2-6 نامه اعمال. 16

2-6-1 اقامه میزان وسنجش اعمال. 18

2-6-2 امام علی(علیه السلام)میزان حق. 19

2-7نتایج اعمال در داستان های قرآنی. 22

2-7-1نجات حضرت یونس (ع) 22

-7-2حضرت زکریا و حضرت مریم (س) 23

2-7-3قوم لوط. 23

2-8تقسیم بندی اثرات اعمال از نگاه قرآن. 24

2-8-1آیات ناظر به اعمال فردی انسان. 24

2-8-2آیات ناظر بر اعمال اجتماعی و گروهی انسان. 24

2-8-3آیات ناظر بر اعمال فردی انسان اما تأثیر گذار بر سر نوشت جامعه 25

فصل سوم:بررسی نتایج حسنات اخلاقی. 27

3-1 صبر. 27

3-1-1میانه روی. 28

3-1-2پیروزی در امور. 28

3-1-3 بزرگی و بزرگواری. 28

3-1-4 افزایش دوستان. 29

3-1-5 پوشش عیوب.. 29

3-2 زهد 30

3-2-1 عدم دلبستگی به دنیا 31

3-2-2 سبک شدن مصیبت.. 31

3-3 صدقه 32

3-3-2افزایش رزق. 33

3-3-3 حفظ ایمان. 33

3-4 ورع. 34

3-4-1محافظ روح و جان. 34

3-4-2زنده ماندن دل. 34

3-5 بشاشت.. 36

3-6 قناعت.. 37

3-6-1 بی نیازی از مردم 37

3-6-2 افزایش ثروت مادی و ومعنوی. 38

3-7سکوت.. 39

3-7-1 متانت و وقار. 39

3-8 حیاء. 40

3-9 اخلاق نیکو. 41

3-10 عطاء. 42

3-10-1 رفعت منزلت.. 42

3-10-2 افزایش رزق. 43

3-11 تواضع . 43

 

3-11-1فزونی دوستان. 44

3-11-2افزایش روزی. 44

3-12 میانه روی ومحبوبیت.. 45

3-13 دعا 46

3-14 تحمل. 48

3-14-1 پوشاندن معایب.. 48

3-14-2 سروری و بزرگواری. 48

3-15 عبرت.. 49

3-15-1 افزایش تجربه 49

3-15-2 سلامت در امور. 50

3-16 انصاف.. 50

3-17 محاسبه نفس.. 51

3-17-1حساب رسی. 51

3-17-2 صفای دل. 51

3-17-3 آبادی دنیا و آخرت.. 51

3-17-4 اطمینان خاطر از حساب رسی آخرت.. 52

3-18 دور اندیشی. 52

3-18-1 موفقیت و پیروزی. 52

3-18-2 عدم پشیمانی. 53

3-19 صله ی رحم 54

3-20 مشورت.. 55

3-20-1 استفاده از عقول افراد 55

3-20-2 رسیدن به اهداف.. 55

3-20-3 انتخاب راه درست.. 56

فصل چهارم: بررسی نتایج سیئات اخلاقی…………………………………………………………………………………………………….59

4-1 طمع. 59

4-1-1خواری و پستی. 59

4-1-2 بردگی و خواری. 60

یک مطلب دیگر :

4-1-3 هلاکت.. 60

4-1-4ضایع شدن عقل. 60

4-2 عجب.. 61

4-2-1مانع پیشرفت.. 61

4-2-2 زایل شدن عقل. 61

4-3 حسادت.. 62

4-3-1 بیماری روحی. 62

4-3-2 ارتکاب به گناه 62

4-4 لجاجت.. 63

4-5 مزاح. 64

4-6 آرزو. 65

4-6-1سرگرم شدن به دنیا 65

4-6-2 زشتی کردار. 65

4-6-3 ترک آروز بالاترین بی نیازی. 65

4-6-4 نابودی بصیرت.. 66

4-7 ظلم 67

4-7-1 پشیمانی و گرفتار شدن به همان ظلم 67

4-7-2 آشوب.. 67

4-8 بخل. 68

4-8-1 ننگ… 68

4-8-2جمع کننده ی تمام بدی ها 68

4-9 جزع. 70

4-9-1 تباهی عمل. 70

4-9-2گرفتار شدن به مصائب بزرگ تر. 71

4-10 ناسپاسی. 71

فصل پنجم بررسی نتایج احکام الهی. 73

5-1 نماز. 74

5-1-1 نماز ابزار تقرب به خداوند 75

5-1-2 نماز و دوری از کبر. 75

5-2 زکات.. 76

5-3 روزه 77

5-4 حج. 79

5-5 جهاد 81

5-6 امر به معروف و نهی از منکر. 82

5-7 قصاص… 84

5-8 سلام کردن. 85

5-8-1 ایمن شدن از خطرات.. 86

نتیجه گیری. 87

فهرست منابع. 88

چکیده

امام علی (ع) در نهج البلاغه پیرامون موضوعات فراوان و متنوعی سخن به میان آورده اند اما موضوعی که در این جا مد نظر است اعمال و نتایج حاصل از آن است. این موضوع یکی از مباحث مهم مد نظر امام (ع) بوده است چرا که در حکمت ها ی نهج البلاغه بدان اشاره کرده اند و سعی ایشان بر آن بوده است که انسان ها را نسبت به اعمال و نتایج آن و نقش مهمی که هر عمل بر زندگی دنیوی و اخروی ایشان دارد، آگاه سازند تا بدین وسیله مسیر سعادت و شقاوت را برای انسان ها ترسیم کنند. در این پژوهش که به روش تحلیلی_توصیفی انجام گرفته است به تبیین نتایج اعمال از جنس اخلاق و احکام پرداخته است. بیان نتایج اعمال اخلاقی در قالب حسنات (صبر، صدقه، حیا و….) و سیئات (طمع، حسادت، بخل و…..) به تربیت و رشد روحی انسان ها کمک خواهد کرد و ایشان را نسب به انجام اعمال آگاه خواهد ساخت. رعایت آن ها مطابق دستور امام (ع) موجبات سعادت در هر دو سرا و قرب الهی را فراهم خواهد آورد و اما اعمال از جنس احکام (ازجمله نماز، زکات، روزه و…) که در واقع واضع اصلی آن ها خداوند متعال است و جزء وظایف دینی ما محسوب می­شوند، عمل به آن ها علاوه بر این که امتثال امر خداوند است موجب ترقی روح وسعادت ایشان و بی توجهی به آن هاسبب خواری و ذلت در هر دو سرا خواهد شد.

 

کلمات کلیدی: امام علی (ع) ، نهج البلاغه، نتایج، اعمال، اعمال اخلاقی، احکام