مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….3

بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………….6

اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………..8

اهمیت پژوهش…………………………………………………………………………………………………………..8

پرسش های پژوهش…………………………………………………………………………………………………..9

روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………9

قلمرو پژوهش…………………………………………………………………………………………………………..9

جامعه و حجم نمونه………………………………………………………………………………………………..10

پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………………..11

فصـل دوم- ادبیات تحقیق

مطالعات نظری……………………………………………………………………………………………………..16

پیشینه گردشگری در جهان……………………………………………………………………………………..16

پیشینه گردشگری در ایران……………………………………………………………………………………….19

تعریف و مفاهیم گردشگری……………………………………………………………………………………20

سازمان جهانی گردشگری……………………………………………………………………………………….22

مدیریت گردشگری………………………………………………………………………………………………..27

انواع گردشگری…………………………………………………………………………………………………….30

گردشگری فرهنگی……………………………………………………………………………………………….33

پیشینه گردشگری فرهنگی………………………………………………………………………………………34

تعریف گردشگر فرهنگی……………………………………………………………………………………….36

اهمیت گردشگری فرهنگی…………………………………………………………………………………….37

اهداف گردشگری فرهنگی…………………………………………………………………………………….47

آثار گردشگری فرهنگی ………………………………………………………………………………………..52

درك مردم‌شناسی گردشگری………………………………………………………………………………….54

فصـل سوم- جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و جاذبه‌های گردشگری استان فارس و شیراز

موقعیت طبیعی و جغرافیایی شیراز………………………………………………………………………..67

موقعیت تاریخی شیراز……………………………………………………………………………………….71

وجه تسمیه شیراز……………………………………………………………………………………………….75

روز شیراز…………………………………………………………………………………………………………77

قومیت، زبان، مذهب …………………………………………………………………………………………77

پوشاک……………………………………………………………………………………………………………..78

خوراک ……………………………………………………………………………………………………………79

موسیقی ………………………………………………………………………………………………………..80

سوغات و صنایع دستی……………………………………………………………………………………81

جاذبه‌های گردشگری تاریخی، طبیعی و فرهنگی فارس……………………………………….89

فصـل چهارم- آیین نوروز و مردم شناسی نوروز در شیراز

نوروز……………………………………………………………………………………………………………97

واژه‌ی نوروز …………………………………………………………………………………………………98

پیدایش نوروز ……………………………………………………………………………………………….99

یک مطلب دیگر :

آداب و رسوم نوروزی در فارس……………………………………………………………………..102

فصـل پنجم- یافته ها و نتیجه گیری

محل انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………134

مشكلات تحقیق……………………………………………………………………………………………138

یافته های کمی، آمارها و جداول…….. …………………………………………………………….139

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………145

فهرست منابع……………………………………………………………………………………150

پیوست…………………………………………………………………………………………..155

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………167

چکیده

مردم‌شناسی یکی از شاخه‌های علمی‌انسان‌شناسی و علوم اجتماعی است. مردم‌شناسی گردشگری نیز، علمی‌است که گردشگری را از نظر مردم‌شناسی بررسی می‌کند. گردشگری انواع مختلفی دارد. از جمله گردشگری فرهنگی که برای آگاهی ازگذشته، دیدن مناطق باستان‌شناختی وتاریخی، الگوهای فرهنگی (موسیقی، رقص و جشن) و نیزآداب ورسوم، فعالیت‌های سنتی اقتصادی، سبك‌های معماری و بازدید از موزه‌ها انجام می‌شود. آیین مجموعه رفتارها و خصایص معنوی است که با چشم دیده نمی‏شود و آنچه از آن پدیدار می‌شود جلوه‏های آن است. از آیین‌ها میتوان در جذب گردشگر فرهنگی بهره جست. سرزمین ایران که تاریخ و تمدن پر باری دارد سرشار از آیین‌های سنتی و مذهبی است که در هر یک از شهرها با آداب و رسوم خاص خود برگزار می‌شوند. یکی از این آیین‌های ایرانی نوروز است که در اول سال نو از هزاران سال قبل در همه شهرهای ایران برگزار می‌شود. در این نوشتار آیین‌های نوروزی و قابلیت‌های گردشگری در شهر شیراز که یکی از شهرهای فرهنگی و تاریخی ایران است از نظر مردم‌شناسی گردشگری مورد بررسی قرار گرفت و هدف این تحقیق معرفی آیین‌های شاخص ایرانی و به عنوان مهمترین آنها، نوروز، در جایگاه صورتِ فرهنگی با تواناییِ نمادینِ معرفیِ شئون متنوع فرهنگِ ایرانی و قابلیت‌های این فرهنگ سترگِ ملی برای شناسایی شدن و به کار گرفته شدن در صنعت جهانگردی است؛ که خود به احیاء رونق و دیرپایِ آن و دیگر صورت‌های فرهنگی منجر خواهد شد و همین طور موضوعِ اشتغال زایی و توسعه ملی و همین طور به دست آوردنِ احساس عِزتِ نفسِ، غرور و هویتِ قومی‌و ملی در میان آحاد اقشار اجتماع است. قلمرو این پژوهش استان فارس بخصوص شهر شیراز با تکیه بر مراسم‌های نوروزی شهر شیراز است و دلیل این انتخاب به جهت پیشینه تاریخی شهر شیراز از زمان هخامنشیان و برگزاری جشن نوروز در تخت جمشید می باشد و دلیل دیگر آنکه این شهر به دلیل جاذبه‌های تاریخی پذیرای بیشترین گردشگر خارجی در ایران می باشد.

واژگان کلیدی: مردم‌شناسی گردشگری، آیین‌های نوروزی، گردشگری فرهنگی، ایران، شیراز

مقدمه:

پژوهش حاضرمطالعه­ای مردم‌شناختی با گرایش میان رشته­ای با عنوان «مطالعه مردم‌شناختی جذب جهانگرد با تکیه بر آیین‌های ویژه ایرانی» است که در چهار فصل بر اساس بررسی نمونة موردی «آیین نوروز در شهر شیراز» تنظیم و تدوین شده است و در تمامِ مراحل پژوهش از کمک‌های علمی‌و همراهیِ استادان گرامی‌جناب دکتر محمد همایون سپهر، استاد راهنما و جناب دکتر سید محمد سید میرزایی، استاد مشاور بهره گرفته است.

از آنجا که پژوهشگر به واسطﮥ انتقالِ موقت به مدت دو سال در شهر شیراز ساکن بود پژوهشگر در بخش میدانی تحقیق خود از روش مشاهده با مشارکت مستقیم و فعالانه در جامعه مورد مطالعه بهره جسته است.

و برای تحقیق این نوع از گردآوری داده‌ها از مصاحبه مشارکت آمیز یادداشت‌نویسی و تصویر برداری به هنگام مشاهده و همینطور طراحی، اجرا و پر کردن پرسش نامه استفاده کرده است.