مبحث دوم: اسناد الکترونیکی……………………………………………………………………………………….28
گفتار اول: داده پیام……………………………………………………………………………………………………30
الف: داده الکترونیکی………………………………………………………………………………………………….30
ب: داده پیام الکترونیکی………………………………………………………………………………………………31
گفتار دوم: امضای الکترونیکی………………………………………………………………………………………..34
الف: مفهوم امضاء الکترونیکی………………………………………………………………………………………..34
ب: انواع امضاهای الکترونیکی………………………………………………………………………………………..42
1- امضای دیجیتالی……………………………………………………………………………………………………43
2- امضاء با بکارگیری ویژگی های زیست سنجی (امضای بیومتریک)…………………………………………..44
3- امضاء با رمزنگاری سری مشترک………………………………………………………………………………..45
4- امضاء با قلم الکترونیکی (قلم نوری)…………………………………………………………………………….46
5- امضای الکترونیکی ساده………………………………………………………………………………………….46
6- امضای الکترونیکی مطمئن……………………………………………………………………………………….47
گفتار سوم: اعتبار اسناد الکترونیکی……………………………………………………………………………….52
الف) اعتبار حقوقی اسناد الکترونیکی……………………………………………………………………………..52
1- ارزش اثباتی دلیل الکترونیکی عادی……………………………………………………………………………55
2- ارزش اثباتی دلیل الکترونیکی مطمئن………………………………………………………………………….57
ب) اصول حقوقی حاکم بر جنبه اثباتی امضای الکترونیکی……………………………………………………..60
1- اصل پذیرش امضای الکترونیکی…………………………………………………………………………………60
2- اصل برابری آثار امضای دستی و امضای الکترونیکی…………………………………………………………61
3- اصل عدم تبعیض بین امضای ساده و مطمئن…………………………………………………………………62
4- اصل برابری داده پیام با نوشته………………………………………………………………………………….62
5- اصل اصیل بودن داده پیام………………………………………………………………………………………..65
فصل دوم: شیوه رسمی سازی اسناد الکترونیکی
مبحث اول: مفاهیم و مراجع صدور گواهی الکترونیکی در حقوق تطبیقی…………………………………….68
گفتار اول: مفهوم، وظایف و کارکردهای گواهی الکترونیکی…………………………………………………….69
الف: مفهوم گواهی الکترونیکی…………………………………………………………………………………….69
ب) وظایف مراجع گواهی الکترونیکی………………………………………………………………………………72
ج) کاربرد زیرساخت کلید عمومی………………………………………………………………………………….73
گفتار دوم: سیستم ایالت متحده امریکا و اتحادیه اروپا راجع به گواهی الکترونیکی…………………………74
1- دفاتر صدور گواهی الکترونیکی…………………………………………………………………………………75
2- موارد مورد نیاز برای گواهی های واجد شرایط……………………………………………………………….78
3- کارکردهای گواهی الکترونیکی…………………………………………………………………………………79
4- مسئولیت مراکز صدور گواهی الکترونیکی…………………………………………………………………….80
5- تعهدات مراکز صدور گواهی الکترونیکی……………………………………………………………………….81
6- لغو گواهی الکترونیکی………………………………………………………………………………………….81
7- اعتبار گواهی های خارجی…………………………………………………………………………………….82
8- دسترسی به بازار……………………………………………………………………………………………….84
9- اصول بازار داخلی………………………………………………………………………………………………..84
مبحث دوم: مراجع صدور گواهی الکترونیکی در حقوق ایران…………………………………………………..85
گفتار اول: صدور گواهی الکترونیکی………………………………………………………………………………85
الف – پیشینه گواهی الکترونیکی…………………………………………………………………………………87
ب – اهداف و چگونگی ایجاد مراکز صدور گواهی الکترونیکی………………………………………………….89
گفتار دوم: مراکز صدور گواهی الکترونیکی ایران………………………………………………………………..92
الف – مرکز صدور گواهی الکترونیکی ریشه……………………………………………………………………..92
1- مرکز دولتی صدور گواهی الکترونیکی ریشه………………………………………………………………..93
2- مرکز بانکی صدور گواهی الکترونیکی ریشه………………………………………………………………..94
ب – مراکز صدور گواهی میانی…………………………………………………………………………………..96
ج – دفاتر ثبت گواهی الکترونیکی………………………………………………………………………………..98
1- صدور گواهی الکترونیکی……………………………………………………………………………………..100
2- ابطال گواهی الکترونیکی…………………………………………………………………………………….101
1-2- شرایط ابطال………………………………………………………………………………………………..101
2-2- روال ابطال گواهی الکترونیکی……………………………………………………………………………102
3-2- مهلت ابطال…………………………………………………………………………………………………103
فصل سوم: ارتباط بین علامت تجاری و امضای الکترونیکی
مبحث اول: علامت تجاری و آثار آن……………………………………………………………………………..105
گفتار اول: علامت تجاری و ویژگی های آن…………………………………………………………………….106
الف) تعاریف………………………………………………………………………………………………………..106
ب) معیار علائم تجاری……………………………………………………………………………………………109
ج) خصوصیات و ویژگی های علامت تجاری……………………………………………………………………110
1- جدید بودن علامت تجاری…………………………………………………………………………………….110
2- ابتکاری بودن علامت تجاری………………………………………………………………………………….111
3- عدم ایجاد اشتباه در نظر مشتری (علامت نباید گمراه کننده باشد)……………………………………112
4- قابلیت نقل و انتقال علامت تجارتی…………………………………………………………………………113
گفتار دوم: گونه های علائم تجاری……………………………………………………………………………..114
الف) انواع علائم تجاری………………………………………………………………………………………….114
1- کلمات………………………………………………………………………………………………………….115
2- اعداد یا ترکیبی از کلمات و شماره ها……………………………………………………………………..115
3- طرح ها…………………………………………………………………………………………………………115

4- رنگ ها…………………………………………………………………………………………………………115
5- اصوات………………………………………………………………………………………………………….116
6- علائم بویایی………………………………………………………………………………………………….116
7- علائم سه بعدی……………………………………………………………………………………………..116
8- کلمات و اصطلاحات خارجی………………………………………………………………………………..117
ب) انواع علائم تجاری براساس ویژگی تمایزبخشی علائم………………………………………………..117
1- علائم خیالی…………………………………………………………………………………………………118
2- علائم دلبخواهی…………………………………………………………………………………………….118
3- علائم دلالت کننده…………………………………………………………………………………………..118
4- علائم توصیفی……………………………………………………………………………………………….119
5- علائم نوعی یا جنسی……………………………………………………………………………………..119
ج) تقسیم بندی علائم از جهات دیگر…………………………………………………………………………120
1- علائم بیانی و قابل کتابت (نامگذاری ها)…………………………………………………………………120
1-1- واژه های زبان رایج………………………………………………………………………………………..120
2-1- نو واژه (نئولوژیسم)……………………………………………………………………………………….120
3-1- نام های خانوادگی و نام های مستعار………………………………………………………………….121
2- اعداد، حروف و حروف اختصاری…………………………………………………………………………….121
1-2- اعداد………………………………………………………………………………………………………..121
2-2- حروف……………………………………………………………………………………………………….122
3- علائم تصویری………………………………………………………………………………………………..122
4- علائم غیرمادی……………………………………………………………………………………………….122
گفتار سوم: آثار و کارکردهای ثبت علامت تجاری…………………………………………………………….123
الف) آثار ثبت علامت تجاری…………………………………………………………………………………….123
ب) کارکرد علامت تجاری………………………………………………………………………………………..125
مبحث دوم: ارتباط بین امضای الکترونیکی و علامت تجاری…………………………………………………127
گفتار اول: خصوصیات امضای الکترونیکی……………………………………………………………………..127
گفتار دوم: خصوصیات علامت تجاری…………………………………………………………………………..129
گفتار سوم: وجوه تشابه امضای الکترونیکی و علامت تجاری………………………………………………130

یک مطلب دیگر :

پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………..134
فهرست منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………136
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………..136
کتب و مقالات……………………………………………………………………………………………………..136
اسناد و مقررات…………………………………………………………………………………………………..144
منابع لاتین………………………………………………………………………………………………………..144
کتب و مقالات…………………………………………………………………………………………………….144
اسناد و مقررات………………………………………………………………………………………………….147
منابع اینترنتی……………………………………………………………………………………………………149
چکیده:
سرعت حیرت آور، هزینه پایین و وجود توجیهات قابل قبول اقتصادی استفاده سیستم‌های اینترنتی و الکترونیکی در قراردادهای تجاری و حتی غیر تجاری، قراردادهای الکترونیکی را جایگزین قراردادهای سنتی قرارداده و با شتاب غیر قابل باوری فراگیر شده است و در حوزه مسائل مختلف حقوقی برای قضات و حقوقدانان چالش جدی ایجاد کرده است و باعث وضع مقررات ویژه در سطح داخلی و بین‌المللی گردید. اصلی‌ترین چالش اعتبار اسناد این قراردادها می‌باشد رسمی سازی اسناد الکترونیکی یکی از مهم‌ترین دلایل و نشانه‌های روی آوری مردم به قراردادهای الکترونیکی است و باعث برخورداری چایگاه ویژه برای اسناد الکترونیکی در کنار اسناد مکتوب شده است. اسناد الکترونیکی از لحاظ مفهوم، مبنا و جایگاه متفاوت و مستقل از اسناد مکتوب نمی باشند و فقط در فضای سایبری منعقد می‌شوند و قابل رؤیت نمی‌باشند. قانونگذار کشورها در سطح ملی و بین‌المللی به دلیل مزایای که قراردادهای الکترونیکی دارند اعتبار اسناد الکترونیکی را همسطح اسناد مکتوب دانسته‌اند. حال با توجه به مطالب بالا باید دید روند رسمی سازی اسناد الکترونیکی چگونه است. قانونگذار ایران از بعضی جهات اسناد الکترونیکی را هم‌تراز با اسناد رسمی فرض کرده است. با این تفاوت که اسناد رسمی در مراجع مقرر قانونی منعقد می‌شوند ولی اسناد الکترونیکی فقط امضای الکترونیکی گواهی می‌شود. بنابراین مقررات کشور ایران و امریکا بر خلاف بعضی از کشورها صرف امضای الکترونیکی را کافی و بی‌نیاز از گواهی امضاء ندانسته‌اند. همچنین از آنجایی که خصوصیت اصلی امضای الکترونیکی و علائم تجاری، ویژگی تمایز بخشی آن‌ها می‌باشد در قراردادهای الکترونیکی که خود قرارداد و انجام قرارداد در محیط اینترنتی انجام می‌شود، می‌توان امضای الکترونیکی را به عنوان علامت تجاری ثبت نمود.
مقدمه
الف: تبیین موضوع
در قرن حاضر به علت رشد روزافزون فناوری و ارتباط هر چه بیشتر ملت‌ها و لزوم تسریع در انجام معاملات منجر به بهره‌گیری از شبکه جهانی اینترنت و سایر وسایل ارتباطی سریع در امر تجارت شده است. این اهمیت باعث شده است که قانونگذاران کشورها به فکر مقررکردن قوانینی در رابطه با این معاملات باشند. در کشور جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 17/10/1382 قانونی تحت عنوان قانون تجارت الکترونیکی به همین منظور به تصویب رسید. قانونگذار برای اینکه مردم سوق بیشتری به این معاملات داشته باشند به اسناد معاملات الکترونیکی اعتبار اعطا نموده است. در قانون جمهوری اسلامی ایران دفاتری نیز جهت صدور گواهی الکترونیکی در نظر گرفته شده است که به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
1- مرکز صدور گواهی الکترونیکی ریشه
2- مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانه
3- دفتر ثبت گواهی الکترونیکی
به نظر می‌رسد که هدف قانونگذار از ایجاد دفاتر صدور گواهی الکترونیکی این بوده که اعتبار بیشتری به این اسناد ببخشد و موجب اطمینان مردم نسبت به جلوگیری از سوء استفاده از این اسناد شود.
موضوعات فوق بخصوص دفاتر صدور گواهی الکترونیکی سبب گردید تا انگیزه و شوقی برای نگارش تحقیق در باب بررسی رسمی‌سازی اسناد الکترونیکی ایجاد شود با توجه به دیدگاه‌های متفاوت راجع به ضرورت رسمی‌سازی اسناد و شیوه‌های متفاوت اعتبار بخشی به آن در حقوق تطبیقی کشورهای امریکا و اتحادیه اروپا و ایران نگارنده را بر آن داشت که ضمن بررسی ضرورت انجام این کار، فرایند و شرایط آن را مورد جستجو قرار دهد. همچنین با توجه به اقتباس قانون تجارت الکترونیکی ایران از قانون نمونه آنسیترال و پذیرش الحاق ایران به کنوانسیون 2005 ژنو از طرف دولت و وجود مقررات مربوط به ارتقاء و اطمینان در امضاهای الکترونیکی راجع به دفاتر صدور گواهی الکترونیکی در مقررات آنسیترال هم مورد بحث و تطبیق قرار خواهد گرفت.
با توجه به برخی ویژگی‌های مشترک بین امضاهای الکترونیکی و علائم تجاری از جمله ویژگی تمایز‌بخشی به نظر می‌رسد که امضای الکترونیکی در قالب علائم تجاری قابل حمایت بوده و آثار حاکم بر ثبت علائم تجاری بر امضای الکترونیکی نیز مترتب می‌باشد. از این رو بررسی ویژگی‌های مشترک فوق به همراه بیان برخی نقاط اختلاف در مورد هر دو، و قراردادهای الکترونیکی را که می‌توان امضای الکترونیکی مندرج در آن را به عنوان علامت تجاری ثبت نمود نیز از موضوعاتی است که در این زمینه می‌توانند مورد بحث و بررسی قرار گیرند.
ب: ضرورت انجام تحقیق
با توجه به رشد فزاینده استفاده از وسایل الکترونیکی در دنیای امروز چالش‌های پیش روی قدرت اثباتی اسناد الکترونیکی باعث بی‌ثباتی و عدم اعتماد در بازار تجارت خواهد بود که این مشکل تنها از طریق ایجاد پایگاه‌های مطمئن به ویژه مراکز صدور گواهی الکترونیکی جبران خواهد شد.
ج: هدف‌ها و كاربردهای مورد انتظار از انجام تحقیق
هدف اصلی تحقیق پیش‌رو، تبیین مفهوم اسناد الکترونیکی، داده‌پیام الکترونیکی و رابطه بین اسناد رسمی در نظام حقوق تجارت با رویکردی همه جانبه و تطبیقی نسبت به مباحث دفاتر صدور گواهی امضاء به منظور استفاده از نتایج احتمالی آن با بررسی هماهنگی یا عدم هماهنگی نظام حقوقی ایران در این زمینه با مقررات سایر کشورها می‌باشد و بررسی ارتباط بین امضاهای الکترونیکی و علائم تجاری و این‌ که آیا می‌توان امضاهای الکترونیکی را در قالب علائم تجاری گنجانید یا خیر؟
د: سؤال های اصلی تحقیق