3-2-1 خواص توابع سیگموئیدی…………………………………… 35
3-2-2 تابع تانژانت هیپربولیک tansig…………………………………..
3-3  معماری شبکه‌های عصبی…………………………………… 37
3-3-1 نورون با یک بردار به عنوان ورودی…………………………………… 37
3-3-2  شبکه یک لایه………………………………….. 38
3-4  قوانین یادگیری…………………………………… 38
3-4-1  شبکه‌های پس انتشار………………………………….. 39
3-4-2 شبکه‌های Feedforward…………………………………..
3-4-3 آموزش شبکه………………………………….. 40
3-4-3-1  الگوریتم پس انتشار………………………………….. 41
3-4-3-2 الگوریتم Levenberg- Marquardt……………………………..
3-4-3-3 توقف زودرس……………………………………. 42
3-4-3-4  محدودیت‌های شبکه‌های پس انتشار…………………….. 42
فصل چهارم:منطق فازی و مدل ترکیبی عصبی-فازی (ANFIS)………. 43
4-1   مقدمه …………………………………. 43
4-1-1  سیستم‌های فازی…………………………………… 43
4-1-2  تاریخچه………………………………….. 44
4-2 منطق فازی چیست؟………………………………….. 45
4-2-1 توصیف منطق فازی…………………………………… 45
4-2-2  دلایل استفاده از منطق فازی…………………………………… 46
4-2-3 هدف منطق فازی…………………………………… 47
4-3  اصول در منطق فازی…………………………………… 48
4-3-1  مجموعه‌های فازی…………………………………… 48
4-3-2  توابع عضویت در منطق فازی…………………………………… 49
4-3-3  عملیات منطقی…………………………………..50
4-3-4 قواعد if – then…………………………………..
4-4  سیستم‌های استنتاج فازی…………………………………… 53
4-4-1 تعریف سیستم‌های استنتاج فازی………………………………. 53
4-4-2 استنتاج فازی به روش سوگنو………………………………….. 54
4-4-3 مقایسه روش‌های ممدانی و سوگنو………………………………….. 54
4-5  ANFIS ………………………………….
4-5-1  ANFIS چیست؟………………………………….. 55
4-5-2  یادگیری مدل و استنتاج از طریق ANFIS…………………………………..
4-5-3  ساختار FIS و تنظیم پارامتر………………………………….. 55
4-5-4  شبکه های یادگیرنده تطابقی عصبی فازی ANFIS………………………..
4-5-5  معتبرسازی مدل با استفاده از مجموعه داده‌های آزمایشی و داده‌های وارسی…….58
4-5-6  محدودیت‌های ANFIS…………………………………..
4-5-7 ساختار و نحوه‌ی ایجاد مدل نروفازی…………………………………… 59
4-5-7-1 افراز شبکه‌ای…………………………………. 60
4-5-7-2  کلاسترینگ تفاضلی…………………………………… 60
4-5-7-3    C – Means فازی…………………………………… 61
فصل پنجم: تدوین مدل‌های هوشمند شبیه‌سازی و پیش‌بینی پارامترهای کیفی……..63
5-1  مقدمه …………………………………. 63
5-1-1 مدل‌های مورد استفاده…………………………………. 65
5-1-2  مشخصات حوزه رودخانه و ایستگاه مورد مطالعه……………………….. 65
5-1-3 بررسی سازگاری داده‌ها…………………………………. 68
5-2 انتخاب ورودی…………………………………… 69
5-2-1  انتخاب ورودی مدل‌ها برای شبیه‌سازی پارامترهای کیفی………………… 69
5-2-2  انتخاب ورودی مدل‌ها برای پیش‌بینی پارامترهای کیفی………………….. 70
5-3   طراحی شبکه عصبی…………………………………… 72
5-3-1  تعداد لایه‌های مخفی مورد نیاز………………………………….. 72
5-3-2  تعداد نورون‌های مورد نیاز لایۀ مخفی………………………………….. 73
5-3-3 نوع توابع انتقال مورد استفاده ………………………………….73
5-3-3-1 نرمال سازی داده‌ها…………………………………. 74

 

5-3-4  انتخاب توابع آموزش شبکه………………………………….. 74
5-3-5 ساختار شبکه عصبی مورد استفاده ………………………………….76
5-3-6 الگوریتم شبکه عصبی طراحی شده برای شبیه‌سازی و پیش‌بینی تغیرات شوری…….76
5-4  ارزیابی مدل‌ها…………………………………. 78
5-4-1  ریشه میانگین مربعات خطا…………………………………. 78
5-4-2 میانگین درصد خطای مطلق………………………………….. 78
5-4-3 ضریب کارایی شبکه………………………………….. 78
5-4-4 میانگین خطای مطلق………………………………….. 79
5-4-5 مجذور ضریب همبستگی…………………………………. 79
5-5  نتایج پیش‌بینی پارامترهای کیفی رودخانه آب‌شیرین-ایستگاه گرآب……………. 79
5-5-1 نروفازی  (ANFIS)…………………………………. 79
5-5-1-1 نروفازی در پیش‌بینیEC  با ساختار genfis2………………….
5-5-1-2 نروفازی در پیش‌بینیEC  با ساختار genfis3…………………….
5-5-2 شبکه‌های عصبی در پیش‌بینی EC گام زمانی آینده ایستگاه گراب…………….. 85
5-6 نتایج شبیه‌سازی پارامترهای کیفی رودخانه آب‌شیرین-ایستگاه گرآب……………. 89
5-6-1  شیبه‌سازی TDS با نروفازی genfis1…………………………………..
5-6-2   شیبه‌سازی TDS با نروفازی genfis2…………………………………..
5-6-3   شبکه‌های عصبی در شبیه‌سازی TDS ایستگاه گراب……………………. 91
5-6-4   مقایسه نتایج شبیه‌سازی مدل‌های شبکه عصبی و نروفازی…………….. 94
5-7   مدلسازی مربوط به رودخانه رود زرد (ایستگاه ماشین) ………………………95
5-7-1 منطقه مورد مطالعه………………………………….. 95
5-7-1  نتایج پیش‌بینی پارامتر کیفیTDS  رودخانه رود زرد…………………….. 96
5-7-2-1    نروفازی در پیش‌بینیTDS گام زمانی آینده رودخانه رود زرد-ایستگاه ماشین………96
5-7-2-2    شبکه‌های عصبی در پیش‌بینی TDS گام زمانی آینده رودخانه رود زرد-ایستگاه ماشین…..97
5-7-2-3    مقایسه نتایج پیش‌بینی مدل‌های شبکه عصبی و نروفازی……………98
5-7-2 نتایج شبیه‌سازی پارامتر کیفی  TDSرودخانه رود زرد………………….98
5-7-3-1     نروفازی در شبیه‌سازی TDS  رودخانه رود زرد-ایستگاه ماشین…………….98
5-7-3-2    شبکه‌های عصبی در شبیه‌سازی TDS گام زمانی آینده رودخانه رود زرد-ایستگاه ماشین…….99
5-7-3-3    مقایسه نتایج شبیه‌سازی مدل‌های شبکه عصبی و نروفازی رودخانه رود زرد………….99

یک مطلب دیگر :

فصل ششم: نتایج و پیشنهادات………………………………………….101
6-1   کلیات…………………………………. 101
6-2 مزایای پارامترهای کیفی مدلسازی شده…………………………………. 102
6-3  بهبود نتایج در تحقیقات آتی…………………………………..104
منابع و مراجع…………………………………. 106
الف: منابع فارسی………………………………….. 106
ب: منابع لاتین………………………………….  107
پیوست الف : Genfis1 ………………………………….
پیوست ب   : Genfis2 ………………………………….
پیوست ت   : Genfis3………………………………….
چکیده:
رودخانه‌ها از مهم‌ترین و متداول‌ترین منابع تأمین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی به شمار می‌آیند. این منابع به علت عبور از بسترهای مختلف و ارتباط مستقیم با محیط پیرامون خود نوسانات کیفی زیادی دارند. از اینرو پیش‌بینی کیفیت جریان رودخانه‌ها که پدیده‌ای غیر قطعی، تصادفی و تأثیرپذیر از برخی عوامل طبیعی و غیر طبیعی می‌باشد، نقش مهمی در مدیریت کیفی منابع آب ایفا می‌نماید. با توجه به نواقص موجود در داده‌های آماری می‌توان از نتایج مدل‌های شبیه‌سازی به منظور کشف نواقص، اصلاح یا تکمیل داده‌ها استفاده نمود. در راستای بررسی وضعیت کیفی یک منبع آبی، شاخص‌هایی برای کنترل کیفیت منابع آب در نظر گرفته می‌شود. جهت تحقق این امر، غلظت مواد جامد محلول (TDS) و هدایت الکتریکی (EC) ایستگاه هیدرومتری گراب واقع در رودخانه آب شیرین، برای پیش‌بینی و شبیه‌سازی تغییرات شوری مورد ارزیابی قرار گرفته است. در مدل‌های پیش‌بینی، با حفظ پیوستگی زمانی از ورودی‌های تأخیری ماهانه کل جامدات محلول برای تخمین شوری استفاده شده است و در مدل‌های شبیه‌سازی به دلیل عدم لزوم حفظ پیوستگی زمانی و کاهش خطای مدلسازی‌ها، ترکیب تصادفی مجموع آنیون‌ها و کاتیون‌ها به عنوان ورودی مدل مورد استفاده قرار گرفته است. در این مطالعه الگوریتم‌های هوشمند شبکه‌های عصبی مصنوعی و فازی-عصبی، برای مدل‌سازی سری‌های زمانی که شرایطی از قبیل ایستایی را برای به‌کارگیری تکنیک‌های کلاسیک ندارند، مورد استفاده قرار گرفته‌اند. نتایج، حاکی از عملکرد تقریبا مشابه دو روش فوق با دقت قابل قبولی در مدل‌سازی پارامترهای کیفی حوضه مطالعاتی می‌باشد. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده، مدل نروفازی در مقایسه با شبکه عصبی دارای عدم قطعیت کمتری در مقادیر خروجی می‌باشد؛ به طوری که در عرض محدوده‌ی اطمینان اکثر مدلسازی‌ها، عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهد.
فصل اول: مفاهیم اولیه
1-1- مقدمه
یکی از مهم‌ترین عوامل توسعه هر منطقه در دسترس بودن منابع آب با کیفیت است. شناخت وضعیت آلودگی رودخانه‌ها سبب گردیده است، برنامه‌ریزی‌های مدیریتی به منظور کنترل کیفیت آب رودخانه‌ها در آینده از اهمیت بیشتری برخوردار ­گردد. پیش‌بینی کیفیت جریان رودخانه‌ها در بازه‌های زمانی آینده، با وجود تاثیرپذیری از برخی عوامل طبیعی و غیر طبیعی، نقش مهمی در مدیریت کیفیت منابع آب ایفا می‌نماید.
با پیش‌بینی نمودن کیفیت جریان رودخانه‌ها علاوه بر مدیریت بهره‌برداری منابع آب به منظور تأمین نیاز، و اجازه‌ی برداشت‌های کشاورزی و صنعتی بیشتر در بازه‌های زمانی که رودخانه از آلودگی بیشتری برخوردار است می‌توان با استفاده از مسیرهای انحرافی از ورود جریان‌های با بار آلودگی بالا که تأثیر نامطلوبی بر کیفیت آب مخازن دارد جلوگیری به عمل آورد. همچنین به دلیل وجود نقص داده‌های آماری در داده‌های کمی و کیفی ایستگاه‌های هیدرومتری می‌توان از نتایج مدل‌ شبیه‌سازی پارامترهای کیفی به منظور صحت، کشف نواقص، اصلاح یا تکمیل داده‌ها استفاده نمود. مدل‌های تجربی که بدون توجه به پارامترهای مورد استفاده، سعی در ایجاد رابطه‌ای بین داده‌های ورودی و خروجی دارند به مدل‌های هوشمند مشهور هستند. در واقع منطق فازی، محاسبات عصبی و الگوریتم‌های ژنتیک شالوده‌های علم محاسبات نرم را تشکیل می‌دهند. بر خلاف محاسبات سخت[1]، محاسبات نرم[2] با عدم قطعیت موجود در دنیای واقعی سازگار می‌باشد. می‌توان اصول پایه در محاسبات نرم را در قالب یک جمله و به صورت زیر بیان نمود:
«بهره برداری از تلورانس نادرستی، عدم قطعیت و حقیقت جزئی^[3] در راستای رسیدن به یک راه حل انعطاف پذیر، محکم و کم هزینه»[63]
در پیش‌بینی پارامترهای کیفی می‌توان از تاخیرهای زمانی همان پارامتر، به دلیل فراوانی و دسترسی بیشتر نسبت به سایر پارامترها از جمله دبی، دما، رنگ و … به عنوان ورودی‌های مدل استفاده کرد. در واقع یکی از روش‌های پیش‌بینی فرایندهای طبیعی و غیر طبیعی از جمله آلودگی، استفاده از سری‌های زمانی تاخیری همان پارامتر به عنوان پیش‌بینی کننده می‌باشد. 1- هدف اصلی در این تحقیق استفاده از مدل‌های هوشمند شبکه عصبی و فازی-عصبی در تخمین شوری یک گام زمانی آینده با بررسی تاثیر سری های زمانی تاخیری ماهانه، در منطقه مورد مطالعه می‌باشد.
2- در ادامه مسئله شبیه‌سازی TDS با استفاده از غلظت یون‌های مختلف موجود در آب، PH و دبی به عنوان ورودی مدل‌ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تغییرات TDS با دیگر پارامترهای کیفی در رودخانه‌های مختلف محاسبه شده که در بین این پارامترها مجموع آنیون و مجموع کاتیون به عنوان ورودی‌های مدل شبیه‌سازی انتخاب شده است و نتایج مربوط به هر کدام از مدل‌ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
2-1- پیشبینی هیدرولوژیکی
پیش‌بینی^[1] در هیدرولوژی به معنی تخمین شرایط هیدرولوژیکی و هواشناسی در یک بازه زمانی خاص می‌باشد. پیش‌بینی‌های هیدرولوژیکی را می‌توان به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم نمود. پیش‌بینی‌های کوتاه مدت اغلب دارای افق زمانی در حد چند روز می‌باشند و به منظور هشدار و بهره‌برداری زمان واقعی سیستم‌های منابع آب به کار می‌روند. در مقابل پیش‌بینی‌های بلند مدت، دارای افق زمانی بیش از یک هفته تا یک سال می‌باشند و برای مدیریت منابع آب مانند تخصیص آب برای آبیاری و کاهش اثرات خشکسالی از طریق مدیریت منابع آب به کار می‌روند.
پیش‌بینی کوتاه مدت معمولاً از دقت بیشتری برخوردار بوده و آسان‌تر به دست می‌آید. روابط ریاضی و فیزیکی برای این پیش‌بینی‌ها بیشتر مورد توجه قرار گرفته و قابلیت شبیه‌سازی بهتری دارند. در مقابل پیش‌بینی‌های بلند مدت به علل مختلف دارای خطای بیشتری بوده و از پیچیدگی‌های بیشتری در مدل‌سازی و شبیه‌سازی برخوردارند. به همین اندازه اهمیت آن‌ها برای یک سیستم مدیریت منابع آب بسیار زیاد می‌باشد به طوری که افزایش میزان اندکی از دقت در این پیش‌بینی‌ها فواید زیادی را عاید سیستم بهره برداری خواهد نمود. نخستین و بدیهی‌ترین فایده حاصل از پیش‌بینی‌ها با افق‌های زمانی بلند مدت، پویاتر شدن تصمیم گیری‌های مبتنی بر ذخیره و آزاد سازی آب می‌باشد [14].
از این رو پیش‌بینی‌های ماهانه و فصلی مربوط به پارامترهای کیفی رودخانه‌ها و تغییرات شوری جزء پیش‌بینی‌های بلند مدت محسوب می‌شود و نتایج حاصل از این پیش‌بینی‌ها در مدیریت کیفیت منابع آب اهمیت بسزایی دارد.
1-2-1- مدل‌سازی برای پیش‌بینی
فرآیند مدل‌سازی برای پیش بینی شامل مراحل زیر است:
– تعیین پیش‌بینی کننده مناسب
– تعیین مدل پیش‌بینی مناسب
– کالبیراسیون مدل

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یک مطلب دیگر :

پایان نامه درباره داعش/:علل تهاجم داعش به عراق

 

 

 

عنوان                                                                                                                صفحه
فصل یکم معرفی پژوهش
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9
بیان مسآله ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10
اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15
سوال های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………. 16  تعاریف متغیرها………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17 فصل دوم بررسی پیشینۀ پژوهش بخش اول : راهبردهای یادگیری شناخت و فراشناخت …………………………………………………………………………………………………………………………….. 19 پیدایش رویکرد فراشناخت …………………………………………………………………………………………………………………… 23 مولفه های فراشناخت ……………………………………………………………………………………………………………………………. 25 مهارتهای فراشناختی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 28 راهبردهای شناختی ………………………………………………………………………………………………………………………………… 36 راهبردهای فراشناختی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 42 مداخلات رسمی و غیر رسمی برای آموزش راهبردهای فراشناختی …………………………………………….. 43 آموزش و پرورش رسمی فراشناخت ………………………………………………………………………………………………….. 43                مراحل آموزش رسمی راهبردهای فراشناختی …………………………………………………………….. 46                روش تدریس مبتنی بر نظریه فراشناخت……………………………………………………………………….. 47                مفاهیم اساسی روش تدریس فراشناختی……………………………………………………………………….. 49 مداخلات آموزشی غیر رسمی برای آموزش راهبردهای فراشناختی ……………………………………………… 50 مداخلات غیررسمی برای آموزش راهبردهای فراشناختی ………………………………………………………………. 53 موضوع                                                                                                                 صفحه                  راهبردهای براون درباره ی کمک به فراشناخت …………………………………………………………. 55                راهبردهای کوستاو برای پرورش فراشناخت ………………………………………………………………. 57 بخش دوم : انگیزه پیشرفت انگیزه، انگیزش و انگیزه پیشرفت ………………………………………………………………………………………………………… 61 نیازها و انگیزش ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 64 نیاز به پیشرفت، خودشکوفایی و خودشناسی…………………………………………………………………………………….. 64 نظریه های انگیزه پیشرفت……………………………………………………………………………………………………………………… 67 نظریۀ نسبت دادن(اسناد) ………………………………………………………………………………………………………………………. 67 الگوی اتکینسون………………………………………………………………………………………………………………………………………. 68 نظریه مک کللند………………………………………………………………………………………………………………………………………. 68 نظریه برانگیختگی……………………………………………………………………………………………………………………………………. 69 پیامدهای انگیزه پیشرفت ………………………………………………………………………………………………………………………. 70 رشد انگیزه پیشرفت در کودکی و بزرگسالی ……………………………………………………………………………………. 72 اهمیت و ضرورت پژوهش و جمع بندی فصل ………………………………………………………………………………… 89
فصل سوم     روش شناسی پژوهش
طرح پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 92  جامعه آماری ، نمونه و روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………. 92 روش اجرا…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 96 ابزارهای پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 97 روش تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………………………….. 106
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها
توصیف داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 108  تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 109
فصل پنجم   بحث و تفسیر
– نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 133  – محدودیت های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………… 143 – پیشنهادها ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 144 – خلاصه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 146   – فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………… 148
-پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 160    فهرست جداول     موضوع                                                                                                                          صفحه صفحه                                           جدول 3 – 1- فهرست مقدماتی عناوین دانشگاه‌های استان تهران به تفکیک نوع دانشگاه……………………….. 93 جدول 3 – 2- فهرست اسامی دانشگاه های مستقر در استان تهران……………………………………………………….. 94 جدول 3 -3- دانشگاه های نمونه بر اساس منطقۀ جغرافیایی مستقر در استان تهران……………………………….. 95 جدول 3-4-ضریب تطابق کندال برای هر مولفه…………………………………………………………………… 100 جدول 3-5- میانگین و انحراف استاندارد سوالات……………………………………………………………………….. 101 جدول 3-6- میانگین و انحراف استاندارد و ضرایب آلفای کرونباخ……………………………………………… 103 جدول 4-1- میانگین و انحراف استاندارد و ضرایب همبستگی هرسوال بانمره کل پرسشنامه…………………. 109 جدول 4-2- میانگین و انحراف ارزش‌ ویژه، درصد تبیین واریانس، درصد تراکمی و ضریب اعتبار عامل ها ………. 113    ادامۀ فهرست جداول   موضوع                                                                                                             صفحه صفحه   جدول 4-3- میزان اشتراک سوال ها ازطریق تحلیل مولفه های اصلی …………………………………………………. 114 جدول 4-4-ماتریس ساختار چرخش یافته پرسشنامه مهارتهای شناختی و فراشناختی به شیوه واریماکس… 115 جدول 4-5- میانگین وانحراف استاندارد وضرایب همبستگی هرسوال بانمره کل پرسشنامه……………………. 118 جدول 4-6- ارزش‌ ویژه، درصد تبیین واریانس، درصد تراکمی و ضریب اعتبار عامل ها ……………………… 122 جدول 4-7- میزان اشتراک سوال ها ازطریق تحلیل مولفه های اصلی …………………………………………………. 122 جدول 4-8- ماتریس ساختار چرخش یافته پرسشنامه انگیزۀ پیشرفت هرمنس به شیوه واریماکس………….. 124 جدول 4-9- میانگین، انحراف استاندارد وضرایب همبستگی متقابل برای انگیزۀ پیشرفت و مهارتهای شناختی و فراشناختی ………………………………………………………………………………………………………………………………………..   126 جدول 4-10- خلاصه تحلیل رگرسیون برای پیش بینی انگیزۀ پیشرفت برپایه مهارتهای فراشناختی و شناختی ……. 128 جدول 4-11- تحلیل واریانس چند متغیری برای مهارت های شناختی و فراشناختی در زنان و مردان……… 129 جدول 4-12- نتایج آزمون t برای مقایسه مهارت های فراشناختی وشناختی زنان ومردان …………………….. 130 جدول 4-13- میانگین رتبه مهارت های فراشناختی وشناختی درسنین مختلف ……………………………………. 131 جدول 4-14- نتایج آزمون کروسکال والیس برای مقایسه مهارت های فراشناختی وشناختی درسنین مختلف……….. 131   فهرست نمودارها   موضوع                                                                                                                        صفحه صفحه       شکل 4-1- نمودار scree شیب دار عامل های پرسشنامه مهارتهای شناختی و فراشناختی  …………………… 112 شکل 4-2- نمودارscree شیب دار عامل های پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس………………………………….. 121

 

فصل یکم

 

معرفیِ پژوهش

 

مقدمه

در سال های اخیر روان شناسی راههای موثر یاد گرفتن و مطالعه کردن را مدّنظر قرارداده است. با پیشرفت علم و تکنولوژی نوین در عصرحاضر، مدارس و دانشگاهها باید محلی برای استفاده از راهبردهای جدید در زمینه های آموزشی و برخورد تخصصی تر با مسئله آموزش و یادگیری و به عبارت صحیح تر روند انتقال دانش به افراد باشند. افرادی که به عنوان دانش آموز و دانشجو وارد این مکان ها می شوند بدیهی است که نیروها و سرمایه های انسانی این کشورند که باید هر چه صحیح تر و علمی تر به امر انتقال دانش و آگاهی های لازم و تبدیل کردن آن ها به نیروهای متخصص و کارآموز، مبادرت ورزید.

امروزه با پیشرفت هایی که در روان شناسی یادگیری و خبرپردازی[1] صورت گرفته، راههای علمی به حداکثر رساندن توان یادگیرندگان هنگام مطالعه کشف گردیده که باید موردتوجه اولیای تعلیم و تربیت قرار بگیرد تا با شناسایی دقیق مشکلات یادگیرندگان و آموزش شیوه های صحیح مطالعه و یادگیری و آموزش روش های شناختی و فراشناختی، روند ورود اطلاعات علمی را به ذهن یادگیرندگان ساخت و ساز منظمی بخشید. نکته ی دیگر این است که برای شناسایی میزان مهارت دانشجویان (و یادگیرندگان بطور کلی) ابزار و وسیلۀ تخصصی، ضروری است که این پژوهش با هدف ساخت چنین ابزاری شکل گرفته است.

 

 

بیان مسئله

 

هدف اصلی:

سنجش میزان آشنایی مردم با برنامه پزشک خانواده در  وسایل ارتباط جمعی.

 

 

اهداف فرعی:

بررسی میزان آشنایی مردم با برنامه پزشک خانواده به منظور اجرای صحیح تر، سریع تر و کم هزینه تر آن.

بررسی نقش رسانه ها در برنامه های مرتبط با سلامتی به ویژه برنامه پزشک خانواده.

بررسی نحوه اطلاع رسانی همه جانبه به مردم در خصوص اجرای این برنامه به منظور تعیین اثر گذاری آن.

بررسی میزان آگاهی مردم از اصول مصرح در قانون اساسی و سایر قوانین در خصوص حق برخورداری شان از «سلامتی».

 

 

 

یک مطلب دیگر :

سئوالات

آشنایی مردم با برنامه پزشک خانواده چه کمکی به اجرای صحیح تر، سریع تر و کم هزینه تر این برنامه می کند؟

نقش رسانه های مکتوب، دیداری و شنیداری در برنامه های مرتبط با سلامتی به ویژه برنامه پزشک خانواده چیست؟

میزان آشنایی مردم از برنامه پزشک خانواده از طریق رسانه ها چقدر است؟

اطلاع رسانی همه جانبه به مردم در خصوص اجرای یک برنامه کاملاً حاکمیتی مثل برنامه پزشک خانواده در روند اجرای آن چقدر اثرگذار است؟

3-3-2 روند ایجاد و تحلیل مدل ها در SEEP/W و SLOPE/W………………………..
3-3-2-1 تنظیمات و مشخصات اولیه نرم افزارGeoStudio………………………….
3-3-3 روند ایجاد و تحلیل مدل ها با نرم افزار Plaxis……………………………….
3-4 اطلاعات اولیّه مدل های نرم افزاری ……………………………………………… 45
3-4-1 هندسه مدل ها…………………………………………………………………. 46
3-4-2 مشخصّات فنّی مصالح و مدل های رفتاری آن ها…………………………… 47
3-4-3 تعریف و ترسیم مسلح کننده ها……………………………………………… 49
فصل چهارم: بررسی و تحلیل نتایج
4-1 مقدمه…………………………………………………………………………….. 52
4-2 نتایج مدل سازی ها……………………………………………………………. 52
4-3 معرفی کاراکترهای  نمودارهای ضرایب اطمینان  پایان نامه…………………. 55
4-4 نمودارهای ضرایب اطمینان  ……………………………………………………. 56
4-4-1 نمودارهای (DH, FS)…………………………………………………………. 57
4-4-2 نمودارهای (DH/H, FS)…………………………………………………….. 71
4-4-3 نمودارهای تسلیح شده…………………………………………………… 72
4-5 مکانیسم گسیختگی…………………………………………………………… 96
4-6 مدل های بازسازی شده……………………………………………………….. 105
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1 مقدمه…………………………………………………………………………… 110

 

5-2 نتایج حاصل از مطالعات……………………………………………………….. 110
گواهی مقالات ارائه شده در هفتمین کنگره ملی عمران …………………….. 120
5-3 پیشنهادات…………………………………………………………………….. 124
منابع و ماخذ
منابع فارسی………………………………………………………………………… 127
منابع انگلیسی…………………………………………………………………… 130
چکیده:
با توجه به اینكه تمامی زیر ساخت های مهندسی و اماكن و شریان های حیاتی شهری و غیر شهری از قبیل: پی ساختمان ها، پل ها، سیلوها، سدها، دیوارهای حائل، سازه های دریایی، تأسیات صنعتی و . . . همگی بر بستری به نام زمین گسترده می شو­­­ند. اهمیت بررسی نوع ناپایداری در شیروانی ‌های خاکی‌ تحت تراوش‌ و شیروانی‌ های خاکی‌ تحت تراوش‌ مسلح راهکارهای مقابله با آن ها زمانی بیشتر آشکار می گردد که لغزش شیروانی ها می تواند خسارت‌ های عظیم و جبران ناپذیری ایجاد نماید، دو روش مهم برای تحلیل پایداری شیروانی‌ها، روش تعادل حدی و روش عددی می‌باشد. هدف مشتركی كه در تمامی این روش‌ها دنبال می‌شود بررسی پایداری شیب های طبیعی ومصنوعی وتعیین ضریب اطمینان پایداری آنها می‌باشد. بر اساس تعریف ترزاقی و پک (1967میلادی)، لغزش ها  به هر شکل قابل تصوری، آهسته یا ناگهانی و با هر عامل محرکی می توانند اتفاق بیافتند.گسیختگی شیب ها معمولاً ناشی از هرگونه عامل کاهش  ناگهانی مقاومت خاک یا تغییری در شرایط هندسی روی می دهد، به طور کلی می توان شیروانی ها را به دو دسته  شیروانی های  طبیعی و شیروانی های طراحی شده، دسته بندی کرد. این پایان نامه که در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد ارائه می شود  به ارزیابی و مقایسه ضرایب اطمینان و سطوح گسیختگی در خاک هایی از جنس رس و ماسه که با روش های تعادل حدی و روش عددی در حالات تحت تراوش بدون مهار و با مهار به دست آمده است، می پردازیم.
مقدمه:
یكی از مهمترین مباحث دانش ژئوتكنیك تحلیل پایداری شیروانی‌ها‌ی خاکی تحت تراوش‌ و تعیین سطحی با كمترین ضریب اطمینان و به عبارت دیگر سطح بحرانی شكست است. در ساخت وبهره برداری از شیب ها و دیواره های خاکی، مسئله پایداری و بررسی مکانیسم های شکست احتمالی، به علت ملاحظات اقتصادی (اغلب پروژه های ژئوتكنیك با بودجه دولتی و سرمایه ملت عزیز ایران زمین ساخته می شوند) و در برخی سازه ها جلوگیری از بروز فاجعه ی انسانی (گاه لغزش یک شیروانی طبیعی یا یک سد خاکی باعث مدفون شدن یک روستا و قربانی شدن هزاران تن می گردد) و از طرفی سرزمین پاکمان با بلاهای طبیعی نظیر سیل و زلزله و غیره مواجه می باشد و اهمیت دین مبین اسلام به مقام والای انسان و بیت المال وظیفه مهندسین عمران و اهمیت موضوع را  صد چندان می کند. روش‌های مختلفی برای بررسی پایداری شیب‌ها و شیروانی‌ها ارائه می شود كه از جمله آن‌ها می توان به روش‌های تعادل حدی مانند: روش فلینیوس، بیشاپ و مورگنسترن و نیز روش‌های ‌عددی اشاره نمود. هدف مشتركی كه در تمامی این روش‌ها دنبال می‌شود تعیین حداقل ضریب اطمینان پایداری و سطح گسیختگی متناظر با آن كه شیروانی در امتداد آن لغزیده و گسیخته خواهد شد، می‌باشد. در این پژوهش با مدل سازی و بررسی دقیق یک سری شیروانی خاکی با شرایط نزدیک به شرایط صحرایی با هر دو روش ذکر شده سعی می شود این دو روش با هم مقایسه شوند. بدین منظور ابتدا ترانشه ای با مشخصات معین فرض و با استفاده از روش عددی (نرم افزار پلکسیس) مدل سازی و ضریب اطمینان، نوع، محل و چگونگی شکست احتمالی وسطح لغزش بحرانی آن را مشخص می کنیم و سپس همان ترانشه را با روش تعادل حدی (نرم افزار ژئواستدیو) مدل و بررسی می نماییم، در این مدلسازی رفتار خاک به صورت الاستوپلاستیک با معیار گسیختگی موهر کولمب با کرنش مسطح و دو بعدی فرض می شود.
فصل اول: کلیات پژوهش

 

یک مطلب دیگر :

1-1- مقدمه
بررسی پایداری شیروانی های خاکی و یافتن راهی برای ارزیابی دقیق تر پایداری شیب ها وترانشه های خاکی، از دیرباز  مورد توجه کارشناسان و متخصصان ژئوتکنیک بوده است. تخمین افزایش ضریب اطمینان پایداری شیروانی ها و شیب های خاکی در شرایط و پروژه های مختلف اعم از سدسازی،    کانال ها، خاکریزها، بزرگراه ها، اسکله ها و… .، در همین راستا تلاش برای افزایش پایداری شیب ها امری تعیین کننده در پایداری کلی سازه ها به شمار می رود. نتیجه لغزش یا شکست یک شیب      می تواند باعث از دست رفتن عملکردی آن پروژه ( شیب) و حتی باعث از دست رفتن جان عده ای انسان گردد. مهندسان ژئوتکنیک باید در ارزیابی پایداری شیروانی های خاکی توجه خاصی به       زمین شناسی، زهکشی سطحی، آب زیرزمینی و مقاومت برشی خاک مبذول داشته باشند.
بررسی شیروانی های خاکی یکی از مسائل اصلی مهندسی ژئوتکنیک می باشد، سدهای خاکی،  گودبرداری ها، ترانشه ها و… سازه های خاکی محسوب می شوند که از نظر اهمیت در درجه بالایی حتی برای تمدن بشری قرار دارند، بنابراین تحلیل، طراحی ورفتارنگاری این سازه ها در طول زمان  مد نظر مهندسین می باشد، از این رو، تلاش های زیادی برای تحلیل شیروانی های خاکی انجام می شود. ولی عدم قطعیت ها، مشکلات تئوریک تحلیل، تنوع مسائل  ژئوتکنیک  و نیازهای روز افزون به طراحی شیروانی های جدید که هر کدام مشکلات خاص خود را دارند، محققین را بر آن داشته که هر چه بیشتر به این موضوع بپردازند. در بررسی پایداری شیروانی ها در هر دو روش تعادل حدی و عددی، معمول است که نیروهای محرک  و مقاوم محاسبه گردیده و  بزرگی  آن ها نسبت به هم سنجیده شود          با این حال چیزی که اکثر اوقات از نظر مهندسان  ژئوتکنیک مورد بی توجهی واقع می شود،  این است که هر یک از نیروهای محرک و مقاوم خود تابع عوامل مختلفی مانند: پارامترهای خاک، هندسه شیب، بارگذاری خارجی و… می باشند، از سوی دیگر وجود آب در پروژه های عمرانی همواره برای مهندسان ایجاد مشکل کرده و باعث گسیختگی سازه ها به خصوص شیروانی های خاکی گردیده است، در همین راستا خاک مسلح همواره به عنوان یک مصالح مهندسی کارآمد مورد استفاده انسان بوده است،مفهوم خاک مسلح به صورت امروزی نخستین بار توسط یک مهندس فرانسوی به نام هنری ویدال[1] در سال 1966 میلادی مطرح گردید، با بررسی خواص و شرایط خاک نمایان می شود که یکی از ضعف های اصلی خاک، مقاومت کششی پایین آن است و وجود آب نیز این نقطه ضعف را تقویت می کند، ایده ی خاک مسلح در حقیقت راه حلی برای رفع این نقطه ضعف  می باشد؛ به عبارت دیگر اساس سیستم خاک مسلح بر مبنای استفاده از مصالحی درون خاک است که توانایی تحمل تنش های کششی بالایی را دارند به گونه ای که توده خاک مسلح  از گسیختگی بگریزد و یا به عبارت دیگر پایدار باشند. امروزه با توجه به پیشرفت های علوم مهندسی و افزایش روزافزون احداث ابنیه و سازه های پیچیده ، که گاه در مناطق کوهستانی و پر شیب ساخته می شوند، لزوم پایداری شیب های طبیعی و مصنوعی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است، روش های متعددی جهت پایدار سازی شیب ها وجود دارد که هدف مشترک همه ی این روش ها، افزایش نیروهای مقاوم در برابر نیروهای محرک و در نتیجه افزایش مقدار ضریب اطمینان است. به کارگیری مسلح کننده ها نیروی مقاوم را در توده خاک از طریق تامین نیروی کششی افزایش می دهند و تغییر شکل های افقی را نیز کاهش می دهند، که این دو امر در نهایت منجر به افزایش پایداری کلی در سازه های خاکی می شوند.
2-1- بیان مسأله
در ساخت و بهره برداری از شیب ها و دیواره های خاکی، مسئله پایداری و بررسی مکانیسم های شکست احتمالی، ملاحظه های اقتصادی و حتی در برخی سازه ها فاجعه ی انسانی بسیار مهم        می باشد، بنابراین شناخت نوع پایداری و ناپایداری در شیروانی ها به جهت تشخیص راه های جلوگیری و مقابله با آن، امری مهم و ارزشمند می باشد. دو روش مهم در تحلیل پایداری شیب ها و شیروانی ها روش های تعادل حدی و عددی است. در این پژوهش با مدل سازی و بررسی دقیق یک شیب با دو زاویه گوناگون در شرایط تحت تراوش بدونمهار و با مهار در خاک های رس و ماسه  با        هر دو روش ذکر و این دو روش با هم مقایسه می شود.
روش تعادل حدی
یكی از روش های تحلیل پایداری شیب ها روش تعادل حدی است، در این روش اولین تحلیل را كولمان در اواخر قرن هجدهم ارائه داده است، در این گونه روش ها فرض اصلی این است كه سطحی در امتداد سطح لغزش اختیار می شود (منحنی یا مستوی) معیار گسیختگی مشخصی (مثلاً: موهر –‌ كولمب) حاكم بوده و بخش لغزنده بصورت مجزا و صلب بر سطح گسیختگی جا به جا می شود، آنگاه تمام نیروهای موثر بر لغزندگی و برای جلوگیری از آن در نظر گرفته می شود و با مقایسه مقاومت برشی لازم جهت حفظ پایداری با مقاومت برشی موجود در خاك ضریب ایمنی تعیین می گردد.
در یك روش كاربردی از این گروه كه به روش قطعات موسوم است، بخش لغزنده خاك به قطعاتی قائم تقسیم می شود و بررسی تعادل استاتیكی نیروها روی هر قطعه به طور مجزا صورت می گیرد، روش های مبتنی بر تعادل حدی به علت وضوح مفاهیم و سادگی استفاده، كاربردی ترین روش های بررسی پایداری شیب ها می باشند و در دفتر مهندسین مشاور كاربرد وسیع دارند.
روش عددی
نرم افزارهای مختلفی براساس روش اجزاء محدود یا تفاضل محدود در بازار موجود می باشند از جمله: پلکسیس، فلک، فلک سه بعدی، ژئواسلوپ، یودک، تری دک، سی ای تو و انسیس و … .
از بین نرم افزارها بنا بر دلایل زیر، روش عددی انتخاب می شود و مورد مطالعه جدی قرار می گیرد:
– علاوه بر الگوی اصلی خاک، الگوی رفتاری مو هر-کولمب، دارای الگوهای رفتاری الاستیک، الگوی خاک سخت شونده، الگوی خاک نرم و الگوی خاک نرم توأم با خزش را داراست که می توان از هر کدام از آن ها با توجه به نوع خاک و رفتارهای گوناگون از آن استفاده کرد.
– از نظر تعداد درجات آزادی برای الگوکردن سیستم خاک مسلح این نرم افزار با محدودیت خاصی مواجه نمی شود.

1-6-3 غلبه………………………………………………………………………………………………………………………………………….  7

1-6-4 کلمات……………………………………………………………………………………………………………………………………….   8

1-6-5 عنوان خبری………………………………………………………………………………………………………………………………..   8

1-6-6 تارنما………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8

فصل دوم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  9

پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………     9

2-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 9

2-2 هیجان……………………………………………………………………………………………………………………………………………..   9

2-3 ابعاد هیجان………………………………………………………………………………………………………………………………………   10

2-3-1 برانگیختگی………………………………………………………………………………………………………………………………   10

2-3-2 خوشایندی-ناخوشایندی………………………………………………………………………………………………………………..   11

2-3-3 غلبه……………………………………………………………………………………………………………………………………….  12

2-4 رسانه و تارنما…………………………………………………………………………………………………………………………………… 12

2-5 کلمات……………………………………………………………………………………………………………………………………………   13

فصل سوم………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  17

روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………     17

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  17

3-1 مراحل اجرای طرح………………………………………………………………………………………………………………………………   17

3-1-1 نوع مطالعه………………………………………………………………………………………………………………………………..  17

3-1-2 جامعه مورد مطالعه و حجم نمونه……………………………………………………………………………………………………….  17

حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………………………………………………  17

3-1-3 معیار های ورود به مطالعه…………………………………………………………………………………………………………………  17

3-2-3 ابزارهای پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………     18

پرسشنامه SAM………………………………………………………………………………………………………18

3-1-4 مکان و زمان اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………………………………..     18

3-4 روش تحلیل اطلاعات (داده‌ها)………………………………………………………………………………………………………………… 19

3-3 شیوه­ی اجرای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………     19

فصل چهارم………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  20

یافته های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 20

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………  21

جدول 1-4: عناوین خبری با موضوع انرژی اتمی…………………………………………………………………………………………………….   24

فصل پنجم………………………………………………………………………………………………………………………………………………..   76

بحث و نتیجه­گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………….   76

5-1مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..  76

5-2 تفسیر یافته­های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………..     76

5-3- محدودیت­های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………     79

5-4- پیشنهادات برای پژوهشهای آتی……………………………………………………………………………………………………………..   80

منابع………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..   81

پیوست شماره­ی 1: پرسشنامه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی لغت خبری………………………………………………………………..   88

پیوست شماره­ی 2:جدول میانگین­ برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات………………………………………………………………88

 

فهرست جداول                                                                                                                صفحه                                                                                                                                                                  

جدول 4-1-عناوین خبری با موضوع انرژی اتمی………………………………………………………………………………………. 23

جدول 4-2-میانه­های کلمات عناوین مربوط به انرژی اتمی ……………………………………………………………………… 23

جدول 4-3- عناوین خبری با موضوع پاکستان………………………………………………………………………………………… 28

جدول 4-4- میانه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به پاکستان……………………………………. 29

جدول 4-5- عناوین خبری با موضوع کنیا……………………………………………………………………………………………….. 36

جدول 4-6- میانه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به کنیا…………………………………………… 36

جدول 4-7- عناوین خبری با موضوع سوریه……………………………………………………………………………………………. 40

جدول 4-8- میانه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به سوریه……………………………………….. 40

جدول 4-9-روابط برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات منفی………………………………………………………….. 47

جدول 4-10- روابط برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات مثبت……………………………………………………….. 47

جدول 4-11-رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به انرژی اتمی ایران………………………. 47

جدول 4-12- رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به پاکستان…………………………………. 47

جدول 4-13- رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به کنیا………………………………………… 53

جدول 4-14- رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به سوریه…………………………………….. 56

جدول 4-15- رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به پاکستان با کل عنوان خبر………. 59

جدول 4-16- رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به کنیا با کل عنوان خبر……………… 61

 

 

 

 

جدول 4-17- رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به سوریه با کل عنوان خبر………….. 62

جدول 4-18- رابطه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات راجع به انرژی اتمی  با کل عنوان خبر….. 63               

جدول 4-19-شاخص­های آماری برانگیختگی کلمات در تارنماهای مختلف فارسی………………………………….. 61

جدول 4-20- خلاصه­ی آزمون کرویت موچلی…………………………………………………………………………………………… 66

جدول 4-21- خلاصه­ی اثرات گزارش برانگیختگی در تارنماهای مختلف………………………………………………….. 67

جدول 4-22- خلاصه­ی آزمون کرویت موچلی………………………………………………………………………………………….. 69

جدول 4-23-خلاصه­ی اثرات گزارش خوشایندی در تارنماهای مختلف فارسی……………………………………….. 70

جدول 4-24-شاخص­های آماری غلبه­ی کلمات در تارنماهای مختلف……………………………………………………… 71

جدول 4-25- خلاصه­ی آزمون کرویت موچلی………………………………………………………………………………………….. 71

جدول 4-26- خلاصه­ی اثرات گزارش غلبه در تارنماهای مختلف فارسی…………………………………………………. 72

جدول 4-27- خلاصه­ی آزمون کرویت موچلی…………………………………………………………………………………………. 73

 

فهرست نمودارها                                                                                                           صفحه

نمودار 4-1-توزیع فراوانی جنسیت مخاطبان…………………………………………………………………………………………. 20

نمودار 4-2-توزیع فراوانی سطوح تحصیلی مخاطبان…………………………………………………………………………….. 21

نمودار 4-3- توزیع فراوانی قومیت مخاطبان…………………………………………………………………………………………. 22

نمودار 4-4-میانه­ی برانگیختگی کلمات راجع به انرژی هسته­ای ایران………………………………………………….. 26

 

نمودار 4-5- میانه­ی خوشایندی کلمات راجع به انرژی هسته­ای ایران………………………………………………….. 27

نمودار 4-6- میانه­ی غلبه­ی کلمات راجع به انرژی هسته­ای ایران…………………………………………………………. 28

نمودار 4-7- میانه­ی برانگیختگی کلمات راجع به پاکستان……………………………………………………………………. 31

نمودار 4-8- میانه­ی خوشایندی کلمات راجع به پاکستان……………………………………………………………………. 33

نمودار 4-9- میانه­ی غلبه­ی کلمات راجع به پاکستان……………………………………………………………………………. 34

نمودار 4-10- میانه­ی برانگیختگی­ کلمات راجع به کنیا…………………………………………………………………………. 37

نمودار 4-11- میانه­ی خوشایندی کلمات راجع به کنیا………………………………………………………………………….. 38

نمودار 4-12- میانه­ی غلبه­ی کلمات راجع به کنیا…………………………………………………………………………………. 39

نمودار 4-13- میانه­ی برانگیختگی­ کلمات راجع به سوریه…………………………………………………………………….. 43

نمودار 4-14- میانه­ی خوشایندی کلمات راجع به سوریه………………………………………………………………………. 44

نمودار 4-15- میانه­ی غلبه­ی کلمات راجع به سوریه……………………………………………………………………………… 45

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

1-1مقدمه

عصر حاضر، عصر ارتباطات و اطلاعات است؛ عصری که در آن رسانه‌ها نقش مهمی در شکل گیری افکار عمومی در سطوح مختلف ملی، منطقه ای و بین‌المللی بازی می‌کند (آقایی، صادقی، هادی، 1391). امروزه اهمیت اخبار بر هیچ کس پوشیده نیست. تارنماها یکی از منابع مهم خبری هستند. بر اساس آماری که از اولین گروه تحقیقاتی برخط ایران در سال 2012 منتشر گردیده است، نزدیك به ٥٤ درصد از كل كاربران اینترنت در خاورمیانه، در ایران زندگی می­كنند و بر حسب نوع فعالیت افراد در اینترنت بالاترین سطوح به جستجوی اطلاعات (67 درصد)؛ مطالعه پایگاه‌های خبری ( 65 درصد)؛ بانکداری برخط ( 64 درصد)؛ دانلود موسیقی ( 49 درصد)؛ شبکه‌های اجتماعی ( 44 درصد) و خرید آنلاین ( 43 درصد) اختصاص دارد. از نظر کاربران، پس از جستجوی اطلاعات، مطالعه­ی پایگاه­های خبری پرطرفدارترین بخش اینترنت است که اهمیت آن را روشن می‌سازد. (مشرق، 1391)

هر خبر دارای عنوانی است که اکثر اوقات بیانگر چکیده­ و محتوای خبر می­باشد و می­تواند مخاطبان را به خود جذب نموده یا تأثیری بالعکس بر آن‌ها داشته باشد. عنوان اخبار متشکل از کلمات و جملات است. این کلمات و جملات بار هیجانی دارند. مخاطبان دائما با این کلمات روبرو می­شوند. بار هیجانی موجود در کلمات و جملات خبرها احساس خوشایندی و یا ناخوشایندی مانند: شادی، خشم، غم، تنش و یا رنجش در آن‌ها به وجود می‌آورد..

در این میان گاهی ممکن است کلمات با وجود تعریف یکسان معنای احساسی متضادی داشته باشند مانند کلمه «کلاسیک» در مقابل «دمده» که تعریف یکسانی دارند اما

یک مطلب دیگر :

دانلود پایان نامه با موضوع جدول داده

 معنای احساسی متضادی را منتقل می­نمایند. انتخاب کلمات هیجانی در خبر، ارتباط را کامل‌تر می­نمایند و اهمیت بسزایی دارد (عباسی و همکاران، 2011). علاوه بر تجربه‌ی هیجانی که به صورت خوشایندی و یا ناخوشایند است، غلبه شامل احساس کنترل و یا عدم کنترل، و انگیختگی به عنوان تغییرات فیزیولوژیک و روانی، تحت تأثیر بار هیجانی کلمات، در این میان مطرح است. می‌توان چنین بیان کرد که اخبار و بالاخص عنوان خبر، یکی از مهم‌ترین جایگاه­هایی است که بار هیجانی کلمات در آن اهمیت زیادی دارد.

این پژوهش به مطالعه­ی میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات به کار رفته در عناوین اخبار تارنماهای فارسی زبان داخلی و خارجی و رابطه­ی هرکدام از این مؤلفه‌ها با یکدیگر پرداخته است و در پی آن است که مشخص نماید آیا بین این مؤلفه‌ها در قالب کلمات با برانگیختگی و خوشایندی آن به صورت عنوان خبری رابطه­ای وجود داشته است؟ و در نهایت به ارزیابی این موارد در تارنماهای فارسی زبان داخل و خارج کشور بپردازد.

1-2 بیان مسأله

تارنماها یکی منابع مهم خبری هستند. امروزه کمتر کسی را می‌توان یافت که از رسانه استفاده ننماید و در این میان از اخبار بی خبر باشد.

تارنماها با اطلاع رسانی سریع درباره مسائل حاد جامعه بشری، انتقال نمادهای اعتراضی و تحریک احساسات، به کنش‌های اعتراضی گسترده ای دامن می‌زنند. جذب هواداران، انسجام درونی، ایجاد اتحاد و ائتلاف میان افراد و گروه‌ها و هماهنگ سازی اهداف و روش‌های مبارزاتی و جهت دهی افکار عمومی نشانه ای از قابلیت بالای فضای مجازی است؛ امری که به وضوح در تحولات اخیر خاورمیانه مشاهده می‌شود (آقایی، صادقی، هادی، 1391).

تحولات خاورمیانه به علت اهمیت همیشگی آن مجالی را فراهم نموده است تا رسانه‌ها به ویژه تارنماها بیش از پیش ظرفیت‌های خود را نمایان سازند (قاسم زاده،1390). مسلماً یکی از حوزه‌هایی که خبرهای رسانه­ای و تارنماها به صورت ویژه به آن می‌پردازند مسائل مختلف مربوط به ایران است. این موارد شامل نکات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و غیره است.

تارنماها را به رغم داشتن نکات مفید آن، می‌توان به عنوان ابزاری موثر برای رسیدن به اهداف سیاسی، اقتصادی و نظامی نیز در نظر گرفت که با زبان کلمات و جملات در ساختار خبر نقشی حیاتی بازی می‌کنند.

جالب توجه است که امروزه در ابعاد نظامی نیز بعد جدید و بسیار موثری ظهور کرده است که جنگ شناختی نامیده می‌شود، که آن را بعد پنجم جنگ‌ می‌دانند که در آن به جای سلاح از تکنیک‌های شناختی استفاده می‌شود. یکی از مؤثرترین ابزارهای مورد استفاده در جنگ‌های شناختی، رسانه­ها هستند (گروه پژوهشی دانش فناوری اطلاعات آینده اندیشی، 1387). بدین صورت که رسانه‌ها با قابلیت زیادی که دارند می‌توانند زشت‌ترین مفاهیم را به صورتی زیبا و یا بالعکس به مخاطب عرضه نمایند و افکار را دستکاری نموده و به سمت آنچه هدف اصحاب رسانه است سوق دهند.

کلمات و جملات هیجانی در اخبار و عناوین خبری اهمیت زیادی دارند. مثلاً پژوهش بررسی و مقایسه شباهت­ها و تفاوت­های گفتمان­ها و انگاره­های خبری ساخته شده در دو سایت الجزیره انگلیسی و پرس تی­وی در مورد پوشش خبری درگیری­های سوریه در بازه زمانی فروردین تا شهریور 1392 (21 مارس تا 21 سپتامبر 2013) نشان می‌دهد که چگونه دو رسانه با دو دیدگاه مخالف با عناوین و جملات و کلمات متفاوت، در مخاطبان خود عقاید مختلف و مخالف هم و تصاویر مثبت و منفی از سران کشورها القاء نمودند (خلیلی،1392). این موضوع اهمیت و چگونگی اثر گذاری بار هیجانی کلمات و جملات اخبار بر مخاطبان را نشان می‌دهد.

تارنماها به عنوان یکی از رسانه‌ها، می‌تواند به شکل ابزاری از تسلیحات شناختی نیز باشد که مخاطب با اختیار و انتخاب خود در معرض آن قرار می‌گیرد. تارنماها را می‌توان ابزاری مهم دانست که کلمات و جملات در آن نقش اساسی بازی می‌کنند و با تأثیر گذاری بر افکار مخاطبان می‌توانند خطر آفرین باشند.

موارد حائز اهمیت ذکر شده در بالا، اهمیت آگاهی از روند اثرگذاری و کارکرد این ابزار جنگ شناختی را بارز می‌سازد. به نوعی مطالعه در خصوص این موضوع، شناخت یکی از ابزارهای جنگ‌های شناختی محسوب می‌شود.

با نگاهی دقیق می­توان تفاوت­هایی اساسی میان ادبیات تارنماهای مختلف فارسی­زبان داخل و خارج از کشور مشاهده کرد. به زعم پژوهشگر تفاوت­هایی بارز دربرانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات استفاده شده در تارنماهای مختلف وجود دارد. تأثیر هیجانی کلمات در عناوین خبری موجب جذب بیشتر مخاطبان به سمت رسانه و تارنماهای خارجی می‌شود و این پژوهش در نظر دارد این سوالات را مورد مطالعه قرار دهد.

1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق

تارنماها به منابع مهمی برای بسیج کنش جمعی و ابداعات پس از آن، سازماندهی و عمل جنبش‌های اجتماعی در سراسر دنیا تبدیل شده‌اند (التانتاوی[1]، وی یست[2]،2011،1207). بیشتر تمرکز اطلاعات و خبرها در رسانه‌ها و تارنماها در مورد مسائل مهم و حیاتی هستند.

نقش اینترنت و رسانه­های جدید در انقلاب­های اخیر به حدی پر رنگ بوده است که برخی آن را انقلاب فیس بوکی یا انقلاب توییتری می‌نامند. این ابزارها هماهنگی بین تظاهرکنندگان را موجب می‌شدند (دوراندیش، 1390). البته در مورد میزان و کیفیت نقش رسانه‌ها در این انقلاب‌ها دیدگاه‌ها و نظرات متفاوتی وجود دارد.

در این میان رسانه‌ها که به عنوان ابزاری قدرتمند در اختیار صاحبان قدرت کشور حامی آن‌ها هستند مطمئنا” فعالیتی به نفع آنان خواهد داشت. همان‌گونه که کاتلی[3] (2011، به نقل از آقایی، صادقی، هادی، 1391) می‌گوید اطلاعیه های رسمی غربی در رسانه همیشه به سمت و جهتی سوق می‌یافت که منافع خودشان را فراهم سازد.

متخصصان ارتباطات معتقدند، تارنماها موجب شده‌اند ارتباطات چهره به چهره کاهش یافته و در مقابل به گسترش روابط مجازی و دیجیتالی کمک می‌کنند (قوانلو قاجار،1390). اینجاست که رسانه‌ها در انتخاب و استفاده از کلمات در خبر و عناوین خبری خود به نکات روان شناختی به ویژه ابعاد هیجانی آن توجه ویژه دارند تا به اهداف خود برسند.

برای آگاهی و سپس پیشگیری یا هر اقدام مناسب دیگری در مقابل اثرات سوء اخبار منتشر شده در تارنماها، آگاهی از اینکه تارنماهای خارجی و داخلی با به کار بردن کدام کلمات در جملات خود و با چه نوع ویژگی از ابعاد هیجانی در عناوین خبری قصد تأثیرگذاری بر افکار افراد جامعه را دارند ضرورت پیدا می‌کند.

تاکنون در مطالعه‌ی این موضوعات، برای بیشتر پژوهشگران، تحلیل محتوا، تطبیق ساختاری خبر و محتوای خبر مورد توجه بوده و به لحاظ مطالعه­ی کلمات و رابطه­ی آن با خوشایندی خبری جای خالی احساس می­شود. همچنین در مورد بار معنایی لغات نیز پژوهش­های متعددی صورت گرفته است. ازجمله آن‌ها پژوهش‌هایی است که به ارزیابی پردازش خاص کلمات با بار احساسی پرداخته و مفاهیم احساسی در محرک در آن‌ها به عنوان اثر کلی نشان داده می­شود که (شافر[4] و همکاران، 2012) از تصاویر مملو از احساس استفاده کردند. شکل‌های دیگر آن به صورت صداها بوده (پیچا[5] و همکاران، 2011)؛ یا اینکه به صورت رایحه‌ها تجلی یافته است (بنسافی[6] و همکاران، 2003). با وجود تحقیقات گسترده، هنوز پژوهش کافی برای مطالعه و مشخص ساختن کلماتی که بیشتر مورد استفاده­ی رسانه و از جمله خبرها هستند صورت نگرفته است.

مطالعه­ی میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلیه­ی کلمات به کار برده شده در عناوین مشترک تارنماهای فارسی زبان داخل و خارج از کشور و مطالعه­ی رابظه­ی آن با کل عنوان خبر از چند جهت حائز اهمیت است. ابتدا اینکه  با توجه به فقدان فهرست هنجاریابی کلمات در زبان فارسی و مطالعات اندک صورت­گرفته در این زمینه بالاخص در حوزه­ی اخبار و رسانه، مهم­ترین دغدغه­ی پژوهشگر از انجام این پژوهش ابتدا ایجاد فهرست برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات خبری است که برای ایجاد این فهرست، از عناوین که نشانگر کل خبر است استفاده شده­است و به مطالعه­ی تفاوت میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات به‌کاربرده شده در عناوین مشترک 6 تارنمای­ فارسی­ زبان داخل و خارج از کشور پرداخته­شد به علاوه این پژوهش قصد دارد به ارزیابی ارتباط میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی این کلمات با هدف پاسخ به این سوال که آیا می­توان با داشتن یکی از این سه عامل (برانگیختگی، خوشایندی، غلبه) دو عامل دیگر را پیش­بینی نمود بپردازد. به عبارت دیگر دستیابی به ارزیابی توان پیش بینی میزان برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی یک متن با داشتن مجموعه­ی کلمات آن متن چه مقدار است؟و در آخر اینکه خبرگزاری‌های داخلی و خارجی در زمینه­ برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات به کاربرده در عناوین  چه تفاوتی دارند؟