1-8- تعاریف عملیاتی.. 10

فصل دوم پیشینه پژوهش… 12

مقدمه. 13

2-1- انگیزش تحصیلی.. 13

2-1-1- مبانی نظری انگیزش… 15

2-1-2-مولفه های مرتبط با انگیزش تحصیلی.. 23

2-2- هوش معنوی : 30

2-2-1مبانی نظری هوش معنوی.. 32

2-3- رضایت زناشویی.. 46

2-3-1- مبانی نظری رضایت زناشویی.. 48

2-4-پیشینه پژوهش… 68

پیشینه پژوهش در خارج از کشور. 71

فصل سوم روش شناسی پژوهش… 73

مقدمه. 84

3-1- روش پژوهش… 84

3-2- جامعه آماری.. 84

3- 3- حجم نمونه و روش نمونه گیری.. 84

3-4- ابزارهای اندازه‌گیری و اعتبار و روایی آن‌ها 86

3-4-1- مقیاس انگیزش تحصیلی(AMS) 86

3-4-2- پرسش‌نامه هوش معنوی.. 88

3-4-3-پرسش‌نامه رضایت زناشویی انریچ. 89

 

3-5- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها 94

فصل چهارم یافته های پژوهش… 95

مقدمه. 96

4-1 : داده‌های توصیفی.. 96

4-2 :  تحلیل داده‌ها 102

فصل پنجم نتیجه گیری.. 108

مقدمه. 109

5-1 بحث در چهار چوب فرضیه پژوهش… 110

5-2 محدودیت پژوهش… 112

5 -3پیشنهادهای پژوهش… 112

منابع. 114

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                    صفحه

جدول 3-1 ضرایب اعتبار پرسش‌نامه انگیزش تحصیلی در پژوهش حاضر. 88

جدول 4-1: شاخص‌های توصیفی انگیزش تحصیلی، هوش معنوی و رضایت زناشویی.. 97

جدول 4-2 : ماتریس همبستگی انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان و هوش معنوی مادران. 102

جدول 4-3 : ماتریس همبستگی انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان و رضایت زناشوئی مادران. 103

جدول 4-4: خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام پیش‌بینی انگیزش درونی دانش‌آموزان از طریق هوش معنوی و رضایت زناشوئی مادران. 104

جدول 4-5: خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام پیش‌بینی انگیزش بیرونی دانش‌آموزان از طریق هوش معنوی و رضایت زناشوئی مادران. 105

جدول 4-6: خلاصه تحلیل رگرسیون گام به گام پیش‌بینی بی انگیزشی دانش‌آموزان از طریق هوش معنوی و رضایت زناشوئی مادران. 106

جدول 4-7: خلاصه نتایج پژوهش… 107

 

 

فهرست  نمودار

یک مطلب دیگر :

عنوان                                                                                                    صفحه

نمودار 4-1: توزیع فراوانی نمرات انگیزش درونی.. 98

نمودار 4-2: توزیع فراوانی نمرات انگیزش بیرونی.. 99

نمودار 4-3: توزیع فراوانی نمرات بی انگیزشی.. 100

نمودار 4-4: توزیع فراوانی نمرات رضایت زناشوئی.. 101

نمودار 4-5: توزیع فراوانی نمرات هوش معنوی.. 102

 

چکیده

این پژوهش با هدف پیش‌بینی انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان بر اساس هوش معنوی و رضایت زناشویی مادر انجام شد. نمونه آماری 200 نفر است.‌روش نمونه‌گیری در این پژوهش، نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای است.  3پرسش‌نامه‌ این پژوهش شامل: پرسش‌نامه انگیزش تحصیلی والرند برای دانش‌آموزان و پرسش‌نامه‌های هوش معنوی عبداله‌زاده و رضایت زناشویی انریچ برای مادران می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی(شامل: فراوانی، میانگین ، واریانس و رسم نمودارها) و آمار استنباطی(شامل: ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد بین نمرات انگیزش درونی دانش‌آموزان با هوش معنوی مادران ارتباط مستقیم و معنی‌داری وجود دارد همچنین بین بی‌انگیزشی تحصیلی دانش‌آموزان با هوش معنوی مادران ارتباط معکوس و معنی‌داری وجود دارد اما بین انگیزش‌بیرونی دانش‌آموزان با هوش معنوی مادران ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد. از طرفی نتایج نشان می‌دهد كه بین نمرات انگیزش‌درونی و انگیزش بیرونی  دانش‌آموزان با رضایت زناشوئی مادران ارتباط مستقیم و معنی‌داری وجود دارد همچنین با افزایش نمرات رضایت زناشوئی مادران، نمرات بی‌انگیزشی تحصیلی دانش‌آموزان کاهش می‌یابد.

 

واژگان کلیدی: انگیزش تحصیلی، هوش معنوی، رضایت زناشویی

 

فصل اول کلیات پژوهش

 

1-1- مقدمه

انگیزش، دانش‌آموز را آماده برای دریافت محرک یا محرک‌های خاص می‌کند. عوامل متعددی مانند: تغییر، تکرار، شدت و تازگی در جلب دقت تاثیر فراوان دارد. ولی آن‌چه دقت و توجه دانش‌آموز را برای مدت معینی روی امر خاص متمرکز می‌سازد انگیزش و علاقه است. انگیزش و رغبت از لحاظ تربیتی نقطه شروع فعالیت‌ها را تشکیل می‌دهد. برای اینکه شاگرد موضع خاصی را مورد توجه و دقت قرار دهد باید علاقه‌مند به آن باشد. ارتباط مطلوب درسی با احتیاجات اساسی دانش‌آموزان نیز سبب جلب رضایت آنها به مطالب درسی می‌شود (اسپالدینگ^[1]،1384،ص 33).

در عصر حاضر تعلیم و تربیت و به طور کلی تحصیل بخش مهمی از زندگی فرد را تشکیل می‌دهد، علاوه بر این کیفیت و کمیت این تحصیل نیز نقش مهمی در آینده فرد ایفا می‌کند. نزدیک به یک قرن است که روانشناسان به صورت گسترده در تلاش برای شناسایی عوامل پیش‌‌بینی‌کننده پیشرفت تحصیل می‌باشند (نریمانی، سلیمانی، 1392).

انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان متشکل از اعتقادات و باورهای پیچیده و پویایی است که در طول دوره تحصیل به وجود می‌آید و باعث می‌شود که دانش‌آموز به دیدگاهی پایدار و جامع از توانمندی‌ها و شایستگی‌ها در زمینه فراگیری آموزشگاهی نایل شود و خود پنداره خانوادگی قسمتی از خود پنداره تحصیلی است که نشان دهنده کیفیت روابط دانش‌آموز با والدین است و مشخص می‌کند که تا چه میزان فرزندان از زندگی در کنار والدین رضایت داشته و از آن لذت می‌برند. به بیانی دیگر خانواده به عنوان واحدی اجتماعی دارای بیشترین و عمیق‌ترین مناسبات انسانی است. علاوه براین‌که، منبع اولیه نیازهای اساسی فرد محسوب می‌شود، موقعیت‌های متعددی برای یادگیری وشکل‌گیری نگرش‌ها و تشکیل باورهای فرد را فراهم می‌آورد. خانواده در کنار مسئولیت آموزشی و تربیتی فرزندان، در رفع نیازهای جسمانی، روانی و انتقال ارزشهای اجتماعی نقش بسیار مؤثری دارد. فرد در بستر خانواده خواسته‌های جامعه را می‌آموزد و این شناخت او را به گزینش رفتارهای معین رهنمون می‌سازد (مصلحی، 1392).

متاسفانه باید اقرار کرد که ریشه و اساس بسیاری ازمشکلات فرزندان، از جمله: افت تحصیلی و بی‌انگیزگی‌ دانش‌آموزان به تحصیل، از درون خانواده‌ها نشات می‌گیرد. چه بسیارند دانش‌آموزانی که از انگیزه‌های لازم و کافی برای درس خواندن و یادگیری برخوردار نیستند و در راس همه دلایلی که آنان را نسبت به تحصیل،  درس و کتاب بی‌انگیزه کرده است، نگرش‌ها و باورهای غلطی است که بعضا در محیط خانواده فراگرفته‌اند. برخی رفتارهای غلط و نا‌آگاهی‌های والدین، انگیزه‌، این مهم‌ترین و اصلی‌ترین عامل در پیشرفت تحصیلی را در درون فرزندان از میان برده است. هنگامی که خانواده‌ها از نقش نظارتی خود در فعالیت های آموزشی و تربیتی فرزندان غافل می‌شوند.  وقتی در درون خانه نگرش‌ها و باور‌های غلطی درباره تحصیل و علم‌آموزی در ذهن فرزندان شکل می‌گیرد؛ وقتی حمایت خانواده‌ها از فرزندان در دوره‌های مختلف تحصیل کمرنگ و یا از بین رفته است ؛ وقتی محیط‌های خانوادگی بعضا به محیط‌های سرد و بی‌روح مبدل گشته‌اند و گاها والدین از وضعیت تحصیلی فرزندان خود بی‌خبرند و ارتباط والدین و فرزندان به دلایل متعددی همچون اشتغال تمام وقت والدین در بیرون از خانه به حد‌اقل ممکن رسیده است دیگر چه انتظاری می‌توان داشت که چرخ موفقیت تحصیلی فرزندان به درستی و در جهت مثبت پیش رود. بدیهی است که در این میان ویژگی‌های شخصیتی مادر از جمله داشتن هوش معنوی وی و نیز رضایت او از زندگی زناشویی با همسرخویش می‌تواند در جهت تحکیم سلامت نظام خانواده سهم به سزایی داشته باشد و نوید این را بدهد که در چنین خانواده‌ای فرزندان با داشتن امید و آرامش خاطر  به سوی درس و پیشرفت تحصیلی روی آورند. با توجه به آنکه خانواده و ساختار حاکم بر آن از آغاز زندگی نقش به سزایی در شکل‌گیری انگیزه ایفا می‌کند‌؛ این پژوهش در نظر دارد انگیزش تحصیلی دانش آموزان را بر اساس هوش معنوی و رضایت زناشویی مادر پیش بینی نماید.

1-2- بیان مساله

بی‌انگیزه ‌بودن نسبت به تحصیل، گذشته از افت‌ تحصیلی و اتلاف منابع مادی منجر به ناامیدی و دلسردی دانش‌آموزان شده و زمینه را برای ایجاد مشکلات روحی و انحرافات اجتماعی فراهم می‌کند(امیری راد،1378). پرسش اساسی که معلمان و والدین خواستار پاسخ‌گویی به آن از جانب پژوهشگران و متخصصان تعلیم‌ و تربیت می‌باشند این است که چگونه می‌توان انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان را برانگیخت؟ انگیزش^[2] یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر یادگیری و پیشرفت ‌تحصیلی ‌است (کاوسیان‌ و همکاران،1384 ،ص85).

انگیزه اصطلاحی است که غالبا با انگیزش مترادف به کار می‌رود. با این حال می‌توان انگیزه را دقیق‌تر از انگیزش به عنوان حالت مشخصی که سبب ایجاد رفتار معینی می‌شود تعریف کرد. به عبارت دیگر، انگیزش عامل کلی مولد رفتار به حساب می‌آید در حالی که انگیزه را علت اختصاصی یک رفتار مشخص می‌دانند(سیف،1387). انگیزه و علاقه نقش عمده‌ای در جریان یاد‌گیری دانش‌آموزان ایفا می‌کند. انگیزش تمایل و علاقه به انجام چیزی است؛ حالتی است که تمایل به انجام عملی خاص را در فرد به وجود می‌آورد(هاشمی و همکاران،1389).

2 – 3 – تحلیل پوششی داده ها 25
2-3-1-مقدمه. 25
2-3-3- تعریف تحلیل پوششی داده‌ها 29
2-3-4- ویژگیها و قابلیتهای كاربردی مدلهای تحلیل پوششی داده‌ها 30
2-3-5- محدودیت‌ها و مسائل خاص در مورد رویكرد DEA (1998 Coelli,) 33
2-3-6- مدل اصلی CCR ـ نهاده‌گرا 34
2-3-7- تعریف كارایی در مدل CCR – نهاده‌گرا 36
2-3-8-مدل پوششی  CCR( مدل ثانویه) 36
2-3-9- مدل BCC-نهاده گرا 38
2-3-10-مدلهای دیگر DEA.. 40
2-3-11- مدل جمعی.. 41
2-3-12-مدل تراكم¹
2-3-13- رتبه‌بندی عملكرد در DEA با كارایی متقاطع¹ 45
2-3-14- مدل رتبه‌بندی كامل «آندرسون ـ پیترسون¹»     46
2-3-15-تغییرات كارایی در طول زمان¹         48
2-3-16- الگوبرداری با استفاده از DEA.. 48

 

2-3-17- تحلیل پوششی داده‌ها و برنامه‌ریزی آرمانی.. 49
2-3-18- مدل شبه DEA چند بخشی (Amirteimoori, 2005)¹ 53
3 – 1 – چکیده فصل سوم : 61
3-2- مقدمه. 61
3 – 3 – رویکردهای تعیین کارایی.. 62
3 – 3 – 1 رویکرد پارامتریک… 62
3 – 3 – 2 رویکرد ناپارامتریک… 62
3-4- جامعه آماری ونمونه آماری: 63
3-5- روشها و ابزارهای جمع آوری داده ها و اطلاعات: 63
3-6-  روایی وپایایی سنجش و اندازه گیری: 63
3-7-  روش تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات: 64
3-8- تعریف متغیرها : 64
4-1- چکیده فصل چهارم : 68
4- 2- مقدمه. 68
4- 3 – نرم افزار GAMS. 69
4 – 4 – تعیین مدل DEA مناسب : 69
4- 4 – 1- مدل CCR خروجی محور : 70
4 – 4 – 2 – مدل SBM : 71
-5-4 ارزیابی کارایی شعب بر اساس مدلهای DEA.. 74
4-5-1-  ارزیابی کارایی شعب  بر اساس مدل CCR خروجی محور: 74
4-5-2-  ارزیابی کارایی شعب بر اساس مدل CCR خروجی محور با 39 داده 84
4-5-3- مقایسه نمودارهای کارایی مدل CCR خروجی محور 40 شعبه ای با 39 شعبه ای.. 94
4-5-4-  ارزیابی کارایی شعب بر اساس مدل SBM با 40 داده 96
4-5-5-  ارزیابی کارایی شعب بر اساس مدل SBM با 39 داده 106
4-5-6- مقایسه نمودارهای کارایی مدل SBM 40 شعبه ای با 39 شعبه ای.. 117
4-5-7- مقایسه کلی بین مدل CCR خروجی محور ، با مدل  SBM: 119
4-5-8- شعب کارا و علت کارایی آنها : 120
4-5-9- شعب ناکارا و علت ناکارایی آنها : 121

یک مطلب دیگر :

5- 1 – چکیده فصل پنجم. 124
5 – 2- مقدمه. 124
5-3- پاسخ به پرسش های پژوهش…. 125
5 – 4- پیشنهادات برای تحقیقات آینده 126
5 – 5 – محدودیت ها: 126
فهرست مراجع : 127

 
فهرست جداول :
2-1- جدول ماتریس کارایی متقاطع………………………………………………………………………46
3-1- جدول مقادیر کمی متغیرهای خروجی و ورودی ……………………………………………..65
4-1- جدول امتیازات مدل CCR خروجی محور با 40 شعبه ………………………………………74
4-2- جدول رتبه بندی امتیازات مدل CCR خروجی محور با 40 شعبه ………………………76
4-3- جدول Projection ، CCR خروجی محور با 40 شعبه ……………………………………76
4-4- داده هایDMU  21 و 28 …………………………………………………………………………….84
4-5- جدول امتیازات ، CCR خروجی محور با 39 شعبه ……………………………………………85
4-6- جدول رتبه بندی واحدها بر اساس مدل  CCR خروجی محور با 39 شعبه …………..86
4-7- جدول Projection ، CCR خروجی محور با 39 شعبه ……………………………………87
4-8- جدول امتیازات مدل SBM با 40 شعبه…………………………………………………………..96
4-9- جدول رتبه بندی امتیازات مدل SBM با 40 شعبه……………………………………………98
4-10- جدول Projection امتیازات مدل SBM با 40 شعبه…………………………………….99
4-11- جدول امتیازات مدل SBM با 39 شعبه……………………………………………………….107
4-12- جدول مراجع و تعداد تکرار آنها………………………………………………………………..108
4-13- جدول رتبه بندی امتیازات مدل SBM با 39 شعبه…………………………………………108
4-14- جدول Projection امتیازات مدل SBM با 39 شعبه……………………………………109
4-15- مقایسه نتایج مدل SBM با 40 و 39 شعبه…………………………………………………..116
4-16- مقایسه کلی بین مدل های CCR خروجی محور و SBM………………………………119
 
فهرست نمودارها
2-1- نمودار تعداد انتشارات در زمینه DEA در ادوار……………………………………………..27
2-2- نمودار تعداد انتشارات در زمینه DEA توسط محقیقین……………………………………28
4-1- نمودار کارایی مدل CCR خروجی محور با 40 شعبه…………………………………….94
4-2- نمودار کارایی مدل CCR خروجی محور با 39 شعبه……………………………………94
4-3- نمودار کارایی رتبه بندی شده مدل CCR خروجی محور با 40 شعبه……………..95
4-4- نمودار کارایی رتبه بندی شده مدل CCR خروجی محور با 39 شعبه…………….95
4-5- نمودار کارایی مدل SBM با 40 شعبه…………………………………………………….117
4-6- نمودار کارایی مدل SBM با 39 شعبه…………………………………………………….117
4-7- نمودار کارایی رتبه بندی شده مدل SBM با 40 شعبه………………………………118
4-8- نمودار کارایی رتبه بندی شده مدل SBM با 39 شعبه………………………………118
فهرست اشکال :
2-1- شکل برنامه ریزی آرمانی……………………………………………………………………..50
2-2- شکل فرآیند تولید برای DMU_p……………………………………………………………54
2-3- شکل فرآیند تولید برای DMUSU_j……………………………………………………….56

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

	چکیده	1
	فصل اول : کلیات پژوهش
ردیف	عنوان	صفحه
1	مقدمه	3
1-1	بیان مساله	7
2-1	اهمیت و موضوع پژوهش	19
3-1	اهداف پژوهش	23
4-1	تعریف متغیرها	24
	فصل دوم : مبانی نظری و پیشینۀ تحقیق
2	مقدمه	29
1-2	مبانی نظری مربوط به متغیر عملکرد شغلی	29
2-2	مبانی نظری مربوط به متغیر توانمند سازی	58
3-2	مبانی نظری مربوط به متغیر رفتار شهروندی سازمانی	77
4-2	مبانی نظری مربوط به متغیر سرمایه های روان شناختی	109
5-2	تحقیقات انجام شده در خارج و داخل کشور	118
1-5-2	پیشینه های مربوط به رابطۀ عملکرد شغلی و توانمندسازی	118
2-5-2	پیشینه های مربوط به رابطۀ عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی	127
3-5-2	پیشینه های مربوط به رابطۀ عملکرد شغلی و سرمایه های روان شناختی	130
6-2	فرضیه های پژوهش	133
7-2	جمع بندی	134
	فصل سوم : روش پژوهش
3	مقدمه	136
1-3	طرح کلی پژوهش	136
2-3	جامعه آماری ، نمونه و روش نمونه گیری	136
3-3	اطلاعات جمعیت شناختی	136
4-3	ابزار پژوهش	137
1-4-3	پرسشنامه عملکرد شغلی	137
2-4-3	پرسشنامه توانمند سازی کارکنان	139
3-4-3	پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی	140
4-4-3	پرسشنامه سرمایه‌های روانشناختی	141
5-3	روش اجرا	142
6-3	ملاحظات اخلاقی	143
7-3	روشهای آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات	143
	فصل چهارم : یافته های پژوهش
1-4	مقدمه	145
2-4	یافته های توصیفی	145
3-4	یافته های استنباطی	150
1-3-4	فرضیه 1 : مولفه های توانمند سازی ، عملکرد شغلی مدیران شرکت مخابرات را  پیش بینی می کند	150
2-3-4	فرضیه  2 :مولفه های رفتار شهروندی سازمانی ، عملکرد شغلی مدیران شرکت مخابرات را پیش بینی می کند	151
3-3-4	فرضیه  3 : مولفه های سرمایه های روان شناختی ، عملکرد شغلی مدیران شرکت مخابرات را پیش بینی می کند	154
4-3-4	فرضیه 4 :بین عملکرد شغلی مدیران زن و مرد شرکت مخابرات، تفاوت معنی دار وجود دارد	155
4-4	خلاصه فصل	157
	فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
5	مقدمه	159
1-5	خلاصه پژوهش	159
2-5	فرضیه های پژوهش	160
3-5	بررسی و تبیین نتایج فرضیه‌های پژوهش	161
1-3-5	فرضیه 1 : مولفه های توانمند سازی ، عملکرد شغلی مدیران شرکت مخابرات را  پیش بینی می کند	161
2-3-5	فرضیه  2 :مولفه های رفتار شهروندی سازمانی ، عملکرد شغلی مدیران شرکت مخابرات را پیش بینی می کند	167
3-3-5	فرضیه  3 : مولفه های سرمایه های روان شناختی ، عملکرد شغلی مدیران شرکت مخابرات را پیش بینی می کند	174
4-3-5	فرضیه  4 : بین عملکرد شغلی مدیران زن و مرد شرکت مخابرات ، تفاوت معنی دار وجود دارد	182
4-5	نتیجه گیری	188
5-5	محدودیت‌ها و موانع پژوهش	190
6-5	پیشنهادها	190
1-6-5	پیشنهادهای پژوهشی	190
2-6-5	پیشنهادهای کاربردی	191
	پیوست ها	194
	پرسشنامه عملکرد شغلی )هرسی و گلداسمیت(	195
	پرسشنامه توانمند سازی	196
	پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی	197
	پرسشنامه سرمایه های روان شناختی	198
	فهرست منابع
	فهرست منابع فارسی	200
	فهرست منابع انگلیسی	211
	چکیده انگلیسی	218

 

فهرست جداول

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ردیف	عنوان	صفحه
1-3	اطلاعات جمعیت شناختی آزمودنیها به تفکیک جنسیت	137
2-3	اطلاعات جمعیت شناختی آزمودنیها به تفکیک جنسیت و وضعیت تأهل	137
3-3	اطلاعات جمعیت شناختی آزمودنیها به تفکیک جنسیت و تحصیلات	137
1-4	مقادیر جمع نمرات ، میانگین ، انحراف استاندارد ، حداقل و حداکثر متغیر عملکرد شغلی ، متغیرهای توانمند سازی ، رفتار شهروندی سازمانی ، سرمایه های روان شناختی و خرده مقیاسهای آنها جهت کل آزمودنی ها	146
2-4	مقادیر جمع نمرات ، میانگین ، انحراف استاندارد ، حداقل و حداکثر متغیر عملکرد شغلی ، متغیرهای توانمند سازی ، رفتار شهروندی سازمانی ، سرمایه های روان شناختی و خرده مقیاسهای آنها جهت آزمودنی ها به تفکیک جنسیت	147
3-4	نتایج ضریب همبستگی بین متغیرهای پژوهش	149
4-4	آزمون رگرسیون خطی چندگانه به روش همزمان مولفه های توانمند سازی	150
5-4	تحلیل واریانس نمره های رفتار شهروندی سازمانی	152
6-4	آزمون رگرسیون خطی چندگانه به روش گام به گام مولفه های رفتار شهروندی سازمانی	153
7-4	آزمون رگرسیون خطی چندگانه به روش همزمان مولفه های سرمایه های روانشناختی	154
8-4	اثر پیلایی و لامبدای ویلکز	155
9-4	تحلیل واریانس چند متغیره برای بررسی متغیر عملکرد شغلی و خرده مقیاسهای آن در مدیران زن و مرد	156

 

چکیده :

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش پیش بینی کنندگی توانمندسازی، رفتار شهروندی سازمانی و سرمایه‌های روانشناختی بر عملکرد شغلی کارکنان شرکت مخابرات به روش علّی – مقایسه‌ای انجام پذیرفت. بدین منظور از بین مدیران میانی شرکت مخابرات در سال 1393 تعداد 109 نفر آزمودنی(66 مرد و 43 زن) به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و نمونه با استفاده از پرسشنامه‌های 16 سوالی عملکردشغلی هرسی و گلداسمیت، 19 سوالی توانمندسازی اسپریتزر، 15 سوالی رفتار شهروندی اورگان و کانوسکی و 24 سوالی سرمایه‌های روان‌شناختی لوتانز مورد ارزیابی قرار گرفتند.

داده‌های بدست آمده با استفاده از روشهای آمار توصیفی(میانگین، انحراف استاندار و ضریب همبستگی پیرسون) و آمار استنباطی (رگرسیون چند متغیره و تحلیل واریانس چند متغیره(MANOVA)) و توسط نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که متغیرهای توانمندسازی و رفتار شهروندی سازمانی (0001/0=P) و سرمایه‌های روان‌شناختی(001/0=P) قادر به پیش بینی عملکرد شغلی کارکنان می‌باشند. همچنین مشخص گردید که بین عملکرد شغلی زنان و مردان تفاوت وجود دارد که با تقویت توانمندی‌ها، رفتارهای فرانقش و سرمایه‌های روان‌شناختی کارکنان می‌توان عملکرد شغلی آنان را ارتقاء داد. نتایج نیز نشان داد که مدل مورد نظر قابلیت تعمیم به جامعه را دارد.

واژه‌های کلیدی : عملکرد شغلی، توانمندسازی، رفتار شهروندی سازمانی ، سرمایه‌های روان‌شناختی، رفتارهای فرانقش

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

1- مقدمه

امروزه با رشد چشمگیر جنبه های مختلف فناوری ، از نیروی انسانی به عنوان با ارزش ترین منبع سازمان نام برده می‌شود . اهمیت پرورش و توسعه منابع انسانی و تأثیر مدیریت صحیح بر آنها باعث بهبود کارایی آنها و نهایتاً باعث بهبود عملکرد سازمان[1] و پیدایش راهکارها و رویکردهای مختلفی برای افزایش بازدهی نیروی انسانی شده است . همچنین در قرن حاضر از نیروی انسانی به عنوان اصلی ترین سرمایه سازمان نام می برند اگرچه تصور بر این است که مدیریت بر منابع انسانی راحت تر از مابقی منابع تولید باشد اما بدون اغراق باید گفت جذب، حفظ و صیانت از این سرمایه بزرگ کاری بس مشکل و طاقت فرساست که اندک مدیرانی می توانند به راحتی از عهده آن بر آیند . سازمان و سازمان یافتگی جزء جدا نشدنی زندگی انسان هاست . انسان قبل از تولد و در رحم مادر توسط سازمان هایی مراقبت می‌شود ، در یک سازمان پزشکی چشم به جهان می گشاید ، در سازمان های متعدد آموزش می بیند و به موقع در یک سازمان مشغول به کار می‌شود و همزمان با سازمان های متعدد رابطه و سر و کار دارد و نهایتا در یک سازمان خاص تشییع و تدفین ، صحنه نمایش جهانی را ترک می‌کند (قهرمان تبریزی ، 1384 ؛ به نقل از مرادی چالشتری ، 1387) . بنابر این افراد بیشتر عمرشان را در سازمان ها یا در رابطه با سازمان ها سپری می‌کنند و این موضوع نشان دهنده اهمیت جایگاه سازمان ها در دنیای کنونی است .

در جهان رقابتی امروز که بهره‌وری در همۀ زمینه ها افزایش یافته است ، تنها سازمان هایی می توانند باقی بمانند که به بهترین وجه از منابع خود استفاده نموده و بیشترین بهره‌وری را داشته باشند . یکی از منابع مهم سازمانی ، نیروی انسانی است . سازمانهای نا موفق ، فاقد کارایی لازم در ارتقای بهره‌وری نیروی کار می‌باشند .

امروزه بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد تا سازمان ها از طریق دارایی‌های نامشهود خود بتوانند خود را متمایز کنند . مدیران هر ساله ممکن است به منظور حفظ مزیت رقابتی[2] ، هفته ها و یا حتی ماه‌ها زمان خود را صرف تدوین استراتژی‌های سازمان خود کنند . آنها از راه تدوین استراتژی می‌خواهند بدانند:

• چه اقداماتی باید انجام دهند که سازمانشان سرآمد باشد ؟
• چگونه می توانند اقدامات و عملکر‌د کارکنانشان را بهبود بخشند ؟ ( ممالی تفتی و تاج الدین ، 1387 ) .

حیاتی ترین مسئله در هر سازمانی ، عملکرد شغلی[3] آن است . اهمیت عملکرد شغلی ، پژوهشگران را به پژوهش هر چه بیشتر دربارۀ آن واداشته است ( شکرکن و همکاران ، 1380 ) .

از دیدگاه اجتماعی ، سازمان ها به دنبال کارکنانی هستند که بتوانند در مشاغل خویش خوب عمل کنند . عملکرد خوب ، بهره‌وری سازمان را افزایش می دهد و این نیز اقتصاد ملی را ارتقا می بخشد (رایت ، 2004 ؛ به نقل از ابوالقاسمی و همکاران ، 1390 ) .

عملکرد را می توان تنها به عنوان نتایج کسب شده در نظر گرفت و از نظر فردی ، عملکرد به سابقۀ موفقیت های یک شخص اشاره دارد (آرمسترانگ[4] ، 1985 ، به نقل از عسکراوغلی و عابدی ، 1392 ) .

عملکرد شغلی یعنی دانایی و توانایی در انجام دادن وظایف خاص که لازمۀ آن ، ورزیدگی در کاربرد فنون و ابزار ویژه و شایستگی عملی در رفتار و فعالیت می باشد (ساعتچی و همکاران ، 1391 ) .

کارکنان سازمانها می توانند نقش مهمی را در ارتقای کیفیت سازمان خود ایفا نمایند . آنان با رفتارهای نوع دوستانه و جوانمردانه ، همراه با ادب و مهربانی ، خوش خویی و حس وظیفه شناسی ، به افزایش کیفیت سازمان کمک موثری خواهند کرد . به عبارت دیگر ، رفتار شهروندی سازمانی یکی از شاخص هایی است که می تواند موجب بهبود عملکرد کارکنان شده و سازمان رابه سوی تحقیق اهدافش سوق دهد (سهرابی زاده و همکاران ، 1389 ) .

به عبارت بهتر موسسات از طریق تعیین و بررسی ابعاد رفتار شهروندی سازمانی می توانند محیطی را ایجاد کنند که رفتار شهروندی سازمانی را تشویق و بروز آن را تسهیل کند و در این محیط ، تسهیل کننده های رفتار شهروندی سازمانی را افزایش و موانع آن را کاهش دهند (جمالی و همکاران ، 1388 ).

عملکرد فرد در یک سازمان به نوع شخصیت او و نقش سازمانی که به عهده دارد و نیز به موفقیت و شرایط سازمانی بستگی دارد . این شرایط به عنوان محیط ، فرهنگ ، احساس ، مهارتهای ارتباطی توانمند سازی و عملکرد شغلی ، مورد مطالعه و توجه قرار گرفته است . این سازه ها به کیفیت درونی سازمانی ، همانطور که از حاصل ادراکات کارکنان از جنبه هاب عینی و محسوس سازمان است ، در پشتکار و تعهد و وجدان کاری فرد تأثیر مثبت داشته و از اهمیت خاصی برخوردارند . احساس توانمند سازی همچنین کارکنان را قادر می سازد که احساس کنند می توانند در کارشان به صورت شایسته عمل کنند . علاوه بر آن ، مداخله های توانمندی ، کارکنان را قادر می سازد که احساس کنند می توانند کارشان را به طور کامل انجام دهند . این تجربه توانمندی نیز به نوبه خود چنانچه کانگر و کانونگو ( 1988 ) اظهار نمودند ، آغاز رفتارهای شغلی است و استمرار تلاش برای انجام این رفتارها را افزایش می دهد . بر مبنای این تعریف ، این دو محقق الگویی از شرایط سازمانی ، راهبردهای مدیریتی و انواع اطلاعاتی که توانمند سازی و اثرات رفتاری آن ایجاد می‌کنند ، ارائه نمودند( کانگر و کانونگو ، 1988 ؛ به نقل از برزگر و محمدی ، 1392 ) .

مهمترین سرمایه سازمان ها و عامل تحقق اهداف و برنامه های هر سازمان افرادی هستند که در آن سازمان کار می‌کنند . صاحبنظران معتقدند که بدون نیروی انسانی ماهر ، متعهد و خشنود ، تحقق اهداف سازمانی غیر ممکن است . با وجود اینکه پیشرفت فناوری های ارتباطی ، سازمان را به سمت مجازی بودن (با مشخصۀ عدم تمرکز نیروی انسانی از نظر جغرافیایی و متغیر بودن تعداد کارکنان ) سوق می دهد اما در هر حال تحقق اهداف اقتصادی ، تجاری ، فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی ، چه در سطح کلان و ملی و چه در سطح بنگاههای خرد ، مستلزم وجود افرادی است که در قالب سازمان ، اداره ، شرکت ، موسسه و حتی خانواده فعالیت می‌کنند(حر آبادی فراهانی ، 1384 ؛ به نقل از برزگر و محمدی ؛ 1392).

روانشناسی مثبت نگر به عنوان رویکرد تازه ای در روانشناسی ، بر فهم و تشریح شادمانی و احساس ذهنی بهزیستی و همچنین پیش بینی دقیق عواملی که بر آنها موثرند ، تمرکز دارد ( بهادری خسروشاهی و همکاران ، 1391 ) .

یکی از شاخص های روانشناسی مثبت گرا ، سرمایه روانشناختی است که به صورت باور فرد به توانایی هایش برای دستیابی به موفقیت ، داشتن پشتکار در دنبال کردن

 اهداف ، ایجاد اسنادهای مثبت دربارۀ خود و تحمل کردن مشکلات تعریف می‌شود ( فروهر و همکاران ، 1391 ) .

سرمایه روانشناختی با این ویژگی ها مشخص می‌شود : 1- خودکار آمدی -2-خوش بینی – 3 – امید و 4- تاب آوری ( لوتانز و همکاران ، 2007 ) .امیدواری یکی از ویژگی های انسان است که به او کمک می نماید تا نا امیدی ها را پشت سر گذاشته ، اهداف خود را تعقیب کرده و احساس غیر قابل تحمل بودن آینده را کاهش دهد ( بیلی و اسنایدر ، 2007 ) . بندورا ، خودکارآمدی را دریافت و داوری فرد دربارۀ مهارت ها و توانمندیهای خود برای انجام کارهایی که در موقعیت های ویژه به آنها نیاز است ، تعریف می‌کند ( 1999 ) . به نظر وی داشتن مهارت و دستاوردهای قبلی افراد ، پیش بینی کننده های مناسبی برای عملکرد آیندۀ آنان نیستند ؛ بلکه باور انسان دربارۀ توانایی های خود در انجام آنها بر چگونگی عملکرد خویش موثر است .سرمایۀ روانشناختی اثر مستقیم بر عملکرد شغلی ، هیجانات مثبت ، رفتار شهروندی سازمانی و بهزیستی روانشناختی دارد ( دیانت نسب و همکاران ، 1393 ) .

با توجه به اهمیت توانمند سازی کارکنان ، تقویت و بروز رفتار شهروندی سازمانی و سرمایه های روانشناختی و تأثیری که آنها می توانند بر عملکرد شغلی کارکنان داشته باشند ، این پژوهش قصد دارد به بررسی این بپردازد که آیا عملکرد شغلی کارکنان ، توسط متغیرهای توانمند سازی کارکنان ، رفتار شهروندی سازمانی و سرمایه های روانشناختی قابل پیش بینی است یا خیر .

1 – 1 – بیان مسئله

تغییر و تحولات قرن حاضر ، شیوه های گذشتۀ مدیریت منابع انسانی را به چالش کشانده و زمینۀ نگرشهای نوین را به منابع انسانی ایجاد نموده است . این تحولات منجر به توجه بیشتر به استفاده بهینه از منابع انسانی شده است . در این شرایط ، سازمانها تحت تأثیر مولفه های محیط بیرونی ( رقابت های فزاینده جهانی ، تغییرات سریع ، تقاضا برای ارتقاء کیفیت خدمات ، منابع محدود ) و مولفه های محیط درونی (عملکرد کارکنان ، رضایت شغلی ، کارایی ، اثربخشی ، منابع و سرمایه های سازمانی  ) ، نگرش به نیروی انسانی را تغییر و از آنها به عنوان شرکای سازمان و گردانندگان اصلی فرایند کار یاد می‌کنند (کارلی وبستر[5] ، 2006 ) .

اگر كارمند یك سازمان به اطرافش نگاه كند به راحتی می تواند افرادی را ببیند كه بیكارند و بدون اینكه در طول روز كار مفیدی انجام دهند حقوق خود را دریافت می كنند. بی درنگ در ذهن ، سوالاتی مطرح  می شود : آیا اینگونه افراد استعداد انجام كار را ندارند ؟ یا سازمان دانش كافی برای انجام كار به آنان نداده است ؟ آیا امكانات كافی برای انجام كار ندارند ؟ آیا انگیزه انجام كار را ندارند ؟ و در نهایت اینكه سازمان فرصت انجام كار را كه كاركنان خواهان انجام دادن آن هستند را به آنان نداده است ؟ اگر به  همه این سوالات كه در ذهن متبادر شده است پاسخ صحیح داده شود ، دیگر در سازمان بیكار وجود ندارد . همه افراد با استعدادی كه دارند و مهارتی كه كسب كرده اند و با فرصتی كه برای آنان ایجاد شده است می توانند یك عملكرد مثبت از خود ارائه دهند و در نهایت این كار به اثربخشی سازمان منتهی می‌شود . با توجه به اهمیت عملكرد كاركنان در سازمان در ادامه ، تعریفی از عملكرد و عوامل مؤثر بر عملكرد ارائه خواهد شد.

عملکرد شغلی متغیر اصلی در رشته روانشناسی صنعتی و سازمانی است. بسیاری از بررسی ها و تحقیقات روانشناسان صنعتی و سازمانی مربوط به شناسایی، ارزیابی،یا ارتقای عملکرد شغلی بوده اند.هر سازمان برای دست یابی به اهداف خود نیاز دارد که کارکنانش مشاغل خود را در سطح قابل قبولی از بهره‌وری انجام دهند.این موضوع هم در مورد سازمانهای دولتی اهمیت دارد که در آنها عملکرد ضعیف به معنی ناتوانی در فراهم کردن خدمات عمومی قانونی است، و هم دربارۀ شرکت های خصوصی  ضروری می‌باشد که عملکرد ضعیف می تواند به ورشکستگی آنها منجر شود. از دیدگاه اجتماعی، بهترین خواستۀ هر فرد برای سازمانها، برخورداری از کارکنانی است که کار خود را خوب انجام دهند.عملکرد خوب، بهره‌وری سازمان را افزایش می دهد و این نیز مستقیماً باعث ارتقای اقتصاد ملی و همین طور ارتقای خدمات سازمان می‌شود (اسپکتور ، 2006 ؛ به نقل از محمدی ،  1382) .

عملکرد در لغت یعنی حالت یا کیفیت کارکرد. بنابراین، عملکرد سازمانی یک سازه ی کلی است که بر چگونگی انجام عملیات سازمانی اشاره دارد. معروف ترین تعریف عملکرد توسط نیلی و همکاران (2002) ارائه شده است : (( فرایند تبیین کیفیت اثربخشی و کارایی اقدامات گذشته)). طبق این تعریف، عملکرد به دو جزء تقسیم می‌شود:

یک مطلب دیگر :

بررسی سئو سایت هتل سنتی سرابی

 1) کارایی که توصیف کننده ی چگونگی استفاده سازمان از منابع در تولید خدمات یا محصولات است، یعنی رابطه بین ترکیب واقعی و مطلوب دروندادها برای تولید بروندادهای معین؛ و 2)اثربخشی که توصیف کنندۀ درجه ی نیل به اهداف سازمانی است ( مهدی زاده و همکاران ، 1392 ) .

عملکرد شغلی را می توان به عنوان مجموع ارزش های مورد انتظار سازمان از رویدادهای رفتاری که یک فرد در طول یک دوره زمانی استاندارد انجام می دهد تعریف نمود ، همچنین عملکرد یک ویژگی رفتاری بوده و رفتاری یکپارچه شده از رفتارهای چندگانه و مجزایی است که در طول مدت یک دوره زمانی اتفاق می افتد ( شکرکن ،  1389  ) .

ارتقاء عملکرد شغلی یکی از مهمترین اهدافی است که مدیران سازمان ها در پی آن هستند ، چرا که ارتقاء بهره وری را در جامعه فراهم ساخته و باعث ارتقای اقتصاد ملی و همین طور ارتقا کیفیت خدمات و تولید سازمان ها خواهد شد.عملکرد شغلی درجه ای از انجام وظایف محوله به فرد در شغل وی می‌باشد . عملکرد را فعالیت هایی تعریف کرده اندکه به طور معمول بخشی از شغل و فعالیت های فرد است و باید آن را انجام دهد . توان و تمایل فرد را عوامل اساسی در عملکرد و بهره وری فرد معرفی کرده اند. یعنی فرد تا چه اندازه توان ( دانش، مهارت، تجربه و شایستگی)  انجام کار ها را دا شته و تا چه اندازه ای تمایل (انگیزش، علاقه، تعهد و اعتماد ) به انجام کار دارد.  اعتقاد بر آن است که عملکرد شغلی دو مؤلفه را در بر می گیرد، مؤلفه اول عملکرد وظیفه ای[6] است که نیازمندی ها و الزامات شغلی را منعکس می‌کند و مؤلفه دوم عملکرد زمینه ای[7] است که فعالیت های تعریف نشده و نامشخص نظیر، کار تیمی و حمایتی را در بر می گیرد . عملکرد شغلی با عوامل بسیاری از جمله انگیزش، توانایی، شناخت شغل، عوامل محیطی و سازمانی مختلف، کانون کنترل و ویژگی های شخصیتی در ارتباط است.

عملکرد شغلی  و توانمند سازی[8]  نیز دو متغیر سازمانی هستند که اثر به سزایی بر اثر بخشی و موفقیت یک سازمان دارند . وجود سازمان های مناسب در هر جامعه ای که بتوانند با کارآمدی و اثربخشی از عهدۀ وظایف خود برآیند ، از مهمترین وسایل نیل به پیشرفت و ترقی است . کارآمدی ، تاب آوری ، احساس مسئولیت ، تأثیر گذاری و اثر بخشی در وظایف ، عملکرد شغلی مطلوب را خلق می‌کنند . بنابر این ، سازمان ها برای نیل به کارآمدی و اثربخشی در انجام وظایف ، و در نهایت بهبود عملکر شغلی اعضای خود ، باید بر عواملی متمرکز شوند که موجبات عملکرد شغلی مطلوب را فراهم کنند (برزگر ، محمدی ؛ 1392).

بررسی ها نشان می دهد ، مواردی چون عدم به کارگیری شیوه های نوین مدیریت ، ضعف در فرهنگ کار گروهی ، عدم ارتقاء مهارت و دانش کارکنان ، عدم استفاده از قابلیتها و پتاسیل های آنان در رفع مشکلات ، عدم توجه به بستر مناسب خلاقیت ، نوآوری کارکنان و خود کنترلی به عنوان برخی از عوامل مشکل ساز برای سازمانهای کنونی می‌باشد ( ارگنیل و همکاران[9] ، 2007 ) .

سازمان های امروزی به دنبال استفاده از کارکنانی هستند که علاوه بر انجام کارهای خویش ، بتوانند در محدودۀ فعالیتهایشان تصمیم گیری ، نوآوری و خلاقیت داشته ، بر کار خویش نظارت کرده و مسئولیت فعالیتهایشان را بپذیرند . برای دستیابی به این ویژگی ها ، سازمان باید مهمترین منبع و ابزار رقابتی خود یعنی نیروی انسانی خویش را توانمند سازد .

توانمندسازی نیروی انسانی مفهومی روان شناختی است که به حالات، احساسات و باور افراد به شغل و سازمان مربوط می‌شود و به عنوان فرایند افزایش انگیزش درونی تعریف شده است که دارای 7 بعد به شرح زیر است:

اختیار ، تصمیم گیری ، اطلاعات ، استقلال ، خلاقیت و نوآوری ، دانش و مهارت و مسئولیت

پرورش 7بعد ذکر شده ، نتایج و منافع بسیار زیادی دارد . تحقیقات نشان می دهد که اگر افراد احساس توانمندی کنند ، هم مزایای شخصی و هم منافع سازمانی حاصل می‌شوند.

تلاش برای بهبود عملکرد سازمان ، از دیر باز  به عنوان اصلی خدشه ناپذیر وجود داشته است که هر روز وارد مباحث جدیدتری می‌شود و حوزه های بیشتری را تسخیر می‌کند ( حسنی کاخکی و قلی‌پور ، 1386 ؛ به نقل از برزگر ، 1392  ).

توانمند سازی یکی از رویکردهایی است که منجر به تحولات مثبت و فراوان در اجرای فعالیتهای کاری کارکنان می‌شود . در واقع توانمند سازی ابزاری است که هدف های فردی را با اهداف سازمانی همسو کرده و این باور را ایجاد می‌کند که رشد و پیشرفت سازمان ، منافع کارکنان را در بر خواهد داشت.

توانمند سازی ، اثرات مثبتی بر نگرش رفتار کارکنان دارد . نتایج مطالعات توانمند سازی به وضوح اثرات مثبت آن  بر فرایندهای کاری از جمله تغییر در نگرش کارکنان را نشان می دهد . هر چند توانمند سازی از رویکردهای نوین توسعه منابع انسانی می‌باشد ، اما گستردگی در پژوهش های آن منجر به تنوع در ادبیات و تقویت محتوایی آن شده است . در این مطالعات ، صاحبنظران مدیریت تحول و بهسازی سازمان از جمله کاتر ، کوئین ، تی ژاف ، اسکات ، بلانچارد ، بکهارد ، کارلوس ، راندولف ، اندروس و به ویژه کینلاو ، توانمند سازی کارکنان را به عنوان عامل تأثیر گذار بر عملکرد و بهسازی سرمایه های انسانی معرفی نموده اند ( میری و سبزیکاران ، 1390 ).

عناصری که زمینه توانمندسازی را در محیط کار به وجود می آورند، عبارتند از: نگرشها، روابط و ساختار سازمانی که هریک از این عناصر سازمانی باید تغییر کند تا کارکنان توانمند را به وجود آورد؛ درغیر این صورت تلاشها به هدر خواهد رفت . محیط کار توانمند، محیطی است که در آن کارکنان نیروی محرکه اصلی هستند.توانمندسازی ظرفیتهای بالقوه‌ای را برای بهره وری از سرچشمه توانایی انسانی که از آن استفاده کامل نمی‌شود، دراختیار می‌گذارد .توانمندسازی با اعمال فشار مدیران و دستورکار‌ها تحقق نمی‌یابد، بلکه فرایندی است که لازمه‌اش پذیرش فرهنگ توانمندسازی و مشارکت کارکنان است ( ارستاد[10] ، 1997 ؛ به نقل از فرخی، 1376 ) . مساله ای که همیشه ذهن مدیران را درگیر خودش می‌کند ، شناسایی فرد یا گروه هایی از کارکنان می‌باشد که دارای بهترین عملکرد می‌باشند و همین امر موجب توجه بیشتر به مساله رفتار شهروندی سازمانی[11] می گردد ( شکرکن و همکاران ، 1380 ) .

در 15 سال گذشته تحقیقات زیادی در موضوع رفتار شهروندی سازمانی صورت گرفته است. این واژه اولین بار در سال 1983 توسط ارگان و همكارش مطرح شد(ارگان[12]  ؛ 1983). مبنای این مطرح شدن به مفاهیمی از قبیل ” تمایل به همكاری  “(بارنارد[13] ؛ 1938) و نیز تمایز بین عملكرد قابل اعتماد نقش و “رفتارهای نوآورانه و خودجوش  ” (كتز و كاهن[14] ؛ 1987) برمی گردد.

یكی از تعاریف اولیه كه مورد قبول بسیاری از محققان قرار گرفته است، توسط ارگان (1988) مطرح شده است:”رفتار شهروندی سازمانی شامل رفتار های اختیاری  كاركنان است كه جزء وظایف رسمی آنها نیست و مستقیما توسط سیستم رسمی پاداش سازمان در نظر گرفته نمی شود ولی میزان اثر بخشی كلی سازمان را افزایش می دهد” .

در ابتدا تحقیقات عمدتا در راستای شناخت رفتارهایی بود كه با وجود تاثیر آشكار بر عملكرد سازمان ها، در سیستم های ارزیابی عملكرد جدا از محدوده شغل ملاحظه می شد . البته به تدریج همراه با توسعه مفهوم رفتار شهروندی سازمانی مشخص شد كه تمایز میان فعالیت های درون حوزه شغل و خارج از حوزه شغل چندان مشخص و آشكار نیست. لذا باید رفتار شهروندی سازمانی  را به طور انعطاف پذیر تعریف كرد(ارگان ؛ 1988 ).

شهروند خوب سازمانی ، یک تفکر و ایده است و آن مشتمل بر رفتارهای متنوع کارکنان نظیر ، پذیرش و به عهده گرفتن وظایف ومسئولیتهای اضافی ، پیروی از مقررات و رویه های سازمان ، حفظ و توسعه نگرش مثبت ، شکیبایی و تحمل نارضایتی و مشکلات در سر کار می‌باشد . بر پایۀ تئوریها و نظریه های سازمانی ، مسلما رفتار شهروندی سازمانی به رقابت و عملکرد سازمان کمک می‌کند (زارعی متین و همکاران ، 1385 ) .

همانطور که وجود رفتارهای شهروندی سازمانی می تواند موجب ارتقای عملکرد سازمان ، اثربخشی سازمان ، رضایت و وفاداری مشتری ، سرمایه اجتماعی و نظایر آن می‌شوند ، عکس آن یعنی رفتارهای ضد شهروندی نیز می تواند مانع کارکرد سازمان شود و به کاهش اثربخشی و یا خدشه دار شدن اعتبار آن منجر گردد و تبعاتی را برای جامعه در پی داشته باشد ( قلی پور و همکاران ، 1386 ) .

هر چند بر اساس بسیاری از تحقیقات اعتقاد بر این می باشدکه رفتار شهروندی به طور مستتقیم عملکرد سازمانی را تحت تاثیر قرار میدهد اما به نظر می رسد رفتار شهروندی باعث شکل گیری چیزی در سازمان میگردد که آن چیز به طور مستقیم عملکرد سازمان را تحت تاثیر قرار میدهد. آری رفتار شهروندی شکل دهنده سرمایه اجتماعی[15] است و سرمایه اجتماعی همانند شکل های دیگر سرمایه (مثل منابع فیزیکی یا انسانی) یک دارایی با ارزش است که عملکرد سازمان را ارتقا می دهد ( پاترسون و همکاران[16]  ، 2006 ؛ به نقل از اردستانی و همکاران ، 1392  ).

1-5 سوال­های تحقیق …………………………………………………………………………………………………………… 10

1-5-1 سوال اصلی…………………………………………………………………………………………………… 10

1-5-2 سوال‌های فرعی ……………………………………………………………………………………………. 11

1-6 تعاریف نظری ………………………………………………………………………………………………………………. 11

فصل دوم: مروری بر ادبیات پژوهش

2-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 16

2-2 شغل …………………………………………………………………………………………………………………………… 16

2-3 موفقیت شغلی ……………………………………………………………………………………………………………… 17

2-4 عوامل موثر در موفقیت شغلی ………………………………………………………………………………………… 19

2-5 نظریه های موفقیت شغلی ……………………………………………………………………………………………… 20

2-5-1 نظریه­ی مک­کلند …………………………………………………………………………………………… 20

2-5-2 نظریه­ی جان آپلین…………………………………………………………………………………………. 21

2-5-3 نظریه­ی جان هالند…………………………………………………………………………………………. 22

2-6 شخصیت …………………………………………………………………………………………………………………….. 24

2-7 پیش فرض­های اساسی شخصیت ……………………………………………………………………………………. 25

2-7-1 نگرش­های مختلف به ذات شخصیت ……………………………………. ………………………. 26

2-7-2 عوامل تعیین­کننده­ی شخصیت ………………………………………………… ……………………. 27

2-8 مکاتب شخصیت ………………………………………………………………………………………… ………………. 29

2-9 نظریه های عاملی شخصیت ……………………………………………………………………………………………. 29

2-9-1 نظریه­ی کتل …………………………………………………………………………………………………. 29

2-9-2 نظریه­ی آیزنک………………………………………………………………………………………………. 31

2-9-3 نظریه­ی مک ری و کاستا ……………………………………………………………………………….. 32

2-9-4 نظریه­ی سرشت و منش …………………………………………………………………………………. 32

2-10 الگوهای تناسب شغل و شخصیت ………………………………………………………………………………… 38

2-10-1 الگوی مایرز- بریگز ……………………………………………………………………………………. 38

2-11 رابطه­ی موفقیت شغلی و شخصیت ……………………………………………………………………………….. 40

2-12 سازمان هواپیمایی ……………………………………………………………………………………………………….. 45

2-12-1 بهداشت روانی خدمه پروازی………………………………………………………………………….47

2-13 مروری بر تحقیقات پیشین……………………………………………………………………………………….. ……49

2-13-1 تحقیقاتی در خصوص کادر پروازی ………………………………………………………………..53

فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش

3-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

3-2 روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………… 58

3-3 متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………… 58

3-4 جامعه و نمونه آماری …………………………………………………………………………………………………….. 59

3-5 روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………………………. 59

3-6 روش گردآوری اطلاعات ………………………………………………………………………………………………. 59

3-7 ابزارهای سنجش اطلاعات………………………………………………………………………………………………. 60

3-7-1 پرسشنامه سنجش موفقیت شغلی……………………………………………………………………….60

3-7-2 پرسشنامه سنجش سرشت و منش……………………………………………………………………..61

3-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات……………………………………………………………………………………….. 63

3-9 تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………………. 63

3-9-1 ویژگی های شخصیتی (بر مبنای سرشت و منش)………………………………………………..63

3-9-2 موفقیت شغلی…………………………………………………………………………………………………63

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………..  65

4-2 توصیف داده­ها………………………………………………………………………………………………………………..65

4-2-1 توصیف متغیرهای جمعیت شناختی……………………………………………………………………66

4-3 تحلیل یافته های تاییدی و استنباطی…………………………………………………………………………………..70

4-4 یافته­های جانبی……………………………………………………………………………………………………………….81

4-4-1 بررسی همبستگی بین متغیرها……………………………………………………………………………81

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1 مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 85

5-2 خلاصه­ی نتایج پژوهش …………………………………………………………………………………………………. 87

5-3 بحث و نتیجه­گیری ……………………………………………………………………………………………………….. 87

5-4 محدودیت­های پژوهش ……………………………………………………………………………………………….. 100

5-5 پیشنهادات پژوهش ……………………………………………………………………………………………………… 101

5-5-1 پیشنهادات اجرایی ………………………………………………………………………………………. 101

5-5-2 پیشنهادات کاربردی …………………………………………………………………………………….. 101

منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………. 103

منابع لاتین ………………………………………………………………………………………………………………………… 106

چکیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………. 114

فهرست جداول

جدول 4-1 …………………………………………………………………………………………………………………………..66

جدول 4-2 …………………………………………………………………………………………………………………………..66

جدول 4-3 …………………………………………………………………………………………………………………………..67

جدول 4-4 …………………………………………………………………………………………………………………………..68

جدول 4-5 …………………………………………………………………………………………………………………………..69

 

جدول 4-6 …………………………………………………………………………………………………………………………..69

جدول 4-7 …………………………………………………………………………………………………………………………..71

جدول 4-8 …………………………………………………………………………………………………………………………..72

جدول 4-9 …………………………………………………………………………………………………………………………..72

جدول 4-10 …………………………………………………………………………………………………………………………73

جدول 4-11 …………………………………………………………………………………………………………………………77

جدول 4-12 …………………………………………………………………………………………………………………………78

جدول 4-13 …………………………………………………………………………………………………………………………79

جدول 4-14 …………………………………………………………………………………………………………………………80

جدول 4-15 …………………………………………………………………………………………………………………………81

جدول 4-16 …………………………………………………………………………………………………………………………82

جدول 4-17 …………………………………………………………………………………………………………………………83

 

پیش بینی موفقیت شغلی بر مبنای عوامل ویژگی شخصیتی سرشت و منش

در کارکنان پروازی و زمینی یک شرکت هواپیمایی

به وسیله: آزاده باقری

چكیده:

این پژوهش با هدف بررسی پیش­بینی موفقیت شغلی کارکنان یک شرکت هواپیمایی بر اساس ویژگی­های شخصیتی (بر مبنای سرشت و منش) می باشد؛ جامعه آماری شامل كلیه کارکنان پروازی و زمینی مشتمل بر 480 نفر بوده كه با استفاده از نمونه گیری تصادفی تعداد 171 به عنوان نمونه انتخاب شدند؛ روش پژوهش توصیفی به شیوه­ی همبستگی می باشد؛ جهت جمع­آوری داد ه­ها از دو پرسشنامه ( پرسشنامه­ی موفقیت شغلی و پرسشنامه­ی سرشت و منش كلنینجر)استفاده شد که داده­ها  با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و تحلیل رگرسیون چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در بعد آسیب­پرهیزی، میانگین نمره­ی آزمودنی­های گروه کارکنان زمینی نسبت به آزمودنی­های گروه کارکنان پروازی  به­طور معناداری بالاتر است. اما در بعد پاداش­وابستگی و همکاری یافته­ها نشانگر این بود که  نمره­های میانگین گروه کارکنان زمینی نسبت به گروه کارکنان پروازی به­طور معناداری پایین­تر می­باشد. همچنین یافته­های حاصل از رگرسیون نشانگر این بود که ویژگی­های سرشت و منش در حدود 26% از موفقیت شغلی را در گروه پروازی پیش­بینی می­کند و در واقع ابعاد نوجویی، آسیب­پرهیزی و خودراهبری سهم قابل ملاحظه­ای از واریانس موفقیت شغلی را در گروه پروازی تبیین می­کنند، این درحالی است که ویژگی­های سرشت و منش در حدود 13% از موفقیت شغلی را در گروه زمینی پیش­بینی می­کند که از میان این ابعاد، بعد نوجویی سهم قابل ملاحظه­ای از واریانس موفقیت شغلی را در گروه پروازی تبیین می­کند.

واژه های کلیدی: موفقیت شغلی، شخصیت، نظریه سرشت و منش، شرکت هواپیمایی، کارکنان پروازی و زمین

یک مطلب دیگر :

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

1-1مقدمه

در عصر حاضر كه آن را عصر فراصنعتی یا اطلاعاتی نامیده اند، سرعت تغییر و تحولات به گونه­ای است كه از آن به عنوان شگفتی­های سرعت و تحولات نیز نام می­برند. در این دوره، از اهمیت كار دستی كاسته شده و به جای آن، نیروی انسانی كیفی با به كارگیری فكر و اندیشه  و خلاقیت و نوآوری و دیگر ویژگی­های شخصیتی اهمیت پیدا كرده است. در چنین فضایی كه تفكر و اندیشه و خصوصیات شخصیتی، عامل تمایز و برتری است، جوامعی می­توانند توسعه یابند كه از منبع انسانی كه منشا فكر و ایده است و حیاتی­ترین عامل تولید محسوب می­شود، حداكثر بهره­برداری را كنند (ایرانپور انارکی، 1385). از طرفی دیگر تاكنون اكثر گفتمان­های تاریخی درباره موفقیت و پیشرفت بر مبنای این موضوع بوده است كه سازمان­ها چه كاری می­توانند برای پیشرفت كاركنانشان انجام دهند. اما با توجه به تغییر و تحولات عصر حاضر، ادبیات پیشرفت شغلی نیز تغییر نموده و اینكه افراد برای موفقیت شغلی خود چه كاری می­توانند انجام دهند، مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا سالهاست كه موضوع سرمایه انسانی به عنوان عاملی مهم و تاثیر گذار برای موفقیت و پیشرفت شغلی شناسایی شده است (حاجی کریمی، 1387).

اما انسان و سرمایه­ی انسانی­اش، چیزی جدا از توانایی­ها و ویژگی­های شخصیتی­اش نیست. هریس و فلمینگ^[1] عقیده دارند ارزیابی شخصیت انسان نقش مهمی در تناسب فرد با شغل داشته و باید در استخدام نیروی انسانی مورد توجه خاص قرار گیرد (هریس و فلمینگ، 2005).

در بسیاری موارد، دلیل عدم موفقیت افراد در انجام دادن اثربخش وظایف شغلی خود در سازمان، کمبود هوش یا فقدان مهارت­های فنی آنان نیست، بلکه همسو نبودن ویژگی­های شخصیتی آنان و شغلی است که به عهده دارند. به همین دلیل لازم است در زمینه نقش شخصیت در موفقیت شغلی تحقیقات گسترده­تری صورت گیرد (ساعتچی، 1388).

 

1-2 بیان مساله

‏     امروزه برای تمام صاحب­نظران توسعه آشكار شده است كه انسان عامل اصلی توسعه است و توسعه­یافتگی تنها بر شانه­های انسان است كه پیش می­رود. اگر در سالها و قرنهای گذشته، منبع و عوامل ناشی از ثروت­های گوناگون همچون منابع طبیعی، موقعیت جغرافیایی استراتژیك، ماشین­آلات، سطح فناوری و …در حركت و توسعه كشورها موثر می­افتاد؛ امروزه انسان به عنوان یگانه عامل تاثیرگذار بر توسعه شناخته می                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            شود (بنیاد آینده نگری ایران، 1386). بنابراین می­توان نتیجه گرفت که نیروی انسانی ماهر و كارآمد، پربهاترین و ارزنده­ترین ثروت و دارایی هر كشور است. بسیاری از كشورها به رغم كمبود منابع­طبیعی در نتیجة داشتن نیروی انسانی كارآزموده و به كارگیری كارایی آنها به رفاه و آسایش رسیده­اند و با  گام­های بلند و استوار، مسیر پیشرفت و ترقی را طی می­كنند (مشبكی، 1377).

مطالعات نشان می­دهد كه حتی با وجود سرمایه و امكانات قوی، وجود نیروی فعال، شاداب و دارای موفقیت در شغل است كه می­تواند به تحقق بهینة اهداف سازمان كمك كند (مرآیی، 1379 ). از سویی دیگر بدیهی است که لازمه­ی موفقیت شغلی، انطباق فرد با شغل است اما معمولاً زمانی که صحبت از انطباق فرد با شغل مطرح می­شود، به انطباق مهارت و دانش شاغل با شغل موردنظر توجه می­شود اما انطباق شخصیتی فرد و نیازهای كاركنان با شغل نادیده انگاشته می­شود كه این مشكل در مراحل بعدی و در حین انجام كار نمایان  می­شود (هافمن و وهر^[2]، 2006).

تحقیقات نشان می­دهد که انواع مختلفی از عوامل فردی و مهم سازمانی وجود دارند که بر روی موفقیت شغلی تاثیر می­گذارند (گرین هاس^[3]، 2003 ؛ کارتمل و گاتون^[4]، 2004). یكی از این عوامل تأثیرگذار در موفقیت شغلی كاركنان، شخصیت آنان است. هر فردی به شیوة خاصی رفتار می­كند، انتظارات، توانایی­ها، نیازها و مهارت­های رفتاری منحصر به فردی دارد كه بر اساس الگوی شخصیتی اوست. از طرفی سازمان­ها نیز بر اساس اهداف، وظایف و فعالیت­های جاری خود نیازها، انتظارات و توقعات خاصی را تأمین می­كنند. بنابراین برای هر یك از انواع شخصیت­های متفاوت، محیط شغلی متفاوتی مناسب است و نوع شخصیت بر موفقیت شغلی افراد در سازمان تاثیر بسزایی دارد .همچنین با توجه به ویژگی­های شخصیتی؛ هر چه سازگاری و تناسب میان شخصیت و شغل بیشتر باشد، رضایت بیشتری در پی خواهد داشت و هر چه این سازگاری كمتر باشد، علاوه بر عدم تأمین رضایت شغلی، آثار و تبعات منفی متعددی را در سازمان به دنبال خواهد داشت. از این رو انتخاب شخصیت متناسب با شغل موردنظر می تواند عملكرد بهتری را برای سازمان به همراه آورد و بر نگرش كاركنان نسبت به كارشان تأثیر بگذارد و موفقیت شغلی به همراه داشته باشد (گشتاسب، 1384).

تا کنون تحقیقات زیادی در خصوص رابطه­ی بین موفقیت شغلی و شخصیت میان گروه­های مختلف شغلی انجام شده است. اکثر گروه­های شغلی شناخته شده به صورت اداری و دفتری سازمان یافته­اند کارکنان شاغل در این واحدها طبق قوانین اداره کار ساعات مشخصی از روز را در شرکت، اداره یا سازمان می­گذرانند و از نظر روند کاری چارچوب مشخص و پیش بینی شده­ای دارند. اما در بعضی از گروه­های شغلی از جمله کارکنان پروازی شرکت­های هواپیمایی شرایط به گونه­ای متفاوت است. کادر پروازی که مجموعه­ی خلبانان و مهمانداران را شامل می­شوند، به دلیل ماهیت و محیط کاری متفاوتی که دارند مستلزم داشتن قوانین و دستورالعمل­های خاص خود هستند. محیط کاری کادر پروازی همانند شرایط روی زمین عادی و طبیعی نیست، آنها مجبورند در هواپیما در یک فضای بسته که فشارهوا، اکسیژن و درجه حرارت آن توسط دستگاه­های مختلفی تنظیم شده ساعت­ها کار کنند، همچنین شرایط غیرمنتظره و غیرقابل پیش بینی از جمله هوای نامساعد و ناپایدار، تاخیر در پرواز و … جزو جدا نشدنی از کار ایشان است.

کارکنان پروازی ممکن است در طول یک روز کاری خود که برخلاف کارکنان اداری و زمینی که ساعات مشخصی دارد، با مسافرینی که تیپ های شخصیتی، آداب و فرهنگ­های متفاوتی دارند روبرو شوند و در تمام این اوقات بایستی خوشرو، انعطاف پذیر، فعال و در عین حال مدیر و مراقب و کاملاً آگاه و مسلط به خود و به مسائلی که در پرواز پیش می­آید باشند. بدیهی است کار کردن در این محیط مملو از عوامل استرس­زا است. علاوه بر این زمانی که این افراد بر روی زمین هستند، روزهایی را در ماه به عنوان آماده­باش^[5] هستند که در صورت نیاز بایستی خیلی سریع در پرواز حضور یابند و در واقع زندگی آنها تابع شرایط کارشان است.

لذا با توجه به مطالب ذکر شده و نظر به اهمیتی که سرمایه­ی انسانی در صنعت حمل و نقل و هوانوردی که یکی از صنایع به روز و رو به توسعه است در خدمت رسانی به عموم شهروندان و امنیت جسمی و روحی مسافران دارند، این پژوهش بر آن است تا بررسی نماید که ویژگی­های شخصیتی (بر مبنای سرشت و منش) تا چه اندازه می­توانند موفقیت شغلی کارکنان پروازی و زمینی یک شرکت هواپیمایی را پیش­بینی کند؟

[1]  Haris & Feleming

[2]  Hafman & Vohr

1-9- جامعه تحقیق.. 21
1-10- پیشینه تحقیق.. 21
1-11- تعریف متغیرها و دادهها 26
فصل2- ادبیات موضوعی تحقیق.. 28
2-1- مقدمه. 29
2-1-1- چیستی و چگونگی دانش… 31
2-1-2- اشکال جدید منابع سازمانی.. 32
2-2- سرمایه فکری و رویکردهای آن. 41
2-2-1- مقدمه و تاریخچه. 41
2-2-2- سرمایه انسانی.. 48
2-2-3- سرمایه ساختاری.. 50
2-2-4- حسابداری دارایی های نامشهود و سرمایه فکری.. 51
2-2-5- طبقه بندی و مدلهای سرمایه فکری.. 51
2-2-6- سنجش سرمایه فکری.. 52
2-2-7- مدلهای توصیفی سنجش سرمایه فکری.. 54
2-2-8- نتیجه گیری.. 76
2-3- عملکرد سازمانی.. 77
2-3-1- مقدمه. 77
2-3-2- تعریف سنجش عملکرد. 78
2-3-3- نتیجه گیری.. 81
فصل3- روش شناسی تحقیق.. 82
3-1- مقدمه. 83
3-2- روش تحقیق.. 84
3-3- قلمرو تحقیق.. 85
3-3-1- قلمرو مکانی.. 86
3-3-2- قلمرو زمانی.. 86
3-4- روش نمونه گیری.. 86
3-5- شیوه های گردآوری داده های اطلاعاتی.. 87
3-5-1- روش های کتابخآن‏های.. 87
3-5-2- بررسی میدانی.. 87
3-6- تعیین روایی.. 88
3-6-1- روایی محتوا 89
3-7- تعیین پایایی.. 89
3-8- تحلیل عاملی.. 90
3-8-1- بنیآن‏های اولیه تحلیل عاملی.. 91
3-8-2- درك مفهومی تحلیل عاملی و كاربرد آن. 91
3-8-3- مفاهیم کلیدی روش تحلیل عاملی.. 92
3-8-4- مراحل اجرای تحلیل عاملی.. 93
3-8-5- روش KMO.. 94
3-8-6- روش بارتلت.. 94
3-8-7- معیارهای استخراج تعداد عاملها 98
3-8-8- معیار تعیین سطح معنی داری بارهای عاملی.. 99
3-9- مدل یابی معادلات ساختاری.. 99
3-9-1- اندیشه اساسی زیربنای مدل یابی ساختاری.. 100
3-9-2- توسعه مدل های علّی.. 101
3-9-3- موارد کاربرد روش لیزرل. 101
3-9-4- نرم افزار لیزرل. 102
3-9-5- تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی.. 102
3-9-6- آزمون های برازندگی مدل کلی.. 104
فصل4- تجزیه وتحلیل داده ها 106
4-1- مقدمه. 107
4-2- تحلیلهای آماری مربوط به پژوهش… 108
4-2-1- آمار توصیفی.. 109
4-2-2- آمار استباطی.. 112
4-3- بررسی فرضیه های تحقیق.. 121
4-4- معادلات اندازه گیری و ساختاری.. 125
4-4-1- اندازه گیری های موجود در معادلات بر طبق خروجی LISREL. 126
فصل5- نتیجه گیری و پیشنهادات.. 132
5-1- مقدمه. 133
5-2- نتیجه گیری حاصل از تحلیل نتایج تحقیق.. 133
5-2-1- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه اول. 133
5-2-2- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه دوم. 133
5-2-3- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه سوم. 134
5-2-4- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه چهارم. 134
5-2-5- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه پنجم. 134
5-2-6- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه ششم. 135
5-2-7- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه هفتم. 135
5-2-8- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه هشتم. 135
5-2-9- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه نهم. 136
5-2-10- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه دهم. 136
5-2-11- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه یازدهم. 136
5-2-12- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه دوازدهم. 136
5-2-13- نتیجه گیری و تحلیل فرضیه سیزدهم. 137
5-2-14- نتیجه گیری و تحلیل رتبه بندی ابعاد مختلف سرمایهفکری.. 137
5-3- پیشنهادات اجرایی.. 139
5-3-1- پیشنهادات بر مبنای نتایج و یافته های تحقیق.. 139
5-4- پیشنهادات برای تحقیقات آتی.. 142
5-5- محدودیتهای تحقیق.. 142
فصل6- منابع و مراجع.. 145

 

فصل7- ضمیمه ها 149

فهرست اشكال
شکل ‏1‑1-  اجزای مختلف سرمایه فکری از دیدگاه بونتیس… 6
شکل ‏1‑2- اجزای سرمایه فکری از دیدگاه ادوینسون. 15
شکل ‏1‑3- سرمایه فکری و اجزای آن، مدل استفاده شده در این پژوهش – بونتیس (2008) 16
شکل ‏2‑1- روند سنجشی سرمایه فکری.. 53
شکل ‏2‑2- دسته بندی مدلهای توصیفی سرمایه فکری.. 54
شکل ‏2‑3- مدل ارزش گذاری حقوق انحصار معنوی.. 59
شکل ‏4‑1- مدل پیشنهادی برای سرمایه فکری در این تحقیق.. 118
شکل ‏4‑2- مدل در حالت استاندارد در LISREL. 119
شکل ‏4‑3- مدل در حالت مقدار محاسبه t 121
شکل ‏4‑4- مدل معادلات ساختاری تحقیق شده برای سرمایه فکری و تاثیر آن بر عملکرد سازمانی.. 125
 
فهرست جداول
جدول ‏2‑1- تاثیرگذارترین تلاشها در جهت سرمایه فکری.. 44
جدول ‏2‑2- شاخصها و سنجه های کارت امتیازی متوازن (خاکاوند و همکاران، 1388) 68
جدول ‏2‑3- شاخصها و سنجههی مدل اسکاندیا (ادوینسون و مالون، 1997) 73
جدول ‏2‑4- طبقه بندی عاملهای عمومی موفقیت در سنجش عملکرد منبع خاکاوند و همکاران، 1388. 81
جدول ‏4‑1- آلفای کرون باخ به ازای تمام متغیرهای پنهان مستقل و وابسته. 108
جدول ‏4‑2- آمار توصیفی مربوط به سرمایه انسانی.. 110
جدول ‏4‑3- آمار توصیفی مربوط به سرمایه ساختاری.. 110
جدول ‏4‑4- آمار توصیفی مربوط به سرمایه ارتباطی.. 111
جدول ‏4‑5- آمار توصیفی مربوط به عملکرد سازمانی.. 111
جدول ‏4‑6- شاخص KMO به ازای عاملها 113
جدول ‏4‑7- بارهای عاملی استخراج شده در یک گروه، سرمایه انسانی.. 115
جدول ‏4‑8- بارهای عاملی استخراج شده در یک گروه، سرمایه ساختاری.. 115
جدول ‏4‑9- بارهای عاملی استخراج شده در یک گروه، سرمایه ارتباطی.. 116
جدول ‏4‑10- بارهای عاملی استخراج شده در یک گروه، عملکرد سازمانی.. 116
جدول ‏4‑11- روابط بین متغیرها و علائم اختصاری مربوطه. 119

یک مطلب دیگر :

جدول ‏4‑12- شاخص های نیکویی بدست آمده به ازای مدل پژوهش… 120
جدول ‏5‑1- رتبه بندی ابعاد و متغیرهای سرمایه  فکری.. 138
 

فصل1- کلیات طرح

 

1-1- مقدمه

چندیست که مقوله­ای به نام سرمایه فکری [1]در نظر مدیران و صاحبان فن اهمیت­های فراوانی پیدا کرده است . می­دانیم که دارایی[2]­ها در سازمان به دو بخش دارایی­های مرئی و نامرئی تقسیم بندی می­شود از جمله دارایی­های مرئی می توان سرمایه در گردش و یا حساب بانکی شخص یا بنگاه را دانست و دارایی­های نامشهود خود به دو دسته تقسیم بندی می شوند:

• دارایی­های نامشهودی که به وسیله قانون حمایت شده­اند و به آن‏ها عنوان مالکیت معنوی داده­اند و شامل حق امتیازها و کپی رایت و فرانشیز و علایم و مارکهای تجاری است . که برخی از موارد آن در ترازنامه منعکس می شوند.
• سایر دارایی­های نامشهودی که شامل سرمایه­های فکری است که تحت اصول اقتصاد فراوانی عمل می­کنند یعنی با استفاده بیشتر از آن‏ها ، از ارزش آن‏ها کاسته نمی­شود و معمولا در ترازنامه منعکس نمی شوند (تایلس و همکاران و 2000).

با ورود تکنولوژی و تکنولوژیکی شدن بنگاه­ها مفاهیم جدیدی در عرصه کسب و کار به وجود آمدند، ما نیازمند نیروی متخصص شدیم تا بتوانیم از تکنولوژی­ها استفاده کنیم و از آن‏ها بهره ببریم و همینطور در سطح سازمان نیازمند سیستم­ها و برنامه­ها و واحد تحقیق و توسعه شدیم و با بالا گرفتن رقابت بین بنگاه­ها، ارتباط با مشتری در راس کار هر بنگاه قرار گرفت، اتحادهای استراتژیک به وجود آمد و ارتباطات نزدیکی بین تامین کنندگان مواد اولیه و بنگاه ها به وجود آمد به همین دلیل نیازمند این شدیم که در قالب یک مفهوم آن را بررسی کنیم و بهترین واژه برای آن سرمایه­های­فکری است. در حال حاضر تعریف جهانشمولی از سرمایه فکری وجود ندارد که تمامی متخصصین بر روی آن اتفاق نظر داشته باشند ولی در ذیل به مهمترین این تعریف ها که سرمایه فکری را تا حد قابل قبولی روشن می سازد می پردازیم:

• یک چیز فرار و گریزان است اما زمانیکه کشف شود ومورد استفاده قرار گیرد سازمان را قادر می سازد تا با یک منبع جدید در محیط رقابت کند (بونتیس[3] ، 1996) .
• سرمایه فکری شامل همه فرآیندها و دارایی­هایی است که به طور معمول و سنتی در ترازنامه نشان داده نمی شوند و همچنین شامل آن دسته از دارایی­های نامشهودی مانند علایم تجاری یا مارک ها و حق امتیاز است که روشهای حسابداری مدرن آن‏ها را در نظر می گیرد (روس[4] و همکاران ، 1997).
• سرمایه فکری شامل حاصل جمع دانش اعضای یک سازمان و تبدیل کاربرد عملی دانش اعضای سازمان است(روس و همکاران 1997).
• سرمایه فکری مجموعه منحصر به فردی از منابع مشهود و نامشهود شرکت است و همچنین سرمایه فکری نیز به تغییر و تحولات این منابع مشهود و نامشهود نیز اطلاق می­شود (گوپتا[5] و همکاران ، 2001).
• سرمایه فکری، مواد فکری از قبیل دانش و اطلاعات و مالکیت (دارایی) معنوی و تجربه است که باعث ایجاد ثروت می شوند و هنوز تعریف جهانشمولی برای آن وجود ندارد(استوارت[6] ، 1997).
• سرمایه فکری جستجو و پیگیری استفاده موثر از دانش (کالای ساخته شده) در مقایسه با اطلاعات (مواد خام ) است(بونتیس، 1998).
• سرمایه فکری یک دانش وسیع و گسترده­ای که مخصوص و منحصر به فرد برای هر شرکتی است که به شرکت اجازه می­دهد تا بطور پیوسته خود را با شرایط در حال تغییر و تحول انطباق دهد(موریتسن[7]، 1995) .
• سرمایه فکری یک جریان دانشی در درون شرکت است(دیرکز و کول[8]، 1989).
• سرمایه فکری بصورت گروهی از دارایی های دانشی تعریف می‏شود که به یک سازمان اختصاص دارند و جزو ویژگی­های یک سازمان محسوب می­شوند و به طور قابل ملاحضه­ای از طریق افزودن ارزش به ذینفعان کلیدی سازمان، به بهبود وضعیت رقابتی سازمان منجر می­شود (مار[9]، 2004).

با اینکه قریب به اتفاق مقالاتی که در زمینه سرمایه های فکری نوشته شده است روی متدها و چارچوب­ها و مدل­ها و سیستم­ها آگاهی­های خوبی به ما داده­اند ولی شرکت‏ها اکثرا به این موضوع بی­تفاوت بوده و مقدار کمی از سازمآن‏ها و شرکت‏ها به طور گسترده به ارزیابی سرمایه های فکری خود پرداخته­اند(کلین[10]، 1998). بر طبق نظر کلین (1998) بسیاری از سازمآن‏ها سرمایه­های فکری خود را با متغیر­هایی همانند تحصیلات و سابقه اندازه گیری می‏کنند.
در حقیقت با توجه کردن به سرمایه فکری به چیزی جز دانش [11]در سازمان توجه نکرده ایم و دانش در سازمان می تواند در سطوح[12] مختلفی باشد. مفهوم دانش از نیمه دوم قرن بیستم اهمیتی بیشتر در بنگاه­ها و سازمآن‏ها به خود گرفت به حدی که اتحادیه اروپا استفاده از دانش را برای تبدیل شدن به قطب صنعتی در دنیا را بسیار مهم دانست. برای سال­های متمادی تئوری­های راهبردی شرکت‏ها بر این موضوع تاکید می­کرد که سازمآن‏ها یک بدنه از دانش را در بر می­گرفتند. با حرکت ما از عصر صنعتی به عصر دانش محور دانش تبدیل به عنصر کلیدی در رقابت­ها بین سازمآن‏ها و بنگاه ها و حتی ملت ها شد. دانش باید به صورتی مدیریت شود که مردم و سازمآن‏ها را به سمت تولید و نگه داری رفاه بیشتر سوق دهد. بر طبق گفته زک [13] توانایی ساخت دانش و ادامه دادن آموزش یک مزیت رقابتی می­باشد، زیرا دانش نوآورآن‏های که امروزگسترش پیدا کرده همان دانش پایه­ای برای فردا است(مارتینز تورس [14]، 2006).
دانش مزیت رقابتی بود که سازمآن‏ها و بنگاه ها با داشتن آن می­توانستند در دنیای رقابت پیشرفت بسیاری داشته باشند و باید دانست که دارایی‌های فکری سازمان مهمترین بخش دانش سازمانی است و نیاز به شناخت و اندازه‌گیری دارد (مار و چیوما[15]، 2006). پس بنابراین تعریف سرمایه فکری هم می تواند شامل خود دانش (که به مالکیت فکری و یا دارایی فکری یک شرکت تبدیل شود) و هم نتیجه نهایی فرایند انتقال آن باشد. در مدلی به نام جایگاه ارزش سرمایه فکری به 3 جزء اصلی تقسیم بندی می­شود که این تقسیم بندی عبارتند از : سرمایه انسانی[16]، سرمایه ساختاری [17]یا سازمانی و سرمایه مشتری [18]یا ارتباطی(ادوینسون و مالون ، 1997).
[1] Intellectual Capital
[2] Asset
[3] Bontis, Nick
[4] Roos
[5]  Gupta
[6]  Stewart
[7] Mouritsen
[8] Dierickz and Cool
[9] Marr
[10] Klien

1-1-2  تاریخچه دیابت…………………………………………………………………………………………….. 19

2-1-2  انسولین چگونه در بدن عمل می‌كند؟………………………………………………………………….. 20

3-1-2  چرا قند خون باید تنظیم شود؟………………………………………………………………………….. 21

4-1-2  مفهوم دیابت  ………………………………………………………………………………………………. 23

5-1-2  انواع دیابت …………………………………………………………………………………………………. 25

6-1-2  عوامل خطر و غربالگری دیابت…………………………………………………………………………. 29

1-6-1-2  عوامل خطر دیابت نوع 1……………………………………………………………………………. 30

2-6-1-2  عوامل خطر دیابت نوع 2……………………………………………………………………………… 30

7-1-2   علائم دیابت…………………………………………………………………………………………………. 34

8-1-2   معیارهای تشخیص دیابت………………………………………………………………………………… 34

9-1-2   عوارض بیماری دیابت……………………………………………………………………………………. 36

1-9-1-2  عوارض حاد (زودرس) دیابت………………………………………………………………………. 36

2-9-1-2  عوارض مزمن (دیررس) دیابت ……………………………………………………………………. 38

10-1-2   زخم‌های دیابتی…………………………………………………………………………………………… 41

11-1-2   ورزش و دیابت…………………………………………………………………………………………… 42

12-1-2   رژیم غذایی و دیابت…………………………………………………………………………………….. 43

13-1-2  درمان دیابت………………………………………………………………………………………………… 44

2-2   عوارض چشمی بیماری دیابت……………………………………………………………………………… 44

1-2-2   آسیب‌های شبكیه چشم (رتینوپاتی)…………………………………………………………………….. 45

2-2-2   بیماری‌های چشم دیابتی (رتینوپاتی)…………………………………………………………………… 48

3-2-2   درمان رتینوپاتی دیابتی……………………………………………………………………………………. 48

3-2 مفهوم بهزیستی روانشناختی…………………………………………………………………………………… 49

4-2 مفهوم تاب‌آوری ………………………………………………………………………………………………………..54

1-4-2  عوامل مؤثر بر تاب‌آوری ………………………………………………………………………………….. 56

2-4-2  مدل‌های تاب آوری ……………………………………………………………………………………….. 58

5-2 مفهوم امید به زندگی…………………………………………………………………………………………….. 62

6-2  مروری بر پژوهش‌های انجام شده ………………………………………………………………………….. 69

1-6-2 پژوهش‌های انجام شده در رابطه با ارتباط بهزیستی روانشناختی و تاب‌آوری …………………. 69

2-6-2  پژوهش‌های انجام شده در رابطه با ارتباط بهزیستی روانشناختی و امید به زندگی……………. 70

7-2  خلاصه و جمع بندی ………………………………………………………………………………………….. 71

فصل سوم: روش تحقیق

1-3 روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………….. 74

2-3  جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………… 74

3-3  نمونه آماری و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………… 74

4-3  اطلاعات جمعیت شناختی …………………………………………………………………………………… 74

5-3 ابزارهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 77

1-5-3  مقیاس بهزیستی روانشناختی……………………………………………………………………………… 77

2-5-3  پرسشنامه تاب‌آوری………………………………………………………………………………………… 78

3-5-3  پرسشنامه امید به زندگی……………………………………………………………………………………. 79

6-3  ملاحظات اخلاقی………………………………………………………………………………………………. 79

7-3  روش اجرا………………………………………………………………………………………………………… 80

8-3  روش تجزیه و تحلیل اطلاعات……………………………………………………………………………… 80

فصل چهارم: یافته‌های پژوهش

1-4  مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 82

2-4 یافته‌های توصیفی ……………………………………………………………………………………………….. 82

3-4  یافته‌های استنباطی………………………………………………………………………………………………. 86

1-3-4  بررسی فرضیه1 …………………………………………………………………………………… 87

2-3-4 بررسی فرضیه  2…………………………………………………………………………………… 88

3-3-4  بررسی فرضیه فرعی……………………………………………………………………………… 89

4-4  خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………….. 91

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5 خلاصه پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 94

2-5 بحث و نتیجه گیری پیرامون فرضیه‌های پژوهش………………………………………………………….. 95

3-5  نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………….. 104

4-5 محدودیت‌ها و موانع پژوهش…………………………………………………………………………………. 105

5-5  پیشنهادات پژوهشی……………………………………………………………………………………………. 106

6-5  پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………….. 107

پیوست‌ها

پیوست شماره (1) پرسشنامه بهزیستی روانشناختی…………………………………………………………….. 109

پیوست شماره (2) پرسشنامه تاب‌آوری…………………………………………………………………………… 111

پیوست شماره (3) مقیاس امید به زندگی………………………………………………………………………….. 113

منابع

الف) منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………… 116

ب) منابع لاتین………………………………………………………………………………………………………….. 119

 

فهرست جداول

 

عنوان                                                                                                           صفحه

جدول 1 – 3  اطلاعات جمعیت‌شناختی بر حسب رده سنی و رده شغلی بیماران………………………. 75

جدول 2 – 3  اطلاعات جمعیت‌شناختی بر سطح تحصیلات و وضعیت مسكن بیماران………………. 76

جدول 3- 3  اطلاعات جمعیت‌شناختی بر حسب وضعیت تأهل و داشتن بیماری غیر از دیابت بیماران دیابتی …………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

جدول 1-4  مقادیر جمع نمرات ، میانگین ، انحراف استاندارد ، حداقل و حداکثر متغیرهای امید به زندگی ، تاب آوری ، بهزیستی روان شناختی  و خرده مقیاسهای مربوطه جهت کل آزمودنی ها به تفکیک جنسیت. 83

جدول 2-4  مقادیر جمع نمرات ، میانگین ، انحراف استاندارد ، حداقل و حداکثر متغیرهای امید به زندگی ، تاب آوری ، بهزیستی روان شناختی  و خرده مقیاسهای مربوطه جهت کل آزمودنی‌ها………………………… 84

جدول 3-4  ماتریس همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه بین متغیرهای پژوهش …………………… 85

جدول 4-4   آزمون رگرسیون خطی  به روش همزمان ( inter )………………………………………….. 87

جدول 5 – 4  آزمون رگرسیون خطی  به روش همزمان ( inter )………………………………………… 88

جدول 6 – 4  اثر پیلایی ، لامبدای ویلکز ، اثر هتلینگ و بزرگترین ریشه روی…………………………. 89

جدول 7- 4  تحلیل واریانس چند متغیره برای بررسی تفاوت بهزیستی روان شناختی در مردان و زنان بیمار دیابتی با آسیب شبکیه چشم………………………………………………………………………………………………….. 90

 

فصل اول

كلیات پژوهش

 

[1]

1-1- مقدمه

دیابت نه تنها به عنوان یك بیماری شایع بلكه یك مشكل بزرگ بهداشتی است كه در دنیای معاصر پراكندگی گسترده‌ای پیدا كرده است. دیابت یا بیماری قند یک اختلال متابولیک (سوخت و سازی) در بدن است. در این بیماری توانایی تولید انسولین در بدن از بین می‌رود و یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد. نقش اصلی انسولین پایین آوردن قند خون توسط مکانیزم‌های مختلفی است. دیابت دو نوع اصلی دارد. در دیابت نوع یک تخریب سلولهای بتا در پانکراس منجر به نقص تولید انسولین می‌شود و در نوع دو مقاومت پیشرونده بدن به انسولین وجود دارد که در نهایت ممکن است به تخریب سلول‌های بتای پانکراس و نقص کامل تولید انسولین منجر شود. در دیابت نوع دو مشخص است که عوامل ژنتیکی، چاقی و کم‌تحرکی نقش مهمی در ابتلای فرد دارند (مراسكین^[2]، 2012).

در دیابت، سرعت و توانایی بدن در استفاده و سوخت و ساز کامل گلوکز کاهش می‌یابد از این‌رو میزان قند خون افزایش یافته که به‌آن هایپرگلیسمی می‌گویند. وقتی این افزایش قند در دراز مدت در بدن وجود داشته باشد عوارض میکروواسکولار دیابت یا تخریب رگ‌های بسیار ریز در بدن ایجاد می‌شوند که می‌توانند اعضای مختلف بدن

یک مطلب دیگر :

افراد افسرده، به غم و اندوه خودشان اضافه می‌کنند

 همچون کلیه، چشم و اعصاب را درگیر کنند (شیفر، اندریو، لی و فلایشر^[3]، 2011).

رتینوپاتی دیابتی یکی از عوارض بیماری دیابت است که روی چشم ها تأثیر می‌گذارد. رتینوپاتی دیابتی به سه شكل ادم ماكولا (نشت عروقی منتشر و یا موضعی در ماكولا)، تجمع پیشرونده عروقی (میکروآنوریسم، خونریزی‌های داخل شبکیه، خمیدگی عروقی) و انسداد شریانی شبكیه دیده می‌شود (بوید^[4] و همكاران، 2013).

از آنجا كه كنترل نكردن دیابت می‌تواند با آسیب‌های جدی از جمله آسیب به شبكیه چشم همراه باشد، لذا بررسی بهزیستی روانشناختی و عوامل مؤثر بر آن در بیماران دیابتی با آسیب شبكیه چشم از اهمیت بسزایی برخوردار است.

بهزیستی روانشناختی در دو دهه‌ی اخیر در ادبیات پژوهشی به وفور مورد بررسی قرار گرفته است و دامنه‌ی مطالعات آن از حوزه‌ی زندگی فردی به تعاملات اجتماعی كشیده شده است (كول، 2009). بهزیستی روانشناختی به عنوان یكی از جنبه‌های مهم بهزیستی به معنای تلاش برای استعلا و ارتقاست که در تحقق استعدادها و تواناییهای فردی متجلی می‌شود یا به عبارت دیگر، تلاش برای کمال در جهت تحقق توانایی‌های بالقوه‌ی واقعی فرد است (رایف^[5]،‌ 1995). الگوها و نظرات مختلفی در خصوص بهزیستی روانشناختی توسط روانشناسان و صاحبنظران حوزه‌ی سلامت روان مطرح شده است. یكی از مهم‌ترین الگوهای تبیین بهزیستی روانشناختی الگوی رایف و کیز (1995) می باشد. در این الگو، بهزیستی روان‌شناختی به عنوان تلاشی برای رسیدن به کمال در جهت تحقق توانایی‌های بالقوه واقعی فرد به شمار می‌رود كه شش مؤلفه‌ی خودپیروی^[6]، تسلط محیطی^[7]، رشد شخصی^[8]، رابطه مثبت با دیگران^[9]، هدف و جهت‌گیری در زندگی^[10] و پذیرش خود^[11] را در بر می‌گیرد.

خودپیروی به معنای عملكرد فرد بر اساس معیارها و عقاید خویش می‌باشد، هر چند كه با عرف و رسم و رسوم پذیرفته شده در جامعه متناقض باشد؛ تسلط محیطی به معنای تحت كنترل داشتنِ جهان پیرامون است به طوری كه فرد بتواند تا حد زیادی بر زندگی و محیط اطرافش احاطه داشته باشد؛ رشد شخصی شامل توانایی شكوفا ساختن كلیه نیروها و استعدادها و پرورش توانایی‌های جدید در شخص است؛ رابطه مثبت با دیگران بر می‌گردد به برقراری روابط صمیمی و نزدیك با دیگران ضمن اشتیاق داشتن به برقراری چنین روابطی و نیز توانایی عشق ورزیدن به اطرافیان؛ هدف و جهت‌گیری در زندگی به معنای توانایی پیدا كردن معنا در زندگی و هدفمند بودن و تعقیب اهداف است؛ پذیرش خود نیز دربرگیرنده‌ی نگرش مثبت شخص نسبت به خود است كه نه به معنای خودشیفتگی یا عزت نفس بالا، بلكه به معنای احترام به نفسی است كه با دانستنِ نقاط قوت و ضعف خود در فرد صورت می‌گیرد (ریف و كیز، 1995).

نقش عوامل حمایتی در كمك به افراد برای سازگاری فعالانه با رویدادهای استرس‌زا همواره مورد توجه پژوهشگران حوزه‌ی روانشناسی بوده است. به طوری كه آنها بر این باورند كه افراد در برخورد با مشكلات می‌توانند ضمن مبارزه‌ی سرسختانه، قدرت و ظرفیت تحمل بیشتری را در خود به وجود آورده تا بدین طریق بتوانند بر مشكلات فائق آیند. در دو دهه‌ی اخیر پژوهشگران دریافتند كه افراد موفق در برخورد با مسائل استرس‌زا و فشارها در مقایسه با افراد شكننده در برابر مشكلات، دارای خصوصیات و ویژگی‌های متفاوتی می‌باشند كه از این طریق می‌توانند فشار كمتری را تحمل كرده و هر چه سریعتر به نقطه‌ی تعدل روحی برسند. یكی از این ویژگی‌ها در قالب مفهومی با عنوان تاب‌آوری^[12] مطرح گردیده است. تاب‌آوری یكی از سازه‌های عمده رویكرد روانشناسی مثبت‌گرا^[13] می‌باشد. در سالهای اخیر، این رویكرد با شعار توجه به استعدادها و توانمندی‌های انسان (به جای پرداختن به اختلالات و ناهنجاریها) مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. تاب‌آوری در برگیرنده مفاهیم مختلف است. اصطلاح تاب‌آوری به صورت‌های مختلف و متنوعی تعریف شده است: مانند توانایی سازگاری موفقیت‌آمیز^[14] در مقابل محیط در حال تغییر (داروین^[15]، 1989؛ سیچیتی و کوهن^[16]، 1995)؛ سرسختی^[17] و آسیب‌ناپذیری^[18] (آنتونی^[19]، 1974؛ کوباسا^[20]، 1979؛ مدی و خوشابا^[21]، 1994)؛ و سازگاری موفقیت‌آمیز علی‌رغم استرس زیاد و شرایط ناگوار (استوارت، رید و منگهام^[22]، 1997). اما همه تعاریف دارای یک توصیف مشترک می‌باشند و آن هم «توانایی بازگشت به حالت اولیه^[23]» می‌باشد (به نقل از صحراگرد، 1386).

گارمزی و ماستن (1991) تاب‌آوری را یک فرآیند، توانایی یا پیامد سازگاری موفقیت‌آمیز علیرغم شرایط چالش‌برانگیز و تهدیدکننده می‌دانند. در تعریفی دیگر، تاب‌آوری یعنی آشکارکردن شایستگی در افراد علیرغم تحت فشار بودن و استرس زیاد است (گارمزی، ماستن و تلگن^[24]، 1984). راتر^[25] (2001) معتقد است تاب‌آوری، سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است.

امید به زندگی نیز به عنوان یكی از پیشایندهای بهزیستی روانشناختی دارای تعاریف گوناگونی است. جنانچه فرانكل (1984) معتقد است هنگامی كه انسان به فعالیت‌های مورد علاقه‌اش می‌پردازد، با دیگران ملاقات می‌كند، به تماشای آثار هنری و ادبی می‌پردازد، و یا به دامان طبیعت پناه می‌برد، امید را در خود احساس می‌كند. همچنین هنگامی كه احساس می‌كند وجود و هستی‌اش به یك منبع لاینزل پیوند خورده است و خود را متكی به چهارچوب‌ها و تكیه‌گاه‌های گسترده و قابل اتكایی مانند مذهب می‌داند و فلسفه‌ای برای زندگی كردن انتخاب كرده است زندگی را می‌بیند، آن را در می‌یابد و احساس می‌كند.

با توجه به اهمیت بررسی پیشایندهای بهزیستی روانشناختی در بیماران دیابتی با آسیب شبكیه چشم، پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی اثر پیش‌بینی‌كنندگی تاب‌آوری و امید به زندگی بر بهزیستی روانشناختی بیماران دیابتی با آسیب شبكیه چشم بپردازد.

[1]

[2]- Maraschin

[3]- Schafer, Andrew, Lee & Fleisher

[4]- Boyd

[5]- Ryff

[6]- autonomy

[7]- environmental mastery

[8]- personal growth

[9]- positive relationship with others

[10]- purpose in life

[11]- self- acceptance

[12]- resilience

[13]- positive psychology

[14]- successful adaptation

[15]- Darwin

[16]- Cicchetti & Cohen

[17]- hardiness

[18]- invulnerability

[19]- Anthony

[20]- Kobasa

[21]- Maddi & Khoshaba

[22]- Stewart, Ried, & Mangham

1-6-2 هوش هیجانی…………………………………………………………………………………………………….10

1-6-3 سبک های فرزند پروری……………………………………………………………………………………….10

1-7 تعاریف عملیاتی متغیرها…………………………………………………………………………………………..11

فصل دوم:ادبیات و پیشینه پژوهش

2-1 مفهوم و تعریف تاب آوری………………………………………………………………………………………13

2-2 ظهور تاب آوری…………………………………………………………………………………………………….18

2-3 چهارچوب مدل تاب آوری………………………………………………………………………………………19

2-3-1 استرس زاهای حاد………………………………………………………………………………………………19

2-3-2 شرایط زیست محیطی………………………………………………………………………………………….20

2-3-3 ویژگی های فردی……………………………………………………………………………………………….20

2-4 مراحل عملکرد تاب آوری……………………………………………………………………………………….21

2-5 انواع تاب آوری……………………………………………………………………………………………………..21

2-5-1 تاب آوری عمومی………………………………………………………………………………………………22

2-5-2 تاب آوری حقیقی ………………………………………………………………………………………………22

2-5-3 تاب آوری تلقیحی………………………………………………………………………………………………23

2-5-4 تاب آوری خانوادگی…………………………………………………………………………………………..24

2-6 تاب آوری و کنار آمدن ………………………………………………………………………………………….24

2-7 تاب آوری به عنوان یک فرآیند پویا …………………………………………………………………………26

2-8 شباهت بین مفهوم کیفیت زندگی و تاب آوری…………………………………………………………….26

2-9 نمونه تجارب آسیب زای روانی…………………………………………………………………………………29

2-10 الگوی تاب آوری و آسیب پذیری……………………………………………………………………………30

2-11 پیامدهای تاب آوری……………………………………………………………………………………………..33

2-12 ارتباط تاب آوری و سلامت روان …………………………………………………………………………..33

2-13 ارتباط بین تاب آوری ،مراحل رشد روانی ، شناختی  اجتماعی…………………………………….34

2-14 ویژگیهای تاب آوری……………………………………………………………………………………………..38

2-15 عوامل موثر در تاب آوری………………………………………………………………………………………44

2-16 عوامل ارتقا تاب آوری…………………………………………………………………………………………..47

2-17 سخت رویی کلیدی برای تاب آوری………………………………………………………………………..49

2-18 مولفه های سخت رویی………………………………………………………………………………………….49

2-18-1 تعهد……………………………………………………………………………………………………………….49

2-18-2 کنترل………………………………………………………………………………………………………………50

2-18-3 مبارزه جویی…………………………………………………………………………………………………….50

2-19 مدرسه و تاب آوری………………………………………………………………………………………………52

2-20 راهبرد های مدرسه محور در آفرینش و تقویت تاب آوری…………………………………………..53

2-21 سبک های فرزند پروری………………………………………………………………………………………..59

2-22 نظریه های سبک فرزندپروری…………………………………………………………………………………62

2-22-1 اریکسون و سبک های فرزند پروری…………………………………………………………………….62

2-22-2 آدلر و سبک های فرزند پروری……………………………………………………………………………63

2-22-3 شفر و سبک های فرزند پروری……………………………………………………………………………65

2-22-4 ماریا و نیتر بام و سبک های فرزند پروری……………………………………………………………..66

2-22-5 بامیرند و سبک های فرزند پروری………………………………………………………………………..67

2-23 سبک های فرزند پروری…………………………………………………………………………………………73

2-24 الگوی شفر…………………………………………………………………………………………………………..76

2-24-1 والدین با محبت و آزاد گذارنده………………………………………………………………………….76

1-24-2 والدین با محبت و محدود کننده………………………………………………………………………….77

2-24-3 والدین متخاصم و محدود کننده…………………………………………………………………………..77

2-24-4 والدین متخاصم و آزاد گذارنده…………………………………………………………………………..77

2-25 تغییرات تاریخی در مفهوم سبک های فرزند پروری…………………………………………………….80

2-26 هوش………………………………………………………………………………………………………………….82

2-27 انواع هوش………………………………………………………………………………………………………….87

2-28 هیجان…………………………………………………………………………………………………………………88

2-29 مناطق مغزی موثر در هیجان……………………………………………………………………………………92

2-30 تاریخچه هوش هیجانی………………………………………………………………………………………….94

2-31 تعاریف هوش هیجانی………………………………………………………………………………………….103

2-32 رویکردهای موجود در باب هوش هیجانی………………………………………………………………105

2-33 ابعاد هوش هیجانی……………………………………………………………………………………………..110

2-34 ویژگی های هوش هیجانی……………………………………………………………………………………110

2-35 ویژگیهای شخصیت افراد دارای هوش هیجانی بالا……………………………………………………113

2-36 اهمیت هوش هیجانی ………………………………………………………………………………………….114

2-37 سیر مطالعه هوش هیجانی ……………………………………………………………………………………117

2-38 آموزش و افزایش هوش هیجانی …………………………………………………………………………..119

2-39 اندازه گیری هوش هیجانی……………………………………………………………………………………122

2-40 تفاوت های جنسیتی در هوش هیجانی …………………………………………………………………..125

2-41 آیا افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند بیشتر موفق هستند………………………………………126

2-42 پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………..128

فصل سوم: روش پژوهش

3-1 نوع پژوهش…………………………………………………………………………………………………………133

3-2 جامعه آماری و نمونه پؤوهش…………………………………………………………………………………133

3-3 ابزارهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………..134

3-4 روش اجرای پژوهش…………………………………………………………………………………………….138

3-5 روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………….139

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1 آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………………….141

 

4-2 آمار استنباطی……………………………………………………………………………………………………….142

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………….148

5-2 محدودیت ها……………………………………………………………………………………………………….153

5-3 پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………153

منابع و مآخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………156

منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………..164

منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………..169

 

 

فهرست جداول

   عنوان                                                                                                         صفحه

جدول 2-1 ظهور مفهوم هوش هیجانی……………………………………………………………………………….102

جدول 2-2 مدل های هوش هیجانی و ویژگی های اختصاصی هر کدام…………………………………….108

جدول 4-1 میانگین و انحراف استاندارد نمره‌های شیوه‌های فرزند پروی، هوش هیجانی
تاب‌آوری………………………………………………………………………………………………………………………..142

جدول4-2 همبستگی بین سبک های فرزندپروری و هوش هیجانی…………………………………………..143

جدول 4-3 ضرایب رگرسیونی شیوه های فرزندپروری برای پیش بینی تاب آوری………………………144

جدول 4-5 تحلیل واریانس رگرسیون برای پیش بینی تاب آوری از طریق هوش هیجانی……………..145

 

پیش‌بینی تاب‌آوری بر اساس سبک‌های فرزندپروری و هوش هیجانی

دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر سیرجان

به وسیله: بهنام کشاورز

چکیده:

هدف پژوهش حاضر پیش بینی تاب آوری بر اساس سبکهای فرزند پروری و هوش هیجانی در دانش آموزان دبیرستانهای شهرستان سیرجان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 300 نفر از دانش آموزان مقطع دبیرستان بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده از بین دبیرستانهای شهرستان سیرجان انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودنداز پرسشنامه سبکهای فرزندپروری بامریند(1973)، پرسشنامه هوش هیجانی تراویس و برادبری و جین گریوز(2001) و  پرسشنامه تاب آوری کانر و

یک مطلب دیگر :

چند روز در سال کار می کنی؟

 دیویدسون(2003). و در نهایت داده ها از طریق شیوه آماری رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین سبکهای فرزند پروری و تاب آوری رابطه وجود دارد. همچنین بین سبکهای فرزند پروری و هوش هیجانی و تاب آوری رابطه چند متغیره وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که سبکهای فرزند پروری و هوش هیجانی پیش بینی کننده بخشی از واریانس تاب آوری است.

کلیدواژه: تاب آوری، سبکهای فرزندپروری، هوش هیجانی، دانش آموزان

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

1-1مقدمه

كودكان و نوجوانان قشر عظیمی از جمعیت هر كشور، خصوصاً جامعة ما را تشكیل می دهند. آنان سرمایه های پر ارزش جامعه و امیدهای درخشان مملكت تلقی می شوند وعامل مهمی در توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی كشور به شمار می روند و از آنها انتظار می رود كه در آینده ای نه چندان دور مسئولیت عظیم و سنگین ادارة مملكت خود را عهده دار گردند. اغلب اختلال ها و ناسازگار ی های رفتاری بعد از دوران كودكی،ناشی از كمبود توجه به دوران مهم و حساس كودكی و عدم هدایت صحیح به سوی رشد و تكامل است، این بی توجهی منجر به عدم سازش و انطباق با محیط و بروز انحرافات گوناگون در ابعاد مختلف برای كودك می شود( رضوی، 1387).

خانواده اولین نظامی است که کودک در آن چشم باز می کند واز آن تاثیر می پذیرد و آموزش می بیند. مطالعه خانواده نه تنها شناخت بهتر این نظام را میسر می سازد بلکه شناخت ما از افرادی که در آن پرورش می یابد را فراهم می کند.به این علت که تمامی افراد از خانوادهایشان حتی در بزرگسالی نیز تاثیر می پذیرند و تعاملات و ارتباطات نوع و شیوه ی تربیت خانواده بر توانایی و رفتار افراد اثر می گذارد(کشتکاران،1389).

استرس و فشارهای روانی ازجمله عوامل لاینفک زندگی در قرن 21 است و چگونگی رویارویی و کنارآمدن با این عوامل به ویژه در سنین اولیۀ و جوانی در سلامت روانی افراد بسیار مهم است. دوره نوجوانی^[1] با تغییرات گسترده ای در زمینه های شناختی، عصبی زیستی و اجتماعی همراه است. نوجوان از مرز کودکی گذشته و وارد مرحله نوینی شده است. ورود به دوره نوجوانی، فرد را با مشکلات فراوانی دست به گریبان می سازد(خباز و دیگران،1390)

بنابراین توجه به ظرفیت های فردی و روانی که فرد به کمک آنها بتواند در شرایط دشوار مقاومت نماید و دچار آسیب دیدگی نگرد و حتی در تجربه چنین شرایط مشکل آفرین یا بحرانی خود را از لحاظ شخصیتی ارتقا بخشد اخیرا مورد توجه روانشناسان مثبت نگر قرار گرفته است( مومنی و همکاران، 1388). بنابراین هدف این پژوهش پیش بینی تاب آوری بر اساس سبکهای فرزند پروری و هوش هیجانی در دانش آموزان پسر دوره دبیرستان می باشد.

 

1-2بیان مسئله

دانش آموزان در طول دوران زندگی،خصوصا دوران تحصیل با مشکلات زیادی مواجه می شوند.ما نمی توانیم مشکلات اساسی زندگی را از زندگی آنها کسر کنیم،اما می توانیم کاری کنیم که دانش آموزان پای مشکلات خود بایستند و آنها را به عنوان منبعی لایزال بدانند که می توانند برای پیشگیری زندگی بر آنها تکیه زنند.

یکی از مهمترین توانایی های انسان که باعث سازگاری موثر با عوامل خطر می شود،تاب آوری^[2] است.تاب آوری عاملی است که باعث انعطاف پذیری و مقابله موثر با عوامل و موقعیت های استرس زا می شود(سبزعلی سنجانی،1389).

منظور از تاب آوری آن است که فرد علی رغم مواجهه با عوامل خطر دچار عارضه این مواجهه نشده و حتی قوی تر هم بشود. تاب آوری خصوصیتی است خاص کودکانی که با وجود مواجهه با استرس و شرایط ناگوار در زندگی شان، تسلیم افت تحصیلی، مشکلات جسمی و روحی، و مشکلات مربوط به بزهکاری دوران نوجوانی که آنها را با تجارب خطرناک بیشتری روبه رو می کند، نمی شوند (کیانی دهکردی، 1384).

ترکیب عواملی باعث شکل گیری تاب آوری می شود. یکی از این عوامل نوع رابطه و تعاملات در خانواده است. به عنوان مثال خباز، بهجتی و ناصری(1390) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که بین حمایت اجتماعی و روابط خانوادگی و تاب آوری رابطه وجود دارد. مطالعات خانواده امروزه بیشتر در جهت این موضوع است که چطور افرادی در برخورد با عوامل استرس زا توان مقابله و مقاومت را دارا هستند و چطور خانواده بر این توانایی اثر می گذارد (کشتکاران،1389).

هندرسون^[3](2003) نیز معتقد است که عواملی که تاب آوری را به وجود می آورند به دوقسمت محیطی و فردی تقسیم می شوند. از عوامل محیطی که تاب آوری را ایجاد می کنند، می توان به خانواده ها، مدارس، اجتماع و گروههای همسالان اشاره کرد. و از عوامل فردی که در ایجاد تاب آوری نقش دارند می توان به اعتماد به نفس، انعطاف پذیری، خود انگیزشی( داشتن هوش هیجانی)، خود ارزشی و خلاقیت اشاره کرد.

یکی از عواملی که در خانواده بر تاب آوری تاثیر می گذارد، سبک های فرزندپروری^[4] والدین است. فرزندپروری شامل روش ها و رفتارهایی است که والدین برای تربیت فرزندان بکار می برند. روش های متفاوتی برای فرزندپروری مطرح شده اند؛ از یک دیدگاه فرزندپروری به چهار روش تقسیم شده است که عبارتند از: 1. شیوه مقتدرانه 2. شیوه سهل گیرانه  3. شیوه مستبدانه  4. شیوه مسامحه کارانه

روش فرزندپروری و روش تربیتی والدین بر جنبه های مختلف رشد فرزندان آنان تاثیر می گذارد. در واقع پایه و اساس فرزند پروری مبین تلاش های والدین برای کنترل و اجتماعی کردن کودکانشان است . اگر چه والدین ممکن است در چگونگی کنترل و اجتماعی کردن فرزندان خود با یکدیگر تفاوت داشته باشند ولی به نظر می رسد که همه والدین در تعلیم و تربیت و نظارت بر فرزندان نقش اولیه را به عهده دارند (پرند، 1389).

خانواده و مدرسه می توانند راهکارهایی را پدید آورند که فاکتورهای محافظ را بیشتر کنند و تاب آوری را افزایش دهند. با فراهم آوردن محیطی که به اندازه کافی تسهیل کننده است، دانش آموزان می توانند خصوصیات تاب آوری را در زندگی خود کسب کنند.

از نظر هندرسون(2003) یکی از عوامل فردی که می تواند در ایجاد تاب آوری نقش داشته باشد، هوش هیجانی^[5]است. هوش هیجانی جدیدترین تحول در زمینه تفکر و هیجان است. سلیگمن^[6] (2004، به نقل از کرد میرزا، 1388) نیز معتقد است که تاب آوری با متغیرهای خلاقیت، هوش هیجانی، خود گردانی، احتیاط، سرزندگی و شوخ طبعی در ارتباط است.

هوش هیجانی اولین بار توسط مایر^[7] و سالووی^[8] (1990) مطرح شد از دیدگاه بار – اُن^[9]هوش هیجانی دسته ای از مهارت ها، استعدادها و توانایی های غیرشناختی است که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارها و محدودیت های محیطی افزایش می دهد. بنابراین هوش هیجانی از عوامل مهم در موفقیت زندگی فردی می باشد. بار – آن معتقد است که تفکر هیجانی قسمتی از تفکر منطقی و هوش کلی است و هوش دارای ابعاد شناختی و هیجانی است. بعد هیجانی هوش دو جزء کلی را شامل می شود به عنوان مهارت های درون فردی و برون فردی. هوش درون فردی هوشی است که به ما کمک می کند تا به افکار و احساسات خود معنا ببخشیم. هوش بین فردی به ما کمک می کند تا روابط خود با دیگران، همدلی با آنها، برانگیختن بین آنها و فهم ارتباط بین آن ها را تنظیم کنیم. بنابراین هوش هیجانی از مجموعه ای از مهارت ها، توانایی ها و تسهیل کننده های گوناگونی ساخته شده است که بیشتر آنها را می توان از طریق یادگیری در دیگران ایجاد کرد یا پرورش داد . هوش شناختی عمدتاٌ به صورت ارثی تثبیت شده است و قابل تغییر نیست ولی هوش هیجانی قابل یادگیری است و سبک های فرزندپروری والدین می تواند بر چگونگی شکل گیری آن تاثیر بسزایی داشته باشد( بشارت ، 1384).

با توجه به مطالب بالا و پژوهش های انجام شده در این زمینه، چنین بر می آید که بین سبک های فرزند پروری، هوش هیجانی و تاب آوری رابطه وجود دارد. ولی با این حال نمیتوان به این نتیجه رسید که سبک های فرزند پروری و هوش هیجانی می توانند تاب آوری را پیش بینی کنند.

 

1-7-5-تجارت دو جانبه…………………………………………………………………………………………….. 6
1-7-6-مدل جاذبه…………………………………………………………………………………………………….. 6
فصل دوم : ادبیات  و پیشینه تحقیق
2-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 8
2-2-جهانی شدن……………………………………………………………………………………………….. 9
2-3-آثار جهانی شدن  بر اقتصاد ایران…………………………………………………………………….. 10
2-3-1-منافع……………………………………………………………………………………………………. 10
2-3-2-زیانها……………………………………………………………………………………………………. 10
2-4-مفهوم یکپارچگی و اشکال آن………………………………………………………………………………. 10
2-5-اثرات رفاهی یکپارچگی اقتصادی………………………………………………………………………….. 12
2-5-1-آثار رفاهی ایستا……………………………………………………………………………………… 12
2-5-1-1-ایجاد تجارت……………………………………………………………………………………… 12
2-5-1-2-انحراف تجارت………………………………………………………………………………….. 12
2-5-2-آثار رفاهی پویا……………………………………………………………………………………….. 13
2-6-آثار کاهش موانع تجاری کشورهای در حال توسعه بر رشد کشور……………………………. 13
2-7-همپیوندی اقتصادی………………………………………………………………………………………. 15
2-8-نظریات اقتصادی در تجارت بین الملل…………………………………………………………….. 17
2-8-1-تئوری هکشر- اوهلین………………………………………………………………………………. 17
2-8-2-نظریه های جدید تجارت………………………………………………………………………….. 19
2-9-تبیین شاخص های اثرگذار بر تسهیل همگرایی اقتصادی……………………………………….. 21
2-9-1-شاخص توسعه انسانی………………………………………………………………………………. 21
2-9-2تولید سرانه………………………………………………………………………………………………. 23

 

2-9-3-درجه باز بودن اقتصاد………………………………………………………………………………. 24
2-9-4-سرمایه گذاری مستقیم خارجی……………………………………………………………………. 26
2-9-5 -جمعیت……………………………………………………………………………………………….. 27
2-10-مفهوم پتانسیل تجاری و روشهای محاسبة آن……………………………………………………. 28
2-10-1-روش ساده برآورد پتانسیل تجاری…………………………………………………………….. 28
2-10-2-روش برآورد پتانسیل تجاری با استفاده از آزمون مشابهت و اکمال تجاری            29
2-10-3-فرضیه لیندر…………………………………………………………………………………………. 29
2-10-4-معیار فینگر – کرینین (F-K)……………………………………………………………………. 30
2-10-5-معیار کسینوس(Cosine)……………………………………………………………………………… 31
2-10-6-معیار تشابه(EIS)…………………………………………………………………………………. 31
2-10-7-شاخص مزیت نسبی آشکار شده(RCA)…………………………………………………… 32
2-10-8-شاخص گروبل – لوید…………………………………………………………………………… 32
2-11- برآورد پتانسیل تجاری از مدل جاذبه…………………………………………………………….. 33
2-11-1-تاریخچه مدل جاذبه………………………………………………………………………………. 34
2-11-2-مزایا و معایب مدل جاذبه………………………………………………………………………… 34
2-11-3-الگوی تعمیم یافته مدل جاذبه…………………………………………………………………… 35
2-12-پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………. 37
2-12-1-مطالعات خارجی………………………………………………………………………………….. 37
2-12-2-مطالعات داخلی……………………………………………………………………………………. 40

فصل سوم : روش تحقیق و تبیین مدل
3-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 44
3-2- مدل پانل دیتا…………………………………………………………………………………………….. 44
3-2-1- محاسن استفاده از مدل پانل‌دیتا………………………………………………………………….. 45
3-2-2- محدودیت های پانل دیتا………………………………………………………………………….. 46
3-3- مراحل  روش تخمین مدل بوسیله داده های تلفیقی…………………………………………….. 46
3-3-1- اثرات ثابت…………………………………………………………………………………………… 47
3-3-2- اثرات تصادفی………………………………………………………………………………………. 48
3-3-3- آماره هاسمن…………………………………………………………………………………………. 48
3-4-بررسی و تحلیل آماری متغیرهای تحقیق……………………………………………………………. 50

یک مطلب دیگر :

3-4-1-متغیر وابسته…………………………………………………………………………………………… 50
3-4-2-متغیر های توضیحی……………………………………………………………………………………….. 50
فصل چهارم :تخمین مدل
4-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 55
4-2- مراحل برآورد مدل……………………………………………………………………………………… 56
4-2-1-آزمون ریشه واحد……………………………………………………………………………………. 57
4-2-2- آزمون هم انباشتگی…………………………………………………………………………………. 58
4-3-نتایج حاصل از برآورد و تفسیر ضرایب……………………………………………………………. 61
4-4-شکاف تجاری کشورها…………………………………………………………………………………. 62
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………….. 67
5-2- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………. 67
5-3-بحث در مورد نتایج:…………………………………………………………………………………….. 68
5-4- نتایج آزمون فرضیه……………………………………………………………………………………… 69
5-5- پیشنهادات بر مبنای نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق……………………………….. 70
5-6- پیشنهادات برای تحقیقات آتی………………………………………………………………………. 71
منابع و مأخذ……………………………………………………………………………………………………… 72
پیوست……………………………………………………………………………………………………………………. 75

فهرست جداول
عنوان                                                                                                       صفحه
جدول 2-1-شاخص توسعه انسانی…………………………………………………………………………… 22
جدول2-2-تولید ناخالص سرانه داخلی……………………………………………………………………… 23
جدول2-3-درجه بازی اقتصاد…………………………………………………………………………………. 25
جدول2-4- نسبت سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی………………………… 26
جدول2-5- جمعیت……………………………………………………………………………………………… 27
جدول4-1-انتظارات تئوریک علائم پارامترها………………………………………………………………. 56
جدول 4-2- نتایج آزمون­ ریشه واحد LLC (با عرض از مبدأ و روند)……………………………….. 58
جدول 4-3- نتایج آزمون­ ریشه واحد LLC (با عرض از مبدأ و روند) در سطح یک……………… 58
جدول 4-4- نتایج آزمون هم­انباشتگی پدرونی……………………………………………………………… 59
جدول4-5- آزمون انتخاب مدل مناسب برای پانل………………………………………………………… 60
جد.ل4-6-نتایج تخمین…………………………………………………………………………………………. 61
جدول4-7- میانگین شکاف تجاری کشورها طی سالهای 2001-2011…………………………… 64
جدول5-1-خروجی تخمین……………………………………………………………………………………. 68

فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                       صفحه
نمودار 2-1-تولید ناخالص سرانه داخلی………………………………………………………………….. 24
نمودار2-2- درجه باز بودن اقتصاد کشورها………………………………………………………………. 25
جدول 2-3-سرمایه گذاری مستقیم خارجی………………………………………………………………. 27
نمودار 3-1- میانگین حجم مبادلات کشور با کشورهای منتخب طی سالهای 2011-2001…. 50
نمودار 3-2- ارتباط حجم مبادلات و تولید ناخالص داخلی ایران…………………………………… 51
نمودار  3-3- حجم مبادلات و جمعیت ایران……………………………………………………………. 52
نمودار 3-4–حجم مبادلات و میانگین جمعیت کشورهای منتخب…………………………………… 52
نمودار3-5 – حجم مبادلات و فاصله………………………………………………………………………. 53
نمودار 3-6- حجم مبادلات و تشابه اقتصادی……………………………………………………………. 53
نمودار4-1-شکاف تجاری کشور ایران با کشورهای منتخب………………………………………….. 62
نمودار 4-2-میانگین شکاف تجاری کشورها……………………………………………………………… 65
نمودار 5-1- متوسط شکاف تجاری………………………………………………………………………… 69

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1-مقدمه

1-6-1- متغیر مستقل : قصه درمانی.. 13

1-6-2- متغیر وابسته : اختلال لجبازی – نافرمانی کودک (ODD) 14

فصل دوم : مرور پیشینه

2-1- مقدمه. 15

2-2- بخش اول اختلال لجبازی – نافرمانی.. 15

2-2-1- اختلال لجبازی- نافرمانی کودکی.. 15

2-2-2- همه گیر شناسی.. 21

2-2-3- ملاحظات تشخیصی و ویژگیهای بالینی.. 24

2-2-4- تشخیص افتراقی.. 28

2-2-5- ویژگیها و اختلال های توأم. 30

2-2-6- بررسی های آسیب شناختی و آزمایشگاهی.. 31

2-2-7- سیروپیش آگهی.. 31

2-2-8- سبب شناسی.. 32

2-2-9- سازوکارهای شناختی رفتاری.. 34

2-2-10- درمان. 39

2-3- بخش دوم : قصه ، جایگاه و کابردهای بالینی آن. 42

2-3-1- اهداف ادبیات کودکان. 42

2-3-2- روند رشد ادبیات کودکان در جهان. 43

2-3-3- قصه و اهمیت آن. 44

2-3-4- نقش قصه در رشد عاطفی ، اجتماعی و شناختی کودک… 47

2-3-5- معیارهای مورد توجه قصه گو برای انتخاب قصه. 52

2-3-6- نکات مورد توجه قصه گو در حین قصه گویی.. 53

2-3-7- ویژگی های قصه در فرآیند قصه درمانی.. 54

2-3-8- رویه های قصه درمانی.. 55

2-3-9- قصه گویی به عنوان یک راهبرد درمانی.. 62

2-3-10- قصه در خانواده درمانی.. 65

2-3-11- قصه پردازی در روان درمانی کودک… 68

2-3-12- قصه درمانی به شیوه گروهی.. 69

2-3-13- قصه در رویکردهای نظری روان درمانی.. 72

2-3-14- روان تحلیل گری.. 73

2-3-15- روان شناسی فردی (آدلری ) 75

2-3-16- شناخت درمانی.. 76

2-3-17- رفتار درمانی.. 77

2-3-18- پیشینه پژوهش…. 79

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

3-1- مقدمه. 88

3-2- جامعه آماری.. 89

3-3- نمونه و روش نمونه گیری.. 89

3-4- ابزار اندازگیری.. 90

3-5- پرسشنامه علائم مرضی کودکان CSI-4. 90

3-6- اجرا و نمره گذاری پرسشنامه CSI-4. 90

3-6-1- نمره گذاری براساس نمره برش غربال شده 91

3-6-2- نمره گذاری بر اساس شدت نشانه های مرضی.. 91

3-6-3- چگونگی نمره گذاری پژوهشگر. 91

3-7- پایایی و اعتبار پرسشنامه در 4  CSI- 92

3-8- وسایل لازم برای قصه درمانی.. 94

3-9- طرح درمانی و شرح مختصر جلسات… 95

3-10- روش تحلیل داده ها 105

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده­ها

4-1- مقدمه. 106

4-2- مفروضات تحلیل کوواریانس…. 108

4-3- فرضیه‌‌ی پژوهش…. 113

فصل پنجم : بحث و نتیجه­گیری

5-1- بحث و نتیجه گیری.. 115

5-2- محدودیت های پژوهش…. 116

5-3- پیشنهادها 117

5-3-1- پیشنهادهای پژوهشی.. 117

5-3-2- پیشنهادهای کاربردی.. 118

منابع و مآخذ

منابع فارسی.. 122

منابع انگلیسی.. 126

پیوست­ها

پیوست ها 130

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                        صفحه

جدول (4-1) نتیجه اجرای پرسشنامه CSI-4 مربوط   به متغییر لجبازی-نافرمانی گروه های آزمایش و کنترل  107

(جدول4-2 ) خلاصه نتایج مفروضه یکسانی شیب رگرسیون بین متغیر گروه ها و پیش آزمون  108

جدول (4 -3 ) شاخصه‌های آماری برای محاسبه آزمون کالموگروف اسمیرنف (مفروضه نرمال بودن توزیع داده‌ها) 110

جدول (4 -4 ) شاخصه‌های آماری برای محاسبه آزمون لوین (مفروضه برابری واریانس‌ها) 111

جدول(4- 5) خلاصه نتایج مفروضات تحلیل کوواریانس…. 112

جدول (4- 6) خلاصه نتایج آزمون تحلیل کواریانس…. 114

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                        صفحه

نمودار (4-1) میانگین پیش آزمون و پس آزمون لجبازی و نافرمانی در هر دو گروه 108

نمودار(4-2) شیب رگرسیون. 109

نمودار (4-3)  نتایج مربوط به برابری واریانس‌ متغیر لجبازی – نافرمانی در پیش آزمون و پس آزمون  111

نمودار(4-4) مفروضه خطی بودن رابطه بین پیش آزمون و پس آزمون تحلیل کوواریانس…. 112

(نمودار4- 5) میانگین تعدیل شده پس از حذف اثر پیش آزمون بر پس آزمون. 113

 

 

فصل اول

کلیات پژوهش

 

1-1-  مقدمه

امروزه اگرچه شاهد علاقه زیادی در زمینه مراقبت و درمان کودکان مبتلا به اختلال رفتاری هستیم ، اما این امر در حوزه بهداشت روانی پدیده ای نسبتا جدید است ، آغاز توجه به بهداشت روانی کودک را، به وضوح تنها تا مدتی قبل از اوائل قرن بیستم می توان ردیابی کرد . البته مدت زمانی هم طول کشید که در راهنماهای تشخیص اختلال روانی ، فصلی هم به اختلال های روان شناختی و الگوهای ناسازگارانه رفتار کودکان و نشانه شناسی آنان اختصاص یافت . امروز در سایه مطالعات علمی ، دانش ما

 درباره مشکلات دوره کودکی به طور روز افزون در حال افزایش است . شیوه های مطالعه علمی ، دنیایی از یافته ها و البته سوالهای بیشتر را پیش روی ما گشوده است . این یافته ها طبقه بندی های قبلی را اصلاح می کند ، بسط می دهد و دسته بندی های جدیدی را اضافه می نماید (موریس[1] و کراتوچویل [2] ،ترجمه نائینیان1389 )

براساس DSM-V[3] جدیدترین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی پانزدهمین طبقه  تشخیصی شامل :

اختلال لجبازی- نافرمانی ، اختلال انفجاری متناوب ، اختلال سلوک ،اختلال شخصیت ضد اجتماعی،آتش افروزی، دزدی بیمارگون وسایر اختلالهای در هم گسیخته خاص و غیر خاص ، کنترل تکانشی و سلوک می باشد. ( راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی ؛2013 )

اغلب کودکان به ویژه در نوجوانی یک دوره منفی گرایی و نافرمانی و نافرمانی خفیف را پشت سر می گذارند و اغلب والدین از خصومت یا جر و بحث کردن های گاه و بی گاه فرزندانشان شاکی هستند . اما اگر چنین رفتارهایی بیشتر اوقات وجود داشته باشند ، چه پیش می آید ؟ کودکان و نوجوانان دارای اختلال لجبازی ـ نافرمانی ، الگوی رفتاری منفی ، خصمانه و نافرمان نشان می دهند که به مشکلات خانوادگی یا تحصیلی مهمی منجر می شود . این اختلال از تمرد و نافرمانی معمولی کودکی و نوجوانی خیلی شدیدتر است . کودکان و نوجوانان مبتلا به این اختلال ، بارها از کوره در می روند ، جرو بحث می کنند ، از انجام دادن آنچه به آنها گفته شده خودداری می کنند و عملا دیگران را می رنجانند . آنها زود رنج ، ناراحت وستیزه جو ، مغرور و حق به جانب هستند . آنها به جای اینکه خودشان را علت مشکلاتشان بدانند ، دیگران را سرزنش می کنند یا اصرار دارند که آنها قربانی شرایط هستند . برخی از کودکان که به این صورت رفتار می کنند ، بیشتر با والدینشان مقابله می کنند  تا با غریبه ها ، اما اکثر آنها در هر زمینه ای مشکل دارند .رفتار آنها در عملکرد تحصیلی و روابط اجتماعی شان طوری اختلال ایجاد می کند که احترام معلم ها و دوستی همسالانشان را از دست می دهند . این شکستها باعث می شوند که آنها احساس بی کفایتی و افسردگی کنند (هالجین[4]، و کراس [5] ترجمه سید محمدی ، 1391 )

اولین نشانه های اختلال لجبازی – نافرمانی معمولاً در سالهای پیش از دبستان ، و به ندرت دیرتر از سنین نوجوانی ظاهر می شود . پسرها بیشتر از دخترهای هم سن ، به این اختلال دچار می شوند ، اما بعد از بلوغ این اختلال به طور برابر در دخترها و پسرها شایع است . در برخی موارد اختلال لجبازی –نافرمانی به اختلال سلوک تبدیل می شود . در واقع اغلب کودکان دارای اختلال سلوک سابقه لجبازی و نافرمانی دارند .

با این حال ، همه کودکان دارای اختلال لجبازی –نافرمانی به سمت رفتارهای اخلالگرانه جدی تر که با اختلال سلوک همراه هستند پیش نمی روند (لاهی [6] و همکاران ، 1992 )

به موازات پژوهشهای گسترده ، که به شناخت و آگاهی بیشتر درباره انواع ، نشانه ها ، عوامل زمینه ساز و تمیز بین اختلال های رفتاری کودکان انجامیده ، حجم مطالعات در مورد درمان روان شناختی آنها نیز به سرعت در حال افزایش است .روش های منتج از سیستم های نظریه ای اولیه (روان تحلیل گری ، رفتارگرایی ، سیستم های خانواده و نظریه های مربوط به رشد ) مدام در حال نوپردازی و اصلاح و تعدیل هستند . در کنار آن ، هر روز چشم اندازهای جدیدتری در برابر روان درمانی کودک گشوده می شود . مرور ادبیات اخیر ، کاربرد و اثر بخشی رویکردهایی مثل روان تحلیل گری و درمان شناختی رفتاری کودک و همچنین دامنه وسیعی از درمان هایی مثل هنر و موسیقی را نشان می دهد . در بین درمانهای موجود ، اغلب تالیفات روی بازی درمانی و کاربرد قصه ها در درمان کودکان تمرکز دارند (اسکورزلی [7]، گلد [8] 1999)

استفاده از بازی درمانی به عنوان یک فن ، به نهضت روان تحلیل گری و به کارهای آنافروید [9]و ملانی کلاین [10] در درمان کودکان بر می گردد . (لندرث[11]، ترجمه آرین ، 1390 )

کاربرد درمانی قصه نیز ، ریشه در تفکرات روان تحلیل گری دارد و با کارهای میلتون اریکسون[12] آغاز شد (کارلسون [13]2001) اریکسون درجلسات درمان ، قصه هایی را متناسب با موقعیت روانی مراجع برای او نقل می کرد و اعتقاد داشت که با بازگویی قصه ها ، نیروهای سازنده و مثبت ، ناخودآگاه مراجع را برای او قابل دسترس می سازد .

بتلهایم[14] و گاردنر[15] نیز بعد ها به کاربرد قصه ، به عنوان ابزار درمانی پرداختند . قصه ها اگرچه در روان درمانی بزرگسالان نیزمورد استفاده قرار می گیرند ، به

یک مطلب دیگر :

شایستگی‌های مدیران

 دلیل هماهنگی ویژه ای که با جهان کودکی دارند ، به طور گسترده تری می توانند در روان درمانی کودکان به کار گرفته شوند . قصه ها فرصت همانند سازی با شخصیت ها ، برون سازی تعارضها و تخلیه هیجانها و کسب بینش را به کودک می دهد(اریکسون ، ترجمه قراچه داغی ، 1386)

مرور ادبیات پژوهشی نشان می دهد که درمانگران کودک ، قصه و قصه گویی را چه در زمینه بازی درمانی و چه به طور مستقل ، هم برای درمان (کودکان دچار سو استفاده جنسی ، دارای اختلال های یادگیری ، مبتلا به ناتوانی های هیجانی و . . . )و هم آموزش مهارت های خاص (مهارت حل مسئله، مهارتهای خود تنظیمی ، شناخت احساسات ، کنترل پرخاشگری و . . . ) به کار گرفته اند .

 

1-2- بیان مسئله

اگرچه رفتار مقابله ای و سرپیچی ، مخصوصا” در میان کودکان پیش دبستانی ممکن است رفتار هنجاری محسوب شود ، گروهی از کودکان رفتارمقابله ای را چنان فراوان و با شدت نشان می دهند که تشخیص اختلال لجبازی – نافرمانی اجتناب ناپذیر است . همان طور که در چاپ پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی DSM-V تعریف شده است ، اختلال لجبازی ، نافرمانی و الگوی عود کننده ای از رفتار منفی کارانه ، نافرمانی ، سرکشی و خصم آلود در برابر اشخاص صاحب قدرت می باشد .

برای اینکه کودک ملاکهای تشخیص اختلال لجبازی – نافرمانی را دریافت کند ، باید دست کم چهار رفتار از رفتارهای زیر را حداقل در طول یک دوره 6 ماهه نشان دهد 1-لجبازی ، 2-جروبحث با بزرگسالان ، 3-امتناع از اطاعت کردن از درخواستها یا اوامر بزرگسالان 4-آزار عمدی مردم         5-سرزنش کردن دیگران 6-زودرنجی در برابر دیگران 7-خشمگین شدن و رنجیدن یا غرض ورزی 8-انتقام جویی. (چاپ پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی ،2013)

علاوه بر این ، اختلال لجبازی – نافرمانی تنها زمانی تشخیص داده می شود که این رفتارها با فراوانی بیشتر از آنچه معمولا در میان کودکان دارای سن وسطح رشدی یکسان دیده می شود ، رخ دهند و به کارکرد اجتماعی ، تحصیلی یا شغلی آسیب رسانند . با این حال ، اگر ملاکهای اختلال سلوک نیز وجود داشته باشند یا رفتارهای مقابله ای تنها در طول دوره اختلال خلقی یا روان پریشی ظاهر شوند، اختلال لجبازی – نافرمانی تشخیص داده نمی شود . (انجمن روان پزشکی آمریکا 1994)

شیوع کنونی اختلال لجبازی –نافرمانی ، در دامنه شیوع 1% تا 11%  جمعیت قرار دارد. با متوسط براورد شیوع حدود 3/3 % میزان اختلال نافرمانی مقابله ای ممکن است متفاوت باشد بسته به سن و جنس کودک.به نظر میرسد شیوع این اختلال ،قبل از نوجوانی در مردان  تا حدودی بیشتر از زنان است( 1: 4/1 ). (چاپ پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالهای روانی ،2013)

به علاوه ، اختلال لجبازی ـ نافرمانی نوعا” در اوایل کودکی شکل می گیرد و رفتارهایی که مشخصه این اختلال هستند (مانند نافرمانی ، خصومت ، جرو بحث ) معمولا تا 6سالگی ظاهر می شوند (فریک و همکاران ، 1993) از آنجا که رفتارهای نافرمانی و خصمانه که مشخصه اختلال لجبازی – نافرمانی هستند می توانند تشدید گردند و به رفتارهای ضد اجتماعی شدید تر تبدیل شوند ، شناسایی و درمان زودهنگام این اختلال می تواند در پیشگیری از پیدایش اختلال سلوک موثر باشد (تولان[16]ولوبر[17] ، 1992 )

این در حالی است که استفاده از قصه در چارچوب قصه گویی و قصه درمانی در سالهای اخیر به عنوان یکی از روش های بازی درمانی در متون پژوهشی مطرح شده است (آراد[18]2004)

از جمله آنکه شاپیرو[19]و راس[20] (2002) به اثر بخشی و شفابخش رویکردهای قصه ای در روابط درمانگر و بیمار اشاره کرده اند . محدودیت های شناختی کودکان به ویژه سنین پایین از یک سو و پایین بودن انگیزه انها برای مشارکت در فرایندهای درمانی از سوی دیگر ، استفاده از روش های درمانی مستقیم مانند درمان های شناختی – رفتاری را با مشکلاتی رو به رو کرده است . از این نظر به کارگیری رویکردهای قصه با توجه به این که هم نوعی بازی درمانی تلقی می شود (آراد، 2004) و هم نوعی روش آموزشی برای تغییر دادن شیوه های تفکر و رفتار کردن محسوب می شود (تریزنبرگ [21]ومگ گراث[22]، 2001) می تواند محدودیت های فوق را در روان درمانی کودکان کاهش داده و بر اثر بخشی فرایند درمان بیفزاید .

رویکردهای درمانی مبتنی بر قصه ، موجب تحریک ذهن و فعالیت خود اکتشافی کودکان می شود و توان بسیاری برای برانگیختن بینش و تغییر رفتار دارند . این نوع درمان می تواند الگویی برای غلبه بر مقاومت کودک ، یادگیری مفاهیم جدید و الگویی برای رفتار مناسب ارائه کند (زایپس [23] 1995 ، دیوینی [24] 1995 ) .

گسترش فرایند استفاده از قصه درمانی به ویژه قصه درمانی کودکان دارای اختلالات روانی از یک سو و مطرح شدن اختلال لجبازی – نافرمانی به عنوان یکی از اختلالات روانی برجسته ترکودکان و نوجوانان ، مسئله پژوهش حاضر را بر این دو متغیر یعنی قصه درمانی و اختلال لجبازی – نافرمانی متمرکز کرده است .

برهمین اساس ، پژوهش حاضر در نظر دارد تاثیر قصه گویی را به عنوان یک فن درمانی برروی کاهش نشانه های اختلال لجبازی – نافرمانی مورد بررسی قرار دهد .

قصه ها به راحتی در درون کودک راه می یابند و او را همراه خود به مراحل مختلف ماجرا برده و گزینه های رفتاری و نتایج حاصل را به وی نشان می دهند ، بنابراین به طور خاص و گسترده می توانند در روان درمانی کودکان به کار گرفته شوند (تامپسون [25]ورودلف[26] ترجمه طهوریان ، 1388 ).

فرض بر این است که : قصه پردازی خود کودک به او فرصتی می دهد که به جستجوی مسائل خود و برخورد با آنها در فضایی خیالی و امن و بدون محدودیت بپردازد (داویس [27]1989 به نقل از کارلسون ، 2001 )

کودک ،” قواعد خود ساخته ای” را براساس پیام استعاره ای قصه شکل می دهند که به جریانهای واقعی زندگی او تعمیم می یابند و رفتار کودک را هدایت خواهند کرد(هفنر [28]200) در این قالب درمانی لازم نیست که کودک به مشکلاتش اعتراف کند او می تواند شخصیت اصلی را ببیند که با مشکل مبارزه می کند ، به جستجوی گزینه های مختلف بر می خیزد و به راه حل مشکلات دست می یابد (داویس ، 1989 به نقل از کارلسون 2001)

با قهرمان داستان همانند سازی کرده و قالب رفتاری او را برای خود بر می گزیند. به عنوان مثال اغلب داستان ها شخصیتی را به تصویر می کشد که با یای نکره مشخص می شود : پادشاهی ، زنی ، مردی ، شاهزاده ای ، شوهری ، فرزندی و . . . به دلیل کلی بودن لفظ ، امکان همانند سازی با این شخصیت ها فراهم می گردد .

این جنبه عمومی پرسوناژهای داستانی به علت قابلیت تعمیم ، امکان جایگزینی شخصیت مخاطب داستان را فراهم کرده تا فرد به دور از هراس،دست به همانندسازی بزند (کریمی،1388) .

در این جریان ، کودک احساسات مختلف را تجربه کرده و در همان حال درباره آنچه که ممکن بود خود او در چنین مواقعی انجام دهد فکر می کند . کودک در فضای ایمن قصه به دور از اضطراب ، سرزنش و تنبیه ، با مقایسه وضعیت های موجود در قصه ، بازندگی واقعی خود به بینش و خودآگاهی دست می یابد (داویس ، 1989 به نقل از کارلسون 2001) این خوداگاهی می تواند مقدمه ای برای خود تنظیمی و خودکنترلی در کودک باشد .

قصه ها این فرصت را به کودکان می دهند که با شخصیت ها همانندسازی کرده ، تعارض ها را برون سازی ، هیجان ها را تخلیه کنند و به بینش نائل آیند (تبریزی ، 1374 )

بنابر کارکرد آشکارسازی غیر مستقیم نیازها و انگیزه های پنهان در قصه ، کودک از طریق مکانیزمهای مختلف دفاعی نظیر فرافکنی یا همانند سازی می تواند انگیزه ها و نیازهای سرکوب شده خویش را بشناسد و آنها را به شکل صحیح تری والایش کند . (کریمی1388).

با توجه به اینکه از یک سوشناسایی و درمان زود هنگام نشانه های لجبازی – نافرمانی بسیار اهمیت دارد و از سوی دیگرقصه می تواند به راحتی در درون کودک راه یابد، مسأله پژوهش حاضر این است که قصه درمانی چه تأثیری بر نشانه های لجبازی- نافرمانی در کودکان دارد ؟

[1]- Mourice

[2] -Cratochuile

[3] -Diagnostic And Statistical Manual Disorder (DSM)

[4] -Haljine

5-6-نتایج حاصل از شبیه سازی نمونه شماره 2 در نرم افزار CFX.. 108
5-6-1-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی ثابت (حالت 20) 108
5-6-2-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر (حالت 21) 109
5-6-3-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با توان ورودی میانگین (حالت 22) 110

 

5-6-4-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با جنس پایه خنک کننده از مس (حالت 23) 112
5-6-5-جنس سرامیک  از آلومینا و ضریب هدایت حرارتی متغیر  و تماس سه وجه پایه با مبدل (حالت 24) 113
5-6-6-جنس سرامیک  از برلیا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی ثابت (حالت 25) 114
5-6-7-جنس سرامیک  از برلیا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر (حالت 26) 116
5-6-8-جنس سرامیک  از برلیا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با توان میانگین ورودی (حالت 27) 118
5-6-9-جنس سرامیک  از برلیا و ضریب هدایت حرارتی متغیر  و تماس سه وجه پایه با مبدل (حالت 28) 119
5-6-10-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با مقاومت تماسی اندک (حالت 29) 121
5-6-11-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با مقاومت تماسی زیاد(حالت 30) 121
5-6-12-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر با مقاومت تماسی زیاد و در نظر گرفتن تابش (حالت 31) 123
5-6-13-پوشش (کوتینگ) سرامیک ها با نیکل. 125
5-6-14-جنس سرامیک  از آلومینا با دمای پایه 50 درجه سانتیگراد و ضریب هدایت حرارتی متغیر در حالت بهینه. 126
5-7-جمع بندی و نتیجه گیری.. 127
5-8-پیشنهادات.. 129
6-  مراجع………………………………………………………………………….130
پیشگفتار
امروزه امواج مایکروویو علاوه بر اینکه بیشتر از 60% سیستم­های راداری را در بر می­گیرد، در مواردی مانند ارتباطات هوانوردی، هواشناسی، دریا نوردی، ماهواره­های ارتباطی، ماهواره­های سنجش از راه دور، تشخیص پزشکی و وسایل صنعتی نقش عمده­ای دارد ]1 .[
امواج مایکروویو پس از برخورد با یک ماده، یا منعکس می­شوند، یا عبور می­کنند، یا جذب ماده می­شوند و یا ترکیبی از عبور و جذب و انعکاس امواج رخ می­دهد. این امواج اگر به سطح فلزات برخورد کنند، منعکس خواهند شد، از شیشه و پلاستیک عبور می­کنند و موادی که حاوی آب هستند، مانند غذاها و بدن انسان، انرژی این امواج را جذب و به حرارت تبدیل می­کنند، لذا قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم امواج ماکروویو می­تواند موجب سوختگی­های عمیق بافتی شود ]1 .

یک مطلب دیگر :

1-2-آشنایی با لامپ­های مایكروویو
لامپ مایکروویو اصطلاحا به دستگاهی گفته می­شود که جهت تقویت، یا تولید و تقویت امواج مایکروویو بکار می­رود. اولین لامپ مایکروویو در دهه ۱۹۳۰ در انگلیس ساخته شد و سپس از آن در ساخت و توسعه سیستم رادار در خلال جنگ جهانی دوم استفاده شد. لامپ‌ها برای تولید توان‌های بسیار بالا (۱۰ کیلو وات تا ۱۰ مگا وات) و فرکانس‌های بالای امواج میلی متری (۱۰۰ گیگا هرتز و بالاتر) لازم و ضروری می‌باشند]1[.
لامپ­های مایکروویو انواع مختلفی دارند که از جمله آن­ها می­توان، لامپ مگنترون­(Magnetron)، لامپ کلایسترون (Klystron) و لامپ  موج رونده (Traveling Wave Tube) که به اختصار TWT نامیده می­شود، را نام برد. برخی از لامپ­های مایكروویو فقط عمل تقویت را انجام می­دهند، مانند TWT و كلایسترون، و برخی دیگر مانند مگنترون، عمل تولید و تقویت سیگنال را همزمان به عهده دارند ]1 .
1-3- لامپ [1] TWT
این لامپ از سه قسمت اصلی؛ تفنگ الکترونی، ساختار موج آهسته و کلکتور  تشکیل شده است (شکل ‏1‑1). قسمت اول، یعنی تفنگ الکترونی (الکترون گان)، وظیفه­ی گسیل کردن الکترون­ها را به عهده دارد. الکترون­ها پس از اینکه در قسمت گان تولید شدند، وارد قسمت دوم سیستم؛ ساختار موج آهسته؛ که در وسط آن هلیکس قرار دارد، می­شوند. ازطرفی دیگر، موج [2]RF را به وسیله­ی کانکتور وارد هلیکس می­کنند (کانکتور یکی از قسمت­های نسبتا مهم TWT می­باشد که بعد از هلیکس و قبل از کلکتور قرار دارد و وظیفه­ی انتقال توان از هلیکس به بیرون را دارد). در هلیکس در اثر برهمکنش الکترون­ها و موج RF، تقویت موج انجام می­شود. در این قسمت الکترون­ها تنها بخشی از انرژی خود را به موج RF منتقل کرده و وارد قسمت سوم سیستم، یعنی کلکتور می­شوند. در این قسمت الکترون­ها باقیمانده انرژی خود را به کلکتور می­دهند که این امر باعث افزایش دمای کلکتور می­گردد. با توجه به ساختار پیچیده­ی کلکتور و وجود مواد مختلف در آن و فرایندهای مختلف ساخت، تحلیل حرارتی کلکتور از اهمیت ویژه­ای برخوردار است ]2 .[
لامپ­های TWT بر اساس جفت شدن پرتو الكترونی با میدان RF در ساختار موج آهسته [3](SWS) كار می­كنند. میدان­های الكتریكی و مغناطیسی می­بایست درفضای داخل لامپ با یكدیگر موازی باشند و در نتیجه حركت الكترون­ها خطی و در امتداد محور هلیکس است، به همین دلیل، این نوع لامپ­ها را لامپ­های خطی نیز می­نامند. از طرف دیگر چون الکترون­ها در فضای موج آهسته RF حركت می­كنند، لذا این لامپ­ها را، لامپ­های موج رونده  (TWT) نیز می­گویند ]2 .[
شکل ‏1‑1 ساختار یک لامپ TWT ]1 .[
شکل ‏1‑2- مسیر عبور الکترون­ها در یک لامپ TWT ]1 .
1-4-اهداف تحقیق
همانگونه که ذکر شد الکترون­ها پس از اینکه در الکترون­گان تولید شدند، از قسمت میانی سیستم گذشته و وارد قسمت سوم، یعنی کلکتور می­گردند. وظیفه­ی کلکتور جمع آوری این الکترون­های پر انرژی بوده، و لذا این عمل باعث بالا رفتن دمای قسمت­های مختلف کلکتور می­شود. معمولا برای بالا بردن ظرفیت جذب، سطح کلکتور را به صورت شیبدار طراحی می­نمایند تا سطح جذب کننده­ی الکترون­ها افزایش یابد.

1-4-1- اهداف کلی. 7

1-4-2- اهداف کاربردی. 7

1-5- فرضیات تحقیق. 7

1-6- تعاریف مفهومی‌و عملیاتی متغیرها 8

 

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه 11

2-2- انگیزش تحصیلی. 13

2-3- الگوهای انگیزشی. 14

2-4- نظریات یادگیری. 17

2-5- نظریه‌های رفتاری. 17

2-6- نظریه شرطی‌سازی کلاسیک.. 18

2-7- نظریه کوشش و خطا 18

2-8- نظریه شرطی‌سازی کنش‌گر. 19

2-9- نظریه‌های شناختی. 20

2-10- نظریه یادگیری گشتالت.. 20

2-11- نظریه یادگیری معنی‌دار کلامی. 21

2-12- نظریه اجتماعی- شناختی. 21

2-13- مفهوم هویت یادگیری. 22

2-14- نظریه هویت ریچارد جنکینز. 23

2-15- مفهوم بهداشت روانی. 28

2-16- عوامل مؤثر بر سلامت روان. 32

2-17- نظریات سلامت روان. 33

2-18- مفهوم مشاوره تحصیلی. 36

2-19- پیشینه تحقیق. 47

2-19-1- پیشینه داخلی تحقیق. 47

2-19-2- پیشینه خارجی تحقیق. 49

 

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه 51

3-2- جامعه آماری و گروه نمونه مورد مطالعه 51

3-3- طرح تحقیق. 52

3-4- ابزارهای پژوهش… 52

3-5-پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر: 52

3-6- روایی و پایایی پرسشنامه 52

3-7-  پرسشنامه سلامت عمومی‌گلد برگ.. 53

3-8- اعتبار و روایی. 55

3-9- پرسشنامه هویت فردی بردبار 55

 

3-10- روش اجرا 56

3-11- روش تحلیل داده ها 57

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1 یافته های توصیفی. 59

4-2- یافته‌های فرضیات پژوهش… 60

4-3-  تحلیل داده ها 61

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- نتیجه گیری. 66

5-2- محدودیت‌های پژوهش… 71

5-3- پیشنهادات.. 71

5-3-1- پیشنهادات پژوهشی. 71

5-3-2- پیشنهادهای کاربردی. 72

منابع و مآخذ. 73

پیوست.. 77

چكیده انگلیسی. 86

 

 

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                                                       صفحه

 

جدول 3-1 طرح تحقیق. 52

جدول4ـ1: میانگین و انحراف معیار نمره انگیزش تحصیلی، هویت فردی، بهداشت روانی گروه های آزمایش و گواه در مراحل پیش آزمون، پس آزمون. 59

جدول4ـ2: آزمون لوین جهت پیش فرض تساوی واریانس‌های نمره‌های متغیرهای تحقیق در دو گروه آزمایش و گواه 60

جدول4ـ3: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری(مانکوا)بر روی میانگین نمرات پس آزمون انگیزش تحصیلی، هویت فردی، بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه های آزمایش و گواه با کنترل پیش آزمون. 61

جدول4ـ4: نتایج تحلیل کواریانس یک راهه (آنکوا) بر روی میانگین نمرات پس آزمون انگیزش تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه های آزمایش و گواه با کنترل پیش آزمون. 62

جدول4ـ5: نتایج تحلیل کواریانس یک راهه (آنکوا) بر روی میانگین نمرات پس آزمون هویت فردی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه های آزمایش و گواه با کنترل پیش آزمون. 63

جدول4ـ6: نتایج تحلیل کواریانس یک راهه (آنکوا) بر روی میانگین نمرات پس آزمون بهداشت روانی دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی گروه های آزمایش و گواه با کنترل پیش آزمون. 64

 

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                         صفحه

 

نمودار4-1 مقایسه میانگین پیش آزمون وپس آزمون نمرات انگیزش تحصیلی گروههای آزمایش وگواه 70

نمودار4-2 مقایسه میانگین پیش آزمون وپس آزمون نمرات هویت فردی گروههای آزمایش وگواه 71

نمودار4-3 مقایسه میانگین پیش آزمون وپس آزمون نمرات  بهداشت روانی گروههای آزمایش وگواه 72

 

چکیده:

هدف آموزش و پرورش تعلیم و تربیت و شکوفا نمودن و به فعلیت رساندن همه استعدادهای انسان با برنامه‌های سنجیده است، این امر مستلزم شناسایی و پی بردن به کم و کیف آنهاست، از دیرباز مشاوران نقش حساس و موثری در این زمینه داشته اند، لذا هدف اصلی این  پژوهش تأثیر مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی،هویت فردی ، و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان  متوسظه پسر شهرستان باوی که در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند که ازمیان آنها تعداد  60 نفر با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمایش و گواه  تقسیم شدند سپس برای گروه آزمایش برنامه آموزش مشاوره تحصیلی در قالب 10جلسه 90 دقیقه ای برگزار گردید  و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه‌های انگیزش تحصیلی هارتر، هویت فردی بردبار و سلامت عمومی‌گلدبرگ و همچنین، برای تحلیل دادها از روش آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس یک راهه آنکوا استفاده شد که سطح معنی داری برای فرضیه‌ها 05/0 α= در نظر گرفته شد.و از نرم افزار spss استفاده شده است.  یافته‌های پژوهش  نشان می‌دهد که مشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی ، هویت فردی و بهداشت روان تأثیر مثبت دارد.

نتیجه:پس محقق با استناد به یافته‌های بدست آمده از پژوهش فوق معتقد است برای استفاده بهینه از کلیه سرمایه گذاری‌های مادی و معنوی صورت پذیرفته در آموزش و پرورش می‌بایستی از مشاوران تحصیل کرده در مدارس بهره جست تا موجبات رشد تحصیلی از این رهگذر فراهم آید.

 

کلمات کلیدی: مشاوره تحصیلی، انگیزش تحصیلی، بهداشت روان، هویت فردی، آموزش و پرورش

 

فصل اول   کلیات تحقیق پ یک مطلب دیگر : پایان نامه ارشد حقوق: روش سریع ارزیابی بهره‎وری:

1-1- مقدمه

انسان تنها موجودی است که با هم نوعان خودبه تبادل نظر می‌پردازد وبرای شناخت وحل مشکلات خود با آنان مشورت وازراهنمایی آنان استفاده می‌کند. راهنمایی ومشورت درطول زندگی آدمیان مطرح بوده وآنان باکسانی که مورد قبول واعتمادشان بوده مشورت می‌کرده اند. باتوسعه علوم انسانی ورشدعلوم رفتاری به راهنمایی ومشاوره به عنوان شاخه ای مستقل ازعلوم رفتاری توجه شد. مشاور تحصیلی وشغلی باید فرد را از نیازهای شغلی مملکت آگاه سازدورغبت‌ها واستعدادها ی فرد را به او بشناساند.مشاور فقط نقش مشورتی و راهنمایی فرد را به عهده دارد( هدایت و مشاوره تحصیلی امریکا،2007). امروزه راهنمایی ومشاوره به صورت حرفه ای یاورانه برای کمک به افرادی است که دررشد،سازگاری ،تصمیم گیری،روابط خانوادگی،مهارتهای اجتماعی وشیوه زندگی مشکلاتی دارند ومشاوره به این افراد کمک می‌کند تاراه حل مناسبی برای مشکلات بیابند دانش آموزان درجریان تحصیل با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند که مشاور می‌تواند دررفع این مشکلات کمکهای مؤثری به دانش آموزان ارائه دهد که پاره ای ازاین مشکلات را می‌توان به شرح زیر شمرد:1-ضعف پایه ی تحصیلی: در مورد چنین دانش آموزانی مشاور باید برای فراگیری دروس پایه از نقطه ای که ضعف دارد برنامه ریزی کند ویا کمک خانواده ضعف پایه اورا جبران کند.آماده کردن دانش آموز واولیای وی برای چنین برنامه ای نیاز به جلسات مشاوره ای دارد که متولی آن مشاور مدرسه است2-کمبود یانبود انگیزه تحصیلی:دانش آموزانی وجود دارند که ازنظر هوشی درحد طبیعی وظرفیت لازم برای یادگیری را دارند،اما انگیزه ای برای درس خواندن ندارند. درمورد اینگونه دانش آموزان که تعدادشان نیز کم نیست مشاور باید علت تنبلی را جستجو و برای درس خواندن آنها ایجاد انگیزه کند.تشویق کردن به انحای مختلف، ایجاد زمینه‌های موفقیت برای دانش آموز ودرمجموع به کار بردن انگیزه‌های طبیعی می‌تواند کارسازباشد.(جلالی،1384). از طرفی نقش مشاوران درتأمین بهداشت روانی دانش آموزان می‌تواند موثر باشد .دانش آموزانی از سلامت روانی برخوردارهستند که اولاٌ خودرا فردی ارزشمند وقابل احترام بدانند وبه توانائیهای خود اطمینان داشته باشند.ثانیا بتوانند بدون دغدغه خاطر وناراحتی با واقعیات زندگی مواجه شوند وکل وجودشان را همانگونه که هست بشناسند وبپذیرند،ثالثاٌ با آرامش خاطر واحساس امنیت وبا شوق وامید زندگی کنند.دانش آموزی که با بحران ومشکل روانی مواجه است توانایی ایستادگی دربرابر فشارهای وارده را ندارد ودرحل مشکلات به طور منطقی وسنجیده عاجز است وتعادل روانی بهم خورده ای دارد .چنین دانش آموزی جهت حل مشکل وبرقراری تعادل به مشاوره نیاز دارد. مشاورین ازعوامل مؤثر تأمین بهداشت روانی دانش آموزان درمدارس می‌باشندتفکیک و مرز بندی دقیق بین راهنمایی و مشاوره تحصیلی با سایر ابعاد راهنمایی و مشاوره ازجمله راهنمایی و مشاوره تربیتی – شغلی و حرفه ای اصولی و منطقی نیست .مشکلات دانش آموزان زنجیره ای از عوامل فردی و اجتماعی است که نیازمند دیدی جامع نگرو نظام مند به استعدادها و توانائیها و علائق- شخصیت – ساختار و وضعیت خانواده و سایر متغیرهای محیطی است . مشاور مدرسه با آگاهی از ارتباط تنگاتنگ مشکلات تحصیلی با زمینه‌های روانی -اجتماعی دانش آموزان , با استفاده از متون و روشهای راهنمایی و مشاوره از طریق- شیوه‌های مختلف فردی گروهی و خانوادگی به دانش آموزان کمک می‌کند تا با بررسی‌های همه جانبه مشکل بتوانند راه حل یا راه حلهای مناسب را انتخاب و برای اجرای آنها برنامه ریزی نمایند و در نهایت عملکرد دانش آموزان در ابعاد مختلف بهبود یابد .(جلالی،1384).

 

1-2- بیان مسئله

شکی نیست که به موازات گسترش اجتماع و پیچیدگی نهادهای آن مشکلاتی بروز می‌کند و چیزهای نو ی ضرورت می‌یابد که قبلا نیازی به آنها احساس نمی‌شده است. مثلا در جوامع پیچیده ، روابط اجتماعی سست تر می‌شود و افراد همبستگی عاطفی خود را، که در پاره ای از موارد می‌تواند مشکل گشای ناراحتیهای روحی باشد ،از دست می‌دهند؛ به  طوری که خانواده‌های زیادی بدون آن که همدیگر را بشناسند و خود را در غم و شادی یکدیگر شریک بدانند ، نا آشنا و بی خبر از یکدیگر در کنار هم زندگی می‌کنند . در نهاد خانواده به علت افزایش سطح گرفتاریهای شغلی پدر و مادر و مسئولیت هر یک از افراد خانواده در امور مربوط به خود ، روابط افراد خانواده و علایق و وابستگی عاطفی آنها به یگدیگر نیز قدرت و شدت خود را از دست می‌دهد و والدین کمتر فرصت می‌یابند به درد دل فرزندان خود گوش دهند ،در نتیجه ، انتظار والدین از مدرسه و نظام تعلیم و تربیت جامعه بالا می‌رود و والدین بیش از پیش می‌خواهند که مدرسه پاره ای از مسئولیتهای انها، را با ارائه خدمات ویژه ای به عهده بگیرد( شفیع آبادی، ناصری،  1388).

یکی از روشهای مناسب  مبارزه با نا بسامانی‌های قرن و مشکلات اجتماعی ، آن است که اصلاح مشکلات و تغییر رفتارهای نامطلوب از نسل جوان – یعنی دانش اموزان مدارس آغاز گردد.نظام آموزشی موجود به تغییری گسترده و همه جانبه نیاز دارد، امروزه گروه کثیری از معلمان همانند یک ماشین  عمل می‌کنند و دانش آموزان را با مشتی اصول و حقایق آشنا می‌سازند و هماهنگی و انطباق چندانی بین واقعیات زندگی با اصول آموخته شده در مدارس وجود ندارد ، با توجه به این که آموزش و پرورش باید دانش آموزان را برای زندگی واقعی آماده سازند، مشاور با کمک سایر کارکنان مدرسه می‌تواند دانش آموزان را در درک و کاربرد آموخته هایشان یاری دهد و در برنامه‌های آموزشی و پرورشی تغییرات مناسبی را پیشنهاد کند و به مرحله اجراء در آورد.برای پی بردن به ارزش و اهمیت مشاوره در نظام آموزشی به تجزیه و تحلیل جریان یادگیری دانش آموزان می‌پردازیم. به نظر هیلگارد و بارو[1](1975)یادگیری تغییرات نسبتا پایدار در رفتار بالقوه است که حادث از رشد نباشد ، برای تحقق این تعریف ، اولا اطلاعات و یا تجربیات باید بوسیله ای فردی آگاه و آشنا به کار – مثلا معلم – تهیه و سپس ارائه گردد،معلم باید امادگی تهیه مطالب وارائه آن را از هر نظر داشته باشد تا اطلاعات ارائه شده مفید واقع شود. مشاور می‌تواند معلم  را در تهیه و ارائه موضوعات یاری دهد و یادگیری را تسهیل کند ، ثانیا یادگیرنده  استعداد وعلاقه کافی برای یادگیری داشته باشد تا بتواند اطلاعات ارائه شده را دریافت و از آن استفاده کند . مسلما چنانچه یادگیرنده ،مسائل و مشکلاتی داشته باشد قادر به یادگیری نخواهد بود . در این زمینه نیز مشاور به کمک یادگیرنده می‌شتابد و با حل مشکلات و شناخت رغبت‌ها و استعدادها ،جریان یادگیری را تسهیل می‌کند. متاسفانه گاهی عده ای تصور می‌کنند که یادگیری فقط یک بعد دارد و آن همان ارائه اطلاعات و یا پیشنهاد تجربیات جدید از جانب معلم به دانش آموزان است  ، در این مورد بهترین معلم کسی است که بیشترین اطلاعات را در کوتاهترین زمان ممکن در دسترس دانش آموزان قرار دهد، باید اعتراف کنیم که اکثر معلمان ما در نظام آموزشی در انجام امور در این بعد بسیار موفق بوده اند و در نتیجه دائما بر تعداد و بر حجم دروس افزوده می‌شود و همه روزه وسایل کمک آموزشی جدیدی برای تدریس مطالب بیشتر و به طریق بهتری وارد نظام آموزشی می‌شود ،تعداد اندکی از معلمان با خود می‌اندیشند که هدف از ارائه این همه اطلاعات و محفوظات به دانش آموزان چیست ؟و دانش آموزان با این همه اندوخته و اطلاعات ذهنی چه باید بکنند؟ در مراکز تربیت معلم نیز بیشتر تلاش بر آن است که به معلمان آینده بیاموزند  که چگونه اطلاعات و محتوای کتابهای درسی را به دانش آموزان منتقل سازند. نحوه انتقال اطلاعات ذهنی و حفظ مطالب در نظام آموزشی ما اهمیت ویژه ای دارد، و بر کاربرد آن در زندگی توجه چندانی نمی‌شود  ، به عنوان مثال ،همه خواند ه اید و می‌دانیدکه رانندگی صحیح چیست و رعایت قوانین رانندگی را لازم می‌شمارند ولیکن در عمل عده کمی‌آن را بکار می‌بندند، از این رو اشکال نظام آموزشی ما در ارائه میزان وحجم اطلاعات نیست،بلکه مهترین نقص آن در عدم استفاده و کاربرد اطلاعات آموخته شده است. در مدارس به دانش آموزان فرصتی داده نمی‌شود که در باره مطالب خوانده شده بیاندیشند و نحوه کاربرد آن را یاد بگیرند،^{گلاسر[2]} (1965)عقیده دارد که در یک نظام آموزشی موفق  ، برای دانش آموزان امکان تفکر،کشف معنی،و تعیین کاربرد از مطالب آموخته شده فراهم می‌آید ،مشاور می‌تواند با فراهم آوردن موقعیتی برای دانش آموزان – که در آن بجای آنکه محتوای درس مرکز توجه باشد،خود دانش آموز در مرکز فعالیتهای آموزشی قرار گیرد و برنامه‌ها با توجه به نیازهای دانش آموزان تغییر یابند به بهبود در رفتار و پیشرفت یادگیری آنان کمک  کند. برای یاری رساندن به دانش آموزان به منظور بهبود رفتار و افزایش میزان یادگیری پیشنهادات زیر ارائه می‌گردد:

1-ایجاد احساس نیاز وعلاقه به مطالب آموختنی2- شناخت خود و ارزشهای وابسته به آن3 – تاکید بر اینجا و اکنون4- دادن فرصت برای تفکر و خود-یابی5- تجدید نظر در برنامه‌های مراکز تربیت معلم. (شفیع آبادی 1371)

بنابراین مسئله اصلی در این پژوهش این است که آیامشاوره تحصیلی بر انگیزش تحصیلی، هویت فردی و بهداشت روان در دانش آموزان پسر متوسطه شهرستان باوی تاثیر دارد؟

 

 

1-3-ضرورت تحقیق

افسردگی اصولا تفکر و اندیشه غلطی است که پایه و اساس  منطقی ندارد و بتدریج تمام وجود ما را در بر میگیرد و زندگی را برای ما غیر قابل تحمل میکند. یکی از راههایی که نادانسته این موضوع را در ما تشدید میکند اعتیاد به تائید شدن از جانب دیگران میباشد ( حسینی مهر ، 1386 ).

                                                              

از دست دادن کسی یا چیزی و تغییرات در زندگی فردی دو علت زیربنایی درافسردگی میباشد. این عوامل امنیت، رفاه و احساس ثبات و استواری ما را تهدید میکنند. ممکن است تصویر ذهنی ما از خویشتن تحت تاثیر قرار گرفته و ما احساس کنیم که دیگر بر خود کنترلی نداریم. اگر شخص به کسی که او را از دست داده است شدیدا

یک مطلب دیگر :

وزارت امور خارجه

 وابسته بوده باشد ممکن است احساس کند که زندگی دیگر معنی و مقصودی ندارد. یک مرگ ناگهانی و غیر منتظره ممکن است توانایی های ما را در بکارگیری تکیه گاههای عاطفی مورد نیاز برای رویارویی با مشکل از بین ببرد ( هاشم زاده ، 1388)

گاهی روبرو شدن با یک موفقیت باعث شروع افسردگی میشود. اشخاصی که پس از مدت زمانی طولانی و پس از تلاش بسیار به اهداف خود دست می یابند، ممکن است دریابند که این تلاش و پیکار بوده است که به زندگی آنان معنی بخشیده است. غالبا رسیدن به اهدافی که فرد در پی آنها بوده است شخص را آنچنان که مورد انتظارش میباشد ارضا نمی کند. اگر موفقیتی بجای دادن احساس آرام بخش ارضا شدن، در ما حالت تنش و ناآرامی را بوجود آورد، می تواند باعث بوجود آمدن افسردگی بشود. مجموعه ای از تغییرات می تواند به معنی از دست رفتن کنترل بر مرحله ای از زندگیمان باشد. اگر کنترل شرایط برای ما امری بسیار مهم تلقی شود وقوع چنین حالتی می تواند باعث بوجود آمدن افسردگی در ما گردد. برای مثال افسردگی یک شخص میانسال میتواند بعلت فقدان موفقیت یا کاهش رضامندی از شغل، زندگی زناشویی، موقعیت اجتماعی و نیز عدم رضایت از نقش خود بعنوان والد بوجود آید ( سعیدی ، 1385).

اما امروزه مشخص شده است که استفاده از موسیقی میتواند در کاهش افسردگی تاثیر بسزایی داشته باشد.بی شک تاریخ هنر ایران سراسر عشق و علاقه و عرفان و دلدادگی است اما واقعیت این است که در این چند قرن این شور و عشق با شناخت و فهم علمی ارتقاء پیدا نکرده است، فرهنگ و عادات شنوایی مردم همپای رشد و توسعه دانش موسیقی پیشرفتی نداشته  است و  از این رو ذهن موسیقیائی مردم ایران نیازمند ارتقاء است و لازمه ارتقاء شنوایی و درک موسیقی آشنایی و شناخت و استفاده از موسیقی بخصوص موسیقی ملی به مفهوم واقعی آن است. (پترز ، 1380).

از موسیقی درمانی به خاطر خاصیت موثر آن در تسکین درد های جسمانی درمنزل و بیمارستانها و در کمک به زایمان، در تعادل خلق و خو تعادل روانی به توانبخشی جسمی و کمک به آرامش و خوابیدن و آسان کردن یاد گیری و در کل برای کمک به افراد تقریباً در تمامی زمینه های زندگی استفاده می شود.

5-8-1- صحه گذاری نتایج عددی حاضر برای اختلاط مایعات در میکروکانالها           88
5-8-2- نتایج به دست آمده برای اختلاط در میکروکانالها                                    89
فصل 6: جمع بندی و پیشنهادات                                                                      97
6-1- جمع بندی                                                                                                98
عنوان                                                                                                               صفحه
6-2- پیشنهادات                                                                                                     99
مراجع                                                                                                                   100

• پیشگفتار

 
یکی از مسائل مهم در مهندسی مکانیک انتقال حرارت در مبدل های حرارتی و میکروکانال ها می باشد. امروزه با گسترش تکنولوژی نیاز به طراحی مبدلهای کارا یک امر ضروری محسوب می شود. این در حالیست که پیشرفتهای سریعی در طول دهه گذشته در زمینه تولید و استفاده از میکرو دستگاه های توان بالا صورت گرفته که این امر

 نیاز به بررسی جامع و دقیق جنبه های اساسی جریان سیال و انتقال حرارت در مقیاس میکرو را نشان می دهد و توجه بسیاری را به مسایل مکانیک سیالات در ابعاد میکرون معطوف کرده است. تمامی تلاش طراحان و محققان فعال در این زمینه افزایش تبادل حرارت و در نهایت بهبود بازده کل سیستم بوده است. از جمله اقداماتی که در این زمینه می توان انجام داد استفاده از سطوح داخلی و یا پره ها می باشد. پره ها سطح انتقال حرارت را افزایش داده و در نهایت چنانچه خوب طراحی شده باشند راندمان میکروکانالها را به طور چشمگیری می توانند افزایش دهند. پره ها کاربرد فراوانی در صنعت دارند که از آن جمله می توان به پره های موجود جهت خنک کردن پردازشگر کامپیوترها و قطعات الکترونیکی اشاره کرد. امروزه با پیشرفت روزافزون کامپیوترها و ورود پردازشگرهای قوی و سوپرکامپیوترها، حجم بالایی از اطلاعات در زمان بسیار کم پردازش می شوند. پردازش سریع موجب بوجود آمدن گرما در پردازشگر می گردد و چنانچه این حرارت دفع نگردد تنشهای حرارتی باعث از بین رفتن پردازشگر و در نهایت کل سیستم می گردد. در دنیای امروز و با ساخت سوپر کامپیوترها تکنیک دفع گرما باید کارا و موثرتر از گذشته باشد. از اینرو نیاز به طراحی چاه های حرارتی با راندمان بالاتر کاملاً احساس می شود.

فرایند انتقال حرارت ناشی از جریان سیال درون کانال ها در کارکرد بسیاری از سیستم های طبیعی و سیستم های ساخته دست بشر نقش اصلی ایفا می کند. به کانال هایی که قطری بین 3 میلی متر تا 200 میکرومتر دارند میکروکانال می گویند. همانطور که می دانیم نرخ فرآیند انتقال گرما و جرم وابسته است به سطح جانبی کانال (با D رابطه مستقیم دارد) و نرخ دبی جریان به سطح مقطع کانال (با ²D رابطه مستقیم دارد) وابسته است پس هر چه قطر کانال (D) کوچکتر شود نسبت سطح جانبی به دبی حجمی بیشتر می شود . از این خاصیت در بدن انسان نیز استفاده شده است. در شش ها و کلیه ها، کانال هایی وجود دارد که در مسیر حرکتشان قطر آن ها کوچک شده و به حدود 4 میکرومتر می رسد و ما بیشترین راندمان را در فرایند انتقال حرارت و جرم در این دو ارگان از بدن داریم. وجود میکرو کانال ها در طبیعت را باید در کلیه ها، شش ها، مغز، روده ها و رگ ها و … جستجو کرد. این در حالی است که در سیستم های ساخته دست بشر مثل بعضی از مبدل های حرارتی، راکتورهای هسته ای، واحد های جداسازی هوا و آنالیزورهای خونی و DNA نیز میکروکانالهای گوناگونی وجود دارد [1].
استفاده از چاههای حرارتی با مجاری میکروکانال[1] منجر به پیشرفت های بسیاری در مقاومت حرارتی پایین، ساختار فشرده، نرخ سیال خنک کن کم، توزیع دمای یکنواخت در جهت جریان و غیره داشته است. در این تحقیق نظر به اهمیت میکروکانال ها در خنک کاری سیستم ها، با در نظر گرفتن میکروساختارها و یا شیارهایی در بدنه داخلی میکروکانال ها افزایش انتقال حرارت در میکروکانال مورد بررسی قرار خواهد گرفت. بدین منظور در پژوهش حاضر یک مدل ریاضی سه بعدی، برای انتقال حرارت ترکیبی[2] جامد و مایع معرفی خواهد شد. معادلات ناویر استوکس و انرژی برای ناحیه مایع و معادله انرژی برای قسمت جامد به طور هم زمان حل می شود و پارامترهای افت فشار به همراه انتقال حرارت در یک چاه حرارتی[3] شامل میکروکانال های تک فازی بررسی می گردد.
در مکانیک سیالات و انتقال حرارت، مبحث جریانهای برگشتی و جدایی جریان در هندسه های مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا وجود این نواحی تأثیر زیادی در نیروی وارده از سیال به سطح و افت فشار دارد. همچنین انتقال حرارت در این نواحی نیز بسیار حائز اهمیت است زیرا وجود نواحی برگشتی مقدار ضریب انتقال حرارت را تغییر داده و باعث ماکزیمم شدن آن در محلی که سیال جدا شده مجدداً به سطح می چسبد، می گردد.
نوع رژیم جریان سیال تراکم ناپذیر تابعی از عدد رینولدز است. عدد رینولدز معرف نسبت نیروی اینرسی به نیروی اصطکاک لزج است.
(1-1)
این عدد معمولاً بر حسب پارامترهای مناسبی از جریان و هندسه آن بیان می شود. برای میکروکانالها با پره های استوانه ای عدد رینولدز بر مبنای قطر دایره و برای بقیه میکروکانالها بر حسب قطر هیدرولیکی کانال و سرعت متوسط جریان در میکروکانال تعریف می گردد.
جریان درون میکروکانال ها به علت کوچک بودن قطر هیدرولیکی کانالها و همچنین کم بودن سرعت سیال، عموماً در محدوده اعداد رینولدز پایین قرار دارد. این در حالیست که در میکروکانالهای دارای میکروساختارها، با برخورد سیال به پره ها جریان برگشتی پشت آنها تشکیل شده همچنین امکان جدایش جریان نیز در این کانالها

یک مطلب دیگر :

پایان نامه فواید معنا درمانی

 وجود دارد. به طور قطع نمی توان گفت در میکروکانالهای دارای میکروساختارها در چه رینولدزی جریان آرام و به آشفته تبدیل می شود. با افزایش عدد رینولدز، گردابه ها حول یک نقطه پایدار شروع به نوسان می کنند، مانند جریان برگشتی پشت سیلندر یا پره ها در میکروکانالها. در این حالت جریان هنوز آرام است و اغتشاشات تصادفی و بی نظمی مشاهده نمی شود. فرکانس چنین نوساناتی با عدد استروهال که بی بعد است بدین ترتیب تعریف می شود:

(2-1)
عدد استروهال نسبت زمان مشخصه جریان ( ) به پریود نوسانات ( ) است که ƒ فرکانس نوسانات جریان هست. در بیشتر موقعیت هایی از جریان، مانند جریان برگشتی پشت سیلندر، پره یا کره عدد استروهال در محدوده 2/0 هست. با افزایش جریان، نوسانات متناوب ناپایدار و بی نظم می شوند. گردابه های بیشتر و کوچکتری تشکیل می گردند، که تنها به روشهای آماری قابل توصیف هستند.

• نحوه ساخت میکروکانال

روشهای مختلفی برای ساخت میکروکانال ها در یک بدنه وجود دارد که فرایندهای رایج آن به شرح زیر می باشد [2]:
1-Micro-Machining
2-Diffusion-bonding
3-Stereolithography
4-Chemical Etching
5-LIGA

• Micro-Machining

میکرو-ماشینکاری ابتدایی ترین فرایند ساخت میکروکانالها است که در آن از بریدن، اتصال، شکل دادن، خم کردن و برداشتن ماده استفاده می شود. رایج ترین روش مورد استفاده در میکرو-ماشینکاری تراشکاری و سنگ زنی با الماس است. از مزایای استفاده از این روش می توان به بازه گسترده مواد مورد استفاده اشاره کرد. در این روش محدودیت هایی نظیر قابلیت حک کاری و هدایت الکتریکی وجود ندارد و تنها کافیست ماده مورد استفاده به اندازه کافی نرم و انعطاف پذیر باشد.
شکل 1-1: یک سطح مقطع از میکروکانال تولید شده به روش میکرو-ماشینکاری

• Diffusion-bonding

انتشار پیوند فرایند جوشکاری است که در آن  دو سطح در دمای بالا و تحت فشار مکانیکی در  خلا یا فضایی خالی از اکسیژن به یکدیگر متصل می شوند. دمای مورد نیار برای پیوند معمولا 5/0 تا 8/0 برابر دمای ذوب ماده مورد نظر است. اگر ماده مورد استفاده فلز باشد دمایی حدود 500°C-1000°C و اگر سیلیکن باشد 950°C-1100°C مورد نیاز است.
قابل ذکر است انتشار پیوند فرایند ثانویه ای است که در اتصال قطعات و ساخت مبدل حرارتی استفاده می شود که معمولا پس از حک کاری شیمیایی و میکرو-ماشینکاری انجام می شود.

• Stereolithography

در این روش اشعه نور فرابنفش از میان پلیمر مایع فعالی عبور کرده و یک لایه سخت جامد را ایجاد می کند. جامد به آرامی ته نشین می شود و مرحله پرتوزنی دوباره تکرار می شود تا جایی که لایه ها یکی پس از دیگری بر روی هم می سازد و هندسه مورد نظر ساخته می شود. پلیمر بدست آمده را می توان از طریق عمل آوری حرارتی به سرامیک تبدیل کرد.

1-6 فرضیه های پژوهش :………………………………………………………………………………………………………………..11

1-6-1 فرضیه های اصلی :…………………………………………………………………………………………………………..11

1-6-2 فرضیه های جانبی پژوهش :………………………………………………………………………………………………11

1-7 تعریف واژه ها و اصطلاحات :……………………………………………………………………………………………………12

1-7-1  تعاریف مفهومی :…………………………………………………………………………………………………….12

1-7-2 تعاریف عملیاتی :……………………………………………………………………………………………………..13

فصل دوم : مروری بر تحقیقات انجام شده(ادبیات و مستندات ، چارچوب ها و مبانی ، سابقه و پیشینه تحقیق)

2-1 مقدمه :…………………………………………………………………………………………………………………………………….15

2-2 گستره نظری مسأله مورد پژوهش :………………………………………………………………………………………………15

2- 2-1 مفهوم استرس :………………………………………………………………………………………………………..15

2-2-2 مراحل ایجاد استرس و چگونگی تأثیرآن :……………………………………………………………………..16

2-2-3 آسیب پذیری در مقابل استرس :…………………………………………………………………………………..17

2-2-4 استرس از دیدگاه نظریات :………………………………………………………………………………………….18

2-2-5 مراحل پاسخ به استرس از دیدگاه هانس سلیه :………………………………………………………………19

2-2-5-1 مرحله اول- اعلام خطر :……………………………………………………………………………………20

2-2-5-2 مرحله دوم- مقاومت :………………………………………………………………………………………..20

2-2-5-3 مرحله سوم- فرسودگی :……………………………………………………………………………………20

2-2-6 ارزیابی استرس، راهبردهای رویارویی و سازگاری روان شناختی :…………………………………….20

2-2-6-1 ارزیابی استرس :………………………………………………………………………………………………..22

2-2-6-1-1 ارزیابی اولیه :……………………………………………………………………………………………22

2-2-6-1-2 ارزیابی ثانویه :………………………………………………………………………………………….23

2-2-6-2 رویارویی با تهدید :…………………………………………………………………………………………….24

2-2-7 مقابله با استرس :………………………………………………………………………………………………………….25

2-2-7-1 مقابله ی مسأله محور :………………………………………………………………………………………….25

2-2-7-2 مقابله ی هیجان محور :…………………………………………………………………………………………25

2-2-8 مهارت های مقابله با استرس در مدل جرابک :…………………………………………………………………..26

2-2-8-1 مهارت های معطوف به حل مسأله :………………………………………………………………………….27

2-2-8-2 مهارت های هیجانی :……………………………………………………………………………………………..27

2-2-9 راه های مقابله با استرس :………………………………………………………………………………………………..27

2-2-9-1 مهارت های رفتاری :……………………………………………………………………………………………….28

2-2-9-1-1  سلامتی و توانایی :…………………………………………………………………………………………28

2-2-9-1-2 تعامل های اجتماعی مثبت :……………………………………………………………………………..29

2-2-9-1-3 مدیریت زمان :……………………………………………………………………………………………….29

2-2-9-1-4 روش تنفسی :………………………………………………………………………………………………..29

2-2-9-2 مهارت های شناختی :………………………………………………………………………………………………30

2-2-9-2-1 افکار مثبت :…………………………………………………………………………………………………..30

2-2-9-2-2 توانایی حل مسأله :………………………………………………………………………………………….30

2-2-9-2-3 منبع کنترل :……………………………………………………………………………………………………30

2-2-9-2-4  کمک حرفه ای :…………………………………………………………………………………………….31

2-2-9-3 منابع اجتماع :……………………………………………………………………………………………………………31

2-2-9-3-1 حمایت اجتماعی :…………………………………………………………………………………………….31

2-2-9-3-2  امکانات مالی : ……………………………………………………………………………………………….31

2-2-10 استرس و راهبردهای مقابله با آن :…………………………………………………………………………………..32

2-2-2 عملکرد تحصیلی :…………………………………………………………………………………………………………………34

2-2-2-1 مفهوم عملکرد تحصیلی :………………………………………………………………………………………………..34

2-2-2-2 عوامل مؤثر در عملکرد تحصیلی :…………………………………………………………………………………….36

2-2-2-2-1 عوامل فردی :………………………………………………………………………………………………………….36

2-2-2-2-2 عوامل خانوادگی و اجتماعی :……………………………………………………………………………………36

2-2-2-2-3 عوامل آموزشگاهی :…………………………………………………………………………………………………36

2-2-2-2-4 جنس :……………………………………………………………………………………………………………………36

2-2-2-3 مفهوم پیشرفت یا موفقیت تحصیلی :…………………………………………………………………………………37

2-2-2-4 عوامل مؤثر بر پیشرفت و افت تحصیلی :……………………………………………………………………………39

2-2-2-5 عوامل تأثیرگذار بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان :……………………………………………………………….39

2-3 بررسی پیشینه مطالعاتی :…………………………………………………………………………………………………………….41

2-3-1 پژوهش های انجام شده در خارج کشور :…………………………………………………………………………….41

2-3-2 پژوهش های انجام شده در ایران :……………………………………………………………………………………….43

 

فصل سوم : روش  اجرای تحقیق

3-1 مقدمه :……………………………………………………………………………………………………………………………………49

3-2 نوع پژوهش:……………………………………………………………………………………………………………………………49

3-3 جامعه آماری :……………………………………………………………………………………………………………………….. 50

3-4 نمونه و روش نمونه گیری :……………………………………………………………………………………………………….50

3-5 ابزار پژوهش :………………………………………………………………………………………………………………………….50

3-5-1. پرسشنامه مهارت های مقابله و مدیریت استرس……………………………………………………………………..  50

3-6  شرح مراحل تحقیق :………………………………………………………………………………………………………………..51

3-7 طرح مداخله و  محتوای جلسات آموزش :…………………………………………………………………………………..51

3-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات :…………………………………………………………………………………………………54

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق

4-1 مقدمه :……………………………………………………………………………………………………………………………………56

4-2 یافته های توصیفی پژوهش :………………………………………………………………………………………………………56

4-2-1 سن :……………………………………………………………………………………………………………………………..56

4-2-2وضعیت تأهل :………………………………………………………………………………………………………………….58

4-3 پیش فرض های آماری :…………………………………………………………………………………………………………….60

4-4  یافته های مربوط به فرضیه های پژوهش :…………………………………………………………………………………..64

4-4-1 فرضیه اول :……………………………………………………………………………………………………………………64

4-4-2 فرضیه دوم :……………………………………………………………………………………………………………………65

4-4-3 فرضیه سوم :…………………………………………………………………………………………………………………..66

4-4-4 فرضیه چهارم :………………………………………………………………………………………………………………..67

4-4-5 فرضیه فرعی اول :…………………………………………………………………………………………………………..68

4-4-6 فرضیه فرعی دوم :…………………………………………………………………………………………………………..69

فصل پنجم : بحث و تفسیر و نتیجه گیری و جمع بندی                                                                         

5-1 مقدمه :…………………………………………………………………………………………………………………………………….71

5-2 یافته های اصلی :………………………………………………………………………………………………………………………71

5-3 تبیین فرضیه های جانبی پژوهش :……………………………………………………………………………………………….74

5-4 محدودیت های پژوهش :…………………………………………………………………………………………………………..76

5-5 پیشنهادهای پژوهشی :……………………………………………………………………………………………………………….76

یک مطلب دیگر :

5-6 پیشنهادهای کاربردی :……………………………………………………………………………………………………………….77

 

 

منابع

منابع فارسی :……………………………………………………………………………………………………………………………..79

منابع غیرفارسی  :…………………………………………………………………………………………………………..83

پیوست

پیوست الف :…………………………………………………………………………………………………………………….91

چکیده انگلیسی :……………………………………………………………………………………………………………………….96

 

فهرست جدول ها

صفحه                                                                                                                      عنوان

جدول 3-1. دیاگرام طرح پژوهش :……………………………………………………………………………………………………49

جدول4-1. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد گروه گواه در پژوهش حاضر بر حسب سن :……….56

جدول4-2. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد گروه آزمایش در پژوهش حاضر بر حسب سن :…..57

جدول 4-3. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد گروه گواه در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت

تاهل :……………………………………………………………………………………………………………………………………………..58

جدول4-4. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد گروه آزمایش در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت

تاهل :……………………………………………………………………………………………………………………………………………..59

جدول4-5. نتایج آزمون لوین جهت بررسی تساوی واریانس نمرات گروه آزمایش و گواه در مرحله پس آزمون :……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..60

جدول 4-6. نتایج پیش فرض تحلیل کواریانس در متغیر مهارت های مقابله و مدیریت استرس برای همگنی

شیب رگرسیون :………………………………………………………………………………………………………………………………61

جدول 4-7. نتایج پیش فرض تحلیل کواریانس در متغیر پیشرفت تحصیلی :……………………………………………63

جدول 4-8. نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر مهارت های مقابله و مدیریت استرس بر عملکرد تحصیلی دانشجویان پسر گروه آزمایش و گواه :………………………………………………………………………………………………..64

جدول 4-9. نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر مهارت های مقابله و مدیریت استرس بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دختر گروه آزمایش و گواه :………………………………………………………………………………………………65

جدول 4-10. نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر مهارت های مقابله ای بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دختر و پسر گروه آزمایش و گواه :……………………………………………………………………………………………………………………….66

جدول4-11. نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر مدیریت استرس بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دختر و پسر گروه

آزمایش و گواه :……………………………………………………………………………………………………………………………….67

جدول 4-12. نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر مهارت های مقابله و مدیریت استرس بر کاهش استرس دانشجویان پسرگروه آزمایش و گواه :…………………………………………………………………………………………………………………68

جدول 4-13. نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر مهارت های مقابله و مدیریت استرس بر کاهش استرس دانشجویان دختر گروه آزمایش و گواه :………………………………………………………………………………………………………………69

 

فهرست نمودارها

صفحه                                                                                                                           عنوان

 

نمودار 4-1. نمودار ستونی توزیع درصد افراد گروه گواه در پژوهش حاضر بر حسب سن :………………………57

نمودار 4-2. نمودار ستونی توزیع درصد افراد گروه آزمایش در پژوهش حاضر بر حسب سن والدین :……….58

نمودار 4-3. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت تاهل :…….59

نمودار 4-4. نمودار ستونی توزیع درصد افراد شرکت کننده در پژوهش حاضر بر حسب وضعیت تاهل :…….60

نمودار 4-5. هم خطی بودن رگرسیون برای انجام تحلیل کواریانس برای متغیر مهارت های مقابله و مدیریت

استرس :………………………………………………………………………………………………………………………………………….62

نمودار 4-6. هم خطی بودن رگرسیون جهت انجام تحلیل کواریانس برای پیشرفت تحصیلی :……………………63

 

چکیده:

هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مهارت های مقابله و مدیریت استرس بر افزایش عملکرد تحصیلی دانشجویان رشته پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی بوده است. بدین منظور، 32 نفر از دانشجویان رشته پرستاری به شیوه تصادفی در دسترس انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. مهارت های مقابله و مدیریت استرس، طی 8 جلسه هفتگی در شهر بندرعباس انجام شد. مهارت های مقابله و مدیریت استرس و عملکرد تحصیلی در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون اندازه گیری شد. در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش مهارت های مقابله و مدیریت استرس بر عملکرد تحصیلی دانشجویان پسر (001/.P<، 62/32=F) و دختر(001/.P<، 18/26= F) موثر بوده است. و همچنین آموزش مهارت های مقابله ای نیز توانست بین گروه های آزمایش و گواه تفاوت معناداری ایجاد نماید و عملکرد تحصیلی گروه آزمایش را افزایش دهد(001/.=p، 67/7= F). در ادامه اثربخشی آموزش مدیریت استرس نیز مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که میانگین عملکرد تحصیلی گروه آزمایش افزایش یافته و این تفاوت از لحاظ آماری معنادار شده است(002/.=p، 78/8= F).

واژه های کلیدی: آموزش مهارت های مقابله، مدیریت استرس، عملکرد تحصیلی.

 

تاریخچه کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………………12

تعریف کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………………….15

ویژگیهای کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………….. 21

کیفیت زندگی مربوط به سلامت ……………………………………………………………………………………………………………… 22

اندازه گیری کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………21

ابزارهای اندازه گیری کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………………………………. 27

تاب آوری ……………………………………………………………………………………………………………………. 28

تاریخچه تاب آوری ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

تعریف تاب آوری ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 32

ضرورت تاب آوری ……………………………………………………………………………………………………………………………………..33

نشانه های تاب آوری ………………………………………………………………………………………………………………………………. 35

خصوصیات تاب آوری ………………………………………………………………………………………………………………………………. 37

ویژگیهای افراد تاب آور ……………………………………………………………………………………………………………………………..39

تاب آوری روانشناختی ………………………………………………………………………………………………………………………………41

درد ………………………………………………………………………………………………………………………………42

تعریف درد ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 42

تاثیر درد بر کیفیت زندگی ……………………………………………………………………………………………………………………… 46

مروری بر مطالعات پیشین ………………………………………………………………………………………………49

فصل سوم : روش پژوهش

روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56

جامعه آماری …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 56

نمونه آماری و روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………………………….. 57

روش جمع آوری داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………. 57

توصیف ابزارها ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

پرسشنامه تاب آوری …………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

روایی و اعتبار ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58

پرسشنامه کیفیت زندگی ……………………………………………………………………………………………………………………… 58

روایی و اعتبار ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 59

روش تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………………………………….. 59

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 61

تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها ………………………………………………………………………………………………………….. 61

تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها ……………………………………………………………………………………………………….. 72

تحلیل رگرسیون …………………………………………………………………………………………………………………………………… 77

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 88

بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………………. 94

محدودیت ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 96

پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 97

پیشنهادات پژوهشی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 97

پیشنهادات کاربردی ……………………………………………………………………………………………………………………………. 98

 

فهرست جداول و نمودارها

عنوان                                                                                                                                    صفحه

نمودار4-1)میانگین نمرات تاب آوری به تفکیک جنس و نوع بیماری ……………………………………………………. 68

نمودار4-2)میانگین نمرات کیفیت زندگی به تفکیک جنس و نوع بیماری …………………………………………….. 69

نمودار4-3)میانگین نمرات طول مدت درد به تفکیک جنس و نوع بیماری …………………………………………….. 70

نمودار4-4)میانگین نمرات طول مدت درد به تفکیک جنس و نوع بیماری …………………………………………….. 71

نمودار4-5)همبستگی بین تاب آوری و کیفیت زندگی …………………………………………………………………………….. 72

نمودار4-6)همبستگی بین شدت درد و کیفیت زندگی …………………………………………………………………………….. 73

نمودار4-7)همبستگی بین مدت بیماری و کیفیت زندگی ……………………………………………………………………….. 74

نمودار4-8)همبستگی بین تاب آوری و شدت درد ……………………………………………………………………………………. 75

نمودار4-9) همبستگی بین تاب آوری و شدت درد…………………………………………………………………………………..76

نمودار 4-10) پیش بینی کیفیت زندگی………………………………………………………………………………………………….. 77

نمودار 4-11) پیش بینی بعد جسمانی کیفیت زندگی …………………………………………………………………………….79

نمودار 4-12) پیش بینی بعد روانی کیفیت زندگی ………………………………………………………………………………..81

نمودار 4-13) پیش بینی بعد اجتماعی کیفیت زندگی…………………………………………………………………………….. 83

جدول 4-1) فراوانی نمونه ها بر اساس جنس، سن و تحصیلات ……………………………………………………………… 61

جدول 4-2) فراوانی نمونه ها بر اساس جنس و نوع بیماری ……………………………………………………………………. 62

جدول 4-3) آمار توصیفی مربوط به متغیر های مستقل و وابسته …………………………………………………………… 63

جدول 4-4)میانگین و خطای استاندارد میانگین مربوط به متغیر های مستقل به تفکیک جنس، سن و میزان تحصیلات………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 64

جدول 4-5)میانگین و خطای استاندارد میانگین مربوط متغیرهای وابسته به تفکیک جنس، سن و میزان تحصیلات …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 65

جدول 4-6)میانگین و خطای استاندارد میانگین متغیر های مستقل به تفکیک نوع بیماری ………………… 66

جدول4-7)میانگین و خطای استاندارد میانگین متغیرهای وابسته به تفکیک نوع بیماری ……………………. 67

جدول4-8)ضرایب رگرسیون برای کیفیت زندگی……………………………………………………………………………………… 78

جدول4-9)ضرایب رگرسیون برای بعد جسمانی………………………………………………………………………………………….80

جدول4-10)ضرایب رگرسیون برای بعد روانی…………………………………………………………………………………………… 82

جدول4-11)ضرایب رگرسیون برای بعد اجتماعی…………………………………………………………………………………….. 84

جدول4-12)ضرایب رگرسیون برای بعد محیطی……………………………………………………………………………………… 86

 

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین سهم تاب آوری، شدت درد و مدت درد بر کیفیت زندگی مبتلایان به درد مزمن انجام گرفت. این تحقیق از نوع همبستگی بوده و به صورت میدانی و مقطعی انجام شد. جامعه مورد پژوهش را کلیه بیماران مراجعه کننده به مراکز درد در بیمارستان های شهر تهران درسال 1390 تشکیل داده اند، که تعداد 300 نفر از این بیماران به عنوان نمونه به روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری سطح تاب آوری  نمونه ها از پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون و برای اندازه گیری شدت درد از مقیاس 0 تا 10 استفاده شد، همچنین مدت درد بیماران نیز از آنها پرسیده شد. داده های جمع آوری شده از بیماران بوسیله شاخص های آمار توصیفی، همبستگی و رگرسیون برای بخش استنباطی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که تاب آوری و شدت درد در سطح معناداری کیفیت زندگی بیماران را پیش بینی میکند، اما مدت درد در هیچ سطحی نتوانست کیفیت زندگی و ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی و محیطی را در این افراد پیش بینی کند، از طرفی شدت درد رابطه معناداری با ابعاد اجتماعی و محیطی کیفیت زندگی نداشت .نتایج این پژوهش نشان که تاب آوری و شدت درد در مقایسه با مدت درد نقش مهمتری در پیش بینی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به درد مزمن دارند .

 

کلید واژه ها : کیفیت زندگی، تاب آوری، شدت درد، مدت درد

 

Abstract

 

 

This investigation has been done aimed with anticipation of the effects of resilience, pain intensity and duration on quality of life of patients suffering from chronic pain. The cross-sectional and field research studies have been done using correlation methodology. The study population has been chosen from the whole patients have come from pain centers in Tehran hospitals in the year of 1390, by multistage random sampling. Totally, 300 individuals have been involved in this study. Conner and Davison resilience questionnaire has been used for measurement of resilience. Moreover, pain intensity has been defined by different scales from 0 to 10 and pain duration has been also considered. The obtained data have been statistically analyzed. Consequently, correlation and regression for inferential statistics and some different descriptive variables (mean, median, SEM and….) have been calculated separately. Our results illustrated that resilience and pain intensity but not the pain duration could significantly anticipate the quality of life. However, there is not any significant interaction between the pain intensity and environmental and social domains of quality of life. It can be concluded that resilience and pain intensity are more important factors than the pain duration and demographic variables to predict the quality of life in people suffering from chronic pain.

 

Key words: Quality of life, Resilience, Pain intensity, Pain duration

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

1-1) مقدمه:

 

شاید درد¹، عمومی ترین مشکل جسمانی است که در زندگی با آن مواجه هستیم. هیچکدام از علایم جسمانی دیگر به فراگیری درد نیستند. از ابتدای تاریخ مدون بشر، تلاش برای کنترل درد از اهداف اصلی ادمی بوده است. اما علیرغم این تاریخ طولانی و با وجود پیشرفتهای دانش فیزیولوژی حسی و نیز علم تشریح و زیست شیمی و با وجود ساخت داروهای ضد درد قوی، ابداع روش های نوین پزشکی و جراحی های نوین، رهایی از درد همچنان برای بسیاری از بیماران، امری دور از دسترس باقی مانده است. در واقع درد هنوز هم برای بیمار،  خانواده او، مراقبان بهداشتی و کل جامعه، مشکلی اساسی به شمار می آید .

امروزه، علاوه بر مبنای جسمانی، روانشناختی درد، نقش عوامل روانی_ اجتماعی در درد تاکید بسیار می شود. بنابراین برای اطمینان یافتن از موفقیت های درمانی، عوامل روانی_ اجتماعی مذکور باید در پیوند با عوامل جسمانی و عوامل زمینه ساز روانشناختی مورد ارزیابی ودرمان قرار گیرند. گذشته از این، پژوهش ها نشان میدهند که زمینه های خانوادگی و اجتماعی که درد در انها تداوم می یابد نیز، نقشی اساسی در استمرار ناتوانی ناشی از درد بعهده دارد (گچل²، ترک ³ 2002).

درد به عنوان یک فشار زای بسیار قدرتمند بر کیفیت زندگی⁴ افراد در ابعاد مختلف تاثیر می گذارد. کیفیت زندگی مجموعه از اطلاعات ذهنی است که معمولا بیمار در مورد نوع تجارب خود از بیماری، مانند : درد، ضعف و ناتوانی، جنبه های وسیعتری از وضعیت جسمانی، عاطفی، اجتماعی و شغلی بیان می نماید.(فالوفیلد⁵، گارال⁶، 2002).

یک مطلب دیگر :

 

1. Pain
2. Gatchel
3. Turk
4. Quality Of Life
5. Fallo field
6. Garrall

 

در واقع درد مزمن¹سراسر زندگی فرد را  تحت تاثیر قرار می دهد، چه از لحاظ جسمانی و چه از لحاظهای روانی و اجتماعی، عوامل بسیار زیادی در جنبه های مختلف می توانند از شدت تاثیر درد بر جنبه های مختلف کیفیت زندگی فرد بکاهند. بخصوص عوامل روانشناختی موثر در کاهش تاثیر درد، یکی از این فاکتورهای بسیار تاثیر گذار تاب آوری² است. که امروزه به عنوان یک عامل بسیار مهم در مواجه شدن با مشکلات از جمله روبرو شدن با درد و بیماریها در زندگی ایفا میکند.

تاب آوری اشاره به مفهومی دارد که در آن فرد موفق به سازگاری در مقابل مشکلات و فشارهای روانی زندگی با وجود گرفتاریها و اتفاقهای ناگوار و ناگهانی و بازگشت به شرایط عادی می شود(گارمزی³، ماستن⁴).

در دو دهه گذشته تلاش روز افزونی برای شناسایی این عامل روانشناختی در حوزه های مختلف روانشناسی، بخصوص روانشناسی تحولی صورت گرفته است. در واقع تاب آوری تنها پایداری در مقابل آسیبها یا شرایط تهدید کننده نیست، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط است. آنها تاب آوری را توانمندی افراد در بر قراری تعادل زیستی _روانی در شرایط خطرناک می دانند. افزون بر این مححققان بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی، عاطفی و شناختی است .(لوتار⁵،سیچتی⁶ ،بکر⁷،2000) .

با توجه به مطالب ذکر شده تا به اینجا پژوهش حاضر به منظور تعیین سهم تاب آوری، مدت و شدت درد در کیفیت زندگی افراد مبتلا به درد مزمن انجام میگیرد و پژوهشگر قصد دارد با اجرای پرسشنامه تاب آوری و کیفیت زندگی و اندازه گیری مدت، شدت درد سهم آنها را در پیش بینی کیفیت رندگی افراد مبتلا به درد مزمن در حوزه های مختلف مشخص نماید .

 

1. Chronic pain 6. Cichetti
2. Resilience 7. Becker
3. Garmezy
4. Masten
5. Luthar

2-1) بیان مسئله

درد یكی از شكایات شایع ودشوار در مراجعان درمانهای سرپایی است و یکی از دشوارترین و وقت گیرترین شکایات پزشکی به شمار میرود. که اغلب به رهیافت طلبی و جست وجوی یک آسیب عضوی جواب نمیدهد(ورهاک¹، به نقل از نوروزی 1387،).درد در علوم زیستی، پزشكی، روانی و اجتماعی یكی از مقولات بسیار چالش انگیز به شمار میرود و مهم تر ازآن نحوه كنارآمدن با زندگی توام با درد است، همچنین چالشی برای تسكین و كاستن از اثرات مخرب آن بر زندگی فرد است.

از نظر IASP ² درد به معنی یك تجربه حسی و عاطفی ناخوشایند همراه با یك آسیب بافتی فعال یا بالقوه است یا بدان صورت بیان می گردد. درد بر زندگی روزانه افراد اثرگذار است، پس شناخت، پیشگیری و درمان آن نیازمند مداخله در زندگی روزمره افراد می باشد. درمان دردهای مزمن ازین لحاظ باید مورد توجه قرار گیرند كه در بسیاری از موارد علت آنها می تواند روانشناختی و محیطی باشد و در این بین شناخت علم پزشكی از اثر درد بر سلامت روان افراد به خصوص درد مزمن بسیار ناكافی وكم است، زیرا درد مزمن سرتاسر زندگی فرد را در برمیگیرد و بر ابعاد گوناگون كیفیت زندگی فرد اثر میگذارد .

کیفیت زندگی مفهومی چند بعدی است که شامل سطح بهینه ای از احساس بهزیستی در زمینهای كاركردهای جسمانی، شناختی، روانی و اجتماعی میباشد.

 

1. 1. Verhak
2. International Association of The Study of Pain

منظور از این احساس بهزیستی نایل شدن به آهداف فردی است كه  به وسیله ی شیوه هایی که فی النفسه ارزشمند و توسط فرد برگزیده شده اند و موجب تسهیل در زندگی روزمره میگردند.(كنتروساندرسون¹،1999؛به نقل ویلهایت²،کلر³،هودز⁴،کادول⁵،2003).

به عنوان مثال درد مزمن باعث ایجاد مشكلات جسمی شده و ممكن است فرد بر اثر خود بیماری یا اثرات جانبی آن ازفعالیت های فیزیكی برای همیشه بازداشته می شود و همچنین باعث اختلال درابعاد روان شناختی، كاهش فعالیتهای بیمار و كیفیت زندگی در رابطه دردهای حاد و مزمن پرداخته شود. بنابراین باید به دنبال شناسایی عواملی باشیم كه دردها به خصوص دردهای مزمن و حاد به وسیله آنها برروی كیفیت زندگی افراد تاثیرمی گذارند، که بتوانیم به حداقل رساندن این عوامل، تاثیر مخرب آنها را بر کاهش کیفیت زندگی افراد کاهش دهیم. یكی از مفاهیم بسیار مهم در مجامع علمی امروز كه نقش بسیارمهمی در به حداقل رساندن تاثیرات مخرب درد و سایر عوامل تاثیرگذار بركیفیت زندگی دارد مفهوم تاب آوری است. مفهومی كه گرچه هنوز درمورد ماهیت آن توافق چندانی صورت نگرفته اما به دلیل اینكه یكی ازشاخصه های سلامت روانی است اهمیت خاصی دارد. مفهوم تاب آوری اشاره دارد به سازگاری موفق در مقابل مشكلات و فشارهای روانی زندگی با وجود گرفتاریها و اتفاق های ناگهانی و ناگوار و برگشتن به شرایط عادی(گرمزی ومستان،1991).در دو دهه ی گذشته تاب آوری در حوزه ی روانشناسی تحولی توجه روز افزون پیدا کرده است. مفهوم تاب آوری در برگیرنده ی دوعامل بسیارمهم است. عامل عملكردی و عامل پویشی، كه به عملكرد موثر در وظایف زندگی به وسیله ی یك تعامل پیچیده بین ریسكهای گوناگون و عاملهای محافظتی است.(کارولی⁶،رولمن⁷،2006).

1. Sanderson 5.Caldwell
2. Whilhite 6.Karoly
3. Keller 7.Ruehlman
4. Hodges

 

1-6-3) تعهد سازمانی.. 10

1-6-4) تفکر سازنده: 10

فصل دوم (مروری بر تحقیقات انجام شده)

• 2-1) مقدمه 12

2-2 ) شغل چیست؟. 12

2-2-1)حرفه: 12

2-2-2 )وظیفه: 12

2-2-3) گروه شغلی: 13

2-2-4) تقسیم بندی مشاغل بر حسب فشار روانی.. 13

• 2-3) هیجان در محیط کار: 14
• 2-4 ) فرسودگی هیجانی.. 16
• 2-5) تعریف فرسودگی هیجانی: 18

2-5-1) فرسودگی هیجانی در پرستاران. 18

• 2-6 ) رویكرد های مختلف نسبت به فرسودگی : 23

2-6-1): نظریه منابع  بقا 23

2-6-2) رویكرد بالینی  : 24

2-6-3) رویكرد روانشناختی- اجتماعی: 26

2-6-4) رویكرد تبادلی  چرنیس: 26

2-6-5) مدل كاپنر. 28

2-6-6) رویکرد ساختاری.. 28

• 2-7) استرس شغلی.. 29
• 2-8 ) تعریف استرس… 31
• 2-9 ) تعریف استرس شغلی.. 35

2-9-1)منابع اصلی استرس…. 36

2-9-2) عوامل استرس زا 37

2-9-3 ) عوامل اجتماعی ایجاد کننده استرس…. 38

2-9-4) محیط فیزیکی.. 38

2-9-5 ) انطباق.. 39

2-9-6 ) سر و صدا 39

2-9-7 ) گرما 39

2-9-8 ) ازدحام. 40

• 2-10) نظریه هایی در رابطه با استرس شغلی.. 40

2-10-1) مدل اضافه بار. 40

2-10-2) مدل تداخل.. 40

2-10-3 ) مدل کنترل. 41

2-10-4 ) مدل تنظیم حریم. 41

2-10-5 ) تورم. 41

2-10-6 ) اهمیت زمینه. 41

2-10-7 ) اهمیت ادراک ها 42

2-10-8 )مدل احساس محور استرس حرفه ای.. 42

2-10-9 ) نظریه احساس کانن ـ بارد 42

2-10-10 ) نظریه برانگیختگی شناختی اریکسونو یورسین.. 43

2-10-11 ) نظریه خودکار آمدی بندورا 43

• 2-11 ) استرس و شغل.. 43

2-11-1)محیط فیزیکی.. 44

2-11-2 )کنترل نداشتن بر قسمت هایی از کار. 44

2-11-3 ) روابط میان فردی ضعیف…. 44

2-11-4) ارتقا و تایید ناکافی.. 44

2-11-5 ) از دست دادن شغل.. 45

2-11-6) تعارض….. 45

 

2-11-7) خوشایند/خوشایند. 45

2-11-8 ) ناخوشایند/ناخوشایند. 45

2-11-9 ) خوشایند/ناخوشایند. 46

2-11-10) خوشایند، ناخوشایند و چندگانه. 46

• 2-12 ) اثرات استرس در محیط کار. 46
• 2-13)عامل های استرس شغلی در محیط کار. 47

2-13-1) ابهام نقش…. 47

2-13-2) کم باری نقش…. 48

2-13-3) ناسازگاری نقش…. 48

2-13-4)  گران باری نقش…. 48

• 2-14) استرس شغلی در پرستاران. 48
• 2-15) تعهد سازمانی 50
• 2-16) تعاریف مختلف از تعهد سازمانی.. 51

2-16-1) اهمیت تعهد سازمانی.. 52

2-16-2) انواع تعهد سازمانی.. 53

• 2-17) نظریه هایی در رابطه با تعهدسازمانی.. 54

2-17-1) دیدگاه ریچرز. 54

2-17-2) دیدگاه بکر و بیلینگس…. 54

2-17-3) مدل اریلی و چتمن.. 55

2-17-4) مدل می یر و آلن.. 56

2-17-5) مدل آنجل و پری.. 56

2-17-6) مدل مایر و شورمن.. 57

2-17-7) مدل پنلی و گولد. 57

• 2-18 ) نتایج و پیامدهای تعهد سازمانی.. 58

2-18-1) تعهد کم یا ضعیف…. 59

یک مطلب دیگر :

2-18-2) تعهد متوسط.. 60

• 2-19) تفکر سازنده 62
• 2-20) تعریف تفکر سازنده 62
• 2-21) نظریه ها 63

2-21-1)نظریه اپستاین در رابطه با تفکر سازنده 63

2-21-2) نظریه شاختر و سینگر. 65

• 2-22) انطباق رفتاری.. 67
• 2-23 )انطباق هیجانی.. 67
• 2-24) انطباق هیجانی و شغل.. 68
• 2-25) تاثیر تفکر و نوع شناخت بر کنترل استرس و سلامتی.. 68
• 2-26) تفکر سازنده ضعیف و استرس… 71
• 2-27) متفکر سازنده شدن. 71
• 2-28) رابطه فرسودگی هیجانی و استرس شغلی.. 72
• 2-29) رابطه فرسودگی هیجانی و تعهد سازمانی.. 73
• 2-30) رابطه فر سودگی هیجانی و تفکر سازنده 74
• 2-31) پیشینه تحقیق.. 74

2-31-1) تحقیقات داخلی.. 74

2-31-2) تحقیقات خارجی.. 75

فصل سوم (روش اجرای تحقیق)

• 3-1) مقدمه 79
• 3-2) روش شناسی پژوهش… 79
• 3-3) جامعه آماری و حجم نمونه. 80
• 3-4) متغیرهای مورد بررسی.. 80
• 3-5) روش پژوهش… 80

3-5-1) ابزار گرد آوری داده ها 80

• 3-6) روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها 85

فصل چهارم (تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق)

• 4-1) مقدمه 87
• 4-2) بخش توصیفی.. 87
• 4-3) بخش استنباطی.. 94

4-3-1) فرضیه اول. 94

4-3-2) فرضیه دوم. 95

4-3-3) فرضیه سوم. 97

4-3-4) فرضیه چهارم. 99

4-3-5) فرضیه پنجم. 100

4-3-6) فرضیه ششم. 102

4-3-7) فرضیه هفتم. 103

4-3-8) فرضیه هشتم. 104

فصل پنجم (بحث و تفسیر و نتیجه گیری و جمع بندی)

• 5-1) مقدمه 108
• 5-2) یافته های تحقیق.. 108

5-2-1) یافته های مربوط به بررسی فرضیه های تحقیق.. 108

• 5-3) بحث و نتیجه گیری کلی.. 110
• 5-4) محدودیت های پژوهشی.. 111
• 5-5) پیشنهادهای پژوهش… 112

5-5-1) پیشنهاد کاربردی.. 112

5-5-2) پیشنهاد پژوهشی.. 112

منابع

• منابع فارسی: 114
• منابع غیرفارسی: 117

پیوست­ها

حال در این پژوهش محقق درصدد این است که بداند آیا رابطه ای میان انگیزش و خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانش آموزان مقطع متوسطه بخش رودخانه وجود دارد و سهم هر کدام از این مولفه‌ها در اضطراب امتحان دانش آموزان چه اندازه می باشد؟

 

 

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

آموزش و پرورش در عصر حاضر یکی از بنیادی ترین نیازهای انسانی تلقی می شود. زندگی در این جامعه پیچیده و متحول ایجاب می کند که افراد دایماً در حال یادگیری دانش و فنون جدید باشد و چند ساعت از روز را به مطالعه اختصاص بدهند. این عمل به واقعیت نخواهد پیوست مگر فرد از انگیزش درونی برای یادگیری برخوردار باشد. بنابراین بدون داشتن انگیزه برای تحصیل و یادگیری امکان دستیابی به موفقیت کم‌رنگ‌تر خواهد شد (عباس زاده و همکاران، 1387).

 

یکی از شایع ترین و بارزترین مشکلات تحصیلی دانش آموزان پایین بودن انگیزش تحصیلی است. به کارگیری نادرست روش های مختلف انگیزش از سوی والدین و معلمان برای ایجاد انگیزش و روحیه مطالعه در دانش‌آموزان نه تنها موثر واقع نمی شود بلکه تاثیرات منفی در انگیزش تحصیلی آنان می گذارد (عباس زاده و همکاران، 1387).

یکی از این تاثیرات منفی، اضطراب امتحان است. اضطراب خصوصاً، نوع اضطراب امتحان امروزه یکی از مشکلات دانش آموزان و دانشجویان است. «بیش از حد بودن اضطراب امتحان نه تنها خود زمینه ساز بسیاری از اختلالات جسمی و روانی می‌تواند باشد، در نوع نگرش دانش آموزان نسبت به زندگی تحصیلی و سطح انگیزش آن‌ها نیز می تواند تأثیر سوء داشته باشد. به همین دلیل شناخت عوامل تشدیدکننده ی اضطراب امتحان می‌تواند مشکلات سر راه تحصیل دانش آموزان و دانشجویان را برطرف نموده و تا حدی فعالیت های تحصیلی را برای آنها لذت بخش تر کند و در تشکیل هویت مثبت و موفق آن‌ها موثر باشد» (شقاقی، 1382). هم‌چنین، بخش عمده ای از فرایند یادگیری افراد در روابط اجتماعی با دیگران رخ می‌دهد. مدرسه و دانشگاه مکان‌هایی می باشند که جوانان روابط اجتماعی شان را با سایر هم‌سالان و هم‌کلاسی هایشان در سطحی بالا حفظ می کنند. اگر در طول این دوره افراد همواره دغدغه امتحان داشته باشند، یادگیری شان مختل شده و لطمه اساسی به روابط اجتماعی شان می خورد. لذا اضطراب و استرس امتحان نه تنها فرایند یادگیری رسمی را مختل کرده که روابط غیررسمی حاکم بر مدرسه و دانشگاه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. بر این اساس لازم است به عوامل اثرگذار بر این مسأله و رابط سبک هویتی دانش‌آموزان با اضطراب امتحان توجه شود. با توجه به این که مطالعه ای که هم زمان تاثیر دو متغیر انگیزش و خودپنداره تحصیلی را بر اضطراب امتحان دانش آموزان بررسی کند یافت نشد لذا از این حیث مطالعه حاضر دانشی را به دانش کنونی اضافه خواهد کرد تا از این حیث دانش آموزان، خانواده های آن ها، معلمان و آموزش و پرورش نفع خواهند برد.

 

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- هدف کلی:

بررسی رابطه انگیزش و خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانش آموزان مقطع متوسطه بخش رودخانه

1-4-2- اهداف جزیی:

• بررسی رابطه انگیزش با اضطراب امتحان در دانش آموزان
• بررسی رابطه خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانش آموزان

1-5- سؤالات تحقیق

 

یک مطلب دیگر :

1. آیا بین انگیزش و خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود دارد؟
2. آیا بین انگیزش با اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود دارد؟
3. آیا بین خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود دارد؟

1-6- فرضیه های تحقیق

فرضیه اول: بین انگیزش و خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود دارد.

فرضیه دوم: بین انگیزش با اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود دارد.

فرضیه سوم: بین خودپنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانش آموزان رابطه وجود دارد.

1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی

1-7-1- تعاریف مفهومی:

انگیزش: انگیزش، دلایل رفتار افراد را نشان می دهد و مشخص می كند كه چرا آن‌ها به روشی خاص عمل می‌كنند. رفتار دارای انگیزه، رفتاری با انرژی، جهت دار و دنباله دار است (یوسفی و همکاران، 1388).

خودپنداره تحصیلی: خودپنداره تحصیلی فرایند شکل‌گیری ارزش‌یابی از خودپنداره متأثر از تجارب آموزشی دانش آموزان و تفسیر محیط آموزشی است (ناجی و همکاران، 2010 ).

اضطراب امتحان: اضطراب امتحان به عنوان احساس نامطلوب یا حالت هیجانی تلقی می شود که افراد در آزمون‌های رسمی یا سایر موقعیت‌های ارزش‌یابی تجربه می‌کنند (ارفع بلوچی و غفاری، 1391).

 

1-7-2- تعاریف عملیاتی:

انگیزش: منظور نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس کسب می کند.

خودپنداره تحصیلی: منظور نمره ای است که آزمودنی از پرسشنامه خودپنداره بک و استیر کسب       می کند.

اضطراب امتحان: منظور نمره ای است که آزمودنی از اضطراب امتحان ابولقاسمی و همکاران کسب    می کند.

[1] Dermitzaki, Angeliki & Marios

[2] Duosk

2-4) آگاهی سرمایه گذاران…………………………………………………………………………………………………………48
2-4-1)تعاریف و مفاهیم……………………………………………………………………………………………………………48
2-4-2)فرایند آگاهی سرمایه گذاری…………………………………………………………………………………………….50
2-4-3)دوره سرمایه گذاری………………………………………………………………………………………………………..50
2-4-4)روشهای سرمایه گذاری…………………………………………………………………………………………………..51
2-4-5)ریسک سرمایه گذاری…………………………………………………………………………………………………….52
2-4-6)محتوای اطلاعاتی اعلان سود…………………………………………………………………………………………..52
2-5) پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….54
2-5-1)پیشینه تحقیقات خارجی………………………………………………………………………………………………….54
2-5-2) پیشینه تحقیقات داخلی …………………………………………………………………………………………………58
فصل سوم :روش اجرای تحقیق
3-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………..64
3-2) روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………64
3-3) جامعه و نمونه آماری………………………………………………………………………………………………………..65
3-4) نمونه آماری و شیوه آماری…………………………………………………………………………………………………65
3-5) روش و ابزار گردآوری داده های تحقیق……………………………………………………………………………….65
3-6) روایی و پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………66
3-6-1) روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………66

 

3-6-2) پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………66
3-7) روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………………..67
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
4-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………70
4-2) آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………….70
4-2-1) توصیف متغیرهای جمعیت شناختی پاسخ دهندگان…………………………………………………………..70
4-2-2) توصیف متغیر آگهی سرمایه گذاران  ………………………………………………………………………..73
4-2-3) توصیف متغیر اعتماد سرمایه گذاران………………………………………………………………………….74
4-2-4) توصیف متغیر بهره وری شرکتها……………………………………………………………………………….75
4-3) بررسی نرمال بودن متغییرها …………………………………………………………………………………………76
4-4)آمار استنباطی   ……………………………………………………………………………………………………………77
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………..80
5-2)بررسی نتایج تحقیق……………………………………………………………………………………………………..80
5-2-1) نتایج آمار توصیفی………………………………………………………………………………………………….80
5-2-2)  نتایج آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………..81
5-3) پیشنهادات بر مبنای یافته های تحقیق…………………………………………………………………………….82
5-4) پیشنهادات برای تحقیقات آتی………………………………………………………………………………………82
5-5) محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………..82
منابع و مآخذ

یک مطلب دیگر :

پیوست 1  …………………………………………………………………………………………………………………………..89
پیوست2……………………………………………………………………………………………………………………………..95
فهرست جداول

جدول 2-1) سیر تحول اعتماد ……………………………………………………………………………………………..34
جدول 2-2) تعاریف اعتماد………………………………………………………………………………………………….36
جدول 3-1) سوالات پرسشنامه به تفکیک هر متغییر…………………………………………………………………66
جدول 3-2) میزان آلفای کرونباخ پرسشنامه…………………………………………………………………………….67
جدول 4-1) توصیف متغیر جنسیت……………………………………………………………………………………….70
جدول 4-2) توصیف متغیرتحصیلات…………………………………………………………………………………….71
جدول 4-3) توصیف متغیر سن…………………………………………………………………………………………….72
جدول 4-4) توصیف متغیرآگاهی سرمایه گذاران……………………………………………………………………..73
جدول 4-5) توصیف متغیراعتماد سرمایه گذاران………………………………………………………………………..74
جدول 4-6) توصیف متغیر بهره وری شرکتها…………………………………………………………………………….75
جدول 4-7) نتایج آزمون کولموگراف-اسمیرنوف………………………………………………………………………76
جدول 4-8) ضریب همبستگی آگاهی سرمایه گذاران و بهره وری شرکت ها…………………………………77
جدول 4-9) ضریب همبستگی اعتماد سرمایه گذاران و بهره وری شرکت ها…………………………………78
فهرست نمودار

نمودار 2-1) رویکردهای ارزیابی عملکرد…………………………………………………………………………………..30
نمودار 4-1) نمودار دایره ای جنسیت…………………………………………………………………………………………71
نمودار 4-2) نمودار میله ای تحصیلات……………………………………………………………………………………….72
نمودار 4-3) نمودار میله ای سن………………………………………………………………………………………………..73
نمودار 4-4) نمودار هیستوگرام آگاهی سرمایه گذاران…………………………………………………………………..74
نمودار 4-5) نمودار هیستوگرام اعتماد سرمایه گذاران…………………………………………………………………..75
نمودار 4-6) نمودار هیستوگرام بهره وری شرکتها………………………………………………………………………..76
فهرست اشکال

شکل 1-1) مدل مفهومی تحقیق…………………………………………………………………………………………………6
شکل 2-1) فرایند اعتماد درون سازمانی…………………………………………………………………………………….43
شکل 2-2) ابعاد اعتماد …………………………………………………………………………………………………………..44

چکیده:
هدف این تحقیق بررسی  رابطه آگاهی و اعتماد سرمایه گذاران  با  بهره وری شرکت های خودرو سازی بورس اوراق بهادار تهران،(ایران خودرو سایپا) است. لذا این سوال مطرح می شود که آیا بین آگاهی و اعتماد  سرمایه گذاران و بهره وری شرکت ها رابطه معنا داری وجود دارد؟
فرضیه های تحقیق عبارتست ازالف) بین آگاهی سرمایه گذاران و بهره وری شرکت ها رابطه معنا داری وجود دارد. و ب) بین اعتماد سرمایه گذاران و بهره وری شرکت ها رابطه معنا داری وجود دارد.
جامعه آماری  تحقیق سرمایه گذاران شرکت های خودرو سازی بورس اوراق بهادار تهران ،(ایران خودرو وسایپا)می باشدکه تعداد آن نامحدود  است.نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان برای هر 384 نفر بود. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع کاربردی و از نظر شیوه گرد آوری اطلاعات ، تحقیقی توصیفی و از نوع همبستگی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه با مقیاس لیکرت است.روش گردآوری اطلاعات میدانی، ابزار تحقیق پرسشنامه  و روش تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون انجام گرفت. روایی تحقیق با استفاده از روایی محتوا از طریق اساتید محترم و خبرگان مورد سنجش قرار گرفت. پایایی تحقیق نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ سنجیده شد که میزان آلفای بالاتر از  70/0  است. نتایج تحقیق نشان داد که بین آگاهی سرمایه گذاران و بهره وری شرکت ها رابطه معنا داری وجود دارد. همچنین بین اعتماد سرمایه گذاران و بهره وری شرکت ها رابطه معنا داری وجود دارد.

کلمات کلیدی: رابطه آگاهی سرمایه گذاران ، اعتماد سرمایه گذاران ، بهره وری شرکت های خودرو سازی

فصل اول

1-3-1-هدف کلی ………………………………………………………………………………………………  5

1-3-2-اهداف جزئی …………………………………………………………………………………………..  6

1-4-سؤالات تحقیق ……………………………………………………………………………………………  6

1-4-1-سئوال اصلی ……………………………………………………………………………………………  6

1-4-2-سئوالات فرعی ………………………………………………………………………………………..  6

1-5-فرضیه‏های تحقیق ………………………………………………………………………………………..  6

1-5-1-فرضیه اصلی …………………………………………………………………………………………..  6

1-5-2-فرضیه های فرعی …………………………………………………………………………………….  6

1-6-تعریف متغیرها ……………………………………………………………………………………………  7

1-6-1-انگیزش پیشرفت  …………………………………………………………………………………….  7

1-6-2-سبک های اسنادی  …………………………………………………………………………………..  7

1-6-3-خودکارآمدی تحصیلی  ……………………………………………………………………………..  7

1-6-4-انگیزش تحصیلی ……………………………………………………………………………………..  8

فصل دوم:ادبیات تحقیق

2-1-مبانی نظری تحقیق ………………………………………………………………………………………. 10

2-1-1-انگیزش پیشرفت تحصیلی ………………………………………………………………………….  10

2-1-2-پیشرفت …………………………………………………………………………………………………  11

2-1-3-اهداف پیشرفت ……………………………………………………………………………………….  12

2-1-4-منشا نیاز به پیشرفت …………………………………………………………………………………  12

2-1-5-مدل پیشرفت اتكینسون ……………………………………………………………………………..  15

2-1-6-نظریه مک کللند ……………………………………………………………………………………….  16

2-1-7-انگیزه پیشرفت ………………………………………………………………………………………..  16

2-1-8-زمینه اجتماعی انگیزه پیشرفت ……………………………………………………………………..  17

2-1-9-ویژگی های دانش آموزان دارای انگیزش پیشرفت ……………………………………………  18

2-1-10-نظریه های انگیزشی ………………………………………………………………………………..  19

2-1-10-1-جان اتکینسون ……………………………………………………………………………………  19

2-1-10-2-ویکتور وروم ……………………………………………………………………………………..  19

2-1-10-3-کمپبل و پریچارد ………………………………………………………………………………..  19

2-1-10-4-وین ماندی و همکارانش ………………………………………………………………………  19

2-1-10-5-بیریل سان و استانیر ……………………………………………………………………………..  19

2-1-10-6-میسکل ……………………………………………………………………………………………..  20

2-1-10-7-فروید ………………………………………………………………………………………………  20

2-1-11-انگیزش هدف است یا وسیله …………………………………………………………………….  20

2-1-12-عوامل موثر بر انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ……………………………………  21

2-1-13-ارتباط انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی …………………………………………………..  24

2-1-14-ویژگی دانش آموزان دارای انگیزه پیشرفت بالا ………………………………………………  24

2-1-15-راه كارهای ایجاد انگیزه در دانش آموزان و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی …………….  26

2-1-16-آموزش انگیزه پیشرفت …………………………………………………………………………….  29

2-1-17-خود کار آمدی ……………………………………………………………………………………….  30

2-1-18-نظریه های خودكارآمدی …………………………………………………………………………..  32

2-1-19-عوامل موثر بر خودكارآمدی ………………………………………………………………………  34

2-1-20-وراثت ………………………………………………………………………………………………..  37

2-1-21-موقعیت ……………………………………………………………………………………………….  38

2-1-22-زمان ……………………………………………………………………………………………………  39

2-1-23-ابعاد خودکارآمدی …………………………………………………………………………………..  40

2-1-24-سبک های اسنادی …………………………………………………………………………………..  42

2-1-25-منابع کنترل  …………………………………………………………………………………………..  43

2-1-26-جریان نسبت دادن ………………………………………………………………………………….  45

2-1-27-پیشایندهای استنباطهای علی ………………………………………………………………………  45

2-1-28-خواص استنباطهای علی ……………………………………………………………………………  47

2-1-29-تاثیر تراکمی نسبت دادن ها بر موفقیت و شکست ………………………………………….  49

2-2-پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………  50

فصل سوم:روش شناسی تحقیق

3-1-روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………  56

3-2-جامعه آماری ،نمونه آماری  و روش نمونه گیری ………………………………………………….  56

3-3-روش و ابزار جمع آوری  اطلاعات ………………………………………………………………….  56

3-4-روایی ……………………………………………………………………………………………………….  58

3-5-پایایی ……………………………………………………………………………………………………….  58

3-6-روشهای  تجزیه  و تحلیل  اطلاعات ………………………………………………………………..  59

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها

4-1-مقدمه ………………………………………………………………………………………………………..  61

4-2-توصیف داده های پژوهشی …………………………………………………………………………….  61

4-2-1-توصیف نمونه تحقیق بر حسب جنسیت …………………………………………………………  61

4-2-2-توصیف نمونه تحقیق بر حسب پایه تحصیلی ………………………………………………….  62

4-3-آزمون فرضیه ها …………………………………………………………………………………………..  62

4-3-1-آزمون فرضیه های اول و دوم و سوم …………………………………………………………….  62

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1-مقدمه ………………………………………………………………………………………………………..  67

 

5-2-نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………..  67

5-3-پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………….  69

5-3-2-پیشنهادات پژوهشی ………………………………………………………………………………….  69

5-4-محدودیت های تحقیق ………………………………………………………………………………….  70

فهرست منابع و مآخذ ………………………………………………………………………………………….  71

منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………  71

منابع لاتین ………………………………………………………………………………………………………..  72

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………  73

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                              صفحه

جدول شماره1:توزیع فراوانی و درصد نمونه تحقیق بر حسب جنسیت …………………………….  61

جدول شماره2:توزیع فراوانی و درصد نمونه تحقیق بر حسب پایه تحصیلی………………………. 62

جدول شماره3:نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون در خصوص متغیرهای فرضیه اول و……. 63

جدول شماره4:خلاصه مدل ……………………………………………………………………………………  63

جدول شماره5:نتایج تحلیل واریانس ………………………………………………………………………..  64

جدول شماره6:ضرائب معادله رگرسیونی همزمان ………………………………………………………..  65

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                        صفحه

نمودار شماره1:نمودار توصیف نمونه تحقیق بر حسب جنسیت ……………………………………….  61

نمودار شماره2:نمودار توصیف نمونه تحقیق بر حسب پایه تحصیلی …………………………………  62

چکیده

این پایان نامه با عنوان بررسی رابطه بین انگیزه پیشرفت، سبک های اسنادی و خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آبادانجام شد.فرضیه‏های تحقیق عبارتند از: فرضیه اصلی: بین انگیزه پیشرفت، سبک های اسنادی و خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد.و فرضیه های فرعی:1- بین انگیزه پیشرفت با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد.2- بین سبک های اسنادی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد.3– بین خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد. روش این تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد.جامعه آماری پژوهش متشکل از کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهرستان حاجی آباد است. این دانش آموزان مطابق اعلام مدیریت آموزش و پرورش شهرستان حاجی آباد 3361 نفر اعلام شده است. 

یک مطلب دیگر :

تعاریف فرسودگی شغلی:/پایان نامه درباره فرسودگی شغلی

 به منظور تعیین حجم نمونه از جدول مورگان استفاده شد و حجم نمونه تعداد 346 نفر تعیین شد و روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای می باشد.داده های مورد نیاز این پژوهش از طریق پرسشنامه پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس، پرسشنامه سبک های اسنادی(ASQ )، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی و پرسشنامه انگیزش تحصیلی گردآوری شد .

روشهای آماری مورد استفاده در این تحقیق شامل آمار توصیفی (درصد،فراوانی،میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری به روش گام به گام) می باشد.

نتایج تحقیق نشان داد که:1-بین انگیزه پیشرفت با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد2-بین انگیزه پیشرفت با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد3-بین خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد.

 

مقدمه

نیاز به پیشرفت یکی از نخستین انگیزه هایی است که به تفصیل مورد مطالعه قرار گرفته است (مک کلند، اتکینسون، کلارک، لاول،1953).باتل معتقد است که انگیزش تحصیلی عبارتست از گرایش همه جانبه به ارزیابی عملکرد خود با توجه به عالی ترین معیارها،تلاش برای موفقیت در عملکرد و برخورداری از لذتی که با موفقیت در عملکرد همراه است.دانش آموزان از سطوح متفاوتی  از انگیزه تحصیلی برخوردارند،به همین علت در زندگی خود به شیوه های کاملا متفاوتی رفتار می کنند.به عنوان نمونه اشخاصی که از نظر نیاز به پیشرفت در سطح بالایی قرار دارند نسبت به افرادی که که نیاز به پیشرفت ضعیف تری دارند بیشتر متمایل به تحصیلات دانشگاهی ،کسب نمره های بالاتر و فعالیت های فوق برنامه هستند (اتکینسون،1980).

از مفهوم سبک های اسنادی یا سبک تبیینی برای مشخص کردن انواع تبیین هایی استفاده می شود که افراد معمولا در مواجهه با یک رویداد به کار می گیرند (بریجز،2001).عوامل علی رفتار را اسناد می گویند و بر این اساس ،رفتار دیگران را به عوامل یا ویژگی های شخصی پایدار (به اصطلاح عوامل غیر موقعیتی) و یا به جنبه هایی از موقعیت اجتماعی آنان اسناد می دهند (پتری،1996)

بندورا خود کارآمدی را دریافت و داوری فرد درباره مهارت ها و توانمندیهای خود برای انجام کارهایی که در موقعیت های ویژه بدان ها نیاز است،تعریف می کند.از سوی دیگر خودکارآمدی زمانی بر کارکرد تاثیر می گذارد که شخص مهارت های لازم برای انجام کار ویژه را دارا باشد و برای انجام آن کار به اندازه کافی برانگیخته شود (پاجارس،1996)

در این تحقیق رابطه بین انگیزه پیشرفت،سبک های اسنادی و خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان حاجی آباد بررسی می شود.

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1-تعریف و بیان مساله

انگیزش، پدیده ای است ذاتی كه تحت تأثیر چهار عامل، یعنی، موقعیت (محیط و محر كهای بیرونی)، مزاج (حالت و وضعیت درونی ارگانیزم)، هدف (هدف رفتار، منظور و گرایش)و ابزار (ابزار دستیابی به هدف) قرار دارد. انسان ها برای دستیابی به اهداف، نیازها و غرایز خود انگیزش لازم را كسب می نمایند. در خصوص دانش آموزان، انگیزش تحصیلی، از اهمیت خاصی برخوردار است. با انگیزش، دانش آموزان تحرك لازم را برای به پایان رساندن موفقیت آمیز یك تكلیف، رسیدن به هدف یا دستیابی به درجه معینی از شایستگی در كار خود دنبال می كنند تا بالاخره بتوانند موفقیت لازم را در امر یادگیری و پیشرفت تحصیلی كسب نمایند (محمدی، 1386).

در روان شناسی، انگیزش، به شروع، جهت، شدت و مقاومت رفتار اطلاق می شود (گین،1995). انگیزش یک وضعیت پویا و موقتی است که بایستی از شخصیت یا هیجان تفکیک گردد. انگیزش، تمایل و علاقه به انجام چیزی است. یک شخص با انگیزه می تواند برخوردار از اهداف کوتاه مدت و یا بلند مدت باشد. شخصیت به صفات و خصوصیات با دوام تر افراد (مثل کم رویی، برونگرایی، هشیاری و …) نسبت داده می شود؛ همچنین بر خلاف انگیزش، هیجان معطوف به حالت های گذراست (مثل خشم، اندوه، شادی و …) که فوراً منجر به رفتار نمی شود (هاشمی ، 1389).

مک کللند و همکاران (1961) بیش از سایرین مفهوم انگیزه پیشرفت را مورد بررسی قرار داده اند. از نظر آنها، انگیزش پیشرفت زمانی مطرح می شود که شخص در فعالیت خود معیار ممتازی را الگو قرار دهد و در پی موفقیت باشد. تحقیقات نشان می دهد که هر چه شدت انگیزش پیشرفت بیشتر باشد به همان اندازه موفقیت فرد افزایش خواهد یافت (به نقل از امیرافشاری،1380). به عبارت دیگر، انگیزش پیشرفت تحصیلی، تمایل فراگیر است، به آن كه كاری را در قلمرو خاصی به خوبی انجام دهد و عملكردش را بطور خودجوش ارزیابی كند.

همچنین انگیزه پیشرفت تحصیلی به عنوان یکی از پیش نیازهای اساسی یادگیری در نظر گرفته می‌شود. انگیزش پیشرفت تأثیر فراوانی بر عملکرد افراد دارد. به اعتقاد بسیاری از روان شناسان و مربیان همانند بلوم و واینر (1972) یکی از عوامل اساسی پیشرفت در کلاس درس عامل انگیزش است و اغلب مربیان به احتمال قوی با نظر بیوگلسکی موافقند که انگیزش عامل اساسی پیشرفت تحصیلی می باشد (به نقل از امیر افشاری، 1380).انگیزه‌ی پیشرفت تحصیلی باعث تأثیرگذاری بر شیوه اجرای یک تکلیف درسی و نشان دادن تمایلات شایستگی یادگیری می شود (هاراکیویز، بارون، کارترز، لتو و الیوت،1997).

پژوهش های فراوانی عوامل مرتبط با انگیزش تحصیلی را مورد بررسی قرار داده اند؛ اما این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش اساسی است که آیا بین انگیزه پیشرفت، سبک های اسنادی و خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد رابطه وجود دارد یا خیر؟

1-2-اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

انگیزش به دلیل نقش حیاتی آن، در یادگیری دانش آموزان، یکی از موضوعات مورد علاقه روان شناسان است. به نظر آرموند (2003) انگیزش در آموزش، دارای تأثیراتی بر روی شیوه یادگیری موضوعات توسط دانش آموزان می باشد. این تأثیرات عبارتند از: 1- هدایت رفتار به سمت اهداف خاص، 2- افزایش تلاش و انرژی، 3- افزایش فعالیت و پافشاری در انجام آن، 4- تقویت فرایندهای شناختی، 5- تعیین پیامدهای تقویت کننده، و6- بهبود عملکرد.

امروزه عدم وجود علاقه و انگیزش دربین دانش آموزان دوره متوسطه یکی از معضلاتی است که دست اندرکاران مسائل آموزشی در تعلیم و تربیت با آن  مواجه هستند. شاید بتوان گفت، افت سطح علمی یا تحصیلی موجود در مدارس و رخوت و سستی که در حال حاضر کیفیت و کمیت تعلیم و تربیت جامعه را تهدید می کند از پیامدهای این مسئله است (امیرافشاری،1380).

شناسایی عوامل مرتبط با انگیزش تحصیلی دانش آموزان می تواند چشم انداز مناسبی را پیش روی دبیران و مربیان آموزشی، مدیران مدارس و دیگر برنامه ریزان آموزشی قرار دهد و کیفیت سطح یادگیری در مراکز آموزشی را بالا برد.

1-3-اهداف تحقیق

1-3-1-هدف کلی

– تعیین رابطه بین انگیزه پیشرفت، سبک های اسنادی و خودکارآمدی تحصیلی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهرستان حاجی آباد.

1-3-2-اهداف جزئی

1-5-تعاریف واصطلاحات………………………………………………………………………………………………………………………………..11

1-5-1- تعاریف مفهومی…………………………………………………………………………………………………………………………………11

1-5-2- تعاریف عملیاتی…………………………………………………………………………………………………………………………………12

فصل دوم: پیشینه پژوهش

2-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………14

2-2- مفاهیم نظری رضایت زناشویی……………………………………………………………………………………………………………..15

2-3- رضایت زناشویی…………………………………………………………………………………………………………………………………….17

2-4-عوامل تاثیرگذاربر رضایتمندی زناشویی…………………………………………………………………………………………………19

2-5-عوامل توفیق وحفظ زناشویی…………………………………………………………………………………………………………………24

2-6-ارتباط جنسی ورضایت زناشویی…………………………………………………………………………………………………………….25

2-7-ارتباط جنسی………………………………………………………………………………………………………………………………………….27

2-8-نقش های جنسیتی………………………………………………………………………………………………………………………………..28

2-9-رابطه جنسی:یک رخداد جسمی…………………………………………………………………………………………………………….29

2-10-رابطه جنسی یک رخداد روان شناختی……………………………………………………………………………………………….30

2-11-مولفه های جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………..30

2-11-1-حرمت جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………….30

2-11-2-اشتغال ذهنی جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………31

2-11-3-آگاهی جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………….31

2 -11-4-قاطعیت جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………32

2-11-5-کنترل جنسی بیرونی…………………………………………………………………………………………………………………………33

2-11-6-رضایت جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………….34

2-11-7-انگیزش جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………..35

2-11-8-اضطراب جنسی………………………………………………………………………………………………………………………………….36

2-11-9-کنترل جنسی درونی………………………………………………………………………………………………………………………….36

2-11-10-نظارت جنسی…………………………………………………………………………………………………………………………………..36

2-11-11-ترس از رابطه جنسی ………………………………………………………………………………………………………………………36

2-11-12-افسردگی جنسی………………………………………………………………………………………………………………………………37

2-12-نظریه ها و مفاهیم …………………………………………………………………………………………………………………………………37

2-12-1-نظریه فمینیستی………………………………………………………………………………………………………………………………. 37

2-12-2-نظریه فروید………………………………………………………………………………………………………………………………………..38

2-12-3-نظریه اریک فروم………………………………………………………………………………………………………………………………..39

2-12-4-نظریه فرانکل……………………………………………………………………………………………………………………………………….41

2-12-5-نظریه مزلو…………………………………………………………………………………………………………………………………………..41

2-12-6-نظریه پرلز ………………………………………………………………………………………………………………………………………….42

2-12-7-نظریه هورنای ……………………………………………………………………………………………………………………………………42

2-12-8-نظریه رشدشناختی …………………………………………………………………………………………………………………………..43

2-12-9-نظریه یادگیری اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………43

2-12-10-دیدگاه اسلام …………………………………………………………………………………………………………………………………..44

2-12-11-نظریه وابس……………………………………………………………………………………………………………………………………..45

2-12-12-دیدگاه اریکسون………………………………………………………………………………………………………………………………46

2-12-13-دیدگاه آلفرد آدلر…………………………………………………………………………………………………………………………….46

2-12-14-نظریه میشل ……………………………………………………………………………………………………………………………………47

2-12-15-نظریه سربین……………………………………………………………………………………………………………………………………47

2-13-عوامل موثر بر نارضایتی جنسی در زندگی زناشویی……………………………………………………………………………..48

2-14-ارتباط ومهارتهای ارتباطی……………………………………………………………………………………………………………………..51

2-15-انواع ارتباط…………………………………………………………………………………………………………………………………………….53

2-16-محتوی کلام (موضوع گفتگو)……………………………………………………………………………………………………………….53

2-17-موانع ارتباط مؤثر………………………………………………………………………………………………………………………………….53

2-18-مفاهیم نظری ارتباط……………………………………………………………………………………………………………………………54

2-19-مهارتهای ارتباطی…………………………………………………………………………………………………………………………………55

2-20-مهارتهای ارتباطی ورضایت زناشویی…………………………………………………………………………………………………..57

2-21-پیشینه تحقیقاتی در خصوص ارتباط بین متغیرهای پژوهش…………………………………………………………..61

2-22-فر ضیه ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………66

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-طرح پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………70

 

3-2-جامعه ونمونه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………..70

3-2-1-جامعه……………………………………………………………………………………………………………………………………………….70

3-2-2-نمونه آماری……………………………………………………………………………………………………………………………………..70

3-3-داده های جمعیت شناختی پژوهش…………………………………………………………………………………………………….71

3-4-ابزار پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………….73

3-4-1-پرسشنامه رضایت زناشویی……………………………………………………………………………………………………………..73

3-4-2-پایایی پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ ………………………………………………………………………………………73

3-4-3-مقیاس مهارتهای ارتباطی………………………………………………………………………………………………………………..74

3-4-4-پایایی مقیاس مهارتهای ارتباطی…………………………………………………………………………………………………….75

3-4-5-پرسشنامه چندوجهی مسائل جنسی ……………………………………………………………………………………………..75

3-4-6-پایایی پرسشنامه چندوجهی جنسی ………………………………………………………………………………………………76

3-5-نحوه اجرا:……………………………………………………………………………………………………………………………………………..77

3-6-تجزیه وتحلیل داده‌ها……………………………………………………………………………………………………………………………77

 

فصل چهارم: یافته های تحقیق

4-1- یافته های توصیفی متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………………………………….79

4-2 – ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش……………………………………………………………………………………………..81

4-3-  بررسی یافته های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………84

فصل پنجم:   نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1-خلاصه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………99

5-2-بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………..100

5-3 جمع بندی و نتیجه گیری نهایی……………………………………………………………………………………………………….113

5-4-محدودیات………………………………………………………………………………………………………………………………………….114

5-5-پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………………….114

پیوست ها

پیوست-الف: پرسشنامه مهارتهای ارتباطی………………………………………………………………………………………………..117

پیوست-ب: پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ …………………………………………………………………………………………121

پیوست-ج: پرسشنامه چند وجهی مسائل جنسی……………………………………………………………………………………125

منابع

 

یک مطلب دیگر :

منابع فارسی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….135

منابع لاتین …………………………………………………………………………………………………………………………………………………145

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………..149

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                      صفحه

جدول 3-1: فراوانی، درصد و درصد تراكمی پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات ………………………..71

جدول 3-2: فراوانی، درصد و درصد تراكمی پاسخگویان بر اساس شغل …………………………………………..71

جدول 3-3: فراوانی، درصد و درصد تراكمی پاسخگویان بر اساس تعداد فرزندان …………………………….72

جدول 3-4- توصیف سن و مدت زمان ازدواج پاسخگویان ………………………………………………………………..72

جدول 4-1: میانگین و انحراف استاندارد مهارتهای ارتباطی ……………………………………………………………..79

جدول 4-2: میانگین و انحراف استاندارد مسائل جنسی ……………………………………………………………………80

جدول 4-3: میانگین و انحراف استاندارد رضایت زناشویی ………………………………………………………………..81

جدول 4-4: ماتریس همبستگی متغیرهای مهارت های ارتباطی با رضایت زناشویی ……………………….82

جدول 4-5: ماتریس همبستگی متغیرهای مسائل جنسی با رضایت زناشویی …………………………………83

جدول4-6 . رگرسیون خطی ساده رضایت زناشویی روی مهارت های ارتباطی زنان متأهل ………………84

جدول 4-7: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی نمره‌ی كلی رضایت زناشویی از روی
مهارتهای ارتباطی ……………………………………………………………………………………………………………………………….85

جدول 4-8: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد رضایت زناشویی از روی مهارتهای
ارتباطی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..86

جدول 4-9: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد ارتباطات از روی مهارتهای ارتباطی ……87

جدول 4-10: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد حل تعارض از روی مهارتهای
ارتباطی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 88

جدول 4-11: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد تحریف آرمانی از روی مهارتهای
ارتباطی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..89

جدول 4-12: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی نمره‌ی كلی رضایت زناشویی از روی مسائل جنسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….90

جدول 4-13: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد رضایت زناشویی از روی مسائل
جنسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..92

جدول 4-14: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد ارتباطات از روی مسائل جنسی ………..93

جدول 4-15: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد حل تعارض از روی مسائل جنسی ……94

جدول 4-16: رگرسیون با ورود همزمان برای پیش‌بینی بُعد تحریف آرمانی از روی مسائل جنسی .95

جدول 4-17: رگرسیون قدم به قدم برای پیش‌بینی رضایت زناشویی از روی مهارتهای ارتباطی و مسائل جنسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………96

 

رابطه بین  مؤلفه‌های جنسی و مهارت‌های ارتباطی با رضایت زناشویی

در زنان متأهل شهر گچساران

به وسیله ی: مرضیه حسینی

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی رابطه بین  مولفه های جنسی و مهارتهای ارتباطی بارضایت زناشویی درزنان متاهل انجام گرفت. تحقیق حاضر از نوع همبستگی جامعه مورد نظر کلیه ی زنان (زنان متاهل) شهرگچساران و تعداد نمونه مورد نظر200 نفراز آنهایی که به مراکز مشاوره مراجعه و تمایل به همکاری داشتند به صورت تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای  به کار رفته در این پژوهش  شامل: پرسشنامه رضایت زناشویی، مقیاس مهارتهای ارتباطی، پرسشنامه چندوجهی مسائل جنسی می باشد که بر روی آزمودنی ها اجرا شد و داده های بدست آمده به کمک نرم افزارspss  نسخه 19 و با روشهای آمار توصیفی(میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (مثل ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون ساده، رگرسیون چندگانه همزمان) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که : بین مهارت های ارتباطی و رضایت زناشویی رابطه مثبت معنادار  وجود دارد. بین مولفه های جنسی و رضایت زناشویی رابطه معنادار وجود ندارد. مسائل جنسی و مهارتهای ارتباطی پیش بینی کننده رضایت زناشویی می باشد.از بین ابعاد مهارتهای ارتباطی، تنها مهارتهای ارتباطی سخن گفتن و مهارتهای ارتباطی تفسیر و شفاف‌سازی صحبت‌های مخاطب، پیش‌بین معنی‌داری برای نمره‌ی کلی رضایت زناشویی، بودند. در نتیجه سلامت جامعه به سلامت و پویایی نظام خانواده وابسته است و سلامت و تعادل و تعالی نظام خانواده نیز به کیفیت روابط بین زن و شوهر، و رضایت زناشویی بستگی دارد.

کلمات کلیدی: مهارت های ارتباطی، مولفه های جنسی، رضایت زناشویی

 

فصل اول:

مقدمه و کلیات

 

1-1- مقدمه

ازداوج مقدس ترین و پیچیده ترین رابطه میان دو انسان از دو جنس مخالف است که ابعاد وسیع، عمیق و هدف های متعددی دارد. بی شک هیچ نابهنجاری عاطفی و اجتماعی که از تأثیر خانواده فارغ باشد وجود ندارد(دانش ؛1384).اگر جامعه ای از خانواده های سالم و متعادل برخوردار نباشد، نمی تواند ادعای سلامتی کند. خانواده هایی که در آن زن و شوهر با هم تفاهم دارند و از زندگی احساس رضایت می کنند کارکرد مناسب تری داشته و نقش خود را بهتر ایفا می کنند. رضایت زناشویی یکی از عوامی پیشرفت و دست یابی به اهداف زندگی است( بخشی و همکاران؛1386). رضایت زناشویی عبارت است از وجود یک رابطه دوستانه همراه با حس تفاهم و درک یکدیگر، وجود یک تعادل منطقی بین نیازهای مادی و معنوی زوجین . رضایت زناشویی در خانواده  مهمترین رکن سلامت روانی افراد خانواده است. (کجباف ؛ 1383).

• بازاریابی رابطه مند………………………………………………………………………………………..26
• رنسانس مفهوم بازاریابی…………………………………………………………………………………27
• خط مشی های بازاریابی مؤسسات خدماتی……………………………………………………….29
• اصل اساسی توسعه روابط………………………………………………………………………………30
• چهار کاربرد های بازاریابی رابطه مند………………………………………..………………………….

2-6     پارادایم بازاریابی رابطه مند…………………………………………………………………………….29
2-7     ابعاد فلسفه بازاریابی رابطه مند………………………………………………………………………..30
2-7-1  بعد تاکتیکی…………………………………………………………………………………………………34 
2-7-2  بعد استراتژیک…………………………………………………………………………………………….34 
2-7-3  بعد فلسفی………………………………………………………………………………………………..34 
2-8     تعریف مفهوم بازاریابی رابطه مند…………………………………………………………………….31
2-9     انواع بازاریابی رابطه مند………………………………………………………………………………..34
2-10    مزایای بازاریابی رابطه مند……………………………………………………………………………..35
2-10-1  منافع مشتریان…………………………………………………………………………………………….35
2-10-2  منافع شرکت ها………………………………………………………………………………………….35
 
 
2-11    پی بند های بازار یابی رابطه مند…………………………………………………………………..35
2-12    استراتژی بازاریابی رابطه مند………………………………………………………………………….38
2-13    اجرای بازاریابی رابطه مند از طریق مدیریت روابط با مشتری……………………………….40
2-14    عوامل ارتقای پیوستگی رابطه با مشتری……………………………………………………………41
2-14-1 پیوند های مالی……………………………………………………………………………………………41
2-14-2 پیوند های اجتماعی………………………………………………………………………………………41
2-14-3 پیوند های ساختاری……………………………………………………………………………………..42
2-15    نگاهی به مفهوم کیفیت………………………………………………………………………………….43
2-16    کیفیت خدمات…………………………………………………………………………………………….43
2-17    تعاریف کیفیت…………………………………………………………………………………………….44
2-18    مفهوم کیفیت خدمات……………………………………………………………………………………45
2-19    اهمیت کیفیت خدمات…………………………………………………………………………………..46
2-20    ویژگی های خدمات……………………………………………………………………………………..47
2-21    اجزای تشکیل دهنده کیفیت خدمات………………………………………………………………..48
2-22    تأثیر تکنولوژی بر ویژگی های خدمات……………………………………………………………51
2-23    سنجش کیفیت خدمات………………………………………………………………………………….51
2-23–1 سروکوال…………………………………………………………………………………………………… 51
2-23-2 ابعاد و مؤلفه های مدل سروکوال……………………………………………………………………51
2-24    کیفت خدمات،رضایت و وفاداری…………………………………………………………………..52
2-25    مفهوم رابطه ……………………………………………………………………………………………….53
2-26    تعریف رابطه از دو نگرش……………………………………………………………………………..53
2-26-1 نگرش رفتاری…………………………………………………………………………………………………
2-26-2 نگرش روانشناختی………………………………………………………………………………………..
2-27    اهمیت رابطه………………………………………………………………………………………………..54
2-28    بهبود بخشیدن به فرایند ارتباطات……………………………………………………………………55
2-29    تعریف کیفیت رابطه……………………………………………………………………………………..56
2-30     چرخه حیات روابط……………………………………………………………………………………..56
2-31    ابعاد کیفیت رابطه ………………………………………………………………………………………..57
2-31-1-1 رضایت مشتری………………………………………………………………………………………..58
2-31-1-2 رضایت ارتباطی………………………………………………………………………………………59
2-31-1-3 رضایت پس از خرید……………………………………………………………………………….59
2-31-2 تعهد ارتباطی………………………………………………………………………………………………59
2-31-3 اعتماد………………………………………………………………………………………………………..60
2-32    وفاداری……………………………………………………………………………………………………..61
2-32-1 وفاداری مشتری…………………………………………………………………………………………..61
2-33    تعاریف وفاداری مشتری………………………………………………………………………………..62
2-34    مزایای وفاداری مشتری………………………………………………………………………………….63
2-35    انواع وفاداری………………………………………………………………………………………………63
2-36    اصول ایجاد وفاداری…………………………………………………………………………………….64
2-37    تبلیغات دهان به دهان……………………………………………………………………………………65
2-38    رابطه بازاریابی رابطه مند  و وفاداری مشتریان…………………………………………………..66
2-39    تعریف واژه بیمه…………………………………………………………………………………………..66
2-40    سیر تحول بیمه…………………………………………………………………………………………….66
2-40-1 تاریخچه بیمه در ایران………………………………………………………………………………….66
2-41     بازاریابی رابطه مند در صنعت بیمه…………………………………………………………………67
2-42    نگاهی به وضعیت بیمه های زندگی در ایران……………………………………………………..68
2-43    بیمه کارآفرین………………………………………………………………………………………………69
2-43-1 موضوع شرکت……………………………………………………………………………………………69
2-43-2 اهداف شرکت……………………………………………………………………………………………..69
2-43-3 تعهدات بیمه کارآفرین………………………………………………………………………………….70
2-44    چشم انداز آینده بازار بیمه های  زندگی ………………………………………………………….70
2-45    پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………….70
2-45-1 تحقیقات داخلی…………………………………………………………………………………………..70
2-45-2 تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………………………71
         
فصل سوم : روش شناسائی تحقیق (متدولوژی) 
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………

• روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………..
• جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………….

• 

•  

• حجم نمونه و روش اندازه گیری…………………………………………………………………………

3-3-1 حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………….
3-3-2 روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………

• متغیر های مستقل و وابسته………………………………………………………………………………….
• ابزار جمع آوری اطلاعات ………………………………………………………………………………….

3-5-1 پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………..

• تعیین روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………….
• پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………

• روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………..

  • آزمون کولموگروف اسمیرنوف………………………………………………………………………
  • ضرورت مدل معادلات ساختاری در پژوهش حاضر………………………………………………

3-8-3  مراحل مدل معادلات ساختاری……………………………………………………………………….
 
 
فصل چهارم : تجزیه وتحلیل یافته های تحقیق  
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………

• روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………

4-2     مراحل انجام آزمون آماری………………………………………………………………………………
4-2-1آمار توصیفی………………………………………………………………………………………………….
4-2-1-1 آمار توصیفی جنسیت……………………………………………………………………………..
4-2-1-2 آمار توصیفی سن……………………………………………………………………………………
4-2-1-3 آمار توصیفی تحصیلات…………………………………………………………………………….

یک مطلب دیگر :

دانشگاه شیراز دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی پایان نامه کارشناسی ارشد رشته‌ روانشناسی گرایش فلسفه تعلیم وتربیت - دانلود پایان نامه و مقاله کارشناسی ارشد

4-2-1-4 آمار توصیفی سابقه آشنایی……………………………………………………………………….

4-2-2 آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………..
2-2-2-1 آزمون کلموگروف اسمیرنوف…………………………………………………………………….
4-2-3 تحلیل عاملی تأییدی متغیر های پژوهش……………………………………………………………..
4-2-3-1 شاخص های نکویی برازش مدل…………………………………………………………………….
4-2-4 تحلیل عاملی تأییدی……………………………………………………………………………………..
 
فصل پنجم : نتیجه گیری وپیشنهادات   
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………

• خلاصه پژوهش…………………………………………………………………………………………….
• نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………….
• پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………..

5-3-1 پیشنهادات حاصل تحقیق  ……………………………………………………………………………
5-3-2 پیشنهادات برای محققین بعدی …………………………………………………………………………
 
 
فهرست جدول ها
عنوان                                                                                                   صفحه
 

• جدول تعاریف بازاریابی رابطه مند………………………………………………………………34
• جدول مقایسه بازاریابی تهاجمی و بازاریابی تدافعی……………………………………………35
• جدول تأثیر افزایش 5% در نرخ حفظ مشتری در خالص ارزش حال مشتری…………41

2-4     جدول تعاریف کیفیت خدمت…………………………………………………………………………46
2-5     جدول ابعاد کیفیت رابطه در مطالعات مختلف……………………………………………………59
2-6     جدول تأثیر افزایش 5% در نرخ حفظ مشتری در خالص ارزش حال………………………68

• جدول مقدار آلفای کرانباخ برای متغیر های پژوهش………………………………………………
• جدول آزمون های مورد استفاده جهت آمار استنباطی ……………………………………………
• جدول فراوانی مطلق و نسبی توزیع جنسیت……………………………………………………..
• جدول فراوانی مطلق و نسبی توزیع سنی…………………………………………………………
• جدول فراوانی مطلق و نسبی توزیع تحصیلات………………………………………………
• جدول فراوانی مطلق و نسبی توزیع سابقه آشنایی…………………………………………….
• جدول نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف…………………………………………………….
• جدول آزمون ضریب همبستگی بازاریابی رابطه مند و کیفیت خدمت……………….
• جدول آزمون رگرسیون بازاریابی رابطه مند و کیفیت خدمت………………………………..
• جدول آزمون ضریب همبستگی بازاریابی رابطه مند و کیفیت رابطه……………………………
• جدول آزمون رگرسیون بازاریابی رابطه مند و کیفیت رابطه………………………………
• جدول آزمون ضریب همبستگی بازاریابی رابطه مند و وفاداری……………………………..
• جدول آزمون رگرسیون بازاریابی رابطه مند و وفاداری…………………………………….

4-13   اثر پیوند های بازاریابی رابطه مند بر کیفیت خدمت، رابطه و وفاداری مشتری…….
4-14   جدول وضعیت شرکت بیمه کار آفرین در این تحقیق…………………………………….
4-15   جدول رتبه بندی بر اساس نتایج آزمون فریدمن………………………………………………
 
فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                   صفحه

• نمودار چرخه حیات روابط و سختی طول عمر رابطه خریدار و فروشنده…………………58
• نمودار سیر تکاملی وفاداری……………………………………………………………………………63
• نمودار درصد سهم رشته های بیمه از حق بیمه تولیدی بازار بیمه کشور………………..70
• نمودار توزیع جنسیت مربوط به پاسخ دهندگان………………………………………………………
• نمودار توزیع مربوط به سن پاسخ دهندگان………………………………………………………..
• نمودار توزیع مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهندگان………………………………………
• نمودار توزیع مربوط به سابقه آشنایی پاسخ دهندگان……………………………………………….

 
فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                   صفحه

• شکل تأثیر وجود آهنربا بر حوزه های مغناطیسی جسم مغناطیسی…………………………28
• شکل بازاریابی در صنایع خدماتی…………………………………………………………..…….29
• شکل عوامل مؤثر بر ضرورت توسعه روابط با مشتری……………………………………..31
• شکل تفاوت بازاریابی رابطه مند و معامله ای…………………………………………………….

2-2- تعریف کیفیت                                                                          22
3-2- اهمیت خدمت و کیفیت                                                               24
4-2- کیفیت – تفاوتهای بین بخش تولید و خدمات                                     25
5-2- موانع پیش روی دستیابی به بهبود کیفیت خدمات                                  26
6-2- ملزومات دستیابی به کیفیت خدمات                                                 27
7-2- اندازه گیری کیفیت خدمات                                                           28
8-2- اندازه گیری های کیفیت                                                               29
9-2- مدل های مفهومی کیفیت خدمت                                                     32
10-2- مدل های اندازه گیری کیفیت خدمت                                              49
11-2- کیفیت خدمت ، دنیای تجارت و قصد خرید                                     40
12-2- آگاهی از قیمت                                                                      40
13-2- تعریف آگاهی از قیمت                                                             41
14-2- ابعاد مختلف قیمت                                                                  41
15-2- اطلاعات قیمتی                                                                      42
16-2- حساسیت پرستیژ                                                                     43
17-2- آگاهی قیمتی                                                                         44
18-2- آگاهی از ارزش                                                                      45
19-2- مطالعات صورت گرفته در ارتباط با قیمت و کیفیت                             46
20-2- تصویر برند                                                                           49
21-2- جنبه های مختلف تصویر                                                           49
22-2- تعریف تصویر برند / محصول و فرایند های مرتبط به آن                       51
23-2- ابعاد تصویر                                                                           52
24-2- تعاریف  مختلف تصویر برند / محصول با تاکیدهای مختلف                   53
25-2- تاثیر تصویر برند بر قصد خرید و کاهش ریسک درک شده                     54
26-2- تصویر فروشگاه                                                                      55
27-2- تصویر                                                                                 55
28-2- انواع تصویر                                                                          56
29-2- اجزاء تصویر                                                                         57
30-2- تعاریف و مفاهیم تصویر فروشگاه                                                 58
31-2- اهمیت تصویر فروشگاه                                                             59
32-2- ابعاد تصویر فروشگاه                                                                60
33-2- ریسك درک شده                                                                    61
34-2- مفهوم درک شده                                                                     61
35-2- انواع ریسك های درک شده از دیدگاه  تارپی، پیتر و روسلیوس               62

 

36-2- عوامل موثر بر ریسک درک شده                                                   63
37-2- راهبرد های کاهش درک شده                                                       64
38-2- پیشینه تحقیق                                                                         65
39-2- مدل مفهومی تحقیق                                                                  68
40-2- جمع بندی فصل دوم                                                                69
فصل سوم: روش تحقیق
1-3 مقدمه                                                                                     71
2-3- موضوع تحقیق                                                                         71
3-3- روش تحقیق                                                                           71
4-3- جامعه آماری                                                                           72
5-3- نمونه آماری                                                                            72
6-3- روش نمونه گیری                                                                      73
7-3- ابزار تحقیق                                                                             74
8-3- روایی و پایایی تحقیق                                                                 76
1-8-3- روایی پرسش نامه                                                                  76
2-8-3- پایایی پرسشنامه                                                                    77
9-3- روش گردآوری داده ها                                                               78
10-3- آزمون های آماری مورد استفاده                                                    79
11-3- تجزیه و تحلیل عاملی تاییدی                                                      79
12-3- مدل معادلات ساختاری                                                             80
13-3- جمع بندی فصل سوم                                                               80
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها
1-4 مقدمه                                                                                     82
2-4- تجزیه و تحلیل آمار توصیفی                                                         82
1-2-4- جنسیت                                                                             82
2-2-4- وضعیت سنی                                                                       83
3-2-4- وضعیت تحصیلات                                                                84
3-4-  وضعیت متغیرهای تحقیق                                                            84
1-3-4- وضعیت متغیر کیفیت خدمات                                                    85

یک مطلب دیگر :

2-3-4- وضعیت متغیر تصویر فروشگاه                                                   86
3-3-4- وضعیت متغیر تصویر برند فروشگاهی                                           87
4-3-4- وضعیت متغیر ریسک درک شده                                                 88
5-3-4- وضعیت متغیر آگاهی از قیمت                                                    89
6-3-4- وضعیت متغیر قصد خرید                                                         90
4-4- آزمون فرضیات تحقیق                                                                91
1-4-4- تحلیل عاملی تاییدی                                                               91
2-4-4- مدل اندازه گیری مرتبه اول متغیرهای برونزای تحقیق                          92
3-4-4- مدل اندازه گیری مرتبه دوم متغیرهای  برونزای تحقیق                         93
4-4-4- مدل اندازه گیری مرتبه اول متغیرهای  درونزای  تحقیق                        95
5-4-4- مدل اندازه گیری مرتبه دوم متغیرهای  درونزای  تحقیق                       97
5-4- مدل معادلات ساختاری                                                               100
6-4- آزمون فرضیات                                                                        100
7-4- آزمون برازندگی مدل                                                                  105
8-4- جمع بندی فصل چهارم                                                               106

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
1-5 مقدمه                                                                                     109
2-5- خلاصه نتایج تحقیق                                                                   109
3-5- بحث و نتیجه گیری                                                                   110
4-5- پیشنهادات کاربردی                                                                   114
5-5- پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی                                                     115
6-5- موانع و محدودیت های تحقیق                                                       115
7-5- جمع بندی فصل                                                                       116
پیوست ها
پرسشنامه

فهرست جداول
جدول 1-2 اندازه گیری های کیفیت خدمت                                                          32
جدول 1-3 نحوه توزیع و جمع آوری پرسش نامه                                       74
جدول 2-3 نحوه ارزش گذاری سوالات پرسش نامه                                     75
جدول 3-3 ضرایب آلفای کرونباخ تک تک متغیرها و ابعاد                             78
جدول 1-4 توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت                            82
جدول 2-4 توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب گروه سنی                         83
جدول 3-4 توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب وضعیت تحصیلی                84
جدول4-4 آماره های یک نمونه ای متغیر کیفیت خدمات                                86
جدول 5-4 آزمون یک نمونه ای متغیر کیفیت خدمات                                   86
جدول6-4 آماره های یک نمونه ای متغیر تصویر فروشگاه                               87
جدول7-4 آزمون یک نمونه ای متغیر تصویر فروشگاه                                   87
جدول8-4 آماره های یک نمونه ای متغیر تصویر برند فروشگاهی                      88
جدول9-4 آزمون یک نمونه ای متغیر تصویر برند فروشگاهی                           88
جدول10-4 آماره های یک نمونه ای متغیر ریسک درک شده                           89
جدول11-4 آزمون یک نمونه ای متغیر ریسک درک شده                               89
جدول12-4 آماره های یک نمونه ای متغیر آگاهی از قیمت                             90
جدول13-4 آزمون یک نمونه ای متغیر آگاهی از قیمت                                 90
جدول14-4 آماره های یک نمونه ای متغیر قصد خرید                                  91
جدول15-4 آزمون یک نمونه ای متغیر قصد خرید                                       91
جدول 16-4 نتایج فرضیات تحقیق                                                        104
جدول 17-4 شاخص های برازش                                                         106
جدول1-5 رد یا تایید شدن فرضیات تحقیق                                              110

فهرست اشکال
شکل 1-1 مدل مفهومی                                                                  11
شکل 1-2 مدل اندازه گیری کیفیت پاراسورامان و همکاران                          33
شکل2-2 مدل ارائه شده توسط مور                                                    36
شکل 3-2 مدل هایوود و فارمر                                                         36
شکل 4-2 مدل بررسی شده خدمات سفر نش                                        38
شکل5-2 مدل چهارچوب فرایندهای عملیاتی مشتری جانسون                     39
شکل 6-2 مدل رفتاری کیفیت خدمت بدووز وهمکارن                              39
شکل1-4 مدل اندازه گیری مرتبه اول متغیرهای برونزا در حالت تخمین استاندارد  92
شکل2-4 مدل اندازه گیری مرتبه اول متغیرهای برونزا در حالت اعداد معناداری    93
شکل3-4 مدل اندازه گیری مرتبه دوم متغیرهای برونزا در حالت تخمین استاندارد  94

1-1-مؤلفه های فراشناخت …………………………………………………………………    15

1-1-1-دانش فراشناختی …………………………………………………………………….   16

1-1-2-تجربه فراشناختی …………………………………………………………………….   20

2-شادکامی ………………………………………………………………………………………..   21

2-1-مفهوم شادکامی …………………………………………………………………………..  23

2-2-اهمیت شادکامی …………………………………………………………………………   28

2-3-رویکردهای شادکامی ………………………………………………………………….   29

2-4-متغییرهای مؤثر بر شادکامی ………………………………………………………….  35

2-5-نقش شادی در سیر تکاملی بشر ……………………………………………………  45

2-6-نوروسایکولوژی شادکامی ……………………………………………………………  46

2-7-راهبردهای افزایش شادکامی ………………………………………………………..   47

3-سازگاری ………………………………………………………………………………………   47

3-1-سازگاری اجتماعی …………………………………………………………………….   49

3-2-سازگاری فردی …………………………………………………………………………   52

3-3-دیدگاه نظری درباره سازگاری و ناسازگاری ………………………………….   52

4-ادبیات پژوهشی …………………………………………………………………………….   55

4-1-یافته های پژوهشی داخلی ………………………………………………………….   55

4-2-یافته های پژوهشی خارجی ………………………………………………………..   59

فصل سوم : روش اجرای پژوهش ……………………………………………………………………  64

1-روش پژوهش ………………………………………………………………………………   65

2-جامعه آماری ، روش نمونه گیری و حجم نمونه ……………………………….  65

3-ابزار اندازه گیری ………………………………………………………………………….  65

4-روش گردآوری داده ها …………………………………………………………………  67

5-روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ………………………………………………………  67

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته ها …………………………………………………………….  68

تجزیه و تحلیل ………………………………………………………………………………..  69

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………..  75

بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………   76

پیشنهادات پژوهشی …………………………………………………………………………   82

پیشنهادات کاربردی …………………………………………………………………………   83

محدودیت های پژوهش …………………………………………………………………..   84

منابع ……………………………………………………………………………………………….   85

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………..  94

پرسشنامه فراشناخت …………………………………………………………………………  94

پرسشنامه سازگاری فردی – اجتماعی ………………………………………………… 96

 

پرسشنامه شادکامی ………………………………………………………………………….. 102

داده ها ……………………………………………………………………………………………. 104

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………….. 113

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                 صفحه

جدول 2-1 ………………………………………………………………………………………  26

جدول 2-2 ………………………………………………………………………………………  27

جدول 4-1 ………………………………………………………………………………………  69

جدول 4-2 ………………………………………………………………………………………  70

جدول 4-3 ………………………………………………………………………………………  70

جدول 4-4 ………………………………………………………………………………………  71

جدول 4-5 ………………………………………………………………………………………  72

جدول 4-6 ………………………………………………………………………………………  72

جدول 4-7 ………………………………………………………………………………………  72

جدول 4-8 ………………………………………………………………………………………  73

جدول 4-9 ………………………………………………………………………………………  73

 

فصل اول: کلیـات

            مقدمه

بیان مساله

ضرورت و انجام پژوهش

اهداف پژوهش

فرضیه های پژوهش

متغییرهای پژوهش

تعاریف واژه ها

 

1-مقدمه :

امروزه با مشکلاتی که در جوامع وجود دارد مطالعه و پژوهش در زمینه های سازگاری و شادکامی افراد برای بهبود یافتن زندگی آنها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و

یک مطلب دیگر :

نقش تلویزیون در پیشگیری و ارتکاب جرم - دانلود پایان نامه های ارشد

 بدین جهت یکی از راهکارهای مهم در این زمینه پرداختن به باورهای فراشناختی در آنها است .

باورهای فراشناختی یکی از عوامل مهم در توسعه و تداوم اختلالهای روانشناختی است . باورهای فراشناختی به پردازش هیجانی مثل شادکامی و سازگاری و واکنشهای مربوط به آسیب از طریق تاثیر دانش و باورهای فراشناختی به روی تغییر باورها و نیز تعبیر و تفسیر علایم خاص شادکامی و سازگاریها نقش موثری دارد ، (کارت رایت – هاتون و ولز[1] ، 1997 ، به نقل از وزیری و موسوی نیک ، 1387 ) .

کاستا [2] ( 1984 ) معتقد است اگر بتوانید از وجود یک گفتگوی درونی در مورد فرایندهای ذهنی خود آگاه  شوید و اگر بتوانید فرایند های تصمیم گیری و حل مساله را بشناسید ، فراشناخت را تجربه کرده اید . بطور کلی فراشناخت آگاهی فرد از دانسته ها و ندانسته های خود را شامل می شود ، ( رفوث[3] و همکاران  ،1993 ، ترجمه خرازی ، 1375 ) .

با توجه به تعاریفی که ارائه شد ، می توان گفت فراشناخت مجموعه دانش و فرایند های است  که کشف های شناختی فرد را نظارت ، هدایت و کنترل می کنند و در واقع به مدیریت  فعالیتهای شناختی می پردازند . برای درک بهتر فراشناخت ضروری است آن را با شناخت مقایسه کنیم . با مقایسه ی شناخت و فراشناخت با یکدیگر به این نتیجه می رسیم که شناخت جهت توصیف روشهای بکار می رود که طی آن اطلاعات پردازش یا معنادار می شود ، ( ولفز[4] و همکاران ، 1995 ؛ به نقل از سالاری فر ، 1375 ) .

 

کینگ داینر[5] ( 2005 ) معتقدند که افراد شاد در حوزه های چند گانه زندگی نظیر ازدواج ، درآمد ،                                                                                                                                             عملکرد شغلی و سلامتی ، موفق تر از افراد غیر شاد هستند. به اعتقاد وین هوون[6] ( 1993 ) شادی فعالیت فرد را بر می انگیزد و روابط اجتماعی و سیاسی را تسهیل می کند. همچنین مشخص شده است که افراد شاد احساس امنیت بیشتری می کنند ، آسانتر تصمیم می گیرند ، دارای روحیه مشارکتی بیشتری هستند و نسبت به کسانی که با آنها زندگی می کنند بیشتر احساس رضایت دارند ، ( مایرز[7] ، 2000 ) . افراد شاد همچنین دارای عزت نفس بالاتر ، روابط دوستانه قوی تر و اعتقادات مذهبی معنادارتری هستند ، ( مایرز ، 1996 ، به نقل از قمرانی ، 1389 ) .

سازگار شدن با محیط مهمترین منظور و غایت همه فعالیت های ارگانیزم است . چنان که باتلر[8] اظهار می دارد ، در همه دوران زندگی خود در هر روز و هر ساعت سر گرم آن هستیم که خود دگرگون شده و دگرگون نشده را با محیط دگرگون شده و دگرگون نشده سازگار کنیم . زندگی کردن در حقیقت چیزی جز عمل سازگاری نیست ، ( هاشمیان ، 1387 ) . اساساٌ شخص سازگار ، شخصی است که میان خود و محیط مادی و اجتماعی اش ارتباط های سالم و درستی برقرار کند که نتیجه اش استقرار ثبات عاطفی برای خود او باشد ، ( شعاری نژاد ، 1380 ) .

امروزه مطالعات زیادی در زمینه ی باورهای شناختی ، سازگاری فردی- اجتماعی و دیگر مهارتهای ارتباطی و اجتماعی افراد و همچنین هیجانات افراد مثل شادکامی انجام می گیرد . اما در این بین کمتر دیده شده که ارتباط بین باورهای فراشناخت و سازگاری فردی – اجتماعی و شادکامی نوجوانان مورد بررسی قرار گیرد .  در این پژوهش سعی می شود که بین متغیرهای باورهای فراشناختی و سازگاری فردی – اجتماعی و شادکامی نوجوانان به رابطه ای دست یابیم تا بدین وسیله بتوان به نوجوانان در زمینه ی سازگاری بهتر و شادکامی آنها با انتخاب باورهای فراشناختی صحیح یاری رسانیم .

 

2-بیان مسئله :

یکی از مفاهیم مرتبط با شناخت که به دنبال گسترش روان شناسی شناختی[9] و علم شناخت به وجود آمد فراشناخت است. این مفهوم ابتدا توسط فلاول[10] (1979) بکار گرفته شد که به توانایی انسان از نظام شناختی خود و کنترل نظارت بر آن گفته می شود . فرد به توانایی خود بعنوان یک پردازشگر اطلاعات آگاه است و می داند برای رسیدن به یک هدف شناختی دارای چه موانع و محدودیت هایی است و چگونه و با چه تدابیری با محدودیت ها مواجه شود ( رفوث و همکاران  ،1993 ، ترجمه خرازی ، 1375 ) .

ولفز و همکاران ، ( 1995 ) ، تصور روشن تری از تفاوت فراشناخت و شناخت ارائه داده اند . مطابق نظر آن ها فراشناخت عملیات ذهنی انجام شده بر روی یک عملیات ذهنی است ، حال آن که شناخت عملیات ذهنی انجام شده روی یک محتوا است . به اعتقاد آن ها آنچه فراشناخت نامیده می شود عملیات ذهنی سطح دوم است . یعنی یک یادگیرنده آن عملیات ذهنی را انتخاب می کند که روی یک موضوع خاص اعمال می شود و آن ها را هدایت می کند . در این چهارچوب فراشناخت یک مورد ویژه شناخت است که طی آن عملیات ذهنی بر روی یک عامل بیرونی صورت نگرفته ، بلکه روی پدیده های ذهنی فرد که در ساختار شناختی وی قرار دارند صورت می گیرند ، ( ولفز و همکاران ، 1995 ؛ به نقل از سالاری فر ، 1375 )  .

ارتباط بین باورهای فراشناختی و آسیب شناختی در مورد غیر قابل کنترل بودن خطر و فقدان اطمینان شناختی و وجود سطوح مشابهی از این نوع اعتقادات در اختلالات دیگر مورد تایید قرار گرفته است ، (کارت رایت – هاتون و ولز ، 1997 ، به نقل از وزیری و موسوی نیک ، 1387 ) .

در طی سالهای اخیر بررسی تجربی شادکامی توسط روانشناسان و جامعه شناسان افزایش یافته است ، ( وین هوون ، 1997 ) و روانشناسان علاقه مند به حیطه ی روانشناسی مثبت نگر توجه خود را بر منابع بالقوه ی احساس های مثبت نظیر احساس شادکامی معطوف کرده اند . ( سلیگمن ، چیکسنت و میهالی[11] ، 2000 ؛ کوهن و پرسمن[12] ، 2005 ؛ به نقل از میرزائی ، 1389 ) .

طبق بسیاری از تئوریهای هیجان ، شادکامی یکی از شش هیجان بزرگ یعنی تعجب ، ترس ، خشم ، شادکامی ، تنفر و نگرانی است . آیزنک[13] ( 1945 ) ، شادکامی را بعنوان صفت در نظر گرفت که سه ملاک پایداری زمانی ، همسانی بین موقعیت و علیت درونی را دارا می باشد . همچنین شادکامی را وابسته به فراوانی و درجه ی عواطف مثبت یا لذت سطوح بالای رضایت در طول زندگی و نبود احساسات منفی نظیر افسردگی و اضطراب دانسته اند ، ( هادی نژاد و زارعی ، 1387 ) .

به نظر مک دانلد[14] ، وقتی می گوئیم فردی سازگار است که پاسخهایی که او را به تعامل با محیطش قادر می کنند آموخته باشد . در نتیجه به نحو قابل قبول اعضای جامعه خود رفتار کند تا احتیاجاتش ارضا شوند ،  ( درتاج و همکاران ، 1388 ) .

به عبارت دیگر سازگاری این است که فرد با دیگران طوری رفتار کند که هیچگونه مشکل و درگیری با آنان نداشته باشد . انسانی را سازگار تلقی می کنیم که مسائل و رفتار منطقی دیگران را قبول کند و اگر با محیطی نمی تواند سازش پیدا کند ، محیط دیگری برایش وجود داشته باشد ، ( نویدی ، 1385 ) . فرایند سازگاری به وسیله ء کمبود و نیاز بر انگیخته می شود و تنش  نامطلوبی ایجاد می کند . برای کاهش تنش ، فرد باید به طریقی واکنش نشان دهد و عمل او معمولاً کوششی برای غلبه  بر شی یا موقعیت تهدیده کننده است ، ( شعاری نژاد ، 1380 ) .

سازگاری فردی فرایند پیوسته ای است که در آن تجربیات یادگیری اجتماعی شخص باعث ایجاد نیازهای روانی می گردد و نیز امکان کسب توانایی و مهارت هایی را فراهم می سازد از آن  طریق می توان به ارضاء آن نیازها پرداخت ، ( هاشمیان ، 1387 ) . سازگاری اجتماعی به این گفته می شود که افراد یا گروهها ، رفتار خود را بتدریج و از روی عمد یا غیر عمد تعدیل کنند تا با فرهنگ موجود سازگاری نمایند ، مانند رعایت عادت ها ، عرف ، تقلید و… ( شعاری نژاد ، 1380 ) .

پژوهش حاضر به دنبال ارتباط بین باورهای فراشناختی با سازگاری فردی و اجتماعی و شادکامی در نوجوانان است ، و می خواهد بداند که آیا بین باورهای فراشناختی با سازگاری فردی و اجتماعی و شادکامی در نوجوانان رابطه وجود دارد ؟

[1]- Kart Rayet, Hattoon & Wells

[2]-Costa

[3] -Rafoth

[4]-Wolfs

1-4-2- اهداف جزیی 8

1-5- اهمیت موضوع 9

1-6- تعریف اصطلاحات 11

فصل دوم : پیشینه پژوهش

2-1- نقش بهورزان و مراقبت های بهداشتی15

2-2 – مفهوم رضایت شغلی16

2-3- دلایل اهمیت رضایت شغلی 17

2-4- عوامل تأثیرگذار بر رضایت شغلی 18

2-5-سنجش رضایت شغلی 19

2-6-پیامدهای رضایت شغلی20

2-7- رضایت شغلی و عملکرد21

2-7-1-رضایت شغلی و سلامت جسمی و روانی کارکنان 21

2-7-2- رضایت شغلی و میزان جابه جایی 21

2-7-3- رضایت شغلی و غیبت22

2-8-دیگر تأثیرات رضایت شغلی بر عملکرد 22

2-8-1-ترک خدمت 22

2-8-2- بازنشستگی زودرس23

2-8-3- تشویش23

2-9-شیوه ی ابراز نارضایتی23

2-9-1-فعالیتهای اتحادیه گرایی23

2-9-2- ترک سازمان 23

2-9-3- اعتراض24

2-9-4- وفاداری24

2-9-5- اقدام منفی24

2-10- تعامل رضایت شغلی و رضایت از زندگی 24

2 -10-1-اثر جبران25

2-10-2-مدل بخشی25

2-10-3-مدل همپوشی25

2-11-نظریه های رضایت شغلی25

2-11-1-نظریه سلسله مراتب نیاز مازلو 25

2-11-2-نظریه برابری آدامز26

2-11-3-نظریه انتظار وروم27

2-11-4-نظریه دو عاملی هرزبرگ27

2-11-5-نظریه انتظار پورتر و لاولر28

2-11-6-نظریه هدف گذاری29

2-11-7-نظریه سه وجهی آلدرفر 29

2-11-8-نظریه مدل اساسی انگیزشی 30

2-11-9-نظریه مک کللند31

2-12-سبک های مقابله با استرس32

2-12-1-تعریف سبک های مقابله با استرس 32

2-12-2-رویکردهای اولیه به فرآیند مقابله33

2-12-3-رویکردهای جدید به فرآیند مقابله…………………………………………………………………………….  33

2-13-خودکارآمدی عمومی34

2-13-1-تعریف خودکارآمدی36

2-13-2-نظریه شناختی –  اجتماعی آلبرت بندورا36

2-14- پژوهش های انجام شده در داخل کشور 39

2-15- پژوهش های انجام شده در خارج از کشور41

فصل سوم: روش پژوهش

3-1-روش اجرای تحقیق 47

3-1-1– جامعه آماری 47

3-1-2– نمونه آماری و روش نمونه گیری47

3-2- روش جمع آوری اطلاعات47

3-2-1- پرسشنامه سبک های مقابله 48

3-2-2- پرسشنامه خودکارآمدی عمومی48

3-2-3- پرسشنامه شاخص توصیف شغلی49

 

3-3 چگونگی تعیین پایایی ابزار پژوهش 50

3-4- طرح تحقیق50

3-5- روش آماری مورد استفاده50

3-6- روش اجرای تحقیق51

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری

4-1: یافته های توصیفی53

4-2- یافته های مربوط به فرضیه‌ های  پژوهش 65

4-3) یافته های جانبی پژوهش77

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 بحث و نتیجه گیری84

5-1-2 نتیجه گیری91

5-2 -محدودیت های پژوهش91

5-3- پیشنهادات92

5-1-3-پیشنهادات کاربردی و اجرایی92

5-2-3- پیشنهادات پژوهشی92

منابع فارسی93

منابع انگلیسی98

پیوست

چكیده لاتین

 

 

 

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 4-1: توزیع فراوانی و درصد جنسیت آزمودنی ها54

جدول 4-2: توزیع فراوانی و درصد وضعیت تأهل آزمودنی ها 55

جدول 4-3: توزیع فراوانی و درصد میزان تحصیلات آزمودنی ها 56

جدول 4-4 : توزیع فراوانی و درصد ســن آزمودنی ها57

یک مطلب دیگر :

جدول 4-5:توزیع فراوانی ودرصد سابقه خدمت آزمودنی ها58

جدول 4-6:توزیع فراوانی و درصد میزان رضایت شغلی آزمودنی ها59

جدول 4-7: توزیع فراوانی و درصد میزان خودکارآمدی عمومی آزمودنی ها 60

جدول 4-8: توزیع فراوانی و درصد سبک مقابله ای مسئله محور آزمودنی ها61

جدول 4-9: توزیع فراوانی و درصد سبک مقابله ای هیجان محور آزمودنی ها62

جدول 4-10: شاخص‌های مركزی و پراكندگی نمره سبک های مقابله با استرس و خودکارآمدی و رضایت شغلی بهورزان خانه بهداشت 63

جدول 4-11 : آزمون كولموگروف – اسمیرنوف برای بررسی مفروضه نرمال بودن63

جدول 4-12: شاخص‌های مركزی و پراكندگی نمره سبک های مقابله با استرس و خودکارآمدی و رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه بهداشت 64

جدول 4-13: همبستگی پیرسون بین سبک مقابله با استرس ( مسئله محور ) با رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت 65

جدول 4-14: همبستگی پیرسون بین خودکارآمدی عمومی با رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت………………………………………………………………………………………………………………………………….67

جدول4-15: ضرایب همبستگی چندگانه بین سبک مقابله با استرس ( مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی با رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت با روش الف) ورود (Enter) ب)مرحله‌ای(stepwise)69

جدول4-16: ضرایب همبستگی چندگانه بین سبک مقابله با استرس ( مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی با رضایت شغلی بهورزان زن خانه های بهداشت با روش الف) ورود (Enter) ب) مرحله‌ای ( stepwise)71

جدول4-17: ضرایب همبستگی چندگانه بین سبک مقابله با استرس ( مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی با رضایت شغلی بهورزان مرد خانه های بهداشت با روش الف) ورود (Enter) ب) مرحله‌ای (stepwise)73

جدول 4-18: همبستگی پیرسون بین مؤلفه های سبک مقابله با استرس (مسئله محور ) با رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت 75

جدول4ـ19: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) روی نمرات سبک مقابله با استرس (مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی و رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت 77

جدول 4-20 : نتایج تحلیل واریانس یك راهه در متن ( مانوا ) روی نمرات سبک مقابله با استرس (مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی و رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت شهرستان دزفول78

جدول4-21: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) روی نمرات سبک مقابله با استرس (مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی و رضایت شغلی بهورزان خانه های بهداشت از نظر گروه های سنی79

جدول 4-22: نتایج تحلیل واریانس یك راهه در متن ( مانوا ) روی نمرات سبک مقابله با استرس (مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی و رضایت شغلی بهورزان خانه های بهداشت از نظر گروه های سنی80

جدول4ـ23: نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) روی نمرات سبک مقابله با استرس (مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی و رضایت شغلی بهورزان خانه های بهداشت شهرستان دزفول از نظر گروه های سابقه خدمت81

جدول 4-24 : نتایج تحلیل واریانس یك راهه در متن ( مانوا ) روی نمرات سبک مقابله با استرس (مسئله محور و هیجان محور ) و خودکارآمدی عمومی و رضایت شغلی بهورزان خانه های بهداشت از نظر گروه های سابقه خدمت82

 

 

 

فهرست نمودار ها

عنوان صفحه

نمـودار4-1: تـوزیع فـراوانی جنسیت آزمودنی ها54

نمـودار4-2:تـوزیع فـراوانی وضعیت تأهل آزمودنی ها55

نمـودار4-3:تـوزیع فـراوانی میزان تحصیلات آزمودنی ها 56

نمـودار4-4 : تـوزیع فـراوانی ســن آزمودنی ها57

نمـودار4-5:تـوزیع فـراوانی سابقه خدمت آزمودنی ها58

نمـودار4-6: تـوزیع فـراوانی میزان رضایت شغلی آزمودنی ها59

نمـودار4-7: تـوزیع فـراوانی میزان خودکارآمدی عمومی آزمودنی ها60

نمـودار4-8: تـوزیع فـراوانی سبک مقابله ای مسئله محور آزمودنی ها61

نمـودار4-9: تـوزیع فـراوانی سبک مقابله ای هیجان محور آزمودنی ها62

 

چکیده:

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی رابطه سبک های مقابله با استرس و خودکارآمدی عمومی با رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت شهرستان دزفول بود. نمونه پژوهش 123 نفر(معادل کل جامعه مورد پژوهش ) بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت تابعه مرکز بهداشت شهرستان دزفول بودند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های سبک های مقابله ، خودکارآمدی عمومی و شاخص توصیف شغلی جمع آوری و با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام شد.محاسبه همبستگی بین متغیرها نشان داد که سبک های مقابله با استرس و خودکارآمدی عمومی با رضایت شغلی بهورزان همبستگی مثبت و معنادار داشت(05/0 P< ). نتایج تحلیل رگرسیون نشانگر این بود که خودکارآمدی عمومی بیشترین سهم را در پیش بینی واریانس رضایت شغلی بهورزان را دارد.

 

کلید واژه: سبک های مقابله با استرس، خودکارآمدی عمومی، رضایت شغلی ، بهورزان

 

فصل اول:

موضوع پژوهش

 

فصل اول: موضوع پژوهش

 

2-1-4-3-1-مکتب روان کاوی و روان کاوی جدید ………………………………………………….25
2-1-4-3-2- تداعی گرایی و رفتارگرای…………………………………………………………………25
2-1-4-3-3- گشتالت و شناخت گرایی…………………………………………………………………26
2-1-4-3-4- انسان گرایی………………………………………………………………………………….27
2-1-4-3-5- مکتب روان سنجی………………………………………………………………………….28
2-1-4-3-6-مکتب عصب شناختی……………………………………………………………………….29
2-2- پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………….30
2- 2- 1- تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………30
2- 2- 2-  تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………….. 32
2-3- مدل مفهومی……………………………………………………………………………………………………… 33
فصل سوم: روش شناسی تحقیق

 

3-1- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………36
3- 2- جامعه آماری، نمونه آماری و حجم نمونه گیری……………………………………………………………..37
3- 2- 1- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………..37
3- 2- 2- نمونه آماری و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………….37
3- 3- روش ها و ابزارهای گردآوری اطلاعات………………………………………………………………………..37
3- 4- روایی و پایاییپرسشنامه  ……………………………………………………………………………………………..38
3- 4- 1- روایی…………………………………………………………………………………………………………………..39
3- 4- 2- پایایی………………………………………………………………………………………………………………….40
3- 5- روش تجزیه و تحلیل…………………………………………………………………………………………………40
3-5-1- مدل یابی معادلات ساختاری…………………………………………………………………………………….40
3-5-3- رگرسیون چندگانه تعدیل شده………………………………………………………………………………….41
3- 5- 2- نرم افزار مورد استفاده……………………………………………………………………………………………42
3- 5- 3- ضریب همبستگی…………………………………………………………………………………………………43
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………………………….45
4-1-1- سیمای آزمودنی ها…………………………………………………………………………………………………..45
4-1-1-1- جنسیت پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………..45
4-1-1- 2- بازه سنی پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………46
4-1-1- 3-  میزان تحصیلات پاسخ دهندگان………………………………………………………………………….47
4-2- آمار استنباطی…………………………………………………………………………………………………………….48
4-2-1- نتایج بررسی روایی…………………………………………………………………………………………………48
4-2-2- نتایج بررسی پایایی…………………………………………………………………………………………………51
4-2-3- بررسی نرمال بودن داده ها……………………………………………………………………………………….51
4-2-4- همبستگی بین متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………52
4-2-5- بررسی مدل تحقیق………………………………………………………………………………………………….53
4-2-5-1- مدل اندازه گیری تحقیق……………………………………………………………………………………….53
4-2-5-2-  برازش مدل ساختاری………………………………………………………………………………………….55
4-2-5-2- 1- تحلیل مسیر……………………………………………………………………………………………………56
4-2-5-2- 2- ضریب تعیین………………………………………………………………………………………………….57

یک مطلب دیگر :

4-2-5-2-3- شاخص برازندگی مدل…………………………………………………………………………………….57
4-2-5-2-3- بررسی فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………58
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
5- 1- مرور کلی………………………………………………………………………………………………………………….64
5-2- بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….64
5- 2- 1- نتایج مرتبط با سؤالات عمومی……………………………………………………………………………….65
5- 2- 2- نتایج مرتبط با فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………..65
5- 3- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………..67
5- 3- 1- پیشنهادات کاربردی……………………………………………………………………………………………….67
5- 3- 2- پیشنهادات برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………………..71
5-3-3- محدودیت ها …………………………………………………………………………………………………..71
منابع و مآخذ
منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………..73
منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………..75
پیوست
پرسشنامه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..80
فهرست جداول
جدول 4-1- جنسیت پاسخ دهندگان ………………………………………………………………………………………45
جدول 4-2- سن پاسخ­دهندگان……………………………………………………………………………………………..46
جدول 4-3-  تحصیلات پاسخ دهندگان…………………………………………………………………………………..47
جدول 4-4- نتایج مربوط به تحلیل عاملی تأییدی گویه­های پرسش­نامه……………………………………….50
جدول4-5-  ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق………………………………………………………………..51
جدول 4-6-  بررسی نرمال بودن داده­ها…………………………………………………………………………………52
جدول 4-7-  ضریب همبستگی پیرسون متغیرهای تحقیق…………………………………………………………52
جدول 4-8-  نتایج روایی همگرای تحقیق………………………………………………………………………………54
جدول 4-9-  ماتریس همبستگی متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………..55
جدول 4-10- شاخص های اشتراک (CV Com) و شاخص حشو(CV Red)………………………..58
جدول 4-11- ضریب رگرسیونی و معناداری اثر ابهام نقش بر خلاقیت کارکنان……………………………58
جدول 4-14-  ضریب رگرسیونی و معناداری اثر تعارض نقش بر خلاقیت کارکنان……………………………59
جدول 4-15- نتایج تحلیل تعدیل‌گری متغیر خودکارآمدی در رابطه ابهام نقش و خلاقیت کارکنان……….61
جدول 4-16- نتایج تحلیل تعدیل‌گری متغیر خودکارآمدی در رابطه تعارض نقش و خلاقیت کارکنان….62
فهرست شکل ها
شکل (1) – مدل مفهومی تحقیق…………………………………………………………………………………………..34
شکل 4-1- مدل مفهومی برازش شده در حالت تخمین استاندارد………………………………………………………56
شکل4-2-  مدل مفهومی برازش شده در حالت معناداری پارامترها…………………………………………………..56
فهرست نمودارها
نمودار 4-1-  توزیع درصد فراوانی جنسیت پاسخ دهندگان ……………………………………………………………46
نمودار 4- 2- درصد فراوانی سن پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………47
نمودار 4-3-  توزیع درصد فراوانی میزان تحصیلات پاسخ دهندگان………………………………………………..48
فصل اول:
کلیات تحقیق

1-7 تعریف واژه ها و اصطلاحات :…………………………………………………………………………………………..9

1-7-1  تعاریف مفهومی :………………………………………………………………………………………….9

1-6-2 تعاریف عملیاتی :………………………………………………………………………………………….9

                                                          فصل دوم: پیشینه پژوهش

2-1 مقدمه :……………………………………………………………………………………………………………………………12

2-2 بخش اول :………………………………………………………………………………………………………………………12

2- 2-1  عملکرد تحصیلی :………………………………………………………………………………………….12

2-2-1- 2 عوامل موثر در عملکرد تحصیلی :………………………………………………………………..14

2-2-1-3 ویژگی های شخصیتی و نقش آن در عملکرد تحصیلی :…………………………………16

2-2-1-4 خانواده و نقش آن در عملکرد تحصیلی :………………………………………………………18

2-2- 2 درگیری والدین در امور تحصیلی :…………………………………………………………………..19

2-2-2-1 دگیری خانواده در امور تحصیلی :…………………………………………………………………19

2-2-2-2 الگوی روابط والد و فرزند :…………………………………………………………………………..20

2-2-2-3 سبک های والدین :…………………………………………………………………………………….20

2-2-2-4 تحصیلات والدین :………………………………………………………………………………………21

2-2-3  عوامل مربوط به محیط آموزشی :…………………………………………………………………..22

2-2-3-1 کیفیت در آموزش :…………………………………………………………………………………….22

2-2-4 شیوه فرزندپروری و تعاریف آن :…………………………………………………………………….25

2-2-4-1  تاریخچه شیوه های فرزندپروری :………………………………………………………………26     

2-2-4-2 طبقه بندی انواع شیوه های فرزندپروری :…………………………………………………..27

2-2-4-3 مقایسه والدین افراطی و والدین مسامحه کار :……………………………………………36

2-2-4-3-1 توقع داشتن :……………………………………………………………………………………….36

2-2-4-3-2 پذیرندگی :…………………………………………………………………………………………37

2-2-4-4 ابعاد شیوه های فرزندپروری :…………………………………………………………………..38

2-2-4-4-1 بعد گرم بودن والدین :………………………………………………………………………….39

2-2-4-4-2بعد کنترل:……………………………………………………………………………………………40  

2-2-4-5 مهارت های فرزندپروری :………………………………………………………………………… 40            

2-2-4-6 تأثیر شیوه های فرزندپروری :………………………………………………………………….. 42     

2-2-4-7 عوامل مؤثر بر شیوه های فرزندپروری :……………………………………………………. 43

2-2-4-8 پیامدهای شیوه های فرزندپروری :…………………………………………………………….43    

2-2-4-9 رابطه سبک فرزندپروری و عملکرد تحصیلی :…………………………………………….45           

2-3 بخش دوم :…………………………………………………………………………………………………………………….46

2-3-1 پیشینه پژوهش:……………………………………………………………………………………………..46

                                                          فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1 مقدمه :………………………………………………………………………………………………………………………….. 51

3-2 روش پژوهش :…………………………………………………………………………………………………………………51

3-3 جامعه آماری :…………………………………………………………………………………………………………………51

3-4 حجم نمونه و روش نمونه گیری :………………………………………………………………………………………52

      3-4-1 روش نمونه گیری :…………………………………………………………………………………………………52

       3-4-2 نمونه گیری چند مرحله ای :………………………………………………………………………………….52

       3-4-3 حجم نمونه :………………………………………………………………………………………………………..53

3-5 ابزارها و مقیاس های پژوهش :…………………………………………………………………………………………54

     3-5-1 پرسشنامه شیوه های فرزندپروری دیانا باوم ریند…………………………………………………….54

     3-5-1-1 معرفی آزمون :…………………………………………………………………………………………………..54

 3-5-1-2 شیوه نمره گذاری :……………………………………………………………………………………………….54

3-5-1-3 پایایی :………………………………………………………………………………………………………………..54

3-5-2 پرسشنامه درگیری والدین در امور تحصیلی :…………………………………………………………….55

3-6 روش تجزیه و تحلیل داده ها :……………………………………………………………………………………….55

                                                       فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1 مقدمه :…………………………………………………………………………………………………………………………58

4-2 یافته های توصیفی پژوهش :………………………………………………………………………………………… 58

4-2-1 جنسیت :………………………………………………………………………………………………………58

4-2-2 نوع مدرسه :…………………………………………………………………………………………………59

4-2-3 پایه تحصیلی :………………………………………………………………………………………………60

4-2-4 تحصیلات والدین :………………………………………………………………………………………….61

4-2-5 شغل والدین :…………………………………………………………………………………………………62

4-3 فرضیه های تحقیق :………………………………………………………………………………………………………64

4-3-1 فرضیه اول :…………………………………………………………………………………………………64

4-3-2 فرضیه دوم :………………………………………………………………………………………………..65

4-3-3 فرضیه سوم :………………………………………………………………………………………………66

4-3-4 فرضیه چهارم :…………………………………………………………………………………………….66

4-3-5 فرضیه پنجم :………………………………………………………………………………………………67

                                                     فصل پنجم: بحث و نتیجه‎ گیری

5-1 مقدمه :………………………………………………………………………………...…………………………………………71

5-2 بحث و تفسیر نتایج :…………………………………………………………………..……………………………………71

     5-2-1 فرضیه اول :…………………………………………………………………………………………………………….71

     5-2-2 فرضیه دوم :……………………………………………………………………………………………………………72

     5-2-3 فرضیه سوم :………………………………………………………………………………………………………….73

 

     5-2-4 فرضیه چهارم :……………………………………………………………………………………………………….74

     5-2-5 فرضیه پنجم :…………………………………………………………………………………………………………74

5-3 محدودیت های تحقیق :……………………………………………………..……………………………………………74

5-4 پیشنهادهای پژوهشی :…………………………………………………………..……………………………………….75

5-5 پیشنهادهای کاربردی :…………………………………………………………………………………………………….75

5-6 پیشنهادهایی برای پژوهش های بعدی :………………………………………………………………………………76

          فهرست منابع ……………………………………………………………………….………………………………………..78

   منابع فارسی…………………………………………………………………………..……………………………………….78

   منابع لاتین  …………………………………………………………………………...…………………………………….. 84

پیوست ها………………………………………………………………………………………...………………………………………94

      پیوست شماره1 ………………………………………………………………………………….………………………………..95

      پیوست شماره2…………………………………………………………………………………….………………………………100

چکیده لاتین…………………………………………………………………………………...…………………………………………102

 

                                                                          فهرست جداول

جدول 2-1. الگوهای جدید فرزندپروری بامریند…………………………………………………………………………… 31

جدول 2-2. بررسی سبک والدین، توسط مک کوبی و ماریتن………………………………………………………..38

جدول3-1. دانش آموزان به تفکیک نواحی…………………………………………………………………………………..52

جدول4-1. توزیع فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شركت كننده در پژوهش حاضر برحسب

جنسیت……………………………………………………………………………………………………………………………… 58

جدول4-2. جدول توافقی فراوانی و درصد نوع مدارس در پژوهش حاضر………………………………………59

جدول4-3. جدول فراوانی، درصد و درصد تجمعی افراد شرکت کننده در پژوهش به تفکیک پایه تحصیلی

………………………………………………………………………………………………………………………………………………..60

جدول4-4. جدول فراوانی، درصد و درصد تجمعی تحصیلات پدر دانش‎آموزان شرکت کننده در پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….61

جدول4-5: جدول فراوانی، درصد و درصد شغل پدر دانش‎آموزان شرکت کننده در پژوهش………….62

جدول4-6. 

یک مطلب دیگر :

پایان نامه معماری

ضرایب همبستگی ساده بین شیوه های فرزندپروری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر

……………………………………………………………………………………………………………………………………………….64

جدول4-7. ضرایب همبستگی ساده بین شیوه های فرزندپروری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر

……………………………………………………………………………………………………………………………………………….65

جدول4-8. ضرایب همبستگی ساده بین درگیری والدین در امور تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر…………………………………………………………………………………………………………………………………………66

جدول 4-9.  ضرایب همبستگی ساده بین درگیری والدین در امور تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر………………………………………………………………………………………………………………………………………66

جدول4-10. جدول خلاصه مدل رگرسیون همزمان جهت پیش بینی عملکرد تحصیلی دانش آموزان براساس شیوه های فرزندپروری…………………………………………………………………………………………………………….67

جدول4-11.  جدول خلاصه نتایج تحلیل واریانس یک‎راهه برای پیش بینی متغیر سبک حل تعارض زناشویی «یکپارچه سازی» بر اساس ابعاد دلبستگی……………………………………………………………………………….68

جدول4-12. جدول ضرایب معادله رگرسیونی همزمان، متغیر ابعاد دلبستگی………………………………….68                                                                                  

                                                                                      

                                                            فهرست شکل ها و نمودارها

نمودار4-1. نمودار توزیع درصد شرکت کنندگان در پژوهش حاضر بر حسب جنسیت……………………….58

نمودار4-2. نمودار ستونی توزیع درصد مدارس در پژوهش حاضر…………………………………………………….59

نمودار4-3. نمودار ستونی توزیع پایه تحصیلی دانش‎آموزان در پژوهش حاضر………………………………….60

نمودار4-4. نمودار ستونی توزیع تحصیلات پدر دانش‎آموزان در پژوهش حاضر………………………………….62

نمودار4-5. نمودار ستونی توزیع شغل پدر دانش‎آموزان در پژوهش حاضر…………………………………………63

 

موضوع        پژوهش

 

1-1 .مقدمه :

خانواده سالم‌ترین و بهترین راه جهت برآوردن نیازهایآدمی می‌باشد، یكی از مهم‌ترین نقش‌های خانواده بقای نسل، تربیت فرزندان سالم و كارآمد و مفید برای جامعه است و هرگونه موفقیت و فراز و نشیبی كه در خانواده به وجود می آید و یا هر نقصان و كاستی كه بر خانواده تحمیل می شود در وهله اول اثرات مستقیمی بر فرزندان خواهد گذاشت (شمس، 1377).

مطالعه روابط والدین و كودك، یكی از بحث‌های علم روانشناسی را تشكیل می‌دهد، روابط بین كودكان و سایر اعضای خانواده را می‌توان به عنوان نظام یا شبكه ای از بخش‎هایی دانست كه در ارتباط متقابل با یكدیگرند. والدین ممکن است هم فرزند خودشان را دوست بدارند و هم این که آن ها را طرد کنند، و یا این که در عین دوست داشتن آن ها، در انضباط نیز سخت گیری نمایند. پاسخ کودک نیز صرفاً به یک جنبه از رفتار والدین یا شخصیت آن ها ارتباط پیدا نمی کند، بلکه تحت تأثیر ترکیبی از عوامل مختلف است (اسفندیاری ،1379).

اسمارت[1] (2001)، در پژوهشی دریافته است که چگونگی تعامل والد- کودک اغلب به عنوان پیش بینی کننده‎ای برای مشکلات رفتاری کودکان می‎تواند مورد استفاده قرار گیرد. تعامل‌هایی که معمولاً همراه با خصومت متقابل، بدبینی، کنترل بیش از حد و خشونت هستند در بسیاری از آسیب شناسی‎‌های دوران کودکی دخالت دارند(هالنستین، 2001).

پژوهش‎های متمركز بر عوامل والدین عموماً فرزندپروری را هم، در پرتو سبك‌های فرزندپروری جهانی (برای مثال، مقتدر، مستبد، سهل گیر )، و هم رفتارهای خاص والدینی (مانند شیوه های برقرارینظم )، مفهوم سازی نموده اند. و هم چنین دارلینگ[2] و استین برگ[3] (1993)، مدل نظری ارائه داده اند که در آن، سبك فرزندپروری از طریق تعدیل ارتباط بین رفتارهای والدینی و پیامدهای رفتاری، تأثیر غیرمستقیم روی این پیامد ها داشت (سامروف[4]، 2004).

پیشرفت تحصیلی^[5] دانش‎آموزان و بررسی عوامل تأثیر‎گذار بر آن، موضوع مهمی است که بخش عمده‎ای از پژوهش‎های علوم تربیتی و روان شناسی را به خود اختصاص داده است. به طوری که موفقیت در تحصیل، نقش مهمی در کسب فرصت‌های شغلی و ساختن زندگی آینده‌ی دانش‌آموزان دارد. در واقع آموزش مؤثر، بین گذشته، حال و آینده ارتباط ایجاد می­کند (بریتزمن^[6]، 2003). محققان توافق دارند که علاوه بر آموزش بسیاری دیگر از عوامل از جمله، محیط، مدرسه، خانواده و محیط اجتماعی که کودک در آن زندگی می‎کند و هم‎چنین مشخصه‌های فردی مانند هوش، شخصیت، سن، همسالان و انگیزه در عملکرد تحصیلی او نقش مهمی را ایفا می‎کنند. کاموراجا^[7]، کارو^[8] و اشمک^[9] (2009) و بوساتو^[10] و همکاران ، 2000، پرموزیک^[11] و همکاران، 2003) دریافتند که پیشرفت تحصیلی تنها پیامد هوش و امکانات آموزشی موجود در محیط نیست بلکه جنبه‎های روان شناختی، همانند ابعاد شخصیتی و سبک‎های یادگیری نقش مهمتری را دارند.

برای مثال ، اینفانته[12] و همکاران، 2001،  عنوان می‌کنند در گستره‎ی موفقبت تحصیلی، نقش شخصیت فراتر از هوش است. سیستم‎های موفق آموزش و پرورش در مقاطع مختلف تحصیلی، در کنار سنجش‎های گوناگون، بخشی را نیز به سنجش ابعاد روانی و شخصیتی دانش‎آموزان اختصاص می‎دهند تا به وسیله نتایج حاصل از آن و انجام اقدامات مورد نیاز به پیشرفت تحصیلی آنان کمک نمایند. اصولاً تدوین برنامه‌های آموزشی باید طوری باشد که آموزندگان را در شرایط سازگاری روانی، به سوی به کار بستن همه توانایی‎هایشان هدایت کنند( دهقان، 1385).

1-2. بیان مسأله:

خانواده[13] از نهادهای مهم وبنیادی جامعه است که نقش اساسی در زندگی فرد وجامعه دارد.اهمیت خانواده بعنوان یک نهاد اجتماعی مساله ای غیر قابل تردید است. اگر چه فرزند از جامعه و همسا لان تاثیر می گیرد ولی بیشتر تحت تاثیر خانواده است.تاثیر خانواده در کودک ونقش های مهم آن در جنبه های سازندگی، فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی وغیره بسیار مهم وعظیم است(قائمی، 1375).

تاثیر خانواده در رشد همه جانبه کودک ار لحظه تولد آغاز شده وبا قدرت وفراگیری خاصی آشکار می شود ودر سراسر زندگی باقی می ماند.روابط صحیح ومتعادل والدین وفرزندان یکی از عوامل موثر در سلامت وبهداشت روانی آنان است. تحقیقات نشان می دهند که در بین عوامل مختلفی که در پرورش وشخصیت سالم در کودکان و نوجوانان موثرندتاثیر متقابل کودک ووالدین و نحوه برخورد وارتباط والدین وکودک از مهمترین وبنیادی ترین عوامل محسوب می شود. (نوابی نژاد،1370)

      1-9-1 قلمرو زمانی ……………………………………………………………………………………………………………………………………12
      1-9-2 قلمرو مکانی …………………………………………………………………………………………………………………………………..12
      1-9-3 قلمرو موضوعی ……………………………………………………………………………………………………………………………….12

• روش نمونه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………12
• روش و ابزار گردآوری داده ها …………………………………………………………………………………………………………….12
• روش تجزیه تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………………………………..13
• تعریف مفاهیم اساسی پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………13

 
فصل دوم :مبانی نظری و پیشینه پژوهش  
مقدمه

• عدالت سازمانی…………………………………………………………………………………………………………………………………17

     2-1-1- انواع عدالت سازمانی……………………………………………………………………………………………………………………….18
         2-1-1-1 عدالت توزیعی…………………………………………………………………………………………………………………………18
         2-1-1-2 عدالت رویه ای………………………………………………………………………………………………………………………..19
2-1-1-3- عدالت مراوده ای…………………………………………………………………………………………………………………….21
2-1-1-4- عدالت اطلاعاتی……………………………………………………………………………………………………………………..22
2-1-1-5- عدالت احساسی……………………………………………………………………………………………………………………..22
2-1-1-6- عدالت مشاهده ای………………………………………………………………………………………………………………….22
2-1-1-7- عدالت زبانشناختی…………………………………………………………………………………………………………………22
2-1-2 ساختار سازمان عدالت گرا……………………………………………………………………………………………………………….24
         2-1-2-1 محیط و تأثیر آن بر رفتارهای عادلانه…………………………………………………………………………………………..25
         2-1-2-2 مدیریت استبدادی …………………………………………………………………………………………………………………26
         2-1-2-3 فناوری و عدالت سازمانی………………………………………………………………………………………………………..27
         2-1-2-4 اندازه سازمان و امكان اجرای عدالت در آن………………………………………………………………………………….28
         2-1-2-5 ساخت قدرت و كنترل، و عدالت سازمانی……………………………………………………………………………………29
2-1-2-6- فرهنگ و زبان……………………………………………………………………………………………………………………..30

• تعهد سازمانی……………………………………………………………………………………………………………………………….31

      2-2-1 دیدگاه‌های نظری تعهد سازمانی ……………………………………………………………………………………………………..32
2-2-1-1- مدل می یر و آلن…………………………………………………………………………………………………………………32
2-2-1-2- مدل مایر و شورمن………………………………………………………………………………………………………………33
2-2-1-3-مدل جاروس و همکاران………………………………………………………………………………………………………..34
2-2-2- دیدگاه‌های نظری عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی………………………………………………………………………………….35

• رفتار شهروندی سازمانی…………………………………………………………………………………………………………………39

2-3-1- ابعاد رفتار شهروندی…………………………………………………………………………………………………………………..40
2-3-2- ویژگی های کلیدی رفتار شهروندی ……………………………………………………………………………………………….44
2-3-3- عوامل تأثیر گذار بر رفتار شهروندی سازمانی…………………………………………………………………………………….45
2-3-4- مفاهیم مرتبط با رفتار شهروندی سازمانی …………………………………………………………………………………………51
2-3-4-1- اعتماد ……………………………………………………………………………………………………………………………..51
2-3-4-2- مشروعیت …………………………………………………………………………………………………………………………52
2-3-4-3- تقابل ……………………………………………………………………………………………………………………………….52
2-3-4-4- عدالت سازمانی…………………………………………………………………………………………………………………..52
2-3-5- رابطه عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی ………………………………………………………………………………54

• پژوهش های صورت گرفته پیرامون موضوع ………………………………………………………………………………………..56

      2-3-1 پژوهش های انجام شده در داخل کشور …………………………………………………………………………………………..56
      2-3-2 پژوهش های انجام شده در خارج کشور ………………………………………………………………………………………….58

• جمع بندی پایه های تجربی ……………………………………………………………………………………………………………60
• مدل تحلیل پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………..60
• معرفی بانک تجارت ……………………………………………………………………………………………………………………61

 
فصل سوم : روش اجرایی تحقیق
مقدمه

• نوع و روش تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………..65
• جامعه آماری مورد بررسی …………………………………………………………………………………………………………………….65

3-2-1 جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………….65

 

3-2-2- حجم نمونه ……………………………………………………………………………………………………………………………65
3-2-3- روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………………………………….66
3-2-4- تعیین حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………………………….66

• ابزار و روش گردآوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………66

3-4-1 ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………………………………..66
3-4-2 پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………………………….67
3-4-3 نحوه توزیع پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………………..68

• روایی و پایایی پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………………..68

3-4-1 روایی یا اعتبار پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………68
3-4-2 پایائی یا اعتماد پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………..68

• روش های تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………………………………..69

3-5-1 روش های آماری مورد استفاده در پژوهش …………………………………………………………………………………….70
 
فصل چهارم : تجزیه وتحلیل داده ها    
مقدمه

• آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………………………………………………73

4-1-1 جنسیت پاسخ دهندگان ……………………………………………………………………………………………………………..73
4-1-2 سن پاسخ دهندگان ………………………………………………………………………………………………………………….74
4-1-3 سابقه کار پاسخ دهندگان …………………………………………………………………………………………………………..74
4-1-4 میزان تحصیلات پاسخ دهندگان …………………………………………………………………………………………………..75
4-1-5 وضعیت استخدام پاسخ دهندگان ………………………………………………………………………………………………….76

• آمار استنباطی ……………………………………………………………………………………………………………………………………77

4-2-1 نرمال بودن …………………………………………………………………………………………………………………………….77

• مدل نظری پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………78
• یک مطلب دیگر :
• منابع پایان نامه ارشد با موضوع سرمایه اجتماعی، توسعه اجتماعی، اعتماد متقابل، سلسله مراتبی

4-3-1-مدلیابی معادلات ساختاری………………………………………………………………………………………………………….78
4-3-2-مدل اندازه گیری یا تحلیل عاملی تاییدی………………………………………………………………………………………..79

• مدل ساختاری (مدل تحلیل مسیر) ………………………………………………………………………………………………………….84
• نتایج حاصل از فرضیه های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………86

 
فصل پنجم : نتیجه گیری وپیشنهادات   
مقدمه

• جمع بندی و نتایج …………………………………………………………………………………………………………………………….90
• پیشنهادها ………………………………………………………………………………………………………………………………………..92

5-2-1 پیشنهاد مبتنی بر یافته های تحقیق………………………………………………………………………………………………….92
5-2-2 پیشنهادات کاربردی…………………………………………………………………………………………………………………..94
5-2-3 پیشنهادها برای تحقیقات آتی……………………………………………………………………………………………………….94
5-2-4-مشکلات محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………….95
 
فهرست منابع و مآخذ:   
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..97
منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………98
پیوست…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..99
چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………100

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                                                            صفحه

جدول 3-1 سؤالات تخصصی………………………………………………………………………………………………………………………..
جدول 3-2  پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………………….
جدول 4-1  آمار توصیفی – جنسیت پاسخ دهندگان …………………………………………………………………………………………
جدول 4-2  آمار توصیفی – سن پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………….
جدول 4-3 آمار توصیفی – سابقه کار پاسخ دهندگان ……………………………………………………………………………………….
جدول 4-4 آمار توصیفی – میزان تحصیلات پاسخ دهندگان ………………………………………………………………………………
جدول 4-5 آمار توصیفی – وضعیت استخدام پاسخ دهندگان …………………………………………………………………………….
جدول 4-6 توصیف آماری متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………………………………
جدول 4-7 نرمال بودن ………………………………………………………………………………………………………………………………..
جدول 4-8 نتایج مدل اندازه گیری پژوهش……………………………………………………………………………………………………..
جدول 4-9 خلاصه نتایج شاخص ها…………………………………………………………………………………………………………….
 
فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                                                              صفحه

نمودار 2-1 مسیرهای تعاملی سازمان و محیط ………………………………………………………………………………………………….
نمودار 4-1 آمار توصیفی – جنسیت پاسخ دهندگان ………………………………………………………………………………………….
نمودار 4-2 آمار توصیفی – سن پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………………..
نمودار 4-3 آمار توصیفی – سابقه کار پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………………..
نمودار 4-4 آمار توصیفی – میزان تحصیلات  پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………
نمودار 4-5 آمار توصیفی – وضعیت استخدام پاسخ دهندگان………………………………………………………………………………
 
 
فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                                                                         صفحه

شکل 1-1 مدل تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………….
شکل 2-1 حیطه های رفتار شهروندی سازمانی…………………………………………………………………………………………………
شکل 2-2 مفاهیم مرتبط با رفتار شهروندی سازمانی………………………………………………………………………………………….
شکل 2-3 – مدل نیهوف و مورمن ………………………………………………………………………………………………………………..
شکل 2-4 – مدل ارگان  ……………………………………………………………………………………………………………………………..
شکل 2-5 مدل پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………….
شکل 4-1 بارهای عاملی مدل اندازه گیری برازش یافته………………………………………………………………………………………
شکل 4-2 مقادیر t برای بررسی معنی داری بارهای عاملی مدل اندازه گیری برازش یافته…………………………………………
شکل 4-3 مقادیر استاندارد برای بررسی معنی داری ضرایب مسیر برآورد شده در مدل مسیر…………………………………….
شکل 4-4 مقادیر t-value برای بررسی معنی داری ضرایب مسیر برآورد شده در مدل مسیر……………………………………
 

2-9-2انواع ریسک: 46
3-9-2- انواع ریسک : نگرش نظریه نوین پرتفوی(ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک ) 51
4-9-2نظریه سبد اوراق بهادار: 53
10-2 دلایل ورشکستگی: 55
1-10-2 دلایل برون سازمانی: 56
2-10-2 دلایل درون سازمانی: 57
11-2  ابزارهای شناسایی عوامل ورشکستگی: 61
1-11-2  تحلیل روند: 61
2-11-2  تحلیل عملیات حسابداری: 62
3-11-2  تحلیل مدیریت: 64
12-2 انواع شکست : 65
13-2 بررسی قانون ورشکستگی در ایران: 66

 

14-2بررسی قانون ورشکستگی در برخی کشورها: 67
15-2 قوانین ورشکستگی و عجز از پرداخت دیون در دنیای امروز: 68
16-2 گزارشگری عمومی پیش بینی های مالی شرکت: 68
17-2ارزش شرکت: 69
18-2 مشکلاتی مالیاتی در دوره ی بحران مالی  : 73
19-2 مدل تحقیق : 73
20-2 تاریخچه تحقیق  : 73
فصل سوم: 83
1-3- مقدمه: 84
2-3-روش تحقیق مورد استفاده در پژوهش: 83
4-3 .  قلمرو موضوعی: 84
5-3 . قلمرو زمانی و مكانی : 84
6-3 . روش گردآوری اطلاعات: 84
7-3. تجزیه و تحلیل اطلاعات: 85
1-7-3- متغیر های تحقیق: 85
8-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات: Error! Bookmark not defined.
9-3 . چگونگی بررسی فرضیه ها : 87
1-9-3 . بررسی 

یک مطلب دیگر :

برنامه ریزی و طراحی کسب و کار اینترنتی

مفروضات اساسی مدل رگرسیون خطی: Error! Bookmark not defined.

2-9-3 .آزمون معنی دار بودن فرضیه ها: Error! Bookmark not defined.
3-9-3. آزمون معنی دار بودن ضریب همبستگی((R: Error! Bookmark not defined.
10-3 روش آزمون فرضیه ها : Error! Bookmark not defined.
1-10-3 تصمیم گیری برای رد یا پذیرش فرضیه ها: Error! Bookmark not defined.
فصل چهارم:‏ 98
1-4 مقدمه‏ 99
2-4  تجزیه و تحلیل فرضیه‌های تحقیق… 101
3-4  آزمون نرمال بودن داده های تحقیق… 102
فصل پنجم:‏ 112
1-5 مقدمه. 113
2-5 ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها 115
1-2-5 نتایج فرضیه اصلی اول. 116
2-2-5 نتایج فرضیه اول فرعی.. 116
3-2-5 نتایج فرضیه دوم فرعی.. 117
3-5نتیجه گیری.. 117
4-5پیشنهادها 117
5-5پیشنهاد برای پژوهش های آتی.. 118
6-5محدودیت های تحقیق.. 119
لیست جداول ارائه شده 122
منابع و ماخذ. 127
منابع فارسی.. 129
منابع لاتین.. 131
Abstract 133

چكیده:
این تحقیق به بررسی ارزیابی رابطه عملکرد مدیریتی و مدیریت ریسک در زمان بحران مالی  در شرکتهای پذیرفته شده در بورس ایران می پردازد . عملکرد مدیریتی بر مبنای مدل تعدیل شده جونز ،مدیریت ریسک بر مبنای مدل مرتون( 2010)و برای اندازه گیری بحران مالی از مدل ادوارد آلتمن استفاده شده است  .
این پژوهش به گونه تجربی به تحلیلگران مالی، سرمایه گذاران ، مدیران و سایر استفاده كنندگان اطلاعات حسابداری نشان میدهد كه عملکرد مدیریتی بر مدیریت ریسک در زمان بحران مالی در شركتها اثرگذار باشد.
با استفاده از اطلاعات صورتهای مالی 102 شركت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1387 تا 1391 و با بهره گیری از روش تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره، به كمك نرم افزار SPSS19 ، نتایج تحقیق نشان داد که بین عملکرد مدیریتی و مدیریت ریسک در زمان بحران مالی رابطه مثبت و معنی داری  وجود دارد.
واژه های کلیدی : عملکرد مدیریتی ، مدیریت ریسک ، بحران مالی
 

فصل اول
كلیات تحقیق

اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………… 9

اهداف کاربردی …………………………………………………………………………………………….. 9

فصل دوم: گستره نظری و پیشینه تحقیقاتی

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 11

مبانی نظری رفتار رانندگی……………………………………………………………………………….. 11

شخصیت فردی و رفتار رانندگی……………………………………………………………………….. 17

مبانی نظری ویژگی های شخصیت…………………………………………………………………….. 19

نظریه های شخصیت………………………………………………………………………………………. 25

مبانی نظری هوش هیجانی……………………………………………………………………………….. 37

تعریف هوش هیجانی……………………………………………………………………………………… 37

تاریخچه هوش هیجانی…………………………………………………………………………………… 40

نظریه های هوش هیجانی ……………………………………………………………………………….. 42

مؤلفه های هوش هیجانی ………………………………………………………………………………… 44

پیشینه تحقیقاتی…………………………………………………………………………………………….. 52

فرضیه ها ……………………………………………………………………………………………………. 58

تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها ……………………………………………………………………… 58

فصل سوم : روش تحقیق

طرح کلی تحقیق…………………………………………………………………………………………………….62

جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………….62

نمونه و روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………….62

یافته های جمعیت شناختی……………………………………………………………………………………….63

ابزارهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………….66

پرسشنامه شخصیت…………………………………………………………………………………. …66

پرسشنامه هوش هیجانی…………………………………………………………………………….. .68

پرسشنامه رفتار رانندگی…………………………………………………………………………….. .70

روش کار………………………………………………………………………………………………… 73

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………………………………………………….. 73

ملاحظات اخلاقی پژوهش………………………………………………………………………………. 73

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته ها

یافته های توصیفی…………………………………………………………………………………………. 75

یافته های مربوط به فرضیه های تحقیق……………………………………………………………….. 78

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 86

بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………….. 87

محدودیتها…………………………………………………………………………………………………… 92

پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………….. 93

 

منابع…………………………………………………………………………………………………………… 95

پیوست………………………………………………………………………………………………………. 104

پرسشنامه ویژگی های شخصیت نئو………………………………………………………………….. 105

پرسشنامه هوش هیجانی…………………………………………………………………………………. 109

پرسشنامه رفتار رانندگی…………………………………………………………………………………. 111

فهرست جداول

جدول 3-1تركیب گروه شركت كنندگان در پژوهش برحسب متغیر سن……………………… 63

جدول 3-2تركیب گروه شركت كنندگان در پژوهش بر حسب نوع استخدام………………… 64

جدول 3-3تركیب گروه شركت كنندگان در پژوهش بر حسب سابقه خدمت……………….. 64

جدول 3-4تركیب گروه شركت كنندگان در پژوهش برحسب میزان تحصیلات               65

جدول 3-5 تركیب گروه شركت كنندگان در پژوهش بر حسب نوع مالکیت ……………………..65

جدول4-1: اطلاعات مربوط به ابعاد ویژگی های شخصیت………………………………………. 75

جدول4-2 میانگین كل، انحراف استاندارد و دامنه تغییرات متغیر هوش هیجانی               76

جدول4-3 میانگین كل، انحراف استاندارد و دامنه تغییرات متغیر رفتار رانندگی               77

جدول4-4 ماتریس همبستگی بین متغیرهای پژوهش……………………………………………… 78

جدول4-5 : تحلیل رگرسیون چند متغیره ابعاد شخصیت در تبیین رفتار رانندگی              79

جدول4-6: تحلیل رگرسیون چند متغیره مولفه های هوش هیجانی در تبیین رفتار رانندگی…..80

جدول4-7 : مقایسه رفتار رانندگی گروههای سنی مختلف رانندگان……………………………. 81

جدول شماره4-8 آزمون تعقیبی توکی…………………………………………………………………. 82

جدول4-9 : مقایسه رفتار رانندگی رانندگان با سوابق کاری مختلف……………………………. 82

جدول4-10 : مقایسه رفتار رانندگی رانندگان خویش فرما و سایر رانندگان…………………… 83

جدول4-11 : مقایسه رفتار رانندگی گروههای تحصیلی مختلف رانندگان…………………….. 84

چکیده :

تحقیق حاضر از نوع توصیفی – همبستگی می باشد که با هدف کلی بررسی و تبیین نقش پیش بینی کنندگی ویژگی های شخصیتی و هوش هیجانی در رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس های بین شهری شیراز انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه رانندگان اتوبوس های برون شهری شرکت های مسافربری شیراز به تعداد تقریبی 1200 نفر بود که تعداد 202 نفر از رانندگان به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه های شخصیت، هوش هیجانی و رفتار رانندگی مورد سنجش قرار گرفتند و یافته های آماری در قالب آمار توصیفی(همبستگی پیرسون) و استنباطی(رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس یکراهه) مورد بررسی  قرار گرفت و نتایج زیر بدست آمد: 1-از بین ابعاد ویژگی های شخصیتی، تنها بعد وظیفه شناسی پیش بینی کننده منفی رفتار رانندگی است و متغیرهای پنجگانه شخصیت مجموعا 9 درصد از واریانس کل متغیر رفتار رانندگی را پیش بینی می کنند. 2- از بین مولفه های هوش هیجانی، بعد خودآگاهی به طور منفی

یک مطلب دیگر :

بهترین هتل های 5 ستاره برای اقامت کدامند ؟

 و معنادار پیش بینی کننده رفتار رانندگی می باشد و مولفه های هوش هیجانی در مجموع قادرند 21 درصد از واریانس كل متغیر رفتار رانندگی را تبیین كنند. 3-بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به سن تفاوت معنی داری وجود دارد و رانندگان رده سنی 20 تا 30 رفتار رانندگی بالاتری را نسبت به رانندگان رده سنی 50 سال به بالا گزارش کرده اند. 4- بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به سابقه کار تفاوتی مشاهده نشد. 5- بین رفتار رانندگی رانندگان خویش فرما و سایر رانندگان، تفاوت به نفع گروه رانندگان خویش فرما معنی دار بوده است. 6- بین رفتار رانندگی رانندگان اتوبوس با توجه به تحصیلات، تفاوتی مشاهده نشد.

**نکته: رفتار رانندگی یک نمره کلی از پرسشنامه منچستر می باشد که معرفی کننده خطاها، اشتباهات و تخلفات می باشد.

 

کلمات کلیدی: ویژگی های شخصیتی، هوش هیجانی، رفتار رانندگی، رانندگان.

فصل نخست:

کلیات پژوهش

• مقدمه:

امروزه یكى از مولفه هاى اساسى در تقویت توسعه پایدار مساله ى ارتقاء سلامت جامعه مى باشد. چرا كه محور توسعه پایدار انسان سالم است. از طرفى رانندگى انسانها در جهان امروز با خطرات زیادى روبه رو می باشد. از جمله مهم ترین و قابل توجه ترین خطراتى كه امروز زندگى افراد را در كشورهاى مختلف جهان تهدید مى كند، افزایش حوادث و آسیب هاى عمدى و غیر عمدى است كه سالانه باعث مرگ بیش از 6 میلیون نفر در جهان مى شود(شاکری نیا، 1388).

حوادث رانندگی و پیامدهای آن، به ویژه در كشورهای در حال توسعه، به عنوان یكی از مهم ترین علل مرگ و میر و جراحات محسوب می شوند. در كشور ما نیز حوادث رانندگی علاوه بر وارد كردن صدمات اقتصادی، باعث تلفات شدید انسانی می شود(فام ایرج، 1385).

برآورد شده است كه سالانه دو میلیون نفر در سراسر جهان بر اثر تصادفات جاده ای، جان خود را از دست می دهند و تعداد مجروحان رانندگی در سال، بیش از ١٥ میلیون نفر تخمین زده می شود. كشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ اما آنچه كشور ما را در این زمینه متمایز می كند، روند رو به رشد حوادث رانندگی در كشور و مقایسه آن با سایر كشورهای جهان است. که در این راستا پژوهش های متعددی نیز به بررسی علل تصادفات و سوانح پرداخته و اکثرا تخلفات رانندگی رانندگان را یکی از علل عمده و اصلی ذکر می کنند(عریضی و حقایق، 1388).

این تحقیقات همچنین نشان داده اند که گروه خاصی از افراد دارای آمار تصادفات رانندگی بیشتری هستند و این گروه با دیگران در برخی از ویژگی های شخصیتی متفاوت می باشند. در یک بررسی که به رابطه ی بین شخصیت و تفاوت های فردی پرداخته است، نشان داده شده که نمره ی صفت شخصیتی هیجان طلبی1 از همه بیشتر احتمال انجام خشونت در رانندگی را نشان می دهد (برگس2، 2002).

بنابراین علاوه بر ویژگی های شخصیتی، مسایل هیجانی چالش برانگیز نیز می تواند رفتار رانندگی رانندگان را تحت تاثیر قرار دهد. به عبارتی امور مربوط به رانندگی از آن جهت که اموری غیر قابل پیش بینی بوده دائماً اتفاق می افتند و رانندگان در برخورد با این مسئله با توجه به ویژگی های شخصیتی مجزا، هر یک بسیار متفاوتند. بسیاری از رانندگان این شرایط را تنشی هیجانی تلقی کرده و در نتیجه مقابله و برخورد با آن را دشوار می دانند. از سوی دیگر رانندگان اغلب دارای انگیزه رقابت جویی بوده و از آزردگی هیجانی خود، آگاه نیستند. این امر انگیزه ها و اهداف آنان را متأثر ساخته و موجب تحریف تفکر راننده و افزا یش هیجانات خارج از کنترل فرد می شود. رانندگانی که درگیر این گونه هیجانات می شوند دست به رفتارهای تکانشگرانه و پرخطر می زنند که این هیجانات رانندگان را ترغیب به تکروی و خودپسندی می کند(ابراهیمی قوام، 1388).

در مجموع با توجه به آنچه بیان شد، نمره کلی رانندگی باهوش هیجانی بالا به معنای داشتن نیمرخ مثبت در مؤلفه های شخصیتی می باشد. بنابراین می توان رانندگی افراد را با توجه به نیمرخ روانی شان در این مؤلفه ها مورد ارزیابی قرار داد. که پژوهش حاضر نیز در صدد بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی(نئو) و هوش هیجانی با رفتار رانندگی رانندگان می باشد.

• بیان مساله:

تخلفات رانندگی همواره یکی از علل بروز مشکلات، معضلات و حوادث ترافیکی در همه جوامع می باشد که بسته به بافت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و جغرافیایی جوامع میزان و نوع آن متفاوت خواهد بود.گرچه در بروز تخلفات رانندگی، عوامل محیطی- کنترلی، اجرایی و عدم تناسب ساختارهای مواصلاتی با تعداد خودروها و واحدهای عبور و مرور و غیره نیز دخیل می باشد، اما علل انسانی به عنوان اصلی ترین عامل، بالاترین درصد علت تخلفات است(حق شناس و همکاران، 1387).

شرایط رانندگی بسیار متعدد است به خصوص شرایط روانی، اخلاقی و اجتماعی. بنابراین داشتن گواهی نامه رانندگی دلیل بر صلاحیت كامل افراد برای رانندگی نیست؛ چه بسا افرادی كه از دقت دید مناسب برخوردارند؛ اما از مشكلات و عقده های روانی، اجتماعی و فرهنگی رنج می برند. تنها داشتن دید خوب نمی تواند ملاك صلاحیت رانندگی باشد؛ بلكه تجربه، استعدادهای طبیعی، دقت و تعادل روانی است كه به انسان برای رانندگی صلاحیت می دهد. اولین تحقیق پیرامون احراز شایستگی برای رانندگی و اثرات حالت روانی راننده در سال 1929 در آمریكا انجام شد؛ محور این تحقیقات “رفتار انسان” بود. در این پژوهش محققان دریافتند كه تقریباً 96 درصد حوادث از طرف رانندگان با تجربه ای رخ می دهد كه دچار مشكلات شخصیتی بوده اند(نوابی و همكاران، 1385).

به طور کلی هر فردی دارای یک سری ویژگی هایی می باشد که باعث می شوند به صورت منظم و دایم یک شیوه ی رفتاری خاصی را از خود نشان دهد. این ویژگی ها در مجموع، شخصیت هر فرد را تشکیل می دهد. رابطه ی بین ویژگی های شخصیتی1 و رفتار رانندگی مورد بررسی های متعددی در سطح جهان قرار گرفته است. به نظر می رسد، عناصر خاصی از شخصیت باعث رفتارهای قانون شکنی می شوند، از آن رو که این رفتارها منجر به برآورده شدن برخی از نیازهای شخصی فرد می شوند با این که مغایرت با سیستم قانونمند محیط اطراف دارد.  در تحقیقات گذشته حدود 90 % تصادفات را به خصوصیات رفتاری ربط داده اند و نشان داده اند که در 95-90 % تصادفات، رفتار انسان، عامل تعیین کننده اصلی است. به عبارتی ویژگی های شخصیتی می تواند با رفتارهای ترافیكی و نحوه رانندگی فرد ارتباط داشته باشد. شواهد زیادی حاكی از وجود رابطه میان صفات شخصیتی و رفتار رانندگان پرخطر است(مهماندار، 1388). رفتار رانندگی پرخطر یعنی ارتكاب دو یا چند عمل خلاف كه موجب به خطرانداختن افراد یا وسایل دیگر شود به عبارت دیگر هرگونه عمل خلاف تعمدی كه نیازمند واكنش تدافعی از سوی راننده دیگر باشد(باتیست1، 2005).

این تحقیقات همچنین نشان داده اند که گروه خاصی از افراد دارای آمار تصادفات رانندگی بیشتری هستند و این گروه با دیگران در برخی از ویژگی های شخصیتی متفاوت می باشند. در یک بررسی که به رابطه ی بین شخصیت و تفاوت های فردی پرداخته است، نشان داده شده که نمره ی صفت شخصیتی هیجان طلبی2 از همه بیشتر احتمال انجام خشونت در رانندگی را نشان می دهد (برگس3، 2002).

رانندگی عادی یا ایمن فعالیتی است همراه با حركات كنترل شده كه در آن راننده باید اطلاعات و داده های مربوط به رانندگی را از طرق مختلف به خصوص از راه دیدن اخذ كرده براساس آنها در ذهن تصمیم گیری كرده و تصمیمات خود را به بهترین وجه عملی كند تا بتواند حركتی همواره با ایمنی داشته باشد(سانتوز4، 2005؛ به نقل از موسوی، 1388).

در مطالعه انجام شده در ایران که به بررسی رابطه بین تحریک جویی و رفتار رانندگی پرخطر پرداخته است نیز نشان داده شده است که نمره کلی تحریک جویی و سه خرده مقیاس های آن شامل تجربه جویی، هیجان طلبی و تنوع طلبی با رفتارهای رانندگی پرخطر همبستگی مثبت و معناداری دارد(گودرزی و شیرازی، 1386). عناصر شخصیتی می توانند باعث شوند که افراد رفتار خاصی را انجام دهند که این رفتارهای خاص باعث ارضائ نیازهای شخصی فرد مرتبط با ویژگی های روان شناختی، زیستی و اجتماعی او می شود.

1-5-2- فرضیه های فرعی.. 8

1-6-تعاریف متغیرها 8

1-6-1- تعاریف نظری متغیرها 8

1-6-2- تعاریف عملیاتی متغیرها 10

فصل دوم :پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه. 11

2-2- مدیریت دانش… 12

2-3- چرخه مدیریت دانش… 12

2-3-1- تعریف و ماهیت تسهیم دانش… 13

2-3-2- اهمیت تسهیم دانش… 15

2-4- عوامل انسانی موثر بر تسهیم دانش در سازمان. 15

2-5- تئوری های مربوط به تسهیم دانش… 17

2-6- موانع بالقوه تسهیم دانش… 19

2-6-1- موانع بالقوه فردی تسهیم دانش… 20

2-7- عوامل موثر بر تسهیم دانش طبق الگوی وانگ و همکارانش(2010) 23

2-8- عملکرد شغلی.. 24

2-8-1- اهمیت نیروی انسانی در سازمان. 24

2-8-2- تعاریف عملكرد شغلی.. 24

2-8-3- عوامل موثر بر عملکرد شغلی.. 25

2-9- پیشینه پژوهش… 30

2-9-1- تحقیقات داخلی.. 30

2-9-2- تحقیقات خارجی.. 31

2-10- خلاصه و جمع بندی.. 32

2-11- مدل نظری پژوهش… 33

فصـل سـوم: روش شناسی پژوهش

3-1- مقدمه. 34

3-2- نوع و روش پژوهش… 34

3-3- جامعه آماری پژوهش… 35

3-4- نمونه و برآورد حجم نمونه پژوهش… 35

3-4-1- روش نمونه گیری.. 35

3-5- ابزار جمع آوری اطلاعات.. 36

3-5-1- پرسشنامه تسهیم دانش… 36

3-5-2- پرسشنامه عملکرد شغلی.. 37

3-6- تعیین روایی و پایایی ابزارهای اندازه گیری پژوهش… 37

3-6-1- روایی پرسشنامه. 37

3-6-2- پایایی پرسشنامه ها 38

3-7- روش های تجزیه و تحلیل آماری.. 39

فصل چهارم: نتایج

4-1- مقدمه. 41

4-2- تشریح یافته های توصیفی مورد مطالعه. 41

4-2-1- داده های جمعیت شناختی پرسشنامه. 42

4-3- یافته های استنباطی.. 48

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه. 56

5-2- خلاصه. 56

5-3- خلاصه نتایج آزمون فرضیه های پژوهش… 57

5-3-1- فرضیه اصلی.. 57

5-3-1-1- فرضیه فرعی اول. 58

5-3-1-2- فرضیه فرعی دوم. 59

5-3-1-3- فرضیه فرعی سوم. 60

5-3-1-4- فرضیه فرعی چهارم. 61

5-3-1-5- فرضیه فرعی پنجم. 62

5-3-1-6- فرضیه فرعی ششم. 63

5-4- پیشنهادات.. 63

5-4-1- پیشنهادات کاربردی.. 63

5-4-2-پیشنهادات پژوهشی.. 65

5-5- محدودیت های پژوهش… 65

فهرست منابع. 67

پیوست ها 74

چکیده انگلیسی.. 76

 

 

فهرست جدول­ها

عنوان                                                                                                              صفحه

جدول(3-1): توزیع سوالات تسهیم دانش… 36

جدول(3-2): طیف لیکرت پرسشنامه تسهیم دانش… 37

جدول(3-3): طیف لیکرت پرسشنامه عملکرد شغلی.. 37

جدول (3-4): ضرایب پایایی کل پرسشنامه های تسهیم دانش، عملکرد شغلی.. 39

جدول (3-5): ضرایب پایایی کل پرسشنامه مؤلفه های تسهیم دانش… 39

جدول (4-1): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب سن.. 42

 

جدول (4-2): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب میزان تحصیلات.. 43

جدول(4-3): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب جنس… 44

جدول(4-4): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب سابقه خدمت… 45

جدول(4-5): میانگین و انحراف معیار نمرات تسهیم دانش و عملکرد شغلی.. 46

جدول(4-6): میانگین و انحراف معیار مؤلفه های تسهیم دانش… 47

جدول (4-7): ضریب همبستگی بین تسهیم دانش با عملکرد شغلی.. 48

جدول (4-8): ضریب همبستگی بین بعد تعاملات شخصی از تسهیم دانش با عملکرد شغلی.. 48

جدول (4-9): ضریب همبستگی بین بعد ارتباطات سازمانی از تسهیم دانش با عملکرد شغلی.. 49

جدول (4-10): ضریب همبستگی بین بعد تعامل با جامعه از تسهیم دانش با عملکرد شغلی.. 50

جدول (4-11): ضریب همبستگی بین بعد همکاری های مکتوب از تسهیم دانش با عملکرد شغلی.. 50

جدول (4-12): جدول ضریب همبستگی چندگانه ابعاد تسهیم دانش با عملکرد شغلی.. 51

جدول (4-13): جدول ضریب بتا در پیش بینی ابعاد تسهیم دانش با عملکرد شغلی.. 52

جدول (4-14):جدول متغیرهای بیرون معادله در رگرسیون برای پیش بینی عملکرد شغلی.. 52

جدول (4-15):  تحلیل واریانس چندراهه نمرات تسهیم دانش با توجه به متغیرهای دموگرافیک… 53

جدول (4-16): آزمون زوجی مقایسه میانگین نمرات تسهیم دانش بر حسب سن.. 53

جدول (4-17): آزمون زوجی مقایسه میانگین نمرات تسهیم دانش بر حسب مدرک تحصیلی.. 54

جدول (4-18): آزمون زوجی مقایسه میانگین نمرات تسهیم دانش بر حسب سابقه خدمت… 54

جدول (4-19):  تحلیل واریانس چندراهه نمرات عملکرد شغلی با توجه به متغیرهای دموگرافیک… 55

جدول (4-20): آزمون زوجی مقایسه میانگین نمرات عملکرد شغلی بر حسب سن.. 55

جدول (4-21): آزمون زوجی مقایسه میانگین نمرات عملکرد شغلی بر حسب سابقه خدمت… 55

 

 

فهرست شکل­ها

عنوان                                                                                                              صفحه

شکل (4-1): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب سن.. 42

شکل (4-2): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب میزان تحصیلات.. 43

شکل (4-3): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب جنس… 44

شکل (4-4): توزیع فراوانی گروه نمونه بر حسب سابقه خدمت… 45

شکل (4-5): مقایسه میانگین نمرات تسهیم دانش و عملکرد شغلی.. 46

یک مطلب دیگر :

شکل (4-6): مقایسه میانگین مؤلفه های تسهیم دانش… 47

 

فصل اول:

كلیات پژوهش

 

1-1-مقدمه

بررسی نظریه اندیشمندان سازمان و مدیریت در دو دهه اخیر انباشته از مفاهیمی است که همگی تاکید بر تغییر در محیط سازمان‌ها ، شرایط و شیوه‌های کسب و کار دارند. دوران کنونی را عصر دانش و  اطلاعات نام نهاده‌اند که مبتنی بر دانایی است. سازمان‌های امروزی در محیط رقابتی قرار گرفته‌اند که ناشی از تغییرات محیطی و سازمانی گسترده‌ای است. تغییرات محیطی آنچنان سریع و غیر قابل پیش‌بینی است که کوچکترین غفلت از آن‌ها می‌تواند سازمان را از یک برتری رقابتی محروم و سازمان‌های دیگر را با فرصت‌های خاصی مواجه کند. یکی از مهمترین تغییرات محیطی که سازمان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد استفاده از دانش در سازمان و میان کارکنان برای بهبود عملکردشان است که در واقع منبعی پایان ناپذیر برای سازمان‌ها جهت ایجاد برتری در محیط رقابتی است. این فصل با محوریت رابطه دو متغییر تسهیم دانش و عملکرد سازمانی به بیان مسئله ، اهمیت و ضرورت پژوهش ، اهداف ، سوالات و تعاریف نظری و عملیاتی متغییرها پرداخته است.

1-2-بیان مسـاله

امروزه دانش و اطلاعات به عنوان عامل تعیین کننده ای در موفقیت و قدرت پذیری سازمان ها تبدیل شده است. با افزایش تاکید دولت بر ایجاد جامعه دانشی و اولویت حرکت به سوی اقتصاد دانش محور(در برنامه چهارم توسعه) مسئله اساسی درک این موضوع است که چگونه از دانش به عنوان یک منبع مهم کسب مزیت رقابتی ،استفاده شود. در این راستا بسیاری از سازمان ها تلاش خود را بر این مسئله متمرکز نموده اند که چگونه می توانند دانش را در سازمان مدیریت نمایند. دانش مقوله ای نظامند است و نیازمند توجه همه جانبه به عوامل مختلف سازمانی می باشد (حدت، 1387).

دانش یکی از سرمایه­های اصلی سازمان تلقی می­شود و هر سازمانی که بیشتر از این سرمایه برخوردار باشد بهتر می­تواند با چالش­های موجود برخورد کند و در عرصه­ رقابت بطور موفق عمل کند. امروزه همه­ی محققان و گروه­های علمی اذعان دارند؛ برای این­که سازمان­ها بتوانند در دنیای رقابت حضور مستمر و پایدار داشته باشند، باید حول محور علم و دانش فعالیت کرده و کارکنان خود را مجهز به ابزار دانش کنند، که بتوانند با مدیریت صحیح از دانش و تجربیات کارکنان خود استفاده­ی بهینه کرده و دائما افکار و اندیشه­های جدید را در سازمان پرورش دهند که این امر جز با مدیران و کارکنان خلاق و نوآور امکان نمی­پذیرد.(شاین[1] ،1389).

یکی از موضوعات مرتبط با دانش، تسهیم دانش است.تسهیم دانش فعالیتی است که طی آن کارکنان اطلاعات مرتبط را به دیگران در سازمان انتقال می دهند. تسهیم دانش به عنوان یک فعالیت پیچیده ولی ارزش آفرین، بنیاد و پایهء بسیاری از استراتژی های مدیریت  دانش در سازمان ها می باشد. پژوهشگران و متخصصان تأکید می کنند که تسهیم دانش بسیار مهم است و هنگامی که انتقال داده نشود به عنوان مانعی بر سر راه سازمان در زمینه بهبود عملکرد و رقابت پذیری می شود و نمی گذارد سازمان به صورت کارا و اثربخش عمل کند.( روسکا[2]، 2005).

بسیاری از محققان بیان کرده اند که نسبت به فرایند تسهیم دانش و اهمیت آن درک کافی وجود ندارد. تسهیم دانش فقط یک موضوع نیست،  بلکه یک مشکل برای سازمان هاست چون عدم تسهیم اطلاعات در سازمان منتهی به مرگ  سازمان می شود(ریگ[3]، 2005).

یکی از اهداف اساسی مدیریت دانش، عملی ساختن یا بهبود تسهیم یا انتقال دانش در بین واحدهای مختلف سازمان است(جعفری، 1393). اگر افراد بتوانند دانشی که بصورت فردی از کار خود دارند را به کار گیرند و نیز آن را به اشتراک بگذارند، هم سازمان و هم فرد می تواند بهتر رشد کند واگر نتواند به صورت موثری در سازمان به اشتراک گذاشته شود شبیه این است که از بین رفته است.(علوی و لیدنر[4]،2001). به نظر می رسد یکی از پیامد های تسهیم دانش، نقشی است که تسهیم دانش در عملکرد شغلی از خود به جا می گذارد.

طبق تعریف فرهنگ لغت آکسفورد عملکرد یعنی هر آن­چه که افراد و ماشین­ها انجام می­دهند. برخی عملکرد را معادل اثربخشی و کارایی می­دانند و برخی اعتقاد دارند عملکرد عبارتست از جمع همه فرآیندهایی که به مدیریت کمک می­کند تا بتواند با نیم نگاهی به ایجاد یک سازمان عمل­گرا در آینده(برای مثال یک سازمان کارا و اثربخش) اقدام مناسب اتخاذ کند. به عبارت دیگر عملکرد عبارتست از انجام هرآنچه درامروز که منجر به نتایج قابل سنجش ارزشمند در آینده می­شود(نیلی و همکاران[5]، 2010). عملکرد را معمولا به صورت ساده در قالب مفاهیم خروجی نیز به این صورت می­توان تعریف کرد: « دستیابی به اهداف کمی» یا « عملکرد یعنی هم رفتارها و هم نتایج» (آرمسترانگ[6]، 2006).

عملکرد شغلی به عنوان دستاورد های شخصی بر مبنای استاندارد سازمانی و قوانین و مقررات تعریف می شود. عملکرد شغلی عبارتست از محصول و بازده افراد در رابطه با عملی که انجام می دهند ،بعبارتی عملکرد همان کار واقعی افراد با توجه به شرح وظایفش می باشد .(نور علیزاده ، 1383 ، ص104). در تعریفی دیگر عملکرد عبارتست مجموع رفتارهای در ارتباط با شغل که افراد از خود نشان می دهند (کشاورزی ، 1386(.

عملکرد معیار پیش بینی شده یا معیار وابسته ی کلیدی می باشد که بعنوان وسیله ای برای قضاوت در مورد اثر بخشی افراد، گروه ها و سازمانها عمل می کند. عملکرد عبارتست از حاصل فعالیت های یک فرد از لحاظ اجرای وظایف محوله در مدت زمان معین. عملکرد حاصل یا نتیجه ی فرآیند و تحقق اهداف می باشد. فرآیند بدین معنی است که انجام هر کاری در مراحلی باید انجام گیرد تا آن کار انجام بپذیرد و تحقق اهداف بدین معنی است که با رعایت مراحل کاری آن هدف تحقق پیدا کند. عملکرد رفتاری است در جهت رسیدن به اهداف سازمانی و اندازه گیری شده یا ارزش گذاری شده است (رضائی ، 1391 ، ص68).

مطابق با مبانی نظری در حیطه رفتار سازمانی متغیرهای گوناگونی عملکرد افراد در محیط کار را تحت تاثیر قرارمی دهند که از جمله آن می توان به سهیم شدن کارکنان در دانش سازمانی و فردی اشاره نمود. این موضوع به خصوص در عصر کنونی با وجود سیستمهای اطلاعاتی و فن آوریهای سازمانی و موضوع مدیریت بر داراییهای دانشی سازمان در خور توجه شده است.

اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان در سال 1390 با تصویب مجلس شورای اسلامی  مبنی بر ادغام سه وزارتخانه تعاون ، کار  و رفاه اجتماعی به شکل جدید  شروع به فعالیت نمود. از مهمترین وظایف و رسالتهای این اداره  کل می توان   برنامه ریزی و نظارت بر اجرای قوانین کار ، تعاون و تدوین نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی سیاستگذاری و برنامه ریزی به منظور تنظیم روابط کار ، بررسی و رفع مسایل و مشکلات جامعه کارگری ، تنظیم روابط کارگری و کارفرمایی در راستای سیاست حفظ و صیانت از نیروی کار، سیاستگذاری و برنامه ریزی به منظور تعمیم و گسترش نهادهای مدنی و تشکلها در حوزه تعاون ، کار و رفاه اجتماعی ، تنظیم مقررات و ضوابط ، معیارها و توصیه نامه های ایمنی و استانداردهای کار و تعیین حداقل دستمزد سالیانه کارگران در شورای عالی کار، سیاستگذاری ، برنامه ریزی و اداره امور مربوط به مجامع و شوراهای عالی در حوزه تعاون ، کار ورفاه اجتماعی وتعیین سیاستها و راهبردهای اشتغال و برنامه ریزی مربوط به آن در چهارچوب برنامه ها و سیاستهای کلان دولت اشاره کرد. با توجه به اهدافی که برای این سازمان ذکر گردید و همچنین تاکید این سازمان براشتراک دانش به عنوان وسیله ای برای تبادل دانشهای  کاری و الزام کارکنان به شرکت در فرایند تسهیم دانش توسط مدیریت این سازمان از طریق راه اندازی اتاقهای گفتگو، دعوت از پیشکسوتان سازمانی به منظور بهره گیری از تجارب آنان، اقدامات اولیه راه اندازی پایگاه داده سازمانی و سیستمهای اطلاعات مدیریت از یک طرف و هدف گذاری مدیریت به منظور ارتقاء عملکرد شغلی کارکنان از طریق آموزشهای ضمن خدمت، مشارکت در تصمیم گیری ، پرداختهای مادی و غیر مادی پژوهشگر را بر آن داشت تا رابطه تسهیم دانش را با عملکرد شغلی مورد بررسی قرار داده و پاسخی برای این سوال بیابد که در سازمان مورد مطالعه رابطه این دو متغیر چگونه بوده و کدام یک از ابعاد تسهیم دانش قادر به پیش بینی عملکرد شغلی بوده و باید مورد توجه ویژه واقع گردد.

 

1-5-1- تعاریف مفهومی متغییرها 9

2-5-1- تعاریف عملیاتی متغیرها ………10

فصل دوم: مرور پیشینه پژوهش

مقدمه. 12

1-2- مبانی نظری موضوع پژوهش…. 13

1-1-2- بهره­وری سازمانی.. 13

1-1-1-2- تعاریف… 13

2-1-1-2- تاریخچه بهره وری.. 15

3-1-1-2- اهمیت بهره وری.. 15

4-1-1-2- هفت «C» بهره وری.. 16

5-1-1-2- عوامل مؤثر بر بهره وری.. 17

1-5-1-1-2- عوامل خارجی.. 17

2-5-1-1-2- عوامل داخلی.. 17

6-1-1-2- عوامل مؤثر بر افزایش بهره وری نیروی انسانی.. 18

7-1-1-2- مهمترین عوامل مؤثر در کاهش بهره وری.. 20

8-1-1-2- شرایط لازم برای بهبود بهره وری نیروی انسانی در سازمان ها 22

2-1-2- خلاقیت سازمانی.. 24

1-2-1-2- تعاریف… 24

2-2-1-2- ویژگی­های خلاقیت… 28

3-2-1-2- تفاوت خلاقیت و نوآوری تغییر. 29

4-2-1-2- ویژگی­های شخصیت خلاق.. 30

5-2-1-2- نقش خلاقیت در بهره­وری سازمان و توسعه نیروی انسانی.. 33

6-2-1-2- انگیزش و خلاقیت و بهبود عملکرد. 34

7-2-1-2- آموزش عمومی خلاقیت سازمانی  35

8-2-1-2- شرایط ایجاد خلاقیت سازمانی.. 36

9-2-1-2- تکنیک­های خلاقیت  36

1-9-2-1-2- تکنیک چرا 36

2-9-2-1-2- تکنیک یورش فکری.. 37

3-9-2-1-2- تکنیک شش کلاه فکری 38

4-9-2-1-2- تکنیک گروه اسمی.. 39

5-9-2-1-2-  تکنیک الگو برداری از طبیعت… 40

6-9-2-1-2- تکنیک دلفی.. 40

7-9-2-1-2-  تکنیک TKG 40

3-1-2- ویژگی­های جمعیت­شناختی.. 42

1-3-1-2- تعریف… 42

2-3-1-2- مهمترین ویژگی­های جمعیت­شناختی.. 42

1-2-3-1-2- تجربه کاری.. 42

2-2-3-1-2-الگوی نقش…. 42

3-2-3-1-2-تحصیلات… 43

4-2-3-1-2- سن.. 43

5-2-3-1-2- نظام آموزشی.. 44

6-2-3-1-2-جایگاه اجتماعی.. 45

2-2- مبانی عملی موضوع پژوهش…. 45

1-2-2- پژوهش­های انجام شده در داخل کشور 45

2-2-2- پژوهش­های انجام شده در خارج از کشور 46

فصل سوم: روش­شناسی

مقدمه. 48

1-3- روش پژوهش…. 48

2-3- جامعه آماری گروه نمونه و روش نمونه­گیری.. 48

3-3- ابزار گردآوری داده­ها 49

4-3- روش اجرا و چگونگی گردآوری داده­ها 51

5-3- روش آماری.. 51

فصل چهارم: یافته­های پژوهش

مقدمه. 53

1-4-توصیف داده­ها 53

2-4- تحلیل داده­ها 58

1-2-4- سوال اول پژوهش…. 58

2-2-4- سوال دوم پژوهش…. 59

3-2-4- سوال سوم پژوهش…. 59

4-2-4- سوال چهارم پژوهش…. 60

5-2-4- سوال پنجم پژوهش…. 61

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

مقدمه. 63

1-5-  بحث در نتایج.. 63

2-5- محدودیت­های پژوهش…. 67

1-2-5- محدودیت­های در اختیار محقق.. 67

1-2-5- محدودیت­های خارج از اختیار محقق.. 67

3_5_ پیشنهادها 67

1_3_5_ پیشنهادهای کاربردی.. 67

2_3_5_ پیشنهادهای پژوهشی.. 68

 

منابع

منابع فارسی.. 70

منابع انگلیسی.. 74

پیوست

پیوست شماره 1: پرسشنامه خلاقیت رندسیپ… 76

پیوست شماره2 : پرسشنامه بهره وری نیروی انسانی.. 79

چکیده انگلیسی.. 81

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                 صفحه

جدول1-4: توزیع جنسیت گروه نمونه. 53

جدول 2-4: توزیع سن گروه نمونه. 54

جدول 3-4: توزیع تحصیلات گروه نمونه. 55

جدول 4-4: توزیع سابقه کاری گروه نمونه. 56

جدول5-4: شناسایی شاخص‌های توصیفی میزان خلاقیت سازمانی کارکنان.. 57

جدول 6-4: شناسایی شاخص‌های توصیفی میزان بهره وری وظایف سازمانی کارکنان.. 57

جدول 7-4: نتایج آزمون کولموگرف – اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن توزیع نمرات متغیرهای
پژوهش…. 57

جدول 8-4: رابطه بین خلاقیت سازمانی با بهره­وری وظایف سازمانی کارکنان.. 58

جدول 9-4: مقایسه خلاقیت سازمانی کارکنان مرد با زن.. 59

جدول 10-4: مقایسه بهره وری وظایف سازمانی کارکنان مرد با زن.. 59

جدول 11-4: مقایسه خلاقیت سازمانی با بهره وری وظایف سازمانی کارکنان بر حسب جنسیت… 60

جدول 12-4: مقایسه خلاقیت سازمانی کارکنان بر حسب سن.. 61

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                 صفحه

نمودار شماره 1-4: درصد جنسیت گروه نمونه. 53

نمودار شماره 2-4: درصد سن گروه نمونه. 54

نمودار شماره 3-4: درصد تحصیلات گروه نمونه. 55

نمودار شماره 4-4: درصد سابقه کاری گروه نمونه. 56

یک مطلب دیگر :

 

چکیده

هدف این پژوهش بررسی رابطه خلاقیت سازمانی و ویژگی­های جمعیت­شناختی با بهره­وری وظایف سازمانی کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان فارس بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان اداره آموزش و پرورش استان فارس تشکیل دادند که تعداد آن­ها­ 450 نفر (67 نفر زن و 383 نفر مرد) که از این بین 205 نفر بر اساس جدول مورگان و به روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای به عنوان گروه نمونه انتخاب با استفاده از دو پرسشنامه خلاقیت سازمانی رندسیپ و پرسشنامه بهره­وری نیروی انسانی مورد آزمون قرار گرفتند.

داده­ها با استفاده از شاخص­های آمار توصیفی و نیز آزمون آماری همبستگی و به وسیله نرم­افزار SPSS₂₁ تجزیه و تحلیل شد و نتایج بدست­آمده نشان داد که بین میانگین خلاقیت سازمانی با بهره‌وری وظایف سازمانی دو جنس تفاوت معنی‌داری مشاهده نمی‌شود اما بین میانگین خلاقیت سازمانی با بهره‌وری وظایف سازمانی بر حسب سن و تحصیلات و سابقه کاری تفاوت معنی‌داری مشاهده می‌شود.

واژه­های کلیدی: خلاقیت سازمانی، ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، بهره‌وری وظایف سازمانی

 

مقدمه

بی شک یکی از زیباترین ویژگی‌های انسان، قدرت آفرینندگی و خلاقیت[1] است. از این دریچه انسان می‌تواند توانایی های خود را شکوفا ساخته و به حداکثر نیروهای درونی خود دست یابد و از آنها برای بیان عمیق‌ترین احساسات و عواطف خود استفاده نموده، به تکمیل دستاوردهای بشری کمک کرده و حتی انقلاب و تحولی نوین در جنبه های مختلف زندگی پدید آورد و شالوده وجود خویش را تقدیم جامعه بشری نماید.

در جهان رقابتی امروز که بهره­وری[2] در همه زمینه­ها افزایش یافته است، تنها سازمان­هایی می­توانند در این دنیای پر تلاطم باقی بمانند که به بهترین وجه از منابع خود استفاده نموده و بیشترین استفاده را برده باشند. یکی از منابع مهم سازمانی، نیروی انسانی خلاق[3] می­باشد. همه سازمان­ها برای بقا و بهبود بهره­وری[4] و پیشرفت  نیازمند اندیشه­های نو و نظرات بدیع و تازه­اند (مرحمتی،1392).

این مقاله با رویکرد روانشناختی به بررسی پدیده خلاقیت و ویژگی های جمعیت شناختی با بهره وری وظایف سازمانی کارکنان می پردازد و می کوشد تا ارتباط بین این مقوله ها را از بعد نظری و کاربردی مورد مطالعه قرار دهد. در این فصل سعی شده تا به بیان مسئله، اهمیت و ضرورت مسئله، اهداف و متغییرهای پژوهش پرداخته شود.

 

• بیان مسئله

بهره­وری به تعبیر کلی معیار سنجش این امر است که مصرف منابع به عنوان ورودی [5](نهادها) برای تولید خروجی[6](ستاده­ها) مورد نیاز جامعه در دراز مدت چقدر موثر و کارآمد بوده است؟ اگر بهره­وری در ساده­ترین شکل آن به عنوان نسبت ستانده­ها به داده­ها یا همان راندمان یا بازده­ها در نظر گرفته شود بدیهی است که هرچه مخرج یا داده­ها کمتر شود بهره­وری یا راندمان افزایش می­یابد. که برای نیل به این هدف به سه طریق می­توان عمل نمود:

1. کاهش مقدار داده­ها و برداشت همان مقدار قبلی ستانده با توجه به افزایش کارایی و بهبود عملکرد سیستم
2. افزایش مقدار ستانده با بهره­گیری از افزایش کارایی و بهبود عملکرد سیستم و همان مقدار قبلی داده
3. افزایش همزمان مقدار ستانده با بهره­گیری از افزایش کارایی و بهبود عملکرد سیستم و نیز کاهش مقدار داده­ها (اکبری ،1388).

بهره­وری در مفهوم عام برآورد برونداد در صرف حداقل انرژی، پول و زمان است.  بهره­وری یک سیستم فکری، یک نوع نگرش عقلایی به زندگی و بالاخره یک نوع فرهنگ است. فرهنگی که انسان با فکر و اندیشه خود می­کوشد تا رضایتش را با ارزش­ها و واقعیت­ها منطبق سازد همچنین سعی دارد که بهترین نتیجه مادی و معنوی زندگی خود را کسب کند. به عبارت دیگر بهره­وری عبارت است از: چگونگی استفاده از منابع انسانی و مادی که دارای دو مولفه کارایی[7] واثربخشی [8]است (خیابانچی،1383).

هنگامی که درباره اثربخشی سخن می­گوییم، منظور ما ” انجام دادن کارهای درست است “و در مواردی که به کارایی فکر می­کنیم، منظورمان ” انجام دادن کارها و فعالیت­هایی است که ما را در دستیابی به اهداف شخصی، خانوادگی، گروهی، سازمانی و ملی، یاری می­رسانند. لازمه رشد اقتصادی و آسایش مردم در هر کشوری، بالا بردن سطح کارایی و اثربخشی افراد در هر نوع فعالیت است (ساعتچی،1390).

سنجش و توسعه بهره­وری از جنبه­های گوناگون همواره مورد توجه بوده است. از جمله روش­های سنجش بهره­وری، خلاقیت مدیران و سلامت سازمانی دارای اهمیت می­باشد. دستیابی به بهره­وری پایدار، خلاقیت، نوآوری و کیفیت مناسب زندگی، در گرو مدیریت و نیروی انسانی کارا، اثربخش و هوشمند و متعهد است. یکی ازعوامل سد راه توسعه و پیشرفت خصوصاً در کشورهای جهان سوم کمبود نیروی انسانی متخصص و واجد تعلیم و تربیت صحیح است. در این میان سازمانی که از مدیریت شایسته­تری برخوردار باشد بهتر می‌تواند اهداف خود را برآورده سازد (حقیقت جو و ناظم،1387).

و نیز مدل­های بسیاری در ارتباط با عوامل اثرگذار بر ارتقای بهره­وری نیروی انسانی وجود دارد، در یکی از این مدل­ها، کیفیت زندگی کاری، توانمندسازی کارکنان و نظام انگیزشی به عنوان عوامل سازمانی موثر بر ارتقای بهره­وری نیروی انسانی در نظرگرفته شده است. توانمندسازی کارکنان و بهره­وری: مطالعات انجام شده بر روی مهارت­های رهبری و مدیریتی حاکی از این است که فعالیت­های مرتبط با توانمندسازی کارکنان، جز اصلی فعالیت­های اثربخشی مدیریتی و سازمانی است؛ توانمندی در سازمان­ها به عنوان ابزاری است که موجب تسهیل در ایجاد رفتار انگیزشی و رفتاری که موجب افزایش بهره­وری می­گردد، شناخته شده است. و به تازگی در تحقیقاتی که توسط پیتر و سایرین انجام گرفته است به قدرت تصمیم­گیری، خودمختاری، ابتکار و خلاقیت، دانش و مهارت به عنوان ابعاد توانمندسازی، اشاره گردیده است (سبزی علی آبادی، 1388).

در این پژوهش به ارتباط احتمالی خلاقیت با بهره­وری و نقش آن در بهبود بهره­وری پرداخته می­شود. امروزه خلاقیت در حکم رمز بقا و کلید موفقیت افراد و سازمان­ها شناخته شده است. تحولات پر شتاب جهانی در علم و تکنولوژی، صنعت، مدیریت، و به طور کلی ارزش­ها ومعیارها بسیاری از سازمان­ها و شرکت‌های موفق جهان را برآن ساخته که اهداف، گرایش و علایق خود را در جهت بکارگیری خلاقیت هدایت کند. صاحب­نظران خلاقیت را محور حرکت جهانی در قرن 21 می­دانند. در شرایط متغیر کنونی، خلاقیت و نوآوری شرط بقا و کلید موفقیت سازمان­ها است و ضرورت وجود آن درسازمان­ها تاحدی است که برخی منابع نبود خلاقیت و نوآوری را با نابودی سازمان در دراز مدت یکی دانسته­اند (فلاح­شمس، خواجه نوبر، اصغری، 1391).

سرچشمه و منشأ خلاقیت، ذهن انسان بوده و ماهیت آن حاصل یکی از استعدادهای بالقوه انسان است. یعنی خلاقیت یکی از تجلیات ذهن و فکر بشری بوده و در همه انسان­ها به صورت نهاده و موهبت الهی با درجات متفاوت از شدت و ضعف وجود دارد (مال امیری، نیکنام، 1389). در تعریف خلاقیت از دیدگاه سازمانی گفته شده است: خلاقیت یعنی ارائه فکر و طرح نوین برای بهبود عملکرد و ارتقای کمیت یا کیفیت فعالیت­های سازمانی. بر این اساس، خلاقیت فرآیندی ذهنی/ روان­شناختی است، محصول خلاقیت می­تواند به شکل یک اثر (اندیشه، راه­حل و نظایر آن) ظهورکند، محصول خلاقیت پدیده­ای نو و بنابراین دارای ارزش است. خلاقیت قابل پرورش می­باشد و با محیط اجتماعی فرد خلاق نیز رابطه مستقیم دارد (ساعتچی،1390).  در پژوهشی که جان دی پولیتس[9] انجام گرفته است نشان داده شد که بعضی از ابعاد محیط کاری منشأ خلاقیت و در نتیجه مایه افزایش خلاقیت و بهره­وری است. در این مطالعه نشان داده شد که نقش رهبر با فراهم آوردن محیط و موقعیت مناسب می­تواند بر رشد خلاقیت و بهره­وری مؤثر باشد (حقیقت­جو، ناظم، 1387).

1-8-1 توانمندسازی.. 10
1-8-2 اعتماد محوری.. 10
1-8-3 پاسخگویی.. 11
1-8-4 انعطاف‌پذیری.. 11
1-8-5 زیبایی فضای ارائه خدمات.. 11
1-8-6 صحت.. 11
1-8-7 سرعت.. 11
1-8-8 اطلاع‌رسانی.. 11
1-8-9 مفهوم مشتری.. 11
1-8-10 فرآیند تحلیل سلسله مراتبی.. 12
1-9 قلمرو تحقیق (زمانی، مکانی، موضوعی) 12
1-9-1 قلمرو زمانی.. 12
1-9-2 قلمرو مکانی.. 12
1-9-3 قلمرو موضوعی.. 12
1-10 جامعه آماری تحقیق و روش نمونه گیری. 12
1-11 فرآیند اجرای تحقیق. 12
1-12 جمع‌بندی. 13
فصل دوم: ادبیات تحقیق
2-1 مقدمه. 15
2-2 مفهوم کیفیت.. 15
2-3 ماهیت  و فلسفه مدیریت کیفیت جامع. 17
2-4 تاریخچه مدیریت کیفیت جامع. 19
2-5 تعریف مدیریت کیفیت جامع. 22
2-6 اهمیت و مزایای مدیریت کیفیت جامع. 24
2-7 فرضیه ها و اصول  مدل كیفیت جامع. 25
2-7-1 فرایند ها و سیستم ها منشأ بیشتر مشكلات مربوط به کیفیت می باشد. 25
2-7-2 اگر عملکرد فرایندها و سیستم ها درست باشد، محصول یا خدمت بدون نقض خواهد بود. 25
2-7-3 ارتقای کیفیت فرایندی است که پایان ندارد. 25
2-7-4 مشتری تعیین کننده نهایی کیفیت است.. 26
2-7-5 اجرای مدیریت جامع کیفیت به تعهد کامل سازمانی نیاز دارد. 26
2-7-6 کارکنان کلید موفقیت اجرای مدیریت جامع کیفیت می باشند. 26
2-7-7  اجرای موفق مدیریت جامع کیفیت محتاج کار تیمی و همکاری است.. 27
2-7-8 مدیریت جامع کیفیت متکی بر سنجش عملکرد می باشد. 27
2-7-9 پیشگیری از بروز نقض کلید دستیابی به کیفیت است.. 27
2-7-10 اجرای مدیریت جامع کیفیت محتاج برنامه‌ریزی است.. 27
2-8 ابعاد  مدیریت کیفیت جامع. 28
2-8-1 توانمندسازی.. 30
2-8-2 اعتماد محوری.. 30
2-8-3 پاسخگویی.. 31
2-8-4 انعطاف پذیری 31
2-8-5 زیبایی  فضای ارائه خدمات.. 31
2-8-6 صحت 32
2-8-7 سرعت 32
2-8-8 اطلاع رسانی.. 32
2-8-9  مشتری.. 32
2-9 عوامل حیاتی موفقیت مدیریت کیفیت جامع. 37
2-9-1 تعهد مدیریت ارشد. 38
2-9-2 برنامه ریزی استراتژیک… 40
2-9-3 تمرکز بر مشتری.. 40
2-9-4 تمرکز بر منابع انسانی.. 41
2-9-5 مدیریت فرآیند. 41
2-9-6 تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 41
2-10 مراحل اجرایی مدیریت جامع کیفیت.. 42
2-10-1 ایجاد صلاحیتهای لازم در کارکنان از طریق آشنایی با فلسفه و اصول مدیریت جامع کیفیت ویژکیهای فرایندها و اهمیت کار تیمی برای ارتقای آنها 42
2-10-2 مرحله برنامه ریزی تفصیلی.. 43
2-10-3 مرحله اجرا 43
2-11پیاده سازی و اجرای TQM در سازمان. 43
2-11-1 مدیریتی متعهد و شریك در كار برای فراهم آوردن حمایتهای بلند مدت و از بالا به پایین در سازمان.. 44
2-11-2 تمركز پایدار بر مشتریان داخلی و خارجی.. 44
2-11-3 استفاده موثر و فراگیر از نیروی كار. 44
2-11-4 بهبود مستمر در كار و فرآیندهای تولید. 44
2-11-5 رفتار با تامین كنندگان همانند رفتار با شركا 44
2-11-6 استقرار سیستم سنجش عملكرد فعالیتها 45
2-11-7 مقایسه كشورهای متفاوت استفاده كننده از TQM.. 45
2-12چالش های مدیریت کیفیت جامع در سازمان های خدماتی. 46
فصل سوم: روش تحقیق
3-1 مقدمه. 53
3-2 روش تحقیق. 53
3-2-1 تحقیقات علمی بر اساس هدف.. 53
3-2-1-1 تحقیقات بنیادی.. 53
3-2-1-2 تحقیقات کاربردی.. 53
3-2-1-3 تحقیقات علمی.. 54
3-2-2 تحقیقات علمی بر اساس چگونگی به دست آوردن داده‌ها 54
3-2-2-1 تحقیق توصیفی.. 54
3-2-2-2 تحقیق آزمایشی.. 54
3-3 جامعه آماری. 55
3-4 نمونه آماری. 55
3-4-1 روش نمونه‌گیری.. 55
3-4-2 برآورد حجم نمونه. 55
3-5 فرآیند اجرایی پژوهش… 56
3-6 روش‌های گردآوری اطلاعات.. 57
3-6-1 مطالعات کتابخانه‌ای.. 57
3-6-2 تحقیقات میدانی.. 57
3-6-2-1 روش پرسشنامه‌ای.. 58
3-7 اعتبار پرسشنامه. 58
3-7-1 تعیین پایایی پرسشنامه. 58
3-7-1-1 روش آلفای کرونباخ.. 58
3-7-1-2 تعیین اعتبار (روایی) پرسشنامه. 59

<p>سازگاری اجتماعی…………………………………………………………………………………………… 12</p><p>تعاریف سازگاری اجتماعی……………………………………………………………………………….. 16</p><p>ویژگی های شخص سازگار………………………………………………………………………………. 19</p><p>عوامل موثر بر سازگاری اجتماعی………………………………………………………………………… 21</p><p>تحلیل فرآیند سازگاری…………………………………………………………………………………….. 26</p><p>دیدگاه های نظری سازگاری………………………………………………………………………………. 27</p><p>عملكرد خانواده………………………………………………………………………………………………. 33</p><p>نقش خانواده بر توانایی سازگاری كودك و نوجوان………………………………………………….. 37</p><p>روابط خانوادگی و اهمیت آن در رشد عاطفی………………………………………………………… 39</p><p>ماهیت خودكنترلی…………………………………………………………………………………………… 45</p><p>مفهوم خودكنترلی در نظریه یادگیری اجتماعی راتر………………………………………………….. 52</p><p>انواع كنترل و نظارت……………………………………………………………………………………….. 57</p><p>ارزیابی انواع كنترل………………………………………………………………………………………….. 59</p><p>مراحل فرآیند خودكنترلی………………………………………………………………………………….. 60</p><p>مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه موضوع پژوهش………………………………………….. 62</p><p>جمع بندی مطالعات انجام شده…………………………………………………………………………… 67</p><p>فرضیات پژوهش……………………………………………………………………………………………. 67</p><p><strong>فصل سوم- روش تحقیق</strong></p><p>روش پژوهش………………………………………………………………………………………………… 69</p><p>جامعه آماری………………………………………………………………………………………………….. 69</p><p>نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………. 69</p><p>ابزارهای اندازه گیری………………………………………………………………………………………. 71</p><p>روش نمره گذاری…………………………………………………………………………………………… 72</p><p>اعتبار و روایی………………………………………………………………………………………………… 72</p><p>ابعاد مقیاسی سنجش عملكرد خانواده………………………………………………………………….. 73</p><p>پایایی و اعتبار پرسشنامه عملكرد خانواده……………………………………………………………… 75</p><p>روش نمره گذاری پرسشنامه………………………………………………………………………………. 77</p><p>اعتبار و روایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………… 77</p><p>روش تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات………………………………………………………………….. 78</p><p>ملاحظات اخلاقی ………………………………………………………………………………………….. 78</p><p><strong>فصل چهارم- یافته های پژوهش</strong></p><p>تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………. 80</p><p>آماره های استنباطی………………………………………………………………………………………….. 80</p><p><strong>فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری</strong></p><p>بحث در یافته های پژوهش……………………………………………………………………………….. 88</p><p>نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………. 94</p><p>محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………………… 95</p><p>پیشنهادات پژوهش………………………………………………………………………………………….. 96</p><p><strong>منابع</strong></p><p>منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………… 98</p><p>منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………… 100</p><p>پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینگ (AISS) ……………………………..104</p><p>پرسشنامه عملکرد خانواده……………………………………………………………………………………107</p><p>چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………. 110</p><p><strong>&nbsp;</strong></p><p><strong>&nbsp;</strong></p><p><strong>فهرست جداول</strong></p><p><strong>عنوان&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;صفحه</strong></p><p>3-1- توزیع فراوانی افراد نمونه بر حسب متغیرهای دموگرافیك…………………………………………. 70</p><p>3-2- میانگین و انحراف معیار نتایج بدست آمده از دو مطالعه برای اعتباریابی مقیاس خودكنترلی… 72</p><p>جدول 3-3 ضریب اعتبار پرسشنامه ………………………………………………………………………………77</p><p>4-1- میانگین و انحراف معیار خودكنترلی، عملكرد خانواده و سازگاری اجتماعی……………………. 80</p><p>4-2- میانگین و انحراف معیار مقیاس های عملكرد خانواده……………………………………………….. 81</p><p>4-3- میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی……………………………………………………………. 81</p><p>4-4- ماتریس همبستگی بین سازگاری و مقیاس های عملكرد خانواده و خودكنترلی……………….. 82</p><p>4-5- آزمون رگرسیون ساده خطی برای تبیین قدرت پیش بینی…………………………………………… 83</p><p>4-6- آزمون رگرسیون ساده خطی برای تبیین قدرت پیش بینی سازگاری بر حسب عملكرد خانواده………………. 84</p><p>4-7- رگرسیون چند متغیره برای تبیین پیش بینی سازگاری دانش آموزان بر حسب مقیاس های عملكرد خانواده…. 85</p><p>4-8- آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی بر حسب جنسیت 86</p><p>&nbsp;</p><p><strong>چکیده</strong></p><p>مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه عملکرد خانواده با سازگاری اجتماعی&nbsp; دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان آباده انجام گرفت.این مطالعه مقطعی –همبستگی بر روی350 نفر دانش آموز انجام گرفت. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه خود کنترلی تانجنی&nbsp; مقیاس سنجش عملکرد خانواده و پرسشنامه سازگاری اجتماعی استفاده شد. داده ها ازطریق آزمون تی مستقل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد.</p><p>تجزیه و تحلیل داده&nbsp; ها نشان داد بین خود کنترلی و عملکرد خانواده با سازگاری دانش آموزان رابطه معنا داری وجود دارد به طوری که خود کنترلی وعملکردخانوده می تواندد تاحدودی&nbsp; سازگاری اجتماعی را پیش بینی کنند..یافته ها نشان داد&nbsp; میانگین نمره ساز گاری دختران به طور معنا داری بالاتر از میانگین نمره ساز گاری بسران است همچنین دختران از سازگاری اجتماعی بالاتری نسبت به پسران برخوردارند.</p><p style="direction: ltr;"><a href="http://zusa.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d8%b4%d8%af%d8%b1%d8%a7%d8%a8%d8%b7%d9%87-%d8%ae%d9%88%d8%af-%da%a9%d9%86%d8%aa%d8%b1%d9%84/"><img class="size-full wp-image-587234 aligncenter” src="http://ziso.ir/wp-content/uploads/2020/10/thesis-paper-18.png” alt="پایان نامه” width="400″ height="263″ /></a></p><p style="direction: ltr;"><br /></p><p>از یافته های پژوهش حاضرمی توان استنباط کرد ,هرگونه نارسایی در عملکرد خانواده تاثیرات نامطلوبی در رفتارهای تطابقی&nbsp; فرزندان ایجاد میکند.&nbsp; همچنین با توجه به اهمیت نقش مهارتهای خود کنتر لی در رفتارهای تطابقی و پیش بینی سازگاری اجتماعی ضرورت توجه به این عوامل هر چه بیشتر احساس میشود.</p><p>واژگان&nbsp; کلیدی: دانش آموز ،عملکردخانواده، سازگاری اجتماعی</p><p><strong>کلیدواژهها:</strong>&nbsp;دانش آموز ، عملکرد خانواده ، خودکنترلی ، سازگاری اجتماعی</p><p>&nbsp;</p><p><strong>فصل اول</strong></p><p><strong>كلیات پژوهش</strong></p><p><strong>مقدمه</strong></p><p>سالهای نوجوانی مرحله مهم و برجسته رشد و تکامل اجتماعی و روانی فرد به شمار می رود. دراین دوره نیاز به تعادل هیجانی و عاطفی بخصوص تعادل بین عواطف و عقل، درک ارزش وجودی خویشتن، خودآگاهی با انتخاب هدفهای واقعی در زندگی، استقلال عاطفی ازخانواده، حفظ تعادل روانی و عاطفی خویشتن در مقابل عوامل فشارزای زندگی و محیطی و برقراری روابط سالم با دیگران، کسب مهارتهای اجتماعی لازم دردوست یابی، کنترل اضطراب، شناخت زندگی سالم و موثر و چگونگی برخورداری از آن مهمترین نیازهای نوجوان می باشد (شعاری نژاد،1386). بنابراین کمک به نوجوان در رشد و گسترش مهارتهای اجتماعی مورد نیاز برای زندگی موثر، ایجاد یا افزایش اعتماد به نفس و ماهیت خودکنترلی در برخورد با مشکلات و حل آن و همچنین کمک به آنها در رشد و تکامل عواطف و مهارتهای اجتماعی لازم جهت سازگاری موفق با محیط اجتماعی و زندگی موثر و سازنده در جامعه ضروری به نظر می رسد(شعاری نژاد،1386).</p><p>سازگاری از رفتار مفید و موثر آدمی در تطبیق با محیط فیزیكی و روانی، به گونه ای است كه تنها با تغییرات محیطی همرنگی نكرده و به پیروی ناهشیار از آن كفایت نكند و خود نیز بتواند بر محیط تاثیر گذاشته و آن را به گونه ای مناسب تغییر دهد(بارلو^[1]،1992 ؛ به نقل از زارع مقدم،1385). عملکرد والدین بر شکل گیری افکار، رفتار و هیجانات کودکان تأثیر معناداری دارد. بر اساس مدل آسیب پذیری- استرس^[2]&nbsp;در آسیب شناسی روانی پژوهش های زیادی نقش عوامل مربوط به خانواده را به عنوان عامل زمینه ساز در آسیب پذیری و بهزیستی روانی فرد مورد بررسی قرارمی دهد.(هریس و کرتن^[3]،2002 ؛ پیاژه^[4]،1954 ؛ بالبی^[5]،1969 ؛ به نقل از گانتی و بوری^[6]،2008).</p><p>عوامل سه گانه فردی , جمعیتی، و عوامل محیطی- موقعیتی موجب افزایش سازگاری با موقعیت جدید می شوند از جمله عوامل فردی می توان به خودکنترلی اشاره کردوازعوامل مهم محیطی-موقعیتی می توان خانواده را نام برد.</p><p>از آنجا که سازگاری در سطوح متعدد زندگی اجتماعی تاثیر خود را نشان میدهد، رویکردهای نظری سعی در تبیین ابعاد سازگاری بر حسب عوامل مداخله کننده دارند. بنابراین پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه خودکنترلی و عملکرد خانواده با سازگاری اجتماعی دانش آموزان انجام گرفته تاگوشه ای از نقاط مبهم این سازه مهم روانشناختی رانشان دهد.</p><p>&nbsp;</p><p><strong>بیان مسئله</strong></p><p>افراد در دوران نوجوانی و جوانی &nbsp;&nbsp;با شرایط جدیدی به طور همزمان و یا با فاصله زمانی مواجه می شوند که تعدد این مراحل ضرورت تحلیل نظری سازگاری نوجوانان و جوانان را دو چندان می سازد. مراحل مذکور شامل ورود به دبیرستان، انتخاب رشته تحصیلی، تحصیل در دانشگاه، اشتغال، محیط کاری، انتخاب همسر و تشکیل خانواده</p><p>یک مطلب دیگر :</p><p><a class="in-cell-link” href="https://farsi-download.ir/%da%a9%db%8c%d9%81%db%8c%d8%aa-%d8%b1%d9%88%d8%a7%d8%a8%d8%b7-%d8%b2%d9%86%d8%a7%d8%b4%d9%88%db%8c%db%8c-%d9%be%d8%a7%d8%b3%d8%ae-%db%8c%d8%a7-%d9%88%d8%a7%da%a9%d9%86%d8%b4-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%ae/” target="_blank” style="font-family: Calibri, Arial; font-size: 11pt;">پایان نامه : کیفیت روابط زناشویی</a></p><p>&nbsp;است.</p><p>شرایط دوره نوجوانی و جوانی و تعدد مراحل مذکور حساسیت بررسی موضوع سازگاری را افزایش می دهد. سازگاری به لحاظ نظری سازه متنوع و پیچیده ای تلقی میشود و بر این اساس اندیشمندان سعی در بررسی ابعاد گوناگون آن داشته اند. از لحاظ نظری، سازگاری محصولی اجتماعی است و شرایط و عوامل متعدد در شکل گیری آن نقش دارند(دام^[7]&nbsp;و همکاران). بخشی از تلاش دانشمندان بررسی و تحلیل تاثیر عوامل متعدد در شکل گیری سازگاری بوده است. سازگاری فرآیندی اجتماعی است که برآیند تاثیر عوامل متعدد فردی، خانوادگی و محیطی می باشدو بنابراین پدیده ای تک علتی محسوب نمی شود. البته باید توجه داشت که تاثیر عوامل متعدد بر سازگاری نیز یکسان نیست و عوامل فردی، خانوادگی و محیطی تاثیرات متفاوتی بر شکل گیری سازگاری نوجوانان و جوانان دارد. رویکردهای نظری سعی در تبیین تاثیر هرکدام از این عوامل در سازگاری داشته است. مسئله مهم دیگر آن است که سازگاری موجب شکل گیری پدیده های دیگر فردی و اجتماعی می گردد و بر سایر فرایند ها و موضوعات اجتماعی تاثیر می گذارد. بررسی این نکته در کنار مطالب پیشین، گویای پیچیدگی تبیین نظری این موضوع است. درصورتی که سازگاری جوانان به درستی صورت گیرد، آنان در ادامه مسیر زندگی با سهولت بیشتری قادر به انجام وظایف و کارکردهای اجتماعی خواهند بود(فولادی 1383).</p><p>سازگاری توانایی آمیزش، انطباق، مصالحه، همكاری و كنار آمدن با خود، محیط و دیگران نیز تعریف شده است(فولادی، 1383). انسان سازگار كسی است كه از سلامت روانی برخوردار باشد اما تغییرات فشرده و سریع، معمولا قابلیت سازگاری فرد را به طور جدی زیر سوال می برد و در نتیجه احتمال تضاد، تعارض، استرس و سردرگمی پدید می آید (بذل،1383).</p><p>یکی از مهمترین عوامل رشد انسان محیط خانوادگی است. کودکان در محیط خانواده، حس محبت و امنیت و توانایی های یادگیری اجتماعی را کسب می کنند و از طریق کیفیت روابط بین والدین خود و همچنین بازی کردن با برادران و خواهران و سایر کودکان مهارت های اجتماعی لازم را برای سازگاری بهتر می آموزند(کالات، 1996). آنچه این شرایط را تحت تاثیر قرار می دهد فرایند ادراك فرد از عملكرد خانواده است. دراین فرآیند، فرد با دریافت و تعبیر محرك ها، پنداشت ها و برداشت هایش از محیط رفتار خود راتنظیم و شکل می بخشد. هرگونه نارسایی در عملكرد خانواده تاثیرات نامطلوبی در بهنجار نمودن فرزندان ایجاد می کند(ساروخانی، 1370). این ادراك ها می توانند به صورت طرحواره های ناسازگار اولیه بازنمایی هایی از محیط پیرامون پدید آورند كه در صورت ناخوشایندی آنها، فرد را در معرض انواع آسیب ها قرار می دهد(استین برگ ، 2000 ؛ مارشانت ، 2001).بیشترین افراد ناسازگار و مسئله دار، وابسته به خانواده های آسیب دیده هستند و فرزندانی كه مربوط به خانواده های پر كشمكش می باشند به سبب عدم برخورداری از آرامش روانی و عدم تمركز و آشفتگی بیشتر در معرض رفتارهای ناسازگارانه قرار دارند(بارلو، 1992 ؛ به نقل از زارع مقدم، 1385). به عبارت دیگر,عامل تامین نیازهای اساسی انسانی و تعادل روانی و عاطفی در افرادخانواده است.موقعیت كودك در خانواده، نحوه ی ارتباط والدین و یا سایر وابستگان بااودر شكل گیری شخصیت وی نقش دارند(جهانگیری،1383).</p><p>از سوی دیگر یكی از مهمترین مهارت ها كه مشخصه بهنجاری و سازگازی فرد است، برخورداری از صفت خودكنترلی (خودنظارتی) است. خودکنترلی یعنی فرد کنترل رفتارها، احساسات و غرایز خود را با وجود برانگیختن برای عمل داشته باشد. یک نوجوان با خودکنترلی زمانی را صرف فکر کردن به انتخاب ها و نتایج احتمالی می کند و سپس بهترین انتخاب را می کند(فرایرز و هوفمن^[8]، 2009). مایر و سالووی^[9](2003) خودکنترلی را تحت عنوان کاربرد صحیح هیجان ها معرفی می نمایند و اعتقاد دارند قدرت تنظیم احساسات موجب افزایش ظرفیت شخصی برای تسکین دادن خود، درک کردن اضطراب ها افسردگی ها یا بی حوصلگی های متداول می شود. افرادی که به لحاظ خودکنترلی ضعیف اند، دائماً با احساس ناامیدی، افسردگی، بی علاقگی به فعالیت دست به گریبان اند، درحالی که افراد با مهارت زیاد در این زمینه با سرعت بیشتر می توانند نا ملایمات را پشت سرگذاشته و میزان مشخصی از احساسات را با تفکر همراه نموده و مسیر درست اندیشه را بپیمایند(صفری،1387). خودکنترلی به معنی سرکوب کردن هیجانات و احساسات نیست. برعکس خودکنترلی یعنی اینکه ما یک انتخاب برای چگونگی ابراز احساساتمان داریم و چیزی که مورد تاکید است، روش ابراز احساسات است به طوریکه جریان تفکر را تسهیل کند( گلمن^[10]&nbsp;،1995 ،پارسا، 1380).</p><p>خودکنترلی از طریق فرایند روش های مقابله ای در سازگاری تاثیر خود را نشان می دهد. افرادی كه می توانند هدف های واقع گرایانه را اولویت بندی كنند و در زمان تصمیم گیری میان عواطف و عقل تعادل برقرار كنند، خود كنترل هستند(آقایار وشریفی درآمدی، 1385). خودكنترلی بیانگر میزان مطابقت ویژگی های رفتاری خود با شرایط و موقعیت موجود است(كریتنر و کینیکی^[11]، 2007). چندین مطالعه اثر خودكنترلی را در محل كار بررسی كرده و به این نتیجه رسیده اند كه افراد با خودكنترلی بالا بیشترین مهارت اجتماعی را دارند(دای و کلیدوف^[12]، 2003).</p><p>باتوجه به مطالب ذکرشده,پزوهش حاضر در پی پاسخگویی به این سوالاست .</p><p><strong>سوال پژوهش</strong>&nbsp;:آیا بین خودکنترلی وعملکردخانواده باسازگاری دانش آموزان رابطه دارد؟</p><p>&nbsp;</p><p><strong>اهمیت و ضرورت موضوع مورد پژوهش</strong></p><p>تبیین نظری یافته های پژوهش های انجام شده مبین آن خواهد بود که اثربخشی حمایت اجتماعی (حمایت اجتماعی می تواند در قالب عملکرد خانواده و گروه دوستان وهمتایان سنی نمود یابد) موجب افزایش سازگاری نوجوانان و جوانان با موقعیت های فشارزای جدید می گردد. هرچه نوجوانان و جوانان احساس حمایت اجتماعی بیشتری کنند، به همان نسبت بهتر می توانند خود را با موقعیت جدید سازگار نمایند. عملکردخانواده تسهیل کننده مرحله گذار و انتقال نوجوانان و جوانان به محیط جدید است و به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم موجب افزایش سازگاری آنان &nbsp;می گردد.</p><p>همچنین مبانی نظری مبین آن است که عملکرد خانواده همچون سازگاری دارای ابعاد و مؤلفه های مختلفی است و جنبه های گوناگون آن موجب ارتقاء سازگاری با موقعیت جدید می گردد. بنابراین مطالعات درباره ابعاد و سازوکار سازگاری و عوامل فردی و اجتماعی موثر بر آن در این زمینه بسیار یاری رسان است. نگرانی های موجود در مورد نوجوانان و جوانان باعث شده که رفتار ناسازگار اجتماعی مورد بحث قرار گیرد و گروه کثیری از مشکلات زمینه ای در پیدایش این رفتارها مورد بررسی قرار گیرد. علاوه بر آن، ضرورت پژوهش حاضر آن است که بدون داشتن اطلاعات لازم در مورد سازوکار عملکرد رفتار ناسازگارانه و عوامل زمینه ای در شکل گیری این رفتارها&nbsp; نمی توان برنامه آموزشی و درمانی درستی برای آنان تدوین نمود.&nbsp; بنابراین این مطالعه در راستای تبیین رابطه خودکنترلی و عملکرد خانواده با سازگاری اجتماعی دانش آموزان انجام می گیرد و با استفاده از نتایج به دست آمده می توان برنامه های آموزشی مناسبی را تدارک دید، به علاوه می توان با اعلام نظر و گزارش نتایج نهایی طرح به متخصصین و مسئولین، جهت مطالعه موثر پیرامون ناسازگاری های دانش آموزان و عوامل محیطی موثر بر ناسازگاری، جهت ارتقاء سلامت روانشناختی دانش آموزان اشاره نمود. همچنین دست آورد های این طرح می تواند برای فعالیت های فرهنگی، آموزشی و روانشناختی مورد استفاده کسانی قرار گیرد که با دانش آموزان سروکار دارند. بنابراین وزارت آموزش و پروش، مدارس، کلینیک ها ی مشاوره و روانشناسی و مراکز مشاوره خانواده می توانند از نتایج این پژوهش استفاده نمایند.</p><p>[1] – Barllow</p><p>[2] – Diathesis- stress model</p><p>[3] – Harris and Curtin</p><p>[4] – Piage</p><p>[5] – Bowlby</p><p>[6] – Gunty and Buri</p><p>[7]. Dum</p><p>[8] – Fraierz and Hofman</p><p>[9] – Mayer and Solovie</p>

 

3-7-1-3 اعتبار محتوا 59
3-8 تکنیک‌های آماری مورد استفاده 59
3-8-1 تحلیل رگرسیون چندگانه. 59
3-8-2 ضریب همبستگی چندمتغیره. 60
3-8-3 فرآیند تحلیل سلسله مراتبی.. 60
3-8-3-1 گام اول. 60
3-8-3-2 گام دوم. 60
3-8-3-3 گام سوم. 60
3-8-3-4 گام چهارم. 61
3-9 جمع‌بندی. 61
فصل چهارم: یافته های تحقیق
4-1 مقدمه. 63
4-2 بررسی توصیفی داده‌ها 63
4-3 یافته‌های استنباطی. 77
4-3-1 آزمون فرضیه اصلی اول. 77
4-3-2 آزمون فرضیه های فرعی مربوط به فرضیه اصلی.. 78
4-3-2-1 فرضیه فرعی اول. 78
4-3-2-2 فرضیه فرعی دوم. 80
4-3-2-3 فرضیه فرعی سوم. 81
4-3-2-4 فرضیه فرعی چهارم. 83
4-3-2-5 فرضیه فرعی پنجم. 85
4-3-2-6 فرضیه فرعی ششم. 87
4-3-2-7 فرضیه فرعی هفتم. 88
4-3-2-8 فرضیه فرعی هشتم. 90
4-3-2-9 فرضیه فرعی نهم. 91
4-3-3 اولویت بندی ابعاد مدیریت کیفیت جامع با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی.. 93
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1 مقدمه. 96
5-2 نتایج آمار توصیفی. 96

یک مطلب دیگر :

5-3 نتایج آمار استنباطی. 97
5-3-1 فرضیه اصلی اول. 97
5-3-1-1 فرضیه های فرعی مربوط به فرضیه اصلی اول. 98
5-4 نتیجه گیری و بحث.. 100
5-4-1 فرضیه اصلی.. 100
5-4-2 اولویت بندی ابعاد مدیریت کیفیت جامع بر اساس AHP. 101
5-5 پیشنهادات.. 103
5-5-1 در زمینه پاسخگویی.. 103
5-5-2 پیشنهادات در زمینه توانمندسازی.. 103
5-5-3 پیشنهادات در زمینه زیبایی فضای ارائه خدمات.. 103
5-5-4 پیشنهادات در زمینه صحت ارائه خدمات.. 104
5-5-5 پیشنهادات در زمینه سرعت ارائه خدمات.. 104
5-5-6 پیشنهادات در زمینه اطلاع رسانی در ارائه خدمات.. 104
5-5-7 پیشنهادات در زمینه انعطاف پذیری در ارائه خدمات.. 104
5-5-8 پیشنهادات در زمینه رعایت ملاحظات ارزشی و اعتقادی مشتریان.. 105
5-6 پیشنهادات برای تحقیقات آتی. 105
5-7 محدودیت های پژوهش… 106
منابع و مأخذ. 107
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                           صفحه
جدول2-1 ابعاد كیفیت. 17
جدول 2-2 وقایع مهم در شکل گیری مدیرت کیفیت جامع را نشان می دهد 20
جدول 2-3 مشخصات مراحل مختلف توسعه TQM.. 21
جدول 2-4 دیدگاه صاحبنظران در مورد دیدگاه TQM.. 29
جدول2-5 شاخص های شش عامل کلیدی. 38
جدول2-6 مقایسه دیدگاه گذشته به كیفیت با دیدگاه TQM.. 45
جدول 2-7 مقایسه دیدگاه کشورهای مختلف در مورد بکار گیری TQM.. 46
جدول 4-1: توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب جنسیت. 63
جدول 4-2: توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب تحصیلات. 64
جدول 4-3: توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب سابقه کار. 65
جدول 4-4: توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب سن. 66
جدول 4-5: شاخص‌های مؤلفه اعتماد محوری در ارائه خدمات. 67
جدول 4-6: شاخص‌های مؤلفه سرعت در ارائه خدمات. 68
جدول 4-7: شاخص‌های مؤلفه صحت در ارائه خدمات. 69
جدول 4-8: شاخص‌های مؤلفه شفافیت و اطلاع‌رسانی درست به ارباب‌رجوع. 70
جدول 4-9: شاخص‌های مؤلفه زیبایی فضای ارائه خدمات. 71
جدول 4-10: شاخص‌های مؤلفه پاسخگویی. 72
جدول 4-11: شاخص‌های مؤلفه توانمندسازی کارکنان. 73
جدول 4-12: شاخص‌های مؤلفه رعایت ملاحظات ارزشی و اعتقادی مشتریان. 74
جدول 4-13: شاخص‌های مؤلفه انعطاف‌پذیری در ارائه خدمات. 75
جدول 4-14: شاخص‌های مؤلفه رضایت مشتری. 76
جدول 4-15: همبستگی چند گانه بین متغیرهای پیش بین و ملاک.. 77
جدول 4-16: آزمون تجزیه وتحلیل واریانس برای معنی‌داری مدل. 77
جدول 4-17: ضرایب استاندارد و غیر استاندارد متغیرهای پیش بین و ملاک.. 78
جدول 4 -18: همبستگی بین اعتماد محوری در ارائه خدمات و رضایت مشتریان. 79
جدول 4-19: آزمون تجزیه وتحلیل واریانس برای معنی‌داری مدل. 79
جدول 4-20:ضرایب استاندارد و غیر استاندارد متغیرهای پیش بین و ملاک مربوط به فرضیه فرعی اول. 79
جدول 4 -21: همبستگی بین سرعت در ارائه خدمات و رضایت مشتریان. 80
جدول 4-22: آزمون تجزیه وتحلیل واریانس برای معنی‌داری مدل. 81
جدول 4-23: ضرایب استاندارد و غیر استاندارد متغیرهای پیش بین و ملاک فرضیه فرعی دوم 81
جدول 4 -24: همبستگی صحت در ارائه خدمات و رضایت مشتریان. 82
جدول 4-25: آزمون تجزیه وتحلیل واریانس برای معنی‌داری مدل. 82
جدول 4-26: ضرایب استاندارد و غیر استاندارد متغیرهای پیش بین و ملاک فرضیه فرعی سوم 83
جدول 4-27: همبستگی چند گانه بین متغیرهای پیش بین و ملاک.. 83
جدول 4-28: آزمون تجزیه وتحلیل واریانس برای معنی‌داری مدل. 84
جدول 4-29: ضرایب استاندارد و غیر استاندارد متغیرهای پیش بین و ملاک.. 84
جدول 4-30: همبستگی زیبایی فضای ارائه خدمات و رضایت مشتریان. 85
جدول 4 -31: آزمون تجزیه وتحلیل واریانس برای معنی‌داری مدل. 86

سازگاری اجتماعی…………………………………………………………………………………………… 12

تعاریف سازگاری اجتماعی……………………………………………………………………………….. 16

ویژگی های شخص سازگار………………………………………………………………………………. 19

عوامل موثر بر سازگاری اجتماعی………………………………………………………………………… 21

تحلیل فرآیند سازگاری…………………………………………………………………………………….. 26

دیدگاه های نظری سازگاری………………………………………………………………………………. 27

عملكرد خانواده………………………………………………………………………………………………. 33

نقش خانواده بر توانایی سازگاری كودك و نوجوان………………………………………………….. 37

روابط خانوادگی و اهمیت آن در رشد عاطفی………………………………………………………… 39

ماهیت خودكنترلی…………………………………………………………………………………………… 45

مفهوم خودكنترلی در نظریه یادگیری اجتماعی راتر………………………………………………….. 52

انواع كنترل و نظارت……………………………………………………………………………………….. 57

ارزیابی انواع كنترل………………………………………………………………………………………….. 59

مراحل فرآیند خودكنترلی………………………………………………………………………………….. 60

مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه موضوع پژوهش………………………………………….. 62

جمع بندی مطالعات انجام شده…………………………………………………………………………… 67

فرضیات پژوهش……………………………………………………………………………………………. 67

فصل سوم- روش تحقیق

روش پژوهش………………………………………………………………………………………………… 69

جامعه آماری………………………………………………………………………………………………….. 69

نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………. 69

ابزارهای اندازه گیری………………………………………………………………………………………. 71

روش نمره گذاری…………………………………………………………………………………………… 72

اعتبار و روایی………………………………………………………………………………………………… 72

ابعاد مقیاسی سنجش عملكرد خانواده………………………………………………………………….. 73

پایایی و اعتبار پرسشنامه عملكرد خانواده……………………………………………………………… 75

روش نمره گذاری پرسشنامه………………………………………………………………………………. 77

اعتبار و روایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………… 77

روش تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات………………………………………………………………….. 78

ملاحظات اخلاقی ………………………………………………………………………………………….. 78

فصل چهارم- یافته های پژوهش

تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………. 80

آماره های استنباطی………………………………………………………………………………………….. 80

فصل پنجم- بحث و نتیجه گیری

بحث در یافته های پژوهش……………………………………………………………………………….. 88

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………. 94

محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………………… 95

پیشنهادات پژوهش………………………………………………………………………………………….. 96

منابع

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………… 98

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………… 100

پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینگ (AISS) ……………………………..104

پرسشنامه عملکرد خانواده……………………………………………………………………………………107

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………. 110

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                   صفحه

3-1- توزیع فراوانی افراد نمونه بر حسب متغیرهای دموگرافیك…………………………………………. 70

3-2- میانگین و انحراف معیار نتایج بدست آمده از دو مطالعه برای اعتباریابی مقیاس خودكنترلی… 72

جدول 3-3 ضریب اعتبار پرسشنامه ………………………………………………………………………………77

4-1- میانگین و انحراف معیار خودكنترلی، عملكرد خانواده و سازگاری اجتماعی……………………. 80

4-2- میانگین و انحراف معیار مقیاس های عملكرد خانواده……………………………………………….. 81

4-3- میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی……………………………………………………………. 81

4-4- ماتریس همبستگی بین سازگاری و مقیاس های عملكرد خانواده و خودكنترلی……………….. 82

4-5- آزمون رگرسیون ساده خطی برای تبیین قدرت پیش بینی…………………………………………… 83

4-6- آزمون رگرسیون ساده خطی برای تبیین قدرت پیش بینی سازگاری بر حسب عملكرد خانواده………………. 84

4-7- رگرسیون چند متغیره برای تبیین پیش بینی سازگاری دانش آموزان بر حسب مقیاس های عملكرد خانواده…. 85

4-8- آزمون تی مستقل برای مقایسه میانگین و انحراف معیار سازگاری اجتماعی بر حسب جنسیت 86

 

چکیده

مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه عملکرد خانواده با سازگاری اجتماعی  دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان آباده انجام گرفت.این مطالعه مقطعی –همبستگی بر روی350 نفر دانش آموز انجام گرفت. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه خود کنترلی تانجنی  مقیاس سنجش عملکرد خانواده و پرسشنامه سازگاری اجتماعی استفاده شد. داده ها ازطریق آزمون تی مستقل ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد.

تجزیه و تحلیل داده  ها نشان داد بین خود کنترلی و عملکرد خانواده با سازگاری دانش آموزان رابطه معنا داری وجود دارد به طوری که خود کنترلی وعملکردخانوده می تواندد تاحدودی  سازگاری اجتماعی را پیش بینی کنند..یافته ها نشان داد  میانگین نمره ساز گاری دختران به طور معنا داری بالاتر از میانگین نمره ساز گاری بسران است همچنین دختران از سازگاری اجتماعی بالاتری نسبت به پسران برخوردارند.

 

از یافته های پژوهش حاضرمی توان استنباط کرد ,هرگونه نارسایی در عملکرد خانواده تاثیرات نامطلوبی در رفتارهای تطابقی  فرزندان ایجاد میکند.  همچنین با توجه به اهمیت نقش مهارتهای خود کنتر لی در رفتارهای تطابقی و پیش بینی سازگاری اجتماعی ضرورت توجه به این عوامل هر چه بیشتر احساس میشود.

واژگان  کلیدی: دانش آموز ،عملکردخانواده، سازگاری اجتماعی

کلیدواژهها: دانش آموز ، عملکرد خانواده ، خودکنترلی ، سازگاری اجتماعی

 

فصل اول

كلیات پژوهش

مقدمه

سالهای نوجوانی مرحله مهم و برجسته رشد و تکامل اجتماعی و روانی فرد به شمار می رود. دراین دوره نیاز به تعادل هیجانی و عاطفی بخصوص تعادل بین عواطف و عقل، درک ارزش وجودی خویشتن، خودآگاهی با انتخاب هدفهای واقعی در زندگی، استقلال عاطفی ازخانواده، حفظ تعادل روانی و عاطفی خویشتن در مقابل عوامل فشارزای زندگی و محیطی و برقراری روابط سالم با دیگران، کسب مهارتهای اجتماعی لازم دردوست یابی، کنترل اضطراب، شناخت زندگی سالم و موثر و چگونگی برخورداری از آن مهمترین نیازهای نوجوان می باشد (شعاری نژاد،1386). بنابراین کمک به نوجوان در رشد و گسترش مهارتهای اجتماعی مورد نیاز برای زندگی موثر، ایجاد یا افزایش اعتماد به نفس و ماهیت خودکنترلی در برخورد با مشکلات و حل آن و همچنین کمک به آنها در رشد و تکامل عواطف و مهارتهای اجتماعی لازم جهت سازگاری موفق با محیط اجتماعی و زندگی موثر و سازنده در جامعه ضروری به نظر می رسد(شعاری نژاد،1386).

سازگاری از رفتار مفید و موثر آدمی در تطبیق با محیط فیزیكی و روانی، به گونه ای است كه تنها با تغییرات محیطی همرنگی نكرده و به پیروی ناهشیار از آن كفایت نكند و خود نیز بتواند بر محیط تاثیر گذاشته و آن را به گونه ای مناسب تغییر دهد(بارلو^[1]،1992 ؛ به نقل از زارع مقدم،1385). عملکرد والدین بر شکل گیری افکار، رفتار و هیجانات کودکان تأثیر معناداری دارد. بر اساس مدل آسیب پذیری- استرس^[2] در آسیب شناسی روانی پژوهش های زیادی نقش عوامل مربوط به خانواده را به عنوان عامل زمینه ساز در آسیب پذیری و بهزیستی روانی فرد مورد بررسی قرارمی دهد.(هریس و کرتن^[3]،2002 ؛ پیاژه^[4]،1954 ؛ بالبی^[5]،1969 ؛ به نقل از گانتی و بوری^[6]،2008).

عوامل سه گانه فردی , جمعیتی، و عوامل محیطی- موقعیتی موجب افزایش سازگاری با موقعیت جدید می شوند از جمله عوامل فردی می توان به خودکنترلی اشاره کردوازعوامل مهم محیطی-موقعیتی می توان خانواده را نام برد.

از آنجا که سازگاری در سطوح متعدد زندگی اجتماعی تاثیر خود را نشان میدهد، رویکردهای نظری سعی در تبیین ابعاد سازگاری بر حسب عوامل مداخله کننده دارند. بنابراین پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه خودکنترلی و عملکرد خانواده با سازگاری اجتماعی دانش آموزان انجام گرفته تاگوشه ای از نقاط مبهم این سازه مهم روانشناختی رانشان دهد.

 

بیان مسئله

افراد در دوران نوجوانی و جوانی   با شرایط جدیدی به طور همزمان و یا با فاصله زمانی مواجه می شوند که تعدد این مراحل ضرورت تحلیل نظری سازگاری نوجوانان و جوانان را دو چندان می سازد. مراحل مذکور شامل ورود به دبیرستان، انتخاب رشته تحصیلی، تحصیل در دانشگاه، اشتغال، محیط کاری، انتخاب همسر و تشکیل خانواده

یک مطلب دیگر :

پایان نامه : کیفیت روابط زناشویی

 است.

شرایط دوره نوجوانی و جوانی و تعدد مراحل مذکور حساسیت بررسی موضوع سازگاری را افزایش می دهد. سازگاری به لحاظ نظری سازه متنوع و پیچیده ای تلقی میشود و بر این اساس اندیشمندان سعی در بررسی ابعاد گوناگون آن داشته اند. از لحاظ نظری، سازگاری محصولی اجتماعی است و شرایط و عوامل متعدد در شکل گیری آن نقش دارند(دام^[7] و همکاران). بخشی از تلاش دانشمندان بررسی و تحلیل تاثیر عوامل متعدد در شکل گیری سازگاری بوده است. سازگاری فرآیندی اجتماعی است که برآیند تاثیر عوامل متعدد فردی، خانوادگی و محیطی می باشدو بنابراین پدیده ای تک علتی محسوب نمی شود. البته باید توجه داشت که تاثیر عوامل متعدد بر سازگاری نیز یکسان نیست و عوامل فردی، خانوادگی و محیطی تاثیرات متفاوتی بر شکل گیری سازگاری نوجوانان و جوانان دارد. رویکردهای نظری سعی در تبیین تاثیر هرکدام از این عوامل در سازگاری داشته است. مسئله مهم دیگر آن است که سازگاری موجب شکل گیری پدیده های دیگر فردی و اجتماعی می گردد و بر سایر فرایند ها و موضوعات اجتماعی تاثیر می گذارد. بررسی این نکته در کنار مطالب پیشین، گویای پیچیدگی تبیین نظری این موضوع است. درصورتی که سازگاری جوانان به درستی صورت گیرد، آنان در ادامه مسیر زندگی با سهولت بیشتری قادر به انجام وظایف و کارکردهای اجتماعی خواهند بود(فولادی 1383).

سازگاری توانایی آمیزش، انطباق، مصالحه، همكاری و كنار آمدن با خود، محیط و دیگران نیز تعریف شده است(فولادی، 1383). انسان سازگار كسی است كه از سلامت روانی برخوردار باشد اما تغییرات فشرده و سریع، معمولا قابلیت سازگاری فرد را به طور جدی زیر سوال می برد و در نتیجه احتمال تضاد، تعارض، استرس و سردرگمی پدید می آید (بذل،1383).

یکی از مهمترین عوامل رشد انسان محیط خانوادگی است. کودکان در محیط خانواده، حس محبت و امنیت و توانایی های یادگیری اجتماعی را کسب می کنند و از طریق کیفیت روابط بین والدین خود و همچنین بازی کردن با برادران و خواهران و سایر کودکان مهارت های اجتماعی لازم را برای سازگاری بهتر می آموزند(کالات، 1996). آنچه این شرایط را تحت تاثیر قرار می دهد فرایند ادراك فرد از عملكرد خانواده است. دراین فرآیند، فرد با دریافت و تعبیر محرك ها، پنداشت ها و برداشت هایش از محیط رفتار خود راتنظیم و شکل می بخشد. هرگونه نارسایی در عملكرد خانواده تاثیرات نامطلوبی در بهنجار نمودن فرزندان ایجاد می کند(ساروخانی، 1370). این ادراك ها می توانند به صورت طرحواره های ناسازگار اولیه بازنمایی هایی از محیط پیرامون پدید آورند كه در صورت ناخوشایندی آنها، فرد را در معرض انواع آسیب ها قرار می دهد(استین برگ ، 2000 ؛ مارشانت ، 2001).بیشترین افراد ناسازگار و مسئله دار، وابسته به خانواده های آسیب دیده هستند و فرزندانی كه مربوط به خانواده های پر كشمكش می باشند به سبب عدم برخورداری از آرامش روانی و عدم تمركز و آشفتگی بیشتر در معرض رفتارهای ناسازگارانه قرار دارند(بارلو، 1992 ؛ به نقل از زارع مقدم، 1385). به عبارت دیگر,عامل تامین نیازهای اساسی انسانی و تعادل روانی و عاطفی در افرادخانواده است.موقعیت كودك در خانواده، نحوه ی ارتباط والدین و یا سایر وابستگان بااودر شكل گیری شخصیت وی نقش دارند(جهانگیری،1383).

از سوی دیگر یكی از مهمترین مهارت ها كه مشخصه بهنجاری و سازگازی فرد است، برخورداری از صفت خودكنترلی (خودنظارتی) است. خودکنترلی یعنی فرد کنترل رفتارها، احساسات و غرایز خود را با وجود برانگیختن برای عمل داشته باشد. یک نوجوان با خودکنترلی زمانی را صرف فکر کردن به انتخاب ها و نتایج احتمالی می کند و سپس بهترین انتخاب را می کند(فرایرز و هوفمن^[8]، 2009). مایر و سالووی^[9](2003) خودکنترلی را تحت عنوان کاربرد صحیح هیجان ها معرفی می نمایند و اعتقاد دارند قدرت تنظیم احساسات موجب افزایش ظرفیت شخصی برای تسکین دادن خود، درک کردن اضطراب ها افسردگی ها یا بی حوصلگی های متداول می شود. افرادی که به لحاظ خودکنترلی ضعیف اند، دائماً با احساس ناامیدی، افسردگی، بی علاقگی به فعالیت دست به گریبان اند، درحالی که افراد با مهارت زیاد در این زمینه با سرعت بیشتر می توانند نا ملایمات را پشت سرگذاشته و میزان مشخصی از احساسات را با تفکر همراه نموده و مسیر درست اندیشه را بپیمایند(صفری،1387). خودکنترلی به معنی سرکوب کردن هیجانات و احساسات نیست. برعکس خودکنترلی یعنی اینکه ما یک انتخاب برای چگونگی ابراز احساساتمان داریم و چیزی که مورد تاکید است، روش ابراز احساسات است به طوریکه جریان تفکر را تسهیل کند( گلمن^[10] ،1995 ،پارسا، 1380).

خودکنترلی از طریق فرایند روش های مقابله ای در سازگاری تاثیر خود را نشان می دهد. افرادی كه می توانند هدف های واقع گرایانه را اولویت بندی كنند و در زمان تصمیم گیری میان عواطف و عقل تعادل برقرار كنند، خود كنترل هستند(آقایار وشریفی درآمدی، 1385). خودكنترلی بیانگر میزان مطابقت ویژگی های رفتاری خود با شرایط و موقعیت موجود است(كریتنر و کینیکی^[11]، 2007). چندین مطالعه اثر خودكنترلی را در محل كار بررسی كرده و به این نتیجه رسیده اند كه افراد با خودكنترلی بالا بیشترین مهارت اجتماعی را دارند(دای و کلیدوف^[12]، 2003).

باتوجه به مطالب ذکرشده,پزوهش حاضر در پی پاسخگویی به این سوالاست .

سوال پژوهش :آیا بین خودکنترلی وعملکردخانواده باسازگاری دانش آموزان رابطه دارد؟

 

اهمیت و ضرورت موضوع مورد پژوهش

تبیین نظری یافته های پژوهش های انجام شده مبین آن خواهد بود که اثربخشی حمایت اجتماعی (حمایت اجتماعی می تواند در قالب عملکرد خانواده و گروه دوستان وهمتایان سنی نمود یابد) موجب افزایش سازگاری نوجوانان و جوانان با موقعیت های فشارزای جدید می گردد. هرچه نوجوانان و جوانان احساس حمایت اجتماعی بیشتری کنند، به همان نسبت بهتر می توانند خود را با موقعیت جدید سازگار نمایند. عملکردخانواده تسهیل کننده مرحله گذار و انتقال نوجوانان و جوانان به محیط جدید است و به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم موجب افزایش سازگاری آنان  می گردد.

همچنین مبانی نظری مبین آن است که عملکرد خانواده همچون سازگاری دارای ابعاد و مؤلفه های مختلفی است و جنبه های گوناگون آن موجب ارتقاء سازگاری با موقعیت جدید می گردد. بنابراین مطالعات درباره ابعاد و سازوکار سازگاری و عوامل فردی و اجتماعی موثر بر آن در این زمینه بسیار یاری رسان است. نگرانی های موجود در مورد نوجوانان و جوانان باعث شده که رفتار ناسازگار اجتماعی مورد بحث قرار گیرد و گروه کثیری از مشکلات زمینه ای در پیدایش این رفتارها مورد بررسی قرار گیرد. علاوه بر آن، ضرورت پژوهش حاضر آن است که بدون داشتن اطلاعات لازم در مورد سازوکار عملکرد رفتار ناسازگارانه و عوامل زمینه ای در شکل گیری این رفتارها  نمی توان برنامه آموزشی و درمانی درستی برای آنان تدوین نمود.  بنابراین این مطالعه در راستای تبیین رابطه خودکنترلی و عملکرد خانواده با سازگاری اجتماعی دانش آموزان انجام می گیرد و با استفاده از نتایج به دست آمده می توان برنامه های آموزشی مناسبی را تدارک دید، به علاوه می توان با اعلام نظر و گزارش نتایج نهایی طرح به متخصصین و مسئولین، جهت مطالعه موثر پیرامون ناسازگاری های دانش آموزان و عوامل محیطی موثر بر ناسازگاری، جهت ارتقاء سلامت روانشناختی دانش آموزان اشاره نمود. همچنین دست آورد های این طرح می تواند برای فعالیت های فرهنگی، آموزشی و روانشناختی مورد استفاده کسانی قرار گیرد که با دانش آموزان سروکار دارند. بنابراین وزارت آموزش و پروش، مدارس، کلینیک ها ی مشاوره و روانشناسی و مراکز مشاوره خانواده می توانند از نتایج این پژوهش استفاده نمایند.

[1] – Barllow

[2] – Diathesis- stress model

[3] – Harris and Curtin

[4] – Piage

[5] – Bowlby

[6] – Gunty and Buri

[7]. Dum

[8] – Fraierz and Hofman

[9] – Mayer and Solovie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان                                                                                             صفحه
چکیده …………………………………………………………………………………………			1
فصل نخست: کلیات پژوهش
		1-1- مقدمه ………………………………………………………………………..	3
		1-2- بیان مساله ……………………………………………………………………	5
		1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش ………………………………………………….	10
		1-4- اهداف پژوهش ………………………………………………………………	11
		1-4-1- هدف کلی ………………………………………………………………..	11
		1-4-2- اهداف جزئی ……………………………………………………………..	11
		1-5- تعریف متغیرها ………………………………………………………………	12
		1-5-1- تعاریف نظری …………………………………………………………….	12
		1-5-2- تعاریف عملیاتی ………………………………………………………….	13
فصل دوم: پیشینه­ی پژوهش
	2-1- بهزیستی روان شناختی ………………………………………………………		14
	2-2- عوامل مؤثر بر بهزیستی روان شناختی ………………………………………		26
	2-3- تفاوت های جمعیت شناختی و ابعاد بهزیستی روان شناختی ………………		27
	2-4- سبک­های فرزندپروری ………………………………………………………		29
	2-5- مهمترین سبک­های فرزندپروری …………………………………………….		31
	1-2-5- والدین قاطع و اطمینان بخش (مقتدر منطقی) ……………………………		31
	2-2-5- والدین خودکامه و مستبد …………………………………………………		32
	3-2-5- والدین سهل‌گیر و بی بند و بار …………………………………………..		32
	3-2-5- والدین آسان گیر …………………………………………………………		32
	1-2-6- فرزندپروری مقتدرانه …………………………………………………….		35
	2-2-6- فرزندپروری مستبدانه …………………………………………………….		36
	3-2-6- فرزندپروری آسان گیرانه …………………………………………………		36
	4-2-6- فرزندپروری بی اعتنا ……………………………………………………..		37
	2-7- ماهیت خود کنترلی ………………………………………………………….		41
	2-8- مفهوم خودکنترلی در نظریه یادگیری اجتماعی راتر …………………………		49
	2-9- انواع كنترل و نظارت ………………………………………………………..		54
	1-2-9- كنترل پیش از عمل ……………………………………………………….		54
	2-2-9- كنترل سكانی ……………………………………………………………..		54
	3-2-9- كنترل تفكیكی (بلی- خیر) ……………………………………………….		55
	4-2-9- كنترل بعد از عمل ………………………………………………………..		55
	2-10- ارزیابی انواع كنترل …………………………………………………………		55
	2-11- مراحل فرآیند خودكنترلی ………………………………………………….		56
	1-2-11- تعیین معیار یا استاندارد …………………………………………………		56
	2-2-11- سنجش عملكرد …………………………………………………………		57
	3-2-11- تشخیص انحرافات از طریق تطبیق عملكرد با استاندارد ……………….		57
	4-2-11- انجام اقدامات اصلاحی …………………………………………………		58
	2-12- مرور تحقیقات پیشین ………………………………………………………		58
	1-2-12- پیشینه پژوهشی مربوط به ارتباط خودکنترلی و بهزیستی روانشناختی …		58
	2-2-12- پیشینه پژوهشی مربوط به ارتباط سبک فرزند پروی و بهزیستی روانشناختی ………………………………………………………………		62
	2-13- جمع بندی ………………………………………………………………….		63
2-14- فرضیه های پژوهش …………………………………………………………………..   2-15- قلمرو جغرافیایی و سازمانی پژوهش ……………………………………………… فصل سوم: روش­ پژوهش			64  64
	3-1- طرح کلی پژوهش …………………………………………………………..		65
	3-2- جامعه آماری پژوهش ………………………………………………………..		65
	3-3- نمونه مورد مطالعه و روش نمونه­گیری ……………………………………..		65
	3-4- ابزارهای پژوهش …………………………………………………………….		66
	3-5- روش تجزیه و تحلیل آماری داده­ها …………………………………………		74
	3-6- ملاحظات اخلاقی ……………………………………………………………		75
فصل چهارم: یافته­ها
	4-1- اطلاعات  توصیفی مربوط به گروه نمونه ……………………………………		76
	4-2- همبستگی بین متغیرهای مورد بررسی ……………………………………….		77
	4-3- بررسی قابلیت پیش‌بینی‌کنندگی خود کنترلی  بر بهزیستی روان شناختی …..		79
	1-4-3- بررسی قابلیت پیش‌بینی‌کنندگی خودکنترلی بر مؤلفه‌های مقیاس بهزیستی روان­شناختی ……………………………………………………………….		80
	4-4- بررسی قابلیت پیش‌بینی‌کنندگی سبکهای فرزند پروری بر بهزیستی روان شناختی …………………………………………………………………….		82
	1-4-4- بررسی قابلیت پیش‌بینی‌کنندگی سبکهای فرزندپروری بر بهزیستی روان شناختی …………………………………………………………………….		82
	2-4-4- بررسی قابلیت پیش‌بینی‌کنندگی سبکهای فرزندپروری بر مؤلفه‌های مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ……………………………………………..		83
	4-5- مقایسه قابلیت پیش‌بینی‌کنندگی سبک­های فرزندپروری و خودکنترلی بر بهزیستی روان شناختی …………………………………………………….		86
فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری
	5-1- بحث در مورد فرضیه اول پژوهش ………………………………………….		89
	5-2- بحث در مورد فرضیه دوم پژوهش ………………………………………….		92
	5-3- نتیجه­گیری …………………………………………………………………..		97
	5-4- محدودیت­های پژوهش ……………………………………………………..		98
	5-5- پیشنهادها …………………………………………………………………….		98
	1-5-5- پیشنهادهای پژوهشی ……………………………………………………..		98
	2-5-5- پیشنهادهای کاربردی ……………………………………………………..		98
فهرست منابع
	منابع فارسی …………………………………………………………………………		99
	منابع انگلیسی ……………………………………………………………………….		103
چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………….			109

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                         صفحه

 

جدول 3-1-اطلاعات مربوط به پراکندگی متغیر های دموگرافیک در گروه نمونه…………………………66

جدول 3-2-میانگین و انحراف معیار نتایج به دست آمده از دو مطالعه برای اعتبار یابی مقیاس خود کنترلی ………………………………………………………………………………………………………………………………68

جدول3-3-گزارش میزان پایایی پرسشنامه بامریند…………………………………………………………………. 70

جدول 3-4-همبستگی بین مقیاس های بهزیستی روانشناختی ریف با یکدیگر و با کل مقیاس……………………………………………………………………………………………………………………………….74

جدول 4-1-میانگین و انحراف معیار ……………………………………………………………………………………76

جدول 4-2-ماتریس همبستگی بین خود کنترلی ، سبکهای فرزند پروری و حیطه های بهزیستی

روانشناختی……………………………………………………………………………………………………………………….77

جدول 4-3-نتایج محاسبه رگرسیون پیش بینی کنندگی خود کنترلی بر بهزیستی روانشناختی……………………………………………………………………………………………………………………….79

جدول4-4-نتایج اولیه بررسی واریانس متغیر خود کنترلی در ابعاد متفاوت بهزیستی روانشناختی……………………………………………………………………………………………………………………….80

جدول 4-5-رگرسیون خود کنترلی بر مولفه های بهزیستی روانشناختی…………………………………….81

جدول 4-6 نتایج محاسبه رگرسیون پیش بینی کنندگی سبک فرزندپروری بربهزیستی روانشناختی……………………………………………………………………………………………………………………….83

جدول 4-7-نتایج اولیه بررسی واریانس متغیر سبکهای  فرزند پروری در ابعاد متفاوت بهزیستی روانشناختی……………………………………………………………………………………………………………………….84

جدول 4-8-نتایج محاسبه رگرسیون پیش بینی کنندگی سبک فرزندپروری بربهزیستی روانشناختی……………………………………………………………………………………………………………………….85

جدول4-9-ضرایب همبستگی متغیرهای خودکنترلی وسبکهای فرزندپروری بربهزیستی روانشناختی……………………………………………………………………………………………………………………….87

جدول4-10-مقدار واریانس قابل پیش بینی به صورت گام به گام توسط متغیرهای مورد بررسی در  پیش بینی بهزیستی روانشناختی…………………………………………………………………………………………..87

جدول 4-11-مدل های مختلف رگرسیون با افزایش گام به گام متغیرها،برای محاسبه توان پیش بینی کنندگی متغیرهای توانمند در پیش بینی بهزیستی روانشناختی…………………………………………………88

 

رابطه خودکنترلی و سبک­های فرزندپروری با بهزیستی روانشناختی در بین دانش­آموزان دبیرستانی

به وسیله­ی:

معصومه اکبری­نژاد

 

چکیده

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه خودکنترلی و سبک­های فرزندپروری با بهزیستی روانشناختی در بین دانش­آموزان دبیرستانی­، بود. بدین منظور از بین 3286 دانش­آموزان دبیرستانی شهرستان آباده در سال تحصیلی93-92، تعداد 370 نفر (209 دختر و 161 پسر) به صورت نمونه­گیری خوشه­ای دومرحله­ای به روش سیستماتیک، انتخاب و نمونه­ها با استفاده از مقیاس خودکنترلی تانجنی، پرسشنامه سبک‌های فرزندپروری بامریند و مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف ، مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­های به دست آمده با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه­ی هم­زمان و روش ضریب همبستگی پیرسون، مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته­ها نشان داد خودکنترلی و سبک­های فرزندپروری قادر به پیش­بینی تغییرات مربوط به بهزیستی روانشناختی دانش­آموزان می­باشد. به طوری که هر چه خودکنترلی فرد بالاتر باشد، انتظار می­رود که شخص در احراز شرایطی که به بهزیستی روانشناختی منجر گردد، بیشتر موفق باشد. همچنین سبک فرزندپروری مستبدانه بر بهزیستی روانشناختی دانش­آموزان اثر منفی و سبک فرزندپروری مقتدرانه بر بهزیستی روانشناختی دانش­آموزان اثر مثبت دارد و همچنین سبک فرزندپروری سهل­انگارانه، هیچ تأثیری بر بهزیستی روانشناختی افراد ندارد. نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می­کند، به منظور بهبود وضعیت بهزیستی روانشناختی افراد می­توان به سبک­های فرزندپروری والدین و خودکنترلی آنان توجه کرد.

واژگان کلیدی: خودکنترلی، سبک فرزندپروری، بهزیستی روان­شناختی.

 

 

فصل نخست

کلیات پژوهش

 

1-1- مقدمه

در سالهای اخیر، رویکرد روانشناسی مثبت، با شعار توجه به استعدادها و توانمندی های انسان، مورد توجه پژوهشگران حوزه های مختلف روانشناسی قرار گرفته است. این رویکرد، هدف غایی خود را شناسایی سازه ها و شیوه هایی می داند که بهزیستی و شادکامی انسان را فراهم می کند. از اینرو عواملی که موجبات تطابق هر چه بیشتر آدمی با نیازها و تهدیدهای زندگی را سبب گردند، بنیادی ترین سازه های مورد پژوهش این رویکرد می باشند. در این میان، بهزیستی روانشناختی  جایگاه ویژه ای، مخصوصاً در حوزه های روانشناسی تحولی، روانشناسی خانواده و بهداشت روانی، به خود اختصاص داده است (کمپل، سیلس، کوهان و استین1، 2006).

بهزیستی روانشناختی حق و نیاز اساسی  تمام انسانها است. در حال حاضر نیز توسعه یافتگی هر اجتماعی را از روی کیفیت سلامت و بهزیستی مردم آن اجتماع، میزان توزیع عادلانه سلامت در میان طیف های مختلف طبقات اجتماعی و نیز میزان محافظت از افراد محروم در مقابل عوامل آسیب رسان به سلامت آن اجتماع قضاوت می نمایند (لنکرانی، 1387). افزایش ثروت ملی به خودی خود سبب توسعه یافتگی نمی گردد، بلکه در این مسیر نیاز شدیدی به سلامت و بهزیستی نیز وجود دارد هر چند که در کل

 دنیا وضعیت سلامت بهبود یافته است اما هنوز بی عدالتی در بین و داخل کشورها وجود دارد (لنکرانی، 1387).

یکی از مهم ترین مدل هایی كه بهزیستی روان شناختی را مفهوم سازی و عملیاتی كرده، مدل چند بعدی ریف و همكاران(ریف، سینگر، لو و اسیکس[1]2، 1998) است. ریف و همكارانش الگویی از بهزیستی روانشناختی یا بهداشت روانی مثبت را ارائه كرده اند که براساس این الگوی بهزیستی روانشناختی از 6 عامل: پذیرش خود(داشتن نگرش مثبت نسبت به خود)، رابطه مثبت با دیگران(برقراری روابط گرم و صمیمی با دیگران و توانایی همدلی)، خودمختاری (احساس استقلال و توانایی ایستادگی در مقابل فشارهای اجتماعی)، زندگی هدفمند (داشتن هدف در زندگی و معنا دادن به آن)، رشد شخصی(احساس رشد مستمر) و تسلط بر محیط (توانایی فرد در مدیریت محیط) تشكیل شده است (ریف، 1989 ؛ ریف و كیز،1995).

گروهی از پژوهشگران حوزه سلامت روانی با الهام از روانشناسی مثبت نگر، رویكرد نظری و پژوهشی متفاوتی برای تبیین و مطالعه این مفهوم برگزیده اند. آنان سلامت روانی را معادل كاركرد مثبت روان شناختی، تلقی و آن را در قالب اصطلاح بهزیستی روان شناختی مفهوم سازی كرده اند. این گروه نداشتن بیماری را برای احساس سلامت كافی نمی دانند، بلكه معتقدند كه داشتن احساس رضایت از زندگی، پیشرفت بسنده، تعامل كارآمد و موثر با جهان، انرژی و خلق مثبت پیوند، رابطه مطلوب با جمع و اجتماع و پیشرفت مثبت از مشخصه های فرد سالم و بهزیستی روانی است(رایان و دکی^[2]، 2001 ). این امرمطالعه همه جانبه پیرامون عوامل تعیین کننده فردی و اجتماعی موثر بر سلامت جسمی و بهزیستی روانی را به یک ضرورت برای نظام مراقبتهای بهداشتی جوامع تبدیل کرده است. رویكرد روانشناسی مثبت گرا، با توجه به استعدادها و توانمندی های انسان(به جای پرداختن به نابهنجاری ها و اختلال ها) هدف نهایی خود را شناسایی سازه ها و شیوه هایی می داند كه بهزیستی و شادكامی انسان را به دنبال دارند. از این رو عواملی كه سبب سازگاری هر چه بیشتر آدمی با نیازها و تهدید های زندگی گردند، بنیادی ترین سازه های مورد پژوهش این رویكرد می باشند. در این میان، متغیرهای خودکنترلی و سبکهای فرزندپروری جایگاه ویژه ای در حوزه های روانشناسی تحولی، روانشناسی مثبت نگر، روانشناسی خانواده و بهداشت روانی یافته است، به طوری كه هر روز بر شمار پژوهش های مرتبط با این سازه افزوده می شود. بنابراین هدف پژوهش حاضر تبیین رابطه خودکنترلی و سبک­های فرزندپروری با بهزیستی روانشناختی می­باشد.

1-2- بیان مساله

یکی از محورهای ارزیابی سلامت جوامع مختلف بهداشت روان آن جامعه است. بی شک بهزیستی روانشناختی، نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی هر جامعه ایفا می کند. بهزیستی روان، از جمله اموری است که انسانها در زندگی به دنبال آن هستند. از آنجا که سلامت روان نیازی حیاتی برای بهبود کیفیت زندگی انسانها تلقی شده است، در این خصوص سازمان بهداشت جهانی سلامتی را به عنوان حالتی از بهزیستی که در آن فرد توانمندی های خود را شناخته از آنها به نحو موثر و مولد استفاده کرده و برای اجتماع خویش مفید است تعریف میکند (سازمان جهانی بهداشت WHO^[3]، 2004). بهزیستی روانشناختی، نیازی اساسی برای بهبود كیفیت زندگی انسان و امری حیاتی است(سازمان جهانی بهداشت WHO، 2004). بهزیستی روانی با ویژگی های توانمندساز درونی یا منابع درونی قدرت ارتباط دارد. برخورداری از این منابع درونی توانایی فرد را، با وجود شرایط ناگوار و پیشامدهای منفی، برای رشد سازگارانه خود افزایش می دهد تا بهزیستی روانی خود را حفظ نماید(جکلون^[4]، 1997).

مدل ریف^[5] بهزیستی روانشناختی را تلاش فرد برای تحقق توانایی های بالقوه واقعی خود می داند. این مدل از طریق ادغام نظریه های مختلف رشد فردی(مانند نظریه خود شكوفایی مزلو و شخص كامل راجرز) و عملكرد سازگارانه (مانند نظریه ی سلامت روانی مثبت جاهودا) شكل گرفته و گسترش یافته است. ریف بر پایه مرور دقیق ادبیات پژوهشی و انسجام نظریه های رشدی، سلامت روانی و بالینی خاطر نشان ساخت كه این دیدگاه ها در بر دارنده ی ملاك های مشابه و مكمل بهزیستی روانشناختی مثبت هستند(ریف، 1989). ویسینگ و وان ادن^[6](1997)، یك عامل بهزیستی روانشناختی كلی را شناسایی كرده اند و آن را به صورت  تركیبی از كیفیت های ویژه، از قبیل احساس انسجام، رضایت از زندگی، تعادل عاطفه و نگرش كلی نسبت به خوش بینی یا جهت گیری مثبت نسبت به زندگی توصیف كرده اند. بهزیستی روانشناختی یك

یک مطلب دیگر :

استیو وزنیاک: کسی «جابز» را از اپل اخراج نکرد، او تصمیم به ترک شرکت خود گرفت

 مفهوم چند بعدی است كه علاوه بر عدم بیماری و ناتوان نبودن، احساس شادكامی و امید را نیز در برمی گیرد(لارسن^[7]،1991؛ به نقل از اپدناكر^[8] و همكاران، 2008).  ابعاد نظری بهزیستی روانشناختی مثبت در دیدگاه اخیر شامل، استقلال، تسلط محیطی، رشد فردی، روابط مثبت با دیگران، هدفمندی در زندگی و پذیرش خود است. الگوی مزبور در سراسر جهان به طور گسترده و وسیعی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است(ریف و سینگر^[9]، 1998 ؛ آنتولی و کاکونی^[10]، 1998 ؛ کاشلو و کاسترو^[11]، 2001).

از سوی دیگر بهزیستی روانی علاوه بر بدن سالم با عوامل فردی، محیط و شرایط زندگی سالم نیز مرتبط می باشد. اینکه محیط و عوامل مختلف چگونه بر ساختار بهزیستی روانی انسان تاثیر می گذارد و با چه شیوه ای با کشمکش های محیطی مبارزه می کنند موضوعی است که در رویکردهای مختلف روانشناختی مطرح است و هر کدام با توجه به دیدگاه های اختصاصی خود پیرامون ماهیت انسان و نیروی انگیزش وی، بهزیستی روانی انسان را به شیوه ای خاص تبیین می کند. در این میان دو عامل که در تبیین بهزیستی روانشناختی افراد مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است خودکنترلی و نوع سبک فرزند پروری والدین می باشد.

بررسی ها گویای آن هستند كه  خودکنترلی با سلامت بدنی و روانی رابطه مثبت دارد و به عنوان یك منبع مقاومت درونی، تاثیرات منفی استرس را كاهش می دهد و از بروز اختلال های بدنی و روانی پیش گیری می کند و  به طور کلی منجر به افزایش بهزیستی فرد می گردد. روانپزشکان فردی را از نظر روانی سالم می دانند که تعادل بین رفتارها و خودکنترلی در مواجهه با مشکلات اجتماعی را داشته باشد(حردانی، 1385). در شرایطی که بهزیستی روانی افراد آسیب دیده، تحت تاثیر پیامدهای منفی پیشامدهای ناگوار قرار می گیرد، خودکنترلی و خود تاب آوری از منابع درون فردی هستند كه می توانند سطوح استرس و ناتوانی را در شرایط ناگوار تعدیل نمایند و اثرات منفی استرس را كم رنگ تر جلوه دهند.

به عبارت دیگر بررسی ها نشان داده است، یكی از مهمترین مهارت ها كه مشخصه بهزیستی روانی افراد است، برخورداری آنها از صفت خودكنترلی(خودنظارتی) است. افرادی كه می توانند هدف های واقع گرایانه را اولویت بندی كنند و در زمان تصمیم گیری میان عواطف و عقل تعادل برقرار كنند خود كنترل هستند. خودكنترلی بیانگر میزان مطابقت ویژگی های رفتاری خود با شرایط و موقعیت موجود است(كریتنر و کینیکی^[12]، 2007). مفهوم خودكنترلی كه در سال1974 توسط اشنایدر^[13] گسترش یافت، به این معنی است كه یك شخص در موقعیت خود چه قدر انعطاف پذیر یا چه قدر پایدار است(كاشال وكوانتس^[14]، 2006). چندین مطالعه اثر خودكنترلی را در محل كار بررسی كرده و به این نتیجه رسیده اند كه افراد با خودكنترلی بالا بیشترین مهارت اجتماعی را دارند و از بهزیستی روانشناختی مطلوبی برخوردارند(دای و کلیدوف^[15]، 2003). ازطرفی نارسایی خودکنترلی با مفهوم تکانشگری و اضطراب رابطه دارد و نشانگر ناتوانی در تفکر در مورد پیامد رفتار است. بنابراین شناخت و شناسایی تاثیر این متغیر مهم  بر بهزیستی روانشناختی لازم بنظر می رسد.

از سوی دیگر سبک فرزند پروری والدین بر شکل گیری افکار، رفتار و هیجانات کودکان تأثیر معناداری دارد. بر اساس مدل آسیب پذیری- استرس^[16] در آسیب شناسی روانی پژوهش های زیادی نقش عوامل مربوط به خانواده را به عنوان عامل زمینه ساز در آسیب پذیری و بهزیستی روانی فرد مورد بررسی قرارمیگرید(هریس و کرتن^[17]،2002 ؛ پیاژه^[18]،1954 ؛ بالبی^[19]،  1969 به نقل از نریمانی و احدی 1390).

انسانها(کودکان)در بدو تولد مانند کاغذ سفیدی هستند که هنوز چیزی بر روی آن نوشته نشده است هر آنچه که ما بر روی آن بنویسیم در آینده همان را خواهیم خواند. به عبارت دیگر، شخصیت اجتماعی و فرهنگی فرزندان توسط خانواده، مدرسه رسانه ها و محیط های اجتماعی دیگر ساخته می شود.یعنی، قاعدتا شکل فرم و محتوی هر کدام از این منابع ،نسبتاً مشابه شکل فرم و محتوی شخصیت روانی ،اجتماعی و هویت فرهنگی جوانان خواهد بود.در مواقعی که خانواده بتواند با روایط آموزشی صحیح ،فرزند را به سمت خود جذب کند تاثیر نیروهای دیگر حتی در صورتی که مخالف با فرهنگ رایج خانواده باشد به حداقل خواهند رسید.و در صورت موافقت نیز تشدید خواهد شد.در صورتی که خانواده با روابط نا صحیح خود نقش دافعه را نسبت به فرزند داشته باشد،، طبیعتاً منابع دیگری که رابطه بهتر و آرامشی بهتر از خانواده ایجاد کنند ،می توانند بر روی چگونگی شخصیت روانی ،اجتماعی و فرهنگی فرزندان اثر بسزایی داشته باشند .از منظر دیگر در صورتی که رابطه خانواده رابطه ای بر اساس دموکراسی و آزادی باشد اولاً فرزند بیشتر به سمت خانواده تمایل نشان خواهد داد، ثانیاً جنبه اجتماعی شدن او بیشتر تقویت شده و وی نقش فعالتری را در جامعه ایفا می کند. در غیر این صورت غالباً دیده شد که فرد منزوی بوده و با محیط اطراف خود منفعلانه برخورد خواهد کرد. این منابع بطور یکسان عمل نکرده و تاثیر یکسانی بر روی افراد جامعه ندارند. در بعضی از افراد خانواده و در افراد دیگر، مدرسه و در تعدادی دیگر ممکن است رسانه ها بیشترین تاثیر را داشته باشند. اما، همانطوری که تحقیقات نشان می دهند، بیشترین تاثیر در روند جامعه پذیری و فرهنگ پذیری انسان ،در نتیجه، شخصیت روانی و فرهنگی او تا قبل از 6 سال پایه ریزی می شود و این زمان را انسان بیشتر در خانواده می گذراند .(دادسون، 1972).

به طور کلی خانواده اولین پایه گذار شخصیت و ارزشها و معیارهای فکری است که نقش مهمی در تعیین سرنوشت و سبک و خط مشی زندگی آینده کودک خود دارد و اخلاق و صحت و سلامت روانی فرد تا حدود بسیاری در گرو آن است واکنش کودک نسبت به محیط فرد تحت تاثیر موازین اجتماعی و فرهنگی است که در میان آن بزرگ شده است. از آنجا که خانواده خود یک واحد اجتماعی است و ارزشها و معیارهای اجتماعی از طریق آن به کودک منتقل می شود به عنوان یک واسطه از لحاظ تاثیر محیطی اجتماعی به دانش آموزان اهمیت فراوانی دارد.

به دیگر سخن، چون خانواده که کانون تولد و زایش فرزند است پیش از روی شکل گرفته است تا مرحله ای که فرزند به آگاهی و شعور کافی برسد خواه ناخواه در تعیین سرنوشت او تاثیر فراوان دارد (احدی و محسنی، 1380).

از آنجا که مطالعه روابط والدین و فرزندان یکی از بحثهای مهم روانشناسی را تشکیل می دهد. روابط بین فرزندان و سایر اعضای خانواده را می توان به عنوان نظام یا شبکه ای از بخشهایی دانست که در ارتباط متقابل با یکدیگرند. والدین ممکن است هم فرزند خودشان را دوست بدارند و هم اینکه آنها را طرد کنند و یا اینکه در عین دوست داشتن آنها، در انضباط نیز سخت گیری نمایند پاسخ فرزندان نیز صرفاً به یک جنبه از رفتار والدین یا شخصیت آنها ارتباط پیدا نمی کند بلکه تحت تاثیر ترکیبی از عوامل مختلف است (باقرپور کماچالی و همکاران، 1386).

بنابراین با توجه به مطالعات انجام شده و اهمیت نقش متغیرهای خودکنترلی و سبک های فرزند پروری در تبیین بهزیستی روانشناختی، مساله اساسی در پژوهش حاضر این است که آیا خودکنترلی و سبک های فرزندپروری قادر به پیش بینی بهزیستی روانشناختی دانش آموزان می باشد؟

1- Campbell- Sills, Cohan & Stein

2 – Ryff, Singer, Love and Essex

[2] – Ryan and  Deci

[3] – World Health Organization a

[4] – Jacelon

[5] – Ryff

[6] – Wissing and Van Eeden

[7] – Larsen

[8] – Epdencker

[9] – Seinger

[10] – Antonelli and Cucconi

[11] – Cusullo and Castro

[12] – Krietner and Kinicki

3-2-4- محاسبه حجم جامعة نمونه : 35
3-2-5- توزیع پرسشنامه : 36
3-2-6- روش تحلیل داده ها : 37
فصل چهارم نتایج.. 39
4-1-تحلیل داده ها با آزمون t تک نمونه ای: 40
4-2- فرضیه اصلی تحقیق.. 40
4-3- فرضیه های فرعی تحقیق.. 41
4-4 تحلیل استنباطی داده ها 44

 

فصل پنجم بحث و نتیجه گیری.. 46
5-1 بحث و نتیجه گیری : 47
5-2پیشنهادات: 48
فهرست منابع و مؤاخذ : 49

فهرست جداول، نمودارها و نقشه‌ها
عنوان                                                                                                         صفحه
شکل شماره 3-1موقعیت جغرافیایی منطقه. 16
شکل 3-2 نوسانات دما در دشت شهداد. 17
جدول 3-1 تبخیر ماهانه از تشتک و تبخیر وتعرق پتانسیل برحسب میلیمتر. 17
شکل 3-3موقعیت محدوده مورد مطالعاتی در اقلیم نمای دومارتن.. 18

یک مطلب دیگر :

جدول 3-2 پارامترهای مربوط به دما و بارندگی ماهانه ایستگاه مبنا (شهداد) طی دوره 35 ساله(1351 لغایت 1385) 19
شکل 3-4منحنی آمبروترمیک حوزه شهداد. 20
جدول 3-3 لیست فلورستیک منطقه. 22
جدول شماره 3-4آمار جمعیت و وضعیت سواد بر اساس آمار نامه 1385. 24
جدول 3-5 عملکرد اجرایی فعالیت های بیابان زدایی از ابتدا تا پا یان سال91. 28
جدول شماره 3-6 خلاصه نتایج آمار مربوط به محاسبه ضریب کرونباخ.. 31
جدول 3-7بارهای عاملی تحلیل عاملی شاخص های اندازه گیری.. 35
جدول 3-8 تعداد نمونه به تفکیک روستاهای هدف.. 36
نقشه شماره 3-1 موقعیت روستاهای هدف در محدوده مورد مطالعه. 37
جدول4-1-آماره های آزمون T یک نمونه‌ای برای بررسی تاثیر پروژه‌های‌بیابان‌زدایی بر توسعه کشاورزی و ابعاد ده گانه  41
جدول 4-2- آماره‌های آزمون فریدمن جهت رتبه بندی تاثیر پروژه های بیابان‌زدایی بر توسعه کشاورزی در 10 بعد  45

فصل اول
مقدمه، تعاریف، اهداف، فرضیه تحقیق

 
به نام خدا
1-1 مقدمه :
کشور ایران بر روی کمربند خشک جغرافیایی جهان واقع گردیده،بطوریکه بخش قابل توجهی از مساحت کشور را کویرها و اراضی بیابانی در بر می‌گیرند.
وجود محدودیت‌های اقلیمی و ادافیکی، ساختارهای اکولوژیکی را در این مناطق بسیار آسیب‌پذیر نموده بنحوی که هرگونه فشار ناشی از تحولات نامتعارف طبیعی و یا فعالیت‌های غیراصولی انسانی در این زیست بوم‌ها،تخریب سرزمین وبروز پدیده بیابان‌زائی را به دنبال خواهد داشت.
پدیده بیابان‌زائی در کشور ما همواره بعنوان یکی از مهم ترین چالش‌های زیست محیطی مطرح بود،که در سالهای اخیر اثر عواملی مانند، افزایش جمعیت، توسعه صنایع،استفاده بی رویه از منابع آب و زمین، توسعه غیراصولی اراضی کشاورزی،آلودگی‌های مختلف زیست محیطی وبروز تغییرات نامتعارف اقلیمی این پدیده را تشدید نموده است.

1-6تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش…. 5

1-6-1 تعاریف نظری: 5

1-6-2 تعریف عملیاتی.. 6

2-1مقدمه. 8

2-2- تحقیقات انجام شده در مورد اعتیاد و شخصیت… 9

2-2-1 تحقیقات داخلی.. 9

2-2-2 سابقه پژوهش در جهان. 13

2-3-مفهوم وابستگی به مواد (اعتیاد) 13

2-3-1 تعریف مفاهیم اساسی ملاک‌های وابستگی به مواد. 15

2-3-2سوء مصرف مواد. 15

2-3-3 مراحل وابستگی به مواد. 16

2-3-4 اختلالات وابسته به مواد به دو دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از : 17

2-3-4-1 سوء استفاده از مواد. 17

2-3-5 انواع وابستگی به مواد. 17

2-3-5-1 وابستگی جسمانی.. 18

2-3-5-2 وابستگی روانی.. 18

2-3-6 طبقه بندی انواع مواد. 19

2-3-7 مواد افیونی.. 19

2-4 تعاریف و مفاهیم شخصیت… 26

2-5 رابطه شخصیت و اعتیاد. 27

2-5-1-دیدگاه کنبرگ: 29

2-6 اختلالات وابسته به مواد. 30

2-6-1 حشیش و اختلالات وابسته به آن. 30

2-6-3 مواد توهم زاLSD و اختلالات وابسته به آن. 31

2-6-5 نیکوتین و اختلالات وابسته به آن. 32

2-6-6 آمفتامین و اختلالات وابسته به آن. 32

2-6-7 اختلالات ناشی از مصرف بلندمدت مواد استنشاقی.. 33

2-6-8  اختلالات وابسته به داروهای رخوت زا، خواب آور و یا ضد اضطراب… 33

2-9 ویژگی‌های شخصیت در نظریه رابرت کلونینجر. 33

2-9-1 محتوای آزمون سرشت و منش ((TCI 36

2-9-2 ابعاد شخصیت از دیدگاه کلونینجر و تئوری وی در رابطه با مصرف مواد. 38

2-9-3 مدل عصب، روان دارو شناختی کلونینجر. 40

2-9-4 ویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 40

2-9-5 کاربرد آزمون TCI 45

2-9-5-1 مطالعات ژنتیک…. 45

2-9-5-2 تعداد ابعاد شخصیت قابل انتقال از طریق وراثت… 46

2-10 اجتماع درمان مدار. 48

2-10-1 تعریف اجتماع درمانی (اجتماع درمان مدار ) 49

2-10-2 تاریخچه اجتماع درمان مدار. 49

2-10-3 اهداف اجتماع درمان مدار. 49

2-10-4 دیدگاه‌های TC.. 50

2-10-5 ساختار TC.. 51

2-10-5-1 نمونه ساختار سلسله مراتبی برنامه اجتماع درمان مدار در کشورهای دیگر. 52

2-10-5-2 نمودار ساختار سلسله‌مراتبی برنامه اجتماع درمان مدار در ایران. 53

2-10-6 مراحل برنامه. 54

2-10-7 مرحله درمان. 54

2-10-8 اختلال اعتیاد از دیدگاه TC.. 56

2-10-9 فرد معتاد از دیدگاه TC.. 57

2-10-11 زندگی درست از دیدگاه TC.. 58

2-10-12 بهبودی از دیدگاه TC.. 59

2-10-13 رویکرد TC.. 60

2-10-14 فرآیند درمان در TC.. 62

2-10-15 مراحل تغییر  در TC.. 63

2-10-16 مراحل پذیرش…. 66

2-10-17برنامه ارزیابی و تشخیص….. 67

2-10-18 نقش و عملکرد مددکار اجتماعی در TC.. 68

3-1مقدمه. 70

3-2روش پژوهش و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها 70

3-3جامعه آماری.. 71

3-4روش نمونه گیری: 71

 

3-5روش اجرا 71

3-6متغیرها 71

3-7ابزار پژوهش…. 71

3-8روش اجرا آزمون و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها: 77

3-9ملاحظات اخلاقی.. 78

4-1- مقدمه. 79

4-2-  آمار توصیفی.. 79

5-1 مقدمه. 89

5-2 بررسی فرضیه. 89

5-4محدودیت های پژوهش: 93

5-5پیشنهادات پژوهش: 93

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 95

منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 98

پیوست ها

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                  شماره صفحه

جدول3-1: محاسبات موروثی بودن حوادث سرشتی در 2680 دوقلوی استرالیایی…………………………………………… 46

جدول 4-1: هم‌بستگی‌های دوقلوها در نمرات معیارهای شخصیتی TPQ در نمونه ویرجینیا (استالینگز ، 1994)…… 47

جدول5-1: همبستگی های (100×) ژنتیکی و همپراشی های ژنتیکی که از نظر فنوتایپی در ابعاد سرشتی TPQ در نمونه دوقلوهای ویرجینیا معیار شده اند (استالینگز ، 1994)……………………………………………………………………………………………………… 48

جدول 6-1: ساختار سلسله مراتبی TC…………………………………………………………………………………………………………… 52

جدول7-1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 53

جدول 8-4: میانگین دامنه تغییرات، انحراف معیار، مقادیر t و سطح معنی داری سن آزمودنی ها به تفکیک جنس و شهر    77

جدول 4-1- سن پاسخ دهندگان……………………………………………………………………………………………………………………. 79

جدول 4-2- میانگین (انحراف معیار) رگه های شخصیت بر اساس آزمون TCI در گروههای سنی در نمونه جامعه… 80

جدول 4-3- همبستگی های (سطح معنی داری) مقیاس های سرشت و منش در TCI…………………………………….. 80

جدول 4-4- مقادیر ویژه………………………………………………………………………………………………………………………………. 82

یک مطلب دیگر :

جدول 4-5- نتایج چرخش واریماکس عامل ها…………………………………………………………………………………………….. 83

جدول 4-6- نتایج آزمون مقایسه میانگین مقیاس های هفتگانه در دو گروه درحال بهبود و بهبودیافته…………….. 84

جدول 4-7- نتایج آزمون مقایسه میانگین سرشت و منش در دو گروه درحال بهبود و بهبودیافته……………………. 85

جدول4-8 :بررسی معنی داری مسیر جهت آزمون فرضیه ……………………………………………………………………………… 87

جدول4-9 :بررسی بار عاملی رگه ها……………………………………………………………………………………………………………… 87

 

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                  شماره صفحه

نمودار 4-1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 82

نمودار4-2 :نمودار ضرایب مسیر دو گروه…………………………………………………………………………………………………….. 86

 

چکیده:

طرح مسئله : شناسایی عوامل شخصیتی و گرایش به مواد مخدر ، به تشخیص و درمان هر چه بهتر اعتیاد کمک کرده و با ارائه به موقع خدمات مشاوره ای و روان شناختی می توان از اعتیاد افراد مستعد تا حدودی پیشگیری کرد.

لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی بهبود یافتگان ( گروه یاور) و بهبود نایافتگان ( گروه در حال بهبود ) اعتیاد است.

روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات علی مقایسه ای است. در این پژوهش 55 نفر از معتادان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند که 35 نفر بهبود یافتگان ( گروه یاور ) و 20 نفر گروه بهبود نایافته (در حال بهبود) را تشکیل می دهد، اطلاعات به روش تحلیل مولفه های اصلی و تی تست مستقل و استفاده از پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر گردآوری شد و داده ها به کمک روش های آمای تجزیه و تحلیل شد و با استفاده از آزمون T-TEST و عامل فاکتوری و آزمون T دو نمونه بدست آمد. یافته ها : نتایج پژوهش فوق نشان داد با توجه به اینکه P =0/05 و مقدار آماره T بیشتر از 96/1 می باشد وجود رابطه معنی داری بین رگه های شخصیت بهبود یافتگان و بهبود نایافتگان تایید می شود به علاوه بررسی بار عاملی رگه ها نشان داد که بیشترین تاثیر در بهبود یافتگی و ترک اعتیاد را به ترتیب رگه های پشتکار پاداش وابستگی، همکاری، خود راهبری دارند.

نتیجه گیری : با توجه به یافته های پژوهش برخی از ابعاد شخصیت در بهبود یافتگی یا بهبود نایافتگی موثر است و تعداد کمی از گروه در حال بهبود می توانند به مرحله یافتگی و ترک اعتیاد برسند.

 

کلید واژه ها : رگه های شخصیتی ، اعتیاد ، سرشت و منش ، بهبود یافتگان ، بهبود نایافتگان

 

 

فصل اول:  کلیات پژوهش

1-1مقدمه

سوء مصرف مواد یکی از مشکلات بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی مهم در بیشترکشورهاست.تحقیقات نشان می دهد که اعتیاد به مواد مخدر چند وجهی یا چند عاملی است و عوامل مختلف روانی، اجتماعی، فرهنگی و ژنتیکی در این زمینه دخیل است (کاپلان، سادوک، 2003).

سوء مصرف مواد همواره مشکلات متعددی را در گستره ی زندگی بشر به همراه داشته است ، از جمله افت سلامت عمومی ، افزایش مرگ ومیر ، آسیب های خانوادگی و اجتماعی ، از دست رفتن فرصت های آموزشی و شغلی ، افزایش نرخ درگیری با سیستم قضایی ، ایجاد چرخه ی مصرف مواد ، تداوم آسیب و بازیابی آن در نسل های بعدی .

ویژگی های شخصیتی از عوامل مهم سبب شناختی در گرایش به رفتارهای پرخطر از جمله مصرف سیگار، الکل، مواد مخدر و فعالیتهای جنسی ناایمن به شمار می روند (اولادی، نویدیان، فارسانی 1391).

از دیدگاه روان شناختی افراد سوء مصرف کننده مواد یک ویژگی شخصیتی آسیب پذیر دارند (بوند،2005).

لذا مشکل معتادان تنها مواد مخدر نیست، بلکه در اصل رابطه متقابل شخصیت و اعتیاد مطرح است (کتابی، ماهر، برجتعلی،1384).

و ساختمان شخصیتی برخی از افراد برای پذیرش اعتیاد مستعدتر از دیگران است (گرگانی،1990).

باورها و نگرش های افراد درباره ی مواد و پیامدهای مثبت و منفی مصرف آن ، در گرایش به مواد تاثیر دارد.

به عنوان مثال در صورتی که خود فرد نسبت به مواد ، نگرش مثبتی نداشته باشد و آن را راهگشای مشکلات خود تلقی نکند،احتمال کمتری وجود دارد که فرد اقدام به مصرف مواد کند، و یا در صورتی که فرد از اعتماد به نفس کافی برخوردار نباشد و در مقابل فشار همسالان که یکی از عوامل مصرف مواد محسوب می شوند، تسلیم نشود.

نتایج پژوهش محققین نشان داد که میان عوامل شخصیتی و گرایش به مصرف مواد ارتباط مستقیم و معنی داری وجود دارد (آدروم، نیک منش، بخشانی،2010).

1-2طرح مسئله

 مسئله مورد تحقیق، رگه های خاص شخصیتی است که می توانند نقش به سزایی در بروز اختلالهای رفتاری و از جمله رفتارهای اعتیادگونه و وابستگی به مواد مخدر و مشروبات الکلی ایفاء کنند. البته ضمن به چالش کشاندن این نقش، ما سعی داریم تحقیق را متمرکز بر وابستگی به مواد مخدر کنیم. پژوهشگران از دیرباز دنبال ارتباط رفتارهای ناسازگارانه و رگه های شخصیت بوده اند.

آیزنک و گاد جانسون[1] (1989) با پژوهشی نشان دادند که تیپ شخصیتی روان گسسته گرایی (شامل رگه های پرخاشگری، سرد خویی، خودمحوری، تکانشی،…) با رفتارهای بزهکارانه و ضد اجتماعی مرتبط هستند و حتی در بزرگسالی مؤلفه قوی برای وابستگی به الکل، سیگار و مواد مخدر می باشند. و به نظر آیزنگ (1997)، مهمترین تیپ یا عامل شخصیتی برای تبیین اعتیاد است.

در تحقیقات دیگر ویلس و همکاران[2] (1994) و ماس و ترامبلی[3] (1997)، رگه سرشتی هیجان جویی که شبیه نوجویی در نظریه کلونینجر است، را مرتبط با رفتارهای ضد اجتماعی و نیز بطور وسیع به کاربرد مواد روانگردان می دانند. که البته طبق نظر کلونینجر (1988)، مجموعه رگه های شخصیتی مربوط به سرشت چون تنوع طلبی، وابستگی به پاداش و… پیش بینی کننده خوبی برای سوء مصرف یا وابستگی به الکل می باشند.

و در نهایت می توان به تحقیق میلر[4] و همکاران (2003) اشاره کنیم که رگه های شخصیتی خوش مشربی در بُعد منفی (سرد مزاجی عاطفی، بی اعتمادی، سنگدلی و پرخاشگری)، بطور معناداری در بروز پرخاشگری و پایداری اختلال رفتاری در نوجوانان تاثیر می گذارند. و این رگه ها در سنین بزرگسالی قویاً با بروز شخصیت ضد اجتماعی و اعتیاد مرتبط هستند.

2-1-4- وظایف و اهداف مدیریت منابع انسانی.. 19
2-1-5-نگهداشت نیروی انسانی.. 25
2-1-6-عوامل نگهداشت نیروی انسانی.. 28
2-1-7- جبران خدمات… 33
2-1-8- فرصت‌های شغلی.. 41
2-1-9-حمایت سرپرست… 49
2-1-10- تعهد سازمانی.. 52
2-1-11 ارزش‌ها، نگرش‌ها 54
2-1-12- تعریف تعهد سازمانی.. 56
2-1-13- تعهد سازمانی نگاه تک بعدی یا چند بعدی.. 59
2-1-14- ضرورت توجه به تعهد سازمانی.. 66

 

2-1-15- انواع تعهد.. 68
2-1-16-عوامل مؤثر برتعهد سازمانی.. 71
پیشینه‌ی تحقیق.. 92
تحقیقات صورت گرفته در خارج از ایران. 92
تحقیقات صورت گرفته در ایران. 102
خلاصه فصل.. 105
فصل سوم. 111
روش‌شناسی تحقیق.. 111
مقدمه. 111
روش تحقیق.. 112
جامعه آماری و قلمرو تحقیق.. 112
روش های آماری.. 112
مدل مفهومی تحقیق.. 113
جامعه‌ی آماری، نمونه و روش نمونه‌گیری.. 113
نحوه جمع‌آوری داده‌ها 114
تحلیل داده ها 114
روایی  و پایایی  پرسشنامه ها 114
روایی پرسشنامه ها 114
پایایی پرسشنامه. 115
ضریب آلفای کرونباخ.. 116

یک مطلب دیگر :

روش و ابزار تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات… 117
خلاصه فصل.. 119
فصل چهارم. 121
تجزیه و تحلیل داده‌ها و یافته‌های تحقیق.. 121
مقدمه. 121
2 –  اطلاعات توصیفی مربوط پاسخ دهندگان (کارکنان شرکتهای کارگزاری بورس اوراق بهادار)  121
الف : وضعیت تحصیلی پاسخ‌دهندگان.. 121
ب : وضعیت سنی و جنسیت پاسخ‌دهندگان.. 122
3 –  پرسشنامه و بررسی اعتبار آن. 123
4 – سنجش بار عاملی نشانگرهای سازه ها (بررسی اعتبار مدل طراحی شده). 124
5 – بررسی روایی تشخیصی.. 129
6 – آزمون فرضیه ها 130
آزمون فرضیة اول : 131
آزمون فرضیةدوم : 131
آزمون فرضیة سوم : 132
7 – برازش مدل ساختاری.. 134
فصل پنجم.. 137
بحث، نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادات… 137
مقدمه. 137
بحث… 137
نتیجه گیری.. 139
پیشنهادات… 141
الف ) پیشنهادات مبتنی بر پژوهش…. 141
ب) پیشنهادات برای پژوهش های آتی.. 142

1-4- اهداف تحقیق.. 7

1-5- سؤالات تحقیق.. 8

1-6- فرضیه های تحقیق.. 8

1-7- معرفی متغیرها و نقش آن ها در تحقیق.. 8

1-8- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق.. 9

فصل دوم: مرور منابع، ادبیات تحقیق، پیشینه تحقیق.. 10

2-1- مقدمه. 11

2-2- راه های انتخاب روش های تربیتی.. 11

2-3- تعریف سبک های فرزندپروری.. 12

2-4- عوامل مؤثر بر سبک های فرزندپروری.. 13

2-5- تکنیک های والدین جهت اعمال کنترل. 15

2-6- سنخ شناسی فرزندپروری.. 17

2-7- روابط والدین- فرزندان در ادوار مختلف… 20

2-8- انواع تیپ های خانواده 23

2-9- سبک های فرزندپروری.. 23

2-10- تاریخچه هوش هیجانی.. 29

2-11- هوش هیجانی چیست؟. 31

2-12- نظریه هایی در باب هوش… 32

2-13- هیجان چیست؟. 34

2-14- فواید هیجان. 37

2-15- زیان های هیجان. 38

2-16- نقش هیجان ها در هوش… 38

2-17- هوشبهر و هوش هیجانی.. 39

2-18- مؤلفه های هوش هیجانی.. 41

2-19- هوش هیجانی و موفقیت شغلی.. 43

2-20- هوش هیجانی و سلامت.. 43

2-21- چه كسی به هوش هیجانی (EQ) نیاز دارد؟. 44

2-22- كاربردهای هوش هیجانی در محیط كار. 50

2-23- تعریف پرخاشگری.. 52

2-24- نشانه های پرخاشگری.. 53

2-25- انواع رفتارهای پرخاشگرانه. 53

2-26- انواع پرخاشگری از لحاظ تعداد افراد 57

2-27- نظریه های پرخاشگری.. 58

2-28- عوامل مؤثر در بروز پرخاشگری.. 60

2-29- عوامل تشدید کننده پرخاشگری.. 68

2-30- اصول پیشگیری از رفتارهای پرخاشگرانه. 68

2-31- شیوه هایی برای کنترل پرخاشگری.. 69

2-32- روش های برخورد با جریان پرخاشگری.. 71

2-33- تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده پیرامون موضوع تحقیق.. 75

فصل سوم: روش شناسی تحقیق.. 81

3-1- مقدمه. 82

3-2- روش پژوهش… 82

3-3- جامعه آماری.. 82

3-4- جمعیت نمونه. 82

3-5- روش نمونه گیری.. 82

3-6- روش های جمع آوری داده ها 83

3-7- ابزار اندازه گیری داده ها 83

3-8- مراحل و چگونگی اجرای پژوهش… 85

3-9- روش تجزیه و تحلیل داده ها 85

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق.. 87

4-1- مقدمه. 88

4-2- تجزیه توصیفی داده ها 88

4-3- تحلیل استنباطی داده ها 97

فصل پنجم : بحث ، نتیجه گیری و پیشنهادات.. 104

5-1- مقدمه. 105

5-2- یافته های توصیفی.. 105

5-3- بحث و بررسی فرضیه ها 106

5-4- محدودیت های پژوهش… 109

5-5- پیشنهادها 110

منابع و مأخذ 111

 

منابع فارسی.. 112

منابع انگلیسی.. 117

پیوست ها 120

پرسشنامه ها 121

محاسبات آماری.. 129

چکیده انگلیسی.. 138

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                   صفحه

 

جدول 2-1. چارچوب هوش هیجانی.. 42

جدول 4-1. شاخص های توصیفی مربوط به متغیرهای تحقیق.. 88

جدول 4-2. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک سن. 89

جدول 4-3. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک پایه تحصیلی.. 90

جدول 4-4. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک وضعیت تحصیلی پدران. 91

جدول 4-5. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک وضعیت مادران. 92

جدول 4-6. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک شغل پدران. 93

جدول 4-7. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک شغل مادران. 94

جدول 4-8. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک تعداد فرزندان. 95

جدول 4-9. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان درآمد خانواده 96

جدول 4-10. نتایج حاصل از آزمون ام. باکس… 97

جدول 4-11. نتایج آزمون لاندای ویلکز. 97

جدول 4-12. نتایج آزمون لون جهت سنجش برابری واریانس ها 98

جدول 4-13. نتایج آزمون های اثرات بین آزمودنی ها 98

جدول 4-14. محاسبه ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه فرعی اول. 99

جدول 4-15. خلاصه مدل رگرسیون به روش همزمان بر حسب ضریب همبستگی و ضریب تعیین. 99

جدول 4-16. نتایج تحلیل واریانس… 100

جدول 4-17. نتایج مربوط به ضرایب تأثیر رگرسیونی متغیر پیش بین بر متغیر ملاک… 100

جدول 4-18. محاسبه ضریب همبستگی پیرسون در مورد فرضیه فرعی دوم 101

یک مطلب دیگر :

جدول 4-19. خلاصه مدل رگرسیون به روش همزمان بر حسب ضریب همبستگی و ضریب تعیین. 101

جدول 4-20. نتایج تحلیل واریانس… 102

جدول 4-21. نتایج مربوط به ضرایب تأثیر رگرسیونی متغیر پیش بین بر متغیر ملاک… 102

 

فهرست نمودارها / اشکال

عنوان                                                                                                   صفحه

 

نمودار 4-1. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک سن. 89

نمودار 4-2. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک پایه تحصیلی.. 90

نمودار 4-3. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک وضعیت تحصیلی پدران. 91

نمودار 4-4. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک وضعیت تحصیلی مادران. 92

نمودار 4-5. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک شغل پدران. 93

نمودار 4-6. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک شغل مادران. 94

نمودار 4-7. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک تعداد فرزندان. 95

نمودار 4-8. فراوانی و درصد فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان درآمد خانواده 96

 

چکیده فارسی

هدف: این پژوهش با هدف رابطه سبک فرزندپروری والدین با هوش هیجانی و پرخاشگری در نوجوانان دختر انجام شد. روش: روش تحقیق همبستگی می باشد و جامعه آماری آن 582 نفر از دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهرستان سیاهکل در سال تحصیلی 94-93 بود که تعداد 234 نفر به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های شیوه های فرزندپروری والدین، هوش هیجانی و پرخاشگری پاسخ دادند. داده های حاصل به روش تحلیل پیرسون و رگرسیون چند متغیره با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که با اطمینان 99/0 و سطح خطای کوچکتر از 01/0 بین سبک فرزندپروری والدین با هوش هیجانی و پرخاشگری در نوجوانان دختر رابطه وجود دارد. همچنین با اطمینان 99/0 و سطح خطای کوچکتر از 01/0 بین سبک فرزندپروری والدین با هوش هیجانی در نوجوانان دختر رابطه وجود دارد و با اطمینان 99/0 و سطح خطای کوچکتر از 01/0 بین سبک فرزندپروری والدین با پرخاشگری در نوجوانان دختر رابطه وجود دارد.

 

   واژه گان کلیدی: سبک فرزندپروری والدین، هوش هیجانی، پرخاشگری

 

 

                     فصل اول: کلیات تحقیق

 

کلیات تحقیق

 

1-1- مقدمه

در متون اسلامی سبک های فرزندپروری^[1] فعالیتی پیچیده شامل رفتارها، آموزشها، تعامل ها و روش هایی است که جدا و در تعامل با یکدیگر بر رشد معنوی، عاطفی در ابعاد فردی و اجتماعی تأثیر می گذارد. از دیدگاه اسلام، مسئولیت تربیت فرزند در دوران کودکی بر عهده پدر و مادر است تا آنجا که یکی از حقوق فرزندان به شمار آمده است. امام صادق (ع) سه حق را بر پدر لازم می دانند که یکی جدیت در تربیت اوست. ایشان می فرمایند: فرزند بر پدر سه حق دارد؛ انتخاب همسر مناسب برای او، نام نیک نهادن بر او و جدیت در تربیت فرزند (بیرامی، بهادری و خسروشاهی، 1389).

از نظر تاریخی مدارس همواره بر آموزش تحصیلی كودكان، تقویت مهارت های آنها در خواندن، نوشتن و حساب كردن متمركز بوده اند، اما امروزه متخصصان آموزش و پرورش دریافته اند كه چالش های عصر جدید و خواست های كنونی جامعه، نیازمند مهارت های افزوده ای در حیطة آگاهی هیجانی، تصمیم گیری، تعارض اجتماعی و حل تعارض اند (نیکوگفتار، 1388). بارها اصطلاح پرخاشگری^[2] را شنیده ایم، اما هنگامی كه می خواهیم آن را تحلیل یا تعریف كنیم كاری بسیار مشكل است و این اصطلاح مبهم به نظر می رسد، كشتارهای دسته جمعی، قتل های انفرادی، تجاوز، تبعیض، محروم كردن از حقوق اولیه، همه گویای چهرة زشت و خشن انسان نسبت به همنوعان خود است (کریمی، 1385). نتایج پژوهش ها نشان داده است كه پرخاشگری از شاخص های مهم پاره ای از اختلالات روانی مانند اختلال سلوك و اختلال شخصیت ضداجتماعی به شمار می آید. همچنین رفتار پرخاشگرانه با بیماری های جسمانی مانند بیماری قلب و عروق و سردرد تنشی نیز در ارتباط است. علاوه بر این، پژوهش های دیگر نشان می دهد كه افراد پرخاشگر نسبت به سایرین از نظر شیوة تفكر متفاوت هستند، آنها راهبردهای مثبت كمتری نسبت به افراد دیگر ارائه می دهند، بیشتر اطمینان دارند كه راهبرد پرخاشگرانه سازگارانه تر است و این طور قضاوت می كنند كه راهبردهای پرخاشگرانه كمتر باعث آسیب می شود (عارفی و رضویه، 1388).

پرخاشگری یكی از مسائل مهم در دوران دانش آموزی است و به عنوان یك مشكل شدید و رو به افزایش در میان نوجوانان و جوانان شناخته شده است. در حال حاضر پرخاشگری یك مسألة اجتماعی و یكی از موضوعات اساسی بهداشت روانی^[3] به حساب می آید. مشاهده جهان اطراف نشان می دهد كه این مشكل رفتاری در بین همة انواع جانداران، طبقات اجتماعی- اقتصادی و مراحل مختلف سنی دیده می شود. مسائل مرتبط با خشم مانند رفتارهای مقابله ای، خصومت و پرخاشگری از علل اصلی مراجعة نوجوانان و جوانان به مراكز مشاوره و روان درمانی است (سوخودولسكی و همکاران^[4]، 2008). عدم مهار رفتار پرخاشگرانه علاوه بر اینكه باعث ایجاد مشكلات بین فردی و جرم و بزه و تجاوز به حقوق دیگران می شود، ممكن است درون ریزی ^[5]شود و باعث انواع مشكلات جسمی-روانی مثل زخم معده، سردردهای میگرنی و افسردگی گردد (نیكولسون^[6]، 2013).

اگر چه انسان در حوزه های مختلف با مسائل متنوعی رو به رو است با این حال می توان اصولی كلی را در نظر گرفت كه تقریباً در هر نوع مسائلی كاربرد دارد و شامل مجموعة پیچیده ای از مؤلفه های شناختی، رفتاری و نگرشی و فرایندهای چندمرحله ای است. هوش هیجانی^[7] نوعی پردازش اطلاعات هیجانی است كه شامل ارزیابی صحیح، بیان مناسب و تنظیم سازگارانة هیجان می شود. همچنین هوش هیجانی به طور گسترده ای به عنوان ظرفیت درك و كنترل هیجانات خود و دیگران تعریف می شود.

نظریة هوش هیجانی دیدگاه جدیدی دربارة پیش بینی عوامل مؤثر بر موفقیت و همچنین پیشگیری اولیه از اختلالات روانی را فراهم می كند. با توجه به اینكه پرخاشگری نوعی، هیجان محسوب می شود و یكی از مؤلفه های هوش هیجانی مدیریت هیجانات است به نظر می رسد با استفاده از آموزش هوش هیجانی و بکارگیری سبک های فرزندپروری، بتوان پرخاشگری را در افراد مهار كرد. ارتباط هوش هیجانی با عملكرد بهتر و موفق تر در محیط های تحت تنیدگی و همراه با فشار روانی اجتماعی نشان داده شده است. این پژوهش هم بدنبال مطالعه سبک فرزندپروری والدین و هوش هیجانی با پرخاشگری در بین نوجوانان دختر است.

1ـ6ـ4ـ تعریف عملیاتی تعهد سازمانی………………………………………………………………………… 13
 
فصل دوم: پیشینه و ادبیات تحقیق
2ـ1ـ مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 14
2ـ2ـ انواع تعهد سازمانی………………………………………………………………………………………….. 17
ادامه فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            صفحه
2ـ2ـ1ـ تعهد نسبت به سازمان…………………………………………………………………………………… 18
2ـ2ـ2ـ تعهد نسبت به مشتری…………………………………………………………………………………… 18
2ـ2ـ3ـ تعهد نسبت به خود……………………………………………………………………………………… 18
2ـ2ـ4ـ تعهد نسبت به مردم……………………………………………………………………………………… 19
2ـ2ـ5ـ تعهد نسبت به وظیفه یا تکلیف……………………………………………………………………….. 19
2ـ3ـ عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی………………………………………………………………………………. 20
2ـ3ـ1ـ ویژگی‌های شخصی مؤثر بر تعهد سازمانی…………………………………………………………. 20
2ـ3ـ2ـ خصوصیات شغلی و تعهد سازمانی………………………………………………………………….. 21
2ـ3ـ3ـ تأثیر روابط گروهی و رابطه با رهبر بر تعهد سازمانی……………………………………………. 21
2ـ3ـ4ـ ویژگی‌های سازمان و تعهد سازمانی…………………………………………………………………. 22
2ـ4ـ وضعیت نقش و تعهد سازمانی…………………………………………………………………………… 23
2ـ5ـ تعریف مسئولیت اجتماعی…………………………………………………………………………………. 28
2ـ 6ـ اهمیت موضوع مسئولیت اجتماعی……………………………………………………………………… 30
2ـ 6ـ1ـ مبانی فلسفی دیدگاه‌های مسئولیت اجتماعی………………………………………………………. 32
2ـ 6ـ2ـ دیدگاه کلاسیک…………………………………………………………………………………………. 33
2ـ 6ـ3ـ انتقادهای وارده به دیدگاه کلاسیک………………………………………………………………….. 33
2ـ 6ـ4ـ دیدگاه مسئولیت‌پذیری………………………………………………………………………………… 34
2ـ 6ـ5ـ دیدگاه عمومی‌…………………………………………………………………………………………… 34
2ـ7ـ دیدگاه‌های موافقان و مخالفان مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها……………………………………….. 35
2ـ7ـ1ـ تغییر نیازها و توقعات عمومی…………………………………………………………………………. 35
2ـ7ـ2ـ التزام اخلاقی……………………………………………………………………………………………… 35
2ـ7ـ3ـ حفظ منابع محدود……………………………………………………………………………………….. 36
2ـ7ـ4ـ محیط اجتماعی بهتر……………………………………………………………………………………… 36
ادامه فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            صفحه
2ـ7ـ5ـ حفظ منافع بلندمدت…………………………………………………………………………………….. 36
2ـ7ـ 6ـ ممانعت از گسترش قوانین و مقررات دولتی……………………………………………………… 37
2ـ7ـ7ـ تعادل بین مسئولیت و قدرت………………………………………………………………………….. 37
2ـ7ـ 8 ـ وابستگی متقابل نظام‌اند………………………………………………………………………………. 37
2ـ7ـ9ـ کمک در حل مشکلات اجتماعی…………………………………………………………………….. 38
2ـ7ـ10ـ بهبود چهره عمومی‌……………………………………………………………………………………. 38
2ـ7ـ11ـ جلب منابع ارزشمند سازمان‌ها………………………………………………………………………. 38
2ـ7ـ12ـ پیش‌گیری بهتر از درمان……………………………………………………………………………… 39
2ـ 8 ـ دلایل مخالفان مسئولیت اجتماعی……………………………………………………………………… 39
2ـ 8 ـ1ـ لزوم کسب حداکثر سود……………………………………………………………………………… 39
2ـ 8 ـ2ـ تعدد هدف‌های سازمان……………………………………………………………………………….. 39
2ـ 8 ـ3ـ هزینه مشارکت اجتماعی……………………………………………………………………………… 40
2ـ 8 ـ4ـ تضعیف تراز پرداخت‌های بین‌المللی……………………………………………………………… 40
2ـ 8 ـ5ـ برخورداری سازمان‌ها از قدرت کافی……………………………………………………………… 40
2ـ 8 ـ 6ـ فقدان مهارت‌های اجتماعی…………………………………………………………………………. 41
2ـ 8 ـ7ـ عدم «حساب پس‌دهی»……………………………………………………………………………….. 41
2ـ 8 ـ 8 ـ ناتوانی شرکت‌ها در انتخاب گزینه‌های اخلاقی……………………………………………….. 41
2ـ9ـ استراتژی‌های انجام مسئولیت اجتماعی…………………………………………………………………. 42
2ـ9ـ1ـ اجابت قانون………………………………………………………………………………………………. 42
2ـ9ـ2ـ پاسخگویی بیش از خواسته قانون…………………………………………………………………….. 42
2ـ9ـ3ـ مخالفت اجتماعی………………………………………………………………………………………… 43
2ـ9ـ4ـ التزام اجتماعی…………………………………………………………………………………………….. 43
2ـ9ـ5ـ پاسخگویی اجتماعی…………………………………………………………………………………….. 44
ادامه فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            صفحه
2ـ9ـ 6ـ مساعدت اجتماعی……………………………………………………………………………………… 44
2ـ10ـ ابعاد مسئولیت اجتماعی سازمان………………………………………………………………………… 44
2ـ11ـ سطوح مسئولیت اجتماعی……………………………………………………………………………….. 45
2ـ12ـ مدل‌های مسئولیت اجتماعی سازمان…………………………………………………………………… 46
2ـ12ـ1ـ مدل مسئولیت اجتماعی دیویس…………………………………………………………………….. 46
2ـ12ـ2ـ مدل سه‌بعدی مسئولیت اجتماعی کارول………………………………………………………….. 48
2ـ13ـ سیر تکاملی پاسخگویی اجتماعی سازمان…………………………………………………………….. 49
2ـ14ـ مرحله خط‌مشی……………………………………………………………………………………………. 50
2ـ15ـ مرحله یادگیری…………………………………………………………………………………………….. 50
2ـ 16ـ مرحله تعهد سازمانی…………………………………………………………………………………….. 51
2ـ17ـ مشکلات پذیرش و ایفای مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها………………………………………….. 51
2ـ18ـ روش‌های توجیهی مدیران در عدم انجام مسئولیت اجتماعی…………………………………….. 52
2ـ18ـ1ـ «این کار واقعاً غیرقانونی و غیراخلاقی نیست»………………………………………………….. 52
2ـ18ـ2ـ «این به نفع من (به نفع سازمان) است»……………………………………………………………. 52
2ـ18ـ3ـ «هیچ‌کس نخواهد فهمید»……………………………………………………………………………… 52
2ـ18ـ4ـ «ازآنجایی‌که این کار به سازمان کمک می‌کند، سازمان از غیراخلاقی بودن آن چشم‌پوشی کرده، در عوض از من حمایت می‌کند»………………………………………………………………………………………………….. 53
2ـ18ـ5ـ «همه این کار را انجام می‌دهند»…………………………………………………………………….. 53
2ـ 19ـ چه کسی از انجام مسئولیت اجتماعی سود می‌برد؟……………………………………………….. 53
2ـ20ـ مدیریت مسائل اجتماعی…………………………………………………………………………………. 54
2ـ21ـ به‌سوی مسئولیت اجتماعی بیشتر……………………………………………………………………….. 55
2ـ22ـ تأثیرات توجه به مسئولیت اجتماعی در سازمان…………………………………………………….. 58
2ـ22ـ1ـ جلوگیری از غفلت مدیریت سازمان نسبت به محیط…………………………………………… 58
ادامه فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            صفحه
2ـ22ـ2ـ ایجاد مدیریت اثربخش……………………………………………………………………………….. 58
2ـ22ـ3ـ افزایش عظمت، اعتبار و شهرت سازمان و بهبود چهره عمومی سازمان……………………. 59
2ـ22ـ4ـ ارائه خدمت مؤثر به مردم…………………………………………………………………………….. 59
2ـ22ـ5ـ مانع گریبان‌گیرشدن مشکلات جامعه به سازمان…………………………………………………. 60
2ـ22ـ 6ـ ایجاد توازن بین تعهدات و وظایف مختلف سازمان و مدیریت……………………………. 60

 

2ـ22ـ7ـ مانع وارد شدن خسارات جبران‌ناپذیر به جامعه و بهبود وضع جامعه………………………. 60
2ـ22ـ 8 ـ فراهم‌شدن زمینه ایجاد پاسخگویی اجتماعی در سازمان…………………………………….. 61
2ـ22ـ9ـ موفقیت، ادامه بقا سازمان و توسعه پایدار سازمان………………………………………………. 61
2ـ22ـ10ـ مانع از بین رفتن ارزش‌های انسانی و اخلاقی………………………………………………… 62
2ـ22ـ11ـ برقراری تعادل بین مسئولیت و قدرت سازمان………………………………………………… 63
2ـ22ـ12ـ بهبود کیفیت زندگی افراد جامعه…………………………………………………………………. 63
2ـ22ـ13ـ نائل‌شدن سازمان به اهداف و منافع بلندمدت………………………………………………….. 63
2ـ22ـ14ـ کاهش دخالت‌های دولت………………………………………………………………………….. 64
2ـ22ـ15ـ باعث هماهنگ‌شدن سازمان‌ها با تغییر نیاز‌ها و توقعات عمومی…………………………… 65
2ـ22ـ 16ـ حفظ منابع محدود ………………………………………………………………………………… 66
2ـ22ـ17ـ ایجاد شاخص ارزیابی مدیران…………………………………………………………………….. 66
2ـ23ـ اخلاق و اخلاق کار………………………………………………………………………………………. 66
2ـ24ـ مسئولیت اجتماعی و اخلاق کار……………………………………………………………………….. 68
2ـ25ـ خودکنترلی در اجرای مسئولیت‌های اجتماعی……………………………………………………….. 69
2ـ 26ـ پیشینه پژوهشی…………………………………………………………………………………………… 72
2ـ 26ـ1ـ تأثیر مسؤولیت اجتماعی سازمان بر تعهد سازمانی…………………………………………….. 72

فصل سوم: روش تحقیق
3ـ1ـ نوع روش تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 77
ادامه فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            صفحه
3ـ2ـ جامعه آماری………………………………………………………………………………………………….. 78
3ـ3ـ نمونه و روش نمونه‌گیری………………………………………………………………………………….. 78
3ـ4ـ ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………. 78
3ـ5ـ روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها………………………………………………………………………………… 80
3ـ 6ـ روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………….. 81
 
فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
4ـ1ـ یافته‌های توصیفی……………………………………………………………………………………………. 82
4ـ2ـ یافته‌های استنباطی…………………………………………………………………………………………… 91

یک مطلب دیگر :

4ـ2ـ1ـ فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………………. 91
4ـ2ـ2ـ فرضیات فرعی……………………………………………………………………………………………. 92
 
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری
5ـ1ـ مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 100
5ـ2ـ نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………………………… 102
5ـ3ـ محدودیت‌ها………………………………………………………………………………………………… 107
5ـ4ـ پیشنهاد‌ها……………………………………………………………………………………………………. 107

فهرست منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………… 108
 
پیوست
پرسشنامه آلن و مایر……………………………………………………………………………………………… 112

فهرست جداول
عنوان                                                                                                            صفحه
جدول (٢ـ1): مقایسه مسئولیت اجتماعی با پاسخگویی اجتماعی…………………………………………….. 30
جدول (4ـ1): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس جنسیت…………………………………………………… 83
جدول (4ـ2): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت تأهل……………………………………………. 84
جدول (4ـ3): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس مدرک تحصیلی…………………………………………. 85
جدول (4ـ4): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سمت اداری……………………………………………… 86
جدول (4ـ5): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سابقه………………………………………………………. 87
جدول (4ـ6): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس رده‌های سنی…………………………………………….. 88
جدول (4ـ7): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت استخدامی……………………………………… 89
جدول (4ـ8): توزیع نسبی شاخص‌های دو متغیر مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی و میزان آلفای کرونباخ گویه‌های هر طیف………………………………………………………………………………………………………………………… 90
جدول (4ـ9): رابطه‌ی بین مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی کارکنان بانک کشاورزی……………….. 91
جدول (4ـ10): رابطه‌ی بین ابعاد مسئولیت اجتماعی (اقتصادی، قانونی، اخلاقی، بشردوستانه) با تعهد سازمانی        92
جدول (4ـ11): رابطه‌ی بین ابعاد تعهد سازمانی (عاطفی، مستمر و هنجاری) با مسئولیت اجتماعی….. 93
جدول (4ـ12): رابطه‌ی بین ابعاد مسئولیت اجتماعی (اقتصادی، قانونی، اخلاقی، بشردوستانه) با تعهد سازمانی        94
جدول (4ـ13): مقایسه میانگین نمرات مسئولیت اجتماعی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس جنسیت 95
جدول (4ـ14) مقایسه میزان مسئولیت اجتماعی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس تحصیلات و وضعیت شغلی       96
جدول (4ـ15): رابطه‌ی بین متغیر‌های جمعیت‌شناختی (سن و سابقه) با مسئولیت اجتماعی…………… 96
جدول (4ـ16): مقایسه میانگین نمرات تعهد سازمانی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس جنسیت و وضعیت تأهل    97
جدول (4ـ17): مقایسه میزان تعهد سازمانی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس تحصیلات و وضعیت شغلی.. 98
جدول (4ـ18): رابطه‌ی بین متغیر‌های جمعیت‌شناختی (سن و سابقه) با تعهد سازمانی………………………… 98
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                            صفحه
نمودار (4ـ1): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس متغیر جنسیت……………………………………………. 83
نمودار (4ـ2): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت تأهل……………………………………………. 84
نمودار (4ـ3): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس تحصیلات………………………………………………… 85
نمودار (4ـ4): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سمت اداری……………………………………………… 86
نمودار (4ـ5): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سابقه كار…………………………………………………. 87
نمودار (4ـ6): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سن………………………………………………………… 88
نمودار (4ـ7): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت استخدامی……………………………………… 89

فهرست اشكال
عنوان                                                                                                            صفحه
شکل (2ـ1): سیر تکامل مشارکت اجتماعی……………………………………………………………………….. 29
شکل (٢ـ2): استراتژی‌های مختلف مسئولیت اجتماعی سازمان……………………………………………….. 43
شکل (2ـ3): مدل سه‌بعدی مسئولیت اجتماعی کارول…………………………………………………………… 49
شکل (2ـ4)………………………………………………………………………………………………………………. 49

چکیده
هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی با تعهد سازمانی در کارکنان بانک کشاورزی استان اردبیل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان بانک کشاورزی استان اردبیل تشکیل می‌دهند که در سال 1393 در مدیریت و شعبات بانک کشاورزی مشغول به کار بودند. برای این منظور تعداد 125 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های لازم پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان داد که بین مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی رابطه معنی‌دار در سطح 001/0 وجود دارد؛ و همچنین بین مؤلفه‌‌های مسئولیت اجتماعی با تعهد سازمانی و مؤلفه‌ای تعهد سازمانی با مقیاس مسئولیت اجتماعی و نیز بین مؤلفه‌‌های در دو متغیر از نظر آماری رابطه معنی‌داری به دست آمد. متغیرهای رضایت شغلی و جنسیت رابطه معنی‌داری به دست آمد. بین تعهد سازمانی و متغیر‌های جمعیت‌شناختی ازجمله جنسیت، تحصیلات، وضعیت تأهل، سن، سابقه و وضعیت استخدامی ‌کارکنان و همچنین بین جنسیت، تحصیلات، وضعیت استخدامی‌ و سن کارکنان با مسئولیت اجتماعی رابطه معنی‌داری به دست آمد؛ اما بین وضعیت تأهل و سابقه کاری با مسئولیت اجتماعی کارکنان رابطه آماری مشاهده نشد.
کلیدواژه‌ها: جامعه‌شناختی، مسئولیت اجتماعی، تعهد سازمانی، کارکنان بانک کشاورزی.

فصل اول: