فصل دوم

2-1- تحقیقات داخل کشور ………………………………………………………………………………………………. 17

2-2- تحقیقات خارج کشور ……………………………………………………………………………………………..18

فصل سوم

3- مواد و روش‌ها …………………………………………………………………………………………………… 22

3-1- مواد …………………………………………………………………………………………………………….. 22

3-2- روش‌ها …………………………………………………………………………………………………………. 23

3-2-1- زمان و محل اجرای طرح …………………………………………………………………………….. 23

3-2-2- تامین بچه ماهی فلاورهورن ……………………………………………………………………………… 23

3-2-3- آکواریوم­های پرورش ماهی …………………………………………………………………………….. 24

3-2-4- ساخت جیره غذایی ……………………………………………………………………………………. 24

3-2-5- آغاز دوره پرورش ……………………………………………………………………………………….. 24

3-2-6- زیست سنجی ……………………………………………………………………………………………… 25

3-2-7- کنترل عوامل فیزیکی و شیمیایی آب …………………………………………………………….. 25

3-2-8- تغذیه ماهیان …………………………………………………………………………………………. 25

3-2-9- نمونه برداری ………………………………………………………………………………………………… 26

3-2-10-  شاخص­های مورد مطالعه ……………………………………………………………………………………. 26

3-2-10-1-  شاخص­های رشد ………………………………………………………………………………………….. 26

3-2-10-1-1- افزایش وزن بدن ……………………………………………………………………………………….26

3-2-10-1-2- درصد افزایش وزن بدن ……………………………………………………………………………….26

3-2-10-1-3- ضریب رشد ویژه …………………………………………………………………………………..27

3-2-10-1-4- فاکتور وضعیت ……………………………………………………………………………………..27

3-2-10-2-  شاخص­های تغذیه ایی ……………………………………………………………………………………. 28

3-2-10-2-1- کارایی غذا …………………………………………………………………………………………………. 28

3-2-10-2-2- ضریب تبدیل غذایی …………………………………………………………………………………….. 28

3-2-11- شاخص­های رنگی شدن ………………………………………………………………………………………. 28

3-2-12- تجزیه و تحلیل آماری …………………………………………………………………………………………. 29

فصل چهارم

4- نتایج ………………………………………………………………………………………………………………. 32

4-1- پارامترهای رشد و شاخص‌های تغذیه‌ای …………………………………………………………. 32

4-1-1- درصد افزایش وزن …………………………………………………………………………………… 32

4-1-2- ضریب رشد ویژه …………………………………………………………………………………. 33

4-1-3- ضریب تبدیل غذایی ………………………………………………………………………………….. 33

4-1-4- فاکتور وضعیت ……………………………………………………………………………………… 34

4-1-5- کارایی غذا …………………………………………………………………………………………………35

4-2- شاخص­های رنگی شدن …………………………………………………………………………………….36

فصل پنجم

5- بحث و نتیجه‌گیری ……………………………………………………………………………………………………….. 39

5-1- اثر منابع رنگدانه طبیعی و مصنوعی بر شاخص­های رشد ماهی فلاورهورن …………………………. 39

5-2- اثر رنگدانه­های طبیعی و مصنوعی بر رنگی شدن ماهی فلاورهورن ……………………………………. 41

5-3- نتیجه‌گیری کلی ……………………………………………………………………………………………………….. 43

1- پیشنهادات اجرایی …………………………………………………………………………………………………………. 44

2- پیشنهادات پژوهشی ………………………………………………………………………………………………………. 44

منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………. 46

چکیده:

یک مطلب دیگر :

در این تحقیق اثر پنج جیره آزمایشی، شامل جیره شاهد (فاقد مواد رنگدانه ای اضافی)، دو  جیره حاوی رنگدانه طبیعی (فلفل­دلمه قرمز و پودر پوست گوجه­فرنگی)  و دو جیره حاوی رنگدانه مصنوعی (آستاگزانتین و بتاکاروتن) روی شاخص­های رشد و رنگی شدن ماهی فلاورهورن (.Cichlasoma sp) مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 75 ماهی فلاورهورن در 15 آکواریوم به تعداد مساوی 5 ماهی در هر آکواریوم و به طور کاملا تصادفی توزیع شدند. بعد از تیماربندی به مدت 8 هفته ماهیان با جیره­های آزمایشی مورد تغذیه قرار گرفتند. خصوصیات زیست سنجی ماهیان شامل طول کل (سانتی‌متر)، وزن (گرم)، نرخ رشد (گرم)، نرخ رشد ویژه (گرم/ روز) و ضریب تبدیل غذایی هر دو هفته به مدت 8 هفته تعیین شد. در پایان آزمایش از هر تیمار 6 ماهی برای اندازه­گیری کاروتنوئید کل به طور تصادفی انتخاب شد، و مقدار کاروتنوئید کل از روش اسپکتروفتومتری اندازه­گیری شد. تیمارهای تغذیه شده با غذای حاوی رنگدانه شیمیایی آستاگزانتین درصد بیشتر تجمع رنگدانه (05/0 میکروگرم بر گرم) را  در بافت خود نشان دادند. دو تیماری که با جیره­های حاوی بتاکاروتن و فلفل­دلمه تغذیه شدند مقدار تجمع کمتری از رنگدانه (039/0 میکروگرم بر گرم) را نسبت به آستاگزانتین نشان دادند. تیمار تغذیه شده با جیره حاوی گوجه­فرنگی نیز تفاوت معنی­داری با تیمار شاهد نداشت (05/0<P). همچنین بیشترین مقدار رشد در تیمار آستاگزانتین و کمترین مقدار در در تیمار شاهد مشاهده شد (05/0<P).

فصل اول: مقدمه و کلیات

1-1- مقدمه

یکی از بیشترین جذابیت­ها در مخلوقات آبزی رنگ­های درخشان آنها است. که منابع این رنگ­ها از محیط طبیعی آنها به دست می­آید. ماهی­های زینتی به ماهی های زیبا و رنگارنگی گفته می­شوند كه ارزش آنها به دلیل زیبایی شكل­ها و رنگ­های خیره­كننده آنها است( کپ^[1] و دورماز^[2]، 2007).
یکی از مهمترین مشکلات تولید کننده­های گونه­های تجاری و پرورش دهندگان، بر روی گونه­هایی است که رنگشان را طی فرایند تولید از دست می­دهند. بنابراین تقاضای مصرف کننده­ها برای آن­ها پایین است. غذایی که به این گونه­ها داده می­شود باید اجزاء غذایی مورد نیاز را برای به دست آوردن رنگ مطلوب داشته باشد ( کپ و دورماز، 2008). اگرچه بعضی از تولید کنندگان برای جذب مصرف کننده­ها، بالاتر بردن سودشان و تولید ماهیانی با رنگ­های روشن­تر و درخشان­تر از هورمون­ها و رنگ­های مصنوعی استفاده می­کنند. با این وجود رنگ­هایی که از این روش به دست می­آیند ثابت نیستند و پس از مدتی ماهی رنگ خود را از دست می­دهد و تلفات بالا ناشی از استرس دستکاری قبل و بعد از بیهوشی و ورود ماده رنگی به درون خون ماهی، رخ می­دهد (مقدسی و همکاران، 1389).

رنگ­ها به عنوان یک عامل مهم در زندگی همه موجودات زنده نقش عمده­ایی را ایفا می­کنند. رنگ بدن موجودات زنده تابع دو عامل ژنتیکی و تغذیه ­ایی می­باشد، اما اطلاعات کافی از این که چه موادی و با چه دوزی روی گونه­ها استفاده شود وجود ندارد و همین موضوع باعث جذب محققین شده است (کپ و دورماز، 2007). در حال حاضر در پرورش انواع موجودات آبزی از انواع رنگدانه­ها استفاده می­شود تا به این ترتیب از این افزودنی به عنوان یک عامل خوش­رنگ کننده پوست بدن آبزیان، بهره­های لازم تجاری برده شود. رنگدانه­ها نقش مهمی در جیره غذایی حیوانات و صنعت تولید خوراک دام ایفا می­کنند.

رنگ ماهیان عمدتاٌ بدلیل حضور کروماتوفور که محتوی رنگدانه است بوده که معمولا بر روی پوست حضور دارند. چهار گروه رنگدانه اصلی مسؤول ایجاد رنگ در بافت و پوست حیوانات و گیاهان می باشند که عبارتند از : ملانین ، پورین ، پریدیوم و کارتنوئید. کارتنوئیدها که به­ راحتی درچربی حل می شوند دامنه رنگی زرد تا قرمز را در پوست ایجاد می نماید. همچنین مسئول رنگ­های نارنجی و سبز در تخم ، پوست و گوشت ماهیان می باشد (فوجی^[3]، 1969).

همچنین در صنعت پرورش ماهی، تغذیه مهم­ترین عامل تعیین کننده در رشد و بقا آبزیان است و تهیه غذا یکی از مهم­ترین ارکان در تولید ماهیان زینتی به شمار می­رود. هزینه غذا به طور معمول 60 درصد کل هزینه لازم را برای یک مجموعه تولید ماهیان، تشکیل می­دهد. بنابراین غذاهای مصنوعی باید با توجه به اصول علمی فرموله شوند (افشار مازندران، 1381). استفاده از ترکیبات غذایی گیاهی بعنوان منبع تولید رنگدانه کاربرد دارد و امروزه تحقیقاتی بر روی پتانسیل بکارگیری این مواد در حال انجام است (گوویا^[4] و همکاران، 1997؛ ریماندو^[5] و همکاران، 2005). منابع رنگدانه مصنوعی رایج­تر بوده که علت در راحتی بدست آوردن آن می­باشد که البته دارای قیمت بالایی در بسیاری از کشورها می­باشند که هزینه بالای آن سبب شده تا آکواریوم داران تمایل چندانی به استفاده نداشته باشند (سالس^[6] و جانسس^[7]، 2003).

رنگ پوست سیکلیدها از ترکیبات رنگی بسیار متفاوتی تشکیل شده است. سیکلیدهای نر رنگ­های روشن­تر و درخشان­تری دارند در حالیکه ماده­ها تیره­تر هستند. به همین دلیل مصرف کنندگان ماهیان نر را بیشتر ترجیح می دهند و ماده­ ها را برای رنگین شدن بیشتر توسط هورمون­ها تغییر جنسیت می­دهند. در کسب و کار ماهی­های زینتی، توانایی پاسخگویی به نیازهای مشتریان برای تولید ماهی های با کیفیت بالا است که همیشه عامل حیاتی است (چوان لیم^[8] و همکاران، 2003).

مطالعات چندانی درباره تأثیر رنگدانه ­های مصنوعی و طبیعی بر روی ماهیان سیکلید صورت نپذیرفته است. بنابراین این تحقیق برای مقایسه میان رنگدانه­ های مصنوعی بتاکارتن وآستاگزانتین با رنگدانه­ های طبیعی موجود در موادی همچون فلفل­ دلمه ­ای قرمز و پوست گوجه­ فرنگی انجام شد.

2-1- کلیات

1-2-1- مشخصات ماهی فلاورهورن و زیستگاه آن

فلاورهورن یکی از زیباترین ماهی­های آب شیرین است که نسبت به سیکلید­های دیگر قیمت بالایی دارد و دارای گونه­ها و رنگ­های متنوعی می­باشد. برای هرچه زیباتر شدن رنگ فلاورها می­توان آنها را با غذاهای زنده، غذاهای گیاهی حاوی بتاکاروتن طبیعی و یا رنگدانه های مصنوعی تغذیه کرد. این ماهی از گونه­های مهم اقتصادی می­باشد و دو­رگه­ایی از ماهیان سیکلید گلد تریماکو[1]، ماهی میداس[2] و سیکلید سر قرمز[3]، که متعلق به آمریکای جنوبی هستند، می­باشد. که به دلیل ویژگی­های جذابش بین مصرف کننده­ها محبوب است.