تاثیر محلول پاشی کود اوره و تراکم بوته بر روی رشد و ... |
2-5-معرفی برخی از هیبرید های سورگوم………………………………………………………….12
2-5-1-سورگوم علوفه ای واریته اسپیدفید…………………………………………………………………………..12
2-5-2-سورگوم علوفه ای شیرین هیبرید شوگر گریز……………………………………………………………13
2-5-3-سورگوم علوفه ای هیبرید جامبو……………………………………………………………………………..13
2-6-اکولوژی سورگوم……………………………………………………………………………………………………13
2-7-واکنش به خاک………………………………………………………………………………………………………14
2-8- مراحل رشد و نمو کلی سورگوم………………………………………………………………………………..14
2-9-زراعت سورگوم……………………………………………………………………………………..15
2-9-1-آماده کردن زمین…………………………………………………………………………………………………15
2-9-2-زمان کاشت………………………………………………………………………………………………………..16
فهرست مطالب
عنوان و شماره صفحه
2-9-3-انتخاب بذر………………………………………………………………………………………………………….17
2-9-4-میزان بذر مصرفی………………………………………………………………………………………………….17
2-9-5-عملیات کاشت…………………………………………………………………………………………………….18
2-9-6-مواد غذایی مورد نیاز سورگوم………………………………………………………………………………..18
2-10-عملیات داشت……………………………………………………………………………………………………….19
2-11-آفات……………………………………………………………………………………………………………………20
2-12-برداشت………………………………………………………………………………………………21
2-12-1-زمان برداشت…………………………………………………………………………………………………….21
2-13-تناوب زراعی سورگوم…………………………………………………………………………………………….22
2-14-تأثیر نیتروژن بر روی صفات کمی و کیفی علوفه………………………………………………………….23
2-15-تأثیر تراکم کاشت بر روی صفات کمی و کیفی علوفه………………………………………………….32
فصل سوم
3-1-موقعیت جغرافیایی و ویژگی های آب و هوایی محل اجرای آزمایش…………………………………43
3-2-کیفیت خاک محل اجرای آزمایش………………………………………………………………………………44
3-3-طرح آزمایشی مورد استفاده…………………………………………………………………………………………44
3-4-عملیات آماده سازی زمین…………………………………………………………………………………………..45
3-5-کاشت…………………………………………………………………………………………………………………….45
3-6-داشت……………………………………………………………………………………………………45
3-6-1-آبیاری………………………………………………………………………………………………………………..45
3-6-2-تنک کردن………………………………………………………………………………………………………….46
3-6-3-وجین و مبارزه با بیماری ها و آفات………………………………………………………………………….46
3-7-نمونه برداری جهت اندازه گیری صفات مورد ارزیابی……………………………………………………..46
3-8-تجزیه واریانس داده ها……………………………………………………………………………………………….47
فهرست مطالب
عنوان و شماره صفحه
فصل چهارم
4-1-مراحل فنولوژیکی………………………………………………………………..49
4-1-1-تاریخ سبز شدن…………………………………………………………………………………………………….49
4-1-2-تاریخ سنبله رفتن…………………………………………………………………………………………………..49
4-2-مراحل مرفولوژیکی………………………………………………………………49
4-2-1-ارتفاع بوته…………………………………………………………………………………………………………..49
4-2-2-تعداد برگ………………………………………………………………………………………………………….52
4-2-3-تعداد پنجه…………………………………………………………………………………………………………..55
4-3-اجزاء عملکرد………………………………………………………………………58
4-3-1-وزن ساقه…………………………………………………………………………………………………………….58
4-3-2-وزن برگ……………………………………………………………………………………………………………60
4-3-3-وزن سنبله……………………………………………………………………………………………………………62
4-4-شاخص های رشد…………………………………………………………………64
4-4-1-شاخص سطح برگLAI))…………………………………………………………………………………….64
4-4-2-وزن خشک کل(TDW)……………………………………………………………………………………..67.
4-4-3- میزان جذب خالص(NAR)………………………………………………………………………………….69
4-4-4-میزان رشد محصول(CGR)…………………………………………………………………………………..71
4-4-5-میزان رشد نسبی(RGR)……………………………………………………………………………………….73
4-5-نتیحه گیری و پیشنهادات………………………………………………………..75
4-5-1-نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………75
4-5-2-پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………..76
فهرست جدول ها
عنوان و شماره صفحه
جدول3-1-آمار آب و هوایی منطقه در طول فصل زراعی……………………………………………………….43
جدول3-2- نتایج آزمایش تجزیه خاک ………………………………………………………………………………44
جدول4-1-تجزیه واریانس صفات ارتفاع بوته.تعداد برگ.تعداد پنجه………………………………………..49
جدول 4 -2-تجزیه واریانس صفات وزن ساقه.وزن برگ.وزن سنبله……………………………………………..52
جدول 4-3-مقایسه میانگین صفات مرفولوژیک و اجزاء عملکرد در تراکم های مختلف…………………..54
جدول 4-4- مقایسه میانگین صفات مرفولوژیک و اجزاء عملکرد درسطوح مختلف کود اوره…………..55
جدول 4-5- تجزیه واریانس صفات بیشینه شاخص سطح برگ (LAImax)……………………………….67
فهرست شکل ها
عنوان و شماره صفحه
شکل4-1-اثر تراکم بوته بر ارتفاع هربوته……………………………………………………………………………..50
شکل4-2- اثر کود اوره بر ارتفاع هر بوته……………………………………………………………………………..51
شکل4-3- اثر متقابل تراکم بوته و کود اوره بر ارتفاع هر بوته …………………………………………………51
شکل4-4-اثر تراکم بوته بر تعداد برگ در هربوته………………………………………………………………….53
شکل4-5- اثر کود اوره بر تعداد برگ در هربوته…………………………………………………………………..53
شکل4-6- اثر متقابل تراکم بوته و کود اوره بر تعداد برگ در هربوته………………………………………..54
شکل4-7-اثر تراکم بوته بر تعداد پنحه درهر بوته…………………………………………………………………..56
شکل4-8- اثر کود اوره بر تعداد پنحه در هربوته……………………………………………………………………57
شکل4-9-اثر متقابل تراکم بوته و کود اوره بر تعداد پنحه در هربوته………………………………………….57
شکل4-10-اثر تراکم بوته بر وزن ساقه درهر بوته………………………………………………………………….58
شکل4-11-اثر کود اوره بر وزن ساقه درهربوته…………………………………………………………………….59
یک مطلب دیگر :
شکل4-12- اثر متقابل تراکم بوته و کود اوره بر وزن ساقه در هربوته………………………………………..59
شکل4-13-اثر تراکم بوته بر وزن برگ در بوته……………………………………………………………………60
شکل4-14-اثر کود اوره بر وزن برگ درهربوته……………………………………………………………………61
شکل4-15- اثر متقابل تراکم بوته و کود اوره بر وزن برگ در هربوته……………………………………….61
شکل4-16اثر تراکم بوته بر وزن سنبله در هربوته……………………………………………………………………63
شکل4-17-اثر کود اوره بر وزن سنبله درهر بوته…………………………………………………………………..63
شکل4-18- اثر متقابل تراکم بوته و کود اوره بر وزن سنبله در هربوته………………………………………64
شکل4-19-روند تغییرات LAI سورگوم علوفه ای در تراکم های مختلف در طول فصل رشد بر اساس
درجه-روز رشد……………………………………………………………………………………………………………….65
شکل4-20-روند تغییرات LAI سورگوم علوفه ای در سطوح مختلفکود اوره درطول فصل رشد بر
اساس درجه-روز رشد……………………………………………………………………………………………………..66
شکل4-21-روند تغییراتTDW سورگوم علوفه ای در تراکم های مختلف در طول فصل رشد بر اساس
درجه روز رشد…………………………………………………………………………………………………………………68
فهرست شکل ها
عنوان و شماره صفحه
شکل4-22-روند تغییراتTDW سورگوم علوفه ای در سطوح مختلف کود اوره در طول فصل رشد بر
اساس درجه روز رشد………………………………………………………………………………………………………..69
شکل4-23-روند تغییراتNAR سورگوم علوفه ای درتراکم های مختلف در طول فصل رشد بر اسا
درجه روز رشد………………………………………………………………………………………………………………..70
. شکل4-24-روند تغییراتNAR سورگوم علوفه ای درسطوح مختلف کود اوره در طول فصل رشد بر اساس درجه روز رشد…………………………………………………………………………………………………….71
شکل4-25-روند تغییرات CGRسورگوم علوفه ای در تراکم های مختلف در طول فصل رشد بر اساس
درجه روز رشد…………………………………………………………………………………………………………………72
شکل4-26روند تغییرات CGRسورگوم علوفه ای در سطوح مختلف کود اوره در طول فصل رشد بر
اساس درجه روز رشد………………………………………………………………………………………………………..73
شکل4-27-روند تغییرات RGRسورگوم علوفه ای در تراکم های مختلف در طول فصل رشد بر اساس
درجه روز رشد……………………………………………………………………………………………………………….74
شکل4-28-روند تغییرات RGRسورگوم علوفه ای در سطوح مختلف کود اوره در طول فصل رشد بر
اساس درجه روز رشد……………………………………………………………………………………………………….74
-1-مقدمه
یكی از عمدهترین مشكلات تولید پروتئین و محصولات دامی در كشور، كمبود علوفه و خوراك كافی جهت تغذیهی دامها میباشد. سورگوم علوفهای (sorghum bicolor (L) monch) یكی از مهمترین گیاهان علوفهای مناطق خشك و نیمهخشك دنیا است كه به علت سازگاری با شرایط گرم و خشك و بالا بودن كارایی مصرف آب میتواند در مناطقی كه با كمبود آب مواجه هستند تولید خوبی داشته باشد. امروزه علاوه بر ارقام بومی متداول، كشت ارقام هیبرید پر محصول سورگوم نیز در ایران رو به افزایش است(20و12).سورگوم علوفهای عمدتا در مناطق جنوب ایران كشت میشود و معمولا تراكم كاشت پایین و فاصلهی ردیفی كم باعث افزایش تولید مادهی خشك علوفهای میگردد، اما با افزایش تراكم كیفیت علوفه كاهش مییابد. این گیاه در شرایط دیم نیز بخوبی شرایط آبیاری رشد موفقیتآمیزی دارد. علوفهی آن تقریبا برای تغذیه بیشتر دامها مورد استفاده قرار میگیرد و همچنین میتواند بعنوان علوفه خشک و سیلویی مورد استفاده قرار گیرد. به هر حال کیفیت سورگوم علوفهای، به علت کم بودن محتوای پروتیین و وجود اسید پروسیک پایین است. بنابراین بهبود کیفیت و کمیت سورگوم علوفه ای الزامیست (12)
سورگوم علوفهای پنجمین غله بعد از گندم، برنج، ذرت و جو می باشد (fao 2004) و برای سیستم های کشت پایدار بسیار مناسب است زیرا توانایی زنده ماندن در شرایط محدودیت آب را دارد (53و34). اهمیت آن به عنوان یک گیاه علوفهای، رشد آن در نقاط مختلف دنیا و همچنین سودمندی بالا از یک طرف و توانایی سازگاری با آب و هوای مختلف و شرایط کمبود آب از طرف دیگر میباشد. سورگوم میتواند در هر دو شرایط آب و هوایی گرم در سودان، یا آب و هوای نسبتا سرد در جنوب کانادا سازش یابد. تحت شرایط محدودیت ممکن است بطور معنی داری سود بیشتری نسبت به ذرت تولید کند (76).
در گیاهان علوفهای از گونههای مختلف از جمله سورگوم، در شرایط افزایش غلظت CO2 و تیمارهای مختلف نیتروژن، افزایش CO2 تنها درر صورتی میتواند منجر به افزایش عملکرد و رشد مجدد بهتر گردد که گیاه در محدودیت نیتروژن قرار نداشته باشد و بتواند به نسبت افزایش غلظت CO2، از خاک نیز نیتروژن بیشتری جذب نماید. گزارش شده است که افزایش نیتروژن اثر مثبتی بر روی ارتفاع گیاه و عملکرد شکر در سورگوم شیرین داشته است. هر چند علوفه سورگوم و دانهی آن نقش عمدهای در تغذیه دام و زندگی روزمره انسان دارد، اما با این وجود در اکثر کشورهای جهان پژوهش و پیشرفت در امر تولید و مدیریت این گیاهان، در مقایسه با تلاش و توجهی که به سایر محصولات معطوف میشود، اندک است. با توجه به کمبود مراتع غنی و فشار دام بر آنها، بررسی و مطالعه پیرامون کشت این محصولات اهمیت ویژهای مییابد (74).اظهار داشتند که توزیع مساوی کود نیتروژن در دو نوبت، موقع کاشت یا بعد از تنک و پس از برداشت چین اول، بهطور معنیداری عملکرد ماده خشک سورگوم علوفهای را افزایش داده واجزای عملکرد را نیز بهبود میبخشد.در عین حال، استفاده موثر از نیتروژن به عوامل مختلفی بستگی داشته ومیزان نیاز گیاهان با توجه به این عوامل متفاوت میباشد(27، 41 و 2).
عملیات زراعی نیز میتواند عملکرد سورگوم را تحت تاثیر قرار دهد و تراکم کاشت یکی از ابزار عمده مورد نیاز برای رشد گیاه و عملکرد است. تراکم کاشت بالا عملکرد دانهای و علوفهای سورگوم را تحت تاثیر قرار میدهد. افزایش تراكم گیاهی باعث افزایش ارتفاع و وزن خشك ساقه میشود و تعداد پنجه را نیز كاهش میدهد و از طرفی عملكرد مادهی خشك و محتوای پروتئین علوفهی سورگوم با دادن كود سرك افزایش مییابد. گزارشها حاکی از این است که برهمکنش مقادیر کود نیتروژن و آرایش کاشت (تراکم بوته) بر درصد پروتئین خام تاثیر معنی داری نداشت (4). نظر به اینكه كود شیمیایی نیتروژن و فاصله ی بوته ها روی ردیف کاشت ( تراكم در واحد سطح) نقش مهمی در تولیدات گیاهی، به خصوص در گیاهان علوفهای ایفا میكنند و میتوانند خصوصیات مورفولوژیکی سورگوم علوفهای را بهطور معنیداری تحت تاثیر قرار دهند، بررسی میزان كاربرد كود نیتروژن و فاصله ی بوته ها (تعداد بوته در واحد سطح) برای هر محصول گیاهی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
1-2-اهداف این پژوهش:
1- دستیابی به بهترین مقدار محلول پاشی کود اوره با توجه به نتایج.
فرم در حال بارگذاری ...
[جمعه 1399-08-02] [ 11:47:00 ق.ظ ]
|