ب. نگاه انسان غیرمعتقد. 43
فصل دوم:
مبانی و شرایط حق انسان بر محیط زیست
مبحث اول: مبانی حق انسان بر محیط زیست… 50
گفتار اول: مبانی فقهی.. 50
الف: قرآن. 50

1. آیاتی از قرآن که محیط زیست را حق همگانی می‏داند. 52
2. آیاتی از قرآن که آفرینش عناصر محیط زیست را برای انسان می‏داند. 53
3. آیاتی از قرآن که محیط زیست و عناصر آن را مسخّر انسان می‏داند. 54
4. حق بر محیط زیست، تکلیف و مسئولیت در برابر محیط زیست را در پی دارد. 57

ب. روایات… 60
ج. عقل.. 63
د. بناء عقلا.. 64
گفتار دوم: مبانی حقوقی.. 68
الف: قانون داخلی.. 68

1. قانون اساسی.. 68
2. قانون عادی.. 69

ب. قانون خارجی.. 70

1. مقررات سازمان ملل متحد. 70
2. مقررات کنوانسیونهای بین‌المللی.. 71
3. فقر و محیط زیست… 72

مبحث دوم: شرایط حق انسان بر محیط زیست… 76
گفتار اول: استفاده متعارف… 76
گفتار دوم: حق استفاده از محیط زیست به همراه تکلیف… 77
فصل سوم:
آثار حق انسان بر محیط زیست
مبحث اول: اباحه انتفاع انسان از محیط زیست… 84
گفتار اول: انتفاع از محیط زیست… 84
گفتار دوم: انفال و مالکیت آن برای انسان. 84
مبحث دوم: ضمان در مقابل استفاده سوء از محیط زیست… 93
گفتار اول: استفاده سوء از محیط زیست… 93
گفتار دوم: خسارت بر محیط زیست و انواع آن. 95
بند اول: اصول حاکم بر خسارت‌های زیست محیطی.. 97
بند دوم: ماهیت مسئولیت زیست محیطی و مبنای آن. 98
الف: ماهیت مسئولیت… 98

ب: مبنای مسئولیت… 99
بند سوم: مفهوم خسارت… 100
بند چهارم:روش ارزیابی خسارات زیست محیطی.. 101
بند پنجم: رابطه سببیت… 102
بند ششم: مسئول پیشگیری و جبران خسارت زیست محیطی.. 103
بند هفتم: عوامل رافع مسئولیت زیست محیطی.. 104
الف: عوامل توجیه‌کننده اجباری.. 104

1. 1. دخالت شخص ثالث… 104
2. 2. رعایت دستور یا تعلیمات دولتی.. 105

ب: عوامل توجیه‌کننده اختیاری.. 105

1. 1. داشتن مجوز دولتی.. 105
2. 2. رعایت معلومات علمی‌و فنی زمان انجام فعالیت… 105

گفتار سوم: راه‌های جبران خسارت… 106
مبحث سوم: دادرسی مربوط به حق انسان بر محیط زیست… 107
گفتار اول: خواهان دعوی.. 108
الف: خواهان. 109
گفتار دوم: خوانده دعوی.. 110
گفتار سوم: دادگاه صالح و محل اخذ و مصرف خسارت… 111
الف – محیط زیست و خسارت زیست محیطی.. 120
ب- معیار ارزیابی غرامت… 122
ج- آیین اجرا 124
پیشنهادات… 127
نتیجه‌گیری.. 127
فهرست منابع و مآخذ. 127
الف) كتب… 127
ب) قانون. 130

یک مطلب دیگر :

ج) انگلیسی.. 130
چکیده:
از جمله مسائل جدیدی که در عرصه حقوق مطرح شده است بحث حقوق محیط‌زیست و مطالب مربوط به آن است که یکی از آن مطالب، «حق انسان بر محیط‌زیست» است. منظور از این عنوان بهره‌برداری متعادل و متساوی همه نسل‌ها از مواهب طبیعی است و علت طرح آن هم این است که امروزه بی‌محابا این مواهب مورد تاحت و تاز انسان‌های فرصت‌طلب و سودجو قرار می‌گیرد که زیان‌های عدیده‌ای را به دنبال خود خواهد داشت و از جمله آن زیان‌ها محروم شدن نسل‌های آتی از زیبائی‌های طبیعت است و از جمله آن زیان‌ها تنگ شدن عرصه زندگی بر انسان‌هایی است که در عصرهای آینده پا به عرصه وجود می‌گذارند، سوراخ شدن لایه ازن بر اثر کثرت گازهای گلخانه‌ای و آلوده شدن فضای شهرها به خاطر کثرت استفاده از وسایل بنزینی و گازوئیل‌سوز و بروز ده‌ها رقم بیماری ریوی و کلیوی و عروقی از جمله آن زیان‌هاست. بالاخره انسان‌های بعد نیز حق حیات و تنفس در این اجتماع را دارند. نکته مهم‌تر این که در کنار هر حقی تکلیفی نیز هست و حق انسان‌های محیط‌زیست، تکلیف همین انسان‌ها و تکلیف دیگر انسان‌ها را به دنبال خود دارد که در این پایان‌نامه مورد گفتگو قرار گرفته است و از جمله افرادی که تکلیف متوجه آنان است دولت‌ها هستند که وظیفه مراقبت بیشتر از عرصه‌های طبیعی را دارند که در اصول 45 و 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
کلید واژه‌ها : حق، تکلیف، محیط‌زیست، انسان.
مقدمه
الف) بیان مسأله تحقیق
مسأله مورد گفتگو در این پایان‌نامه عبارت از «حق انسان بر محیط‌زیست» است و شالوده اصلی بحث آن است که انسان‌های این کره خاکی چه حقی از بهره‌مندی از مواهب طبیعی دارند، ایا مواهب طبیعی متعلق به یک نسل است یا تمام نسل‌ها و راه‌کارهای حفاظت از طبیعت برای استفاده انسان‌های آینده از محیط‌زیست چیست؟ و چه آثاری بر عدم رعایت این حق مترتب می‌گردد.
ب) اهمیت تحقیق
محیط‌زیست بخشش الهی برای تمام نسل‌هاست و تا تمام آنان به تاراج انسان‌های سودجو نرفته است و فرزندان آینده را محروم از این بخشش الهی نکرده باید به راه‌های جلوگیری از تاراج آن پرداخت.
ج) ضرورت تحقیق
گاهی نسبت به برخی مسایل حیاتی و مهم سهل‌انگاری می‌شود تمام دنیای ما یک محیط‌زیست بیشتر ندارد که متعلق به همه افراد بشر فعلی و آتی است و باید برای حفاظت از آن‌ها فکری کرد.
د) سؤالات تحقیق
الف) سؤال اصلی
انسان چه حقی بر محیط‌زیست دارد و قلمرو آن کجاست؟
ب) سؤال فرعی

1. مبنای حق انسان بر محیط‌زیست چیست؟
2. آثار حق انسان بر محیط‌زیست کدام است؟
3. رابطه حق وتکلیف در مورد محیط‌زیست انسانی چیست؟

هـ )فرضیه‌ تحقیق

1. انسان همان طور که در محیط‌زیست تکلیف دارد حق هم دارد و قلمرو آن استفاده متعادل است.
2. مبنای حق انسان بر محیط‌زیست آیات و روایات و قواعد فقهی و عقل است.
3. اثر حق بر محیط‌زیست استفاده بهینه از آن و ضامن بودن در مقابل زیاده‌روی در استفاده است.

و) پیشینه تحقیق
در این زمینه به صورت خاصی پایان‌نامه‌ای تنظیمنشده است و کتابی نوشته نشده است و به صورت پراکنده در برخی آثار مطالبی ذکر شده که ما آن را جمع‌آوری و ارائه نموده‌ایم.
ز) ساختار تحقیق
تحقیق فعلی در یک مقدمه و سه فصل و یک خاتمه صورت پذیرفته است در فصل اول به کلیات و در فصل دوم به مبانی و در فصل سوم به بحث از آثار پرداخته‌ایم ودر خاتمه نیز همین پیشنهاداتی و نتیجه‌گیری از تحقیق پرداخته‌ایم.
مبحث اول:
تعاریف
گفتار اول: تعاریف اصلی
الف- حق
بسیار اتفاق افتاده که در مواردی گفته‏ایم: حق با من است، حق با شماست یا او حق مرا پایمال کرد یا فلانی به حقوق دیگران احترام می‏گذارد و آیا همگان به حقوق خویش و دیگران آگاهی دارند؟ برای پرداختن به این مطالب نخست باید بدانیم، «حق» چیست.
واژه «حق» در لغت به معنی ثبوت و ثابت است و در مقابل آن کلمه «باطل» به معنای غیر ثابت قرار دارد. حق، ثبوت اعتباری یك امر وضعی است برای یك شخص، كه له او و به عنوان امتیازی برای او مقرر شده است و زمام آن به دست‌اش قرار داده شده است و مستلزم وظایف الزامی‌بر عهده دیگران در قبال صاحب حق است. حال فرق نمی‌كند آن چه برای صاحب حق مقرر شده است صلاحیت حقوقی در انجام فعل باشد یا آزادی انتخاب یا اهلیت انتفاع یا اولویت یا امر دیگری مانند این‌ها[1].