1-1. خروج از منزل. 23
1-2.اشتغال. 28
1-2-1.اشتغال زوجین وفقه. 28
الف) پیش از ازدواج وبا آگاهی شوهر. 33
ب) پس از ازدواج با اذن شوهر. 33
1-2-2. اشتغال زوجین وحقوق. 35
1-3.فعالیت اجتماعی. 41
1-4.اهدا عضو. 44
1-4-1.شرایط اهداء عضو. 44
1-4-2.حقوق زوجین واهدا عضو. 48
1-5.نذر 51
1-6.حج. 53
الف:حج واجب.. 54
1-حجة الإسلام. 54
2-حج نذری.. 55
3-حج نیابتی.. 58
ب:حج مستحبی.. 61

2- عوامل درون خانواده 62
2-1. نفقه 62
2-1-1.نفقه ی زوجه واقارب.. 63
2-1-2.نفقه زوجه وسایر دیون شوهر. 65
2-1-3. نفقه زوجه و مطالبات عمومی.. 66
2-1-4.تزاحم وهزینه های درمانی.. 68
2-2.نشوز زوجین. 71
2-2-1.تمکین. 72
2-2-2. نشوز. 74
2-2-3. شرطیت تمکین،مانعیت نشوز. 74

یک مطلب دیگر :

2-3. تعیین مسکن. 82
2-4.حضانت.. 85
2-5. استیلاد 92
2-5-1.حق استیلاد. 93
الف:ادله اشتراکی.. 93
ب: ادله اختصاصی.. 98
2-5-3.موارد تزاحم حق استیلاد. 102
الف:اختلاف درافزایش فرزند و زمان بارداری.. 102
ب:مطالبه شوهردر استفاده از موانع حاملگی.. 103
ج:مطالبه زوجه در استفاده ازموانع حاملگی.. 104
2-5-4.حق استیلاد در حقوق. 106
فصل سوم:ضابطه های حاکم بر حل تزاحم حقوق زوجین. 109
1-ضوابط فقهی. 110
1-1.عسرو حرج. 111
1-1-1.حرج و استمتاع. 112
1-1-2.حرج و تعیین مسکن. 113
1-1-3.حرج واهداء عضو. 113
1-2.ضرر 114
1-2-1.ضرر و استمتاع. 114
1-2-2.ضرر و تعیین مسکن. 115
1-3.اضطرار 117
1-4.ضرورت.. 118
2- ضوابط عقلایی وعرفی. 118

البته موادی که ارتباط با تعذر اجرای مفاد عقد دارند به این 2 ماده محدود نمی گردد و با توجه به
این که تعذر اجرای عقد صور مختلفی دارد با مواد دیگر ق.م نیز مربوط می گردد. زیرا گاهی این امر به
دلیل تلف مورد معادله می باشد. )م 782 ق.م( وگاهی ممکن است سبب دیگری غیر از تلف مورد معامله
موجب تعذر اجرای مفاد عقد گردد. چنانکه م 242 ق.م ایران بیانگر این مطلب است.
حکم ماده ی 242 ق.م در فقه به خیار تعذر تسلیم موسوم است البته خیار تعذر تسلیم از قواعد آمره
سقوط تمام یا برخی خیارات را می توان ضمن عقد « : بوده و مشمول م 448 ق.م است که اعلام می دارد
نمی شود. » شرط نمود
گاهی هم ممکن است به دلایلی که به متعهدله مربوط است تسلیم و اقباض مورد تعهد متعذر باشد
ولی متعهد قادر باشد تعهد را به شکل دیگر اجراکند. همه مواد و موارد فوق از حقوق موضوعه کشور
ایران می باشد که با توجه به موضوع تحقیق سعی بر آن می گردد تا بررسی و تحلیل این مباحث در
حقوق و قوانین کشور انگلیس نیز صورت گیرد. باشد که این عمل نتیجه اثر بخشی هر چند مختصر در
جهت فهم بهتر و بیشتر دانش پژوهان علم حقوق بنماید.

4

یک مطلب دیگر :

ب سؤالات تحقیق: –

1. قراردادی که اجرای آن متعذر است از لحاظ حقوقی چه وضعیتی پیدا می کند؟
2. آیا حکم بطلان در صورت تعذر وفا در تمام عقود جاری می شود یا فقط عقود خاص را شامل

می شود؟

7. در چه مواردی تعذر اجرا موجب خیار می شود؟
8. اثر تعذر اجرا بر قرارداد در حقوق انگلیس چگونه است؟

ج اهداف تحقیق: –

1. بررسی و مشخص نمودن موارد قانونی در این خصوص.
2. تجزیه و تحلیل تعذر وفا به مدلول عقد در حقوق ایران و مقایسه موضوع با کشور انگلیس.

د پیشینه تحقیق: –
در کتاب القواعد الفقهیه مرحوم بجنوردی و العناوین میرفتاح مراغی درباره بطلان عقد در صورت

قصد در اصطلاح.. 18
ب:شرایط قصد. 20
بند دوم: رضا 20
الف:مفهوم وجایگاه رضا 20
1. جایگاه رضا 20
2.مفهوم رضا 21
رضا درمعنای لغت… 21
رضا درمعنای اصطلاحی.. 22
ب:ادله حجیت رضا 25
1- ادله نقلی.. 25
2- اجماع. 25
3- بنای عقلا.. 25
بند سوم:مقایسه قصد و رضا 25
الف:1.وجوه اشتراک قصد و رضا 25
2.وجوه افتراق قصد ورضا 26
ب:1.تجزیه اراده به قصد و رضا 27
2.عدم تجزیه اراده به قصد و رضا 33
3.نتیجه تجزیه اراده به قصد و رضا 34
بند چهارم:نتیجه رابطه قصد و رضا 38
گفتار سوم:بررسی تطبیقی قصد و رضا در حقوق ایران. فقه امامیه و کنوانسیون. 39
بند اول:حقوق ایران. 39
بند دوم:فقه امامیه. 40
بند سوم:کنوانسیون. 40
فصل دوم:مبانی و آثارحاکمیت اراده…..41
مبحث اول:حاکمیت اراده و آزادی قراردادی.. 41
گفتار اول:اصل آزادی قراردادی.. 41
بند اول:اصل آزادی قرارداد. 41
کلیات… 41
بند دوم:اصل آزادی اراده 44
الف: اصل آزادی اراده درفلسفه حقوق.. 44
ب: اصل آزادی اراده درحقوق خصوصی.. 46
بند سوم:قلمرو و آثار آزادی قراردادی.. 47
گفتار دوم:اصل حاکمیت اراده 48
کلیات… 48
بند اول:ثمره عملی اصل حاکمیت اراده و آزادی قراردادی.. 58
بند دوم: خاستگاه اصل آزادی اراده 59
الف) اصل اباحه (جواز) 60
ب) توقیفی و حصری نبودن عقود و قراردادها 62
بند سوم:مستثنیات حاکمیت اراده 68
1.اختیارات مرید در ایقاعات… 68
2.قصد و خیارات… 69
3.اخذ به شفعه. 71
4.اکراه 72
5.قصد عدم ایجاد آثار. 74
6.معامله فضولی.. 76
7.اشتباه 78
توضیح و بررسی موارد فوق: 79
1. اشتباه در شخص طرف قرارداد. 79
2. اشتباه در موضوع مورد معامله. 80
الف.اشتباه در اوصاف مورد معامله. 80
ب .اشتباه در یگانگی موضوع عقد. 81
ج.اشتباه در جنس… 81
3. اشتباه در نوع عقد. 82
8.قصد قرارداد صوری.. 83
9.وصیت… 87
بند چهارم:نتایج حاکمیت… 88
بند پنجم: انتقاد از نظریه حاکمیت اراده 91
گفتار سوم:تحلیلی از ماده 10 قانون مدنی.. 93
بند اول: پیشینه ماده 10 قانون مدنی.. 93
بند دوم: فلسفه وجودی ماده 10 قانون مدنی.. 95
بند سوم: عقد صلح و ماده 10 قانون مدنی.. 96
بتد چهارم:نتیجه تحلیل.. 97
مبحث دوم:نظریات حاکمیت اراده 98
گفتار اول: نظریات حاکمیت اراده ظاهری و باطنی در فقه امامیه. 98
بند اول: نظریات حاکمیت اراده ظاهری در فقه. 98
1. روایت موثقه ابن بکیر. 99
2. اقوال فقهاء. 99
3. سیره عقلا و عرف خاص…. 100
بند دوم: نظریات حاکمیت اراده باطنی در فقه. 101
الف:آیه و روایات… 101
1.آیه. 101
2.روایات… 102
ب. اقوال فقهاء. 102
1- علامه حلّی.. 103
2- مرحوم شهید ثانی.. 103
3- شیخ مرتضی انصاری.. 103
4- فیض کاشانی.. 104
5-سید حسن بجنوردی.. 104
بند سوم: آثار مترتب بر حاکمیت ظاهری و باطنی.. 104
گفتار دوم: نظریات حاکمیت اراده ظاهری و باطنی در حقوق ایران. 105
بند اول: نظریات حاکمیت اراده ظاهری در حقوق ایران. 105
بند دوم: نظریات حاکمیت اراده باطنی در حقوق ایران. 106
گفتار سوم: نظریات حاکمیت اراده ظاهری و باطنی درکنوانسیون. 109
مبحث سوم:مبنای حاکمیت اراده 110
گفتار اول: مبنای حاکمیت اراده در حقوق ایران. 110
1. اصل اباحه. 110
2. اصل صحت… 111
الف .معنای تکلیفی: 111
ب. معنای وضعی.. 112
3. عقد صلح.. 113
4. اصل برائت… 116
5. اصل صحت شروط.. 116
گفتار دوم: مبنای حاکمیت اراده در فقه امامیه. 118
الف:آیات… 118
1. آیه ی شریفه ی تجارت عن تراض: 118
2. آیه ی شریفه ی اوفو بالعقود. 119
نتیجه. 120
ب:روایات… 120
1. روایت نبوی «الناس مسلطون علی اموالهم» 120
2. روایت «المؤمنون عند شروطهم» 121
3.قاعده العقود تابعه للقصود. 122
1-3: مفهوم قاعده 122
2-3: مفاد قاعده تبعیت عقد از قصد. 123
1.اراده باطنی.. 123
2. اراده ظاهری.. 124
3-3 تطابق اراده باطنی و اراده ظاهری.. 124
4-3 دلایل قاعده 126
الف: دلایل مفاد اول قاعده 126
1.اجماع. 126
2.اصل عدم. 127
3.روایات… 127
ب: دلایل مفاد دوم قاعده 128
ج: ادله مفاد سوم قاعده 130
5-3 موارد کاربرد قاعده العقود تابعة للقصود. 130

گفتار سوم:مبنای حاکمیت اراده در کنوانسیون. 133
1.مبنای فلسفی.. 133
2.مبنای اخلاقی.. 134
3.مبنای اقتصادی.. 134
فصل سوم:موانع حاکمیت اراده در حقوق ایران وفقه امامیه و کنوانسیون وین1980…………………………135
مبحث اول:موانع حاکمیت اراده در حقوق ایران وفقه امامیه. 135
گفتاراول:عوامل محدود کننده حاکمیت اراده حقوق ایران وفقه امامیه. 135
بند اول:قانون. 135
الف: تشخیص قوانین امری واماره امری بودن قانون. 135
1. تشخیص قوانین امری.. 135
2.اماره امری بودن قانون. 139
ب: قرارداد مخالف روح قانون. 139
بند دوم: نظم عمومی.. 140
الف: نظم عمومی در فقه و حقوق.. 141
1. نظم عمومی در فقه. 141
2.نظم عمومی در حقوق.. 143
ب:قلمرو نظم عمومی.. 146
ج:اقسام نظم عمومی.. 147
1. نظم عمومی سیاسی.. 147
1-1حمایت از دولت… 148
1-2حمایت از خانواده 148
1-3حمایت از فرد. 149
2. نظم عمومی اقتصادی.. 149
الف: انواع نظم عمومی اقتصادی.. 150
1. نظم عمومی اقتصادی حمایتی.. 150
2.نظم عمومی اقتصادی ارشادی.. 151
ب: آثار نظم عمومی اقتصادی نوین.. 151
بند سوم:اخلاق حسنه. 152

یک مطلب دیگر :

الف:مفهوم اخلاق.. 152
ب:رابطه اخلاق حسنه با نظم عمومی.. 153
ج:تمیز اخلاق حسنه. 155
د:قراردادهای مخالف اخلاق.. 155
گفتار دوم:انواع محدودیتهای آزادی قراردادادی.. 157
بند اول:قواعد ناشی از آزادی قراردادی.. 157
بند دوم:جلوه های محدودیت اراده 157
1. محدودیت های قانونی.. 157
2. محدودیت های ناشی از قرارداد. 158
3.حدود حاکمیت اراده 159
گفتار سوم:انواع محدودیتها 159
بند اول: حدود ناشی از قوانین و مقررات دولتی.. 159
بند دوم: حدود ناشی از قرارداد‌های جمعی و الحاقی.. 160
گفتار چهارم:مصادیق حاکمیت در حقوق ایران. 161
گفتار پنجم: مصادیق حاکمیت در فقه امامیه. 163
مبحث دوم: موانع حاکمیت اراده در کنوایسیون وین1980. 164
گفتاراول:کلیاتی در باره کنوانسیون بیع بین المللی کالا(CISG) 164
بند اول: تاریخچه کنوانسیون بیع بین المللی کالا(CISG) 164
بند دوم: اهداف کنوانسیون. 165
بند سوم:  فواید و معایب الحاق به کنوانسیون بیع بین المللی کالا. 166
الف: فواید الحاق به کنوانسیون بیع بین المللی کالا. 166
ب: معایب الحاق به کنوانسیون بیع بین المللی کالا. 166
بند چهارم: اصول حاکم بر کنوانسیون. 166
گفتار دوم:حاکمیت اراده و جنبه تکمیلی قواعد مندرج در کنوانسیون. 167
تفسیر اراده طرفین.. 167
گفتار سوم: عوامل محدود کننده حاکمیت اراده در کنوانسیون وین1980. 168
بند اول: قلمرو اجرای کنوانسیون. 168
الف: قلمرو اجرا در مکان و نسبت به طرفین.. 168
ب: قلمرو اجرا از لحاظ موضوع. 169
1.نکته حقوقی: 169
2.معیار تشخیص بیع های بین المللی.. 170
الف .بیع های استثناء شده(محدود شده) 171
1.بیع های استثنا شده به علت هدف… 171
2. بیع های استثنا شده به علت تشریفات… 172
2-1 بیع از طریق حراج.. 172
2-2 بیع مال توقیف شده، یا بیعی که به نحو دیگری از طریق مقامات قانونی واقع می شود: 172
3. بیع های استثنا شده به علت موضوع آن. 173
3-1بیع برق، بیع سهام ، سهم الشرکه ، اوراق بهادار ، اسناد قابل انتقال یا پول. 173
3-2 فروش کشتی ها وسایل نقلیه هوایی.. 173
ب: مباحثی از بیع که خارج از شمول کنوانسیون است… 174
1. صحت قرارداد یا هریک از شروط آن یا اعتبار عرفها…….174
2. مالکیت کالاهای فروخته شده 175
3. مسولیت ناشی از فوت و زیان های بدنی.. 176
بند دوم: نقض اساسی قرارداد. 177
الف: عناصر نقض اساسی.. 178
ب: مصادیق نقض اساسی قرارداد. 178
ج: : پیش بینی نقض اساسی قرارداد. 179
بند سوم: موانع اعمال حق فسخ.. 180
الف: موانع اعمال حق فسخ توسط خریدار. 180
ب: موانع اعمال حق فسخ توسط فروشنده 180

بند سوم: بند3 ماده 73. 55
گفتار دوم: حق فسخ بر اساس اصول بازرگانی بین المللی.. 56
فصل سوم: اعمال حق فسخ به عنوان ضمانت اجرای نقض قرارداد در حقوق ایران و اسناد بین المللی.. 60
مبحث اول: اعمال حق فسخ به عنوان ضمانت اجرای نقض واقعی قرارداد در حقوق ایران و اسناد بین المللی  60

گفتار اول: اعمال حق فسخ به عنوان ضمانت اجرای نقض واقعی قرارداد در حقوق ایران. 60
بند اول: ضمانت اجرای ناشی از نقض تعهدات.. 60
بند دوم  : ضمانت عدم ایفای عین تعهد در حقوق ایران. 65
گفتار دوم: اعمال حق فسخ به عنوان ضمانت اجرای نقض واقعی قرارداد اسناد بین المللی.. 69
بند اول – ضمانت عدم ایفای تعهد در کنوانسیون بیع بین المللی کالا. 69
مبحث دوم:  اعمال حق فسخ به عنوان ضمانت اجرای نقض فرضی قرارداد در حقوق ایران و اسناد بین المللی  70
گفتار اول: اعمال حق فسخ به عنوان ضمانت اجرای نقض فرضی قرارداد در حقوق ایران. 70

یک مطلب دیگر :

بند اول :نقض فرضی  قرارداد ها 70
معامله به قصد فرار از دین. 72
خیار تفلیس.. 74
نقصان در اعتبار مالی متعهد 75
ماده 533 قانون تجارت.. 76