

3-1-39 در باب وجد. 47

3-1-40 در باب هاتف.. 47

3-1-41 در باب کرامت.. 48

3-1-42 در باب قبض و بسط.. 48

3-1-43 در باب فنا و بقا 49

3-1-44 باب خواطر. 49

3-1-45 در باب وصایا 49

3-1-46 در باب دعا 50

3-1-47 در باب آداب صوفیه. 50

3-1-48 بابی در ذکر الفاظ متداوله بین اهل طائفه. 50

3-1-49 در باب  حیا 51

3-1-50 در باب حُسن ظَنّ. 51

3-1-51 در باب صُمت.. 51

3-1-52 در باب تفکر. 51

3-1-53 در باب تواضع. 51

3-1-54 در بابی صفات دنیا 52

3-2-1 مقایسه تهذیب الاسرار و رساله ‌سلمی. 53

3-3-1 مهمترین و قدیمیترین منابع ملامتیه. 56

3-3-2 انتقاد از ملامتیه. 56

3-3-3 ملامتیه و کرّامیه. 58

3-3-4 ملامتیان و فتوت.. 59

3-3-5 عبدالله بن مبارک.. 62

3-3-6 در تفصیل  آداب ملامتیه در تهذیب الاسرار. 64

4-1 بازمانده های کتاب الاشارة و العبارة در کتاب علم القلوب.. 66

5-1 اللوامع. 72

5-2 فهرستِ مجالسِ کتاب اللوامع. 74

5-3 تفاوتهایی در برخی فصلها و نسخه ها 79

6-1 نتیجه گیری.. 81

منابع. 107

منابع انگلیسی. 112

مقالات.. 113

پیوست ها…..114