1-12-    اثرات باکتری………………………………………………………………… 19

1-12-1-     افزایش رشد گیاه……………………………………………………… 19

1-12-2-     توان تولید سیدروفور…………………………………………………. 19

1-12-3-     افزایش جوانه‌زنی بذور……………………………………………… 20

1-12-4-     تولید فیتوهورمون­ها………………………………………………….. 20

1-13-    اثر پوشش­دار کردن بذر با باکتری……………………………………… 21

1-14-    اثر پوشش­دار کردن بذر با مواد شیمیایی……………………………… 23

1-15-    اثر حبه­دار کردن بذر با مواد شیمیایی………………………………….25

1-16-    اثر حبه‌دار کردن بذر با باکتری………………………………………….. 26

فصل دوم: مواد و روش­ها

1-17-    مکان و نحوه اجرای طرح………………………………………………… 28

1-18-    تهیه و آماده­سازی مواد………………………………………………… 28

1-18-1-     مواد شیمیایی……………………………………………………….. 28

1-18-2-     آماده­سازی محلول باکتری……………………………………….. 28

1-18-3-     مواد به کار برده شده در پوشش بذر…………………………….. 29

1-19-    روش اجرای طرح………………………………………………………… 29

1-19-1-     آزمایش اول : پوشش­دار کردن و حبه‌دار کردن بذر با باکتری در آزمایشگاه…..29

1-19-2-     آزمایش دوم : پوشش­دار کردن و حبه‌دار کردن بذر با هورمون در آزمایشگاه…32

 

1-20-    کاشت بذرها در آزمایشگاه…………………………………………. 32

1-20-1-     تعیین مولفه‌های جوانه‌زنی……………………………………… 33

1-20-2-     کشت بذرهای پوشش دارشده و حبه­دار شده در گلخانه……. 35

1-20-3-     تعیین ماندگاری و شمارش تعداد باکتری ها به شیوه­ Pour Plate Method

فصل سوم: نتایج و بحث

1-21-    اثر تیمار پوشش و حبه­دار کردن بذر با محلول باکتری بر جوانه‌زنی در آزمایشگاه…… 37

1-21-1-     درصد جوانه‌زنی………………………………………………….. 37

1-21-2-     ضریب و سرعت جوانه‌زنی………………………………………. 38

1-21-3-     میانگین مدت جوانه‌زنی…………………………………………. 39

1-21-4-     طول ریشه­چه و ساقه‌چه………………………………………… 41

1-21-5-     وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه………………………………… 42

1-21-6-     درصد گیاهچه‌های نرمال و غیر نرمال……………………………. 44

1-21-7-     شاخص وزنی بنیه بذر…………………………………………….. 45

1-21-8-     شاخص طولی بنیه بذر…………………………………………… 45

1-21-9-     نتیجه­ گیری………………………………………………………….. 46

1-22-    اثر پوشش و حبه­دارکردن بذر با باکتری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر در گلخانه…… 51

1-22-1-     درصد جوانه‌زنی…………………………………………………… 51

1-22-2-     ضریب و سرعت جوانه‌زنی……………………………………… 52

1-22-3-     میانگین مدت جوانه‌زنی……………………………………….. 54

1-22-4-     طول ریشه­چه و ساقه‌چه……………………………………… 55

1-22-5-     وزن تر و خشک گیاهچه………………………………………… 56

1-22-6-     درصد گیاهچه‌های نرمال و غیر نرمال………………………….. 59

1-22-7-     شاخص وزنی بنیه بذر…………………………………………… 61

1-22-8-     شاخص طولی بنیه بذر………………………………………….. 62

1-22-9-     نتیجه ­گیری……………………………………………………….. 62

1-23-    اثر پوشش­دار و حبه‌دار کردن بذر با مواد شیمیایی بر جوانه‌زنی در آزمایشگاه….. 67

1-23-1-     درصد جوانه‌زنی………………………………………………….. 67

1-23-2-     ضریب و سرعت جوانه‌زنی……………………………………… 68

1-23-3-     میانگین مدت جوانه‌زنی…………………………………………. 69

1-23-4-     طول ریشه­چه و ساقه‌چه……………………………………….. 71

1-23-5-     وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه………………………………. 72

1-23-6-     درصد گیاهچه نرمال و غیرنرمال………………………………… 73

1-23-7-     شاخص وزنی بنیه بذر………………………………………….. 74

1-23-8-     شاخص طولی بنیه بذر………………………………………… 75

1-23-9-     نتیجه­ گیری…………………………………………………….. 76

1-24-    اثر پوشش و حبه­دار کردن بذر با مواد شیمیایی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر گلخانه….80

1-24-1-     درصد جوانه‌زنی………………………………………………. 80

1-24-2-     ضریب و سرعت جوانه‌زنی…………………………………… 81

یک مطلب دیگر :

1-24-3-     میانگین مدت جوانه‌زنی…………………………………… 83

1-24-4-     طول ریشه­چه و ساقه‌چه…………………………………… 84

1-24-5-     وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه…………………………… 85

1-24-6-     درصد گیاهچه‌های نرمال و غیر نرمال……………………… 87

1-24-7-     شاخص وزنی بنیه بذر……………………………………… 89

1-24-8-     شاخص طولی بنیه بذر……………………………………… 90

1-24-9-     نتیجه­ گیری…………………………………………………….. 90

1-25-    نتایج شمارش تعداد باکتری‌های روی هر بذر………………….. 94

نتیجه­ گیری کلی……………………………………………………………. 94

فهرست منابع……………………………………………………………… 100

چکیده:

در زراعت چغندرقند، تولید و فرآوری بذر باکیفیت یکی از اهداف مهم است. در این پژوهش بذر چغندرقند (رقم پارس موسسه تحقیقات و اصلاح بذر چغندرقند) پس از حبه­دار و پوشش­دار کردن بذر با برخی از باکتری‌های محرک رشد گیاه و مواد شیمیایی ازلحاظ کیفیت جوانه­زنی و ماندگاری این باکتری­ها بر روی بذر در سه آزمایش جداگانه در سال 1393-1392 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش اول بررسی اثر پوشش­دار کردن و حبه‌دار کردن بذر با باکتری در 12 سطح (شاهد، کاربرد منفرد باکتری‌های ازتوباکتر کروکوکوم سویه پنج، باسیلوس لنتوس سویه 4- 15، سودوموناس پوتیدا سویه RS- 36 و آزوسپریلیوم لیپوفروم سویه OF، تلفیق دوتایی و تلفیق مجموع باکتری­ها باهم با غلظت (^1- CFU ml 10⁷)، آزمایش دوم بررسی اثر پوشش­دار کردن و حبه‌دار کردن بذر با مواد شیمیایی در چهار سطح ( شاهد، 500 میلی­گرم جیبرلیک اسید، 500 میلی­گرم سالیسیلیک اسید و 500 میلی‌گرم اتیلن) به‌ طور مجزا در آزمایشگاه به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی و همچنین در گلخانه به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در چهار تکرار و آزمایش سوم بررسی ماندگاری باکتری فرموله شده در ترکیبات پوشش بذر بعد از انبارداری انجام گرفت. نتایج نشان داد که اثر پوشش و حبه­دار کردن بذر به همراه باکتری بر صفات درصد و سرعت جوانه­زنی، درصد گیاهچه­های نرمال و غیر نرمال، میانگین مدت جوانه زنی، طول ریشه­چه و ساقه­چه، وزن تر و خشک گیاهچه و همچنین شاخص طولی و وزنی بنیه بذر در گلخانه و آزمایشگاه معنی­دار شد. به‌طورکلی بذرهای پوشش­دار شده با این باکتری­ها در مقایسه با بذرهای حبه­دار شده در هر دو مکان نتایج بهتری داشت. بذرهای پوشش‌دار شده با باکتری ازتوباکتر و تلفیق دوتایی باکتری سودوموناس و ازتوباکتر در شرایط آزمایشگاه و کاربرد منفرد باکتری سودوموناس در گلخانه نقش بیشتری در افزایش درصد جوانه­زنی (18%)، وزن تر و خشک گیاهچه (33%)، تعداد گیاهچه­های نرمال (57%) و شاخص بنیه بذر بیشتری در مقایسه با تیمار شاهد داشتند. نتایج پوشش و حبه­دار کردن بذر با کمک مواد شیمیایی ذکرشده اثر معنی­داری بر صفاتی نظیر میانگین مدت جوانه­زنی، طول ساقه­چه و ریشه­چه و همچنین وزن تر گیاهچه و خشک گیاهچه در آزمایشگاه داشت. در شرایط گلخانه نیز تمامی صفات مورد بررسی به‌جز شاخص وزنی بنیه بذر در سطح یک درصد معنی­دار بود. به‌طورکلی بذرهای پوشش­دار شده با این مواد به‌ویژه اسید جیبرلیک و اتیلن در هر دو مکان در مقایسه با بذرهای حبه شده مناسب‌تر بود. در بررسی حفظ جمعیت باکتری روی بذر در طی مدت انبارداری پس از 6 ماه نشان داده شد که تمام تیمارهای اعمال‌شده به‌جز بذرهای پوشش­دار شده با آزوسپریلیوم و بذرهای حبه شده با باکتری سودوموناس بقیه تیمارها در حفظ جمعیت باکتری روی بذر موفق بودند. باکتری باسیلوس و ازتوباکتر در هر دو روش روکش بذر دارای جمعیت باکتری زنده روی بذر بودند اگرچه بیشترین تعداد جمعیت باکتری حفظ‌شده روی بذر مربوط به تیمار حبه­دار شده بذر با باکتری باسیلوس با جمعیت CFU 10⁵ × 37 مشاهده شد.

فصل اول: مقدمه و بررسی منابع

1-1- مقدمه

در زراعت چغندرقند جوانه‌زنی مطلوب بذر در سطح مزرعه بسیار مهم است. بذر مرغوب، بیشترین ارزش ‌افزوده را در بین نهاده‌های كشاورزی ایجاد می‌کند و بازدهی سایر نهاده‌های كشاورزی را بالا می‌برد. از طرفی عوامل زیادی در جوانه زدن بذر، استقرار گیاهچه و روند رشد آن مؤثر هستند. جوانه‌زنی بذر چغندرقند تا حد زیادی تحت تأثیر ترکیبات شیمیایی ممانعت کننده قرار می­گیرد. در پوسته بذر آن موادی چون فنول­ها، آمونیاک، چربی، اسید­اگزالیک، نیترات پتاسیم، بتائین و موسیلاژ موجود است که این ترکیبات تا حدود زیادی باعث کندی جذب آب در بذر گیاه چغندر­قند نسبت به سایر گیاهان می­شود. به ‌منظور کاهش خسارات ناشی از این خصوصیات محدودکننده و وجود حساسیت­ها در مرحله جوانه‌زنی چغندرقند راهکارهای متعددی وجود دارد (حسینی و کوچکی، 1383). بررسی­ها نشان داده است که مواد شیمیایی (هورمون­های رشد) و برخی باكتری­های محرك رشد گیاه قادرند قدرت جوانه­زنی، استقرار گیاهچه و روند رشد آن را تحت تأثیر قرار داده و ضمن كاهش اثرات نا­مطلوب انواع تنش­های زنده و غیره ­زنده، قدرت جذب آب و عناصر غذایی را افزایش دهند و حاصل این فرایند­ها در طول دوره رشد موجب بهبود جوانه‌زنی، رشد گیاه، كمیت و كیفیت محصول می­شود (جلیلیان و توکل افشار،1383). روش­های مختلفی برای استفاده از ظرفیت این مواد شیمیایی (هورمون­های رشد) و باكتری­های محرك رشد گیاه وجود دارد که پوشش­دار کردن و حبه‌دار کردن بذر از مهم‌ترین این روش­ها است.

این دو روش با اهداف مختلفی از جمله افزایش سرعت و میزان جوانه‌زنی، جلوگیری از خسارات آفات و بیماری­ها، آسان­سازی عملیات بذرکاری، توزیع یکنواخت بذر، حفظ رطوبت در اطراف بذر با استفاده از مواد جاذب رطوبت، افزایش عملکرد، ایجاد تأخیر در جوانه‌زنی، جلوگیری از خورده شدن بذر توسط جانوران و افزایش سرعت و توان استقرار گیاه انجام می‌گیرد. لذا برای اینکه بتوان در کشاورزی از مزیت­های این دو روش و همچنین از ظرفیت­های این گروه از باکتری­ها و مواد شیمیایی استفاده نمود، لازم است مناسب­ترین روش پوشش بذر انتخاب شود که ضمن کاهش خسارات ناشی از حساسیت­های جوانه­زنی، بتواند باعث نگهداری طولانی ‌مدت (حداقل24 -6 ماه) بذرهای تیمار شده در شرایط انبار گردد، که در نتیجه آن باکتری بتواند در شرایط نامساعد خاک یا سطح بذر زنده بماند و ماده شیمیایی هم بیشترین پایداری خود را داشته باشد و تا ظهور ریشه‌ها و تلقیح آن‌ها فعالیت و پایداری خود را حفظ کنند. اغلب برای دستیابی به این اهداف، لازم است مواد افزودنی متعددی به ‌عنوان حامل این گروها به‌کارگیری شود و روش­های مختلف پوشش­دار کردن بذر استفاده گردد و اثرات آن‌ها بر جوانه­زنی مورد بررسی قرار گیرد. هدف از این پژوهش بررسی روند جوانه­زنی بذر رقم (پارس) چغندرقند پس از پوشش­ و حبه­دار کردن به ‌وسیله برخی از باکتری­ها و مواد شیمیایی بود همچنین در تحقیق حاضر از ترکیباتی که برای پوشش و حبه­دار کردن بذر به ‌کار برده می­شود، استفاده شد و اثرات کاربرد باکتری­ها و مواد شیمیایی در این دو روش بر فرایند جوانه‌زنی و رشد مورد بررسی قرار گرفت و بهترین روش و همچنین مناسب­ترین باکتری­ها و مواد شیمیایی مورد استفاده در این پژوهش مشخص گردید.

2- فصل دوم…………………………………………………………. 12

2-1 مقدمه………………………………………………………….. 13

2-2 پیشینه تحقیق در ایران………………………………………. 13

2-3 پیشینه تحقیق در جهان…………………………………….. 16

3- فصل سوم……………………………………………………….. 21

3-1 مقدمه………………………………………………………….. 22

3-2 روش‌شناسی تحقیق………………………………………… 22

3-3 معرفی منطقه مطالعاتی…………………………………….. 22

3-4 هواشناسی…………………………………………………… 25

3-4-1 بارندگی………………………………………………………. 25

3-4-2 دما…………………………………………………………… 26

3-4-3 رطوبت نسبی………………………………………………. 26

3-4-4 تبخیر و تعرق………………………………………………… 26

3-4-4-1 تبخیر و تعرق پتانسیل…………………………………… 27

3-4-5 منحنی آمبروترمیک………………………………………… 28

3-4-6 باد……………………………………………………………. 28

 

3-4-6-1 بادهای ناحیه‌ای………………………………………….. 28

3-4-7 اقلیم…………………………………………………………. 32

3-4-7-1 اقلیم نمای آمبرژه………………………………………. 32

3-5 زمین‌شناسی منطقه………………………………………… 33

3-5-1 کواترنری…………………………………………………….. 34

3-6 کاربری اراضی………………………………………………… 34

3-7 مطالعات خاک‌شناسی……………………………………… 35

3-8 تجزیه نمونه‌های خاک……………………………………….. 36

3-8-1 تعیین بافت خاک……………………………………………. 37

3-8-2 تعیین جرم مخصوص حقیقی………………………………. 38

3-8-3 تعیین جرم مخصوص ظاهری………………………………. 39

3-8-4 تعیین میزان تخلخل نمونه‌های خاک………………………. 39

3-8-5 تعیین هدایت الکتریکی (EC) خاک…………………………. 39

3-8-6 تعیین اسیدیته (pH) خاک…………………………………. 40

3-8-7 تعیین سدیم………………………………………………… 40

3-8-8 تعیین کلسیم و منیزیم………………………………………. 41

3-8-9 تعیین نسبت جذبی سدیم (SAR)………………………… 41

3-8-10 تعیین میزان %T.N.V (کلسیم کربنات یا آهک) نمونه‌های خاک….41

3-8-11 تعیین درصد مواد آلی خاک……………………………….. 41

3-8-12 اندازه‌گیری ازت (N) کل نمونه‌های خاک…………………. 42

3-8-13 اندازه‌گیری میزان فسفر (P) قابل‌جذب نمونه‌های خاک… 42

3-8-14 اندازه‌گیری میزان پتاسیم (K) قابل‌جذب نمونه‌های خاک…42

3-9 شاخص فرسایش پذیری بادی خاک (I)………………………. 42

3-10 منحنی رطوبتی خاک…………………………………………. 43

3-11 تجزیه و تحلیل آماری…………………………………………. 45

4- فصل چهارم………………………………………………………. 46

4-1 مقدمه………………………………………………………….. 47

4-2 بررسی بافت خاک……………………………………………. 51

4-3 بررسی میزان EC، pH و T.N.V……………………………….

یک مطلب دیگر :

4-4 بررسی میزان جرم مخصوص حقیقی (ρs)، ظاهری (ρb) و تخلخل خاک…..59

4-5 بررسی میزان کلسیم و منیزیم (Ca+Mg)، سدیم (Na) و نسبت جذبی سدیم (SAR)….64

4-6 بررسی میزان درصد مواد آلی (OM)، ازت کل (N)، فسفر قابل‌جذب (P) و پتاسیم قابل‌جذب (K)….68

4-7 بررسی شاخص فرسایش پذیری بادی (I) و میزان خاک دانه‌های بزرگ‌تر از 84/0 میلی‌متر (G)…..74

4-8 بررسی منحنی رطوبت خاک……………………………….. 76

4-9 ضرایب همبستگی بین شاخص‌های خاک……………….. 83

4-10 رگرسیون چندگانه………………………………………….. 85

4-10-1 شناسایی هم خطی چندگانه…………………………. 86

4-10-2 محاسبه ضرایب متغیرهای مستقل……………………. 87

4-11 روابط رگرسیونی مربوط به فرسایش پذیری بادی و منحنی رطوبتی خاک…..88

5- فصل پنجم……………………………………………………… 90

5-1 بافت خاک…………………………………………………….. 91

5-2 هدایت الکتریکی……………………………………………… 91

5-3 اسیدیته………………………………………………………..92

5-4 آهک……………………………………………………………. 92

5-5 جرم مخصوص حقیقی، ظاهری و تخلخل خاک……………. 92

5-6 کلسیم و منیزیم، سدیم و نسبت جذبی سدیم………….. 94

5-7 مواد آلی، ازت کل، فسفر قابل‌جذب و پتاسیم قابل‌جذب…..94

5-8 شاخص فرسایش پذیری بادی و میزان خاک دانه‌های بزرگ‌تر از 84/0 میلی‌متر….95

5-9 منحنی رطوبت خاک………………………………………….. 96

5-10 نتیجه‌گیری……………………………………………………. 97

5-11 آزمون فرضیات تحقیق………………………………………. 98

5-11-1 آزمون فرض اول…………………………………………….. 98

5-11-2 آزمون فرض دوم…………………………………………….. 98

5-12 پیشنهادات…………………………………………………….. 99

منابع………………………………………………………………… 100

چکیده:

این پژوهش باهدف بررسی اثر تبدیل اراضی حاشیه کویری به اراضی زراعی و پسته زار بر ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک و فرسایش پذیری بادی و ‏منحنی رطوبت خاک در منطقه چاه افضل واقع در کویر سیاه کوه استان یزد انجام گرفت. تیمارهای كاربری مورد بررسی شامل: 1) زمین‌های شور دست‌نخورده حاشیه كویر 2) اراضی زراعی 3) اراضی پسته زار خواهد بودند. در هر یك از كاربری‌های اراضی، سه پروفیل خاك (به عنوان سه تكرار) و از افق‌های 0-20، 20-40 و 40-60 سانتی‌متری‌ یک نمونه خاك تهیه گردید. نتایج در قالب طرح بلوک کامل تصادفی تجزیه و تحلیل گردیدند. مقایسه میانگین خواص فیزیکی و شیمیایی و فرسایش پذیری خاك با استفاده از آزمون دانكن تعیین گردید. نتایج نشان داد که تغییر کاربری از اراضی حاشیه کویر به سمت اراضی زراعی و پسته زار سبب کاهش در میزان شن خاک، افزایش میزان سیلت خاک و عدم تفاوت معنی‌داری در میزان رس خاک گردیده است و همچنین تغییر محسوسی در بافت خاک حاصل نشده بطوریکه بافت خاک از نوع متوسط بوده و در کلاس لومی شنی قرار می‌گیرد. میزان هدایت الکتریکی در اراضی حاشیه کویر نسبت به اراضی زارعی و پسته زار بیشتر بوده است و دلیل این امر را هم می‌توان به شور بودن بیش از حد زمین‌های حاشیه کویر نسبت داد که پس از تغییر کاربری برای زراعت و پسته زار مقدار شوری آن‌ها پایین آمده است. بین میزان اسیدیته، آهک خاک و جرم مخصوص حقیقی خاک در کاربری‌های مختلف و همچنین عمق‌های مختلف خاک اختلاف معنی‌داری وجود نداشته است. هرچه از اراضی حاشیه کویر به سمت اراضی زراعی و پسته زار می‌رویم شاخص‌های جرم مخصوص ظاهری، میزان مواد آلی، ازت کل، فسفر قابل‌جذب، پتاسیم قابل‌جذب و میزان رطوبت خاک افزایش پیدا می‌کنند. تخلخل خاک در اراضی حاشیه کویری بیشتر بوده است و این تفاوت تنها در عمق 0-20 سانتی‌متری در کاربری اراضی حاشیه کویر نسبت به دو کاربری دیگر مشاهده گردید. هرچه از اراضی حاشیه کویر به سمت اراضی زراعی و پسته زار می‌رویم میزان کلسیم و منیزیم، سدیم، نسبت جذبی سدیم و همچنین شاخص فرسایش پذیری بادی کاهش پیدا می‌کنند.

فصل اول: کلیات

1-9- تغذیه و عوامل موثر در آن………………………………………………………………………… 17

1-9-1- تغذیه…………………………………………………………………………………………….. 18

1-9-2-  انواع تغذیه……………………………………………………………………………………… 18

1-9-3- فرآیند تغذیه…………………………………………………………………………………….. 19

1-9-3-1- نفوذ…………………………………………………………………………………………… 19

1-9-3-2- سطح صفر جریان……………………………………………………………………………. 19

1-9-3-3- عمق ناحیه ریشه………………………………………………………………………….. 20

1-9-3-4-  نفوذ خالص، زهکشی یا نفوذ عمقی……………………………………………………. 20

1-9-3-5- ناحیه غیر اشباع…………………………………………………………………………….. 20

1-9-4-  عوامل موثر بر میزان تغذیه ……………………………………………………………………. 21

1-9-4-1- عوامل اقلیمی ……………………………………………………………………………….. 21

1-9-4-2 – زمین شناسی و خاک……………………………………………………………………… 22

1-9-4-3- توپو گرافی ……………………………………………………………………………………. 22

1-9-4-4- هیدرولوژی……………………………………………………………………………………. 22

1-9-4-5- پوشش گیاهی و کاربری اراضی……………………………………………………………. 23

1-9-5- روش­های تخمین میزان تغذیه ………………………………………………………………….. 24

1-9-5-1- مدل­های بیلان آب در ناحیه غیر اشباع……………………………………………………… 25

1-9-5-1- 1- مدل­های حل معادله بیلان در ناحیه ریشه………………………………………………. 25

1-9-5-1- 2- مدل­های حل معادله بیلان بر اساس معادله ریچارد…………………………………….. 26

1-9-5-2- مدل­های حوزه آبخیز…………………………………………………………………………… 27

1-9-5-3-  مدل­های آبهای زیرزمینی……………………………………………………………………. 27

1-9-5-4- اندازه گیری مستقیم…………………………………………………………………………. 28

1-9-5-5- استفاده از ردیاب های شیمیایی………………………………………………………….. 28

1-9-5-6-  استفاده از ردیاب گرمایی ………………………………………………………………….. 28

فصل دوم – سابقه تحقیق

 

2- سابقه تحقیق بطور مختصر…………………………………………………………………………. 30

2- 1- تحقیقات انجام شده در خصوص ریز مقیاس­نمایی مدل­های جهانی به منظور شبیه سازی متغیرهای اقلیمی در خارج از کشور…..30

2- 2- تحقیقات انجام شده در خصوص ریز مقیاس­نمایی مدل­های جهانی به منظور شبیه سازی متغیرهای اقلیمی در داخل کشور…..33

2-3- تحقیقات انجام شده در خصوص اثر سناریوهای تغییر اقلیم روی منابع آب خصوصا آب­های زیرزمینی در خارج از کشور……35

2-4- تحقیقات انجام شده در خصوص اثر سناریوهای تغییر اقلیم روی منابع آب خصوصا آب­های زیرزمینی در داخل کشور…..39

2-2- جمع بندی ……………………………………………………………………………………….. 40

فصل سوم – مواد و روشها

3-1- موقعیت جغرافیایی و سیاسی منطقه…………………………………………………………. 42

3-2- ویژگیهای طبیعی دشت کرمان………………………………………………………………….. 42

3-3- موقعیت آبخوان کرمان …………………………………………………………………………… 43

3-4- کاربری اراضی در آبخوان کرمان ………………………………………………………………… 44

3–5- بررسی متغیر­های اقلیمی دشت کرمان …………………………………………………….. 44

3-6- وضعِیت منابع آبِی محدوده مطالعاتِی………………………………………………………….. 47

3-2- روش تحقیق …………………………………………………………………………………… 47

3-2-1- داده مورد استفاده در این تحقیق ………………………………………………………… 47

3-2-1-1- داده­های هوا شناسی و هیدرولوژی ………………………………………………….. 47

3-2-1-2- داده های خاکشناسی ………………………………………………………………… 47

3-2-2- مدل­های مورد استفاده در این رساله…………………………………………………….. 48

3-2-2-1- مدل گردش عمومی جو – اقیانوس CGCM_{1………………………………………..} 

3-2-2-2- مدل گردش عمومی جو – اقیانوس HadCM3………………………………………

3-2-2-3- مدل SDSM…………………………………………………………………………….

3-2-3- مدل HHELP……………………………………………………………………………..

3-2-3- انتخاب دوره پایه و دوره­های آتی……………………………………………………… 52

3-2-4- داده­های هواشناسی در دوره پایه (1990- 1961) ………………………………… 53

3-2-5- داده­های متغیرها پیش­بینی­کننده ( مدل­های جهانی و NCEP)……………………… 53

3- 2-6- ریزمقیاس­نمایی خروجی مدل­های جهانی با استفاده ازمدل ریزمقیاس­نمایی…… 54

3-2-7- ریز مقیاس­نمایی دما،  بارش و تشعشعات خورشیدی ………………………….. 57

3-2-7-1- منوی تنظیمات………………………………………………………………………. 58

3-2-7-2-کنترل کیفیت داده­ها………………………………………………………………… 59

3-2-7-3- تبدیل داده ………………………………………………………………………….. 60

-2-3-7-4- انتخاب متغیرها…………………………………………………………………….. 60

3-2-7-5- مرحله­ی کالیبراسیون وارزیابی مدل……………………………………………… 61

3-2-8- بهینه سازی تعداد دفعات شبیه سازی ……………………………………………… 62

3-2-9- شبیه سازی- متغیرهای اقلیمی در دوره­های آینده……………………………….. 63

3-2-10- مقایسه گرافیکی داده ها……………………………………………………………. 63

3-2-11- آنالیز مقادیر حداکثر………………………………………………………………….. 63

3-2-11-1- توزیع تجربی……………………………………………………………………… 64

3-2-11-2- مقادیر حداکثر تعمیم یافته……………………………………………………. 64

یک مطلب دیگر :

3-2-11-3- توزیع گمبل……………………………………………………………………… 65

3-2-11-4-  تابع نمایی توسعه یافته(Streched Exponential)………………………….. 66

3-2-12- بزرگ­مقیاس­نمایی………………………………………………………………….. 66

3-2-13- روش ارزیابی مدل……………………………………………………………….. 67

3-2-14- معیار ارزیابی روش …………………………………………………………… 67

3-2-15- معادلات کریجنگ و عکس فاصله ……………………………………………. 67

3-2-16- تخمِین مِیزان تغذِیه با استفاده از مدل  HELP……………………………….

3-2-17- داده­های موردنیاز مدل HELP ………………………………………………..

3-2-18- بررسی پارامترهای نگهداشت رطوبت خاک در مدل HElP……………….

3-2-19- ضریب هدایت هیدرولیکی خاک غیراشباع ………………………………… 72

3-2-20- ضریب هیدرولیکی در منطقه دارای پوشش گیاهی………………………. 74

3-2-21- محاسبه ضریب تبخیر………………………………………………………… 74

33-2-22- ویژگی رطوبتی و هدایت هیدرولیکی برخی خاک­ها مورد استفاده در مدل HELP….

3-2-23- تعیین شاخص سطح برگ و حداکثر عمق تبخیروتعرق…………………… 75

3-2-24- نحوه اندازه گیری  داده های خاک شناسی مورد نیاز مدل در این تحقیق…. 76

3-2-24-1- تعیین بافت خاک………………………………………………………….. 77

3-2-24-2- اندازه گیری رطوبت ظرفیت مزرعه و نقطه پژمردگی…………………… 80

3-2-24-3- اندازه گیری جرم مخصوص ظاهری……………………………………… 81

3-2-24-4- تخلخل خاک………………………………………………………………… 83

3-2-24-5- اندازه گیری ضریب نفوذ پذیری خاک(k)………………………………….. 83

3-2-25- حل معادلات در مدل HELP……………………………………………………

3-2-25-1- پیش­بینی یخزدگی خاک………………………………………………….. 87

3-2-25-2- ذوب و انباشت برف……………………………………………………… 88

3-2-25-3- گیرش گیاهی……………………………………………………………… 90

3-2-25-4- محاسبه تبخیروتعرق پتانسیل…………………………………………….. 91

3-2-25-5- تبخیر از سطح…………………………………………………………… 93

3-2-25-6- نفوذ ……………………………………………………………………….. 96

3-2-25-7- تبخیر از آب درون خاک……………………………………………………… 97

3-2-25-8- تعرق از طریق گیاه ………………………………………………………… 99

3-2-25-9- تبخیر و تعرق ………………………………………………………………… 99

3-2-25-10- رشد گیاه :…………………………………………………………………… 100

3-2-25-11- حرکت آب در لایه­های زیرین خاک ……………………………………….. 104

3-2-25-12- حرکت عمودی آب …………………………………………………………… 106

3-2-325-13-  میزان زهکشی از لایه های خطی خاک( با نفوذ پذیری کم)……….. 108

3-2-25-14- جریانهای زیر سطحی ……………………………………………………….. 109

3-2-25-15- دلایل انتخاب مدلHELP   دراین تحقیق……………………………………….. 109

فصل چهارم – نتایج

4-1- شبیه سازی متغیر­های اقلیمی……………………………………………………. 111

4-1-1- شاخص­های دمایی……………………………………………………………… 111

4-1-1-1- انتخاب متغیرهای مستقل جهت پیش­بینی شاخص­های دمایی…………… 111

4-1-1-2- کالیبره كردن مدل SDSM …………………………………………………….

4-1-1-3- بهینه سازی تعداد دفعات شبیه سازی……………………………………. 113

4-1-1-4- ارزیابی مدل برای شاخص های دمایی…………………………………….. 113

4-1-1-5- بررسی مقایر حدی شاخص های درجه حرات …………………………. 124

4-1-1-6- شبیه سازی شاخص های دمایی در دوره ارزیابی ……………………. 128

4-1-1-7- شبیه سازی شاخص­های دمایی در دوره پایه با استفاده از داده­های بازسازی شده…..129

4-1-1-8- شبیه سازی شاخص های دمایی در دورة پایة…………………………. 129

4-1-1-9- شبیه سازی شاخص های دمایی در دوره­های آتی ……………….. 135

4-1-1-10- انتخاب مناسب­ترین مدل و سناریو به منظور شبیه سازی درجه حرارت……139

4-1-2- شبیه سازی بارش …………………………………………………………. 141

4-1-2-1- انتخاب متغیر های پیش­بینی­کننده مناسب …………………………….. 143

4-1-2-2- کالیبره كردن مدل SDSM ……………………………………………….

4-1-2-3- بررسی معیار­های توانایی مدل در شبیه­سازی در دوره ارزیابی………… 147

4-1-2-3- 1- معیارهای گرافیکی……………………………………………………….. 147

4-1-2-3- 2- ویژگی­های آماری داده­ها دوره ارزیابی…………………………………. 148

4-1-2-4- شبیه سازی بارش در دوره پایه (1990-1961)……………………….. 150

4-1-2-5- شبیه سازی بارش در دوره های آتی ……………………………………. 151

4-1-2-6- انتخاب مدل و سناریو مناسب …………………………………………….. 153

4-1-3- شبیه سازی تشعشات خورشیدی ……………………………………. 153

یک مطلب دیگر : فرایند خرید،پایان نامه تبلیغات آنلاین

دکتر محمدرضا سبزعلیان

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(پایان نامه مقطع ارشد)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

جنس بومادران Achillea یکی از مهم­ترین جنس­های خانواده کاسنی است و از جمله گیاهان دارویی و زینتی مهم محسوب می­شود. تعداد گونه ­های شناخته شده آن در دنیا به 150 می­رسد. این جنس در ایران دارای 19 گونه علفی چند ساله می­باشد که اغلب معطر هستند. تنوع در رنگ، عادت رشد و مقاومت به انواع عوامل نامساعد محیطی باعث شده این گیاه در سال­های اخیر به عنوان یک گیاه زینتی مورد توجه بسیاری از پرورش­دهندگان قرار گیرد. شرایط آب و هوایی بر کیفیت و کمیّت ترکیبات موثره گیاهان دارویی اثر می­گذارد وتعیین فصل مناسب، جهت برداشت آنها باعث بالا رفتن عملکرد می­شود. نظر به این امر بررسی تنوع فصلی بر روی ترکیبات ماده­ی موثره گیاهان دارویی حائز اهمیت است. از این رو ده ژنوتیپ از شش گونه بومادران (millefolim .A، A. filipendulina، A. tenufolia، A. nobilis،  aucherii .A، A. pachycephala)، در قالب یک طرح اسپلیت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار کاشته شد. یادداشت برداری­ها از صفات مختلف در مراحل مختلف رشدی گیاه طی هر فصل انجام شد و از لحاظ میزان فنول تام و ظرفیت آنتی اکسیدانی آن در فصول مختلف و خصوصیات مورفوفیزیولوژیک مورد مطالعه قرار گرفتند. عصاره الکلی از شاخه، برگ و گل در فصول مختلف از ژنوتیپ­ها گرفته شد سپس میزان فنل تام با استفاده از معرف فولین-سیوکالتیو و روش اسپکتوفتومتری اندازه گیری شد. ظرفیت

 آنتی اکسیدانی با استفاده از مدل DPPH  و شاخص   Ic50ارزیابی شد. همچنین تجمع میزان پراکسید هیدروژن (H₂O₂) و مالون دی آلدهید (MDA)، مقدار نشت الکترولیت­هادر فصل زمستان بررسی شد. نتایج این آزمایش نشان داد، تجزیه واریانس تنوع بسیار معنی­داری (P < 0/01) بین ژنوتیپ­ و فصول مختلف برای صفات مورفولوژیک نشان داد ژنوتیپ AmlitR از گونه A. millefolium به دلیل داشتن ویژگی گل­دهی زودرس و گل­های زیبا به عنوان گیاه زینتی در بهار و تابستان معرفی شد. گونه A. nobilis به دلیل مقاومت بالا در فصول سرد به عنوان جایگزین این ژنوتیپ در فصول سرد سال شناخته شد. نتایج تجزیه واریانس تنوع بسیار معنی­داری (P < 0/01) بین ژنوتیپ­های مورد مطالعه برای درصد اسانس، میزان فنول تام و اثر آنتی اکسیدانی (IC₅₀) نشان دادند. بهترین فصل برای بدست آوردن بیشترین فنول تام در بهار و ظرفیت آنتی اکسیدانی در تابستان بود. به طوریکه در بین ژنوتیپ­ها عملکرد ماده­ی موثره بسته به گونه و فصل برداشت کاملاَ متفاوت بود. نتایج تجزیه واریانس، تنوع بسیار معنی­داری (P < 0/01) بین ژنوتیپ­های مورد مطالعه برای میزان مالون دی­آلدهید (MDA) و پراکسید هیدروژن (H₂O₂) نشان داد. با توجه به نتایج به­دست آمده از میزان تجمع پراکسید هیدروژن (H₂O₂)، ژنوتیپ At31 از گونه  A. tenuifoliaبه عنوان گونه حساس به سرما و Amuk از گونه A. millefolium به عنوان گونه متحمل به سرما شناخته شد. همچنین نتایج حاصل از مقدار مالون دی آلدهید (MDA) نشان داد که Ap71 گونه حساس و Amuk از گونه A. millefolium به عنوان گونه متحمل به سرما شناسایی شدند. اندازه گیری مقدار نشت الکترولیت­ها نشان داد که بیشترین میزان نشت در گونه  A. tenuifoliaو کمترین در گونه nobilis .A بود. این نتایج نشان می­دهد که گونه­های nobilis .A و aucherii .A شدت خسارت وارد شده به غشای سلولی را در نقطه پایین­تری نگه می­دارند و نسبت به ژنوتیپ­های دیگر مقاوم­تر هستند.

فصل اول: مقدمه و بررسی منابع

1-1- اهمیت و اهداف پژوهش

ایران دارای منابع با ارزشی از گیاهان دارویی و زینتی می­باشد. چنین تنوعی برای اصلاح گیاهان از اهمیت بالایی برخوردار است. نظر به اهمیت و کاربرد مختلف گیاهان دارویی، امروزه پژوهش­های بسیاری از محققان علوم گیاهی معطوف به جنبه­های مختلف کاربردی این گیاهان شده است. متأسفانه سالانه مبالغ زیادی ارز صرف خرید مواد صنعتی و دارویی می­گردد که بیشتر منشاء گیاهی داشته و یا در داخل کشور قابل استحصال است. با توجه به درصد کم مواد مؤثره در گیاهان دارویی و نیاز برای دستیابی به گونه­های با ارزش دارویی، زینتی و نادر میتوان ضمن سازگار کردن گونه­ها، افزایش کاربری زینتی وهمچنین معرفی این گونه­ها در عرصه­های زراعی، بهترین فصل برداشت برای بالابردن ماده مؤثره آن را شناسایی کرد. در کشور ایران طی چند دهه اخیر عمده مطالعات در زمینه حفظ و بهره برداری از ژرم پلاسم گیاهان زراعی و باغی بوده و توجه اندکی به گیاهان دارویی و زینتی مبذول شده است. همچنین عمده تحقیقات انجام شده در بخش گیاهان دارویی به شناسایی و جداسازی ترکیبات

یک مطلب دیگر :

رضایت شغلی،پایان نامه مديريت دانش و عملكردكاركنان

 اسانس­ها اختصاص داشته و مطالعات محدودی در زمینه بررسی تنوع فصلی بر روی مواد مؤثره این گیاهان صورت پذیرفته است.

گیاه بومادران یکی از گیاهان مهم دارویی می­باشد. جنس Achillea متعلق به خانواده آستراسه (Asteraceae) است و از جمله گیاهان مهم دارویی و زینتی محسوب می­شود. تعداد گونه­های شناخته شده بومادران در دنیا به 150 گونه می­رسد. این جنس در ایران دارای 19 گونه علفی چند ساله می­باشد که اغلب معطر هستند. پراکندگی گونه­ها در اروپا، آسیا و شمال آمریکا است. ژنوتیپ­ها در ایران گسترش وسیعی داشته و در مناطق مختلف کشور با الگوهای مختلف آب و هوایی می­رویند. این گیاه علاوه بر اینکه به عنوان یک گیاه دارویی مهم در جهان مطرح می­باشد، از سویی به عنوان گیاه زینتی در فضای سبز بکار رفته و در برخی مناطق دنیا از جمله آمریکا و اروپا از گل­ها بریده و شاخه خشک آن استفاده می­شود. از اهداف مهم اصلاحی در بومادران بالا بردن ارزش دارویی و کاربرد زینتی آن است و به همین منظور پایداری آن در محیط باعث افزایش کارایی زینتی آن می­باشد. با توجه به مطالب ذکر شده مطالعه حاضر در گیاه بومادران بر مبنای اهداف زیر صورت گرفت:

1-بررسی خصوصیات مورفولوژیک و بیوشیمیایی، ژنوتیپ های متعلق به شش گونه بومادران در فصول مختلف.

2-­تعیین گونه ای که دارای ماده موثره بیشتراز لحاظ دارویی دارا باشد.

3-­انتخاب مقاوم ترین و حساس ترین ژنوتیپ به گرما و سرما.

4-­پیدا کردن بهترین فصل برداشت به منظور بالا بردن کیفیت گیاه دارویی.

2-1- ­گیاه شناسی بومادران

بومادران از نظر گیاهشناسی دارای طبقه بندی، رده دولپه ایها(Dicotyledonae)، زیر رده پیوسته گلبرگان(Metachlamydeae)، راسته(Asterales)، تیره کاسنی(Compositeae=Asteraceae)، طایفه(Anthemideae) و جنس( (Achilleaاست. جنس بومادران یکی از مهم­ترین جنس­های این خانواده است]10، 11 و 36[ و از جمله گیاهان دارویی و زینتی مهم محسوب می­شود. تعداد گونه­های شناخته شده در دنیا به 150 می­رسد. این جنس در ایران دارای 19 گونه علفی چند ساله می­باشد که اغلب معطر هستند]10 و 14[. پراکندگی گونه­ها در مناطق اروپا، نواحی معتدل آسیا و نواحی شمال آمریکا متمرکز شده است]95[. نام Achillea از نام Achillis خدای آهن و قهرمان داستان هومر گرفته شده است]26 و 94[. این جنس دارای گیاهان علفی، چندساله، اغلب پوشیده از کرک، دارای ریزوم سخت، بیخ ساقه غالبا ضخیم چوبی شونده هستند ]1 و 11[. این گیاه خیلی زود در مراتع و چراگاهها مخلوط با سایر علف­ها می­روید ]1[. برگها متناوب، بدون تقسیم یا دارای 3 تا 4 بار تقسیم بخش شانه­ای عمیق اند ]11[. البته گونه ها و زیر گونه ها از لحاظ شکل برگ ها تفاوت هایی را نشان می دهند. برگ ها پوشیده از کرک می­باشند ]11[.کپه­ها کوچک تا متوسط، اغلب دارای دمگل دراز و گاهی فاقد آن، منفرد و یا غالبا مجتمع و به صورت گل­آذین دیهیم هستند. گریبان پهن دراز استوانه، نیمه کروی و دارای ردیف معدودی از برگک­ها است. برگک­ها دارای حاشیه شفاف، پهن یا باریک و یا فاقد حاشیه­اند. گلها سفید، زرد، صورتی و گلهای حاشیه ای نهنج شعاعی، هرمافرودیت[1]، در انتها دارای 5 لبه یا دندانه منظم و لوله­ای کم و بیش فشرده است. فندقه­ها تخم مرغی فشرده، صاف، فاقد بال و کرک­اند ]1 و 11[. ارتفاع این گیاه بر حسب گونه از 15 تا 150 سانتی متر متفاوت است ]1 و 11[. نوزده گونه از این گیاه در ایران گزارش شده است ولی همه­ی گونه­ها به خوبی شناخته نشده­اند ]10 و 11[. دو گونهA. millefolium، A. santolina در ایران فراوان­تر می­باشند. ژنوتیپ­های بومادران در ایران گسترش وسیعی دارند و در دامنه البرز، اطراف دماوند، قسمت­های شمالی اوشان در اشتران کوه و تبریز می­رویند ]10 و 11[. تعداد کروموزوم پایه در بومادران 9X= می­باشد و پلی­پلوییدی در آن رخ می­دهد ]12[.

3-1- نیاز اکولوژی

گونه­های بومادران علی رغم تفاوت­هایی که در شکل ظاهری با هم دارند، نیاز­های مشابهی برای رشد و گلدهی دارند ]1 و 11[. بومادران گیاهی روز بلند است که مناسب ترین دما برای رشد و گلدهی آن 18 تا 26 درجه سانتی گراد است. همه گونه­های بومادران برای رشد کامل به مکانی کاملا آفتاب گیر نیاز دارند. همچنین این گیاه به غرقابی بودن خاک بسیار حساس است و به خاک خشک و با زهکشی کامل و مناسب نیاز دارد  ]1 و 11[ . گونه های A. ptarmica و A. ageratum رطوبت بیشتری را نسبت به گونه­های دیگر تحمل می­کنند. آبیاری متوسط و تنش ملایم موجب افزایش عملکرد گل و درصد اسانس در گونه A. millefolium گردیده است ]7[. گونه های بومادران بر حسب رقم به سرما، خشکی، شوری و کمبود مواد غذایی مقاومند. همچنین در گستره وسیعی از خاک ها با pH متفاوت قابل کشت و پرورش هستند ]1[. تنش ملایم در گونه A. tenuifolia Lam سبب افزایش ترکیبات فنولیک و آنتی اکسیدانی می­شود]8[.