2‌. 2‌ .1‌. موقعیت طبیعی رویشگاه‌های مانگرو استان هرمزگان……………… 25

2‌. 2‌ .2‌. پراكنش رویش‌های مانگرو در سواحل جنوبی ایران…………………. 26

2‌. 2‌. 2‌. 1‌. استان سیستان و بلوچستان……………………………………… 26

2‌. 2‌. 2‌. 2‌. استان هرمزگان (از شرق به غرب)……………………………… 26

2‌. 2‌. 2‌. 3‌. استان بوشهر……………………………………….. 26

2‌. 2‌ .3‌. وسعت جنگل‌های مانگرو ایران………………………………………. 27

2‌. 2‌ .4‌. جنگل‌های مانگرو استان هرمزگان…………………………………… 30

2‌. 2‌. 4‌. 1‌. پراکنش…………………………………………… 31

2‌. 2‌. 4‌. 2‌. وسعت………………………………………….. 32

2‌. 3‌. تشریح پوشش گیاهی………………………………………… 34

2‌. 3‌ .1‌. عناصر درختی رویشگاه‌های مانگرو استان هرمزگان……………….. 34

2‌. 3‌. 1‌. 1‌. درخت حرا ……………………………………….34

2‌. 3‌. 1‌. 2‌. درخت چندل………………………………………… 38

2‌. 3‌ .2‌. فنولوژی گونه‌های حرا و چندل……………………….. 41

2‌. 3‌ .3‌. گونه‌های علفی همراه در رویشگاه‌های مانگرو استان هرمزگان……43

2‌. 3‌ .4‌. ساختار جنگل‌های مانگرو رویشگاه سیریك…………………………43

2‌. 4‌. تصمیمگیری………………………………………… 48

2‌. 4‌ .1‌. تصمیم گیری چند معیاری ( MCDM )…………………… 48

2‌. 4‌. 1‌. 1‌. مدلهای چند هدفه (MODM)…………………………. 48

2‌. 4‌. 1‌. 1‌. مدل های چند شاخصه (MADM)…………………….. 48

2‌. 4‌ .2‌. انواع مدلهای MADM………………………………………….

2‌. 4‌. 2‌. 1‌. روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)………………….. 50

2‌. 4‌ .3‌. معیارهای ارزیابی………………………………………… 53

2‌. 4‌ .4‌. نسبت سازگاری (C.R.) …………………………………..53

2‌. 4‌ .5‌. سامانه پشتیبانی تصمیم گیری (DSS) …………………..55

2‌. 4‌ .6‌. سامانه پشتیبانی تصمیم گیری مکانی (SDSS)………….. 56

3. مواد و روش‌ها………………………………………. 58

3‌. 1‌. مقدمه ………………………………………. 58

3‌. 2‌. معرفی منطقه موردمطالعه……………………………………….. 58

3‌. 2‌ .1‌. موقعیت جغرافیایی………………………………………… 58

3‌. 2‌ .2‌. وضعیت آب و هوایی………………………………………… 59

3‌. 2‌ .3‌. خاکشناسی و محدودیت اراضی……………………………… 59

3‌. 2‌ .4‌. زمین‌شناسی………………………………………… 61

3‌. 2‌ .5‌. پوشش گیاهی و کاربری اراضی منطقه……………………. 61

3‌. 3‌. روش انجام کار………………………………………. 63

3‌. 3‌ .1‌. شناخت مسئله……………………………………….. 64

3‌. 3‌ .2‌. ابزار مورد استفاده………………………………………. 64

3‌. 3‌ .3‌. جمع آوری داده………………………………………. 64

3‌. 3‌ .4‌. آماده‌سازی داده‌ها………………………………………. 64

3‌. 3‌ .5‌. تشکیل پایگاه داده………………………………………. 65

3‌. 3‌ .6‌. معیارهای مؤثر در مکان‌یابی مناطق مستعد احیاء بیولوژیک جنگل‌های مانگرو…… 65

3‌. 3‌ .7‌. لایه‌های اطلاعاتی………………………………………… 65

3‌. 4‌. ایجاد لایه های اطلاعاتی………………………………………… 66

3‌. 4‌ .1‌. لایه‌ی شیب زمین………………………………………… 66

3‌. 4‌ .2‌. لایۀ کاربری اراضی (ساحلی)………………………………. 67

3‌. 4‌ .3‌. لایه ژئومورفولوژی………………………………………… 70

3‌. 4‌ .4‌. لایه خورهای ساحلی………………………………………… 72

3‌. 4‌ .5‌. لایه خط جزر ومد……………………………………….. 73

3‌. 4‌ .6‌. لایه پراکنش گونه‌های جنگلی مانگرو……………………….. 75

3‌. 4‌ .7‌. لایه پراکنش گل‌خورک…………………………………………. 77

3‌. 4‌ .8‌. لایه بافت خاک…………………………………………. 78

3‌. 4‌ .9‌. لایه EC…………………………………………

3‌. 4‌ .10‌. لایه هیدروگرافی (عمق آب)……………………………….. 80

3‌. 4‌ .11‌. لایه ارتفاع……………………………………….. 82

 

3‌. 5‌. وزن‌دهی به معیارها………………………………………. 82

3‌. 6‌. محاسبه نرخ سازگاری………………………………………… 83

4. نتایج………………………………………… 86

4‌. 1‌. قواعد تصمیم‌گیری یا روش‌های مختلف ترکیب لایه‌ها…………… 86

4‌. 2‌. تلفیق لایه‌های اطلاعاتی و اولویت‌بندی مکان‌ها……………….. 86

4‌. 2‌ .1‌. تعیین ارزش معیار شیب………………………………………. 86

4‌. 2‌ .2‌. تعیین ارزش معیار کاربری ساحلی…………………………. 87

4‌. 2‌ .3‌. تعیین ارزش معیار ژئومورفولوژی……………………………. 88

4‌. 2‌ .4‌. تعیین ارزش معیار خورهای ساحلی…………………………..90

4‌. 2‌ .5‌. تعیین ارزش معیار خط جزر و مد……………………………… 90

4‌. 2‌ .6‌. تعیین ارزش معیار پراکنش جنگل‌های مانگرو ……………….91

4‌. 2‌ .7‌. تعیین ارزش معیار پراکنش گل‌خورک………………………. 92

4‌. 2‌ .8‌. تعیین ارزش معیار بافت خاک…………………………………. 93

4‌. 2‌ .9‌. تعیین ارزش معیار هدایت الکتریکی……………………….. 94

4‌. 2‌ .10‌. تعیین ارزش معیار عمق آب…………………………….. 95

4‌. 3‌. ارزیابی نرخهای ناسازگاری در مدل Expert choice…………….

4‌. 4‌. تلفیق و آنالیز لایههای اطلاعاتی بر اساس ارزشهای بدست آمده از روش AHP……..

4‌. 5‌. آنالیز حساسیت…………………………………………. 97

4‌. 6‌. سناریوهای  مختلف در صحت‌سنجی نقشه‌های حاصل از AHP…………..

4‌. 6‌ .1‌. سناریوی (1): صحت‌سنجی با استفاده از همپوشانی ساده (Fuzzy AHP)……100

4‌. 6‌ .2‌. سناریوی (2): صحت سنجی با استفاده از روش گامای فازی (Fuzzy AHP)……101

4‌. 7‌. تعیین مکان مناسب با استفاده از روش جمع فازی (FUZZY-AHP) و گامای فازی (FUZZY-GAMA)…102

5. بحث و نتیجه‌گیری………………………………………… 105

5‌. 1‌. مقدمه ………………………………………. 105

5‌. 2‌. آزمون فرضیه‌ها………………………………………. 105

5‌. 3‌. نتیجه‌گیری و بحث…………………………………………. 105

5‌. 4‌. پیشنهادها………………………………………. 108

6. منابع و مراجع………………………………………… 110

چکیده:

جنگل‌های حرا در مناطق ساحلی جنوب کشور ایران قرار دارند و به دلیل کارکردهای بی‌شمار و ارزش‌های زیست‌محیطی حفاظت، احیاء و توسعه آن‌ها ضروریست. تصمیم‌گیری طریقه عمل در مسیری خاص، به صورت آگاها‏‏‏‏نه جهت نیل به اهداف می‌باشد تا بدین طریق گزینه‌ای مناسب در میان انواع گزینه‌ها انتخاب شود. یک مسئله مبتنی بر تصمیم‌گیری مکانی زمانی مطرح می‌شود که بین وضعیت مطلوب و موجود از دیدگاه تصمیم‌گیر اختلاف وجود داشته باشد. با توجه به مسئلۀ‌ تصمیم‌گیری مکانی، ارزیابی صحیح روش‌ها و انتخاب مناسب‌ترین مکان جهت اجرای پروژه با توجه به شرایط حال حاضر یکی از مسائل مهمی است که پیش‌روی تصمیم‌گیران قرار دارد. ماهیت چند‌ ‌‌معیاره بودن تصمیم‌گیری، انتخاب فن‌آوری مناسب، فقدان اطلاعات کامل و به روز و کم تجربه بودن تصمیم‌گیران موجب پیچیدگی موضوع و ایجاد چالش درانتخاب روش تصمیم‌گیری و نهایتأ انتخاب مکان مناسب جهت اجرای پروژه می‌گردد. جنگل‌های حرا از جمله منابع پایدار می‌باشد که امروزه توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. توانایی‌های سامانه‌ اطلاعات جغرافیایی در زمینۀ مکان‌یابی سبب شده است تا در مکان‌یابی مناطق مستعد احیاء بیولوژیک مورد استفاده قرار گیرد. هدف از این بررسی مشخص کردن مناسب‌ترین مناطق جهت احیاء بیولوژیک جنگل‌های حرا با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره مکانی در رویشگاه سیریک است. در این پژوهش مؤثرترین معیارها جهت مناطق مستعد احیاء بیولوژیک شامل عمق آب، پراکنش گونه‌های حرا و چندل، نقاط حضور گونه گل‌خورک، طبقات شیب، بافت خاک،

یک مطلب دیگر :

۵ نمونه سایت نویسندگان مشهور جهان

 هدایت الکتریکی، خط جزر و مد، ژئومورفولوژی ساحلی، کاربری اراضی (ساحلی) و خورها بودند. سپس با استفاده از نظر کارشناسان و با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) معیارها پهنه‌بندی و وزن‌دهی شدند. قاعده های تصمیم‌گیری‌ همپوشانی شاخص، تحلیل سلسله مراتبی، FUZZY AHP، جهت شناسایی مکان‌های بهینه مورد استفاده قرار گرفت. تفسیر خروجی‌ها بیانگر تفاوت در نتایج روش‌هاست. در نهایت جهت حصول اطمینان از صحت نتایج با کنترل زمینی بررسی شد. روش همپوشانی به عنوان بهترین قاعده تصمیم‌گیری جهت شناسایی مناطق مناسب جهت احیاء بیولوژیک جنگل‌های مانگرو در رویشگاه سیریک استان هرمزگان معرفی گردید.

فصل اول: مقدمه و کلیات

1- مقدمه

جنگل­های مانگرو اکوسیستم­هایی تالابی از اجتماعات ساحلی مناطق حاره­اند که نه به خشکی تعلق دارند و نه به دریا بلکه ارمغان مشترک دریا و خشکی به شمار می­روند. مانگرو در اصل یعنی درخت شناور ایستاده و ریشه آن پرتغالی است، مانگ به معنی درخت شناور، گرو به معنی ایستاده، جنگل­های مانگرو از اکوسیستم­های ویژه مناطق حاره­­اند و معمولأ با واژه­هایی مانند زیستگاه­های حیاتی، منحصربه‌فرد، حفاظتی، همیشه‌بهار و … توصیف می­شوند و این صفات حاکی از اهمیت آن‌ها از جنبه­های بوم­شناختی، زیست­محیطی و زیبا­شناسی است و بی­دلیل نیست که امروزه این جنگل­ها در کانون توجه سه معاهده بین­المللی زیست­محیطی یعنی کنوانسیون تالاب­ها، تنوع زیستی و میراث­های جهانی قرار دارد. نام دیگر این جنگل­ها جنگل­های جزر و مدی یا کشندی است.

جنگل­های مانگرو کانون تنوع زیستی هستند، زیرا به دلیل ویژگی­ها و موقعیت خاص خود برای گونه­های بی­شماری از بی­مهرگان تا مهره­داران خشکی­زی و آبزی زیستگاهی یگانه و منسجم فراهم می‌کنند و از مهم‌ترین زیستگاه­های پرندگان بومی و مهاجر آبزی به‌ویژه گونه­های کمیاب و درخطر تهدید به شمار می­روند به همین دلیل حفاظت آن‌ها ازنظر اولویت به‌وسیله سازمان­های ذیربط جهانی نیز مورد تأکید قرارگرفته است.

جنگل­های مانگرو را زیستگاه­های حساس می­نامند زیرا موقعیت اکوتونی آن‌ها اگرچه باعث شده از غنای زیستی هر دو اکوسیستم دریا و خشکی سود برده و به یکی از غنی­ترین اکوسیستم­های جهان تبدیل شوند، اما همین موقعیت نقطه آسیب­پذیری آن‌ها نیز محسوب می­شوند زیرا از هر دو سو می­توانند در معرض تهدید قرار بگیرند.

این جنگل­ها اکوسیستم­های حیاتی نیز می‌باشند زیرا کارکردهای آن‌ها قابل‌تبدیل به ارزش­های معمول مادی نبوده و تقریباً هیچ­گونه گزینه قابل جانشینی ندارند (ذاکری و موسوی، 1387).

جنگل‌های‌ مانگرو تالاب‌های ساحلی پوشیده از درختان و درختچه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری در اراضی جزر و مدی سواحل آب‌های گرم، لب‌شور و شور بین مدارهای 30 درجه شمالی و 30 درجه جنوبی عرض جغرافیایی هستند. گیاهان مانگرو از گروه هیگروهالوفیت‌ها و از دسته‌ هالوفیت‌های نهان‌دانه باتلاقی به شمار می‌آیند كه با استقرار بر روی زمین‌های سیلتی و پوشیده از رسوبات دانه‌ریز یك مرحله انتقالی از خشكی به دریا را تشكیل می‌دهند. وجه تمایز گونه‌های بومی جنگل‌های ماندابی مانگرو با گیاهان ساكن خشكی در خصوصیات ساختمانی، نیازمندی‌ها و بردباری‌های اكولوژیك و نحوه تجدید حیات آن‌ها است؛ بطوریكه به‌رغم تنوع گونه‌ای از حیث تاكسونومی، شباهت‌های ساختمانی یكسان دارند و در مناطق با شرایط اكولوژیك ویژه، فرماسیون‌های مشابه ایجاد می‌كنند (دانه‌كار، 1374/ ب).

1-1- بیان مسأله

بدیهی است در فقدان یک برنامه مدیریتی صحیح و یکپارچه که هم حمایت از اندوخته‌های طبیعی را موردتوجه قرار دهد و هم بازسازی و احیاء جنگل‌های آسیب‌دیده را برنامه‌ریزی نماید، نسبت به آینده این اجتماعات جنگلی حساس در بوم‌سازگان ساحلی نمی‌توان خوش‌بین بود. با توجه به از دست‌رفت بسیاری از رویشگاه‌های مانگرو دنیا، توجه به حفاظت بیرونی و توسعه این جنگل‌ها در خارج از گستره‌های پراکنش طبیعی نیز به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل‌شده است. بررسی‌ها نشان داده است که توسل به چنین مدیریتی نه‌تنها سبب کاهش عوارض بهره‌برداری از جنگل‌های مانگرو و بهینه شدن تولیدات می‌شود بلکه بهترین زمینه اقتصادی را برای یک مدت طولانی بدون تخریب اکوسیستم فراهم می‌کند (وین او ،2004) بدون آنکه خطر از دست دهی تنوع ژنتیکی وجود داشته باشد. مدیریت بوم‌سازگان جنگل‌های مانگرو مبتنی بر اقدامات مربوط به عملیات حفاظت، احیاء و توسعه رویشگاه‌های موجود است (لیوز ، 2005؛ کیلمن،2006).

امروزه حساسیت‌ها و توجه‌های بین‌المللی در خصوص مانگروها، دولت را بر آن داشته تا برنامه‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی مختلفی را برای احیاء این بوم‌سازگان‌ها از طریق کمک به تجدید حیات آن‌ها، تهیه و به مرحله اجرا برساند. به‌طورکلی اهداف چنین برنامه‌هایی اغلب توسعه‌ای و حفاظتی بوده و سعی در بازگرداندن اکوسیستم به حالت طبیعی و آغازین آن رادارند (کایرو، 1995؛ کومار،1990).

مدیریت جنگل‌های مانگرو با هدف بهره‌وری پایدار از خدمات بوم‌شناختی (اکولوژیک) این جامعه‌های گیاهی ساحلی مبتنی بر بررسی دقیق رویشگاه، تعیین ساختار گیاهی و زون‌بندی رویشی، تعیین اهمیت، کارکرد و شیوه حفاظت و بهره‌وری از هر زون است و ازآنجاکه سیما و نوع اجتماعات جنگل‌های مانگرو از کناره دریا به سمت خشکی تغییر می‌کند شناخت ساختار رویشگاه از دریا به سمت خشکی در تعیین زون‌های وضع ظاهری و ساختار عمومی (فلورستیک و فیزیونومتریک) گیاهی، مرزبندی آن‌ها و طرح‌ریزی مدیریتی، دارای اهمیت است (زهزاد و مجنونیان ، 1998).

در دهه‌های اخیر افزایش مقدار گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر سبب گرم شدن هوای کره زمین شده است. گرم شدن هوا و تغییر اقلیم به‌موازات افزایش فشار مصرفی جوامع انسانی بر منابع اولیه طبیعی مانند منابع آب، خاک و پوشش گیاهی اثرات مخربی بر حیات روی کره زمین دارد و سبب تخریب اکوسیستم‌های طبیعی، وقوع سیل و خشکسالی و بر هم خوردن تعادل اقلیمی و اکولوژیکی می‌شود.

چنین اغتشاش‌های اقلیمی به‌نوبه خود منجر به تخریب پوشش گیاهی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک گردیده و با کاهش پتانسیل تثبیت بیولوژیک گاز Co₂ توسط پوشش گیاهی باعث ایجاد یک چرخه از پس‌خورهایی می‌شود که روند پرشتاب و فزاینده‌ای به توسعه بیابان و کاهش توان و عملکرد تولید خالص اولیه بوم‌سازگان‌ها بخشیده است (دانه­کار و همکاران،1388).

جنگل­های حرا در مناطق ساحلی جنوب کشور ایران قرار دارند و به دلیل کارکردهای بی‌شمار و ارزش­های زیست­محیطی حفاظت، احیاء و توسعه آن‌ها ضروری است (محمدی­زاده و همکاران،1391).

احیاء بیولوژیک بهترین روش مقابله با چنین پدیده‌های مخربی بوده و در واقع با استفاده از پتانسیل‌های طبیعی موجود در هر منطقه پایداری و بازسازی چرخه‌های زیستی و طبیعی را ممکن می‌سازد. به همین سبب در بسیاری از پروژه‌های احیائی و اصلاحی با اعمال مدیریت صحیح اکولوژیک در جهت افزایش پوشش گیاهی و جلوگیری از کاهش توان بیولوژیک سرزمین گام برداشته می‌شود، چرا که هرگونه تلاش در جهت افزایش پتانسیل بیولوژیک اراضی و بازگرداندن ظرفیت‌های ازدست‌رفته عرصه‌های منابع طبیعی در راستای توسعه پایدار است (ذاکری و موسوی،1387).

یکی از راه‌های بسیار مهم جهت مبارزه با بیابان‌زایی، افزایش پوشش گیاهی است. لذا انتخاب صحیح گونه‌های گیاهی سازگار و مقاوم با شرایط اکوسیستم بیابانی در راستای احیاء و ایجاد پوشش گیاهی مناسب ازیک‌طرف و تأمین منابع آب ارزان‌قیمت جهت استقرار آن‌ها از طرف دیگر، امری ضروری است.

از سوی دیگر اجرای این طرح‌ها کاملاً به شرایط محیطی وابسته بوده و در صورت عدم رعایت موازین علمی در انتخاب مکان اجرا، امکان وقوع شکست بسیار بالا خواهد بود. لذا مساله اساسی این تحقیق کاربرد نگرش دقیق و علمی در تعیین شرایط محیطی مؤثر (با توجه به گونه‌های گیاهی رایج در طرح‌های احیاء مناطق حساس و درخطر استان هرمزگان) و درنهایت ارائه مدلی به‌منظور یافتن مکان‌های مناسب اجرای چنین طرح‌هایی است.

با توجه به گزارش‌های موجود از فعالیت‌های جنگل‌کاری و احیاء بیولوژیک اجرا شده توسط اداره کل منابع طبیعی استان هرمزگان گسترده‌ترین پروژه‌های انجام شده در سطح استان در یک دهه‌ی اخیر، از لحاظ وسعت و بودجه اختصاص یافته بر توسعه جنگل‌های مانگرو با استفاده از دو گونه‌ی حرّا و چندل متمرکز بوده است. با توجه به این مساله و با در نظر گرفتن شرایط محیطی منطقه‌ی جزر و مدی از یک سو و اهمیت گسترش و بازسازی رویشگاه‌های مانگرو که به دلیل فعالیت‌های اقتصادی حاصل از توسعه شتابان اقتصادی بویژه در بخش بنادر و دریانوردی از سوی دیگر، با مشورت مسئولان بخش اجرا ضرورت تامین اطلاعات علمی و مدون ساختن نتایج طرح‌های اجرا شده تاکنون مورد اتفاق نظر قرار گرفت.

3-1-3 شرایط اقلیمی…………………………………….. 26

3-1-4 ناهمواری­ها……………………………………………. 30

3-1-5 واحدهای فرم اراضی……………………………… 33

3-1-6 زهکشی طبیعی……………………………………… 35

3-1-7 جنس خاک…………………………………………. 36

3-2مواد و روش­ها………………………………………… 36

3-2-1 منابع داده………………………………………… 36

3-2-2 مراحل پژوهش………………………………………. 37

فصل چهارم

4-1نتایج حاصل از اجرای مدل تاپسیس…………………… 60

 

4-2ارزیابی نتایج مدل با روش کمی و مشاهدات میدانی…….66

4-3 تحلیل منطقه پیشنهادی…………………………… 76

4-4نتایج مدل داده و بحث روی آن…………………………… 77

فصل پنجم

5-1 نتیجه گیری………………………………………….. 83

5-2آزمون فرضیه…………………………………………. 83

5-3 پیشنهادات……………………………………… 84

چکیده:

شهر در محیط جغرافیایی نه بر اساس ظرفیت و امکانات بلکه بر اساس اضطرار و ضرورت­ها گسترش پیدا می­کند. این مساله در شهرهای امروزی به شدت به­چشم می­خورد نکته­ی قابل توجه آنکه شهر باید در هماهنگی تمام با قرارگاه طبیعی خود قرار بگیرد و ضروری است که انسان بتواند با بستر زمین یک رابطه­ی منطقی برقرار کند. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی عوامل ژئومورفولوژیک موثر بر توسعه فیزیکی شهر اراک پرداخته شده است و  مدل داده مفهومی برای توسعه­ی فیزیکی شهر طراحی شده است، به­گونه­ای که برای سایر شهرها نیز الگو قرار گیرد. واحد کاری بر اساس لندفرم­های منطقه تعریف گردید. مطالعه­ی توسعه­ی فیزیکی شهر اراک براساس شاخص­هایی نظیر ارتفاع، فاصله از خطوط گسل، نقشه­ی ژئومورفولوژیکی، کاربری، پیوستگی شهر اراک، لرزه­خیزی، شیب، فاصله­ی مناسب تا کویر میقان و ارتفاع رواناب انجام شد. شاخص­های مورد نظر بر اساس توابع عضویت فازی استاندارد گردید. سپس روابط شاخص­ها  بر اساس ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک طرفه (ANNOVA) و خوشه­بندی در واحد­های لندفرم ارزیابی شد. جهت مشخص نمودن اولویت لندفرم­ها برای توسعه­ی فیزیکی آتی شهر، مدل تاپسیس اجرا گردید. در راستای اجرای مدل، وزن متغیرها براساس نظرخواهی از متخصصین توسط مدلAHP انجام شد. نتایج تحلیل نشان داد، اولویت اول برای توسعه فیزیکی شهر اراک، در شمال غربی این شهر قرار دارد. بستر فضای پیشنهادی از نظر طبیعی مورد بررسی قرار گرفت.

فصل اول: مقدمه پژوهش

1-1- مقدمه

«قدرت عمل انسان در محیط طبیعی به اقتضای تعداد فزاینده ی جمعیت و تکامل سریع ابزار و وسایل، روز به روز ابعاد وسیع­تری به خود می­گیرد»(رهنمایی، 1387: 9). «در این شرایط توسعه­ی­ فیزیكی شهرها معمولا بدون توجه به فاکتورهای طبیعی اتفاق می­افتد. از جمله تبعات این نوع توسعه­ های فیزیكی در شهرها: تخریب باغ­ها و زمین­های زراعی به نفع ساخت و سازها، دست­اندازی به حریم رودخانه­ها و ارزش­های زیست محیطی، توسعه در شیب­های تند، همجواری­های نامناسب در كاربری­ها می باشد. برای به حداقل رساندن اثرات نامطلوب زیست محیطی حاصل از چنین فرایندی، لازم است علاوه بر سایر فاكتورهای اقتصادی – اجتماعی و سیاسی به فاكتورهای طبیعی و خصوصیات زمین به عنوان پایه اصلی توسعه فیزیكی توجه كافی مبذول گردد»(کرم و محمدی، 60:1388).

«گسترش بی رویة شهرها یک مشکل جهانی است و پیش­بینی می­گردد تا سال 2025 افزون بر 65 درصد جمعیت جهان در شهرها زندگی کنند در عین حال افزایش سریع پراکندگی شهری، اثرات زیان باری در محیط بر جای می­گذارد»(Kaya, 2006:19 ).

«تا زمانی که الگوی رشد شهرها ارگانیک بوده و عوامل درون­زا و محلی تعیین­کننده­ی رشد شهری بوده اند، زمین شهری نیز کفایت کاربری­های سنتی شهری را می­داده و حسب شرایط اقتصادی، اجتماعی و امنیتی شهر، فضای شهر را به طور ارگانیک سامان می­داده است»(ماجدی، 1378: 6)، اما امروزه زمین شهری برای جمعیت سرازیر شده به آن کافی نمی­باشد و مطالعات اساسی را در زمینه­ زمین و ژئومورفولوژی شهری و یافتن مکان بهینه برای استقرار و توسعه­ی فیزیکی شهرها را می­طلبد.

یک مطلب دیگر :

«توسعه­ی شهر بر روی سطح زمینی صورت می­گیرد که از مواد و اشکال ویژه­ای به وجود آمده است. این مواد و اشکال ممکن است ذاتأ برای فعالیت­های خاصی مناسب باشند و شهرها را در مراحل مختلف توسعه با مخاطرات روبه­رو سازند. از سوی دیگر بیشتر عوارض زمین با محیط فعلی خود  سازگار نیستند. اغلب آن­ها تحت یک مجموعه­ی آب و هوایی با شرایط متفاوت از قبیل یخچال­ها یا ورقه­های یخی قدیمی به وجود آمده­اند. این عوارض ممکن است تا زمانی پایدار بمانند که با گیاهان پوشیده شوند یا تحت شرایط غالب بارش یا زهکشی قرار گیرند. با وجود این اگر این پایداری برهم بخورد شاید در حالت تعادل با شرایط جدید سازگار شوند. توسعه­ی شهر تغییرات تاسف باری را در این شرایط به وجود می­آورد»(روستایی و جباری، 1391: 21).

«بررسی ویژگی های جمعیتی در شهر اراک ضرورت این شهر را به توسعه فیزیکی به صراحت آشکار می­نماید. شهر اراک تا قبل از شروع تحولات صنعتی با رشد پایین جمعیت مواجه بوده است. طی دوره شکل­گیری شهر تا سال 1335 تنها 89 هزار نفر در این شهر ساکن بوده اند. همانطور که در جدول و نمودار زیر مشاهده می­شود جمعیت شهر اراک از 71925 نفر در سال 1345 به 484212 نفر در سال 1390 رسیده است. شروع تحولات جمعیتی از اواسط دهه­ی 40 شمسی همزمان با صنعتی شدن و پذیرش نقش­های جدید، اتفاق می­افتد و به تبع آن، روند رشد جمعیتی و مهاجرتی به این شهر تا اواسط دهه­ی70­ شمسی ادامه می­یابد. بعد از این دهه رشد جمعیتی شهر غالباَ بر پایه­ی رشد طبیعی جمعیت بوده است.

با استفاده از مدل رشد نمایی مشخص شده است که جمعیت شهر اراک تا سال14700 به 526431 نفر خواهد رسید كه نسبت به جمعیت سال 85 معادل 79 هزار نفر افزایش جمعیت خواهد داشت.

بنابراین شهرنشینی شتابان در دوره های اوج ، گسترش کالبدی و جهت و شدت رشد شهر را تحت تاثیر چشمگیری قرار داده است»(تلخابی، 1391).

2-1- بیان مسأله

افزایش جمعیت انسانی در شهرها ضرورت روز افزونی برای اشغال زمین­های اطراف هر شهر بوجود آورده است که این نیاز با بستر طبیعی ، محیط زیست و شاخص های ژئومورفولوژیک هر منطقه دارای ارتباطی تنگاتنگ می­باشد. به گونه­ای که امروزه در بیشتر شهرهای ایران هماهنگی بین رشد فیزیکی شهر و محیط طبیعی دیده نمی شود. اگر روند گسترش شهر بدون تناسب با ظرفیت ها و امکانات طبیعی شکل گیرد، پیامدهای ناخوشایندی را در فضای کالبدی- زیستی درون شهری بوجود می آورد. ازجمله­ی این پیامدها: بروز مخاطرات طبیعی، برهم زدن تعادل محیط زیست و اختلال در امر خدمات رسانی می باشد. پس ضرورت است تا انسان بتواند، با بستر زمین یک رابطه­ی منطقی برقرار کند.

منطقه­ی مورد مطالعه یعنی شهر اراک ازجمله شهرهایی است که با احداث صنایع در دهه­ی 50 و استان شدن آن در سال 1356، رشدی شتابان داشته است و با مسائل متعدد محیطی مانند تاثیرات همسایگی با کویر، تاثیر آلودگی آب بر اراضی کشاورزی و ساختار نامناسب توپوگرافی مواجه شده است و این سبب عدم پیوستگی مکانی در شهر اراک گردیده که به دنبال خود مسائل مدیریتی را ایجاد نموده است. بررسی و مطالعه­ی متغیرهای ژئومرفولوژیک تأثیر­گذار در توسعه­ی فیزیكی شهر اراک مانند: ارتفاع، شیب، فاصله از کویر میقان، ارتفاع رواناب، ژئومورفولوژی، نقاط لرزه خیز، کاربری، فاصله از خطوط گسل و فاصله از شهر، می­تواند کمک شایانی به ایجاد مدل مکانی مطلوب جهت توسعه­ی فیزیکی شهر نماید. اگر این امر در برنامه­ریزی­ها و طرح­های تهیه شده مورد توجه قرار نگیرد، عواقب نامطلوبی به دنبال دارد. بنابراین تا حد امکان باید سعی کرد جلوی گسترش شهر به سمت نواحی نامطلوب را گرفت و با تدابیر و برنامه­ریزی­های مورد نظر به چیدمان مکانی مناسبی برای توسعه­ی ­شهر پرداخت.

چیدمان یا ساختار مکانی داده­ها در برنامه­های کاربردی تحت عنوان مدل داده مفهومی[1]مطرح است که الگوریتم ساده­ای برای ساختارهای مکانی پیچیده فراهم می­سازد. این امر به استفاده­ی کاربردی از نتایج پژوهش کمک می­کند. لذا طراحی مدل مفهومی از ضرورت­های پژوهش­های جغرافیایی است.

سؤال پژوهش :

مهم­ترین عامل ژئومرفولوژیک در توسعه­ی فیزیکی  شهر اراک کدام است؟

3-1- فرضیه پژوهش

فاصله­ مناسب از پلایای میقان مهم­ترین عامل در توسعه­ی فیزیکی شهر اراک است.

4-1- اهداف پژوهش

2-12- پیشروهای توانمند سازی…………………………………………………………………………………….. 36
2-13- نتایج مفید توانمندسازی…………………………………………………………………………………….. 38
2-14 جنبه های منفی توانمند سازی……………………………………………………………………………….. 40
2-15- استراتژی های توانمند سازی……………………………………………………………………………….. 40
2-16- دلایل توانمند سازی…………………………………………………………………………………………. 41
2-17- موانع موجود در سازمانها برای اجرای توانمند سازی…………………………………………………… 42
2-18- سطوح توانمند سازی………………………………………………………………………………………… 42
بخش دوم- تاریخچه بانک ها
2-19- پیدایش بانكداری…………………………………………………………………………………………….. 45
2-20- بانك‌های ایرانی با سرمایه ایرانی………………………………………………………………………….. 45
2-21- عوامل مؤثر بر تجهیز منابع مالی بانک ها…………………………………………………………………. 46
2-22- راهکارهای افزایش منابع مالی بانکها و موسسات مالی حول محور مشتری مداری……………….. 52
-بخش سوم:پیشینه تحقیق
2-23-پیشینه تحقیقات داخلی و خارجی………………………………………………………………………….. 60

 

فصل سوم:روش اجرای تحقیق
3-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………… 67
3-2- روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………… 67
3-3- توصیف آزمودنی های تحقیق(جامعه و نمونه آماری)…………………………………………………… 68
3-2-1- چارچوب جامعه آماری…………………………………………………………………………………… 68
3-4- روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………. 68
3-5- ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………… 69
3-6- معرفی تکنیک های آماری جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات……………………………………………. 72
3-6-1- آمار توصیفی………………………………………………………………………………………………… 72
3-6-2- آمار استنباطی……………………………………………………………………………………………….. 72
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها
4-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………… 74
4-2- بررسی توصیفی داده ها……………………………………………………………………………………….. 74
4-3- یافته های استنباطی…………………………………………………………………………………………….. 80
فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری
5-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………… 89
5-2-بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………….. 89
5-3-پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………… 99
5-3-1- پیشنهاداتی جهت فرضیه تحقیق………………………………………………………………………….. 99
5-3-2- پیشنهادات برای محقق آتی……………………………………………………………………………….. 100
5-4-محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 100
5-4-1- محدودیتهای شخص محقق………………………………………………………………………………. 100
5-4-2- محدودیتهای ناشی از ماهیّت تحقیق…………………………………………………………………….. 100
منابع………………………………………………………………………………………………………………………. 102
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………… 108
پیوستها
پرسشنامه توانمندسازی………………………………………………………………………………………………… 111
پرسشنامه خدمات مالی………………………………………………………………………………………………… 113
فهرست جداول

یک مطلب دیگر :

4-1- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب تحصیلات…………………………………………………………… 74
4-2- توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب تجربه كاری……………………………………………………….. 75
4-3- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب جنسیت………………………………………………………………. 76
4-4- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب پست سازمانی………………………………………………………. 77
4-5- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب تاهل………………………………………………………………….. 78
4-6- توزیع گروه نمونه تحقیق  برحسب وضعیت استخدام………………………………………………….. 79
4-7- توزیع گروه نمونه تحقیق  برحسب سن…………………………………………………………………… 80
4-8- همبستگی چند گانه  بین عوامل روانشناختی توانمند سازی و جذب منابع…………………………. 81
4-9- آزمون تجزیه وتحلیل واریانس برای معنی داری مدل………………………………………………….. 81
4-10- ضرایب استاندارد و غیر استاندارد متغیرهای پیش بین و ملاك…………………………………….. 82
4-11- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه معنی دار بودن و جذب منابع مالی………………….. 83
4- 12- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه صلاحیت ( شایستگی ) و جذب منابع مالی………. 83
4-13- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه خود تعیینی (حق انتخاب ) و جذب منابع مالی…… 84
4-14- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه اثر ( موثر بودن )و جذب منابع مالی………………… 85
4-15- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه توانمند سازی و جذب منابع مالی…………………… 85
4-16- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه معنی دار بودن و پذیرش خدمات……………………. 85
4-17- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه صلاحیت ( شایستگی ) و پذیرش خدمات………… 86
4-18- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه خود تعیینی (حق انتخاب ) و پذیرش خدمات…….. 86
4-19- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه اثر ( موثر بودن )و پذیرش خدمات………………….. 87
4-20- آزمون همبستگی پیرسون در بررسی رابطه ابعاد توانمند سازی و پذیرش خدمات……………… 87
فهرست نمودارها
4-1- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب تحصیلات…………………………………………………………… 74
4-2- توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب تجربه كاری……………………………………………………….. 75
4-3- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب جنسیت………………………………………………………………. 76
4- 4- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب پست سازمانی……………………………………………………… 77
4-5- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب تاهل………………………………………………………………….. 78
4-6- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب استخدام……………………………………………………………… 78
4-7- توزیع گروه نمونه تحقیق برحسب  سن…………………………………………………………………… 80
فهرست نمودارهای داخل متن
نمودار2-1-مدل توانمندسازی كانگر و كانگو…………………………………………………………………. 26
نمودار2-2- پنج بعد هسته ای توانمند سازی وتن وکمرون…………………………………………………… 28
نمودار2-3- مدل توانمند سازی روانشناختی در محیط کار  اسپریتزر………………………………………. 29
نمودار2-4- مدل هاروارد و فاستر…………………………………………………………………………………. 30
نمودار2-5- فرآیند توانا سازی……………………………………………………………………………………. 32
نمودار2-6- دسته بندی فلسفی تئوری های توانمندسازی…………………………………………………….. 33
نمودار2-7- پیوستار توانمندی سازی…………………………………………………………………………….. 35
نمودار2-8- عوامل مؤثّر بر توانمند سازی روانشناختی………………………………………………………… 36
چکیده :
هدف : این پژوهش با هدف تعیین بررسی رابطه توانمندی منابع انسانی با میزان پذیرش خدمات بانکی و جذب منابع مالی در شعب بانک ملی کلان شهررشت طراحی گردیده است .
روش : پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگی بوده و به صورت میدانی در بهار 1392 اجرا گردید . جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان شعب مختلف بانک ملی شهر رشت می باشد (368=N) که به روش تصادفی ساده و بااستفاده ازجدول مورگان و کرجسی تعداد 150 نفربعنوان نمونه انتخاب  شدند . ابزار گردآوری داده ها ، پرسشنامه بود و داده ها با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی و آمار استنباطی ( تحلیل رگرسیون چند گانه و  تحلیل همبستگی پیرسون ) مورد تحلیل قرار  گرفت .
یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد كه مولفه های پذیرش خدمات،احساس شایستگی و معنی دار بودن می تواند توانمند سازی و جذب منابع مالی را پیش بینی کند و یا بعبارت دیگر بین مولفه های مذکور و توانمند سازی و جذب منابع مالی رابطه معنادار وجود دارد. نتایج ضریب همبستگی بین موثر بودن، معنی دار بودن، احساس شایستگی و خودتعیینی  با جذب منابع مالی و پذیریش خدمات بانکی رابطه معناداری در سطح 01/0>pنشان داد.
نتیجه گیری : باتوجه به رابطه معنی دار و مستقیم بین اکثر مؤلفه های توانمند سازی، افزایش در پذیرش خدمات و جذب منابع مالی  می تواند به افزایش انگیزش کارکنان وتسریع در انجام امورمنجر گردد.

کلید واژه ها: توانمند سازی ، جذب منابع ، بانک ملی.

1-5) خواص فیزیكی وشیمیایی نانولوله ها 8

1-6) روشهای سنتزنانولوله های كربنی.. 9

1-6-1) روش قوس الكتریكی.. 9

1-6-2) روش تبخیرلیزری.. 10

1-6-3) رسوب گذاری بخارشیمیایی (CVD) 10

 

1-7) كاربرد نانولوله ها 11

1-7-1) به كارگیری نانولوله ها درپزشكی (انتقال دارو) 11

1-7-2) كاربرد نانولوله در تشخیص و درمان سرطان.. 12

1-7-3) كاربرد نانولوله ها دركامپوزیتها 12

1-7-4) كاربرد نانولوله ها در الكترونیك… 13

1-7-5) كاربرد نانولوله ها در صنعت ساختمان.. 14

1-8) فولرنها 14

1-9) خواص فولرنها 15

1-10) كاربرد فولرنها 16

1-10-1) كاربرد فوتونیك… 17

1-10-2) تقویت كننده كامپوزیتها 17

1-10-3) دارورسانی.. 17

1-11) روشهای تولید فولرنها 17

1-12) 8- هیدروكسی كینولین.. 18

1-12-1) كاربرد پزشكی.. 18

1-12-2) كاربرد 8-HQ دركشاورزی.. 19

1-12-3) كاربرد 8-HQ در صنعت مهندسی پلیمر. 19

فصل دوم:شیمی محاسباتی.. 20

2-1) مقدمه. 21

2-2) شیمی انفورماتیك… 21

یک مطلب دیگر :

2-3) مكانیك مولكولی.. 22

2-4) روشهای ساختارالكترونی.. 23

2-4-1) روشهای نیمه تجربی 23

2-4-2) روشهای آغازین.. 24

2-5) گوسین.. 24

2-6) روشهای محاسباتی گوسین.. 25

2-6-1) روش میدان خودسازگارهارتری فاك (HF) 25

2-6-2) نظریه تابع  چگالی (DFT) 27

2-6-3) مجموعه های پایه. 28

2-7) جابه جایی شیمیایی مستقل ازهسته (NICS) 31

2-8) آنالیز اوربیتال پیوند طبیعی (NBO) 33

2-9)  HOMO وLUMO… 33

2-10) قطبش پذیری- سختی و نرمی.. 35

2-11) مقایسه و تفسیر محاسبات بار اتمی.. 36

فصل سوم:روش كار و محاسبات.. 37

3-1) روش انجام كار 38

3-2) انرژی اتصال.. 54

3-3) بارهای اتمی.. 55

3-4) ممان دوقطبی.. 59

3-5) طول پیوند. 61

3-6) محاسبات زاویه. 63

3-7) خواص بنیادی.. 66

3-7-1) بررسی مقادیر انرژی یونش (I) 67

1-8) سیستم حلقه اسپیرو اکسو ایندول………………………………………………………………………………………………………..15

1-9) سنتز ترکیبات اسپیرو اکسو ایندول از ایزاتین ………………………………………………………………………………………..16

1-10) سنتز ترکیبات اسپیرو از ماده اولیه غیر از ایزاتین …………………………………………………………………………………22

1-11) سنتز ترکیبات دو اسپیرو از ایزاتین………………………………………………………………………………………………………23

1-12) سنتز ترکیبات سه اسپیرو از ایزاتین………………………………………………………………………………………………………25

1-13) هدف از کار پزوهشی………………………………………………………………………………………………………………………..26

فصل دوم: بخش تجربی…………………………………………………………………………………………………………………………27

2) بخش تجربی.. 28

2-1) روشهای تجربی.. 28

2-2) روشهای سنتزی مورد استفاده : 28

2-2-1) سنتز 4و5و5- تری متیل-4و5- دی هیدرو پیرولو ]3،2،1– [hiایندول-1و2- دی اون. 28

2-2-1-1) سنتز 2و3و3- تری متیل-3H- ایندول : 29

2-2-1-2) سنتز 2و3و3- تری متیل ایندولین: 29

2-2-1-3) سنتز 2–(2و3و3- تری متیل ایندولین-1-ایل)-2- اکسو استیل کلراید: 30

2-2-1-4) سنتز 4و5و5- تری متیل-4و5- دی هیدرو پیرولو ]3،2،1 [hi- ایندول-1و2- دی اون. 30

2-3) روش های سنتزی مورد استفاده از تتراهیدروکینولین.. 31

2-3-1) سنتز5و6 -دی هیدرو H1-پیرولو]3، 2، 1-ij [کینولین-1و2(H4)-دی اون……………………………………..31

2-3-1-1) سنتز2-(3و4-دی هیدرو کینولین-1(H2)-ایل)-2-اکسو­استیل­کلراید…………………………………………….31

2-3-1-2) سنتز5و6- دی هیدرو H1-پیرولو]3، 2، 1-[ijکینولین-1و2(H4)-دی­اون………………………………………32

2-4) روش کلی سنتز ترکیبات اسپیرو………………………………………………………………………………………………………………33

2-4-1) مشخصات طیفی ترکیبات اسپیرو………………………………………………………………………………………………………….34

 

2-5) روش سنتزی ترکیبات اسپیرو شامل حلقه پیرازولی………………………………………………………………………………………35

2-5-1) مشخصات طیفی ترکیبات اسپیرو شامل حلقه پیرازولی……………………………………………………………………………..38

فصل سوم: نتایج و بحث………………………………………………………………………………………………………………………..42

3) نتایج و بحث………………………………………………………………………………………………………………………………………….43

3-1) سنتز ترکیبات اسپیرو……………………………………………………………………………………………………………………..43

3-1-1) کلیات……………………………………………………………………………………………………………………………………….43

3-1-2) سنتز  4و5و5- تری متیل-4و5- دی هیدروپیرولو [3،2،1–hi] ایندول-1و2- دی اون……………………..43

3-1-2-1) سنتز 2و3و3- تری متیل-3H- ایندول………………………………………………………………………………………..43

3-1-2-2) سنتز 2و3و3- تری متیل ایندولین………………………………………………………………………………………………….44

3-1-2-3)  سنتز 2-( 2و3و3- تری متیل ایندولین-1-ایل)-2- اکسواستیل کلراید……………………………………………..45

3-1-2-4) سنتز  4و5و5- تری متیل-4و5- دی هیدروپیرولو [3،2،1–hi ] ایندول-1و2- دی اون……………………….45

3-1-3) روش کلی سنتز ترکیبات اسپیرو……………………………………………………………………………………………………….45

3-1-4) مکانیسم کلی سنتز ترکیبات اسپیرو…………………………………………………………………………………………………..45

3-1-5) شناسایی ترکیبات  اسپیرو…………………………………………………………………………………………………………………47

3-1-5-1) ‘،5’،4’-تری متیل -1-فنیل 5-(5،5،4-تری متیل -2-اکسو- 1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو]3،2،1-پیرولیدین-2،’1- پیرولو]3،2،1-[hi ایندول-‘2،3- دیون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..47

3-1-5-2) 5’،5’،4′-تری متیل 1-(پارا تولوئیدین) 5-(5،5،4-تری متیل -2-اکسو- 1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو]3،2،1-پیرولیدین-2،’1- پیرولو]3،2،1-[hi ایندول-‘2،3- دیون………………………………………………………………………………………………………………………………………………48

3-1-5-3) 5’،5’،4′-تری متیل -(4- متوکسی فنیل) 5-(5،5،4-تری متیل -2-اکسو- 1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو]3،2،1-پیرولیدین-2،’1- پیرولو]3،2،1-[hi ایندول-‘2،3- دیون………………………………………………………………………………………………………………………………………………49

3-1-5-4) ‘،5’،4’-تری متیل -(4- کلروفنیل) 5-(5،5،4-تری متیل -2-اکسو- 1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو1،2،4،5-تترا هیدرو پیرولو]3،2،1-پیرولیدین-2،’1- پیرولو]3،2،1-[hi ایندول-‘2،3- دیون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..49

3-2) سنتز ترکیبات اسپیرو شامل حلقه پیرازولی…………………………………………………………………………………………….50

3-2-1) کلیات……………………………………………………………………………………………………………………………………………50

3-2-2) سنتز5و6 -دی هیدرو H1-پیرولو]3، 2، 1-ij [کینولین-1و2(H4)-دی اون…………………………………………50

یک مطلب دیگر :

3-2-2-1) سنتز2-(3و4-دی هیدرو کینولین-1(H2)-ایل)-2-اکسو­استیل­کلراید………………………………………………50

3-2-2-2) سنتز5و6- دی هیدرو H1-پیرولو]3، 2، 1-[ijکینولین-1و2(H4)-دی­اون……………………………………….51

3-2-3) روش کلی سنتز ترکیبات اسپیرو کینولینی………………………………………………………………………………………….51

3-2-4) مکانیسم کلی سنتز ترکیبات اسپیرو……………………………………………………………………………………………………52

3-2-5) شناسایی ترکیبات اسپیرو………………………………………………………………………………………………………………….53

3-2-5-1) 5- فنیل- 2،4،5’،6′-تترا هیدرو ‘H2،’H4-اسپیرو پیرازول -1،3′-پیرولو]1،2،3-[ij کینولین-2’-اون…53

3-2-5-2) 5- (4-نیتروفنیل)- 2،4،5’،6′-تترا هیدرو ‘H2،’H4-اسپیرو پیرازول -1،3′-پیرولو]1،2،3-[ij کینولین-2’-اون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….55

3-2-5-3) 5- (3-نیتروفنیل)- 2،4،5’،6′-تترا هیدرو ‘H2،’H4-اسپیرو پیرازول -1،3′-پیرولو]1،2،3-[ij کینولین-2’-اون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….56

3-2-5-4) 5- (4-برموفنیل)- 2،4،5’،6′-تترا هیدرو ‘H2،’H4-اسپیرو پیرازول -1،3′-پیرولو]1،2،3-[ij کینولین-2’-اون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….57

3-2-5-5) 5- (4-فلوروفنیل)- 2،4،5’،6′-تترا هیدرو ‘H2،’H4-اسپیرو پیرازول -1،3′-پیرولو]1،2،3-[ij کینولین-2’-اون……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………59

3-2-5-6) 5- (4-کلرو فنیل)- 2،4،5’،6′-تترا هیدرو ‘H2،’H4-اسپیرو پیرازول -1،3′-پیرولو]1،2،3-[ij کینولین-2’-اون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….60

3-2-5-7) 5- (3-متوکس فنیل)- 2،4،5’،6′-تترا هیدرو ‘H2،’H4-اسپیرو پیرازول -1،3′-پیرولو]1،2،3-[ij کینولین-2’-اون………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..61

فصل چهارم: ضمایم و طیف ها………………………………………………………………………………………………………………………63

4) ضمایم و طیف ها 64

منابع وماخذ. 90

Absterct 95

چکیده           

 تحقیقات انجام یافته در این پایان نامه شامل دو بخش می باشد، بخش اول شامل سنتز تک ظرفی ترکیبات  جدیداسپیرو با استفاده از 4و5و5 تری متیل 4و5-دی هیدرو پیرولو{1و2و3-hi}ایندول 1و2-دی اون با آمین های آروماتیک وکتون ها گزارش می شود.         

بخش دوم شامل سنتز مشتقات جدیدی از ترکیبات اسپیرو با استفاده از 5و6-دی هیدرو1H پیرولو{3و2و1-ij}کینولین1و2(4H) دی اون ،استوفنون وهیدرازین هیدرات در حضورکاتالیست Et₃N در حلال  اتانول می باشد.

ساختار  ترکیبات جدید سنتز شده با داده­های طیفی ¹HNMR، ¹³CNMR و IR مورد شناسایی قرار گرفته ­است.

 واژه­های کلیدی: دیون،ترکیبات اسپیرو 3-جزئی، آریل آمین، هیدرازین،….

فصل اول

 

کلیات

 

1) مقدمه

 

1-1) روش های سنتز ایندولنین ها

ایندولین ها در فارماکولوژی از ترکیبات مهمی بشمار می آیند که از نظر بیولوژیکی فعال بوده و مؤثر بر سیستم اعصاب مرکزی می باشند. با توجه به تشابه و نزدیکی ایندولنین ها به ایندول ها و نقش گسترده ایندول ها  در دارو سازی به نظر می- رسد افق روشنی پیش روی ایندولنین ها از زمینه داروسازی باشد. همچنین حلقه ایندولین برای شیمیدانان از ارزش زیادی برخوردار می باشد زیرا کلید خوبی جهت سنتز انواع مواد آلی می باشد.

نظریه عمومی مکانیسم فیشر

 حلقوی شدن آریل هیدرازون ها به مشتقات ایندول در حضور اسید،  توسط فیشر^]1[ در سال 1883 کشف شد که امروزه روش عمومی سنتز اغلب ایندول ها و ایندولنین ها میباشد  که یکی از متنوع ترین و وسیع ترین واکنش ها در شیمی آلی است. همراه با کاربرد های سنتزی متعدد این واکنش یافتن مکانیسم آن بسیار مورد توجه است،تا اینکه مکانیسم عمومی پذیرفته شده برای سنتز فیشر ایندول توسط رابینسون پیشنهاد شد ^{]2] ,[3[}  و توسط آلن و ویلسون ^]4[ ، کارلین و فیشر^]5[ آربوزو و کیتایف ^]6 [و ساوارو^]7[ کامل گردید. به نظر می رسد جزئیات واکنش به شرایط واکنش و ماهیت هیدرازون بستگی دارد، بنابراین اینکه یک مکانیسم قطعی روی کل واکنش اجرا می شود مورد تردید است.در واقع مطالعات متعددی انجام شده و تایید شده است که مکانیسم در شرایط متفاوت تغییر می کند . برای مثال در بسیاری از واکنش های ایندولیزه کردن احساس می شود که تشکیل ان – هیدرازین یا نوآرایی ]3و3[ تعیین کننده سرعت می باشد.اگر چه داگلاس به وسیله N¹⁵ وC ¹³ ساخته شدن حد واسط ایمین را بعد از نوآرایی ]3و3[ در نوع خاصی که استخلاف نیتروژن یک گروه آسیل بود مشاهده کرد. از آنجایی که آمید تشکیل شده بعد از نوآرایی یک نوکلئوفیل ضعیفی است بنابراین بسته شدن حلقه پنج عضوی تعیین کننده سرعت خواهد شد.

مطابق مکانیسم رابینسون، واکنش از طریق مراحل اصلی زیر انجام می شود(شمای1-1).

1-توتومری هیدرازون (I) به ان- هیدرازون(II)

2-تشکیل پیوند کربن- کربن (III←II)

3-حلقوی شدن همراه با حذف آمونیاک و تشکیل ساختمان ایندول

شمای 1-1

سنتزایندولین و مشتقات آن مهم ترین مرحله این واکنش تشکیل پیوند کربن- کربن (II)←(III) می باشد که از حمله الکتروفیلی درون مولکولی جزء انامین ایجاد می شود ^]8– 11 [مطالعات بیشتر نشان داده است که در سنتز فیشر در صورتی که از اسیدهای قوی مانند HCl،  H₂SO₄ و PPA (پلی فسفریک اسید ) استفاده شود ^]12[ مخلوطی از ایندول(2) و ایندولنین (3) حاصل می شود که ایندول محصول ارجح است و در صورتی که از اسید های ضعیف مانند اسید استیک استفاده شود، تنها ایندولنین محصول واکنش خواهد بود. (شمای 1-2)