2-6- پیشینه‌ی فلزکاری و تاریخچه‌ی زیورآلات در ایران در قرون اولیه‌ی اسلامی…………………………..35

2-7- مراکز فلزکاری دوره‌ی اسلامی در ایران………………………………………………………..44

2-8- جواهرات و زیورآلات…………………………………………………………………..46

2-9- جواهرساز، زرگر، نقره کار………………………………………………………………….52

2-10- قالگر و قال‌گری……………………………………………………………………………….53

2-11- تجهیزات کارگاه زرگری……………………………………………………………………….53

2-11-1- ابزار زرگری………………………………………………………………………………..54

2-11-2- مواد اولیه لازم برای ساخت زیورآلات…………………………………………………………………..56

2-12- تکنیک‌های ساخت وشکل‌دهی زیورآلات در دوران اسلامی…………………………………………………..57

2-12-1-  قالب‌گیری باز……………………………………………………………………………………………64

2-12-2- قالب‌گیری بسته………………………………………………………………………………………. 64

2-13- تکنیک‌های تزیین اشیاء فلزی در دوران اسلامی……………………………………………………………………66

2-13-1- مهرکردن……………………………………………………………………………………………………..67

2-13-2- کنده‌کاری………………………………………………………………………………………………..67

2-13-3- قلم‌زنی و حکاکی……………………………………………………………………………………..67

2-13-4- فلزکوبی یا ترصیع‌کاری……………………………………………………………………………………68

2-13-5-  سیاه قلم…………………………………………………………………………………………………..69

2-13-6………70

2-13-7- آب کردن ( جوهر کردن یا جوهر کاری)……………………………………70

2-13-8- مینا کاری………………………………………………………………………………………….71

2-13– گوژ کاری………………………………………………………………………………………………..71

2-13-10- ملیله‌کاری………………………………………………………………………………………..72

2-13-11- خاتم‌کاری…………………………………………………………………………………..72

2-14- نقوش موجود در زیورآلات دوره‌ی اسلامی……………………………………………………………..75

2-14-1- نقوش اسلیمی……………………………………………………………………………………………..77

2-14-2- نقوش هندسی……………………………………………………………………………….پ……77

2-14-3- نقوش کتیبه‌ای………………………………………………………………………………..78

یک مطلب دیگر :

2-14-4- نقوش پیکره‌ای…………………………………………………………………………79

2-14-5- نقوش نمادین……………………………………………………………………………………..80

2-14-6- نقوش مرکب……………………………………………………………………………………81

فصل سوم: توصیف زیورآلات سه موزه‌ی1- موزه‌ی ملی ایران 2- موزه‌ی رضاعباسی 3- موزه‌ی متروپولیتن

3-1- زیورآلات دوران اسلامی تا پایان دوره‌ی سلجوقی…………………………………………………84

3-1-1- موزه‌ی ملی ایران…………………………………………………………………………………….84

3-1-2- موزه‌ی رضاعباسی…………………………………………………………………………………….103

3-1-3-موزه‌‌ی ‌متروپولیتن……………………………………………………………………………………..125

فصل چهارم: تحلیل یافته‌ها و نتیجه‌گیری

4-1- تحلیل آثار……………………………………………………………………………………………173

نتیجه‌گیری……………………………………………………………………………………………….192

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………….197

فهرست منابع تصویر………………………………………………………………………………………201

چکیده‌ی انگلیسی…………………………………………………………………………………………….202

مقدمه

متعاقب با ورود اعراب مسلمان به ایران و انقراض امپراطوری ساسانی، بی‌ثباتی و آشفتگی سراسر این قلمرو پهناور را فرا‌گرفت و به تبع آن ضعف اقتصادی و رکود هنری بر کشور مسلط گشت. ورود اسلام به ایران همچنین ساختار اجتماعی عصر ساسانیان را در هم ریخته و دگرگون ساخت. پس از انقراض امپراطوری ساسانی، سلطه‌ی آسمانی و ایمانی اسلام نفوذ یافت و تغییر و تحولات زیادی در هنر ایران به وجود آورد. لیکن جامعه ایرانی به رغم از دست دادن استقلال سیاسی، هویت فرهنگی خود را برجا نگا‌ه داشته و باعث شد که خلفای اموی و عباسی بسیاری از مراسم و آداب ایرانی را اختیار کنند و کاردانان ایرانی را به خدمت گیرند.

صنعتگران ایران قبل از اسلام در ساختن انواع فلزات مهارت داشته وآثار نفیسی ساخته بودند و این مقام را بعد از آن که ایران جزء ممالک اسلامی شد نیز از دست ندادند. به دلیل علاقه ایرانیان به استفاده از زیورآلات، فلز و سنگ های قیمتی از دیرباز در دست های ماهر صنعت‌گر و هنرمند ایرانی به شکل‌های تزیینی و هنری درآمد تا به عنوان زیور شخصی، اجتماعی یا فریضه‌ی آیینی و دینی به کار برده شود؛ با آنکه با استیلای اعراب مسلمان برسرزمین ایران، تغییرات اساسی در جنس، فرمعشق، جادویم کرد