بررسی میزان تاثیر برخی مشخصه های خاک بر روی رویش درختان

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

1-1- مقدمه

فلات پهناور ایران از لحاظ جغرافیایی در کمر­بند خشک و نیمه­خشک جهان واقع شده زیرا عرض جغرافیایی 20 تا 40 درجه نیمکره شمالی زمین متاثر از اوضاع آب و هوایی خشک جهان بوده و اغلب کویر­های دنیا در این منطقه قرار گرفته است (مهاجر،1382). در ایران تبدیل اراضی بدون كشت اطراف شهرها به پارك­های مصنوعی و غرس نهال به وسعت قابل ملاحظه، از جمله اقدام هایی است كه به منظور مبارزه با آلودگی هوا و ایجاد فضای سبز پس از ملی شدن جنگل­ها و مراتع كشور به عمل آمده است. با توجه به موقعیت اقلیمی ایران كه سطح وسیعی از آن را مناطق خشك و نیمه خشك اشغال کرده، به­سرعت می­توان به اهمیت جنگل­کاری در كشور پی­برد (مصدق،1378). در مناطق خشک برای حصول موفقیت در جنگل­کاری آشنایی با جغرافیای گیاهی لازم و ضروری به نظر می­رسد تا از روی گیاهان باقیمانده، که معرف رستنی­های سابق در آن مناطق هستند بتوانیم گونه­هایی را که کاشت آنها با شرایط محل سازگاری دارد بشناسیم. کاشت درختان بومی در اکثر موارد در صورت مدیریت با موفقیت همراه

 بوده و می­توان گونه­های خارجی را نیز در جنگل­کاری بصورت آزمایشی وارد کرد (انصاری،1347).          حدود 35% از چوب مورد نیاز جهان از منابع جنگل­کاری تامین می­شود که تنها حدود 3% از کل سطح جنگل­های جهان را به خود اختصاص داده است و انتظار می­رود که جنگل­کاری­ها بتوانند پاسخگوی 46% از تقاضای چوب جهان تا سال 2040 باشند (بوت و همکاران[1]،2002). لازم به ذکر است که جنگل­کاری نباید تنها با هدف اقتصادی و مالی صورت گیرد، گاهی بایستی تنها به دلیل اهمیت تفریحی یا حفاظتی آن برای اجتماع با تقبل هزینه، اقدام به جنگل­کاری در منطقه نمود (یخکشی،1381). در كشور ایران كه به رغم دارا بودن اكوسیستمی خشك و شكننده (مجد طاهری و جلیلی،1375) سرعت تخریب جنگل در دنیا توسط انسان بیش از احیا و توسعه آن است (بانك لغت[2]، 2000). با توجه به مزایای زیاد جنگل­ها باید سعی شود این منابع با اجرای مدیریتی اصولی هر چه بهتر حفظ و توسعه یابند. شناخت وی‍ژگی­های خاك یكی از پایه ­های مدیریتی جنگل است كه بسیاری از گزینه­های جنگل­شناسی از جمله انتخاب گونه، تعیین حاصل­خیزی رویشگاه، نرخ رویش توده، میزان سطح ذخیره­گاه لازم در جنگل، پیش­بینی درصد زنده­مانی و رشد نهال­ها تحت تاثیر آن قرار می­گیرند (دانیل[3]، 1979).

نكته مهم این است كه برنامه­ریزی­های كشاورزی و منابع طبیعی و تولید در هر منطقه به یك سری اطلاعات مربوط به آن منطقه نیازمند می­باشد كه یكی از مهم­ترین آن وضعیت خاك است. زیرا خاك، بستر رویش بوده، و گیاه را استوار نگه داشته و منبع غنی از مواد غذایی را نیز در اختیار آن قرار می­دهد (رای موند[4]، 1998). لذا باید به منظور كمك به حفظ و توسعه جنگل­ها، اطلاعات موجود در رابطه با تاثیر گونه­های جنگلی بر این ویژگی­ها مشخص گردد. البته خاكشناسی جنگل در دنیا سابقه طولانی داشته و تا كنون دانشمندان زیادی در زمینه اثر گونه­های درختی بر خاك تحقیق نموده­اند. به عنوان مثال در قاره­ی اروپا تا سال 2002 تعداد 205 تحقیق در زمینه بررسی اثر مهم­ترین گونه­های درختی بر ویژگی­های فیزیكوشیمیایی خاك انجام شده است (آگوستو[5] و همکاران، 2002). شدت تاثیر، به تیپ خاکی که جنگل­کاری در آن استقرار پیدا کرده و شرایط اقلیمی منطقه بستگی دارد (گانجنت[6] و همکاران، 2004). تولید موفقیت­آمیز گیاهان مستلزم خاك مناسب و وجود مقدار كافی از عناصر غذایی و قابل استفاده گیاه است، عناصر غذایی نه تنها باید به صورت تركیباتی باشند كه به سهولت مورد استفاده گیاهان قرار می­گیرند، بلكه تعادل بین مقدار آن­ها نیز حائز اهمیت است (تاندون[7]، 1989). با اندكی دقت به وضوح مشخص می­شود كه عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم جزء اصلی­ترین و ضروری­ترین عناصر غذایی گیاه می­باشد (هانسون[8]، 1967). جذب متفاوت از منابع و بازگشت کربن و عناصر غذایی عوامل مهم و اصلی در جریان عناصر غذایی درون سیستم هستند (میلر[9]، 1984). ارتباط و اثرات متقابل بین خاک و درختان در یک منطقه­ی مشخص اقلیمی به قدری به هم نزدیک و به اندازه­ای دارای پیوند تنگاتنگ هستند که یک مولفه را بدون تاثیر مولفه دیگر نمی­توان مطالعه و بررسی نمود (زرین کفش، 1380).

یک مطلب دیگر :

درکشوری مثل ایران، شهرها برای مقابله با آلودگی­های صوتی و هوایی و کاهش استرس­های محیطی، بیشتر از هر نقطه­ی دیگری به فضای سبز نیاز دارند. اصولا خاک­هایی که برای جنگل­کاری در نظر گرفته می­شوند اغلب برای زراعت نامناسب بوده و حاصلخیزی کمی دارند و جنگل­کاری می­تواند به حاصلخیزی و خصوصیات مطلوب آن کمک کند (روحی مقدم و همكاران، 1386). درهمین راستا شناخت گونه­های سازگار در هر منطقه ضروری به نظر می­رسد چرا که این گونه­ها به تیمار و آبیاری کمتری نیاز دارند. گونه­های پهن­برگ، نسبت به سوزنی­برگ دارای قدرت ذخیره­ی ازت بیشتر (سولان[10]، 1990: هومان[11] وهمکاران ،1992) و فسفر کمتری (کوله[12] و همکاران، 1990) هستند و همچنین از تخلخل خاکی و سرعت هوادیدگی کمتری (آگوستو[13] و همکاران ، 2002) نیز برخوردارند و این تاثیر بیشتر در عمق 10-0 سانتی­متری خاک دیده می­شود (هاگن[14] و همکاران و 2004). آب­شویی عناصر معدنی در خاک­های زیر پوشش سوزنی­برگان سریع­تر از خاک­های تحت پوشش پهن­برگان آن است. همچنین تجمع و انتقال عناصر معدنی فیلتر شده از جو و گرد و غبار روی برگ­های سوزنی­برگان بیش از پهن­برگان است (زرین کفش، 1380). هر چند درختان جنگلی خشکی­گرا به سبب کندی رشد و اینکه غالباً به ابعاد قابل ملاحظه­ای نمی­رسند و بعضاً از نظر کیفیت چوب نیز چندان مطلوب نیستند اما عاری از فایده نبوده­اند (جزیره­ای، 1381). یکی از این مناطق خشک در ایران اصفهان می­باشد که از دیر باز در حال توسعه جنگل­کاری­ها با گونه­های مناسب بوده است. از گونه­های سازگار با این منطقه کاج تهران و توت است. تحقیق حاضر رویش و مواد غذایی خاك و برگ را در دو گونه توت سفید (Morus alba L.) و كاج تهران Medw) eldarica (Pinus در جنگل­كاری اصفهان، و در سه منطقه­ی پارك كوهستان، پارك شرق و جنگل دست كاشت دانشگاه صنعتی بررسی خواهد كرد.

1-2- سوال­های تحقیق:

آیا توده­های مورد تحقیق از نظر كمیت و كیفیت وضعیت مطلوبی دارند؟

آیا تاثیر خاک بر میزان رویش گونه­های مذكور در سه منطقه متفاوت است؟

آیا تفاوت مشخصه­ های رویش در دو توده ناشی از تفاوت در ویژگی­های خاك می­باشد؟

1-3- فرضیه ­ها:

مشخصه­ های كمی و كیفی درختان در سه منطقه با یكدیگر اختلاف معنی­ داری دارند.

رویش گونه­ های مورد مطالعه در این مناطق متفاوت است.

تاثیر مشخصه­ های خاك بر رویش گونه­ ها در این مناطق متفاوت است.

1-4- اهداف تحقیق:

مقایسه­ی میزان رویش با توجه به تفاوت­های موجود در خاك آن­ها

بررسی میزان تاثیر برخی مشخصه­های خاک بر روی رویش درختان

بررسی اثر هر كدام از گونه­ها بر خاك سطحی