2-1-4- تغییرات متابولیکی در موقع رسیدن میوه کیوی.. 14

2-2-عمده ترین تغییرات در هنگام رسیدن میوه کیوی.. 15

2-3-شرایط نگهداری میوه کیوی در انبار. 17

2-3-1-دما 18

2-3-2- ر طوبت نسبی.. 18

2-3-3- تهویه. 18

2-4-نقش کلسیم درختان میوه 20

فصل سوم-مواد و روش ها

3-1- مکان و زمان انجام آزمایش… 24

3-2- اعمال تیمارها 24

3-3-كنترل و مبارزه با علف های هرز. 26

3-4-روش آبیاری.. 26

3-5- خصوصیات خاك.. 26

3-6- برداشت میوه 26

3-7- ارزیابی صفات… 27

3-7-1- اندازه­گیری وزن تر میوه 27

3-7-2- اندازه­گیریpH.. 27

3-7-3-اندازه­گیری سفتی میوه 27

3-7-4-اندازه­گیری قند میوه 27

3-7-5-عصاره­گیری از میوه 28

3-7-6- وزن خشك میوه 28

3-7-7- اندازه­گیری نیتروژن. 28

3-7-8- اندازه­گیری پتاسیم. 29

3-7-9-اندازه­گیری فسفر. 29

3-7-10- اندازه­گیری كلسیم. 29

3-8-تجزیه و تحلیل داده‌‌‌‌‌‌‌‌ها 30

فصل چهارم-نتایج و بحث

4-1- اثر تیمارها بر رشد گیاه 32

4-1-1- جدول تجزیه واریانس داده ها 33

4-1-2- اثر تیمارها بر وزن تر میوه کیوی.. 34

4-1-3- اثر تیمار بر وزن خشك میوه كیوی.. 35

4-1-4- اثر تیمارها بر ماده خشك (درصد) میوه كیوی.. 36

4-1-5- اثر تیمارها بر قند میوه كیوی.. 37

4-1-6- اثر تیمارها بر سفتی میوه کیوی.. 40

4-1-7- اثر تیمارها بر اسیدیته میوه كیوی.. 44

4-1-8- اثر تیمارها بر غلظت نیتروژن میوه كیوی.. 45

4-1-9- اثر تیمارها بر فسفر میوه كیوی.. 46

4-1-10- اثر تیمارها بر غلظت پتاسیم میوه كیوی.. 47

4-1-11- اثر تیمارها بر غلظت كلسیم میوه کیوی.. 48

نتیجه گیری کلی.. 50

پیشنهادات: 50

منابع و ماخذ. 51

 

فهرست جداول

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

جدول3-1-تیمارهای مورد آزمایش برای هر درخت…………………………………………………………………………………………………22

جدول3-2-فاکتورهای مربوط به تجزیه خاک قبل از اجرای آزمایش عمق(30-0 سانتی متر)………………………………………….26

جدول4-1- تجزیه واریانس داده های مربوط به تاثیر تیمارها بر برخی صفات رشد و غلظت عناصرنیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم در میوه کیوی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..33

 

فهرست اشکال

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

شکل 1-1 تغییر صفات مختلف در طی رسیدن  میوه‌های فرازگرا برگرفته از (Khan,2006)…………………………….15

شکل4-1-اثر تیمارها بر وزن تر میوه تر کیوی…………………………………………………………………………………………….34

شکل4-2-اثر تیمارها بر وزن خشک میوه کیوی………………………………………………………………………………………….35

شکل4-3-اثر تیمارها بر وزن ماده خشک میوه کیوی……………………………………………………………………………………36

شکل 4-4-اثر تیمارها بر قند مرحله اول میوه کیوی………………………………………………………………………………………37

شکل4-5-اثر تیمارها بر قند مرحله دوم میوه کیوی……………………………………………………………………………………….38

شکل4-6-اثر تیمارها بر قند مرحله سوم میوه کیوی……………………………………………………………………………………….38

شکل4-7-تغییر قند میوه در طول زمان در دو تیمار محلول پاشی کلسیم(پنج­مرتبه) و شاهد………………………………..39

شکل4-8-اثر تیمارها بر سفتی مرحه اول میوه کیوی………………………………………………………………………………………40

شکل4-9- اثر تیمارها بر سفتی مرحله دوم میوه کیوی……………………………………………………………………………………41

شکل4-10- اثر تیمارها بر سفتی مرحله سوم میوه کیوی…………………………………………………………………………………42

شکل4-11-تغییر سفتی در طول زمان در دو تیمار محلول پاشی کلسیم(پنج­مرتبه) و شاهد………………………………….43

شکل4-12-اثر تیمارها بر اسیدیته میوه کیوی………………………………………………………………………………………………..44

شکل4-13-اثر تیمارها بر غلظت نیتروژن میوه کیوی………………………………………………………………………………………45

شکل4-14-اثر تیمارها بر غلظت فسفر میوه کیوی………………………………………………………………………………………….46

شکل4-15- اثر تیمارها بر غلظت پتاسیم میوه کیوی……………………………………………………………………………………..47

 

شکل4-16-اثر تیمارها بر غلظت کلسیم میوه کیوی………………………………………………………………………………………49

 

چکیده

در این تحقیق، به منظور بررسی تأثیر محلول­پاشی کلرورکلسیم بر عمر انبارداری (عمر پس از برداشت) محصول کیوی رقم هایوارد آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در ده تیمار و سه تکرار به مدت یکسال به اجرا گذاشته شد. صفاتی مانند وزن تر، وزن خشک، درصد ماده خشک، اسیدیته، نیتروژن، فسفر پتاسیم، کلسیم، قند میوه و سفتی میوه در سه مرحله زمانی دو و پنج ماه پس از برداشت اندازه گیری شد. نتایج به­دست­آمده نشان می­دهد که اثر تیمارها در میزان وزن تر، وزن خشک، قند مرحله اول و دوم، سفتی میوه مرحله اول، اسیدیته میوه، نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم میوه معنی دار نبود، اما بر درصد ماده خشک و قند مرحله سوم و سفتی مراحل دوم و سوم نسبت به تیمار شاهد تأثیر معنی داری داشت. نتایج نشان می دهد که تأثیر تیمارها بر کلسیم میوه، سفتی مرحله اول و دوم و درصد ماده خشک میوه ها نسبت به محلول پاشی کلسیم در تیمارهایی که پنج بار محلول پاشی کلسیم صورت گرفته نسبت به تیمار شاهد در سطح یک درصد معنی دار بود. همچنین اثر تیمارها بر قند مرحله سوم در سطح پنج درصد تأثیر معنی دار شد.

واژگان کلیدی: کیوی فروت، سفتی، عمر پس از برداشت میوه، کلسیم

 

مقدمه وکلیات

 

1-1-مقدمه

كیوی گیاهی از خانواده Actinidiaxeae و جنس Actinidia است. در­این جنس­گونه­های زیادی وجود دارد كه تنها دو گونه آن یعنی A. deliciosa و A. chinensis  از لحاظ اقتصادی و باغبانی حائز اهمیت هستند. در سال­های اخیر محبوبیت میوه كیوی در سطح جهانی افزایش یافته است، از نظر تولید جهانی در حال حاضر پس از موز، پرتقال و سیب در رتبه چهارم قرار دارد. بر اساس گزارش فائو (2008) ایران رتبه هشتم تولید كیوی را به خود اختصاص داده است. كیوی به­خاطر دارا بودن طعم، عطر مناسب، ارزش غذایی و دارویی فراوان، یكی از محبوب‌ترین میوه در جهان به حساب می­آید. بالا بودن ویتامین C، فیبر رژیمی، ویتامین­های E و K، فنول­ها، تركیبات فلاونوئیدی وآنتی­اكسیدانی در میوه كیوی باعث كاهش بیماری­های چون سرطان و ناراحتی­های قلبی و عروقی می­شود، همچنین مقاومت بدن را در برابر بسیاری از بیماری­ها افزایش می­دهد. امروزه توجه زیادی به ارزش غذایی میوه­ها و سبزی­ها مبذول گردیده و تحقیقات وسیعی جهت افزایش ارزش غذایی میوه­ها و سبزی­ها صورت گرفت.

به­طوركلی، كیفیت و ارزش غذایی میوه‌ها و سبزی­ها به شرایط محیطی قبل از برداشت و عملیات پس از آن بستگی دارد (کارلوس،1999). درجه بلوغ و رسیدگی میوه در زمان برداشت عامل اصلی تعیین كننده كیفیت نهایی میوه و پتانسیل ماندگاری می‌باشد، بنابراین برای حصول بهترین كیفیت خوراكی و انبارمانی طولانی باید میوه­ها در زمان  مناسب برداشت شوند هنگامی كه میوه­ ها كمی نابالغ برداشت شوند علاوه بر این­كه عطر و طعم میوه به خوبی توسعه نمی­یابد، رسیدن میوه نامنظم بوده و نیز میزان اسید بالاتر و حساسیت به بیماری پس از برداشت بیشتر می‌شود  از سوی دیگر برداشت دیر هنگام باعث میگردد كه میوه‌ها با سرعت بیشتری رسیده و پیر شوند و عمر انباری آنها كوتاه گردد. محققان گزارش كردند كه برداشت میوه ها با بریكس 5/6  نسبت به دیگر زمان­های برداشت دارای ظرفیت آنتی­اكسیدانی بالاتری است و در طی انبارداری نیز درصد كاهش وزن میوه ها پائین­تر بود (قربانعلی­پور، 1388). گزارش­های قبلی نشان دادند كه اگر میزان TSS در زمان برداشت بیش از ده و پائین­تر از شش باشد باعث تسریع در نرم شدن میوه كیوی در طول انبارداری می‌گردد . علاوه بر زمان برداشت، بالا بودن میزان نیتروژن میوه باعث كاهش ماندگاری و ارزش غذایی میوه می‌شود (جانسون، 1997).

در سال­های اخیر سطح زیر كشت كیوی در استان گیلان بطور قابل ملاحظه‌ای گسترش یافته و كشاورزان بطور تجربی بدون در نظرگرفتن زمان صحیح اقدام به برداشت میوه می‌كنند. در نتیجه ممكن است میوه‌ها فاقد كیفیت مناسب در زمان برداشت و نیز ماندگاری كوتاه باشد بنابراین، در این پژوهش كیفیت و ماندگاری میوه­ها كیوی كه بر اساس عرف توسط كشاورزان مناطق مختلف استان گیلان برداشت می­شدند، ارزیابی گردید.

 

 

1-2-اهمیت مصرف میوه‌ها وسبزی‌ها

امروزه متخصصان علوم تغذیه بر این باورند كه مصرف روزانه میوه‌ها وسبزی‌ها منجر به كاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف شامل سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی می­

یک مطلب دیگر :

دانلود پایان نامه روانشناسی : نظریه ­های افسردگی – مدل تکرار غیرارادی خود نظم بخش

شود (دو[1] و همکاران، 2009). اثرات مثبت میوه‌ها و سبزی‌ها به تركیبات حیاتی مختلف آنها نظیر آنتی اكسیدان‌های[2] پلی فنل، ویتامین‌های مختلف از جمله ویتامین E، C، توكوفرول، كارتنوئید نسبت داده می‌شود. بنابراین میوه‌ها و سبزی‌ها بعنوان منابع غذایی مهم برای انسان محسوب می­شوند (پسچل[3] و همکاران، 2006). مدرك علمی نشان می‌دهد كه بین بروز و توسعه بیماری‌ها و فعالیت رادیكال‌های آزاد رابطه مستقیم وجود دارد. آنتی­اكسیدان‌های موجود در میوه‌ها و سبزی‌ها قادر به حذف رادیكال‌های آزاد هستند كه این امر بواسطه بازدارندگی از تشكیل رادیکال‌های آزاد و یا شكستن زنجیره اصلی آنها یا جلوگیری از تشكیل رادیكال آزاد بوسیله پیوند با یون‌های فلزی، احیا پراكسید هیدروژن، سوپراكسید‌ و گونه‌های اكسیژن فعال تحقق می یابد (دو و همکاران، 2009).

دربین میوه‌ها، كیوی بعنوان منبع خوب مواد آنتی­اكسیدانی بویژه ویتامین C محسوب می‌شود. همچنین حاوی برخی مواد فیتوشیمیایی دیگر نظیر بتاكاروتن، لوتین، آنتوسیانین، توكوفرول، مواد معدنی، رنگیزهای كلروفیل و كارتنوئید‌ها می­باشد (تورینی[4] و همکاران، 2008).

1-3-تاریخچه میوه كیوی در جهان

كیوی به همراه سه میوه آوكادو، زغال اخته آبی و ماكادمیا در قرن بیستم به جهانیان معرفی شده‌است. مبدأ اصلی كیوی جنگل‌های مناطق معتدله اطراف رودخانه یانگ تسه[5] در جنوب چین بوده و ارقام مختلف آن به صورت پراكنده از سیبری تا اندونزی پراكنده می‌باشند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378). كیوی از میوه‌های بومی جنوب چین محسوب می‌شود و در جنوب چین به نام یانگ تائو[6] معروف می‌باشد (جمشیدی، 1380). از چگونگی و تاریخ پراكندگی آن از چین به سایر نقاط جهان مدارك دقیقی در دست نیست. اما برای اولین بار الكساندر آلیسون در سال 1906 بذر كیوی را از چین به نیوزیلند برد. وی پس از كشت و تولید نهال‌های بذری و حفظ و نگهداری آنها در سال 1910 میلادی موفق شد اولین نمونه‌های میوه را از تفرق صفات[7] فراوانی برخوردار بودند بدست آورده و با انتخاب ارقام بهتر و كشت مجدد بذر آنها اولین نمونه‌های مرغوب كیوی را به دنیام معرفی نماید، به‌طوری كه پس از آن بخش عظیمی از نواحی مركزی و شرقی نیوزیلند به كشت و پرورش كیوی اختصاص یافته و به سرعت كشت آن رواج پیدا كرد. كیوی برای اولین بار در سال 1847 توسط روبرت فورتون[8]، مامور جمع آوری نمونه‌های گیاهی برای هرباریوم اروپا متعلق به انجمن باغبانی سلطنتی انگلستان، وارد اروپا گردیده است كه البته درآن زمان جنبه زینتی داشته و در هوای آزاد پرورش یافته‌است (جمشیدی، 1380). ورود اولین گونه‌های كیوی به آمریكا به سال 1910 برمی‌گردد. البته اولین كشت تجاری كیوی در كالیفرنیا در سال 1965 و در كشورهای اروپایی نظیر فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و یونان در سال 1970 انجام شده است (سیمور و تاکر[9]، 1997).

1-4-تاریخچه كیوی در ایران

اولین بار در سال 1347 مرحوم پناهی، یكی از باغذاران مركبات، یك اصله نهال نر از رقم ماتوآ[10] و یك اصله نهال ماده از رقم آلیسون (رقمی پر محصول) زودرس و دارای میوه‌های كوچك را از فرانسه وارد كشور كرده و در ویلای شخصی خود در رامسر مازندان كشت نمود (محمدی، 1372). این دو اصله نهال كاشته شده به منظور بررسی‌های مقدماتی و اقلیم پذیری تحت نظر ایستگاه تحقیقات كشاورزی رامسر قرار گرفتند و اولین نمونه‌های میوه آن در سال 1350 بر روی درخت مشاهده شد. در بهمن ماه همان سال برف سنگینی به ارتفاع یك متر درشمال ایران بارید  وسرمای سختی در این ناحیه حادث شد. با توجه به اینكه به مدت 27 روز سرمایی بین 5/0 تا 5/7 درجه سانتی‌گراد به طور متناوب ادامه داشت، هیچ گونه آثار سرما‌زدگی روی این نهال‌های سه ساله مشاهده نشد و این در حالی بود كه سرمای مذكور به مركبات شمال صدمات زیادی وارد كرده بود (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378؛ جمشیدی، 1380). این امر باعث شد تا دست‌اندركاران كشت كیوی به موقعیت پرارزش این گیاه در سواحل خزر پی‌برده و به ادامه كار و پژوهش در زمینه كشت و پرورش آن بپردازند. در سال­های بعد نیاز به ارقام دیگر كیوی احساس شد و با همكاری مسئولات باغبانی سازمان خوار و بار جهانی (فائو)[11]و موسسه اصلاح و تهیه بذر و نهال وزارت كشاورزی تمام ارقام مختلف ماده و دو رقم نر از كشورهای فرانسه و ایتالیا وارد ایران شدند. محصول كیوی در سال 1367 به صورت تجاری از كشتزارهای محدوده ساری تا آستارا به بازار داخلی عرضه می‌شود (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378).

 

1-5- تولید میوه كیوی در جهان و ایران

براساس آمار منتشر شده توسط FAO در سال 2004 كشور نیوزیلند با تولید سالانه 297795 تن و با ارزش اقتصادی 1801 دلار به ازای هر تن مقام اول را در دنیا به خود اختصاص داده‌است. كشور ایران با اینكه با تولید سالانه 28980 تن از نظر میزان تولید كمی در مقام چهارم دنیا قرار دارد ولی براساس ارزش اقتصادی محصول تولید شده در مقام دهم قرارگرفته و ارزش اقتصادی یك تن كیوی تولید ایران فقط 352 دلار در مقایسه با 1801 دلار تولید نیوزلند است. كشور ایتالیا از لحاظ كمی و ارزش اقتصادی محصول تولید شده در مقام دوم دنیا قرار دارد (فائو، 2007).

1-6- گیاه شناسی كیوی

كیوی از خانواده  Actinifiaccaeو از جنس Actinidia است. این جنس گونه‌های زیادی دارد كه تنها دو گونه آن از لحاظ اقتصادی و باغبانی حائز اهمیت می­باشند. یكی گونه‌های Actinidiadeliciasa و دیگری گونه Actinidiachinensis كه به طور گسترده در كشورهای مختلف جهان كشت می‌شوند (وارینگتون و وستون[12]، 1990). میوه كیوی با نام‌های Monkey, Peach, Yangtao, Kiwi berry, Chinesegooseberry و Kiwifruit در جهان شهرت داشته است و در حال حاضر معمول ترین نام این میوه درجهان Kiwifruit می‌باشد (خزائی پول، 1382).

این گیاه از شاخه گیاهان گلدار، رده نهاندانگان و زیر­رده دولپه‌ای می‌باشد. این گیاه خزان دار، دو پایه، خزنده و پر رشد است كه با توجه به شرایط رویش حالت‌های رشدی مختلفی به خود می‌گیرد، به طوری كه در نواحی جنگلی به صورت مارپیچی تا ارتفاع 5 تا 7 متر و حتی گاهی بیشتر از روی درختان بالا می‌رود. جنس اكتینیدیا موقعیت جغرافیایی گسترده و قابل توجهی دارد. به طوری كه از 50 درجه عرض جغرافیایی شمال نسبت به خط‌استوا از جنگل‌های شمالی (مناطق سیبری) تا مناطق گرمسیر گسترش یافته است و اختلاف دمای 15 درجه سانتی‌گراد در شبانه روز را تحمل می كند در نتیجه كیوی حداكثر تا 18- درجه سانتی گراد در برابر سرما مقاوم است و رطوبت نسبی هوا بین 80-70 درصد برای رشد این گیاه مطلوب می باشد (خزائی پول، 1382).

در كشور ما رقم‌های مختلفی از گونه Actinidiadeliciasa نظیر‌هایوارد[13]، برونو[14]، مونتی[15] و آبوت[16] كشت می‌شوند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378). گل­های كیوی بزرگ، سفید و جذاب هستند و به طور كامل شكوفا می‌شوند. در كل پنج كاسبرگ و پنج گلبرگ وجود دارد. برگ‌های آن قلبی شكل، پهن و ساده است و بر روی ساقه به صورت متناوب قرار گرفته‌اند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378). میوه كیوی سته و ناشكوفا و از یك تخمدان چند برچه‌ای منشا می‌گیرد. رشد میوه افزایش اندازه آن از زمان گرده افشانی تا رسیدن به وزن 120 گرم حدود 160 روز به طول می انجامد (سیمور و تاکر[17]، 1997).

هر چند مبدأ اصلی كیوی چین است اما نام خود را از پرنده‌ای در نیوزیلند به نام كیوی گرفته‌است و به دلیل توسعه تجارتی كه در نیوزیلند داشته و در سال­های اخیر به بازارهای اروپایی و امریكایی وارد گشته نام نیوزلندی خود را حفظ نموده‌است. در كشورهای نیم كره جنوبی عموماً در آبان ماه گل داده و در ماه‌های فروردین و اردیبهشت میوه برداشت می‌شود. اما در كشورهای مناطق معتدله نظیر ایران و ایالت كالیفرنیا میوه در نیمه اول خردادماه ظاهر شده و از اواسط خرداد ماه تا اواسط آذرماه مراحل مختلف رشدی خود را پشت سر گذاشته و می‌رسد. هرچند زمان رسیدن میوه رقم‌های مختلف كیوی با هم متفاوت است ولی به طور كلی میوه تمام رقم‌ها در فاصله زمانی نیمه آبان تا نیمه آذرماه می­رسند (محمدیان و اسحاقی تیموری، 1378).

1-7- تشریح میوه

2-1-مطالعات داخلی.. 21

2-2-مطالعات خارجی.. 30

 

 

فصل سوم: تئوری و روش پژوهش

3-1-مقیاس کیفیت خدمات سروکوآل. 34

3-2-مدل ارزیابی کیفیت سروپرف (SERVPERF). 37

3-3- آزمون همبستگی پیرسون. 40

3-4- آزمون فریدمن.. 43

3-5-مقیاس های اندازه گیری نگرش… 43

3-6-نوع روش تحقیق.. 45

3-7-روش گردآوری اطلاعات… 45

3-8-روش نمونه گیری.. 46

3-9-روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 47

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل نتایج

4-1- ویژگی های آماری و توصیفی نمونه مورد بررسی.. 49

4-2-توزیع فراوانی و سطوح رضایتمندی مشتریان از کیفیت خدمات بانک قرض الحسنه مهر ایران  51

4-3- مهمترین عوامل موثر بر رضایتمندی مشتریان و مشکلات موجود در شعب بانک قرض الحسنه مهر ایران ازدیدگاه مشتریان. 52

4-4-نتایج آزمون فرضیات مطالعه با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون. 53

4-4-1-آزمون فرضیه فرعی اول. 53

4-4-2-آزمون فرضیه فرعی دوم. 54

4-4-3-آزمون فرضیه فرعی سوم. 54

4-4-4-آزمون فرضیه فرعی چهارم. 55

4-4-5-آزمون فرضیه فرعی پنجم. 55

4-4-6-آزمون فرضیه اصلی.. 56

4-5-نتیجه گیری.. 57

4-6-نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه. 58

4-7-رتبه بندی عوامل پنچگانه تشکیل دهنده مدل سروپرف… 60

4-8-رتبه بندی شاخص های معیار عوامل محسوس… 62

4-9- رتبه بندی شاخص های معیار اعتماد. 63

4-10- رتبه بندی شاخص های معیار پاسخگویی.. 64

4-11- رتبه بندی شاخص های معیار اطمینان. 64

4-12- رتبه بندی شاخص های معیار همدلی.. 65

4-13- رتبه بندی تمام شاخص های مدل سروپرف… 66

فصل پنجم: خلاصه نتایج و پیشنهادات

5-1- خلاصه مطالب… 70

5-2-نتیجه گیری و پیشنهادات… 72

منابع

منابع فارسی.. 77

منابع انگلیسی.. 80

چکیده انگلیسی.. 83

فهرست جداول

جدول (3-1): مقادیر ضریب همبستگی و تفسیر آن. 41

یک مطلب دیگر :

جدول (3-2): مقادیر ضریب همبستگی و تفسیر آن در سایر متون. 42

جدول (4-1): خصوصیات آماری و توصیفی نمونه مورد بررسی.. 50

جدول (4-2): توزیع فراوانی و سطوح رضایتمندی از کیفیت خدمات مشتریان بانک قرض الحسنه مهر ایران  51

جدول (4-3): مهمترین عوامل مؤثر بر رضایت مندی مشتریان و مشکلات موجود در شعب بانک قرض الحسنه مهر ایران در میان اعضای نمونه مورد مطالعه. 53

جدول (4-4): خلاصه نتایج آزمون فرضیات… 57

جدول (4-5): نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه. 59

جدول (4-6) میانگین رتبه های هر یک از عوامل پنچگانه تشکیل دهنده  مدل سروپرف حاصل از آزمون فریدمن   61

جدول (4-7): نتایج حاصل از آزمون فریدمن برای رتبه بندی شاخصهای معیار عوامل محسوس    62

جدول (4-8)نتایج حاصل از آزمون فریدمن برای رتبه بندی شاخص های معیار اعتماد  63

جدول (4-9): نتایج حاصل از آزمون فریدمن برای رتبه بندی شاخص های معیار پاسخگویی   64

جدول (4-10): نتایج حاصل از آزمون فریدمن برای رتبه بندی شاخص های معیار اطمینان  65

جدول (4-11): نتایج حاصل از آزمون فریدمن برای رتبه بندی شاخص های معیار همدلی   66

جدول (4-12): نتایج حاصل از آزمون فریدمن برای رتبه بندی تمام شاخص های مدل سروپرف    67

جدول (4-13): اطلاعات آماری آزمون فریدمن برای رتبه بندی تمام شاخص های مدل سروپرف    68

فهرست شکل ها

شکل (3-1): چارچوب مفهومی مطالعه حاضر. 39

 

چکیده

هدف همۀ مؤسسات خدماتی از جمله بانکها ارائه خدمات مناسب و مورد رضایت مشتریان است. از آنجا که بانکها در محیطی با محصولات غیرمتمایز فعالیت می کنند، کیفیت خدمات در آنها به عنوان اولین سلاح رقابت شناخته می شود. مطالعه حاضر با هدف سنجش کیفیت خدمات ارائه شده توسط بانک قرض الحسنه مهر ایران (شعب شیراز و مرودشت) و نیز بررسی ارتباط بین کیفیت خدمات بانکی با رضایتمندی مشتریان انجام شده است. در این پژوهش از مدل سروپرف به منظور ارزیابی کیفیت خدمات استفاده شد. جامعه آماری این مطالعه مشتریان بانک قرض الحسنه مهر ایران در شهر شیراز و مرودشت و نمونه آماری متشکل از 150 نفر از مشتریان بوده است. اطلاعات مورد نیاز با ابزار پرسشنامه در سال 1393 جمع آوری گردید. نتایج تحلیل استنباطی داده ها که با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون انجام شد، نشان می دهد با افزایش هر یک از معیارهای مورد بررسی (اعتماد، اطمینان، پاسخگویی، همدلی) رضایتمندی مشتریان افزایش می یابد. همچنین کمترین تا بیشترین ضریب همبستگی به ترتیب متعلق به معیارهای اطمینان، پاسخگویی، همدلی و اعتماد است. بنابراین با تاکید هر چه بیشتر بر روی عوامل دارای ضریب همبستگی بالاتر، می توان رضایتمندی مشتریان را بیشتر افزایش داد. بعلاوه بر اساس نتایج حاصل از آزمون فریدمن به منظور رتبه بندی شاخص های مؤثر بر رضایتمندی مشتریان، شاخص “آگاهی، تخصص، دانش و مهارت رئیس شعبه و کارکنان” مهمترین عامل مؤثر بر رضایتمندی مشتریان از بانک مهر ایران و شاخص “امکانات فیزیکی و رفاهی بانک” کم اهمیت ترین عامل از منظر مشتریان بوده است و سایر شاخص ها مابین این دو عامل قرار گرفته اند.

 

واژه های کلیدی: کیفیت خدمات بانکی، رضایتمندی مشتری، مدل سروپرف، آزمون همبستگی پیرسون، آزمون فریدمن

 

فصل اول:

 

کلیات تحقیق

 

 

1-1-مقدمه

2-3-9. عوامل موثر بر رهبری معنوی. 40
2-4. رضایت شغلی. 41
2-4-1. مروری تاریخی بر مفهوم رضایت شغلی. 41
2-4-2. مفهوم رضایت شغلی. 44
2-4-3. مدل‌های رضایت شغلی. 46
2-4-4. سطوح ماکرو و میکرو رضایت شغلی. 50
2-4-5. عوامل مؤثر بر رضایت شغلی. 51
2-4-6. اندازه‌گیری و مقیاس‌های رضایت شغلی. 53
2-5  ارتباط میان رهبری معنوی و رضایت شغلی. 55
2-6. پیشینه پژوهش. 56
2-7. مدل‌ مفهومی تحقیق. 60
2-8. جمع‌بندی فصل. 61
فصل سوم: روش پژوهش. 62
3-1. مقدمه. 63
3-2. روش پژوهش. 64
3-3. جامعه و نمونه آماری. 64
3-4. نمونه‌گیری. 65
3-5. ابزارهای گردآوری داده ها. 66
3-5-1. پرسشنامه رهبری معنوی. 67
3-5-2. پرسشنامه رضایت شغلی. 68

 

3-6. روایی و پایایی ابزارهای پژوهش. 68
3-6-1. روایی ابزار پژوهش. 69
3-6-2. پایایی ابزار پژوهش. 70
3-7. روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌ها. 71
3-8. خلاصه فصل. 72
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها. 73
4-1. مقدمه. 74
4-2. اطلاعات جمعیت‌شناختی. 74
4-2-1. اطلاعات جمعیت‌شناختی (وضعیت تاهل). 74
4-2-2. اطلاعات جمعیت‌شناختی (جنسیت). 75
4-2-3. اطلاعات جمعیت‌شناختی (سطح تحصیلات). 76
4-2-4. اطلاعات جمعیت‌شناختی (سابقه کاری). 76
4-3. آمار توصیفی. 77
4-3-1. اطلاعات توصیفی مرتبط با متغیرهای پژوهش. 78
4-4. آمار استنباطی. 79
4-4-1. آزمون فرضیات و پاسخ به سوالات پژوهش. 79
4-5. جمع‌بندی فصل. 88
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات. 89
5-1. خلاصه‌ی تحقیق. 90
5-2. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها. 91
5-2-1. نتایج آمار توصیفی. 91
5-2-2. نتایج آمار استنباطی. 93
5-3. پیشنهادهای کاربردی پژوهش. 97
5-4. محدودیت‌های تحقیق. 103
5-5. پیشنهادهای پژوهشی. 104
5-6. جمع‌بندی فصل. 104
منابع و مآخذ. 105
پیوست‌ها. 113
Abstract. 120

یک مطلب دیگر :

 
فهرست جداول
 
جدول 2- 1. انواع ابزارهای معمول سنجش رضایت شغلی (براون، 2009)  55
جدول 3-1. طیف لیکرت. 67
جدول 3- 2. عوامل رهبری معنوی و تعداد سوالات مختص به آنها. 68
جدول 3- 1. مؤلفه‌های رضایت شغلی و تعداد سوالات مختص آنها در پرسشنامه مینه سوتا. 68
جدول 3- 3. ضرایب آلفای کرونباخ بدست آمده برای پرسشنامه‌های تحقیق  71
جدول 4- 1. سطح تحصیلات کارکنان شعب بانک پارسیان در استان تهران  76
جدول 4- 2. آزمون کلوگروف – اسمیرونوف. 7787
جدول 4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون همبستگی اسپیرمن). 80
جدول 1-4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون فرضیه 1). 82
جدول 4-4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون فرضیه 2). 83
جدول 4-4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون فرضیه 3). 83
جدول 4-4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون فرضیه 4). 84
جدول 5-4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون فرضیه 5). 85
جدول 6-4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون فرضیه 6). 85
جدول 7-4- 3. بررسی ارتباط میان ابعاد رهبری معنوی و رضایت شغلی (آزمون فرضیه 7). 86
جدول 4-4. خلاصه مدل رگرسیون چندگانه (آماره دوربین واتسون)  80
جدول 4-5. جدول تحلیل واریانس. 81
جدول1- 4-6. ضرایب رگرسیونی پیش بینی متغیرهای متغیرهای پژوهش(آزمون فرضیه 1). 82
جدول 2-4-6. ضرایب رگرسیونی پیش بینی متغیرهای متغیرهای پژوهش(آزمون فرضیه 2). 83
جدول 3-4-6. ضرایب رگرسیونی پیش بینی متغیرهای متغیرهای پژوهش(آزمون فرضیه 3). 84
جدول 4-4-6. ضرایب رگرسیونی پیش بینی متغیرهای متغیرهای پژوهش(آزمون فرضیه 4). 84
جدول5 -4-6. ضرایب رگرسیونی پیش بینی متغیرهای متغیرهای پژوهش(آزمون فرضیه 5). 85
جدول 6-4-6. ضرایب رگرسیونی پیش بینی متغیرهای متغیرهای پژوهش(آزمون فرضیه 6). 86
جدول 7-4-6. ضرایب رگرسیونی پیش بینی متغیرهای متغیرهای پژوهش(آزمون فرضیه 7). 86
 
 
 
فهرست نمودار
 
نمودار 2-1. مدل مفهومی تحقیق (Ziaei et al ‌،2008; Asadi‌، 2008 )  60
نمودار 4- 1. وضعیت تاهل کارکنان شعب بانک پارسیان در استان تهران  75
نمودار 4-2. نمودار جنسیت کارکنان شعب بانک پارسیان در استان تهران  75
نمودار 4-4. سابقه کاری کارکنان شعب بانک پارسیان در استان تهران  76
 
 
 
 
فهرست شکل‌ها

2-5-3- مس………………………………………………………………………………………………………. 17

2-5-4- هومیک اسید……………………………………………………………………………………………. 18

فصل سوم

مواد و روش­ها…………………………………………………………………………………………………….. 19

3-1- مشخصات طرح…………………………………………………………………………………………… 20

3-2- مواد گیاهی…………………………………………………………………………………………………. 20

3-3- معرفی تیمارها……………………………………………………………………………………………… 20

3-4- نحوه آماده سازی گل‏ها………………………………………………………………………………….. 20

3-5- اندازه‏گیری صفات………………………………………………………………………………………… 21

3-5-1- طول عمر گلجایی……………………………………………………………………………………… 21

3-5-2- درصد ماده خشک در پایان عمر گلجایی………………………………………………………… 21

3-5-3- کاهش مواد جامد محلول (درجه بریکس)……………………………………………………….. 21

3-5-4- جذب محلول…………………………………………………………………………………………… 21

3-5-5- کاهش وزن تر………………………………………………………………………………………….. 21

3-5-6- شمارش باکتری  ساقه………………………………………………………………………………… 21

 

3-5-7- شمارش باکتری محلول………………………………………………………………………………. 22

3-5-8- اندازه­گیری رنگیزه کاروتنوئید گلبرگ……………………………………………………………… 22

3-5-9- اندازه‏گیری کلروفیل a و b و کل برگ‏ها………………………………………………………… 22

3-5-10- اندازه‏گیری پروتئین گلبرگ………………………………………………………………………… 22

3-5-11- اندازه‏گیری فعالیت آنزیم پراکسیداز……………………………………………………………… 22

3-5-12- اندازه‏گیری فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز……………………………………………….. 22

3-6- تجزیه و تحلیل داده‏ها……………………………………………………………………………………. 22

فصل چهارم

نتایج………………………………………………………………………………………………………………….. 23

4-1- عمر گلجایی……………………………………………………………………………………………….. 25

4-2- شمارش باکتری محلول………………………………………………………………………………….. 25

4-3- شمارش باکتری ساقه…………………………………………………………………………………….. 26

4-4- کاهش مواد جامد محلول (درجه بریکس)…………………………………………………………… 27

4-5- جذب محلول………………………………………………………………………………………………. 27

4-6- درصد ماده­ی خشک……………………………………………………………………………………… 28

4-7- کاهش وزن تر……………………………………………………………………………………………… 29

4-8- کلروفیل کل………………………………………………………………………………………………… 29

4-9- پروتئین گلبرگ……………………………………………………………………………………………. 30

4-10- رنگیزه کاروتنوئید گلبرگ………………………………………………………………………………. 31

4-11- فعالیت آنزیم پراکسیداز………………………………………………………………………………… 31

4-12- فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز…………………………………………………………………. 32

فصل پنجم

بحث…………………………………………………………………………………………………………………. 33

5-1- بحث…………………………………………………………………………………………………………. 34

5-2- نتیجه‏گیری کلی……………………………………………………………………………………………. 38

5-3- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………….. 38

منابع………………………………………………………………………………………………………………….. 39

 

فهرست جداول

یک مطلب دیگر :

جدول 4-1-  تجزیه واریانس اثر تیمارهای مختلف روی صفات اندازه‏گیری شده بر روی گل شاخه بریده‏ی داوودی    24

جدول 4-2- مقایسه‏ی میانگین اثر تیمارهای مختلف روی صفات گل شاخه بریده‏ی داوودی…….. 24

فهرست اشکال

شکل 4-1- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر عمر گلجایی  گل داوودی          25

شکل 4-2- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس  بر میزان باکتری محلول  گل داوودی 26

شکل 4-3- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان باکتری ساقه  گل داوودی    26

شکل 4-4- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر کاهش درجه­ی بریکس  گل داوودی        27

شکل 4-5- اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس  بر میزان جذب محلول گل داوودی 28

شکل 4-6- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان ماده­ی خشک  گل داوودی  28

شکل 4-7- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان کاهش وزن تر  گل داوودی 29

شکل 4-8- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان کلروفیل کل  گل داوودی    30

شکل 4-9- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان پروتئین  گل داوودی        30

شکل 4-10- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان کلروفیل کل  گل داوودی  31

شکل 4-11- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان پرکسیداز گل داوودی      32

شکل 4-12- نمودار اثر اسانس بهار نارنج، اسید فولویک و نانوذرات مس بر میزان سوپراکسید دیسموتاز گل داوودی  32

 

چکیده

 

داوودی (Chrysanthemum morifolum L.)  جز گل­های شاخه بریده­ی مهم دنیا است که امروزه رتبه دوم جهانی را پس از گل رز از لحاظ اقتصادی و کشت و کار دارا می‏باشد. یکی از مشکلات مهم این گل انسداد آوندی و بر هم خوردن تعادل آبی در است. بدین منظور مطالعه‏ای بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار اسید  فولویک اسید در 3 سطح (50، 100 و 150 میلی گرم در لیتر(، اسانس گیاهی بهارنارنج در 3 سطح (10، 30 و 50 درصد) و نانو ذرات مس در 3 سطح (5، 10 و 20 میلی گرم در لیتر) همراه با شاهد، در 3 تکرار و 36 پلات و چهار شاخه گل در هر پلات درآزمایشگاه پس از برداشت دانشکده کشاورزی انجام شد. دراین آزمایش عمر گلجایی، کاهش وزن تر، درصد ماده‏ی خشک، میزان کلروفیل a و b، کاهش درجه‏ی بریکس، جمعیت باکتری­های انتهای ساقه و محلول گلجایی ، رنگیزه کاروتنوئید و فعالیت آنزیم‏های موجود در گلبرگ مورد ارزیابی قرار گرفته است.  با توجه به نتایج اثر تیمارهای مورد استفاده نشان داد که بیشترین عمر گلجایی مربوط به نانوذرات مس با میانگین 17 روز و کمترین آن از تیمار اسانس بهار نارنج با میانگین 14 روز  بوده است. مقایسه میانگین اثر تیمارهای آزمایشی بر تعداد باکتری‏های محلول نشان داد که بیشترین میزان مربوط به تیمار شاهد با میانگین 67/90 واحد بوده، و کمترین آن از تیمار N₁ (5 میلی‏گرم در لیتر نانوذرات مس) با میانگین 33/49 واحد بدست آمد. مقایسه میانگین اثر تیمارهای آزمایشی بر کاهش درجه بریکس نشان داد که بیشترین کاهش درجه بریکس مربوط به تیمار N₂ (10 میلی‏گرم در لیتر نانوذرات مس) با میانگین 39/1 درصد و کمترین آن از تیمار B₂ (30 درصد اسانس بهار نارنج) با میانگین 53/0 درصد بدست آمده است.اثر تیمارهای مورد استفاده بر مقدار جذب آب نشان داد که بیشترین جذب آب به تیمار  B₁(10 درصد اسانس بهارنارنج) با میانگین 20/1 میلی‏لیتر بر گرم وزن تر و کمترین آن به تیمار شاهد با میانگین 88/0 میلی‏لیتر بر گرم وزن تر اختصاص داشته است. همچنین بررسی تاثیر تیمارهای آزمایشی بر درصد ماده‏ی خشک نشان داد که بیشترین میزان مربوط به تیمار N₁ (5 میلی‏گرم در لیتر نانوذرات مس) با میانگین 33/32 درصد و کمترین آن از تیمار شاهد با میانگین 33/11 درصد بدست آمده است. با توجه به نتایج بدست آمده، تاثیر تیمارها بر بهبود خصوصیات کیفی پس از برداشت گل داوودی  معنی‏دار  بوده است.

کلمات کلیدی: عمر گلجایی، اسانس گیاهی، فولویک اسید، نانوذرات مس،گل داوودی.

 

فصل اول:

 کلیات

 

1 –1– کلیات و گیاه‏شناسی

گل‏های بریده عمر کوتاهی دارند و به­صورت تازه مصرف می­شوند و بهبود ماندگاری آنها یکی از اهداف اصلی صنعت گلکاری می­باشد (همت زاده و همکاران، 1386؛ احمد و همکاران، 2011).

در سال 1389 بیش از یک میلیارد گل شاخه­ بریده در کشور تولید شد که 40% این میزان ضایعات بوده است (رستمی و راحمی، 1390). علیرغم اینکه گل­های شاخه ­بریده در بین محصولات باغی ارزش اقتصادی زیادی دارند، اما جزء فسادپذیرترین آنها به حساب می­آیند. تنفس بالا، حساسیت به آسیب­دیدگی و فسادپذیری سریع آنها باعث گردیده که به مراقبت بیشتری در مرحله پس از برداشت نیاز داشته باشند (چاناسوت و همکاران، 2003). با توجه به اهمیت کیفیت گل در تجارت گل­های بریده، باید تلاش شود تا گل­های بریده با کیفیت مطلوب به دست  مشتری برسند. یکی از مهم­ترین معیارها برای مصرف­کننده در انتخاب گل بریده، طول عمر آن می­باشد؛ به­ همین دلیل یک برنامه مناسب بعد از برداشت به حفظ کیفیت گل­های بریده در زمان طولانی­تر کمک می­کند (ایسون و همکاران، 2001؛ روئین و حسن­پور اصیل، 1390).

طبق آخرین آمار رسمی جهانی در سال 2008 در مجموع 121 کشور، صادرات گل های شاخه بریده داشته اند و ایران در رتبه 67 قرار داشته است. ایران در سال 88 با تولید سالانه حدود دو میلیارد شاخه گل، از نظر تولید در رتبه 17 جهان و از نظر صادرات، با صادرات سالانه تنها 10 میلیون شاخه در بین 150 کشور دنیا، در رتبه 107 قرار گرفت (ادریسی، 1388).

مهمترین گل های شاخه بریده تولیدی در ایران رز، گلایول، مریم، میخك، داودی، لیلیوم، استرلیتزیا، ژربرا، آنتوریم، مارگریت و آفتابگردان زینتی است (چیذری و همکاران، 1385).

1-8- گیاه‌شناسی بارهنگ ……………………………………………………………………………………………………………….. 10

1-9- اكولوژی یولاف …………………………………………………………………………………………………………………… 11

1-10- مراحل رشد یولاف ……………………………………………………………………………………………………………… 12

1-11- مرحله جوانه زنی …………………………………………………………………………………………………………………. 13

1-12 ساختمان دانه ………………………………………………………………………………………………………………………… 13

1-13- بیوشیمی و فیزیولوژی جوانه بذر …………………………………………………………………………………………….. 15

1-14- كنترل علفهای هرز ………………………………………………………………………………………………………………. 15

1-15- دلایل غالبیت بذور علفهای هرز  …………………………………………………………………………………………….. 16

1-15-1- پوسته بذر ………………………………………………………………………………………………………………………. 16

1-16- خواب بعد از رسیدگی …………………………………………………………………………………………………………. 17

1-17- تعریف خواب …………………………………………………………………………………………………………………….. 18

1-18- طبقه‌بندی خواب بذر ……………………………………………………………………………………………………………. 18

1-19- اهمیت خواب بذر ……………………………………………………………………………………………………………….. 20

1-20- بررسی انواع خواب ……………………………………………………………………………………………………………… 20

1-20-1- خواب فیزیولوژی ……………………………………………………………………………………………………………. 20

1-20-2 خواب مورفولوژیكی …………………………………………………………………………………………………………. 21

1-20-3- خواب فیزیكی ………………………………………………………………………………………………………………… 21

1-20-4- خواب شیمیایی ……………………………………………………………………………………………………………….. 21

1-20-5- خواب مكانیكی ………………………………………………………………………………………………………………. 22

1-21- اهمیت خواب در كشاورزی كاربردی …………………………………………………………………………………….. 22

1-21-1 خواب در گیاهان زراعی و ارتباط با قوه نامیه ………………………………………………………………………….. 22

1-21-2- خواب یا مرگ بذر؟ ………………………………………………………………………………………………………… 22

1-22- فاكتورهای كه باعث ایجاد خواب در بذر می‌شوند …………………………………………………………………….. 23

1-23- پوشش ایجاد كننده خواب بذر ………………………………………………………………………………………………. 23

1-24- نقش هورمونها و تنظیم كننده‌های رشد در خواب بذر ………………………………………………………………… 25

1-24-1- بازدارنده‌های جوانه‌زنی …………………………………………………………………………………………………….. 25

1-24-2 تولیده‌كننده‌های جوانه‌زنی …………………………………………………………………………………………………… 26

1-25- روشهای برطرف كردن خواب ……………………………………………………………………………………………….. 27

1-26- شكستن خواب یا به كارگیری مواد شیمیایی …………………………………………………………………………….. 28

1-27- مكانیسم‌های موثر در برطرف شدن خواب جنین به وسیله خواب كنترل كننده ………………………………… 29

1-28- نیازهای خاص در آزمون جوانه‌زنی …………………………………………………………………………………………. 30

1-29- ارزیابی آزمون جوانه‌زنی ………………………………………………………………………………………………………. 31

1-30- آزمون‌های بنیه كه براساس تاثیرات فیزیولوژیكی پیری است ……………………………………………………….. 32

1-31- آزمون‌های بنیه كه براساس تاثیرات بیوشیمیایی در طی پیری است ………………………………………………… 33

فصل دوم ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 39

2- مواد و روشها ……………………………………………………………………………………………………………………………. 40

2-1- مراحل اجرای آزمایش …………………………………………………………………………………………………………… 40

2-2- طرح آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………………. 40

2-3- تیمارهای آزمایشی ………………………………………………………………………………………………………………… 41

2-4- صفات مورد مطالعه ……………………………………………………………………………………………………………….. 42

2-5- تجزیه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………… 43

فصل سوم …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 44

3- نتایج و بحث …………………………………………………………………………………………………………………………….. 45

3-1- تجزیه واریانسی صفات مورد مطالعه گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم ……………………………………….. 45

3-2- مقایسات میانگین صفات مورد مطالعه در تیمار نیترات پتاسیم …………………………………………………………. 47

3-3- مقایسه میانگین اثر تیمار اسید جیبرلیک در گیاه یولاف ………………………………………………………………….53

 

3-4- مقایسات میانگین صفات مورد مطالعه در تیمار اسید جیبرلیک ……………………………………………………….. 55

3-5- نتیجه‌گیری كلی ……………………………………………………………………………………………………………………. 62

3-6- پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………. 63

فهرست منابع فارسی ……………………………………………………………………………………………………………………….. 64

فهرست منابع غیر فارسی ………………………………………………………………………………………………………………….. 67

چكیده به انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………………….. 72

 

فهرست جداول

جدول                                                                                                                                                        صفحه

1-1- تیره‌های مهم گیاهی كه بدترین علفهای دنیا در بر می‌دارد ………………………………………………………………. 5

1-2- تیره‌های تشكیل دهنده گیاهان زراعی عمده جهان …………………………………………………………………………. 5

1-3- تغییرات درجه حرارت كه در آن جوانه زدن واقع می‌شود ……………………………………………………………… 12

1-4- ذخایر غذایی و ساختمان اصلی ذخیره‌ای ……………………………………………………………………………………. 14

1-5- طرح طبقه‌بندی انواع خواب بذر ………………………………………………………………………………………………. 19

1-6- مهمترین مكانیسم‌های شناخته شده خواب بذر …………………………………………………………………………….. 24

1-7 تحریك‌كننده‌های جوانه‌زنی ……………………………………………………………………………………………………… 26

1-8- تاثیر مواد تنظیم كننده رشد در جوانه‌زنی بذور خیس شده كاهو رقم گراندراپیدز در تاریكی ………………. 30

1-9- شاخص‌های سرعت جوانه‌زنی …………………………………………………………………………………………………. 33

3-1- تجزیه واریانسی صفات مورد مطالعه در گیاه یولاف تحت تیمار با نیترات پتاسیم ……………………………….. 46

3-2- تجزیه واریانسی صفات مورد مطالعه در گیاه یولاف تحت تیمار با اسید جبرلیك ………………………………. 54

 

فهرست نمودارها

نمودار                                                                                                                                                       صفحه

3-1- نمودار مقایسه میانگین طول ریشه گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم …………………………………………… 47

3-2- نمودار مقایسه میانگین طول ساقه گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم ……………………………………………. 48

3-3- نمودار مقایسه میانگین طول بوته گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم …………………………………………….. 49

3-4- نمودار مقایسه میانگین شاخص ویگور گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم …………………………………….. 49

3-5- نمودار مقایسه میانگین حجم ریشه گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم ………………………………………….. 50

3-6- نمودار مقایسه میانگین وزن خشك گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم …………………………………………. 51

3-7- نمودار مقایسه میانگین درصد جوانه‌زنی گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم …………………………………… 51

3-8- نمودار مقایسه میانگین سرعت جوانه‌زنی گیاه یولاف در تیمار با نیترات پتاسیم ………………………………….. 52

3-9- نمودار مقایسه میانگین طول ریشه گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك ………………………………………….. 55

3-10- نمودار مقایسه میانگین طول ساقه گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك ………………………………………… 56

3-11- نمودار مقایسه میانگین طول بوته گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك …………………………………………. 56

3-12- نمودار مقایسه میانگین شاخص ویگور گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك …………………………………. 57

3-13- نمودار مقایسه میانگین حجم ریشه گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك ………………………………………. 58

3-14- نمودار مقایسه میانگین وزن خشك گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك ……………………………………… 59

3-15- نمودار مقایسه میانگین درصد جوانه‌زنی گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك ……………………………….. 60

یک مطلب دیگر :

3-16- نمودار مقایسه میانگین سرعت جوانه‌زنی گیاه یولاف در تیمار با اسید جیبرلیك ………………………………. 61

 

مقدمه

در طبیعت گیاهانی وجود دارند كه علیرغم تمایل كشاورزان در زمین‌های آنها سبز شده و برای محصولات مشكل ایجاد می‌كنند، به این گیاهان علف هرز نام نهاده‌اند (هامیتون 1995). این گیاهان به روشهای مختلف به عملكرد محصولات اثر گذاشته و حتی كیفیت محصولات را نیز كاهش می‌دهند. خسارت ناشی از علف‌های هرز از آفات و بیماریها نیز بیشتر می‌باشد به طوری كه در برخی مناطق معتدله میزان خسارت بین 15-10 درصد محصول برآورد شده است (وارینگتون، 1930).

در ایران بین 250 تا 300 گونه مطرح علف هرز وجود دارد كه تعداد این علف‌ها در نقاط مختلف كشور بستگی به شرایط و محیط دارد. مجموع خسارت ناشی از علف‌های هرز در سطح جهانی بیش از پنج میلیارد دلار است. كه تقریباً معادل با كل خسارتهای حاصل از آفات و بیماریها روی گیاهان زراعی و باغی می‌باشد (ادیم، 1382) از كل خسارت ناشی از عوامل نامساعد در كشور هندوستان در سال 1987 سهم علف هرز حدود 45 درصد، آفات 30 درصد، بیماریها 20 و عوامل نامساعد محیطی 5 درصد گزارش شده است و (ازبیلی و همكاران 1976) بررسی‌ها نشان می‌دهد كه در صورت عدم كنترل علف‌های هرز می‌توان 25 تا 90 درصد كاهش محصول را انتظار داشت، و بالعكس در صورت اعمال روشهای صحیح كنترل می‌توان 25 تا 90 درصد افزایش محصول امیدوار بود (زند و همكاران، 1386).

علف‌های هرز یولاف، بارهنگ در سراسر منطقه به خصوص در استان‌های اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی انتشار دارند (كریمی،1374). و در سراسر منطقه یافت می‌شود این گیاهان دارای بذرهای در حال خواب می‌باشند میزان خواب و جوانه‌زنی بذرها تحت تاثیر عوامل متعددی چون تعداد لایه‌های تستا و نوع اپیدرم و فرابر میوه، موقعیت دانه در روی گیاه، اندازه و وزن بذر، سن گیاه و طول روز، زمان برداشت تغییر می‌كند. خواب بذر در گیاهان زیادی از جمله یولاف، سلمه تره، ترشك و علف هفت بند ایرانی نیز دیده می‌شود. كشت و استقرار گیاهان مرتعی و كنترل علف‌های هرز به علت خواب بذور در آنها، مشكل عمده‌ای محسوب می‌شود و درصد قابل ملاحظه‌ای از بذرهای ارقام وحشی در زمان برداشت در حال خواب اولیه بسر می‌برند. عدم جوانه‌زنی همزمان بذرها علف‌های هرز به علت خواب در مزارع نیز مشكل عمده‌ای در كنترل آنها ایجاد می‌كند (هادی و كریمی، 1374).

در برنامه‌های مدیریت تلفیقی علف هرز توجه به خواب بذر و آگاهی از مكانیزم خواب و نحوه بیدار شدن بذور اهمیت ویژه‌ای دارد (كارسون ‌و میلبرگ، 2007).

بنابراین اهمیت موضوع سبب شد كه تحقیقی با هدف مطالعه تاثیر تیمارهای مختلفی شیمیایی بر رفع خواب بذر در علف­های هرز انجام گیرد. به طوری که در این تحقیق دو گیاه بارهنگ و یولاف وحشی تحت تاثیر تیمار با غلظت های متفاوتی از اسید جیبرلیك و نیترات پتاسیم جهت یافتن تیمارهایی مناسب به منظور برطرف كردن خواب بذر بررسی گردیدند.

1- بررسی منابع

1-1- تاریخچه كنترل علف‌های هرز

بیش از 1000 سال پیش از میلاد مسیح، علف‌های هرز را با دست از مزارع حذف می‌كردند. در آن شرایط، یك نفر به سختی می‌توانست غذای خود را تامین كند و در نتیجه، گرسنگی بسیار رایج بود. در قرن‌های بعد، انسان به تدریج استفاده از ابزارهای دستی را گسترش داد تا هزار سال پیش از میلاد، انسان برای كشیدن كج‌بیل (به عنوان گاوآهن اولیه) از حیوان، استفاده می‌كرد كه بدین شیوه، استفاده از نیروی انسانی عمدتاً در تهیه بستر، كاهش می‌یافت. با این وجود، یك نفر فقط می‌توانست برای دو نفر غذا تولید كند و در نتیجه، دامنه‌ی گرسنگی همچنان گسترده می‌شد. پس از سال 1731، یعنی هنگامی كه كشف ردیفی گیاهان زراعی با استفاده از كج‌بیل اسبی آغاز شد. یك نفر توانست برای چهار نفر غذا تولید كند. در سال 1920 استفاده‌ی گسترده از تراكتور آغاز شد، این نیروی تازه كشف شده، زارع را در تولید غذا برای هشت نفر توانا ساخت (قرینه و همكاران، 1383). نمك دریا احتمالاً نخستین ماده‌ی شیمیایی بود كه بای كشتن گیاه به كار رفت. درحدود سال 1900، از مواد شیمیایی خالص برای كنترل علف‌های هرز استفاده شد. نزدیك به سال 1947، استفاده از علف‌كش شیمیایی به عنوان عملی رایج، آغاز شد. در آن زمان، یك زارع می‌توانست 16 نفر را غذا دهد. در سال 1950، 1960، 1970، تعداد زیادی علف‌كش شیمیایی همراه با دیگر تكنولوژی‌های پیشرفته كشاورزی بوجود آمدند و بنابراین، در سال 1980 یك زارع توانایی تامین غذا برای 38 نفر را پیدا كرد. بدین معنی كه اكنون برای تولید غذا، كمتر از سه نفر از هر 100 نفر مستقیماً نیاز می‌باشد و 97 نفر دیگر فرصت خواهند داشت تا در زمینه‌های دیگر فعالیت كنند (غدیری، 1372).

 

1-2- پراكنش و اهمیت علف‌های هرز

از حدود 200000 گونه گیاهی موجود در سرتاسر جهان تنها حدود 250 گونه مزاحم بوده و علف هرز نامیده می‌‌شوند (راشد محصل و همكاران، 1374؛ كوچكی و همكاران، 1373). این تعداد تنها حدود 1/0 (یكدهم) درصد از گونه‌های گیاهی جهان را تشكیل می‌دهد. البته این واقعیت مانع اهمیت نسبی بسیاری از دیگر گونه‌‌ها در شرایط محلی نمی‌شود.

هولم (1978) توزیع تاكسونومی این 250 گونه را در حد تیره آورده است (جدول 1-1). تعجب‌آور است كه تعداد معدودی از تیره‌های گیاهی اكثر علف‌های هرز جهان را در خود دارند. حدود 70 درصد از این گونه‌های علف هرز در 12 تیره قرار می‌گیرند. تقریباً 40 درصد آنها در تیره گندمیان و مركبان هستند. این امر كه بسیاری از این گونه‌هایی را كه  ما علف هرز می‌نامیم تا این حد به هم نزدیك هستند چه مفهومی در بر دارد؟ آیا بین علف‌های هرز و گیاهان زراعی و خویشاوندی وجود دارد؟ 12 گیاه فقط در 5 تیره قرار دارند و این 5 تیره علف‌های هرز زیادی را شامل می‌شوند. این امر نشان می‌دهد كه برخی از گیاهان زاعی و علف‌های هرز در برخی از خصوصیات تاكسونومی خود مشترك بوده و شاید منشأ تكاملی مشتركی داشته باشند (كوچكی و همكاران، 1373). در ایران نیز به دلیل تنوع آب و هوایی نزدیك به 180 تیره گیاهی، 1200 جنس و 8000 گونه گیاهی شناسایی شده است كه جزء فلور ایران محسوب شده و تعدادی از آنها به صورت علف هرز ظاهر می‌شوند (میرشكاری، 1382).

 

جدول 1-1. تیره‌های مهم گیاهی كه مشکل سازترین علف‌های هرز برای کشاورزی می باشند:

تیره                       تعداد گونه‌ها

Carmineae                     44    

                                                                                37%         

                   Cimpositae                 32

                                                                               43%

                   Cyperaceae                 12

                   Polygomaceae             8

                   Amaranthacea             7            

                   Cariferae                     7

                                                                                  68%

                   Legaminoseae             6

                   Convolualaceae           5

                   Euphorbiaceae            5