1-5-1- نوع روش بررسی. 8

1-5-2-روش یا تکنیک. 8

1-5-3- جامعه آماری. 9

1-5-4- روش نمونه گیری و تعیین حجم. 10

1-5-5- تكنیك‌های جمع آوری اطلاعات. 10

1-5-6- داده‌پردازی. 11

1-6- مشکلات تحقیق. 11

1-7- محدویت های تحقیق. 11

فصل دوم : مبانی نظری و تحقیقات تجربی پیشین………………………………………………………..13

2-1- شهر. 15

2-1-1-انواع شهر. 15

2-1-2-شهر و فضاهای فرهنگی. 17

2-1-3-فضاهای فرهنگی و اوقات فراغت. 18

2-1-4-فضاهای فرهنگی و نیازهای جامعه. 20

2-1-5- فعالیتها و نیازهای فرهنگی،ورزشی و تفریحی   22

2-2- شهروند. 24

ت

2-2-1-حقوق شهروندی. 25

عنوان                                                                                                    صفحه

2-3- مبانی نظری. 25

2-3-1-نظریه مشارکت اجتماعی. 26

2-3-2-نظریه یادگیری اجتماعی. 27

2-3-3- نظریه‌ مبادله اجتماعی . 28

2-3-3- نظریه‌ مبادله اجتماعی . 28

2-4- نیازسنجی. 29

2-4-1-اصول نیازسنجی. 30

2-4-2- روش ها و ابزارهای سنجش نیازها. 34

2-4-3- فنون نیازسنجی. 35

2-5- روش دلفی. 37

2-5-1-پیشینه. 37

2-5-2-تعاریف و برداشتها. 39

2-5-3-اهداف و کاربردها. 40

2-6- پیشینه تجربی. 41

2-7- نتیجه. 44

فصل سوم : شناخت وضع موجود محله‌های تحت پوشش منطقه یك شهرداری………………..47

3-1- تهران. 49

3-1-1-تاریخچه تهران. 50

3-1-2-شرایط اقلیمی. 53

3-1-3- جاذبه های گردشگری. 55

3-1-4- جغرافیای طبیعی. 56

3-1-5- شبکه حمل و نقل . 57

3-1-6- موقعیت جغرافیایی. 60

3-1-7- جغرافیای انسانی. 60

3-2- منطقه یك در یك نگاه. 65

3-3- تاریخچه منطقه. 67

ث

3-4- سرانه امكانات اجتماعی- فرهنگی منطقه یك بر حسب محله  70

عنوان                                                                                                    صفحه

3-4-1- سرانه آموزشی منطقه یك بر حسب محله‌های مختلف  70

3-4-2- سرانه ورزشی موجود در منطقه برحسب محله‌های مختلف  73

3-4-3- سرانه تفریحی منطقه یك بر حسب محله‌های مختلف  76

3-4-4- سرانه فضای سبز منطقه یك بر حسب محله‌های مختلف  79

فصل چهارم : یافته های تحقیق……………………………………………………………………………….85

4-1-روش شناسی یا متدولوژی. 87

۴-1-۱- روش تجربی. 88

۴-2-۱- روش استنتاجی. 88

4-2-روش ahp. 89

۴-3– مشخصات جمعیت شناختی ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 90

۴-3-1- سمت پاسخگو در خانوار. 90

۴-3-2- ترکیب جنسی. 90

۴-3-3- ترکیب سنی. 90

۴-3-4-وضع سواد و میزان تحصیل. 91

۴-3-5- وضع فعالیت. 92

4-3-6- وضع تاهل. 92

4-3-7- مدت زمان سکونت در محله. 93

۴-1-8– احساس تعلق به محله. 93

۴-1-9- علت عدم احساس تعلق و دلبستگی به محله. 94

۴-4- بررسی نظرات ساکنین محله. 95

۴-4-1- مرجع تعیین نیازهای محله. 95

۴-4-2- لزوم مشارکت ساکنین محله در تعیین نیازهای محله  95

۴-4-3- علل لزوم مشارکت ساکنین در تعین نیازهای محله  96

۴-4-4- راه‌حل‌های ارائه شده به منظور مشارکت فعالانه ساکنین در تهیه، اجرا و بهره‌برداری از طرح‌های توسعه محله. 96

4-4-5- امکانات فرهنگی موجود در محله از دیدگاه ساکنین  97

ج

۴-4-6- امکانات ورزشی موجود در محله از دیدگاه ساکنین  98

عنوان                                                                                                   صفحه

۴-4-7- امکانات تفریحی موجود در محله از دیدگاه ساکنین  99

۴-4-8- امکانات آموزشی موجود در محله از دیدگاه ساکنین  100

۴-5- نیازهای محلات شهرداری . 100

4-5-1- نیازهای فرهنگی محله نیاوران. 100

4-5-2- نیازهای ورزشی محله نیاوران. 101

4-5-3- نیازهای آموزشی محله نیاوران. 101

4-5-4- نیازهای فرهنگی حصار بوعلی. 101

4-5-6- نیازهای ورزشی محله حصار بوعلی. 102

4-5-7- نیازهای تفریحی حصار بوعلی. 102

4-5-8- نیازهای آموزشی محله حصار بوعلی. 102

4-5-9- آموزش در زمینه وظایف شهروندی. 103

۴-5-10- زمینه‌های آموزش وظایف شهروندی. 104

۴-5-11- وجود شورایاری در محله. 105

۴-5-12- هدف از ایجاد شورایاری. 106

۴-5-13- طرح‌های پیشنهادی به منظور بهبود وضع محله  106

۴-5-14- مهمترین مشکلات محله. 107

۴-5-15- تمایل ساکنین به مشارکت برای رفع مشکلات محله  108

۴-6 نیازسنجی و تعیین نیازهای محله‌های نیاوران و حصاربوعلی منطقه یک شهرداری. 109

۴-6-1- نیازهای فرهنگی محله. 110

۴-6-2- نیازهای ورزشی محله. 111

۴-6-3- نیازهای تفریحی محله. 112

۴-6-4- نیازهای آموزشی محله. 113

فصل پنجم : نتیجه گیری و ارائه راه کارها………………………………………………………………114

۵- ۱- نتیجه وخلاصه یافته های تحقیق. 116

۵-2- راه‌کارها و مستندات. 120

 

	چ

 

 

عنوان                                                                                                   صفحه

یک مطلب دیگر :

کتاب‌نامه…………………………………………………………………………………………………………..121

پیوست‌ها…………………………………………………………………………………………………………..126

ح

فهرست نمودارها:

شماره                          عنوان                                                              صفحه

نمودار شماره 1- سرانه آموزشی موجود منطقه یک شهرداری بر حسب محله  72

نمودار شماره 2- سرانه ورزشی موجود منطقه یک شهرداری بر حسب محله  75

نمودار شماره ۳- سرانه تفریحی موجود منطقه یک شهرداری بر حسب محله  78

نمودار شماره ۴- سرانه فضای سبز موجود منطقه یک شهرداری بر حسب محله  81

نمودار شماره 5- آموزش ساکنین مورد مصاحبه محله های منطقه یک شهرداری در زمینه وظایف شهروندی. 103

نمودار شماره 6- زمینه‌های آموزش وظایف شهروندی به ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 104

نمودار شماره 7- وجود شورایاری در محله مسکونی ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 105

نمودار شماره 8- تمایل ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران به مشارکت در رفع مشکلات محله. 108

نمودار شماره 9- نیازهای فرهنگی محله از دیدگاه شورایاران محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 110

نمودار شماره 10- نیازهای ورزشی محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری از دیدگاه شورا یاران. 111

نمودار شماره 11- مهمترین نیازهای تفریحی محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری تهران از دیدگاه شورایاران. 112

نمودار شماره 12- نیازهای آموزشی محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری تهران از دیدگاه شورایاران. 113

 

 

خ

فهرست جداول :

شماره                     عنوان                                                            صفحه

جدول شماره 1- تعداد نمونه به تفكیك محله. 10

جدول شماره 2- سرانه آموزشی موجود منطقه یك شهرداری به تفكیك محله………………………………71

جدول شماره 3- سرانه ورزشی موجود منطقه یك شهرداری به تفكیك محله  73

جدول شماره 4- سرانه تفریحی موجود منطقه یك شهرداری به تفكیك محله  76

جدول شماره 5- سرانه فضای سبز موجود منطقه یك شهرداری به تفكیك محله  79

جدول شماره ۶- سمت پاسخگویان در خانوار. 90

جدول شماره ۷- ترکیب جنسی ساکنین نمونه  محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری تهران. 90

جدول شماره ۸- ترکیب سنی ساکنین نمونه  محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری تهران. 91

جدول شماره ۹- وضع سواد و میزان تحصیل ساکنین نمونه  محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 91

جدول شماره ۱0- وضع فعالیت ساکنین نمونه  محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری تهران. 92

جدول شماره ۱1- وضع تأهل ساکنین نمونه  محله‌های منطقه یک شهرداری تهران  92

جدول شماره ۱2- مدت زمان سکونت ساکنین مورد مصاحبه در محله مسکونی  93

جدول شماره ۱3- احساس تعلق ساکنین مورد مصاحبه در  محله‌های منطقه یک شهرداری به محله مسکونی خود. 94

جدول شماره ۱4- علت عدم احساس تعلق و دلبستگی ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری به محله مسکونی خود. 94

جدول شماره ۱5- مرجع تعیین نیازهای محله از دیدگاه ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 95

جدول شماره ۱6- ضرورت مشارکت ساکنین محله در تعیین نیازهای محله از دیدگاه ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 96

جدول شماره ۱7- علل لزوم مشارکت ساکنین در تعیین نیازهای محله از دیدگاه ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 96

جدول شماره 18- راه‌حل‌های ارائه شده جهت مشارکت فعالانه ساکنین در تهیه، اجرا و بهره‌برداری از  طرح‌های توسعه محله از دیدگاه ساکنین مورد مصاحبه  97

د

جدول شماره 19- امکانات فرهنگی موجود در محله از دیدگاه ساکنین نمونه در محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 98

شماره                     عنوان                                                            صفحه

جدول شماره ۲0- امکانات ورزشی موجود در محله از دیدگاه ساکنین نمونه در محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 99

جدول شماره ۲1- امکانات تفریحی در محله از دیدگاه  ساکنین نمونه در محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 99

جدول شماره ۲2- امکانات موجود در محله از دیدگاه  ساکنین محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 100

جدول شماره 23 – نیازهای فرهنگی محله نیاوران. 100

جدول شماره 24- نیازهای ورزشی محله نیاوران. 101

جدول شماره 25- نیازهای آموزشی محله نیاوران. 101

جدول شماره 26 – نیازهای ورزشی محله حصار بوعلی. 102

جدول شماره 27 – نیازهای تفریحی محله حصار بوعلی. 102

جدول شماره 28- نیازهای آموزشی محله حصار بوعلی. 103

جدول شماره 29- آموزش وظایف شهروندی ساکنین  تحت پوشش منطقه یک شهرداری به وسیله شهرداری منطقه. 103

جدول شماره 30- زمینه‌های آموزش وظایف شهروندی به  ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 104

جدول شماره 31- وجود شورایاری در محله مسکونی  ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 105

جدول شماره 32- هدف از ایجاد شورایاری از دیدگاه ساکنین مورد مصاحبه محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 106

جدول شماره 33- طرح‌های پیشنهادی به وسیله ساکنین نمونه محله‌های منطقه یک شهرداری  تهران به منظور بهبود وضع محله آنان. 107

جدول شماره 34- مهمترین مشکلات محله ساکنین مورد مصاحبه  در محله‌های منطقه یک شهرداری تهران. 107

جدول شماره 35- تمایل ساکنین به مشارکت برای رفع مشکلات محله  108

جدول شماره 36- نیازهای فرهنگی محله از دیدگاه شورایاران محله‌های  منطقه یک شهرداری. 110

جدول شماره 37- نیازهای ورزشی محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری از دیدگاه شورایاران. 111

ذ

جدول شماره 38- مهمترین نیازهای تفریحی محله‌های تحت پوشش منطقه یک شهرداری تهران از دیدگاه شورایاران. 112

شماره                     عنوان                                                            صفحه

جدول شماره 39- نیازهای آموزشی محله‌های تحت پوشش  منطقه یک شهرداری تهران از دیدگاه شورایاران. 113

چکیده

برخورداری از فضا، امكانات و سرانه‌های فرهنگی، تفریحی و ورزشی از جمله حقوق شهروندی به‌شمار رفته و در عصری كه از آن تحت عنوان “تمدن فراغت” نام برده می‌شود برنامه‌ریزی به منظور بهینه‌سازی نحوه گذران اوقات فراغت گروه‌ها و قشرهای مختلف مردم امری ضروری و اجتناب ناپذیر محسوب می‌گردد.سنجش نیازهای گروه هدف كه معمولاً از آن تحت عنوان  نیازسنجی، یاد می‌شود یكی از نخستین مراحل در روند برنامه‌ریزی به شمار رفته و فرآیندی است كه فاصله و شكاف بین “وضع موجود” و “وضع مطلوب” را شناسایی نموده و سپس در قالب نیازها اولویت بندی می‌كند. در فرآیند نیازسنجی و تعیین نیازها كلیه گروه‌های ذی‌نفع مشاركت نموده و “برنامه ریزی از پایین به بالا” از قوه به فعل در آمده و جامه عمل می‌پوشد.

تجربه‌های جهانی نشان می‌دهد كه از 1980 میلادی به بعد در برنامه‌های توسعه و همچنین توسعه شهری توجه فزاینده‌ای به رویكرد مشاركتی، صورت گرفته تا جایی كه در حال حاضر مشاركت شهری رمز موفقیت طرح‌های توسعه شهری و یكی از معیارهای عملكرد مدیریت شهری و اركان آن (شهرداری‌ها و شورای شهر) به شمار می‌رود.