1-4-2- گل جعفری ………………………………………………………………………………….. 10

1-4-2-1- شرایط مناسب پرورش و نگهداری ……………………………………… 10

1-4-2-2- گلدهی …………………………………………………………………………………….. 11

1-4-2-3- كاربرد ………………………………………………………………………………….. 11

فصل دوم: مروری بر منابع …………………………………………………………………. 12

فصل سوم: مواد و روش ها ……………………………………………………………………. 16

3-1- محل و زمان اجرای طرح …………………………………………………………….. 17

3-2- شرایط محیطی گلخانه …………………………………………………………………. 17

3-3- بسترهای كشت مورد استفاده در این تحقیق …………………………. 17

3-4- آماده كردن گلدان ها ……………………………………………………………….. 17

3-5- نوع طرح …………………………………………………………………………………………. 18

3-6- صفات مورد ارزیابی در این آزمایش ……………………………………… 18

3-6-1- اندازه گیری خصوصیات فیزیكی بسترهای كاشت ………………… 18

3-6-1-1- وزن مخصوص ظاهری ……………………………………………………………….. 18

3-6-1-2- وزن مخصوص حقیقی ……………………………………………………………….. 18

3-6-1-3- درصد خلل و فرج كل …………………………………………………………… 18

3-6-1-4- درصد رطوبت حجمی ……………………………………………………………….. 19

3-6-1-5- ماده آلی ………………………………………………………………………………. 19

3-6-2- اندازه گیری خصوصیات شیمیایی بسترهای كاشت ………………. 19

3-6-2-1- نیتروژن ………………………………………………………………………………… 19

3-6-2-2- فسفر ………………………………………………………………………………………. 19

3-6-2-3- پتاسیم ………………………………………………………………………………….. 19

3-6-2-4- كربن آلی ………………………………………………………………………………. 19

3-6-2-5- ظرفیت تبادل كاتیونی ………………………………………………………. 20

3-6-2-6- EC وpH ………………………………………………………………………………….. 20

3-6-3- اندازه گیری شاخص های رشد گیاهان …………………………………. 20

3-6-3-1- ارتفاع گیاه ……………………………………………………………………….. 20

3-6-3-2- تعداد برگ های گیاه …………………………………………………………. 20

3-6-3-3- سطح برگ ………………………………………………………………………………… 20

3-6-3-4- وزن تر و خشك برگ …………………………………………………………….. 21

3-6-3-5- وزن تر و خشك ریشه …………………………………………………………… 21

3-7- روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها …………………………… 21

فصل چهارم: نتایج و بحث ……………………………………………………………………. 22

4- نتایج و بحث …………………………………………………………………………………….. 23

4-1- خصوصیات فیزیكی بسترهای كاشت ………………………………………………. 23

4-1-1- ماده آلی ………………………………………………………………………………….. 23

4-1-2- وزن مخصوص حقیقی ……………………………………………………………………. 24

4-1-3- وزن مخصوص ظاهری ……………………………………………………………………. 25

4-1-4- درصد خلل و فرج كل ……………………………………………………………….. 26

4-1-5- درصد رطوبت حجمی ……………………………………………………………………. 27

4-2- خصوصیات شیمیایی بسترهای كاشت ……………………………………………. 29

4-2-1- pH ……………………………………………………………………………………………….. 29

4-2-2- EC ……………………………………………………………………………………………….. 30

4-2-3- ظرفیت تبادل كاتیونی …………………………………………………………… 31

4-2-4- كربن آلی ………………………………………………………………………………….. 32

4-3- عناصر موجود در بسترهای كشت ………………………………………………… 34

4-4- شاخص های رشدی گیاه …………………………………………………………………. 35

4-4-1- وزن تر اندام هوایی …………………………………………………………….. 35

4-4-2- وزن خشك اندام هوایی …………………………………………………………… 36

4-4-3- وزن تر ریشه ……………………………………………………………………………. 37

4-4-4- وزن خشك ریشه ………………………………………………………………………….. 38

4-4-5- سطح برگ …………………………………………………………………………………….. 39

4-4-6- ارتفاع گیاه ……………………………………………………………………………. 40

4-4-7- تعداد برگ ………………………………………………………………………………… 41

نتیجه گیری كلی …………………………………………………………………………………….. 43

پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………….. 45

منابع ……………………………………………………………………………………………………….. 46

چكیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………. 52

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول                                                                

جدول شماره 4-1- تجزیه واریانس اثر ساده تیمارهای مختلف بر خصوصیات فیزیكی بسترهای كاشت گیاه جعفری 23

جدول شماره 4-2- تجزیه واریانس اثر ساده تیمارهای مختلف بر خصوصیات شیمیایی بسترهای كاشت گیاه جعفری      29

جدول شماره 4-3- عناصر موجود در بسترهای كاشت    34

جدول شماره 4-4- تجزیه واریانس اثر ساده تیمارهای مختلف بر شاخص های رشدی گیاه جعفری ……………………………. 35

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها                                                                

نمودار 4-1-1- اثر ساده تیمارهای مختلف بر میزان ماده آلی موجود در بستر كشت گیاه جعفری ………………………….. 24

 

نمودار 4-1-2- اثر ساده تیمارهای مختلف بر میزان وزن مخصوص حقیقی بسترهای كشت گیاه جعفری ………………………….. 25

نمودار 4-1-3- اثر ساده تیمارهای مختلف بر میزان وزن مخصوص ظاهری موجود در بسترهای كشت گیاه جعفری ……… 26

نمودار 4-1-4- اثر ساده تیمارهای مختلف بر درصد خلل و فرج موجود در بسترهای كشت گیاه جعفری …………………… 27

نمودار 4-1-5- اثر ساده تیمارهای مختلف بر درصد رطوبت حجمی بسترهای كشت گیاه جعفری ……………………………………….. 28

نمودار 4-2-1- اثر ساده تیمارهای مختلف بر pH بسترهای كشت گیاه جعفری …………………………………………………………………… 30

نمودار 4-2-2- اثر ساده تیمارهای مختلف بر EC بسترهای كشت گیاه جعفری …………………………………………………………………… 31

نمودار 4-2-3- اثر ساده تیمارهای مختلف بر ظرفیت تبادل كاتیونی بسترهای كشت گیاه جعفری ……………………… 32

نمودار 4-2-4- اثر ساده تیمارهای مختلف بر كربن آلی بسترهای كشت گیاه جعفری33 ………………………………………………………..

نمودار 4-4-1- اثر ساده تیمارهای مختلف بر وزن تر اندام هوایی گیاه جعفری …………………………………………………….. 36

فهرست نمودارها                                                                

نمودار 4-4-2- اثر ساده تیمارهای مختلف بر وزن خشك اندام هوایی گیاه جعفری …………………………………………………….. 37

نمودار 4-4-3- اثر ساده تیمارهای مختلف بر وزن تر ریشه گیاه جعفری ………………………………………………………………………………. 38

نمودار 4-4-4- اثر ساده تیمارهای مختلف بر وزن خشك ریشه گیاه جعفری …………………………………………………………………… 39

نمودار 4-4-5- اثر ساده تیمارهای مختلف بر سطح برگ گیاه جعفری ………………………………………………………………………………. 40

نمودار 4-4-6- اثر ساده تیمارهای مختلف بر ارتفاع گیاه جعفری ………………………………………………………………………………. 41

نمودار 4-4-7- اثر ساده تیمارهای مختلف برتعداد برگ گیاه جعفری 42

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

یک مطلب دیگر :

 

چكیده

به منظور بررسی قابلیت جایگزینی بستر كشت پیت ماس با بسترهای جدید و ارزان قیمت، تحقیقی با استفاده از گیاه جعفری در قالب آزمایش فاكتوریل با پایه كاملا تصادفی با 10 تیمار و 3 تكرار صورت گرفت. بسترهای كاشت عبارت بودند از پیت ماس، ورمی كمپوست، كمپوست قارچ تكمه ای و پرلیت كه خصوصیات فیزیكی و شیمیایی بسترها و همچنین شاخص های رشدی گیاه در آن ها اندازه گیری شد. بیشترین ارتفاع، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر و خشك اندام هوایی و ریشه در بستر كشت 50% پیت + 50% پرلیت و بعد از آن در بستر كشت 50% ورمی كمپوست + 50% پرلیت و كمترین آن در تیمار 100% كمپوست قارچ تكمه ای مشاهده شد. بیشترین میزان كربن آلی و CEC در بستر كشت 50% ورمی كمپوست + 50% پرلیت و بیشترین میزان رطوبت در بستركشت 50% پیت + 50% پرلیت مشاهده شد. در این تحقیق استفاده از كمپوست قارچ تكمه ای به عنوان بستر كشت نتایج مفیدی به همراه نداشت. ورمی كمپوست به دلیل دسترسی آسان و هزینه بسیار كمتر، می تواند به عنوان جایگزین مناسب پیت ماس در تولید جعفری در كشور مورد استفاده قرار گیرد.

كلمات كلیدی: جعفری، ورمی كمپوست، كمپوست قارچ تكمه ای، پیت

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

در باغبانی تا کنون دامنه وسیعی از مواد آلی از جمله پوست درختان پهن برگ و سوزنی برگ، خاک برگ، لجن های فاضلاب و ضایعات نارگیل به عنوان بستر کشت مورد استفاده قرار گرفته اند (Verdonk and Gabriels, 1992).

در سال های اخیر موانع زیست محیطی برای استخراج معادن پیت افزایش یافته است. این عوامل باعث افزایش قابل ملاحضه ای در قیمت پیت شده است. چند دلیل استفاده از بستر های جایگزین پیت به ویژه بسترهائی که حاوی کمپوست گیاهی هستند در حال گسترش است (Frangi et al ., 2004).

از سال 1960، در تولیدات محصولات باغبانی، به طور گسترده ای از بسترهای بدون خاک استفاده می شود (Nelson, 2003).

امروزه کشت بدون خاک یکی از سیستم های اصلی کشت در بین تکنیک های مختلف مورد استفاده در باغبانی است (مامی و همکاران، 1387).

نیاز به تامین بسترهای کشت همگن که قابلیت حمایت از رشد قوی گیاهان را داشته باشد افزایش یافته است. زمانی که به عنوان بستر کشت گلدانی مورد استفاده قرار می گیرد، به دلیل مشکلاتی که خاک با کیفیت ثابت دارد، مسائل فیزیکی شدید و نامطلوب را فراهم می کند. بنابراین پرورش دهندگان ناچار به استفاده از بسترهائی هستند که دارای ویژگی های بسترهای بدون خاک باشند (پاداشت دهکائی و غلامی، 1388).

استفاده کمتر از مواد غیر تجدید شونده مانند پیت ضرورت دارد. به علاوه نیاز است که از ضایعات آلی با حجم بالا و ارزان قیمت تازه مربوط به شهرداری ها از جمله کمپوست زباله استفاده مجدد شود. این مواد می تواند جایگزین بخشی و یا تمامی پیت به عنوان محیط کشت گلدانی شود (Giovannini et al ., 2008)

امروزه تحقیقات گسترده ای روی بسترهای رایج در کشت بدون خاک انجام می شود تا با در نظر گرفتن مسائل اقتصادی، نوع کشت و اثر این بسترها روی خصوصیات کمی و کیفی محصول، بستر مناسب هر منطقه مشخص شود (طاووسی و شاهین رخسار، 1389).

کاشت گیاهان در یک محیط غیر خاکی، امکان پرورش گیاهان بیشتری را در یک فضای محدود فراهم می کند. به طوری که در این روش میزان سطح مورد نیاز برای پرورش گیاهان تا 75 درصد کمتر از سیتم خاکی می باشد (Core, 2001).

از آنجائی که یکی از نهاده های مهم تولید برای پرورش گیاهان زینتی به ویژه گیاهان گلدانی بستر کشت بوده و اینکه یکی از عوامل اصلی محدودیت صادرات این گیاهان، عدم وجود بسترهای کشت مناسب و استاندارد در کشور است و همچنین با توجه به مطالب بین شده، این تحقیق با هدف استفاده بهینه از ضایعات آلی موجود در کشور به عنوان بستر کشت انجام شده است.

اهداف این طرح عبارت بودند از:

• بررسی استفاده از بسترهای کشت مطلوب و ارزانتر در پرورش گیاهان زینتی گلدانی به عنوان جایگزین پیت ماس در کشور
• انتخاب بهترین بستر ترکیبی از بین بسترهای مختلف دارای درصدهای متفاوت مواد آلی و معدنی جهت افزایش کیفیت و بهبود رشد گل جعفری.