ارشد جایگاه شهادت زنان در حقوق ایران و فقه اسلامی

معنی لغوی شهادت……………………………..…………………………… 18
معنای اصطلاحی شهادت……………………………..……………………….19
دلایل شرعی شهادت……………………………..………….………………. 21

1-3-1-سنت……………………………..…………………….….…………. 21

1-3-2- اجماع……………………………..…………………………………. 21

1-3-3-روایات ……………………………..……………………..…….……. 21

شهادت حق است یا تکلیف؟ ……………………………..………….………. 21
از منظر فقه ……………………………..……………………….…….….22
از منظر قانون ……………………………..………………………..……. 22
مواد قانون آیین دادرسی کیفری ……………………………..……………..….22

1-8- مواد قانون آیین دادرسی مدنی ……………………………..………………….22

مواد اصلاح قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص محاکم جنائی ………….………….23
قانون امور حسبی ……………………………..…………………………. 23

عنوان صفحه

آئین نامه دادسرا و دادگاه های ویژه روحانیت …………………………..………… 23

1-12-سابقه تاریخی ……………………………..……………………………..…. 23

1-13-شرایط شهادت(شاهد) ……………………………..…………………………. 24

1-13-1- شرایط شاهد به استناد مواد قانونی…………………………………..……… 24

1-13-2-شرایط شاهد از نظر فقها ……………………………..……………….……. 26

1-13-2-1- بلوغ ……………………………..………………………….……. 26

1-13-2-2- عقل ……………………………..…………..……………………. 28

1-13-2-3-ایمان ……………………………..………….……………………. 29

1-13-2-4- عدالت ……………………………..……….…………..…………. 29

1-13-2-5- طهارت مولد( حلال زاده بودن) …………………..….………..…………. 30

1-13-2-6- انتفای تهمت در شهادت ……………………..……..………………….31

1-13-2-7- موارد جلب منفعت ……………………………..……………………. 31

1-13-2-8-موارد دفع ضرر به وسیله شهادت …………………………….…………. 31

شهادت زنان در قوانین مدنی ……………………………..…………………. 32
کیفیت شهادت ……………………………..………………………………. 32

1-15-1-منطبق بودن شهادت با دعوی ……………………………..……………….33

توافق شهادت شهود در معنا ……………………………..……………………. 33
نصاب شهادت زنان در میان مذاهب اسلامی …………………………..….……….33
شهادت بر شهادت زنان ……………………………..……….………………. 34
مقایسه با کنوانسیون حقوق زنان ……………………………..…………………. 35

فصل دوم:

وضعیت شهادت زن در حقوق ایران و فقه اسلامی

2ـ وضعیت شهادت زن در حقوق ایران و فقه اسلامی ………………………………..…… 37

2-1- شهادت زنان در قوانین جزایی ……………………………..………………….…. 37

2-2- بررسی ارزش شهادت زنان در قوانین ……………………………..…………….…. 37

2-3- شهادت زن در نظریه رایج فقها ……………………………..……………………. 38

عنوان صفحه

2-4- وضعیت شهادت زن در قرآن کریم …………………………..………………..… 41

2-5- شهادت زن در روایات …………………………..……………..……………… 43

2-6- حکمت عدم برابری شهادت زن و مرد ……………………………..……………… 47

2-7- دلیل وجوب شهادت …………………………..……………..…………….… 51

فصل سوم:

عدد شهود و جنسیت در شاهد

3- عدد شهود و جنسیت در شاهد …………………………..………………..……… 54

3-1- مواردی که فقط شهادت مردان پذیرفته است …………………………..….………54

مواردی که شهادت مردان و زنان با همدیگر پذیرفته می شود …………………….… 54

3-3- شهادت سه مرد و دو زن …………………………..…………….………….… 55

3-4- شهادت دومرد و چهار زن …………………………..…………….………….… 55

3-5- شهادت یک مرد و دو زن …………………………..……………..………….…56

3-6- مواردی که شهادت زنان به تنهایی پذیرفته می شود …………………………….……56

3-6-1-شهادت دو زن …………………………..…………….…………..…..… 56

3-6-2- شهادت یک زن …………………………..…………………………….… 57

3-7-موارد استثناء از عدم پذیرش شهادت زنان در حدود ………………………………… 57

3-7-1- استثناء از حد زنا(رجم) و ادله آن …………………………..………..……… 57

3-8- دلیل پذیرش شهادت سه مرد و دو زن در اجرای رجم …………………..…..….…… 57

3-8-1-استثناء از حد زنا(جلد) …………………………..……………….………… 58

3-9-آراء نظریات و ادله آنان …………………………..…………….…….……..… 58

3-9-1- قائلین به پذیرش و استدلال های آنان …………………………..……..…….. 58

3-9-2-ادله شهادت دو مرد و چهارزن …………………………..…………………… 60

3-9-3-حد سحق و لواط …………………………..……………………………… 61

3-10-آراء و نظریات قایلان به استثناء شهادت زن ………………………..…………….. 61

3-10-1-ادله قایلان به استثناء شهادت زن ………………………….………………… 62

3-10-2-ادله قایلان به عدم پذیرش شهادت زنان در لواط و سحق ……….………………… 63

عنوان صفحه

یک مطلب دیگر :

گروههای اجتماعی

3-11-روایات…………………………..………………………………………… 63

3-12-اجماع…………………………..………………………………………… 64

3-13-شبهات و احتمالات در استدلال به روایات. …………………………………….… 64

3-13-1-احتمال اول…………………………..…………….………………..… 65

3-13-2-احتمال دوم…………………………..………………………………… 65

3-13-3-احتمال سوم …………………………..…………….……..………..… 66

3-13-4-احتمال چهارم …………………………..……………………………… 67

3-14-جمع بین روایات شهادت زنان درباب حدود ………………………..……..….….… 70

بررسی تساوی شهادت زن و مرد از نظر تعداد…………………………..………… 71

3-16-آرا و نظریات …………………………..……………..………….……….… 71

3-17-ادله اثبات تساوی عدد در شهادت مرد وزن……………………………..………… 71

3-17-1-الغای خصوصیت عرفی و تنقیح مناط …………………………..……………. 71

3-18- اطلاق و عدم تقیید به دو زن و ترک استفصال از آن در برخی روایات باب شهادت ….…… 72

3-19-روایاتی که با صراحت دلالت بر تساوی شهادت زن با مرد دارد ………………….…… 76

3-20-ادله عدم تساوی شهادت زن و مرد …………………………..……………….… 76

3-20-1-کتاب …………………………..…………….……………………..… 77

3-20-2-اصل و قاعده عدم حجیت شهادت زنان …………………………………….…. 77

3-20-3-مبنای اصل …………………………..…………….………….……..… 77

3-20-4-مدرک قاعده …………………………..…………………..…………… 77

3-20-5-کیفیت استدلال …………………………..…………….…………….… 77

3-20-6-روایات …………………………..……………..……………….….… 78

3-20-6-1-روایات دسته اول و کیفیت آن …………………………..………………78

3-20-6-2-روایات دسته دوم و کیفیت آن ………………………….……………… 79

3-21-استدلال صاحب مستند برای لزوم چهارشاهد زن ……………………………..…… 80

3-22-ضابطه کلی در عدم قبول شهادت زنان …………………………..……………… 82

3-23-آرا و نظریات …………………………..……………….………………..… 83

عنوان صفحه

3-24-ادله قایلان به قاعده …………………………..………………………………. 83

3-24-1-ادله قایلان عدم پذیرش شهادت زنان …………………………..…………….. 83

3-24-2-روایت سکونی …………………………..……………..……………….… 84

3-25-شهادت زنان در قتل …………………………..……………..…………….….84

3-25-1-شهادت در قانون مجازات اسلامی …………………………..………………… 84

3-25-2-شهادت زن در اثبات قتل خطایی یا شبه خطا …………………………..…….… 84

3-26-شهادت زن دراثبات قتل موجب قصاص …………………………..……………..… 85

3-26-1-آرا و نظرات…………………………..……………………….……..… 85

3-27-ادله عدم حجیت شهادت زنان در قصاص……………………..……………..…..… 86

3-27-1-ادله قول به عدم حجیت شهادت زنان در قصاص………………………………… 86

3-27-2-ادله قول به حجیت شهادت زنان در قصاص…………………………….……..…88

3-27-3-ادله قول به تفضیل بین دیه و قصاص…………………………..….…….….… 89

3-28- بیان جمع دیگر بین روایات …………………………..…………….…..……… 90

3-29-قول به تخییر…………………………..……………………………….…… 91

3-30-قول به تساقط…………………………..…………….……………….…..… 92

3-31-شهادت زنان در تعزیرات…………………………..……………..………….… 92

نتیجه گیری…………………………..……………………………………………94

منابع و مآخذ…………………………..…………….………………….……..… 97

چکیده انگلیسی ………………………………………………….………………101

چکیده:

شهادت یکی از قدیمی ترین ادله ای است که تمامی ملل در ادوار تاریخ برای اثبات دعوا به کار برده اند. پرداختن پیرامون جایگاه شهادت زنان در حقوق ایران و فقه اسلامی و به منظور رفع نگرش تبعیض آمیز و تقدم مقررات و رویه های نادرست و ناعادلانه در مورد زنان است که هم با کرامت انسانی و عدالت فردی و اجتماعی مغایر است و هم مانع رشد و توسعه فرهنگی در کشور است. در حقوق ایران جنسیت نقش مهمی در اعتبار شهادت دارد. یعنی آیا زن یا مرد بودن تأثیری در شهادت دارد یا خیر؟ در مقررات قانونی جمهوری اسلامی ایران تفاوت های در اعتبار شهادت زن نسبت به شهادت مرد وجود دارد که نگارنده در این پژوهش به بررسی آن مقررات و نیز مبنای فقهی آن پرداخته است.

قانون مدنی در ماده 1258 دلالت اثبات دعوی را 5 چیز شمرده است که یکی از آن ها شهادت است. در امور کیفری و اثبات جرم نیز، شهادت به عنوان یکی از ادله به شمار می رود.در قانون مجازات اسلامی در بحث حدود و نیز قصاص نحوه اثبات آن ها بوسیله شهادت بیان شده است در مقررات مربوط به آیین دادرسی مدنی و کیفری نیز از شهادت بعنوان دلیل اثبات حق یا اثبات جرم یاد شده است.شهادت در صورتی معتبر و در اثبات دعوی موثر است که شرایط لازم در شاهد و نوع ادای شهادت موجود باشد.در شهادت زنان بحث خاصی است که اثبات آن با شرایط خاص اگر نگوییم محال است لااقل بسیار مشکل است و شاید بدلیل احساسی و ظریف بودن زنان یا عدم توانایی زنان در تصمیم گیریهای قاطع و شاید حکمت آن هم حفظ آبروی اشخاص عدم هتک حرمت جامعه است.

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فرم در حال بارگذاری ...

فید نظر برای این مطلب