1-13-1- انواع نانوکامپوزیتهای پلیمری ……………………………………………………………………………………39
1-13-2- روش های ساخت نانوکامپوزیتهای پلیمری …………………………………………………………………..41
فصل دوم- مواد و روش ها
2-1- میکروارگانیسم………………………………………………………………………………………………………………45
2-2- انتقال میکروارگانیسم از حالت یخ خشک به محیط كشت اولیه………………………………………………47
2-3- محیط نگهداری…………………………………………………………………………………………………………….47
2-4- محیط کشت تلقیح………………………………………………………………………………………………………..48
2-5- محیط کشت تخمیر……………………………………………………………………………………………………….48
2-6- آماده سازی کشت تلقیح………………………………………………………………………………………………..49
2-7- شرایط تخمیر ونمونه برداری…………………………………………………………………………………………..49
2-8- تهیه منحنی كالیبراسیون وزن خشك سلولی- جذب…………………………………………………………..50
2-9- تهیه منحنیهای كالیبراسیون جهت تعیین مقادیر منابع کربن…………………………………………………51
2-9-1- طرز تهیه محلول معرف DNS…………………………………………………………………………………..51
2-9-2- رسم منحنی كالیبراسیون قندهای قابل تبدیل………………………………………………………………….51
عنوان صفحه
2-10- شرایط کروماتوگرافگازی برای اندازهگیری پلیهیدروکسیآلکانواتها……………………….52
2-10-1- تهیه استاندارد داخلی………………………………………………………………………………………….53
2-10-2- تهیه منحنیهای کالیبراسیون متیلهیدروکسیبوتیرات، متیل هیدروکسیوالرات
و متیلهیدروکسیهگزانوات……………………………………………………………………………………………..53
2-10-3- استخراج بیوپلیمر و آماده سازی نمونه برای تزریق به دستگاه GC………………………………54
2-10-4- روش شناسائی و تایید بیوپلیمر توسط 13C NMR،1H NMR ،. FT-IR…………………………..55
2-10-4-1- طیف سنجی مادون قرمز (FT-IR) …………………………………………………………………..55
2-10-4-2- طیف بینی رزونانس مغناطیسی هسته ای (NMR) ………………………………………………55
2-11- فرایند بیولوژیکی جهت تولید بیوپلیمر درون سلولی در بیوراکتور…………………………………..56
2-11-1- فرایند کشت غیرپیوسته………………………………………………………………………………………..56
2-11-2- فرایندکشت نیمه پیوسته………………………………………………………………………………………..56
2- 11- 2- 1- فرایند کشت نیمه پیوسته با خوراک دهی ثابت منبع کربن ونیتروژن………………………57
2- 11- 2- 2- فرایند کشت نیمه پیوسته با خوراک دهی متغیر منبع کربن ونیتروژن …………………….57
2-11-3- تعیین ضریب انتقال اکسیژن در بیوراکتور………………………………………………………………..57
2-12- تولید نانو کامپوزیت پلی هیدروکسی بوتیرات هیدروکسی والرات
/هیدروکسی اپتایت………………………………………………………………………………………………………….59
عنوان صفحه
فصل سوم- نتایج و بحث
3-1- میکروارگانیسم Hydrogenophaga pseudoflava DSMZ 1034…………………………62
3-1- 1- بررسی شرایط فرایند بیولوژیکی………………………………………………………………………………62
3-1-2- استفاده از گلوکز بعنوان تنها منبع کربن……………………………………………………………………..63
3-1-3- استفاده ازفروکتوز بعنوان تنها منبع کربن …………………………………………………………………….65
3-1-3- استفاده ازآب پنیر بعنوان تنها منبع کربن …………………………………………………………………….66
3- 2- میکروارگانیسم Cupriavidus necator DSM 545………………………………………………68
3-2-1- بررسی شرایط فرایند بیولوژیکی ……………………………………………………………………………….68
3-2-1-2- بررسی تاثیر نسبت نیتروژن به کربن ……………………………………………………………………….69
3-2-2- استفاده از گلوکز بعنوان تنها منبع کربن……………………………………………………………………..73
3-2-3- استفاده ازفروکتوز بعنوان تنها منبع کربن…………………………………………………………………….74
3-2-4- استفاده ازملاس بعنوان تنها منبع کربن………………………………………………………………………..75
3-2-5- تاثیر استات بر رشد میکروارگانیسم و تولید بیوپلیمر……………………………………………………..77
3-2-5-1 -ترکیب ملاس و استات بعنوان منابع کربن……………………………………………………………….77
3-3- میکروارگانیسم Azotobacter beijerinckii DSMZ 1041…………………………………..80
3-3-1- بررسی شرایط فرایند بیولوژیکی………………………………………………………………………………80
3-3-2- استفاده از گلوکز بعنوان تنها منبع کربن…………………………………………………………………….82
3-3-3- استفاده ازفروکتوز بعنوان تنها منبع کربن……………………………………………………………………83
3-3-4- استفاده ازآب پنیر بعنوان تنها منبع کربن…………………………………………………………………….84
3-4- میکروارگانیسم Azohydromonas lata DSMZ 1123…………………………85
عنوان صفحه
3-4-1- بررسی شرایط فرایند بیولوژیکی………………………………………………………………………………85
3-4-2- استفاده از گلوکز بعنوان تنها منبع کربن……………………………………………………………………87
3-4-3- استفاده ازفروکتوز بعنوان تنها منبع کربن …………………………………………………………………..88
3-4-4- استفاده ازآب پنیر بعنوان تنها منبع کربن …………………………………………………………………..89
3-5- نتایج کلی مقایسه چهار میکرو ارگانیسم در تولید بیوپلیمر ……………………………………………….92
3-6- بررسی سینتیک رشد میکروارگانیسم در تولید بیوپلیمر……………………………………………………92
3-7- فرایند کشت غیر پیوسته در بیوراکتور………………………………………………………………………….95
3-7-1- تعیین ضریب انتقال اکسیژن در بیوراکتور ………………………………………………………………..97
3-8- فرایند کشت نیمه پیوسته با خوراک دهی ثابت در بیوراکتور………………………………………….98
3-9- فرایند کشت نیمه پیوسته با خوراک دهی متغیر (پله ای) در بیوراکتور……………………………….99
3-10- بازده بیومس ……………………………………………………………………………………………………..100
3-11- بهره دهی ………………………………………………………………………………………………………..102
3-12- بازده تولید ……………………………………………………………………………………………………….103
3- 13- آزمایشهای تشخیصی جهت تایید بیوپلیمر تولید شده……………………………………………………105
3-13-1- طیف سنجی مادون قرمز (FT-IR) …………………………………………………………………….105
3-13-2- طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته ای (NMR) ………………………………………………….106
3-14- بررسی امکان استفاده از بیوپلیمر تولید شده در نانوکامپوزیتها………………………………………….108
عنوان صفحه
فصل چهارم-نتیجه گیری وپیشنهادات
4-1- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………113
4-2- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………..116
مراجع …………………………………………………………………………………………………………………..117
چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………127
پیوستها…………………………………………………………………………………………………………………128
عنوان صفحه
شکل 1-1-شمای ختار کلی پلی هیدروکسی آلکانوآتها…………………………………………………………………..8
شکل 1-2- ساختار شیمیایی پلیهیدروکسیآلکانواتها …………………………………………………………………12
شکل 1 -3- مسیر بیوسنتز پلیهیدروکسیبوتیرات و پلیهیدروکسیبوتیرات – والرات………………………….14
شکل1-4- تغییرات موردی یک نمونه از مواد تخریب پذیر زیستی در طول زمان…………………………………….. 22
شکل 1-5- شمائی از بیوراکتور استفاده شده جهت فرایند غیر پیوسته و پیوسته …………………………………. 25
شکل 1-6- نمائی از فرایند پیوسته دو مرحله ای…………………………………………………………………………….26
شکل 1-7- مدل های رشد میکروارگانیسم ها………………………………………………………………………………29
شکل 2-1- اندازه گیری مستقیم میزان اکسیژن انتقال یافته به محیط کشت توسط روش دینامیک…………..58
شکل 3-1- تاثیر سن تلقیح بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی(T = 30°C، (shaking rate = 250 rpm ………………………………………………………………………………………………62
شکل 3-2- تاثیر شدت هم زدن بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی(T = 30°C،(seed age = 12 h ………………………………………………………………………………………………….63
شکل 3-3- تاثیر دما بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی(shaking rate =
250 rpm ، (seed age = 12…………………………………………………………………………………………….63
شکل 3-4 – بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف گلوکز به عنوان سوبسترا…….64
شکل 3- 5- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف فروکتوز به عنوان سوبسترا…..65
عنوان صفحه
شکل 3-6 – بیوپلیمر تولیدشده (PHB,PHV) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف آب پنیر……………….66
شکل 3-7 – تاثیر سن تلقیح بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بولوژیکی(T = 30°C، (shaking rate = 250 rpm……………………………………………………………………………………………….68
شکل 3-8- تاثیر شدت هم زدن بر روی رشد سلولی وتولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی (T = 30°C،(seed age = 24………………………………………………………………………………………………………69
شکل 3-9- تاثیر دما بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی(shaking rate = 250 rpm ، (seed age = 24………………………………………………………………………………………………….. 69
شکل 3-10- تاثیر نسبت نیتروژن به کربن (1 به 20) بر روی رشد سلولی وتولید بیوپلیمر………………………71
شکل 3-11- تاثیر نسبت نیتروژن به کربن (1 به 30) بر روی رشد سلولی وتولید بیوپلیمر………………………71
شکل 3-12- بیوپلیمر تولیدشده ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف گلوکز با نسبت کربن به نیتروژن 40 72
شکل 3-13- تاثیر نسبت نیتروژن به کربن (1 به 50) بر روی رشد سلولی وتولید بیوپلیمر………………………73
شکل 3-14- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف فروکتوز به عنوان سوبسترا….75
شکل 3-15- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف ملاس به عنوان سوبسترا……76
شکل 3-16- بیوپلیمر تولیدشده ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف ترکیب ملاس و استات با نسبت
(35 به 5) به عنوان سوبسترا…………………………………………………………………………………………………….. 77
شکل 3-17- بیوپلیمر تولیدشده ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف ترکیب ملاس و استات بانسبت
( 30 به10 ) به عنوان سوبسترا……………………………………………………………………………………………………78
عنوان صفحه
شکل 3-18- بیوپلیمر تولیدشده ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف ترکیب ملاس و استات با نسبت
(25 به 15) به عنوان سوبسترا…………………………………………………………………………….. ……………………..79
شکل 3-19- بیوپلیمر تولیدشده ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف ترکیب ملاس و استات با نسبت
(20 به 20) به عنوان سوبسترا……………………………………………………………………………………………………79
شکل 3-20- تاثیر شدت هم زدن بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی
(T = 30°C،(seed age = 15 …………………………………………………………………………………………81
شکل 3-21- تاثیر دما بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی
(shaking rate = 250 rpm ،(seed age =15h…………………………………………………………………81.
شکل 3-22- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف گلوکز به عنوان سوبسترا ……82
شکل 3-23- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف فروکتوز به عنوان سوبسترا …83
شکل 3-24- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف آب پنیر به عنوان سوبسترا ….85
شکل 3-25- تاثیر سن تلقیح بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی
(T = 30°C، (shaking rate = 250 rpm………………………………………………………………………….86
شکل 3- 26- تاثیر شدت هم زدن بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی
(T = 30°C،(seed age =18 …………………………………………………………………………………………….86
شکل 3- 27- تاثیر دما بر روی رشد سلولی تولید بیوپلیمردر شرایط فرایند بیولوژیکی
(shaking rate = 250 rpm ،(seed age =18 ………………………………………………………………….87
شکل 3-28- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف گلوکز به عنوان سوبسترا……88
عنوان صفحه
شکل 3- 29- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف فروکتوز به عنوان سوبسترا….89
شکل 3- 30- بیوپلیمر تولیدشده(PHB) ومیزان رشد سلولی به ازای مصرف آب پنیر به عنوان سوبسترا …90
شکل 3-31- برازش مدل سینتیکی مونود در فرایند تولید پلی هیدروکسی بوتیرات ……………………………..94
شکل 3- 32- برازش مدل مالتوس بر روی داده های آزمایشگاهی حاصل از فرایند تولید بیوپلیمر
توسط ……………………………………………………………………………………………………………..94C. necator
شکل 3-33 – تولید جرم سلولی وپلی هیدروکسی بوتیرات توسط C.necator در فرایند غیر پیوسته…….96
شکل 3-34 – اندازه گیری میزان اکسیژن انتقال یافته به محیط کشت بیوراکتور توسط روش دینامیک……97
شکل 3-35 – فرایند نیمه پیوسته تولید پلی هیدروکسی بوتیرات با خوراک دهی ثابت گلوکز ونیتروژن…98
شکل 3-36 – فرایند نیمه پیوسته تولید پلی هیدروکسی بوتیرات با خوراک متغیر گلوکز ونیتروژن………100
شکل 3-37- طیف FT- IR از نمونه پلی هیدروکسی بوتیرات/هیدروکسی والرات تولید………………….105
شکل 3-38- طیف FT- IR از نمونه استاندارد تهیه شده پلی هیدروکسی بوتیرات/هیدروکسی والرات..106
شکل 3-39- طیف 1HNMR حاصل از کوپلیمر پلی هیدروکسی بوتیرات/ هیدروکسی والرات……….107
شکل 3-40- طیف 13CNMR حاصل از کوپلیمر پلی هیدروکسی بوتیرات/ هیدروکسی والرات……..108
شکل 3- 41- تصویر SEM از سطح فیلم پلی هیدروکسی بوتیرات/ هیدروکسی والرات……………….109
شکل 3-42- تصویر SEM از سطح فیلم پلی هیدروکسی بوتیرات هیدروکسی والرات/
هیدروکسی اپتایت ……………………………………………………………………………………………………………..110
شکل 3-43- تصویر SEM از سطح فیلم پلی هیدروکسی بوتیرات هیدروکسی والرات/
هیدروکسی اپتایت تحت اواتراسونیک……………………………………………………………………………………111
عنوان صفحه
شکل پ-1- منحنی كالیبراسیون وزن خشك سلولی باکتری C. necator………………………………………129
شكل پ-2- منحنی كالیبراسیون وزن خشك سلولی باکتری Hydrogenophaga pseudoflava….129
شكل پ-3- منحنی كالیبراسیون وزن خشك سلولی باکتری Azotobacter beijerinckii…………….130
شكل پ-4- منحنی كالیبراسیون وزن خشك سلولی باکتری Azohydromonas lata …………………130
شكل پ-5- منحنی کالیبراسیون گلوکز……………………………………………………………………………………..131
شكل پ-6- منحنی کالیبراسیون فروکتوز……………………………………………………………………………………131
شكل پ- 7- منحنی کالیبراسیون لاکتوز…………………………………………………………………………..132
شكل پ-8- منحنی کالیبراسیون 3- متیلهیدروکسیبوتیرات، 3-متیلهیدروکسیوالرات و
3-متیل هیدروکسیهگزانوات………………………………………………………………………………………………….132
یک مطلب دیگر :
شکل پ 9- نمودار کروماتوگرام GC برای استاندارد ppm 200 ………………………………………………….133
شکل پ 10- نمودار کروماتوگرام GC برای استاندارد ppm 400 ………………………………………………..134
شکل پ 11- نمودار کروماتوگرام GC برای استاندارد ppm 600 ………………………………………………..135
شکل پ 12- نمودار کروماتوگرام GC برای استاندارد ppm 800 ………………………………………………..136
شکل پ 13- نمودار کروماتوگرام GC برای استاندارد ppm 1000 ………………………………………………137
شکل پ 14- طیف حاصل از FT-IR بیوپلیمر پلی هیدروکسی بوتیرات/هیدروکسی والرات…………….138
شکل پ 15- طیف C NMR کوپلیمر( پلی 3- هیدروکسی بوتیرات/ 4- هیدروکسی بوتیرات)
به دست آمده از فرایند رشدC. necator بر روی روغن نخل…………………………………………………….139
شکل پ 16- طیف C NMR بیوپلیمر( پلی هیدروکسی بوتیرات به دست آمده از فرایند رشد
- necator بر روی سوبستراهای کیک سویا و مخلوط کیک سویا و ملاس………………………………140
شکل پ 17. طیفهایC NMR وH NMR کوپلیمرPHBV به دست آمده از مخمر نوترکیب……..140
شکل پ 18 . طیف H NMR بیوپلیمر( پلی هیدروکسی بوتیرات به دست آمده از فرایند رشد
E.coli T.V.N. ………………………………………………………………………………………………………………141
شکل پ 19. طیف H NMR کوپلیمر PHBV به دست آمده از Comamonas sp. EB172 …..141
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1-1- برخی از باکتریهای مورد استفاده در تولید پلیهیدروکسیآلکانواتها……………………………..9
جدول 1-2- میکروارگانیسمها و منابع مورد استفاده در تولید کوپلیمر هیدروکسیبوتیرات – والرات……..13
جدول1-3- مقایسه برخی از خواص فیزیکی پلیمرهای تولیدی……………………………………………………….19
جدول 1-4- برخی از میکروارگانیسمهای جداسازی شده جهت تجزیه PHAs………………………………21
جدول1-5- تعدادی از متداول ترین مدلهای رشد غیر ساختاری……………………………………………………30
جدول 1-6- شرکتهای تولیدکننده پلیمرهای زیستتخریبپذیر……………………………………………………..38
جدول 2-1- اجزای محیط کشت تولید (DSMZ, Medium 81) ……………………………………………46
جدول 3- 1- نتایج حاصل از فرایند بیولوژیکی تولید بیوپلیمر توسط میکروارگانیسم ها بر روی
منابع مختلف کربنی………………………………………………………………………………………………………………..91
جدول 3- 2- مدلهای سینتیکی به کار برده شده برای تولیدپلی هیدروکسی بوتیرات با استفاده از گلوکز..93
جدول 3-3- پارامترهای سینتیکی جهت تولید پلی هیدروکسی بوتیرات از منابع کربنی مختلف…………….95
جدول 3-4- حداکثر بازدهی تولید با استفاده از ترکیبات مختلف…………………………………………………..104
مقدمه
استفاده از پلیمرها و پلاستیك ها در اغلب وسایل انسان از ریزترین آنها گرفته تا بزرگترین آنها انكار ناپذیر است. دلیل این استفاده وافر پلیمرها و پلاستیك ها در زندگی انسان خواص بسیار زیاد آنها می باشد. مصرف سرانه پلاستیك در اروپا 60 كیلوگرم و در آمریكا 80 كیلوگرم در سال است [1]. علیرغم فواید فراوان پلیمرها و پلاستیك ها، استفاده از آنها باعث معضلات زیست محیطی فراوان شده است و همین امر باعث شده است كه بشر به فكر تولید پلیمرهای زیست تخریب پذیر و تخریب زیستی پلیمرها و پلاستیك ها بیافتد.
مکانیسمهای درونی و توانایی خود تنظیمی طبیعت نمی توانند این آلاینده ها را تجزیه کنند چون با این مواد نا آشنا هستند. این امر موجب شده است بسیاری از کشورها شروع به توسعه پلاستیک های قابل تجزیه زیستی کنند. بر اساس یک تخمین، بیش از 100 میلیون تن پلاستیک هر ساله تولید می شوند. 40% از این مقدار به محل های دفن زباله منتقل می شود و چند صد هزار تن هر ساله به محیط های دریایی ریخته می شوند و در مناطق اقیانوسی تجمع می یابند. سوزاندن پلاستیک ها یکی از گزینه ها در دفع پلاستیک ها می باشد؛ اما علاوه بر پرهزینه بودن خطرناک نیز می باشد[1-2].
پلاستیک هایی که کاملا تجزیه پذیرند، نسبتاٌ جدید و نوید دهنده اند که به خاطر بهره گیری از باکتریها برای تشکیل بیوپلیمر می باشد که عمدتاٌ شامل پلی هیدروکسی آلکانویت ها[1]، پلی لاکتیک اسیدها[2]، پلی استرهای آلیفاتیک[3]، پلی ساکاریدها[4]، و یا ترکیبی از این مواد می باشند[1].
1- انواع پلیمرهای زیست تخریب پذیر
[چهارشنبه 1399-08-07] [ 03:20:00 ق.ظ ]
|