2-5-  انواع تشبیه به اعتبار مفرد، مقیّد و مرکّب بودن  ………………………………………….         20

2-6- وجه شبه تحقیقی وتخییلی  …………………………………………………………………………..         22

2-7- وجه شبه دوگانه یا صنعت استخدام  ………………………………………………………………        22

2-8- وجه شبه مفرد، متعدّد و مرکّب  ………………………………………………………………………..      23

2-9- تشبیه تمثیلی  …………………………………………………………………………………………………….      23

2-10- زاویّه تشبیه  ……………………………………………………………………………………………………..      24

2-11- اضافه تشبیهی  ………………………………………………………………………………………………..       24

2-12- انواع تشبیه به لحاظ شکل …………………………………………………………………………………     26

2-13- نو کردن تشبیه  ……………………………………………………………………………………………         29

2-14- غرض از تشبیه  ………………………………………………………………………………………………       29

فصل سوّم: بررسی تشبیه در پانصد غزل آغازین دیوان وصال شیرازی  .…….        30

فصل چهارم: نتیجه گیری  ……………….………………………………………………………………..      184

نتیجه گیری  ……………………………………………………………………………………………………………….      185

نمودارها  ……………………………………………………………………………………………………………………      186

منابع ومآخذ  …………………………………………………………………………………………………………..       191

193         …..……….………..……….………………………………………………… Abstract

چکیده:

تشبیه یکی از عناصر اصلی صور خیال می باشد که شاعران و نویسندگان برای هر چه زیباتر بیان کردن تصویرهای ذهنی خود از آن بهره برده اند. در این پژوهش به بیان زیبای های تصویرسازی وصال در زمینه تشبیه در پانصد غزل آغازین دیوان وی پرداخته شده است. ابتدا ابیاتی که دارای تشبیه می باشند استخراج شده و سپس از نظر نوع تشبیه، آوردن وجه شبه وادات، حسی وعقلی بودن وهمچنین از نظر مفرد، مرکّب ومقیّد بودن مورد بررسی قرار گرفته و در انتها نتیجه حاصله به صورت نمودار ارائه شده است. در بین انواع تشبیه، تشبیه مؤکّد بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده است و  به خاطر توجّه ویژه شاعر به محسوسات، لذا تشبیه از نظر حسی وعقلی بودن بیشتر از نوع حسی به حسی می باشد وهم چنین تشبیه از نظر افراد بیشتر از نوع مفرد به مفرد می باشدکه این را می توان دلیل برسادگی فکر و اندیشه شاعر دانست که از پیچیدگی و اغماض دور بوده است و تشبیهاتی چون وهمی ،حروفی و مشروط در آن دیده نمی شود.

کلید واژه: وصال شیرازی، بیان، تشبیه و سبک بازگشت.

یک مطلب دیگر :

مقدمه:

آراسته ساختن کلام به زیورهای ادبی در بین شاعران ونویسندگان بیانگر قابلیت وتوانمندی آنان می باشد و در این میان تشبیه جایگاه ویژه ای نسبت به دیگر عناصر خیال پردازی دارد. چه بسیار از انسانها در سطوح مختلف علمی و ادبی از این عنصر خیال پرداز در زندگی روزمره خود استفاده می نمایند و جایگاه ویژه ای در بین مردم دارد.

هنرمندان ادبی به جهان برون و درون نگاه ویژه ای دارند و برداشت آنها از جهان پیرامون خود زیبایی خاص خود را دارد وبا توجّه به محیط های اجتمایی مختلف، آداب و رسوم، سبک و دوره ای که در آن زندگی می کنند تفاوتهایی دیده می شود. شاعران در ذهن خود با تصاویر گوناگون، نگارستانی ایجاد کرده اند که برای دیده شدن این تصویرهای زیبای ذهن خود از صور خیال استفاده می کنند که در این بین تشبیه جایگاه ویژه ای دارد.

تشبیه یکی ازعناصر اصلی صور خیال در ادبیّات هر ملتی است که سایر صورت ها از آن مایه می گیرند زیرا پایه واساس صور خیال از استعازه، مجاز، کنایه وحتی رمز بر رابطه تشبیه استوار است وهم چنین یکی ازپر کاربردترین مباحث زیباشناسی در راستای سهولت درک معنی شناخته می شود واز این طریق است که  می توان تصویرپردازی را توسعه فراوان  داد بدین ترتیب تشبیه از عناصر برجسته زیبایی درکلام نویسندگان وشاعران می باشد. هر چند دانشمندان وعلمای بلاغت از گذشته تا حال درمورد تشبیه وانواع آن در مواردی اختلاف نظر دارند اما نگارنده دراین کار تحقیقی سعی را برآن داشته از نظرات غالب را که دردانشگاهها وموسسات آموزشی آموخته می شود، اساس کار خود قرار دهد. در این مجموعه برای سهولت ازاعداد بهره جسته است وبه خصوص درتشبیهات ملفوف، مفروق، جمع وتسویه که در آن چند مشبّه ومشبّه به کار برده شده لذا هر شماره ای باشماره مشابه خود در مشخص کردن ارکان تشبیه مطابقت دارد. در این پژوهش بررسی تشبیه از ابتدای غزلیّات به ترتیب می باشد.

این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است.

فصل اوّل: نگاهی به زندگی، آثار و سبک وصال.

فصل دوّم: تشبیه.

فصل سوّم: بررسی تشبیه در پانصد غزل آغازین دیوان وصال شیرازی.

فصل چهارم: نتیجه گیری.

روش تحقیق:

این پژوهش، بر اساس هدف، از مجموعه تحقیقات بنیادی – نظری است. اطلاعات مربوط به پایان نامه، از طریق فیش برداری از کتابها و  مقالات معتبر علمی گردآوری شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی می باشد.

اهداف تحقیق: