فصل اول : مقدمه

1-1 کشف مواد رشد گیاهی. 2

1-1-1 جیبرلین­ها.. 2

1-1-1 سایتوکنین­ها. 2

1-2 خلاصه­ای درباره­ی تنظیم­کننده رشد گیاهی جیبرلین­ و سیتوکنین­ها   3

1-2-1 جیبرلین­ها.. 3

1-2-2 سایتوکنین­ها. 5

1-3 اثرات فیزیولوژیکی جیبرلین­ها.. 6

1-4 بیوسنتز سیتوکنین­ها. 8

1-4-1 سیتوکنین­های ترکیبی و آزاد و تجزیه آن­ها.. 8

1-4-2 اثرات فیزیولوژیکی سیتوکنین­ها. 9

1-5 اثرات مواد رشد گیاهی در فرآیندهای فتوسنتزی و تقسیط مواد غذایی  11

1-5-1 جیبرلین­ها و فتوسنتز.. 11

1-5-2 سیتوکنین­ها و فتوسنتز.. 14

1-6 معرفی گیاهان مورد مطالعه. 17

فصل دوم: بررسی منابع. 19

2-1 اثرات تنظیم­کننده­های رشد گیاهی.. 20

2-1-1 اثرات تنظیم­کننده­های رشد گیاهی بر تغییرات مورفولوژیکی.. 20

2-1-2 اثرات تنظیم کننده­های رشد گیاهی بر تغییرات فیزیولوژیکی  30

2-3 هدف از پژوهش. 31

فصل سوم: مواد و روشهای آزمایشگاهی. 32

3-1 شرایط اقلیمی محل اجرای آزمایش. 33

3-2 تهیه ظروف کاشت و خاک گلدان. 33

3-3 آماده کردن گیاهان.. 33

3-4 تیمارها. 34

3-5 مواد شیمیایی مورد استفاده در پژوهش. 36

3-6 طرح مورد استفاده تیمارهای آزمایش. 36

3-7 عملیات داشت.. 37

3-7-1 آبیاری. 37

3-7-2 کوددهی. 37

3-8- کاربرد هورمونها روی گیاهان. 37

3-9 پارامترهای رشدی و مورفولوژیک. 37

3-9-1 ارتفاع گیاه. 37

3-9-2 قطرساقه گیاه. 37

3-9-3 تعداد برگ. 38

3-9-4 شاخص سطح برگ …………………………………………………………………………………..38

3-9-5 میزان شاخص کلروفیل. 38

3-9-6 تعداد میانگره. 39

3-9-7 طول شاخه جانبی. 39

3-9-8 تعداد شاخه جانبی. 39

3-9-9 حجم ریشه. 39

3-9-10 طول ریشه. 39

3-9-11 وزن تر برگ، ساقه، ریشه و کل گیاه. 39

3-9-12 وزن خشک برگ، ساقه، ریشه و کل گیاه. 39

3-10-6-2 پارامترهای بیوشیمیایی. 40

3-10-1 سنجش مقدار کلروفیل و کاروتنوئید. 40

3-10-2 قندهای احیاكننده. 41

3-10-2-1 رسم منحنی استاندارد. 41

3-10-2-3 تهیه محلول‌های مورد نیاز. 41

3-10-2-4 تهیه محلول سولفات مس. 41

3-5-6-4 تهیه محلول فسفومولیبدیك اسید. 41

3-10-3 کربوهیدرات­های محلول.. 42

3-10-3-1 رسم منحنی استاندارد. 42

3-10-3-2 تهیه معرف آنترون. 42

3-11 آنالیز آماری. 43

3-10-3-2 منحنی­های استاندارد مورد استفاده.. 44

فصل چهارم: نتایج. 45

4-1 نتایج آزمایش گیاه برگ زینتی آرالیای دروغین. 46

4-1-1 پارامترهای مورد مطالعه، 60 روز پس از اولین محلولپاشی.. 46

4-1-1-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 46

4-1-1-1-1 قطر ساقه. 46

4-1-1-1-2 ارتفاع گیاه. 46

4-1-1-1-3 سطح برگ. 46

4-1-1-1-4 تعداد برگ.. 47

4-1-1-1-5 محتوای کلروفیل برگ. 47

4-1-1-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 47

4-1-2 پارامترهای مورد مطالعه، 120 روز پس از اولین محلولپاشی  51

4-1-2-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 51

4-1-2-1-1 ارتفاع گیاه.. 51

4-1-2-1-2 قطر ساقه. 51

4-1-2-1-3 محتوای کلروفیل برگ. 51

4-1-2-1-4 سطح برگ.. 52

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

4-1-2-1-5 تعداد برگ.. 52

4-1-2-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 52

4-1-3 پارامترهای مورد مطالعه، 180 روز پس از اولین محلولپاشی  56

4-1-3-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 56

4-1-3-1-1 ارتفاع گیاه.. 56

4-1-3-1-2 قطر ساقه.. 56

4-1-3-1-3 فواصل میانگره. 56

4-1-3-1-4 تعداد شاخه. 56

4-1-3-1-5 سطح برگ. 57

4-1-3-1-6 تعداد برگ. 57

4-1-3-1-7 حجم ریشه.. 57

4-1-3-1-8 طول ریشه.. 58

4-1-3-1-9 وزن تر برگ، ساقه، ریشه و وزن کل. 58

4-1-3-1-10 وزن خشک برگ، ساقه، ریشه و وزن کل. 58

4-1-3-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 59

4-1-3-3 پارامترهای شیمایی. 64

4-1-3-3-1 قندهای احیاء. 64

4-1-3-3-2 کربوهیدرات محلول. 64

4-2 نتایج آزمایش گیاه برگ زینتی شفلرا اکتینوفیلا. 65

4-2-1 پارامترهای مورد مطالعه، 60 روز پس از اولین محلولپاشی. 65

4-2-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 65

4-2-1-1 ارتفاع گیاه. 65

4-2-1-2 قطر ساقه. 65

4-2-1-3 سطح برگ. 66

4-2-1-4 تعداد برگ. 66

4-2-1-5 شاخص کلروفیل. 66

4-2-1-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 67

4-2-2 پارامترهای مورد مطالعه، 120 روز پس از اولین محلولپاشی  71

یک مطلب دیگر :

4-2-2-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 71

4-2-2-1-1 ارتفاع گیاه. 71

4-2-2-1-2 قطر ساقه. 71

4-2-2-1-3 شاخص کلروفیل. 71

4-2-2-1-4 سطح برگ. 72

4-2-2-1-5 تعداد برگ. 72

4-2-2-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 72

4-2-3 پارامترهای مورد مطالعه، 180 روز پس از اولین محلولپاشی  77

4-2-3-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 77

4-2-3-1-1 ارتفاع گیاه. 77

4-2-3-1-2 قطر ساقه. 77

4-2-3-1-3 شاخص کلروفیل. 77

4-2-3-1-5 حجم ریشه. 78

4-2-3-1-6 سطح برگ. 78

4-2-3-1-7 تعداد برگ. 78

4-2-3-1-8 طول ریشه. 78

4-2-3-1-9 فواصل میانگره. 79

4-2-3-1-10 وزن تر برگ، ساقه، ریشه و وزن کل. 79

4-2-3-1-11 وزن خشک برگ، ساقه، ریشه و وزن کل. 79

4-2-3-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 80

4-2-3-3 پارامترهای شیمایی. 86

4-2-3-3-1 قندهای احیاء. 86

4-2-3-3-2 کربوهیدرات محلول. 86

4-3 نتایج آزمایش گیاه برگ زینتی فیکوس بنجامین. 87

4-3-1 پارامترهای مورد مطالعه، 60 روز پس از اولین محلولپاشی. 87

4-3-1-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 87

4-3-1-1-1 ارتفاع گیاه. 87

4-3-1-1-2 قطر ساقه. 88

4-3-1-1-2 تعداد شاخه. 88

4-3-1-1-3 طول شاخه­های جانبی.. 88

4-3-1-1-4 سطح برگ. 88

4-3-1-1-5 تعداد برگ. 89

4-3-1-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 89

4-3-2 پارامترهای مورد مطالعه، 120 روز پس از اولین محلولپاشی  93

4-3-2-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 93

4-3-2-1-1 ارتفاع گیاه. 93

4-3-2-1-2 قطر ساقه. 93

4-3-2-1-3 تعداد شاخه. 93

4-3-2-1-4 طول شاخه جانبی. 94

4-3-2-1-5 سطح برگ. 94

4-3-2-1-6 تعداد برگ. 94

4-3-2-2 پارامترهای رنگدانه­های فتوسنتزی.. 94

4-3-3 پارامترهای مورد مطالعه، 180 روز پس از اولین محلولپاشی  99

4-3-3-1 پارامترهای مورفولوژیکی. 99

4-3-3-1-1 ارتفاع گیاه. 99

4-3-3-1-2 قطر ساقه. 99

4-3-3-1-3 تعداد شاخه. 99

4-3-3-1-4 طول شاخه جانبی. 99

4-3-3-1-5 سطح برگ. 100

4-3-3-1-6 تعداد برگ. 100

فصل اول مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل دوم مروری بر منابع…………………………………………………………………………………………………………..4

1-2 تاریخچه و کاربرد…………………………………………………………………………………………………..5

2-2 ذوب و ریخته گری آلیاژ NiTi……………………………………………………………………………….6

3-2 فازهای ثانویه در آلیاژهای NiTi غنی از Ni……………………………………………………………..7

4-2 رسوب Ni₄Ti₃ …………………………………………………………………………………………………..12

5-2 عملیات حرارتی(پیرسازی) …………………………………………………………………………………..15

1-5-2 مقدمه ای بر وجود فاز R……………………………………………………………………..15

2-5-2 استحاله فازی مارتنزیتی دو مرحله ای و سه مرحله ای……………………………..16

3-5-2 توضیحات ریز ساختاری و کریستالوگرافی……………………………………………….20

6-2 بررسی خواص مکانیکی………………………………………………………………………………………..23

1-6-2 خاصیت سوپرالاستیکی………………………………………………………………………….23

2-6-2 اثر حافظه داری…………………………………………………………………………………..24

3-6-2 بررسی رفتار سوپر الاستیسیته آلیاژ NiTi55…………………………………………..30

4-6-2 اثر دمای پیرسازی بر تنش تسلیم…………………………………………………………….36

5-6-2 اثر اندازه رسوبات بر رفتار تنش-کرنش………………………………………………….37

6-6-2 سختی در آلیاژ های NiTi غنی از نیکل………………………………………………….39

1-6-6-2 سختی در آلیاژ های NiTi غنی از نیکل………………………………….39          2-6-6-2 اثر عملیات حرارتی برروی سختی………………………………………….39

فصل سوم روش انجام آزمایش………………………………………………………………………………………………….42

    1-3 ریخته گری………………………………………………………………………………………………………….43

2-3 عملیات همگن سازی و محلول سازی…………………………………………………………………….46

3-3 تست DSC ……………………………………………………………………………………………………….47

4-3 نورد……………………………………………………………………………………………………………………48

5-3 نمونه سازی…………………………………………………………………………………………………………49

6-3 عملیات حرارتی……………………………………………………………………………………………………49

7-3 بررسی ریزساختاری……………………………………………………………………………………………..52

8-3 تست کشش و سختی……………………………………………………………………………………………52

فصل چهارم نتایج و بحث…………………………………………………………………………………………………………54

1-4 همگن سازی و بررسی ریزساختاری……………………………………………………………………….55

1-1-4 اثر محیط سرد کنندگی بر رفتار استحاله ای………………………………………………66

2-4 محلول سازی……………………………………………………………………………………………………….68

3-4 سختی نمونه های همگن شده و عملیات محلولی شده………………………………………………70

4-4 عملیات حرارتی پیرسازی………………………………………………………………………………………73

5-4 سختی……………………………………………………………………………………………………………….105

5- نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………..108

پیوست1: لیست مقالات ارائه شده……………………………………………………………………………………………111

مراجع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………………….. 112

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………… 115

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل ها

شکل1-2 دیاگرام دیاگرام فازی آلیاژ دوتایی NiTi ………………………………………………………………………9

شکل2-2 دیاگرام TTT آلیاژ NiTi52 …………………………………………………………………………………….11

شکل3-2 تصویر الکترونی رسوبات Ni₄Ti₃ در آلیاژ Ti-51Ni پیرشده در k773 برای ks540………12

شکل4-2 توزیع همگن رسوبات Ni₄Ti₃ (براساس تعداد ذرات بر واحد حجم) بعد از 1 ساعت پیرسازی همراه با تنش در ^oC500 و MPa8. نواحی مرز دانه و داخل دانه توسط مونتاژ تصویر TEM نمایش داده شده اند……………………………………………………………………………………………………………….. 14

شکل5-2 شکل گیری واریانت های کریستالوگرافی Ni4Ti3 نزدیک و دور از مرز دانه………………….14

شکل6-2 پایداری فاز B2،R و B19’ در آلیاژ دوتایی NiTi غنی از نیکل. وجود موانع (رسوبات، نابجایی ها) شکل گیری B19’ را ازنظر انرژی مشکل می کند در حالی که بر شکل گیری فاز R تاثیری ندارد………………………………………………………………………………………………………………………………………17

شکل7-2 منحنی شماتیک DSC که دو پیک گرمازا در هنگام سرد کردن و یک پیک در هنگام گرم کردن از خود نشان می دهد…………………………………………………………………………………………………….. 18

شکل8-2 تغییر اجزای منحنی DSC از دو مرحله در زمان کوتاه پیرسازی به سه مرحله در زمان های متوسط و سپس برگشت به دو مرحله در زمان های خیلی طولانی پیرسازی…………………………………….19

شکل9-2 نمایش شماتیکی از تئوری های استحاله چند مرحله ای:a) تئوری ریزساختاری که در آن مرز دانه های فرعی باعث ایجاد مانع بر سر راه رشد B19’ می شود[28و27]. B) استحاله مارتنزیتی چند مرحله ای به دلیل میدان های تنشی پیوسته در اطراف رسوبات. حتی اگر تنش قوی نباشد، تغییر در مقدار نیکل می تواند دلیل این پدیده باشد…………………………………………………………………………………………. 21

شکل10-2a)ریزساختار TEM آلیاژ NiTi غنی از نیکل پلی کریستال با رسوبات نا همگن   b) منحنی DSC مربوطه که سه پیک را درهنگام سرد کردن نشان می دهد …………………………………………………..22

شکل 11-2 رسوب ترجیحی فاز Ni₄Ti₃ در مرز دانه و نزدیک Ti₄Ni₂O در داخل دانه بعد از پیرسازی در a) 1 ساعت و b) 10 ساعت…………………………………………………………………………………. 23

شکل12-2 نمایش شماتیک استحاله حافظه داری………………………………………………………………………. 24

شکل13-2 مدل ساده شده استحاله مارتنزیتی………………………………………………………………………………25

شکل14-2 دیاگرام سه بعدی تنش-کرنش-دما برای نایتینول…………………………………………………………26

شکل15-2 منحنی تنش کرنش نمونه NiTi51 آنیل محلولی شده………………………………………………….27

شکل16-2 منحنی های تنش کرنش نمونه های پیرسخت شده در زمان های a)10،b)20،c)30،d)60 و e)120 دقیقه…………………………………………………………………………………………………………………………. 29

شکل17-2a)تاثیر زمان پیرسختی بر تنش پلاتو بالایی b) تاثیر زمان پیرسختی بر تنش پلاتو پایینی……29

شکل18-2a)تصویراپتیکی نمونه NiTi55 AR. b,c) تصویر TEM رسوب Ni₃Ti و d) حضور رسوب Ni₃Ti در ساختار AR. به تغییر شکل شدید رسوبات Ni₃Ti به دلیل نورد گرم اولیه توجه شود……………………………………………………………………………………………………………………………………….31

شکل19-2 تصویراپتیکی a)نمونه NiTi50 AR. b,) نمونه NiTi50 آنیل محلولی شده (^oC1100) و کوئنچ شده در آب، به مارتنزیت دوقلویی توجه شود. c)نمونه NiTi55 محلولی شده (^oC1100) و کوئنچ شده در آب d) نمونه NiTi55 محلولی شده (^oC1100) و سرد شده در کوره. به رسوب Ni₃Ti شکل گرفته در مرز و داخل دانه توجه شود…………………………………………………………………………………32

شکل20-2 منحنی های تنش کرنش کششی نیمه استاتیک برای NiTi55 و NiTi50 برای شرایط عملیات   حرارتی AR و ST. منحنی های فشار برای نیز برای NiTi55 ودر شرایط ST رسم شده است. …………………………………………………………………………………………………………………………………….33

شکل21-2 منحنی های تنش کرنش کششی تحت عملیات HT-1 برای نمونه های a) NiTi55 و b) NiTi50………………………………………………………………………………………………………………………………..34

شکل22-2 منحنی های تنش کرنش کششی برای NiTi55 تحت عملیات HT-2,3 در شرایط a)تک مرحله ای و b) دومرحله ای……………………………………………………………………………………………………..35

شکل23-2 a)منحنی تنش کرنش فشاری و کششی برای نمونه NiTi55 عملیات محلولی شده و پیرشده برای h24. اطلاعات کشش به صورت بزرگ شده نشان داده شده است. تصاویر نمونه های NiTi55 که ایتدا عملیات محلولی شده و سپس در زمان h24 و دردماهای b) ^oC600، c) ^oC700 و d) ^oC800 پیرشده اند. در شکل b و c به دلیل وجود رسوبات بسیار بزرگ کل دانه را فراگرفته اند. در شکل d مرز دانه به صورت بلوکی شکل است و رسوبات Ni₃Ti سوزنی شکل در داخل دانه تشکیل شده اند و منطقه PFZ در نزدیکی مرزهای دانه دیده می شود……………………………………………………………………..36

شکل24-2 اثر عملیات حرارتی بر تنش تسلیم فاز مادر………………………………………………………………..37

شکل25-2 منحنی تنش کرنش کششی برای نمونه NiTi 50.9 نورد گرم شده، دردمای اتاق. دما برروی شکل مشخص است. خط چین مقدار کرنش قابل بازیابی را در هنگام گرم کردن نشان می دهد…………38

شکل26-2 فرآیند لازم برای رسیدن به سختی و خاصیت سوپرالاستیک برای آلیاژ NiTi55 ……………40

شکل27-2 سختی مارتنز به عنوان تابعی از دمای عملیات حرارتی برای دو حالت a)نورد گرم و b)کشش سیم سرد…………………………………………………………………………………………………………………. 41

شکل1- 3 تصویر بوته مورد استفاده (در حال چیدن مواد اولیه)…………………………………………………….44

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

شکل2-3 نحوه چیدمان مواد شارژ درون بوته (نیکل در کناره ها و تیتانیوم در وسط بوته)………………..45

شکل3-3 نمایی از شمش پله دار (اصلاح شده) با تغذیه (مشخص شده)………………………………………..45

شکل 4-3 فلوچارت انجام آزمایش های همگن سازی…………………………………………………………………46

شکل5-3 تیغه تهیه شده از شمش نورد شده……………………………………………………………………………….49

شکل6-3 نمونه تست کشش تهیه شده……………………………………………………………………………………….49

شکل7-3 مشخصات نمونه های پیرسازی شده و نام گذاری آنها……………………………………………………50

شکل8-3 سیکل پیرسازی اعمالی بر روی نمونه ها………………………………………………………………………51

شکل9-3 کوره مورد استفاده به منظور انجام عملیات آنیل انحلالی که لوله کوارتزی متصل به گاز آرگون داخل آن قرار می گیرد……………………………………………………………………………………………………………..51

شکل10-3 ابعاد داده شده در استاندارد ASTM E8 برای کشش نمونه های تخت…………………………53

شکل 1-4 ریز ساختار ریختگی آلیاژ………………………………………………………………………………………….56

شکل 2-4 تصویر SEM نمونه ریختگی…………………………………………………………………………………….57

شکل 3-4 آنالیز Map و منطقه ای که آنالیز در آن در نمونه ریختگی انجام شده است. نقاط قرمز رنگ در تصویر توزیع نیکل در ساختار را نشان می دهد…………………………………………………………………….. 58

شکل 4-4 تصویر متالوگرافی نمونه همگن شده در دمای ^oC1100 و زمانهای الف) 5/0، ب) 1، ج)2 و د)4 ساعت……………………………………………………………………………………………………………………………..59

شکل5-4 تصویر نمونه ای که مدت 4 ساعت همگن شده است(x400)…………………………………………60

شکل6-4 تصاویر مربوط به نمونه های الف) 5/0 و ب) 1 ساعت در بزرگنمایی x100………………….. 61

شکل7-4 تصاویر مربوط به نمونه های الف) 2 و ب) 4 ساعت در بزرگنمایی x400……………………….62

شکل 8-4 تصویر SEM نمونه ای که به مدت 5/0 همگن شده و در کوره سرد شده است با دو بزرگنمایی ……………………………………………………………………………………………………………………………..64

شکل 9-4 آنالیز خطی EDX از رسوب شکل 8-4 ……………………………………………………………………65

شکل 10-4 منحنی های DSC را برای نمونه های همگن شده A تا D ……………………………………….66

شکل 11-4 مراحل انجام عملیات محلولی …………………………………………………………………………………68

شکل 12-4 تصاویر متالوگرافی نمونه های عملیات محلولی: الف)5/0 ساعت، ب) 1 ساعت، ج) 2 ساعت عملیات محلولی…………………………………………………………………………………………………………….69

شکل13-4 نتایج سختی نمونه های همگن شده و سرد شده در هوا ………………………………………………71

شکل14-4 نتایج سختی نمونه های همگن شده و سرد شده در کوره……………………………………………..72

یک مطلب دیگر :

شکل15-4 نتایج سختی نمونه های عملیات محلولی شده…………………………………………………………….72

شکل16-4 مشخصات نمونه های پیرسازی شده و نام گذاری آنها ………………………………………………..75

شکل17-4 ریز ساختار مربوط به نمونه های: الف) As-received ب)A و ج)M در بزرگنماییx100……………. ……………………………………………………………………………………………………….76

شکل18-4 منحنی تنش کرنش مربوط به نمونه های: الف) As-received ب)A و ج)M …………….77

شکل 19-4 تصویر الف)ریزساختاری و ب) SEM و ج) منحنی تنش کرنش نمونه B …………………..78

شکل20-4 دیاگرام TTT آلیاژ NiTi57 …………………………………………………………………………………..80

شکل 21-4 ریز ساختار نمونه K در دو بزرگنمایی الف) x100 و ب) x500…………………………………81

شکل 22-4 ریز ساختار نمونه K در دو بزرگنمایی الف) x200 و ب) x500 ………………………………..82

شکل 23-4 تصویر SEM نمونه K …………………………………………………………………………………………83

شکل 24-4 آنالیز EDX از رسوبات مشخص شده در تصویر SEM شکل 23-4 ………………………..84

شکل 25-4 تصویر متالوگرافی نمونه N(عملیات محلولی +پیر سازی در دمای ^oC700 و زمان 1ساعت)…………………………………………………………………………………………………………………………………85

شکل 26-4 منحنی تنش کرنش نمونه: الف) K و ب)N ……………………………………………………………..86

شکل 27-4 ریزساختار نمونه عملیات حرارتی شده: الف)L و ب)O…………………………………………….87

شکل 28-4 نمودار تنش کرنش مربوط به نمونه الف) L و ب)O …………………………………………………88

شکل 29-4 تصویر SEM رسوب Ni₃Ti₂ را در نمونه L ………………………………………………………….89

شکل 30-4 تصویر متالوگرافی نمونهD: الف)x200 و ب)x500 و ج)تصویر SEM …………………….91

شکل 31-4 نمودار تنش کرنش نمونه D …………………………………………………………………………………..92

شکل 32-4 تصویر متالوگرافی نمونهE: الف)x200 و ب)x500 و ج)تصویر SEM ……………………..93

شکل 33-4 نمودار تنش کرنش نمونه E ……………………………………………………………………………………94

شکل 34-4 تصویر متالوگرافی نمونهF: الف)x200 و ب) تصویر SEM ………………………………………95

شکل 35-4 نمودار تنش کرنش نمونه F ……………………………………………………………………………………96

شکل 36-4 تصویر متالوگرافی نمونهH: الف)x200 و ب)x500 و ج)تصویر SEM …………………….97

شکل 37-4 نمودار تنش کرنش نمونه H …………………………………………………………………………………..98

شکل 38-4 تصویر متالوگرافی نمونهI: الف)x200 و ب)x500 و ج)تصویر SEM ………………………99

شکل 39-4 نمودار تنش کرنش نمونه I …………………………………………………………………………………..100

شکل 40-4 تصویر متالوگرافی نمونهJ: الف)x200 و ب)x500 و ج)تصویر SEM …………………….101

شکل 41-4 نمودار تنش کرنش نمونه j……………………………………………………………………………………102

شکل 42-4 مدول یانگ بر حسب دمای پیرسازی………………………………………………………………………104

شکل 43-4 منحنی تغییرات انرژی جذب شده تا شکست برای دو دمای 500 و ^oC600……………….104

شکل 44-4 تغییرات سختی در دمای ثابت ^oC600……………………………………………………………………106

شکل45-4 تغییرات سختی در زمان ثابت 1 ساعت و 8 ساعت …………………………………………………..106

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول:

جدول1-2 برنامه پیرسازی برای آلیاژهای NiTi55 و NiTi50 ……………………………………………………33

جدول2-2 سختی و وزن از دست رفته در اثر سایش برای درصد مختلف نیکل………………………………39

جدول1-3 مشخصات نیکل و تیتانیوم مورد استفاده……………………………………………………………………..43

جدول2-3 مشخصات سیستم قدرت کوره …………………………………………………………………………………44

جدول3-3 رژیم حرارتی استفاده شده در آنالیز DSC …………………………………………………………………47

جدول4-3 پارامترهای مربوط به نورد شمش از آلیاژ 5/57 درصد وزنی نیکل …………………………………48

جدول5-3 ابعاد استفاده شده برای ساخت نمونه کشش………………………………………………………………..53

جدول 1-4 دماهای استحاله برای نمونه های همگن شده و سرد شده در کوره………………………………..67

جدول2-4 نتایج سختی نمونه های همگن سرد شده در هوا(air) و کوره(Fur.) و نمونه های عملیات محلولی(Wat.) …………………………………………………………………………………………………………………….70

دانلود پایان نامه ارشد:اثر فعالیت مورچه ها و آهوان بر ویژگی های بیولوژیکی و آنزیمی خاک در پارک ملی کلاه قاضی

2-6-3- رسانایی الکتریکی. 14

2-6-4- مساحت سطحی ویژه 14

2-6-5- مقاومت مکانیکی. 14

2-6-6- مدول یانگ… 15

2-6-7- مقامت در برابر شكست.. 15

2-7- كاربرد های گرافن. 15

2-8- روش های تولید گرافن. 16

2-8-1- روش‌ پوسته پوسته کردن میکرومکانیکی. 18

2-8-2- روش رشد همبافته 19

عنوان                                                                                                        صفحه

2-8-3- روش رسوب نشانی بخار شیمیایی (CVD) 20

2-8-4- روش تهیه گرافن از اکسید گرافیت.. 21

2-9- نانوكامپوزیت ها 22

2-10- آلیاژسازی مكانیكی. 22

2-11- انواع فرایند های آلیاژسازی مكانیكی. 23

2-11-1- آسیاب كاری مکانیکی (سایش مكانیكی) 23

2-11-2- آسیاب كاری واكنشی (مكانوشیمیایی) 23

2-11-3- آسیاب كاری تبریدی. 23

2-12- انواع آسیاب های مورد استفاده در آلیاژسازی مكانیكی. 24

2-12-1-آسیاب گلوله ای سیاره ای. 24

2-21-2- آسیاب های گلوله ای ارتعاشی. 24

2-12-3- آسیاب های گلوله ای غلتشی. 25

2-12-4- آسیاب های گلوله ای شافتی. 26

2-12-5- آسیاب های گلوله ای مغناطیسی. 26

2-13- برخی از مهمترین كاربردهای روش آلیاژسازی مکانیکی. 27

2-14- متغییرهای فرآیند روش آلیاژسازی مکانیکی. 27

2-14-1- نوع آسیاب.. 27

2-14-2- زمان آسیاب كاری. 28

2-14-3- نسبت وزنی گلوله به پودر. 28

2-14-4- میزان پر شدن محفظه آسیاب.. 28

2-14-5- اتمسفر درون محفظه آسیاب.. 29

2-14-6- درجه حرارت.. 29

2-14-7- جنس، اندازه و توزیع اندازه گلوله های آسیاب.. 29

2-15- مبانی فرآیند آلیاژسازی مكانیكی. 30

2-15-1- مخلوط شدن ذرات پودر مواد اولیه 31

2-15-2- افزایش قابل ملاحظه نواقص كریستالی. 31

2-15-3- انتقال جرم بین ذرات پودر. 33

2-16- تحقیقات انجام شده بر کامپوزیت های تقویت شده با گرافن. 33

عنوان                                                                                                        صفحه

2-16-1- نانو کامپوزیت آلومینیوم/گرافن. 33

2-16-2- نانو کامپوزیت مس/گرافن و نیکل/گرافن. 35

2-16-3- نانو کامپوزیت اپوکسی/گرافن. 36

فصل سوم : روش تحقیق (مواد و روش کار)

3-1- مواد اولیه 39

3-2- طراحی آزمون به روش تاگوچی. 39

3-3- آلیاژسازی و آسیاب کاری مکانیکی. 41

3-3-1- دستگاه آسیاب.. 41

3-3-2- مراحل آلیاژسازی مکانیکی. 41

3-3-3- قالب.. 42

3-4- آزمایش بررسی و ارزیابی فازی ذرات پودری توسط پراش اشعهX.. 43

3-4-1- محاسبه اندازه دانه و کرنش شبکه 43

3-5- دستگاه میکروسکوپ الکترونی روبشی. 44

3-6- دستگاه طیف سنجی رامان 44

3-7- آزمایش اندازه گیری چگالی و درصد تخلخل. 44

3-8- سختی سنجی. 45

3-9- آزمایش استحکام فشاری. 46

فصل چهارم : نتایج

4-1- بررسی مورفولوژی ذرات پودر آسیاب کاری شده 48

4-2- مطالعه پودرهای آسیاب شده با آنالیز پراش اشعه 52

4-2-1- تغییرات فازی در حین آلیاژسازی مکانیکی. 52

4-2-2- اندازه دانه و میکرو کرنش شبکه 54

4-3- طیف سنجی رامان. 56

4-4- بررسی چگالی نمونه ها 57

4-5- بررسی نتایج سختی سنجی. 60

4-6- بررسی نتایج استحکام فشاری. 63

4-7- بررسی سطح شکست نمونه ها توسط. 66

عنوان                                                                                                         صفحه

4-8- بررسی نتایج بدست آمده توسط نرم افزار کوآلتک… 68

4-8-1 بررسی نتایج استحکام فشاری. 68

4-8-1-1- تاثیر درصد گرافن بر استحکام فشاری. 68

4-8-1-2- تاثیر زمان آسیاب کاری بر استحکام فشاری. 69

4-8-1-3- تاثیر فشار پرس بر استحکام فشاری. 69

4-8-1-4- تاثیر دمای زینتر بر استحکام فشاری. 70

4-8-1-5- میزان تاثیر پارامتر های چهار گانه بر استحکام فشاری. 71

4-8-1-6- نمونه بهینه پیشنهادی تاگوچی برای استحکام فشاری. 71

4-8-2 بررسی نتایج سختی. 72

4-8-2-1- تاثیر درصد گرافن بر سختی. 72

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

4-8-2-2- تاثیر زمان آسیاب کاری بر سختی. 72

4-8-2-3- تاثیر فشار پرس بر سختی. 73

4-8-2-4- تاثیر دمای زینتر بر سختی. 74

4-8-2-5- میزان تاثیر پارامتر های چهار گانه بر سختی. 74

4-8-2-6- نمونه بهینه پیشنهادی تاگوچی برای سختی. 75

4-8-3- بررسی نتایج چگالی. 75

4-8-3-1- تاثیر درصد گرافن بر چگالی. 75

4-8-3-2- تاثیر زمان آسیاب کاری بر چگالی. 76

4-8-3-3- تاثیر فشار پرس بر چگالی. 76

4-8-3-4- تاثیر دمای زینتر بر چگالی. 77

4-8-3-5- میزان تاثیر پارامتر های چهار گانه بر چگالی. 77

4-8-3-6- نمونه بهینه پیشنهادی تاگوچی برای چگالی. 78

فصل پنجم : نتیجه گیری

5-1- نتیجه گیری. 80

5-2- پیشنهادها 82

فهرست منابع

منابع. 84

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                      صفحه

شکل(2-1) : تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) از ذره پودر مس الکترولیتی، 2800X. 8

شکل(2-2) : تصویر میکروسکوپی از ذرات مس احیا شده، 525X . 9

شکل (2-3) : تصویر میکروسکوپی از ذرات پودر مس اتمیزه شده، 450X. 9

شکل (2-4) : طول پیوند کربن ـ کربن در گرافن. 11

شكل (2-5) : حالات مختلف كربن : فلورین ها ، نانو لوله های كربنی و گرافیت.. 12

شكل(2-6) : شکافتن نانو لوله‌های کربنی برای تولید نانو نوارهای گرافنی. 16

شکل (2-7) : (الف) تصویر گرافن واقعی(ب) تصویر گرافن ایده آل. 18

شکل(2-8) : تولید گرافن به روش لایه برداری میکرومکانیکی. 18

شكل(2-9) : اولین تصویر میکروسکوپ نوری منتشر شده از گرافن تهیه شده به روش پوسته پوسته کردن میکرومکانیکی  19

یک مطلب دیگر :

شکل (2-10) : (a) مراحل تهیه GO از گرافیت طی فرآیند اکسایش و سپس کاهش. (b) مراحل تهیه گرافن به روش رسوب سازی با بخار (П) و سولووترمال(Ш) 21

شكل (2-11) : آسیاب گلوله ای سیاره ای. 24

شكل (2-12) : آسیاب گلوله ای ارتعاشی. 25

شكل (2-13) : آسیاب گلوله ای غلتشی. 25

شكل (2-14) : آسیاب گلوله ای شافتی. 26

شكل (2-15) : آسیاب گلوله ای مغناطیسی. 27

شكل (2-16) : طرح ساده ای از ذرات پودر حین برخورد گلوله ها. 30

شکل (2- 17) : (a) تصویر میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) از صفحات گرافن که تا خوردن آن صفحات را نشان می دهد.قسمت مشخص شده روی تصویر طرح تفرق سلول شش وجهی یا هگزاگونال گرافن می باشد. (b) آنالیز رامان (Raman) برای صفحات گرافن رسوب یافته برروی قرص های سیلیکونی در پودر بدون استفاده از حلال  35

شکل (2-18) : (a) تصویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) از سطح شکست نانوکامپوزیت اپوکسی-گرافن با 3/0 درصد وزنی نانو نوارهای گرافن که نشان دهنده آگلومره شدن و خوشه ای شدن نانو نوارهای گرافن احاطه شده با زمینه می باشد. (b) نمودار استحکام کششی نانوکامپوزیت اپوکسی-گرافن. 37

شکل(3-1) : تصویر آسیاب گلوله ای سایشی. 41

عنوان                                                                                                         صفحه

شکل(3-2) : تصویر قالب، المنت و ترمومتر. 42

شکل (4-1) : تصویر مخلوط پودر Cu-0/5wt% Graphene با بزرگنمایی X500 (الف) : پس از 10 ساعت آسیاب کاری (ب) : پس از 15 ساعت آسیاب کاری (ج) : پس از 20 ساعت آسیاب کاری. 50

شکل (4-2) : تصویر مخلوط پودر Cu-0/5wt% Graphene با بزرگنمایی X2000 (الف) : پس از 10 ساعت آسیاب کاری (ب) : پس از 15 ساعت آسیاب کاری (ج) : پس از 20 ساعت آسیاب کاری. 55

شکل (4-3) : سطح شکست نمونه های (الف) :4N و (ب) : 6N با ترکیب Cu-0/5wt% Graphene با 10 و 20 ساعت آسیاب کاری و (ج) : 7N با ترکیب Cu-1wt% Graphene با 10 ساعت آسیاب کاری. 71

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                    صفحه

جدول(2-1) : برخی از مشخصات مس.. 7

جدول(2- 2) : خلاصه ای از روش های سنتز گرافن. 17

جدول (2-3) : سختی نمونه ها بر حسب ویکرز در حالت های پرس گرم و اکسترود شده 34

جدول(3-1) : پارامترهای موجود در تولید نانو کامپوزیت مس-گرافن. 40

جدول(3-2) : مشخصات تولید نانو کامپوزیت مس-گرافن. 40

جدول (4-1) : اندازه دانه و میکرو کرنش نمونه های Cu-0/5wt% Graphene در زمان های15،10و20ساعت آسیاب کاری. 59

جدول (4-2) : چگالی و درصد تخلخل نمونه ها قبل از زینتر. 61

جدول (4-3) : چگالی و درصد تخلخل نمونه ها بعد از زینتر. 58

 

2-1-1-2-سطوح فرهنگ‌سازمانی: 26
2-1-1-3- مدل‌های فرهنگ‌سازمانی.. 27
1) فرهنگ‌سازمانی فرهمند: 35
2) فرهنگ‌سازمانی وسواسی: 35
3) فرهنگ‌سازمانی پرهیزکننده: 35
4) فرهنگ‌سازمانی سیاسی شده: 35
5) فرهنگ‌سازمانی دیوان سالارانه: 35
2-1-1-4- ابعاد فرهنگ سازمانی.. 37
2-1-1-5- ویژگی فرهنگ‌سازمانی.. 38
2-1-1-6- عوامل مؤثر بر شکل‌گیری فرهنگ‌سازمانی.. 38
10-1-1-7- کارکردهای فرهنگ‌سازمانی.. 39
2-1-2- جوسازمانی.. 41
2-1-2-1- تعاریف جوسازمانی: 42
2-1-2-2- انواع جوسازمانی.. 44
2-1-2-3- ابعاد جوسازمانی.. 45
2-1-2-4- رویکردها و مدل‌های جوسازمانی.. 46
2-1-3- رفتار شهروندی سازمانی.. 50
2-1-3-1- سیر تحول مفهوم رفتار شهروندی سازمانی.. 50
2-1-3-2- تعاریف رفتار شهروندی سازمانی: 52
2-1-3-3- ویژگی‌های رفتار شهروندی سازمانی: 55
2-1-3-4- ابعاد رفتار شهروندی سازمانی.. 56
2-1-3-5- عوامل تأثیرگذار بر رفتار شهروندی سازمانی.. 59
2-1-3-6- پیامدهای رفتار شهروندی سازمانی: 61
2-2- پیشینه پژوهشی.. 62
2-2-1- فرهنگ‌سازمانی.. 62
2-2-1-1- پژوهش‌های خارجی.. 62
2-2-1-2- پژوهش‌های داخلی: 63
2-2-2- جوسازمانی.. 66
2-2-2-1- پژوهش‌های خارجی.. 66
2-2-2-2- پژوهش‌های داخلی.. 67
2-2-3- رفتار شهروندی سازمانی: 69
2-2-3-1- پژوهش‌های خارجی: 69
2-2-3-2- پژوهش‌های داخلی: 73
2-3-آموزش عالی در افغانستان.. 75
3-1-2- دانشگاه کابل.. 78
4-2- جمع‌بندی.. 80

فصل سوم: روش شناسی
مقدمه. 85
3-1- روش پژوهش…. 85
3-2- جامعه آماری، حجم نمونه و شیوه نمونه‌گیری: 85
3-3- ابزار پژوهش: 86
3-3-1- مقیاس سنجش فرهنگ‌سازمانی: 86
3-3-2- مقیاس جوسازمانی: 87
3-3-3- مقیاس رفتار شهروندی سازمانی: 87
3-5- روایی و پایایی ابزار پژوهش: 88
3-5-1- روایی و پایایی مقیاس سنجش فرهنگ‌سازمانی.. 89
3-5-2- روایی و پایایی مقیاس جوسازمانی.. 89
جدول شماره (3-3) روایی و پایایی مقیاس سنجش جو سازمانی پلاس دلتا(2011). 89
3-5-3- روایی و پایایی مقیاس رفتار شهروندی سازمانی.. 90
3-6- روش جمع‌آوری اطلاعات: 91
3-7- روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 92

فصل چهارم: تجزیه ‌وتحلیل یافته‌ها
مقدمه. 95
4-1-یافته‌های توصیفی.. 95
4-1-1- تحلیل توصیفی ویژگی‌های افراد موردبررسی.. 95
4-1-1-1- توزیع فراوانی و درصد جنسیت افراد نمونه نسبت به‌کل جامعه. 95
4-1-1-2- توزیع فراوانی و درصد سطح تحصیلات افراد نمونه نسبت به‌کل جامعه. 96
4-1-2- شاخص‌های آمار توصیفی متغیرهای پژوهش…. 97
4-1- 3- ماتریس همبستگی.. 98
4-2- یافته‌های استنباطی.. 103
4-2-1-مدل معادلات ساختاری.. 103
4-2-1-1- آیا بین فرهنگ‌سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه کابل رابطه معناداری وجود دارد؟ 104
4-2-1-2- آیا بین فرهنگ‌سازمانی و جوسازمانی دانشگاه کابل رابطه معناداری وجود دارد؟ 106
4-2-1-3- آیا بین جوسازمانی  و رفتار شهروندی سازمانی با کنترل متغیر فرهنگ‌سازمانی رابطه معناداری وجود دارد؟ 108
4-2-1-4- آیا جوسازمانی در رابطه بین فرهنگ‌سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی نقش واسطه‌گری را ایفا می‌کند؟ 110
4-2-1-5- سهم واسطه گری.. 112
4-2-2- سؤالات فرعی.. 113
4-2-2-1- بعد غالب فرهنگ‌سازمانی در دانشگاه کابل کدام است؟ 113
4-2-2-2- رفتار شهروندی سازمانی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه کابل به چه میزان است؟ 115
4-2-2-3- بعد غالب جوسازمانی در دانشگاه کابل کدام است؟ 117
4-5- جمع‌بندی.. 120

فصل پنجم: جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
مقدمه. 122
1-5- با توجه با نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش حاضر، بین متغیر فرهنگ‌سازمانی و  رفتار شهروندی سازمانی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه کابل رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. 122
2-5-نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش حاکی از آن است که، بین فرهنگ‌سازمانی و جوسازمانی دانشگاه ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. 125
3-5 –بین جوسازمانی و رفتار شهروندی سازمانی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه کابل رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. 127
4-5 – آیا جوسازمانی در رابطه بین فرهنگ‌سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی نقش واسطه‌گری را ایفا می‌کند؟ 130
5-5 – تعیین میزان رفتار شهروندی سازمانی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه کابل.. 133
6-5 – بُعد غالب فرهنگ‌سازمانی در دانشگاه کابل  بُعد ویژگی های غالب می‌باشد. 134
7-5- نتیجه‌گیری نهایی.. 135
8-5- محدودیت‌ها 138
1-8-5- محدودیت‌های اجرایی.. 138
2-8-5- محدودیت‌های پژوهشی.. 138
9-5- پیشنهادها 139
1-9-5- پیشنهادهای پژوهشی.. 139
2-9-5- پیشنهادهای کاربردی: 140

فهرست منابع
منابع فارسی.. 141
منابع انگلیسی.. 147

پیوست ها
پیوست 1: مقیاس سنجش فرهنگ‌سازمانی.. 156
پیوست 2:  مقیاس سنجش رفتار شهروندی سازمانی.. 159
پیوست 3: مقیاس سنجش جوسازمانی پلاس دلتا(2011) 161

فهرست جداول

عنوان                                                                                                صفحه
 
جدول شماره (2-1) گام‌های ثبات بیرونی و بقای سازمان‌ها…………………………………………… 38
جدول شماره ( 2-2) گام‌های ثبات درونی سازمان‌ها………………………………………………………. 39
جدول شماره(3-1) تفکیک جامعه آماری به تفکیک دانشکده و تعداد اعضای هیئت علمی.    86
جدول شماره (3-2) روایی و پایایی مقیاس فرهنگ‌سازمان…………………………………………….. 89
جدول شماره (3-3) روایی و پایایی مقیاس جوسازمانی………………………………………………….. 89
جدول شماره (3-4) روایی و پایایی مقیاس رفتار شهروندی سازمانی…………………………….. 90
جدول شماره (4-1) فراوانی و درصد ویژگی­های جمعیت شناختی نمونه آماری…………. 96

برای دیدن جزییات بیشتر و دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

 

جدول شماره (4-2) توزیع فراوانی درصد حجم نمونه اعضای هیئت‌علمی برحسب
تحصیلات……………………………………………………………………………………………………………………………. 97
جدول شماره (4-3) شاخص های آمار توصیفی متغیر های پژوهش……………………………… 98
جدول شماره (4-4)ماتریس ضریب همبستگی پیرسون ………………………………………………… 99
جدول شماره (4-5) سهم واسطه گری جوسازمانی در رابطه بین فرهنگ سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی  112
جدول شماره (4-6) نتایج شاخص­های برازش مدل نهایی………………………………………………. 113
جدول شماره (4-7) نتایج آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر جهت تعین بُعد غالب فرهنگ سازمانی در دانشگاه کابل………………………………………………………………………………………………………………………………………. 114
جدول شماره (4-8) نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی ………………………………………………………… 115
جدول شماره (4-9) مقایسه میانگین ابعاد رفتارشهروندی سازمانی اعضای هیئت علمی دانشگاه کابل با سطوح کفایت قابل قبول و مطلوب…………………………………………………………………………………………………………………….. 117
جدول شماره (4-10) نتایج آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر جهت تعیین بُعد غالب جوسازمانی  118
جدول شماره (4-11) نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی برای بررسی نوع قالب جوسازمانی در دانشگاه کابل        119

فهرست  شکل ها

عنوان                                                                                             صفحه

شکل شماره (2-1) مدل نظری پژوهش ……………………………………………………………………………………… 83
شکل شماره (4-1) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت …………………………………………….. 96
شکل شماره (4-2) توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات ……………………………….. 97
شکل شماره(4-3) بررسی رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و فرهنگ‌سازمانی……………………. 105
شکل شماره (4-4) بررسی رابطه بین جوسازمانی و فرهنگ‌سازمانی ………………………………………. 107
شکل شماره (4-5) بررسی رابطه بین جو سازمانی و رفتارشهروندی سازمانی با کنترل فرهنگ سازمانی         109
شکل شماره (4-6) مدل نهایی پژوهش رابطه بین فرهنگ‌سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی با نقش واسطه گری جوسازمانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 111

فصل اول
 
 مقدمه

 

یک مطلب دیگر :

 

1-1-  کلیات

 

 

سازمان و سازمان‌یافتگی جزء جداناشدنی زندگی انسان‌ها است و افراد بیشتر عمرشان را در سازمان‌ها یا در رابطه با سازمان‌ها سپری می‌کنند و این موضوع نشان‌دهنده اهمیت و جایگاه سازمان‌ها در دنیای کنونی است. به‌علاوه، عصر کنونی دوره تحولات شتابنده و غیرقابل‌پیش‌بینی است. وضعیت کنونی در جامعه بیانگر عدم توازن، پیچیدگی‌های روزافزون سازمان‌ها و عدم توانایی این سازمان‌ها در پیش‌بینی و مقابله با این تحولات و پیچیدگی‌ها است. سازمان‌ها برای مقابله با تهدیدات محیطی و استفاده از فرصت‌های احتمالی ناچارند ظرفیت‌ها و توانمندی‌های درونی خود را بشناسند، نقاط ضعف را ترمیم و به تقویت نقاط قوت بپردازند. مسائل و مشکلات در سازمان‌ها آن‌چنان پیچیده و درهم‌تنیده است که تشخیص مشکل به‌آسانی میسر نیست.
سازمان‌های آموزش عالی یکی از این سازمان‌هاست که در عصر جدید با چالش‌های جدید و جدی روبه‌رو هستند. چراکه کار کردن در شرایط پیچیده و رقابتی، ویژگی بنیادی سازمان‌های آموزشی به‌ویژه سازمان‌های آموزش عالی است(میلر[1]به نقل از ویگودا و همکاران، 2007)، در این میان می‌توان گفت که؛ گرداننده اصلی این سازمان‌ها انسان‌ها است و انسان‌ها است که به کالبد سازمان‌ها جان و هویت می‌بخشند و یک سازمان را از سازمانی دیگر متمایز کرده و تحقق هدف‌ها را میسر می‌سازند. بدون انسان سازمان بی‌معنی است و ماهیت انسانی سازمان‌ها و پیچیده بودن رفتارهای کارکنان این پیچیدگی را مضاعف نموده است. با چنین اوصافی سازمان‌ها نباید در انتظار تحول باشند، بلکه باید خود منبع موج و تحول گردند و در جهت بهبودی خود بکوشند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای جدید تمدن امروزی باشند (مرادی چالشتری و همکاران، 1387). یکی از اهداف اصلی هر سازمانی، دستیابی به موفقیت و تحقق اهداف و فلسفه وجودی خویش است. برای رسیدن به این اهداف، همچنان حفظ و بقای معنادارشان در محیط پویا و متغیر امروزی ناچارند از خود عملکرد شایسته و بایسته‌ای نشان دهند. موفقیت‌های چشمگیر دهه اخیر سازمان‌های با حداقل امکانات از یک‌سو و شکست سازمان‌های با بهترین توانایی‌های مادی از سوی دیگر بیانگر نقش قابل‌توجه عوامل غیرمادی در موفقیت آن‌ها بوده است که در این میان فرهنگ‌سازمانی به‌عنوان عامل مؤثر در عملکرد سازمان‌ها تلقی می‌گردد (نصیرپور و همکاران، 1388).
فرهنگ‌سازمانی[2] سیستمی است متشکل از ارزش‌ها و عقاید که در تعامل متقابل با نیروی انسانی، ساختار سازمانی، جوسازمانی، رفتار شهروندی سازمانی و سیستم کنترل بوده و درنتیجه هنجارهای رفتاری را در سازمان شکل می‌دهد. ازآنجاکه؛ فرهنگ‌سازمانی به سازمان هویت می‌دهد (زهیر و همکاران^[3]، 2011) و به هماهنگی رفتار اعضاء کمک می‌کند (مکنتاش و دورتی^[4]، 2010). با توسعه فرهنگ‌سازمانی قوی و مؤثر، سازمان‌ها می‌توانند عملکردی مؤثری به دست آورند (جاکوبس^[5] و همکاران، 2013). با توجه به اینکه فرهنگ‌سازمانی بر عملکرد افراد تأثیر می‌گذارد (هنری^[6]، 2006)، به‌طورکلی گفته می‌شود که فرهنگ‌سازمانی ادراكی است كه افراد از سازمان خوددارند و چیزی است كه نه در سازمان وجود دارد و نه در فرد و ویژگی‌های خاصی است كه در یك سازمان وجود دارد نمایانگر خصوصیات معمول و ثابتی است كه سازمان‌ها را از یكدیگر متمایز می‌كند (مشبكی، 1380). فرهنگ‌سازمانی بستری است به‌هم‌پیوسته كه اجزا سازمان را به هم می‌چسباند (كوئین، 1999). (هافستد^[7]، 1991)، فرهنگ‌سازمانی را برنامه‌ریزی جمعی ذهن بیان می‌كند كه افراد یك سازمان را از سازمان‌های دیگر متمایز كند (مرتضوی، 1379). فرهنگ‌های سازمانی شالوده تاریخی دارند بدین معنی كه نمی‌توان رابطه بین فرهنگ‌سازمانی و تاریخ را از هم جدا كرد و فرهنگ‌سازمانی به‌طور ناگهانی و اتفاقی به وجود نمی‌آید (تریس و بئر^[8]، 1993). بسیاری از صاحب‌نظران بر این عقیده‌اند كه فرهنگ‌سازمانی، سیستمی از استنباط مشترك است كه اعضاء نسبت به یك سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفكیك دو سازمان از یكدیگر می‌شود (رابینز، 1998).
شناخت فرهنگ‌سازمانی به‌عنوان یک ضرورت مهم در اولویت فعالیت‌های مدیران سازمان‌ها قرار دارد، چراکه با شناخت دقیق و درست فرهنگ‌سازمانی و آشنایی با ویژگی‌های آن، مدیران می‌توانند برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت خود را سامان دهد (فیاض، 1390).
ازاین‌رو شناخت فرهنگ‌سازمانی برای مدیران و رهبران سازمان‌های آموزش عالی و هدایت نیروی انسانی و تحقق اهداف سازمانی، اهمیت حیاتی دارد، زیرا فرهنگ حاکم بر سازمان مبین بقا و رشد سازمان است. شناخت فرهنگ‌سازمانی زمانی ملموس می‌گردد که بدانید اگر فرهنگ را هدایت نکنید، فرهنگ سازمان شمارا هدایت می‌کند. به‌بیان‌دیگر موفقیت سازمان، در ارتباط مستقیم با کارکنان و مدیران سازمان می‌باشد. ارتباط مدیران و کارکنان در فرایند پیچیده فرهنگ‌سازمانی را تشکیل می‌دهد. لذا سازمان‌ها باید فرهنگی را حاکم کنند که در آن، افراد انگیزه و توانایی لازم برای فعالیت را داشته باشند و بااحساس تعلق نسبت به سازمان خود بتوانند موجبات اثربخشی سازمان را فراهم آورند و ضامن سلامت و بقاء سازمان باشند. فرهنگ‌سازمانی مجموعه از فرضیات اساسی است که افراد سازمان در مواجهه با مسائل، برای انطباق با محیط و دستیابی به وحدت و انسجام داخلی، کشف و ایجاد کرده و ثابت‌شده که سودمند و باارزش است و درنتیجه به‌عنوان روش صحیح ادراک، تفکر و احساس به اعضای جدید انتقال می‌یابد (شاین^[9]، 2010).
از سوی دیگر، هر سازمانی دارای فرهنگ، آداب‌ورسوم، ارزش‌ها و هنجارها و روش‌های عمل مخصوص و نسبتاً پایداری است که شیوۀ رفتار آن‌ها را بر اساس این ویژگی‌ها می‌تواند پیش‌بینی کرد. این فرهنگ یا خصوصیات که به ما اجازه می‌دهد یک سازمان را از سازمان دیگر متفاوت بدانیم، جوسازمانی^[10] نام‌گرفته است. نظر به اینکه جوسازمانی در همۀ ابعاد و جای‌جای سازمان جریان دارد و ضمن تأثیرگذاری در سلوک و حالت اعضا، رفتار سازمانی ازجمله رفتار شهروندی سازمانی آن‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد، این تأثیرات می‌تواند موجب انگیزش یا ضعف آن شود که درهرصورت، در عملکرد نیروی انسانی نقش تعین کننده‌ای دارد (علوی، 1381). درزمینة مفاهیم جو و فرهنگ دودسته از دیدگاه وجود دارد که یکی از این دیدگاه به این باور است که: جو غالباً بیانگر نگرش‌ها، ادراکات و رفتار اعضای سازمان می‌باشد، درحالی‌که فرهنگ شامل عقاید، هنجارها و ارزش‌های مشترک میان کارمندان سازمان است (تاهاگلو^[11]، 2007). در حقیقت اگرچه این مفاهیم و معانی در بسیاری از جهات با یکدیگر مرتبط و شبه هستند، اما هرکدام جایگاه، تعاریف و معانی متفاوتی نسبت به یکدیگر دارند (گال^[12]، 2008). جو و فرهنگ‌سازمانی تا اندازۀ زیادی به هم شباهت دارند و هردو برای توصیف ویژگی‌های درونی و پایدار یک سازمان به کار می‌روند، اما هرکدام دلالت بر واقعیاتی متفاوت از دیگری دارند. نکتۀ حائز اهمیت در ارتباط جو و فرهنگ آن است که جو صرفاً منعکس‌کنندۀ فرهنگ سازمان نیست، بلکه بازتاب‌دهندۀ مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و متغیرهای نسبتاً پایدار درون سازمان ازجمله فرهنگ است. به‌عبارت‌دیگر، تعامل عوامل مختلف داخلی سازمان مانند روابط اجتماعی- انسانی، فرهنگ، محیط فیزیکی، ساختار سازمانی، شیوه مدیرت و رهبری و…، بر ادراک کارکنان از جو و رفتار آنان تأثیرگذار است (حمزه لویی و همکاران، 1391).