1- 2-3-2-2. اخلاق هنجاری……………………………… 9
1- 2-3-2-2-1. مکاتب اخلاقی……………………………… 10
1- 2-3-2-2-1-1. اخلاق فضیلت………………………………. 10
1- 2-3-2-2-1-2. اخلاق سودگرا……………………………. 11
1- 2-3-2-2-1-3. اخلاق وظیفهگرا……………………………. 11
1-2-3-3. علم اخلاق……………………………… 12
1-2-4. انواع انسانشناسی……………………………… 12
1- 2-4-1. انسانشناسی تجربی……………………………… 12
1- 2-4-2. انسانشناسی فلسفی……………………………… 13
1- 2-4-3. انسانشناسی عرفانی……………………………… 13
1-2-4-4. انسانشناسی دینی……………………………… 14
1-2-5. حقیقت انسان در رویکردهای مختلف…………………… 14
1-2-5-1. حقیقت انسان در عرفان…………………………….. 14
1-2-5-2. حقیقت انسان در فلسفه…………………………….. 16
1-2-5-2-1. نفس و مراتب آن…………………………….. 17
1-2-5-2-1-1. عقل……………………………… 18
1-2-5-2-1-1-1. مراتب عقل نظری……………………………… 19
1-2-5-2-1-1-2. مراتب عقل عملی……………………………… 21
الف. اراده……………………………. 21
ب. اختیار…………………………….. 22
1-2-5-2-1- 2. تخیل……………………………… 23
1-2-5-2-1- 3. احساس………………………………. 26
1- 2- 6. خصوصیات و گرایشهای انسان……………………. 27
1-2-6- 1. فطرت………………………………. 28
1-2-6- 2. غریزه……………………………. 29
1-2-6- 3. عواطف………………………………. 29
1-2-6- 4. طبیعت و سرشت و طینت…………………………. 31
1-2-6- 5. استعداد بینهایت انسان…………………………….. 31
1- 2- 7. مسائل اخلاق……………………………… 32
1- 2- 7- 1. منشأ اخلاق……………………………… 32
2- 7- 2. منشأ مفاهیم اخلاقی……………………………… 33
1- 2- 7- 3. سعادت و شقاوت………………………………. 34
1- 2- 7- 4. لذت و الم…………………………….. 36
1- 2- 7- 5. فضیلت و رذیلت………………………………. 37
1- 2- 8. معیار فعل اخلاقی……………………………… 39
1- 2- 8- 1. آگاهی……………………………… 39
1- 2- 8- 2. نیت………………………………. 39
1- 2- 8- 3. قرب به خدا……………………………. 41
1- 2- 9. رابطه انسانشناسی و اخلاق…………………………….41
1- 2- 9- 1. تغییرپذیری انسان…………………………….. 41
1- 2- 9- 2. عقل و وجدان دراخلاق……………………………… 42
1- 2- 9- 3. آزادی انسان…………………………….. 43
1- 2- 9- 4. عدالت و اعتدال در اخلاق………………………….. 44
فصل دوم: بررسی مبانی نظری مسئله تأثیر انسانشناسی بر اخلاق در اندیشه امام خمینی(ره)…..45
2-1. اخلاق در نظر امام خمینی(ره)……………………………. 46
2-2. انسانشناسی در نظر امام خمینی(ره)……………………. 46
2-2-1. انسانشناسی فلسفی……………………………… 47
2-2-1-1. ساحت نفس………………………………. 48
2-2-1-2. مراتب و قوای نفس………………………………. 51
2-2-1-2-1. عقل……………………………… 53
2-2-1-2-2. اختیار و اراده……………………………. 55
2-2-1-3. رابطه مراتب و شؤون نفس……………………….. 56
2-2-1-4. رابطه نفس و بدن…………………………….. 57
2-2-1-5. بدن تابع نفس………………………………. 58
2-2-2. انسانشناسی عرفانی……………………………… 60
2- 2- 2- 1. قلب و مراتب آن…………………………….. 60
یک مطلب دیگر :
2-2-2-1-1. اقسام قلب………………………………. 62
2-2-2-1-2. رابطه قلب و بدن…………………………….. 63
2-3. خصوصیات و گرایشهای انسان…………………………… 64
2-3-1. فطرت………………………………. 64
2-3-1-1. ویژگیهای امور فطری……………………………… 65
2-3-2. طینت………………………………. 66
2-3-3. استعداد…………………………….. 67
2-4. بررسی اندیشه اخلاقی امام خمینی(ره)……………………… 68
2-4-1. رویکرد فلسفی سعادتگرا……………………………. 68
2-4-2. سعادت و شقاوت………………………………. 69
2-4-2-1. سعادت و شقاوت وجودی……………………………… 71
2-4-2-2. سعادت و شقاوت اخلاقی……………………………… 71
2-4-2-3. ملاک سعادت و شقاوت………………………………. 72
2-4-2-3-1. علم و معرفت و اقسام آن…………………………….. 74
2-4-3. عدالت و اعتدال…………………………….. 75
2-4-3-1.رابطه اعتدال و فضیلت و رذیلت………………………………. 76
2-5. رویکرد عرفانی به اخلاق……………………………… 77
2-5-1. مراتب سلوک عرفانی…………………………….. 78
2-5-2. راههای تهذیب اخلاق و اصلاح نفس…………………….. 78
2-5-2-1. تفکر…………………………….. 79
2-5-2-2. عزم…………………………….. 80
2-5-2-3. مشارطه، مراقبه، محاسبه…………………………….. 81
2-5-2-4. تذکر مداوم…………………………….. 82
نتایج……………………………… 84
فصل سوم: تأثیر انسانشناسی بر اخلاق……………………… 86
3-1. فطرت انسانی منشأ اخلاق……………………………… 87
3-1-1.دین عامل شکوفایی فطرت………………………………. 88
3-1-2.عوامل احتجاب فطرت………………………………. 89
3-2. حبّ ذات و حب دنیا مانع و عاملی برای رشد اخلاقی……… 90
3-3. تغییرپذیری و اخلاق……………………………… 91
3-3-1. اصلاح نفس و اخلاق……………………………… 92
3-3-2. تربیت دینی و اخلاق……………………………… 93
3-3-2-1. ایمان به خدا …………………………….96
3-3-2 -1-1. فقدان ایمان اساس فساد اخلاقی…………………. 98
3-3-2-1-2. رابطه ایمان و عمل……………………………… 98
3-3-2-1-3. عبادت وتکامل اخلاقی……………………………… 100
3-3-2-1-4. رابطه تقوا و اخلاص با اخلاق……………………101
3-4. نیّت باطن و روح عمل……………………………… 102
3-5. تأثیر شناخت و فهم کرامت نفس بر اخلاق……………….. 104
3-5-1. رابطه معرفت نفس و اخلاق……………………………… 105
3-6. تفکر و اخلاق……………………………… 105
3-5-1. رابطه تخیل و اخلاق……………………………… 106
3-5-2. اعتدال ظاهری و باطنی منشأ فضیلت……………….. 107
3-7. قلب و اخلاق……………………………… 107
3-7-1. تأثیر اعمال بدنی بر ملکات و قلب………………………… 108
3-8. حریت انسان و اخلاق……………………………… 109
3-9. قرب و تقرب به خدا سعادت نهایی انسان………………… 110
نتایج……………………………… 111
نتیجهگیری……………………………… 113
فهرست منابع…………………………….. 117
|
[پنجشنبه 1399-08-08] [ 08:29:00 ق.ظ ]
|
