1-2-6- اهمیت استفاده از گیاهان متحمل شوری………………….. 13

1-2-6-1- انواع گیاهان از نظر تحمل شوری………………….. 13

1-2-6-2- مكانیسم­های تحمل تنش شوری………………….. 13

1-2-6-3- خلاصه راهكارهای تحمل شوری در مراحل مختلف رشدی هالوفیت­ها…….16

1-2-7- اثر شوری بر  جنبه­های فیزیولوژیكی………………….. 16

1-2-8- فسفر…………………. 17

1-2-9- مقدار و اشكال فسفر خاك…………………… 18

1-2-9-1- مقدار فسفر در خاك…………………… 18

1-2-9-2- اشكال فسفر در خاك…………………… 18

1-2-10- تغییرات میزان فسفر خاك…………………… 19

1-2-10-1- برداشت به وسیله­ گیاه………………… 20

1-2-10-2- تحرك فسفر خاك…………………… 20

1-2-11- فسفر در گیاه………………… 21

1-2-11-1- نقش فسفر در گیاه………………… 22

1-2-11-2- نشانه­های كمبود و بیش­بود فسفر در گیاه………………… 22

1-2-12- اهمیت اقتصادی ذرت…………………… 24

1-2-13- مبدأ، تكامل و پراكنش ذرت…………………… 24

1-2-14- گیاهشناسی ذرت…………………… 25

1-2-15- مورفولوژی و فیزیولوژی ذرت…………………… 28

1-2-15-1- سیستم ریشه ­ای………………….. 28

1-2-15-2- ساقه…………………. 28

1-2-15-3- برگ…………………… 29

1-2-15-4- گل­آذین………………….. 30

1-2-15-5- دانه…………………. 30

1-2-16- اكولوژی ذرت…………………… 31

1-2-16-1- پراكندگی جغرافیایی………………….. 31

1-2-16-2- خاك…………………… 31

1-2-16-3- دما …………………32

1-2-16-4- رطوبت…………………… 32

1-2-16-5- نور …………………33

1-2-17- شاخص­ های رشد…………………. 33

1-2-17-1- تعریف رشد…………………. 33

1-2-17-2- شاخص سطح برگ (LAI)………………… 34

1-2-17-3- ماده­ی خشك (DM)…………………35

1-2-17-4- میزان كلروفیل………………….. 35

1-2-18- تأثیر شوری بر رشد و عملكرد ذرت…………………… 36

1-2-19- تأثیر فسفر بر رشد و عملكرد ذرت…………………… 38

1-2-20- اثر متقابل شوری و فسفر بر رشد و عملكرد ذرت………. 39

فصل دوم: مواد و روش­ها………………… 40

2-1- موقعیت جغرافیایی منطقه­ مورد مطالعه…………………. 40

2-2- زمان و محل اجرای طرح………………….. 41

2-3- طرح آزمایشی………………….. 41

2-4- فاكتورهای آزمایشی………………….. 41

2-5- مطالعات تحقیق………………….. 41

2-5-1- مطالعات پایه…………………. 41

2-5-1-1- تهیه­ی نمونه خاك و اندازه­ گیری برخی خصوصیات آن……… 41

یک مطلب دیگر :

2-5-1-1-1- نتایج تجزیه خصوصیات شیمیایی و فیزیكی نمونه خاك­های مورد آزمایش……43

2-5-1-1-2- آماده سازی خاک و پر کردن گلدان­ها …………………44

2-5-1-2- عملیات زراعی………………….. 44

2-5-1-2-1- نحوه­ی اندازه­گیری صفات مورد بررسی……….. 45

2-5-2- مطالعات آزمایشگاهی…………………. 46

2-5-2-1- آزمایش­های خاك…………………… 46

2-5-2-2- آزمایش­های گیاه………………… 49

2-5-2-2-1- آماده سازی نمونه ­های گیاهی………………….. 50

2-5-2-2-2- اندازه ­گیری وزن خشک بخش هوایی و ریشه……..50

2-5-2-2-3- تعیین فسفر بخش هوایی و ریشه…………………. 50

2-6- تجزیه های آماری………………….. 51

فصل سوم: نتایج و بحث…………………… 52

3-1- شاخص­های رشد گیاه ذرت…………………… 52

3-1-1- ارتفاع گیاه………………… 53

3-1-2- قطر ساقه…………………. 55

3-1-3- تعداد و سطح برگ…………………… 57

3-1-4- شاخص كلروفیل برگ…………………… 60

3-2- وزن تر و خشك بخش هوایی و ریشه­ گیاه ………………….. 65

3-2-1- وزن تر بخش هوایی و ریشه…………………. 65

3-2-2- وزن خشك بخش هوایی و ریشه…………………. 67

3-2-3- اثر متقابل شوری و فسفر وزن تر و خشك بخش هوایی و ریشه………. 70

3-3-EC ، pH و فسفر خاك پس از برداشت و غلظت فسفر بخش هوایی و ریشه­ گیاه ذرت…… 77

3-3-1-EC  خاك پس از برداشت…………………… 77

3-3-2- pH خاك پس از برداشت…………………… 78

3-3-3- فسفر خاك پس از برداشت…………………… 80

3-3-4- غلظت فسفر بخش هوایی و ریشه­ی گیاه ذرت…….. 83

3-4- نتیجه ­گیری كلی………………….. 87

3-5- پیشنهادات………………….. 88

منابع………………….. 94

چکیده:

از جمله مشكلات اساسی كه همواره مانع بزرگ پیشرفت كشاورزی در جهان بوده، شوری آب و خاك است. تحقیقات محدودی در زمینه­ تأثیر متقابل کوددهی و شوری بر عملکرد گیاهان در کشور انجام شده است. برای بررسی تأثیر سطوح مختلف فسفر بر عملكرد گیاه ذرت در خاك­های شور منطقه­ی اردبیل، آزمایشی با 10 سطح شوری (75/0=₁S، 20/1=₂S، 29/2=₃S، 30/3=₄S، 25/4=₅S، 11/5=₆S، 19/6=₇S، 80/8=₈S، 88/10=₉S، 00/14=₁₀S دسی­زیمنس بر متر) و فسفر در 5 سطح (0= ₁P، 50= ₂P، 100= ₃P، 200= ₄P، 400= ₅P كیلوگرم در هكتار) به صورت فاكتوریل و در قالب طرح بلوك­های كامل تصادفی در 3 تكرار در شرایط گلخانه‌ای اجرا گردید. نمونه­ های خاک از 45 نقطه­ مختلف دشت زرناس اردبیل تهیه شد. پس از تعیین خصوصیات خاک، تعداد 10 نمونه خاک با ویژگی­ها و شوری مختلف برای انجام آزمایش انتخاب گردید. فاكتور فسفر از منبع فسفات دی آمونیوم تأمین گردید. نتایج نشان داد كه با افزایش سطح فسفر، شاخص­های رشد (ارتفاع گیاه، قطر ساقه، تعداد و سطح برگ و شاخص كلروفیل برگ­ها)، وزن تر و خشك بخش هوایی و ریشه­ی گیاه به طور معنی­داری افزایش یافتند در حالی كه با افزایش سطح شوری به طور معنی­داری كاهش یافتند. اثر متقابل شوری و فسفر بر شاخص كلروفیل برگ و وزن تر و خشك بخش هوایی و ریشه­ی گیاه ذرت در سطح احتمال 1درصد معنی­دار بود در حالی كه بر سایر شاخص­های رشد معنی­ دار نبود. تأثیر شوری بر EC و pH خاك پس از برداشت در سطح احتمال 1 درصد معنی­دار بود در حالی كه تأثیر فسفر و اثر متقابل شوری و فسفر بر EC و pH خاك معنی­دار نبود. شوری و فسفر بر فسفر قابل جذب خاك پس از برداشت و غلظت فسفر بخش هوایی و ریشه تأثیر معنی­داری داشت.

فصل اول: مقدمه و مروری بر تحقیقات گذشته

1-1- مقدمه