3-1-5 ابزار نجات نسل بشر در اساطیر ایرانی………………………………………………………………………….. 32

3-1-6 زمان وقوع فرایند پالایش در اساطیر ایرانی………………………………………………………………….. 35

3-1-7 جغرافیای اسطوره ای فرایند پالایش در اساطیر ایرانی………………………………………………. 38

3-1-8 سرانجام فرایند پالایش در اساطیر ایرانی ……………………………………………………………………. 38

3-2 بررسی فرایند پالایش جهان در اساطیر بین النهرینی……………………………….. 42

3-2-1 ترجمه ی متن باستانی فرایند پالایش در اساطیر بین النهرین (روایت توفان از حماسه ی گیل گمش)          43

3-2-2 فرد نجات دهنده ی نسل بشر در اساطیر بین النهرینی ……………………………………………. 50

3-2-3 عامل به وجود آورنده ی  فرایند پالایش در اساطیر بین النهرینی…………………………….. 52

3-2-4 علت وقوع فرایند پالایش در اساطیر بین النهرینی ……………………………………………………. 53

3-2-5 ابزار نجات نسل بشر در اساطیر بین النهرینی……………………………………………………………… 55

3-2-6 زمان وقوع فرایند پالایش در اساطیر بین النهرینی ……………………………………………………. 56

3-2-7 جغرافیای اسطوره ای فرایند پالایش در اساطیر بین النهرینی …………………………………. 58

3-2-8 سرانجام فرایند پالایش در اساطیر بین النهرینی…………………………………………………………. 58

3-3 بررسی فرایند پالایش جهان در اساطیر یونانی…………………………………………. 61

3-3-1 ترجمه ی متن باستانی فرایند پالایش جهان در اساطیر یونانی ……………………………….. 62

3-3-2 فرد نجات دهنده ی نسل بشر در اساطیر یونانی…………………………………………………………. 63

3-3-3 عامل به وجود آورنده ی فرایند پالایش جهان در اساطیر یونانی……………………………….. 65

3-3-4 علت وقوع فرایند پالایش در اساطیر یونانی ………………………………………………………………… 68

3-3-5 ابزار نجات نسل بشر در اساطیر یونانی ………………………………………………………………………… 72

3-3-6 زمان وقوع فرایند پالایش در اساطیر یونانی…………………………………………………………………. 73

3-3-7 جغرافیای اسطوره ای فرایند پالایش جهان در اساطیر یونانی……………………………………. 74

3-3-8 سرانجام فرایند پالایش در اسطوره های یونانی ………………………………………………………….. 75

3-4 بررسی فرایند پالایش جهان در اساطیر هندی ……………………………………….. 76

3-4-1 ترجمه متن باستانی فرایند پالایش در اساطیر هندی ………………………………………………. 77

3-4-2 فرد نجات دهنده ی نسل بشر در اساطیر هندی ……………………………………………………….. 77

3-4-3 عامل به وجود آورنده ی فرایند پالایش جهان در اساطیر هندی………………………………. 79

3-4-4 علت وقوع فرایند پالایش در اساطیر هندی…………………………………………………………………. 82

3-4-5 ابزار نجات نسل بشر در اساطیر هندی ……………………………………………………………………….. 83

3-4-6 زمان وقوع فرایند پالایش جهان در اساطیر هندی …………………………………………………….. 84

3-4-7 جغرافیای اسطوره ای فرایند پالایش در اساطیر هندی………………………………………………. 86

3-4-8 سرانجام فرایند پالایش جهان در اساطیر هندی………………………………………………………….. 87

3-5 بررسی فرایند پالایش جهان در اساطیر سامی…………………………………………. 87

3-5-1 توفان نوح و فرایند پالایش جهان به روایت تورات………………………………………………………. 88

3-5-2 فرد نجات دهنده ی نسل بشر در اساطیر سامی…………………………………………………………. 91

یک مطلب دیگر :

3-5-3 عامل به وجود آورنده ی فرایند پالایش جهان  در اساطیر سامی………………………………. 92

3-5-4 علت وقوع فرایند پالایش در اساطیر سامی ………………………………………………………………… 92

3-5-5 ابزار نجات نسل بشر از توفان و سیل بزرگ در اساطیر سامی……………………………………. 93

3-5-6 زمان وقوع فرایند پالایش در اساطیر سامی ………………………………………………………………… 94

3-5-7 جغرافیای اسطوره ای فرایند پالایش جهان در اساطیر سامی …………………………………… 94

3-5-8 سرانجام فرایند پالایش جهان در اساطیر سامی …………………………………………………………. 95

فصل چهارم: نتیجه گیری

4-1 نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………… 98

4-2 محدودیت ها………………………………………………………………………………………………………………………. 102

4-3 پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………….. 102

4-4 جدول تفاوت ها و شباهت های عناصر دخیل در فرایند پالایش جهان در اساطیر ایرانی، بین النهرینی، یونانی، هندی و سامی ………………………………………… 103

فهرست منابع

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………… 105

منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 109

مقدمه

 1-1 کلیات

از آن جایی که موضوع مطرح شده در این پژوهش، جنبه ای اسطوره ای دارد، توضیح مختصری در مورد واژه ی اسطوره و اسطوره شناسی در این بخش ضروری می نماید.

ای برادر قصه چون پیمانه ای است

معنی اندر وی مثال دانه ای است

دانه ی معنی بگیرد مرد عقل

ننگرد پیمانه را گر گشت نقل(مولوی)

اسطوره ها آیینه هایی هستند که تصویرهایی را از ورای هزاره ها به نمایش می گذارند و آن جا که تاریخ و باستان شناسی راه به جایی نمی برند، اسطوره ها به کمک می آیند و فرهنگ بشر را از دوره ی باستان به زمان معاصر می آورند و اندیشه های بلند و منطق گسترده ی انسان هایی ناشناخته، اما صاحب اندیشه را در اختیار ما قرار می دهند  (هینلز ، 1386: 9 ) .

در دنیای باستان، خدایان به ندرت موجوداتی فرا طبیعی و غیر ملموس و یا با موجودیت فرا طبیعی کاملاً جداگانه تلقی می شوند. مردم دنیای باستان بر این باور بودند که خدایان، انسان ها و طبیعت پیوندی ناگسستنی دارند و از قوانین یکسانی پیروی می کنند. بدین گونه است که در ابتدا میان دنیای خدایان و دنیای انسان ها، هیچ گونه جدایی از حیث هستی شناسی وجود نداشت. نفس وجودی خدایان باستانی از یک رودخانه، یک دریا، یک توفان و یا عواطف و احساسات بشری مانند عشق و خشم فراتر نبود. به گونه ای می توان چنین تلقی کرد که اسطوره به انسان ها کمک می کرد تا موقعیت خود را در جهان هستی بیابند. در دنیای امروزی واژه ی اسطوره اغلب برای توصیف و بیان موضوعی که واقعیت بیرونی ندارد به کار برده می شود اما در دنیای پیشا مدرن اسطوره رویدادی بود که به تعبیری زمانی اتفاق افتاده بود و همواره نیز تکرار می شد. اسطوره صورتی هنری است که به فراسوی تاریخ و آن چه در وجود بشر بی زمان است اشاره می کند. اسطوره شناسی واقعیت های عینی را بیان نمی کند اما در عین حال باورهای بشری را مدنظر دارد و به گونه ای باور ساز است (آرمسترانگ، 1390: 4).