زمینه پژوهش                                                                                                                                     2

اهداف پژوهش                                                                                                                                     8

سوالات پژوهش                                                                                                                                   8

تعاریف نظری و عملی واژه ها                                                                                                               9

پیش فرض های پژوهش                                                                                                                     11

11                                                                                                                       محدودیت های پژوهش

فصل دوم

چارچوب پژوهش                                                                                                                                13

مروری بر مطالعات                                                                                                                             29

فصل سوم

نوع پژوهش                                                                                                                                      43

جامعه پژوهش                                                                                                                                   43

نمونه پژوهش                                                                                                                                   43

تعداد نمونه                                                                                                                                      44

مشخصات واحدهای مورد پژوهش                                                                                                       44

محیط پژوهش                                                                                                                                   45

روش نمونه گیری                                                                                                                              45

ابزار گردآوری داده ها                                                                                                                        45

تعیین اعتبار علمی ابزار                                                                                                                     46

تعیین پایایی علمی ابزار                                                                                                                     46

روش گردآوری داده ها                                                                                                                       47

تجزیه و تحلیل داده ها                                                                                                                       47

ملاحظات اخلاقی                                                                                                                                48

فصل چهارم

یافته های پژوهش                                                                                                                              50

جداول و نمودارها                                                                                                                               51

فصل پنجم

بحث و تفسیر نتایج پژوهش                                                                                                               80

نتیجه گیری نهایی                                                                                                                              94

کاربرد یافته ها                                                                                                                                   95

 پیشنهادات برای پژوهش های بعدی                                                                                                    97

منابع انگلیسی و فارسی                                                                                                                     98

پیوست‌ها:

ابزار گرد آوری داده ها                                                                                                                           

چکیده انگلیسی

عنوان انگلیسی

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                          صفحه

51                                                   جدول شماره 1: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب سن

جدول شماره 2 : توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب اتصال به دستگاه تهویه مکانیکی         51

جدول شماره 3: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب مدت زمان بستری                               52

جدول شماره 4: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب سطح هوشیاری بیمار                                52

جدول شماره 5: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش برحسب تشکیل زخم فشاری                               53

54                                        جدول شماره 6: توزیع فراوانی امتیاز دهی ابزار برادن در جامعه مورد پژوهش

جدول شماره 7: توزیع فراوانی نمونه های مورد پژوهش بر حسب محل  ایجاد زخم فشاری                        55

جدول شماره 8: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب جنس                                                   56

جدول شماره 9: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب بخش بستری                                        57

جدول شماره 10 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب متغیرهای کمی عوامل فردی، اجتماعی      58

جدول شماره 11 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تشخیص بیماری                                59

جدول شماره 12 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع ادرار                             60

جدول شماره 13 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع مدفوع                            61

جدول شماره 14 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب ایجاد ادم و درجه آن                            62

جدول شماره 15 : 

توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب نوع تشک                                           63

جدول شماره 16 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب بیماری مزمن                                      64

جدول شماره 17: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب نوع بیماری مزمن                                65

جدول شماره 18 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب اتصال به ونتیلاتور                            66

جدول شماره 19 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب عمل جراحی                                        67

جدول شماره 20: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تغییر پوزیشن بیمار                            68

جدول شماره 21 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب گچ گیری اندام                                    69

جدول شماره 22 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری برحسب تراکشن                                              70

جدول شماره 23 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب میانگین سطح هوشیاری بیمار             71

جدول شماره 24 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب مدت زمان اتصال به ونتیلاتور             72

جدول شماره 25 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب درک حسی بیمار در روز اول بستری     73

جدول شماره 26 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب رطوبت پوست بیمار در روز اول           74

جدول شماره 27 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب فعالیت بیمار در روز اول بستری          75

جدول شماره 28 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تحرک بیمار در روز اول                       75

جدول شماره 29 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب اصطکاک و نیروی کششی بیمار           76

جدول شماره 30 : توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب تغذیه بیمار در روز اول                       76

جدول شماره 31 : نتایج مربوط به بررسی متغیرهای کمی و کیفی بر روی تشکیل زخم فشاری                 77

جدول شماره 32 : بررسی متغیرهای مقیاس بررسی کننده زخم فشاری ابزار برادن بر روی تشکیل زخم         78

 

فهرست نمودار ها

عنوان                                                                                                          صفحه

نمودار شماره 1: توزیع فراوانی نمونه های  مورد پژوهش بر حسب تشکیل زخم فشاری………………………………….. 53

نمودار شماره 2: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب جنس…………………………………………………………… 56

نمودار شماره 3: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع ادرار………………………………… 60

نمودار شماره 4:توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب کنترل بر دفع مدفوع……………………………… 61

نمودار شماره  5: توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب ایجاد ادم و درجه بندی آ……………………………. 62

نمودار شماره 6:توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  نوع تشک……………………………………………………… 63

نمودار شماره 7 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  سابقه بیماری مزمن……………………………….. 64

نمودار شماره 8 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  اتصال به ونتیلاتور………………………………… 66

یک مطلب دیگر :

نمودار شماره 9 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  عمل جراحی…………………………………………….. 67

نمودار شماره 10 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  تغییر پوزیشن……………………………………… 68

نمودار شماره 11 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  گچ گیری اندام……………………………………… 69

نمودار شماره 12 :   توزیع فراوانی میزان بروز زخم فشاری بر حسب  دارا بودن تراکشن……………………………….. 70

چکیده

مقدمه:زخم فشاری، یک آسیب بافتی است که به واسطه فشار ایجاد می شود و می تواند پوست، عضله، بافت همبند، غضروف و استخوان را درگیر کند. زخم فشاری،  یك فرایند دردناك، ناتوان كننده می باشد و سلامتی فرد را با افزایش مرگ ومیر و ناخوشی برحسب افزایش طول مدت بستری، افزایش میزان عفونت و افزایش نیاز برای روش های جراحی به مخاطره می اندازد امروزه زخم فشاری پس از سرطان و بیماریهای قلبی عروقی،  سومین بیماری پر هزینه محسوب می شود.

.هدف: هدف از این مطالعه، تعیین میزان بروز زخم فشاری در بیماران در معرض خطر بر اساس مقیاس برادن وپیش بینی کنندگی  عوامل مرتبط بر ایجاد آن بود.

مواد و روش ها: این پژوهش یک  مطالعه مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد نمونه گیری به طورتدریجی بر روی 350 بیمار بستری در بخش های ارتوپدی،آی سی یوها، داخلی اعصاب در مراکز آموزشی درمانی منتخب شهر رشت انجام شد.  ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسشنامه  3 قسمتی بود. قسمت اول، فرم ثبت ویژگی های فردی- اجتماعی و طبی، قسمت دوم، فرم ثبت محل های شایع برای بروز زخم فشاری، قسمت سوم، مقیاس پیشگویی کننده برادن.داده ها از طریق آزمون های تی، کای دو، فیشر و رگرسیون لجستیک مورد تحلیل آماری قرار گرفت.

نتایج:از 350بیمار مورد مطالعه، 221 بیمار مرد و 129 بیمار زن بودند.و میانگین سنی بیماران 20.54_+77/49 بود.میزان بروز زخم فشاری در این مطالعه 6/22 درصد بوده است. بیشترین میزان بروز زخم فشاری در بیماران بستری در بخش های آی سی یو  ایجاد شده بود.شایع ترین محل برای ایجاد زخم فشاری، پاشنه پا(8 درصد)، باسن(7/5درصد)، ساکروم(4/3 درصد) بود.در آنالیز رگرسیون لجستیک احتمال تشکیل زخم فشاری در بیماران دارای ادم، 16/4برابر،  در بیماران با میانگین سطح هوشیاری پایین تر،  81/0 برابر، در بیماران دارای بیماری مزمن،  31/2 برابر، در بیماران دارای ترکشن،  24/2 برابر ، در بیماران دارای بی اختیاری مدفوع،  71/2 برابر، در بیماران دارای بی اختیاری ادرار 4/0 برابر، در بیماران با مدت بستری طولانی تر،  17/1 برابر ، در بیماران مسن تر،  02/1 برابر  افزایش یافته بود. شانس تشکیل زخم فشاری در درک حسی کاملا” محدود در برابر عدم اختلال حسی 1.71 برابر و در درک حسی کمی محدود 59/3 برابر افزایش یافته بود. شانس تشکیل زخم فشاری در حرکت خیلی محدود در برابر عدم محدودیت در تحرک 82/3 و در برابر کاملا” بی حرکت 97/19 برابر افزایش یافته بود.شانس تشکیل زخم فشاری در زیر مجموعه مشکل بالقوه اصطکاک در برابر عدم مشکل در اصطکاک 47/2 و در زیر مجموعه مشکل 51/6 برابر افزایش یافته بود.

نتیجه گیری: میزان بروز زخم فشاری در ایران مشابه سایر کشور ها می باشد، استفاده از یک روش استاندارد ارزیابی بیمار و توجه به عوامل ایجاد زخم فشاری قبل از بستری می تواند در شناسایی بیماران در معرض خطر و کاهش بروز زخم فشاری تأثیر بسزایی داشته باشد.

کلید واژه ها: بیماران بستری ، زخم بستر،  عوامل خطر.

زمینه پژوهش:

پوست وسیع ترین  بافت بدن است و حدود 15 درصد وزن بدن را به خود اختصاص داده است. پوست دارای ساختمانی پیچیده است و اعمال متعدد و اساسی در بدن انجام می دهد كه شامل حفاظت فیزیكی و شیمیایی،  عملكرد حسی،  تعادل مایع،  تنظیم درجه حرارت، ایجاد واكنش های كهیری و حساسیت و بر افروختگی، تولید ویتامینD می باشند.  پوست در بیا ن احساسات نقش داشته و در مفهوم از خود و تصویر ذهنی از جسم خویش نیز دخالت می كند . پس داشتن پوست سالم از جنبه های مختلف بسیار مهم می باشد . تغییر در تمامیت پوست خطر ناك است و می تواند تهدید كننده زندگی باشد . این امر در افراد سالخورده، افراد بی حركت، ا فراد دچار مشكلات مزمن و افراد بستری در واحد های مراقبتی حاد مهم است .زخم های فشاری شایع ترین علت اختلال در تمامیت پوست هستند (1) .

زخم فشاری  یك مشكل شایع و پرهزینه در مراقبت از بیماران می باشد بروز زخم فشاری یك شاخص كلیدی در مراقبت پرستاری محسوب می گردد و  به عنوان یك مشكل با لینی مهم در اجرای مراقبت سلامتی مطرح بوده و با مرگ و میر و ناخوشی همراه است (2) .

زخم های فشاری، مسئله ای  است كه از دیر باز وجود داشته است و قدمت زخم فشاری و درمان آن به اندازه عمر بشر است . مصریان باستان با مشكل زخم فشاری آشنا بوده اند.  قدیمی ترین دست نوشته موجود در خصوص زخم فشاری متعلق به فابریكوس هیلدانوس[1] است . در این پاپیروس[2] 5000 ساله،  یك پزشك مصری زخم فشاری را در یك بیمار ضایعه نخاعی به عنوان زخمی كه درمان نمی شود، توصیف كرده است . در مومیایی های مصری شواهدی از وجود  زخم های فشاری مشاهده شده كه با قطعه ای از پوست یك حیوان پوشانده شده بودند و برخی از این زخم ها حتی در خود نشانه هایی از التیام نیز داشتند . در اروپا در قرن 16 میلادی جراح فرانسوی امبروز پار[3] زخم های فشاری را به عنوان یك بیماری التیام ناپذیر كه فقط استراحت، ورزش و یك رژیم غذایی خوب می توانند در بهبود آن تاثیر گذار باشند،  توصیف كرد (3) .زخم های فشاری سال ها به غلط زخم بستر نامیده می شد، اما پس از درك تاثیر فشار در ایجاد زخم فشاری، عبارت زخم فشاری به جای واژه زخم بستر به کار می رود (4) . امروزه زخم فشاری پس از سرطان و بیماریهای قلبی عروقی،  سومین بیماری پر هزینه محسوب می شود (5) . هر گونه ضایعه ای كه در اثر فشار مداوم،  کشش، نیروی اصطکاک ایجاد شده و منجر به آسیب پوست و بافت های زیرین آن شود، زخم فشاری  نامیده می شود (6). زخم فشاری،  یك فرایند دردناك، ناتوان كننده بوده و سلامتی فرد را با افزایش مرگ و میر و ناخوشی برحسب افزایش طول مدت بستری، افزایش میزان عفونت و افزایش نیاز برای روش های جراحی به مخاطره می اندازد (7). رویکرد علمی به زخم فشاری از قرن 19 آغاز شد (8) .

سالیانه در آمریكا، بیش از 3/1 میلیون بزرگسال دچار زخم فشاری می شوند. میزان شیوع آن متغیر است و به شرایط بالینی بستگی دارد . شیوع آن در بیمارستان ها 38-4درصد و در مراقبتهای طولانی مدت 9/23-2/2درصد و در مراقبتهای در منزل 17-0 درصد است. شیوع زخم فشاری در سالمندان بین 11-3  درصداست(5) . شیوع زخم فشاری در آمریکا از6/13درصد برای بیماران با مدت بستری كم و 1/42 درصدبرای بیماران با بستری طولانی مدت ذکر گردیده است (9) .

شیوع زخم فشاری در بخش مراقبت ویژه بیمارستان های دانمارک4درصد ودربیمارستان های آلمان تا 49درصد می  باشد (10) . در سال 2002  میزان شیوع زخم فشاری در بیمارستان های اروپایی حدود 1/ 18 درصد برآورد شده است. و  زخم فشاری درجه 2،3 و 4 در بیمارستانهای آمریکا 11-3 درصد و در بیمارستان های هلند 8/11-6/7 درصد برآورد شده است (5) .

افراد سالمندی که برای انجام اعمال ارتوپدی(نظیر تعویض مفصل ران و درمان شکستگی استخوان های دراز) در بیمارستان بستری می شوند با میزان بروز 66 درصد و بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه  با میزان بروز 33 درصد بیش از بیماران دیگر در معرض خطر ابتلا به زخم فشاری قرار دارند(4).