دانشگاه قم

دانشکده ادبیات و علوم انسانی

پایان نامه دوره کارشناسی ارشد حقوق خصوصی

عنوان:

مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران وکامن لا

استاد راهنما:

دکتر محمد صالحی مازندرانی

استاد مشاور:

دکتر مهدی حسن زاده

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه :
فهرست مطالب:
مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 1
الف- بیان موضوع………………………………………………………………………1
ب- ضرورت و اهمیت تحقیق………………………………………………………………….. 2
ج- هدف تحقیق…………………………………………………………………………………. 3
د- پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………….. 3
هم- مسائل تحقیق………………………………………………………………………. 3
و- فرضیات…………………………………………………………………………………….. 4
ز- شیوه ………………………………………………………………………………………… 5
ح- تقسیم بندی کلی مطالب …………………………………………………………….. 5
فصل اول- کلیات……………………………………………………………………………………….. 7
مبحث اول- مفهوم مزاحمت و ممانعت از حق…………………………………………………….. 8
گفتار اول- مفهوم مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران……………………………… 8
الف- مزاحمت……………………………………………………………………………………… 8
ب- ممانعت از حق…………………………………………………………………………….. 11
گفتار دوم- مفهوم مزاحمت و ممانعت از حق در کامن لا……………………………….. 11
الف- تعریف مزاحمت…………………………………………………………………11
ب- اقسام مزاحمت…………………………………………………………………………… 12
ج- تفاوت مزاحمت و تعرض…………………………………………………………………… 13
مبحث دوم- شرایط دعاوی مزاحمت و ممانعت از حق…………………………………… 15
گفتار اول- شرایط دعاوی مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران……………………….. 15
الف- مزاحمت………………………………………………………………………………….. 15
1- غیر منقول بودن مال موضوع مزاحمت……………………………………………………….. 15
2- سبق تصرف خواهان……………………………………………………………………… 16
3- لحوق مزاحمت خوانده………………………………………………………………… 17
4- عدم خروج مال از ید متصرف………………………………………………………………. 18
ب- ممانعت از حق………………………………………………………………………….. 18
1- غیر منقول بودن مال موضوع دعوای ممانعت از حق…………………………………….. 18
2- سبق استفاده خواهان از حق ( ارتفاق یا انتفاع )……………………………………. 19
3- ممانعت خوانده از حق ارتفاق یا انتفاع…………………………………………………… 19
4- عدم اقامه دعوی راجع به اصل حق ارتفاق یا انتفاع………………………………… 21
ج- تفاوت های بین مزاحمت و ممانعت از حق…………………………………………… 22
گفتار دوم- شرایط دعوای مزاحمت در کامن لا……………………………………….22
الف- مزاحمت عمومی…………………………………………………………………….. 22
1- ضرر اقتصادی…………………………………………………………………………. 24
2- ضرر تجاری…………………………………………………………………………. 24
3- ایجاد ناراحتی………………………………………………………………………….. 25
ب- مزاحمت خصوصی……………………………………………………………………. 25
1- اقسام مزاحمت خصوصی در کامن لا…………………………………………………….. 25
1-1- اختلال در انتفاع به طور کلی…………………………………………………………. 25
1-2- آسیب رساندن به حقوق انتفاع و ارتفاق……………………………………………. 25
2- معیار های مزاحمت خصوصی در کامن لا……………………………………….. 28
2-1- بر هم زدن تعادل خواهان ( عدم تناسب )…………………………………………….. 28
2-2- موقعیت محلی………………………………………………………………………….. 29
2-3- سوء نیت یا انگیزه شرورانه…………………………………………………………. 30
2-4- عدم حساسیت فوق العاده خواهان یا مال موضوع مزاحمت……………………….. 31
2-5- تداوم عمل مزاحمت آمیز……………………………………………………………….. 33
2-6- اثبات خسارت…………………………………………………………………………… 34
فصل دوم- مبانی ، منابع و ارکان مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران و کامن لا…………………………………………………………………………… 35
مبحث اول- مبانی ، منابع و ارکان مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران…36
گفتار اول- مبانی مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران …………. 36
الف- مبانی نظری……………………………………………………………………………………… 36
1- مبانی نظری مسؤولیت مدنی………………………………………………………. 37
2- مبانی نظری مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق………………………… 42
ب- مبانی فقهی………………………………………………………………………………………. 43
1- قاعده اتلاف………………………………………………………………………………………. 43
2- قاعده لا ضرر………………………………………………………………………………….. 46
گفتار دوم- منابع مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران………… 48
الف- قانون آیین دادرسی مدنی دادگاههای عمومی و انقلاب………………………………………… 48
ب- قانون مسؤولیت مدنی…………………………………………………………………………….. 48
ج- قانون مدنی……………………………………………………………………………………….. 49
گفتار سوم- ارکان مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران…………. 49
الف- مشروعیت تصرفات خواهان در مال موضوع مزاحمت یا حق ارتفاق یا انتفاع موضوع ممانعت از حق…50
ب- ورود ضرر……………………………………………………………………………………… 53
ج- فعل زیانبار……………………………………………………………………………………. 63
د- رابطه سببیت…………………………………………………………………………………. 65

مبحث دوم- ارکان مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت در کامن لا………………………………. 67
گفتار اول- مفهوم مسؤولیت مدنی ……………………………………………………………. 67
گفتار دوم- نقش قصور در ایجاد مسؤولیت مدنی………………………………………………… 69
گفتار سوم- اشخاص دارای مسؤولیت مدنی……………………………………………………….. 70
الف- مزاحمت خصوصی……………………………………………………………………………… 70
1- ایجاد کنندگان مزاحمت……………………………………………………………………………. 70
2- ساکنان…………………………………………………………………………………………….. 71
3- مالکان……………………………………………………………………………………………. 74
ب- مزاحمت عمومی…………………………………………………………………………………. 76
فصل سوم- آیین رسیدگی، ضمانت اجرا و دفاعیات مؤثر در مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق…………………………………………………………………………………………………………….. 77
مبحث اول- ضمانت اجرای ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران و کامن لا……. 78
گفتار اول- در حقوق ایران……………………………………………………………………………… 78
الف- ضمانت اجرای حقوقی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق ……………………………… 78
1- از بین بردن منبع ضرر…………………………………………………………………………….. 79
2- جبران ضرر از راه دادن معادل………………………………………………………………………… 79
2-1- دادن مثل…………………………………………………………………………………….. 79
2-2- دادن قیمت………………………………………………………………………………………… 84
ب- ضمانت اجرای کیفری…………………………………………………………………………. 85
1- رفع مزاحمت و ممانعت از حق……………………………………………………………………… 85
2- مجازات یک ماه تا یکسال حبس………………………………………………………………… 85
گفتار دوم- در کامن لا…………………………………………………………………………….. 86
الف- غرامات…………………………………………………………………………………………. 86
ب- قرار منع………………………………………………………………………………………………. 87
ج- رفع مزاحمت…………………………………………………………………………………… 88
مبحث دوم- دفاعیات مؤثر در مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران و کامن لا..89
گفتار اول- در حقوق ایران……………………………………………………………………… 89
الف- حکم قانون یا مقام صالح……………………………………………………… 89

یک مطلب دیگر :

ب- غرور…………………………………………………………………………………………. 90
ج- اضطرار…………………………………………………………………………………………… 93
د- اسباب خارجی و اثر آن…………………………………………………………………….. 95
1- قوای قاهره و آفات ناگهانی…………………………………………………………… 95
2- فعل شخص ثالث………………………………………………………………………….. 96
3- تقصیر زیان دیده……………………………………………………………………….. 99
گفتار دوم- در کامن لا…………………………………………………………………………. 100
الف- مرور زمان………………………………………………………………………………… 100
ب- معقولیت……………………………………………………………………………………. 101
ج- جزیی بودن مزاحمت……………………………………………………………….. 104
د- مجوز قانونی…………………………………………………………………….. 104
ه- رضایت یا غفلت زیان دیده………………………………………………………………… 106
و- حادثه غیر مترقبه و عمل شخص ثالث……………………………………………………. 106
مبحث سوم- آیین دادرسی ، صدور حکم و نحوه اجرای آن در دعاوی مسؤولیت مدنی
ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق ………………………. 107
گفتار اول- در حقوق ایران…………………………………………………………………… 107
الف- نحوه اقامه دعوی و آیین رسیدگی…………………………………………………… 107
ب- ذینفع……………………………………………………………………………. 109
ج- مرجع صالح……………………………………………………………………….. 109
1- صلاحیت ذاتی…………………………………………………………….109
2- صلاحیت محلی……………………………………………………………………. 112
د- صدور رأی…………………………………………………………………………………. 113
ه- نحوه اجرای حکم……………………………………………………………………………114
گفتار دوم- در کامن لا……………………………………………………….. 118
الف- ذینفع…………………………………………………………………………… 118
1- مزاحمت خصوصی…………………………………………………………………………… 118
2- مزاحمت عمومی…………………………………………………………………………… 119
ب- مرجع صالح……………………………………………………………………………….. 121
1- مزاحمت خصوصی…………………………………………………………………………. 121
2- مزاحمت عمومی……………………………………………………………………………………… 122
نتیجه گیری……………………………………………………………………………….. 123
فهرست منابع و مآخذ…………………………………………………………………….. 126
ضمائم…………………………………………………………………………………………………… 134
چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………… 141
چکیده:
دعوای مزاحمت عبارت است از دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیر منقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می نماید که نسبت به تصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد و دعوای ممانعت از حق نیز عبارت است از : تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد .
در کامن لا مزاحمت ها به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیم می شوند که مزاحمت عمومی عبارت است از : فعل یا ترک فعل غیر قانونی که تمام یا قسمتی از زندگی ، سلامت یا آسایش عموم را به خطر می اندازد یا مختل می کند یا بوسیله آنها جامعه یا قسمتی از آن جهت اجرای یک حق عمومی با مانع برخورد می کند مانند : بستن بزرگراه و مزاحمت خصوصی عبارت است از : ایجاد اختلال غیر قانونی در استفاده و بهره برداری اشخاص از ملکشان یا بعضی حقوق ( مانند حق ارتفاق ) که ممکن است شخص در رابطه با آن ملک داشته باشد .
در صورت اثبات مالکیت خواهان بر مال یا حق انتفاع یا ارتفاق موضوع دعوی و ورود خسارات ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق به خواهان و وجود رابطه سببیت بین فعل مزاحمت و ممانعت از حق و خسارات وارده به خواهان ، مسؤولیت مدنی خوانده (مزاحم) در برابر خواهان محقق شده و او ملزم به جبران خسارات وارده می باشد .
سؤالاتی که در این خصوص مطرح می شود این است که اولا : شرایط تحقق مسؤولیت مدنی ناشی از مزاحمت و ممانعت از حق در حقوق ایران و کامن لا چیست ؟ ثانیا : چه ضمانت اجراهایی جهت جبران این خسارات پیش بینی شده است ؟
با بررسی حقوق ایران و کامن لا این نتیجه حاصل می شود که علیرغم وجوه اشتراکی که بین حقوق ایران و کامن لا در این زمینه وجود دارد ، وجوه افتراقی نیز بین این دو نظام حقوقی موجود است که در متن پایان نامه این موارد به نحو روشنتری تبیین می گردد.
مقدمه
الف – بیان موضوع