نظریه ارتباطی                                                                                              23

انواع تعارضات خانوادگی                                                                                 25

تعارضات زناشویی                                                                                        25

تعارضات والدین با فرزندان                                                                              25

تاثیر تعارضات خانوادگی بر روابط زناشویی                                                            25

تاثیر تعارضات خانوادگی بر روابط والدین با فرزندان                                                 26

اهمیت آموزش مهارت های ارتباطی                                                                     26

 

بخش دوم: سلامت روان                                                                                  29

تعریف سلامت روان                                                                                                30

جایگاه سلامت روان در جامعه                                                                           31

ویژگی های سلامت روان                                                                                 33

دیدگاههای مربوط به سلامت روان                                                                      33

دیدگاه مزلو                                                                                                 33

دیدگاه روانی – اجتماعی و زیستی –روانی                                                             34

دیدگاه اریک اریکسون                                                                                    34

دیدگاه اریک برن                                                                                          35

دیدگاه اریک فروم                                                                                         37

 

دیدگاه لورنز                                                                                                38

دیدگاه اسکینر                                                                                              39

رویکرد روانکاوی                                                                                         39

دیدگاه یونگ                                                                                               40

دیدگاه موری                                                                                               41

دیدگاه انسانگرایانه                                                                                         42

بخش سوم: طرحواره درمانی                                                                              43

مفا هیم طرحواره                                                                                           43

منشأ طرح‌واره‌ها                                                                                            45

طرحواره درمانی یانگ                                                                                     46

حیطه‌های طرحواره‌ها                                                                                      47

حیطه‌ی یک: بریدگی و طرد                                                                              47

رها شدگی ـ بی‌ثباتی                                                                                                48

محرومیت هیجانی                                                                                         48

بی‌اعتمادی ـ بد رفتاری                                                                                   48

نقص ـ شرم                                                                                                          48

انزوای اجتماعی ـ بیگانگی                                                                                49

حیطه دو: خودگردانی و عملکرد مختل                                                                  49

وابستگی ـ بی‌کفایتی                                                                                                49

یک مطلب دیگر :

آسیب‌پذیری نسبت به صدمه یا بیماری                                                                  49

گرفتار ـ خودتحول نایافته                                                                                49

شکست                                                                                                     50

حیطه‌ی سه: حد و مرزهای مختل                                                                        50

استحقاق ـ بزرگ منشی                                                                                   50

خودکنترلی بی‌کفایت ـ خود قانون‌مندی ناکارآمد                                                       50

حیطه‌ی چهار: هدایت شدن توسط دیگران                                                              50

اطاعت                                                                                                      51

ایثار                                                                                                         51

پذیرش جویی ـ جلب توجه                                                                              51

حیطه‌پنج: گوش به زنگی بیش از حد و بازداری                                                        51

منفی گرایی ـ بدبینی                                                                                                52

بازداری هیجانی                                                                                            52

معیارهای سرسختانه/ عیب‌جوبی افراطی                                                                 52

تنبیه                                                                                                         52

سبکهای طرحواره                                                                                          52

انواع سبکهای طرحواره ای                                                                                53

کنش های طرحواره                                                                                        53

طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه                                                                               54

بخش چهارم: پیشینه پژوهش                                                                             55

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

روش پژوهش                                                                                             62

جامعه آماری                                                                                               62

نمونه آماری و حجم نمونه                                                                                62

فرایند جلسات                                                                                             63

ابزار جمع آوری داده ها                                                                                  69

تجزیه و تحلیل داده ها                                                                                    71

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل یافته ها

تحلیل توصیفی                                                                                             73

تحلیل استنباطی                                                                                            76

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

بحث و نتیجه گیری                                                                                       81

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه

2-1- مبانی نظری.. 16

2-1-1- اختلال اضطراب اجتماعی.. 16

2-1-1-1- سیر و شیوع اختلال اضطراب اجتماعی.. 17

2-1-1-2- سبب شناسی اختلال اضطراب اجتماعی.. 18

2-1-1-2-1- عوامل زیستی.. 18

2-1-1-2-1- 1- ژنتیک…. 18

2-1-1-2-1-2- عصب زیست شناختی.. 19

2-1-1-2-2- عوامل سرشتی.. 19

2-1-1-2-2-1- بازداری رفتاری.. 19

2-1-1-2-3- عوامل محیطی.. 20

2-1-1-2-3-1- فرزندپروری.. 20

2-1-1-2-3-2- روابط دوستی با همسالان.. 21

2-1-1-2-3-4- سایر وقایع زندگی.. 22

2-1-1-2-4- رویکرد شناختی.. 23

2-1-1-2-4-1- مدل بک، امری و گرینبرگ (1985) 23

2-1-1-2-4-2- مدل کلارک و ولز (1995) 24

2-1-1-2-4-3- مدل رپی و هیمبرگ (1995) 27

2-1-1-2-5- مدل هافمن و بارلو (2002) 29

2-1-1-2-6- مدل رپی و اسپنس (2004) 31

2-1-2- سوگیری‌های فرآیند پردازش اطلاعات در اضطراب اجتماعی.. 34

2-1-2-1- سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی.. 34

2-1-2-1-1- مؤلفه‌های سوگیری توجه. 35

2-1-2-1-2- مکانیزم سوگیری توجه. 36

2-1-2-1-2-1- مدل شناختی بک و کلارک (1997) 36

2-1-2-1-2-2- مدل ویلیامز، واتز، مک‌لئود و متیوز (1997) 37

2-1-2-1-2-3- مدل اهمن (1996) 38

2-1-2-1-2-4- مدل ولز و متیوز (1994) 38

2-1-2-1-2-5- مدل انگیزشی-شناختی موگ و بردلی (1998) 39

2-1-2-1-2-6- نظریه کنترل توجه آیزنک، درخشان، سانتوس و کالوور (2007) 40

2-1-2-1-2-7- مدل بار–هیم (2007) 40

2-1-2-2- سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 41

2-2- پیشینه عملی.. 42

2-2-1- سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی.. 42

2-2-2- سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 45

2-2-3- برنامه تعدیل سوگیری شناختی.. 48

2-2-3-1- تعدیل سوگیری توجه در اضطراب اجتماعی.. 48

2-2-3-2- تعدیل سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 50

2-2-4- تعامل سوگیری توجه و سوگیری تفسیر در اضطراب اجتماعی.. 53

2-3- فرضیه‌ها و سوالات پژوهش…. 56

 

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- طرح پژوهش…. 58

3-2- جامعه آماری.. 58

3-3- نمونه و روش نمونه‌گیری.. 59

3-4- ابزار پژوهش…. 59

3-4-1- پرسشنامه هراس اجتماعی (SPIN) 59

3-4-2- پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز (LSAS) 60

3-4-3- فرم کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی (FNES-B) 61

3-4-4- پرسشنامه افسردگی بک (BDI) 61

3-4-5- آزمایه پروب دات… 62

3-4-6- پارادایم ارتباط کلمه-جمله (WSAP) 64

3-5- روش اجرا 65

3-6- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 66

 

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

4-1- آماره‌های توصیفی.. 68

4-1-1- آماره‌های توصیفی متغیر سن.. 68

4-1-2- آماره‌های توصیفی متغیر علائم اضطراب اجتماعی.. 69

4-1-3- آماره‌های توصیفی متغیر سطح اضطراب اجتماعی.. 70

4-1-4- آماره‌های توصیفی متغیر ترس از ارزیابی منفی.. 71

4-1-5- آماره‌های توصیفی متغیر سوگیری توجه. 72

4-1-6- آماره‌های توصیفی متغیر سوگیری تفسیر. 73

4-2- آزمون فرضیه‌ها و سوالات… 76

4-2-1- فرضیه اول.. 76

4-2-2- فرضیه دوم. 78

4-2-3- فرضیه سوم. 79

4-2-4- فرضیه چهارم. 81

4-2-5- سوال اول.. 82

4-2-6- سوال دوم. 83

4-2-7- سوال سوم. 84

4-2-8- سوال چهارم. 85

4-2-9- سوال پنجم.. 86

 

4-2-10- سوال ششم.. 88

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1- تبیین یافته‌ها 90

5-1-1- اثربخشی برنامه تعدیل سوگیری تفسیر بر سوگیری تفسیر. 90

5-1-2- اثربخشی برنامه تعدیل سوگیری تفسیر بر اضطراب اجتماعی
و ترس از ارزیابی منفی.. 93

5-1-3- اثربخشی برنامه اصلاح سوگیری توجه بر سوگیری توجه. 95

5-1-4- اثربخشی برنامه اصلاح سوگیری توجه بر اضطراب اجتماعی
و ترس از ارزیابی منفی.. 95

5-1-5- ارتباط مؤلفه‌های توجه و تفسیر برنامه تعدیل سوگیری شناختی.. 97

5-2- کاربردهای پژوهش…. 100

5-3- محدویت‌های پژوهش…. 101

5-4- پیشنهادات پژوهش…. 101

 

فهرست منابع

منابع فارسی.. 102

منابع انگلیسی.. 104

 

پیوست

برگه اطلاعات و رضایت‌نامه پژوهش…. 113

پرسشنامه هراس اجتماعی کانور (2000) 114

پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز (1987) 115

پرسشنامه ترس از ارزیابی منفی (1983) 116

پرسشنامه افسردگی بک…. 117

 

فهرست جدول‌ها

جدول 4-1- میانگین و انحراف معیار متغیر سن.. 68

یک مطلب دیگر :

جدول 4-2- میانگین و انحراف معیار متغیر علائم اضطراب اجتماعی.. 69

جدول 4-3- میانگین و انحراف معیار متغیر سطح اضطراب اجتماعی.. 70

جدول 4-4- میانگین و انحراف معیار متغیر ترس از ارزیابی منفی.. 71

جدول 4-5- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر منفی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 76

جدول 4-6- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر خنثی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 77

جدول 4-7- تحلیل کوواریانس سوگیری توجه در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 78

جدول 4-8- تحلیل کوواریانس علائم اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 80

جدول 4-9- تحلیل کوواریانس سطح اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 81

جدول 4-11- تحلیل کوواریانس سطح اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 83

جدول 4-12- تحلیل کوواریانس ترس از ارزیابی منفی در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 84

جدول 4-13- تحلیل کوواریانس ترس از ارزیابی منفی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 85

جدول 4-14- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر خنثی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 86

جدول 4-15- تحلیل کوواریانس سوگیری تفسیر منفی در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 86

جدول 4-16- تحلیل کوواریانس سوگیری توجه در شرایط تعدیل سوگیری تفسیر. 88

 

فهرست نمودارها

نمودار 4-1- میانگین متغیر سوگیری توجه گروه‌های چهار گانه. 72

نمودار 4-2- میانگین متغیر سوگیری تفسیر گروه آزمایش تعدیل تفسیر. 73

نمودار 4-4- میانگین متغیر سوگیری تفسیر گروه کنترل تعدیل تفسیر. 74

نمودار 4-5- میانگین متغیر سوگیری تفسیر گروه کنترل اصلاح توجه. 75

نمودار 4-6- میانگین تعدیل شده سوگیری ‌تفسیر منفی در شرایط تعدیل
‌سوگیری تفسیر. 77

نمودار 4-7- میانگین تعدیل شده سوگیری تفسیر خنثی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 78

نمودار 4-8- میانگین تعدیل شده سوگیری توجه در شرایط اصلاح سوگیری توجه. 79

نمودار 4-9- میانگین تعدیل شده علائم اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 80

نمودار 4-10- میانگین تعدیل شده سطح اضطراب اجتماعی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 81

جدول 4-11- تحلیل کوواریانس علائم اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 82

نمودار 4-11- میانگین تعدیل شده علائم اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 82

نمودار 4-12- میانگین تعدیل شده سطح اضطراب اجتماعی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 83

نمودار 4-13- میانگین تعدیل شده ترس از ارزیابی منفی در شرایط تعدیل
سوگیری تفسیر. 84

نمودار 4-14- میانگین تعدیل شده ترس از ارزیابی منفی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 85

نمودار 4-15- میانگین تعدیل شده سوگیری تفسیر خنثی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 87

نمودار 4-16- میانگین تعدیل شده سوگیری تفسیر منفی در شرایط اصلاح
سوگیری توجه. 87

 

فهرست شکل‌ها

شکل 2-1- مدل کلارک و ولز (1995) 27

شکل 2-2- مدل رپی و هیمبرگ (1995) 28

شکل 2-3- مدل هافمن و بارلو (2004) 30

شکل 2-4- مدل رپی و اسپنس (2004) 33

چکیده

2-2-2-1 ریشه های تحولی…………………………. 21

2-2-2-2 جنبه های ژنتیکی………………………… 22

2-2-2-3 جنبه های فیزیولوژیک…………………….. 22

2-2-2-4 جنبه های شناختی………………………………………………………………………………………… 23

2-2-2-5 جنبه های اجتماعی……………………….. 23

2-2-2-6 جنبه های اقتصادی……………………….. 24

2-2-2-7 جنبه های هیجانی………………………… 25

2-2-3 هیجان لذت……………………………….. 25

2-2-3-1 ریشه های تحولی…………………………. 25

2-2-3-2 جنبه های فیزیولوژیک…………………….. 26

2-2-3-3 جنبه های غریزی…………………………. 26

2-2-3-4 جنبه های شناختی………………………… 26

2-2-3-5 جنبه های اجتماعی……………………….. 27

2-3 سلامت روان…………………………………. 28

2-3-1 تاریخچه ی سلامت روان………………………. 28

2-3-2 مولفه های سلامت روان………………………. 29

2-3-3 تأثیر استرس و مهارت های مقابله ای بر سلامت روان. 32

2-3-4 تأثیر روابط بین فردی بر سلامت روان………….. 33

2-3-5 مداخلات مبتنی بر سلامت روان…………………. 34

2-4 مذهب و معنویت……………………………… 35

2-4-1 تاریخچه ی روانشناسی مذهب و معنویت………….. 35

2-4-2 وجوه تشابه و افتراق مذهب و معنویت………….. 36

2-4-3 شکل های سالم و ناسالم مذهب و معنویت………… 37

2-4-4 تأثیر مذهب و معنویت بر سلامت روان…………… 38

2-4-4-1معنادهی و مقابله با استرس………………… 38

2-4-4-2 روابط بین فردی…………………………. 39

2-4-5 تأثیر مذهب و معنویت بر هیجانات مثبت………… 39

2-4-6 یکپارچه سازی مذهب و معنویت در مداخلات سلامت روان     40

2-5 روان نمایشگری……………………………… 41

2-5-1 تاریخچه ی روان نمایشگری…………………… 41

2-5-2 ارکان روان نمایشگری………………………. 43

2-5-2-1 کارگردان………………………………. 43

2-5-2-2 شخص اول……………………………….. 44

2-5-2-3 یاور …………………………………. 44

2-5-2-4- حضار…………………………………. 44

2-5-3 صحنه ی اجرای روان نمایشگری………………… 44

2-5-4 مراحل روان نمایشگری………………………. 45

2-5-4-1 گرم کردن………………………………. 45

2-5-4-2 اجرا………………………………….. 45

2-5-4-3 مشارکت……………………………….. 47

2-5-5 عطش اجرا………………………………… 47

2-5-6 خودجوشی و خلاقیت………………………….. 48

2-5-7 کاردبردهای روان نمایشگری………………….. 49

2-5-8 انواع شکل های اجرای جلسات روان نمایشگری…….. 49

2-5-9 تکنیک های روان نمایشگری…………………… 50

2-5-9-1 تکنیک های مرحله ی گرم کردن………………. 50

2-5-9-2 تکنیک های مرحله ی اجرا………………….. 51

2-5-10 ظرفیت روان نمایشگری برای یکپارچه سازی با تجارب معنوی   52

2-6 پیشینه ی پژوهشی……………………………. 53

2-6-1 پژوهش های انجام شده در خارج از کشور………… 53

2-6-1-1 ارتباط بین متغیرهای مذهب/معنویت، شادی، لذت و سلامت روان 53

2-6-1-2 اثربخشی مداخلات روانشناختی یکپارچه شده با مذهب و معنویت 55

2-6-1-3 اثربخشی مداخلات مبتنی بر روان نمایشگری…….. 56

2-6-2 پژوهش های انجام شده در داخل کشور…………… 57

2-6-2-1 ارتباط بین متغیرهای مذهب/معنویت، شادی، لذت و سلامت روان 57

2-6-2-2 اثربخشی مداخلات روانشناختی یکپارچه شده با مذهب و معنویت 58

2-6-2-3 اثربخشی مداخلات مبتنی بر روان نمایشگری…….. 58

2-7 خلاصه و جمع بندی……………………………. 59

2-7-1 خلاصه ی پیشینه ی خارجی…………………….. 59

2-7-2 خلاصه ی پیشینه ی داخلی…………………….. 60

2-7-3 جمع بندی………………………………… 61

فصل سوم: روش پژوهش

3-1 مقدمه…………………………………….. 62

3-2 طرح کلی پژوهش……………………………… 62

3-3 متغیرهای پژوهش…………………………….. 63

3-4 جامعه ی آماری……………………………… 64

3-5 حجم نمونه و روش نمونه گیری………………….. 64

3-6 ابزارهای پژوهش…………………………….. 64

3-6-1 پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب………………….. 65

3-6-2 پرسشنامه ی شادکامی آکسفورد (OHQ)………….. 65

3-6-3 مقیاس لذت اسنیت- همیلتون (SHAPS)…………… 66

3-6-4 پرسشنامه ی سلامت عمومی 28 سوالی (GHQ-28) ……. 67

3-7 شیوه ی اجرای پژوهش…………………………. 67

3-8 برنامه ی مداخله……………………………. 68

3-9 روش تجزیه و تحلیل داده های پژوهش…………….. 70

 

 

فصل چهارم: نتایج پژوهش

4-1 مقدمه…………………………………….. 71

4-2- بررسی توصیفی داده­ها……………………….. 71

4-3 بررسی استنباطی داده­ها………………………. 77

4-3-1 تعیین متغیرهای همگام……………………… 78

4-3-2 پیش فرض نرمال بودن توزیع نمرات…………….. 78

4-3-3 پیش فرض های تساوی کواریانس ها و تساوی واریانس­ها 79

4-3-4 بررسی فرضیه­های پژوهش……………………… 80

4-3-4-1 فرضیه ی 1……………………………… 80

4-3-4-2 فرضیه ی 2……………………………… 83

4-3-4-3 فرضیه ی 3……………………………… 84

4-3-4-4 فرضیه ی 4……………………………… 84

4-3-4-5 فرضیه ی 5……………………………… 85

4-3-4-6 فرضیه ی 6……………………………… 85

4-3-4-7 فرضیه ی 7……………………………… 86

4-3-4-8 فرضیه ی 8……………………………… 86

4-3-4-9 فرضیه ی 9……………………………… 86

4-3-4-10 فرضیه ی 10……………………………. 86

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 مقدمه…………………………………….. 90

5-2 بحث در مورد یافته­های پژوهش …………………. 90

5-3 جمع بندی و نتیجه گیری………………………. 96

5-4 محدودیت های پژوهش………………………….. 96

5-5 پیشنهادها…………………………………. 97

5-5-1 پیشنهادهای پژوهشی………………………… 97

5-5-2 پیشنهادهای کاربردی……………………….. 97

پیوست­ها………………………………………. 99

یک مطلب دیگر :

پیوست­1: شرح جلسات مداخله ی روان نمایشگری با محتوای معنوی  99

پیوست­2: پرسشنامه ی شادکامی آکسفورد………………. 120

پیوست­3: مقیاس لذت اسنیت-همیلتون…………………. 122

پیوست­4: پرسشنامه ی سلامت عمومی 28 سوالی…………… 125

پیوست­5: پرسشنامه ی نگرش سنج مذهب………………… 128

منابع و مآخذ………………………………….. 130
فهرست شكل‌ها

شکل 1-1: مدل ساختاری مفروض رابطه ی بین نگرش مذهبی، شادی،‌ لذت و سلامت روان ……………………………………………… 9

شکل 4-1: مقایسه ی میانگین نمرات شادی دو گروه آزمایش و کنترل در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و

پیگیری……………………………………….. 74

شکل 4-2: مقایسه ی میانگین نمرات لذت دو گروه آزمایش و کنترل در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و

پیگیری……………………………………….. 75

شکل 4-3: مقایسه ی میانگین نمرات سلامت روان دو گروه آزمایش و کنترل در مراحل پیش آزمون،

پس آزمون و پیگیری………………………………. 77

شکل 4-4: مدل ساختاری مفروض رابطه ی بین نگرش مذهبی، شادی، لذت و سلامت روان……………………………………………… 87

شکل 4-5: مدل ساختاری اصلاح شده ی رابطه ی بین نگرش مذهبی، شادی، لذت و سلامت روان………………………………………….. 88

فهرست جدول ها
جدول 2-1: مولفه های13گانه ی سلامت روان، براساس طبقه بندی ارائه شده توسط کیس (2007)………………………………………. 31

جدول 3-1: سیمای کلی طرح پژوهش………………….. 63

جدول 3-2: خلاصه ی موضوعات و تکنیک های به کاررفته در هریک از جلسات روان نمایشگری…………………………………….. 70

جدول 4-1: میانگین و انحراف استاندارد نمرات نمونه ی اولیه ی پژوهش، به تفکیک جنسیت و وضعیت

تأهل……………………………………….. 72

جدول 4-2: میانگین و انحراف استاندارد نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری شادی، در دو گروه

آزمایش و کنترل……………………………….. 73

جدول 4-3: میانگین و انحراف استاندارد نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری لذت، در دو گروه

آزمایش و کنترل……………………………….. 74

جدول 4-4: میانگین و انحراف استاندارد نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سلامت روان، در دو

گروه آزمایش و کنترل………………… 76

جدول 4-5: نتایج ضریب همبستگی دو رشته ای نقطه ای، بین متغیرهای جمعیت شناختی با نگرش

مذهبی، شادی، لذت و سلامت روان…………………… 78

جدول 4-6: نتایج آزمون شاپیرو- ویلک در مورد پیش فرض نرمال بودن توزیع نمرات شادی، لذت و

سلامت روان، در دو گروه آزمایش و کنترل……………. 79

جدول 4-7: نتایج آزمون باکس در مورد پیش فرض تساوی کواریانس ها در مراحل پس آزمون و

پیگیری………………………………………. 79

جدول4-8: نتایج آزمون لوین در مورد پیش فرض تساوی واریانس ها در مراحل پس آزمون و پیگیری……………………………….. 80

جدول4-9: نتایج آزمون لامبدای ویلکس نمرات پس آزمون شادی، لذت و سلامت روان با کنترل نمرات

پیش آزمون شادی، لذت و سلامت روان………………… 81

جدول 4-10: نتایج آزمون لامبدای ویلکس نمرات پیگیری شادی، لذت و سلامت روان با کنترل نمرات

پیش آزمون شادی، لذت و سلامت روان……………….. 82

جدول 4-11: نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره به تفکیک هریک از متغیرهای شادی،‌ لذت و سلامت

روان، در مرحله ی پس آزمون……………………… 82

جدول 4-12: نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره به تفکیک هریک از متغیرهای شادی،‌ لذت و سلامت

روان، در مرحله ی پیگیری………………………. 83

جدول 4-13: اوزان رگرسیونی استاندارد مسیرهای مفروض بین متغیرهای نگرش مذهبی،‌شادی، لذت و

سلامت روان…………………………………… 85

جدول 4-14: نتایج تحلیل مسیر برای بررسی برازش مدل مفروض پژوهش در شاخص های برازش……………………………………….. 86

جدول 4-15: نتایج تحلیل مسیر برای بررسی برازش مدل اصلاح شده ی پژوهش در شاخص های

برازش……………………………………….. 88

2-4. سلامت روان و ایمان……………………………………………………………………………………………………………. 26

2-4-1. نظریات و الگوها………………………………………………………………………………………………………… 26

2-4-2. بررسی اصطلاحات قرآنی پیرامون سلامت روان…………………………………………………………….. 27

2-4-3. مفهوم سلامت روان در قرآن……………………………………………………………………………………….. 29

2-4-4. ویژگی­های سلامت روان در قرآن………………………………………………………………………………… 31

2-4-5. ایمان از چه راه­­هایی موجب سلامت روان می­شود………………………………………………………….. 33

2-5. شادکامی…………………………………………………………………………………………………………………………………. 34

2-5-1. تعریف شادکامی……………………………………………………………………………………………………….. 34

2-5-2. شادکامی و سلامت……………………………………………………………………………………………………. 34

2-5-3. شادکامی و اعتقادات مذهبی………………………………………………………………………………………. 34

2-5-4. سایر عوامل مؤثر بر شادکامی……………………………………………………………………………………… 35

2-6. سبک­های دل­ بستگی………………………………………………………………………………………………………….. 38

2-6-1. تعریف دل­بستگی………………………………………………………………………………………………………. 38

2-6-2. نظریه دل­بستگی بالبی………………………………………………………………………………………………. 38

2-6-3. طبقه­بندی کیفیت دل­بستگی نوزاد……………………………………………………………………………… 39

2-6-4. سبک­های دل­بستگی در بزرگسالان…………………………………………………………………………….. 41

2-7. منبع کنترل……………………………………………………………………………………………………………………….. 43

2-7-1. تعریف منبع کنترل…………………………………………………………………………………………………… 43

2-7-2. منبع کنترل درونی……………………………………………………………………………………………………. 43

2-7-3. منبع کنترل بیرونی…………………………………………………………………………………………………… 44

2-7-4. ویژگی­های افراد با منبع کنترل درونی…………………………………………………………………………. 44

2-7-5. ویژگی­های افراد با منبع کنترل بیرونی………………………………………………………………………… 45

2-8. پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………. 46

2-8-1. سلامت روان و ایمان………………………………………………………………………………………………….. 46

2-8-2. ارتباط سلامت روان با شادکامی، سبک­های دل­بستگی و منبع کنترل……………………………… 48

2-8-3. ارتباط ایمان با شادکامی، سبک­های دل­بستگی و منبع کنترل……………………………………….. 49

2-8-4. تحقیقات ترکیبی………………………………………………………………………………………………………. 51

 

2-8-5. فرضیه­های پژوهش……………………………………………………………………………………………………. 53

 

فصل سوم: روش تحقیق

3-1.مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 55

3-2. طرح پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………. 55

3-3. جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه‌گیری پژوهش…………………………………………………………….. 56

3-4. ابزارهای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………….. 56

3-4-1. ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ (GHQ-28)………………………………………………………………………… 56

3-4-2. پرسشنامه ایمان مذهبی…………………………………………………………………………………………….. 58

3-4-3. پرسشنامه شادکامی آکسفورد……………………………………………………………………………………… 58

3-4-4. پرسشنامه دل‌بستگی کولینز و رید……………………………………………………………………………… 59

3-4-5. مقیاس منبع کنترل راتر…………………………………………………………………………………………….. 60

3-5. روش تحلیل دادها……………………………………………………………………………………………………………….. 61

 

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

4-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………… 63

4-2. ویژگی­جمعیت شناختی نمونه­ی پژوهش……………………………………………………………………………….. 63

4-3. یافته­های توصیفی……………………………………………………………………………………………………………….. 64

4-4. یافته­های مربوط به فرضیه­های مستقیم پژوهش براساس رگرسیون گام به گام…………………………… 67

4-5. یافته­های مربوط به آزمون مدل پیشنهادی……………………………………………………………………………. 74

4-6. بررسی روابط غیرمستقیم با استفاده از رویکرد گام‌های علّی……………………………………………………… 78

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………… 86

5-2. بررسی برازش مدل پیشنهادی……………………………………………………………………………………………… 86

5-3. بررسی یافته­های مربوط به فرضیه­های پژوهش………………………………………………………………………. 87

5-4. محدودیت­های پژوهش………………………………………………………………………………………………………… 93

5-5. پیشنهاد­ات پژوهشی……………………………………………………………………………………………………………. 94

یک مطلب دیگر :

5-5. دلالت های ضمنی پژوهشی…………………………………………………………………………………………………. 94

 

فهرست منابع و مآخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 96

منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………. 101

 

فهرست جداول

جدول 4-1 فراوانی و درصد فراوانی دانشجویان به تفکیک جنسیت………………………………………………………… 63

جدول 4-2 فراوانی و درصد فراوانی دانشجویان به تفکیک جنسیت برحسب وضعیت تأهل……………………….. 64

جدول 4-3. شاخص‌های توصیفی سلامت عمومی به تفکیک جنسیت…………………………………………………….. 64

جدول 4-4. شاخص‌های توصیفی شادکامی به تفکیک جنسیت……………………………………………………………… 65

جدول 4-5. شاخص‌های توصیفی سبک‌های دل‌بستگی و سه زیر مقیاس آن به تفکیک جنسیت………………. 65

جدول 4-6. شاخص‌های توصیفی کانون کنترل به تفکیک جنسیت………………………………………………………… 66

جدول 4-7. شاخص‌های توصیفی ایمان مذهبی به تفکیک جنسیت……………………………………………………….. 66

جدول 4-8. پیش‌بینی سلامت روانی بر‌اساس ایمان مذهبی با استفاده از رگرسیون گام به گام………………….. 67

جدول 4-9. ضرایب رگرسیون، پیش‌بینی سلامت روان بر اساس ایمان مذهبی………………………………………… 67

جدول‌ 4-10. پیش‌بینی سلامت‌روانی بر‌اساس شادکامی با استفاده از روش رگرسیون گام‌به‌گام…………………. 68

جدول 4-11. ضرایب رگرسیون، پیش‌بینی سلامت روان بر اساس شادکامی……………………………………………. 68

جدول 4-12 پیش بینی سلامت روانی بر اساس سبک دلبستگی دوسوگرا با استفاده از روش رگرسیون گام ب69ه گام 69

جدول 4-13. ضرایب رگرسیون، پیش‌بینی سلامت روان بر اساس دل‌بستگی دوسوگرا……………………………… 69

جدول 4-14. پیش بینی شادکامی بر اساس ایمان مذهبی با استفاده از روش رگرسیون گام به گام…………. 70

جدول 4-15. ضرایب رگرسیون، پیش‌بینی شادکامی بر اساس ایمان مذهبی………………………………………….. 70

جدول 4-16. مدل رگرسیون، تحلیل واریانس، شاخص‌های آماری…………………………………………………………. 71

جدول 4-17. ضرایب رگرسیون، پیش‌بینی دل‌بستگی دوسوگرا بر اساس ایمان مذهبی………………………….. 71

جدول 4-18. مدل رگرسیون، تحلیل واریانس، شاخص‌های آماری…………………………………………………………. 72

جدول 4-19. ضرایب رگرسیون، پیش‌بینی سلامت روان بر اساس منبع کنترل……………………………………….. 72

جدول 4-20. مدل رگرسیون، تحلیل واریانس، شاخص‌های آماری…………………………………………………………. 73

جدول 4-21. ضرایب رگرسیون، پیش‌بینی منبع کنترل بر اساس ایمان مذهبی……………………………………… 73

جدول 4-22. پارامترهای اندازه‌گیری روابط مستقیم در مدل پیشنهادی…………………………………………………. 75

جدول 4-23. پارامترهای اندازه‌گیری روابط مستقیم در مدل اصلاح شده………………………………………………… 76

جدول 4-24. ویژگی‌های نیکویی برازش مدل اصلاح شده…………………………………………………………………….. 77

جدول 4-25. ضرایب همبستگی ساده بین سه ایمان مذهبی، شادکامی و سلامت روان……………………………. 78

جدول 4-26. مدل رگرسیون، تحلیل واریانس ایمان مذهبی از طریق شادکامی برسلامت روان…………………. 79

جدول 4-27. ضرایب رگرسیون،ایمان مذهبی بر سلامت روان از طریق شادکامی…………………………………….. 79

جدول 4-28. ضرایب همبستگی ساده بین سه متغیر ایمان مذهبی، منبع کنترل و سلامت روان………………. 80

جدول 4-29. ضرایب همبستگی ساده بین سه متغیر ایمان مذهبی، دل‌بستگی دوسوگرا و سلامت روان……. 81

جدول 4-30. مدل رگرسیون، تحلیل واریانس ایمان مذهبی از طریق دل‌بستگی دوسوگرا بر سلامت روان…. 82

جدول 4-31. ضرایب رگرسیون، ایمان مذهبی بر سلامت روان از طریق دل‌بستگی دوسوگرا…………………….. 82

جدول 4-32. ضرایب همبستگی ساده بین پنج متغیر ایمان مذهبی، دل‌بستگی دوسوگرا، منبع کنترل، شادکامی و سلامت روان   83

جدول 4-33. مدل رگرسیون، تحلیل واریانس، ایمان مذهبی، از طریق دل‌بستگی دوسوگرا، منبع کنترل، شادکامی و سلامت روان             84

جدول 4-34. ضرایب رگرسیون، تأثیر ایمان مذهبی، از طریق دل‌بستگی دوسوگرا، منبع کنترل، شادکامی بر سلامت روان           84

 

فهرست نمودارها

نمودار 4-1. ضرایب استاندارد مدل پیشنهادی……………………………………………………………………………………… 74

نمودار 4-2. ضرایب استاندارد مدل اصلاح شده، تأثیرگذاری ایمان مذهبی بر سلامت روان با میانجی‌گری دل‌بستگی دوسوگرا و شادکامی در دانشجویان……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

نمودار 4-3 رابطه‌ی میانجی ایمان مذهبی و سلامت روان از طریق شادکامی…………………………………………… 78

نمودار 4-4 رابطه‌ی میانجی ایمان مذهبی و سلامت روان از طریق منبع کنترل…………………………………….. 80

نمودار 4-5 رابطه‌ی میانجی ایمان مذهبی و سلامت روان از طریق دل‌بستگی دوسوگرا……………………………. 81

نمودار 4-6 رابطه‌ی میانجی ایمان مذهبی با سلامت روانی از طریق شادکامی، دل‌بستگی دوسوگرا و منبع کنترل         83

1-6-4- عزت نفس آشکار ………………………………………………………………………………………………………… 14

 

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه

2-1- مبانی نظری ……………………………………………………………………………………………………………………… 16

2-1-1-اختلال اضطراب اجتماعی …………………………………………………………………………………………. 16

2-1-1-1-شیوع اختلال اضطراب اجتماعی …………………………………………………………………………. 17

2-1-1-2-تفاوت‌های جنسیتی در اضطراب اجتماعی …………………………………………………………… 18

2-1-1-3-سبب شناسی …………………………………………………………………………………………………………… 19

2-1-1-3-1- تبیین‌های روان پویشی …………………………………………………………………………………….. 19

2-1-1-3-2- تبیین‌های انسانی نگر و هستی نگر …………………………………………………………………. 19

2-1-1-3-3- تبیین‌های رفتاری ……………………………………………………………………………………………… 19

2-1-1-3-4- تبیین‌های شناختی …………………………………………………………………………………………… 20

2-1-1-3-4-1- الگوی طرحواره‌ای بک ………………………………………………………………………………….. 20

2-1-1-3-4-2- مدل کلارک و ولز (1995) ………………………………………………………………………… 22

2-1-1-3-4-3- مدل راپی و هیمبرگ (1995) ……………………………………………………………………. 23

2-1-1-3-4-4- مدل هافمن و بارلو (2002) ………………………………………………………………………… 24

2-1-1-3-4-5- تبیین‌های مبتنی بر عوامل فرهنگی- اجتماعی ……………………………………….. 25

2-1-1-3-4-6- تبیین‌های زیستی ……………………………………………………………………………………….. 26

2-1-1-3-4-7- مدل کیمبرل (2008) …………………………………………………………………………………. 27

2-1-1-3-4-8- نظریه تکاملی اضطراب اجتماعی گیلبرت ……………………………………………….. 28

2-1-1-3-4-9- مدل راپی و اسپنس (2004) ……………………………………………………………………… 28

2-1-1-4- راهبردهای درمانی اضطراب اجتماعی …………………………………………………………………. 31

2-1-1-4-1-دارودرمانی …………………………………………………………………………………………………………… 32

2-1-1-4-2-روان درمانی …………………………………………………………………………………………………………. 33

2-1-1-4-2-1- رفتاردرمانی ……………………………………………………………………………………………………. 33

2-1-1-4-2-1-1- حساسیت زدایی تدریجی ………………………………………………………………………… 33

2-1-1-4-2-1-2- مواجهه درمانی ……………………………………………………………………………………….. 34

2-1-1-4-2-1-3- آموزش مهارت­های اجتماعی ………………………………………………………………… 34

2-1-1-4-2-2- شناخت درمانی ……………………………………………………………………………………………. 35

2-1-1-5-همایندی …………………………………………………………………………………………………………………. 37

2-1-1-6-مقایسه با دیگر سازه ها ……………………………………………………………………………………………. 38

2-1-1-6-1- اختلال اضطراب اجتماعی و کم‌رویی ……………………………………………………………… 38

2-1-1-6-2- اختلال اضطراب اجتماعی و آگورافوبیا ……………………………………………………………. 39

2-1-1-6-3- اختلال اضطراب اجتماعی و اضطراب طبیعی ………………………………………………… 40

2-1-1-6-4- اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال شخصیت اجتنابی………………………………….. 41

2-1-2-عزت نفس………………………………………………………………………………………………………………………. 44

2-1-2-1-نظریاتی در باب نگرش خود ………………………………………………………………………………….. 44

2-1-2-1-1- دسترس‌پذیری و نیروی تداعی ………………………………………………………………………. 44

2-1-2-1-2- دیدگاه دسترس پذیری نگرش …………………………………………………………………………. 45

2-1-2-1-3- الگوی MODE فازیو ……………………………………………………………………………………….. 46

2-1-2-1-4- یادگیری تداعی‌گرایانه ……………………………………………………………………………………… 46

2-1-3- آستانه‌ها ……………………………………………………………………………………………………………………… 47

2-1-3-1- ادراک زیر آستانه‌ای ……………………………………………………………………………………………….. 48

2-1-3-2- اثرات ادراک زیرآستانه‌ای ………………………………………………………………………………………. 49

2-1-3-2-1- همبسته‌های عصبی ………………………………………………………………………………………… 50

2-1-3-2-2- اثرات هیجانی و ارزشی …………………………………………………………………………………….. 50

2-1-3-2-3- اثرات معنایی پایه …………………………………………………………………………………………….. 50

2-1-3-2-4- قضاوت‌های اجتماعی ………………………………………………………………………………………… 51

2-1-3-2-5- رفتار ………………………………………………………………………………………………………………….. 51

2-1-4- فرایندهای ضمنی ……………………………………………………………………………………………………… 52

2-1-5- شرطی سازی ارزشی …………………………………………………………………………………………………. 53

2-1-5-1- شرطی‌سازی ارزشی و شرطی‌سازی پاولفی ………………………………………………………… 55

2-1-5-2- شباهت‌های شرطی‌سازی ارزشی (EC) و شرطی‌سازی پاولفی (PC) ………………… 56

2-1-5-3- تفاوت‌های شرطی‌سازی ارزشی و شرطی‌سازی پاولفی ……………………………………….. 58

2-1-5-5- رویکردهای نظری شرطی سازی ارزشی ……………………………………………………………….. 60

2-1-5-5-1- دیدگاه انتسابی …………………………………………………………………………………………………… 60

2-1-5-5-2- دیدگاه کل‌گرایانه ……………………………………………………………………………………………… 61

2-1-5-5-3- دیدگاه اسناد نادرست ضمنی …………………………………………………………………………… 61

2-1-5-5-4- دیدگاه طبقه‌بندی مفهومی ……………………………………………………………………………… 62

2-1-5-5-6- دیدگاه گزاره‌ای …………………………………………………………………………………………………. 63

2-1-5-6- کاربردهای شرطی سازی ارزشی …………………………………………………………………………… 64

2-2- پیشینه عملی …………………………………………………………………………………………………………………. 65

2-3- سوالات پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………… 78

 

فصل سوم: روش پژوهش

3-1- نوع پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………….. 80

3-2-جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………… 80

3-3- نمونه و روش نمونه‌گیری ………………………………………………………………………………………………. 80

3-4- ابزار پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………….. 81

3-4-1- پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز (LSAS) ……………………………………………………… 81

3-4-2- پرسشنامه هراس اجتماعی (SPIN) ……………………………………………………………………….. 82

3-4-3- مقیاس عزت نفس روزنبرگ …………………………………………………………………………………….. 83

3-4-4-پرسشنامه افسردگی بک …………………………………………………………………………………………….. 84

3-4-5- آزمون تداعی ضمنی (IAT) ……………………………………………………………………………………… 85

 

3-4-5- 1- ساخت آزمون سنجش عزت نفس ضمنی (IAT) ……………………………………………. 85

3-4-5- 2- ساخت آزمون سنجش ترس از ارزیابی منفی ضمنی (IAT) ………………………… 87

3-4-6- برنامه آموزش شرطی سازی ارزشی زیر آستانه‌ای ………………………………………………… 87

3-5- روش اجرا ……………………………………………………………………………………………………………………….. 88

3-6- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات ………………………………………………………………………………………. 89

 

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

4-1-آماره‌های توصیفی مربوط به متغیرهای جمعیت‌شناختی …………………………………………….. 91

4-2- تحلیل توصیفی داده‌ها …………………………………………………………………………………………………….. 93

4-3- تحلیل استنباطی داده‌ها ………………………………………………………………………………………………….. 96

4-3-1- سوال اول …………………………………………………………………………………………………………………….. 98

4-3-2- سوال دوم …………………………………………………………………………………………………………………… 99

4-3-3- سوال سوم ………………………………………………………………………………………………………………….. 100

4-3-4- سوال چهارم ……………………………………………………………………………………………………………….. 100

4-3-5- سوال پنجم ……………………………………………………………………………………………………………….. 101

4-3-6- سوال ششم ………………………………………………………………………………………………………………… 102

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال اول پژوهش ………………………………………………………….. 104

5-2- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال دوم پژوهش ………………………………………………………….. 106

5-3- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال سوم پژوهش ………………………………………………………… 108

5-4- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال چهارم پژوهش ……………………………………………………… 109

5-5- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال پنجم پژوهش ……………………………………………………….. 110

5-6- بحث و نتیجه‌گیری در مورد سوال ششم پژوهش ……………………………………………………….. 11

5-7- یکپارچه‌نگری پژوهش ……………………………………………………………………………………………………. 113

5-8- کاربردهای نظری پژوهش ………………………………………………………………………………………………. 113

5-9- کاربردهای عملی پژوهش ………………………………………………………………………………………………. 114

5-10- محدودیت‌های پژوهش ………………………………………………………………………………………………. 114

یک مطلب دیگر :

5-11- پیشنهادهای پژوهش …………………………………………………………………………………………………… 15

5-11-1- پیشنهادهای کاربردی ……………………………………………………………………………………………. 115

5-11-2- پیشنهادهای پژوهشی …………………………………………………………………………………………….. 115

 

فهرست منابع و مآخذ

منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………………. 116

منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 120

 

پیوست‌ها

برگه اطلاعات و رضایت نامه پژوهش………………………………………………………………………………………… 131

پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ…………………………………………………………………………………………………. 132

پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز……………………………………………………………………………………. 133

پرسشنامه اضطراب اجتماعی SPIN ………………………………………………………………………………………. 135

پرسشنامه افسردگی بک …………………………………………………………………………………………………………… 136

اسلایدهای مرتبط با آزمون عزت نفس ضمنی………………………………………………………………………… 139

اسلایدهای مرتبط با آزمون ترس از ارزیابی منفی ضمنی……………………………………………………… 1

فهرست جدول‌ها

جدول 4-1- میانگین و انحراف استاندارد سن در دو گروه آزمایش و کنترل……………………….. 91

جدول4-2- میانگین و انحراف استاندارد تحصیلات در دو گروه آزمایش و کنترل……………….. 92

جدول4-3- داده‌های توزیع فراوانی وضعیت تاهل در گروه آزمایش …………………………………….. 92

جدول4-4- داده‌های توزیع فراوانی وضعیت تاهل در گروه کنترل ……………………………………….. 93

جدول 4-5- داده‌های توصیفی متغیر نمره عزت نفس ضمنی ……………………………………………… 93

جدول4-6- داده‌های توصیفی متغیر ترس از ارزیابی منفی ضمنی ……………………………………… 94

جدول4-7- داده‌های توصیفی اضطراب اجتماعی ………………………………………………………………….. 94

جدول4-8- داده‌های توصیفی متغیر اضطراب اجتماعی لیبوویتز………………………………………….. 95

جدول4-9- داده‌های توصیفی متغیر عزت نفس آشکار (روزنبرگ) میانگین ……………………….. 95

جدول4-10- آزمونt مستقل متغیر سن …………………………………………………………………………………. 96

جدول 4-11- آزمونt مستقل متغیر اضطراب اجتماعی ………………………………………………………… 96

جدول 4-12- آزمونt مستقل متغیر اضطراب اجتماعی (لیبوویتز) ………………………………………. 96

جدول4-13- آزمونt مستقل متغیر عزت نفس آشکار (روزنبرگ) ………………………………………… 97

جدول 4-14- آزمونt مستقل متغیر عزت نفس ضمنی ………………………………………………………. 97

جدول4-15- آزمونt مستقل متغیر ترس از ارزیابی منفی ضمنی ……………………………………….. 97

جدول4-16- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر عزت نفس ضمنی …………………………………….. 98

جدول4-17- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر ترس از ارزیابی منفی ضمنی …………………… 99

جدول4-18- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر اضطراب اجتماعی …………………………………… 100

جدول4-19- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر سطح اضطراب اجتماعی ………………………… 101

جدول4-20- تحلیل کوواریانس یک راهه متغیر عزت نفس آشکار (روزنبرگ) ………………….. 102

جدول4-21- همبستگی عزت نفس آشکار (روزنبرگ) و عزت نفس ضمنی ……………………. 102
چکیده

اختلال اضطراب اجتماعی، رایج‌ترین اختلال اضطرابی و سومین اختلال شایع روان‌پزشکی به حساب می‌آید. امروزه پژوهش‌های بالینی در حوزه بررسی سازوکارهای زیربنایی اضطراب اجتماعی به منظور دستیابی به درمان‌های موثر به خصوص درمان‌های شناختی افزایش چشم‌گیری پیدا کرده است. افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی تداعی‌های خودکار منفی نسبت به خود داشته و به دنبال آن انتظار مورد ارزیابی منفی قرار گرفتن از جانب دیگران را دارند. در واقع عزت نفس ضمنی آن‌ها پایین و ترس از ارزیابی منفی ضمنی‌شان بالاست. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای بر افزایش عزت نفس ضمنی و کاهش ترس از ارزیابی منفی ضمنی و ارزیابی اثربخشی این روش بر کاهش سطح اضطراب اجتماعی، از بین رفتن اختلال و عزت نفس آشکار در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی است. در این پژوهش دو گروه از افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی که در هر گروه 20 نفر به طور تصادفی گمارده شده بودند، قرار گرفتند. در ابتدا هر دو گروه پرسشنامه‌های اضطراب اجتماعی کانور، اضطراب اجتماعی لیبوویتز، عزت نفس روزنبرگ و افسردگی بک را تکمیل کرده، سپس با استفاده از آمایه رایانه‌ای IAT نمره عزت نفس ضمنی و ترس از ارزیابی منفی ضمنی‌شان مورد سنجش واقع شد. در مرحله بعد مداخله شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای به مدت 3 روز نامتوالی بر روی گروه آزمایش اجرا شد. تمام این مراحل برای گروه کنترل نیز با اجرای مداخله شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای با محرک خنثی انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که شرطی‌سازی ارزشی زیرآستانه‌ای منجر به افزایش عزت نفس ضمنی و کاهش ترس از ارزیابی منفی ضمنی افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی شد. همچنین سطح اضطراب اجتماعی این افراد کاهش پیدا کرد ولی تغییر قابل توجهی در کل اختلال اضطراب اجتماعی و عزت نفس آشکار آن‌ها مشاهده نشد.